Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7.3 jaina yoganI ATha draSTio saMsArI AtmAne mokSa (karmamukta avasthA) sAthe joDI Ape te yoga, AtmAnI urdhvarohaNanI sAdhanA prakriyA paNa yoga ja kahevAya che. saMsArobhukha banelo, saMyama-vairAgya-tapa-ItyAdi dvArA Atma sanmukha banavA jaina AcAryoe yoga upara UMDu vizada ciMtana-sAdhanAthI prakAra bheda kareluM che. pU. haribhadrasUrijI ma.sA, kalikAla sarvajJa hemacaMdrAcArya ane upA yazovijaya ma.sA. Adie yogasAdhako mATe viziSTa varNana karyA che. yogadaSTio sAmAnyataH ATha che. je nIce pramANe che. 1. mizrAdaSTi : A daSTi prApta thavAthI sAdhaka sata zraddhAnI tarapha sanmukha thAya che. tene je padArthano bodha thAya che, te maMdatA vALo rahe che mitrAdaSTivALo sAdhaka yoganuM prathama aMga yamanA vividha rUpono prAraMbhika abhyAsa karI le che. vyakti AtmonnatinA hetubhUta anya yoga bIjono svImara kare che. A daSTimAM darzana mohanIya mithyAtva ke avidyAnA viparyAsamAM AtmaguNonuM phuraNa tathA antarvikAsanI dizAmAM prAraMbha thAya che. A AdhyAtmayoganI pahelI dazA che. jemAM daSTi pUrNataH samyaka thaI zakatI nathI, paraMtu ahiMthI antarjAgaraNa ane guNAtmaka pragatinI pAtrAno zubhAraMbha thAya che. A daSTimAM guNIjanonA tarapha Adara, anukaraNa, du:khIonA tarapha karUNA ane satkAryo tarapha AdarabhAva utpanna thAya che. che. tArAdaSTi A daSTi yoganuM bIjuM aMga "niyama' sAdhe che. zauca, santola, tapa, svAdhyAya ane AtmaciMtanA jIvanamAM pragaTavA lAge che. AtmahitanI pravRttimAM utsAha ane tattvonmukhI jijJAsA uptanna thAya che. tathA sAdhaka yogacarcAmAM abhirUci dharAve che tArA daSTinAM sAdhakane janma, maraNa rUpa AvAgamana kriyAno atyaMta bhaya nathI hoto. ajANatA paNa tenAthI koI anucita kriyA nathI thaIne tenI jAgRti che. te manamAM koI pratye dveSa bhAva lAvato nathI te sAtvika ciMtananI dizAmAM kramazaH AgaLa vadhe che. balAdaSTi : A yoganuM trIjuM aMga 'Asana' sAdhe che. AmAM sukhAsana yukta daDha darzana prApta thAya che. tattva zravaNanI tIvra IcchA jAge che. ane sAdhanAmAM akSe-kSepa nAmano doSa Avato nathI. A daSTinA vikAsathI asata padArtho tarapha tRSaNAnI sahaja pravRtti zUnya thaI jAya che. sAdhaka sarvatra sukhamavatAno anubhava karavA lAge che. sAdhakanA jIvanamAM sthiratAno sukhada samAveza thAya che. tenI samasta kriyAo nibaMdha (bAdhArahita) thavA lAge che. balA daSTinA vikAsathI yogInA dhyAna, cintana, manana Adi zubha kamoMmAM vijJapa Avato nathI te zubha samArambhamaya upakamamAM kuzaLatA prApta karato jAya che. te sAdhya prAptinA lakSyanI tarapha sadaiva prayAsarata rahe che. pApapUrNa pravRttiono parityAga karI de che. utkRSTa-Atma-abhyadaya sadhAya che. Lib topic 7.3 # 1 www.jainuniversity.org
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. dIprAdaSTi: AnAthI yoganuM cothuM aMga "prANAyAma' sadhAya che. citta, yogathI virata thatu nathI. AnAthI tattva-zravaNa sadhAya che. mAtra zravaNathI ja nahIM, paraMtu antaH karaNathI A rUci thAya che. AmAM annagrahitAnA bhAvo udita thAya che. diprA daSTinA sAdhakane mAnasika ane baudhika stara eTaluM UMcu thaI jAya che ke te dharmane nizcita rUpathI prANothI paNa adhika samaje che. prANaghAtaka saMkaTa AvavA chatAM paNa te dharmane choDato nathI A sAdhaka sAttavika bhAvothI AcchAdita thaI jAya che te tattva-zravaNanA mAdhyamathI potAnA kalyANa tarapha sajAga rahe che. AnAthI gurubhatti rUpa sukha prApta thAya che ane laukika ane pAralaukika banne hita sadhAya che. 5. thirAdeSTi : A dRSTithI yoganuM pratyAhAra' aMga sadhAya che. zrata, tarka ane AtmAnubhavathI zraddhA deDha thAya che. pratyAhArathI sva-sva viSayonA sambandhathI virata thaIne Indriyo ane citta svarUpAnu sAra pratIta thavA lAge che, tathA sAdhaka dvArA karavAmAM AvatA kRtyo, nibhatti, nirdoSa tathA sukSma bodha yukta thAya che. A daSTimAM 'vedha-saMbaMdha-pada'nI pradhAnatA AvI jAya che. A daSTinA be prakAra mAnavAmAM AvyA che. niraticAra ane sAticAra niraticAra daSTimAM aticAra ke vipna AvatA nathI. AmA zraddhA pratipAtarahita ane avasthita rahe che. sAticAra dRSTimAM darzana anitya tathA anavasthita rahe che. sthirA daSTinA sAdhaka samyakra-daSTi puruSanA ajJAnAndhakAranI graMthinuM vibhedana thaI jAya che. A daSTivALA yogImAM zAsana-prasUta viveka jAgRta thAya che. te deha, ghara, parivAra, vaibhava Adi bAhya bhAvone mRgatRSNA, gandharva nagara ke kalpanAnA rUpamAM mAne che. tene sAMsArika bhAvonI vAstavikatAnuM tathya (satya)pUrNa darzana thaI jAya che. A daSTimAM sva-para-bheda-vijJAna prApta vivekI ane pratyAhAra parAyaNa hoya che ane dharmArAdhanamAM AvavAvALI bAdhAonA parivAramAM prayatnazIla rahe che. kAddaSTi A dRSTimAM samyaka darzana, avicchanna thaI jAya che. A daSTimAM sthita yogI dharmano mahimAM tathA samyaka AcAranI vizuddhinA kAraNe badhAne priya thAya che. tene yoganuM chaThThuM aMga dhAraNa thaI jAya che. A daSTinA yogInI Atmadharma bhAvanA eTalI daDha hoya che ke te zarIrathI bIjA kAryomAM lAgyA rahevA chatAM paNa manathI sahaiva saguru pravINa AgamamAM tallIna rahe che. AtmabhAvanI tarapha AkRSTa rahe che. te anAsakta thaI jAya che. AnAthI sAMsArika bhoga tene janma-maraNa cakramAM bhaTakAvavAvALA nathI banatAM. A daSTimAM sthita sAdhaka sadaiva tatvaciMtana tathA tatvamImAMsAmAM lAgyo rahe che. AthI tene moha vyApta nathI thato. tene yathArtha bodha prApta thaI javAthI uttarottara AbhArahita sadhAya che. Lib topic 7.3 # 2 www.jainuniversity.org
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7. prabhASTi : prabhASTi pratyajJa dhyAnapriya che. AmAM yogI dhyAnarata rahe che. yoganuM sAtamuM aMga "dhyAna' sadhAya che. rAga, dveSa, moha, tridoSa rUpa bhAva roga ahiM vipna AvatA nathI. A daSTimAM dhyAna janya sukhano anubhava thAya che. A rUpa, zabda, sparza Adi kAma-viSayone jItavAvALI che. A dhyAna-sukha viveka AribaLanI tIvratAthI utpanna thAya che. AmAM prazAMta bhAvanI pradhAnatA rahe che. AnI sAta pravRttinI saMjJA asaMgAnuSThAna kahevAya che. A cAra prakAranuM mAnavAmAM AvyuM che.prIti, bhakti, vacana ane asaMga, samagra prakAranA saMga, Asakti ke saMsparzathI rahita AtmAnuM caraNa asaMgAnuDAna che. ene anAlambana yoga paNa kahevAmAM Ave che. AnAthI zAzvata pada prApta thAya che. A mahAgraMtha prayANanuM aMtima pUrvabindu che. para daSTi : AnAthI yoganuM AThamuM aMga samAdhi' sadhAya che. AmAM a-saMgatA pUrNa thAya che. AmAM AtmatatvanI sahaja anubhUti thAya che tene anurUpa ja sahaja pravRtti ane AcaraNa thAya che. AmAM citta pravRtti sthira thaI jAya che. ane emAM koI vAsanA nathI rahetI A daSTimAM yogI niraticAra hoya che te ucca avasthA prApta kare che. te sarvajJa, sarvadarzI, ane ayogI thaI jAya che. A daSTimAM tAratamyamAM haribhadde yogiyone cAra koTiyomAM vargIkRta karyA che. gotra yogI, kula yogI, pravRttacaka yogI ane niSpanna yogI prathama zreNInA yogI kayAreya pUrNa AtmalAbha karI zakatA nathI ane caturtha zreNInA yogI AtmalAbha prApta kare che. phalata: yoga vidyA mAtra dvitIya ane tRtIya zreNInA mATe ja mAnavAmAM Ave che. Lib topic 7.3 # 3 www.jainuniversity.org