Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra LEL JUEUENC !|=| EIEID R | LE = 20 eveneren TUEU tlhbt pustaka 60 mu www.kobatirth.org mokSArthinA pratyahaM jJAnavRddhiH kAryA / zrI. jaina dharma prakAza vIra saMvata 2470 ta hukuka si jJAna parama vidhAna zrI nanavane prasAra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 5pha 11 me vikrama savat 2000 bhAdrapada pragaTako zrI jaina dharma prasAraka sabhA bhAvanagara For Private And Personal Use Only REE KHtb
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org pustaka 60 mu aMka 11 me. zrI jaina dharma prakArA bahAragAma mATe bAra aMka ne leTanA peAsTeja sAthe vArSika lavAjama rUA. 1-12-0 bhAdrapada anukramaNikA 1. zrI caMdraprabhajina stavaMta 2.ka-prAbalya 3. dohA 4. prabhu mahAvIranAM putrAne 5. kSamApanA hai| teA saccI 6. jaDa-pudgalanI sanjhAya 7. zrI praznasi'dhu 10 : 8. vIvilAsa : 19 9. praznottara 10. hu kANu ? ... 11. manuSya koipaNa prakAranA gava na karavA.. 12. have zuM dhAryuM che ? 13. bAra kSamAzramaNA : 2 ... 14. kavitAnI dezIomAM AvelI 15. vyavahAra kauzalya : 15-16 16. mUkha manane upadeza 17. jIvanA 584 bheda Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( prAkAra-jamanAdAsa mAhanalAla ( muni zrI rucakavijayajI ) 321 (harilAla kIkAbhAi mahetA ) 322 322 ( amaracaMda mAvajI zAha ) 323 ( rAjamala bhaMDArI) 323 ( * - zrI. viyAyasUri ) 324 A. zrI vijayapadmasUri ) 35 ( mauktika) 330 khelANI-kIela ) 335 ( kuMvarajI ) 339 ( kuvarajI ) 340 : ( kuvarajI ) 340 hIrAlAla sikadAsa kApaDiyA ema. e.) 341 vikRti ! ( khAlacaMda hIrAcaMda zAhe ) 346 ( mauktika) 349 ( muni zrI vidyAnaMdavijayajI ) 351 ( kuMvarajI ) 352 { For Private And Personal Use Only vIra 'sa'. 2470 vikrama sa. 2000 --- zrI ajitaprabhasUrivicita zrI zAMtinAthacaritra (padyamaa ) UMcA lejharapepara upara pratAkAre A caritra ghaNuM ja rasika ane vyAkhyAnamAM vAMcavA yAgya che. zrI zAMtinAthajInA pUrva bhavA ane aMtargata AvatI prAsa'gika kathAo bodhaka. te rAcaka che. ekatrIza phremanI A pratanI kiMmata rUA. pAtraLu, pAsTeja juduM.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ja nigAnacAritrANi mola trANi mokSamArga: ka pustake 60 X 3 bhAdrapada ( vi.saM. ra000 - " | vIra saM. ra470 aMka 11 me re zrI caMdraprabhajina stavanam ---- - (tAraka vAraka mehano svAmi! tuM jayo-e dezI.) guNa anaMtanuM bhAna che jinuM AThamA, spardhAo nahi koI Ave vizvamAM; jJAnAdika anaMta anaMta guNe bharyA, sahaja svarUpe lIna na gocara kima Tharyo. 1 * Atama anubhava jJAne gecara che tame, cakSugocara nahi kima karI bhajIe ame? * sthiratAe kima karIe dekhyA viNa rUpa, rUpa nihALI uddhase mane tanuM vikase. 2 " rUpAtIta prabhu tuja darzana je maLe, AnaMda AnaMda hoya Atama ujajavaLa bane; E dhyAna dharu tuja guNasmaraNa stuti karuM, nijapada lIna bane chama Atama tima karu. 3 Athava-baMdha, be jora kare che sAhibA, saMvara-nirjarA kima Take? e ApadA; . eka sunajara kare jina caMdraprabha tame, Apa darzana nAtha ! kRpAsiMdhu tame. 4 - svAmi! sevakabhAve banyo chama muja rahe, tima yAcuM arihaMta prabhu tuja AgaLe; jIvanaprANa AdhAra vinaMti je suNe, rucaka sadA nijanAtha kRpAdraSTi lahe. 5 | muni zrI sUcakavijayajI * 321 ) For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karma-prAbalya karma -prathita A lAke, vidhinA lakhyA lekha phaLaze; keDiTa upAya karA tAye, paNa TALyA nAhe TaLaze. 1 sAca bUDa ne nyAya nItinA, viveka visaraze; bhalA bhalA bhAvinA phare, karyo ane pharaze. 2 dharma pApamAM, pApa punyamAM, avaLu aTakaLaze; karma taNI A gahana gatimAM, catura paNu caLaze. 3 bhAvi bhAvanA bhAgeA, bhavamAM TaLe na ke kALe; brahmA sura zeSAdi sarve, paDyAM karma-jALe. 4 tarkavAda ke zAstrathI, japa tapa tIratha jhaghaDe; kaLAya nahi e karma gati, hu vAsa kaye vagaDe. p bhaNyA gaNyA A bhUlavaNImAM, godhAM bahu khAye; anubhavI prabhunA bhakta vinA, e bheda na samaye, 6 avanImAM koi anulAvI, saMtA pUchyavaMta pAme; jIva jeDatAM enA saMge, saMzaya sahu vAge. cha bhAva pramANe bhaktataNeA, aMtarapaTa UghaDaze; agama nigama Atama, paramAtamataNI samaja paDaze. 8 je jevuM te tene soMpI, virakta vicarIe; mamatA mUkI Atma svarUpe, akSaramAM TharIe. huM prabhu hRdayamAM, hRdaya prabhumAM, ekameka karIe; dAsa hari zraddhAnA nAve, bhava darIe tarIe. 10 harilAla kIkAbhAI mahetA--pAlItANA dohA uttama nara nahIM bolate, bina avasara bahu vAra / alpamAtra bhApaNa kare, avasara yogya vicAra || Atmazakti adbhuta kahI, sabhI zAstra meM jAna | anubhava vina pragaTe nahIM, antara tAsa pichAna // nArI nirakhe mana hare, sparza kiye vala jAta | hare vIrya ko bhoga se, taja nArI saMgAta || tyAgI jana to kamala sama, rahate jaga bhadrAnaMda na viSaya kA, unako lAge ( 322) For Private And Personal Use Only nirlepa | cepa ||
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lftrtlnd mtnk fydyw cheprabhu mahAvIranA putrone 60 0 ( rAga : kavvAlI ) prabhu mahAvIranAM putro, are ! gabhede vIMkhAyA! prabhunAM premanAM sUtro, are ! rAga raMgAyA. 1 nahiM che bheda tomAM, kevaLa che mAnyatA bhedo; . matAgrahamAM thaI magnala, are ! kAM saMpane chedo ? 2 prabhunI prema-saritAne, sukAvo kAM durAgrahathI ? vadhArI vIraDA emAM, vitaMDAvAda kalezothI. 3 prabhunI apUrva vANIe, maLyuM je jJAna tattvanuM thaze uddhAra AtmAna, thaze kalyANa jIvanuM. 4 matabhede vadhArIne, nahiM kusaMpa-bI vAvo; ghaTe che baLa jenenuM, samajIne premamAM Avo. 5 ahaMbhAva haNAze to, saphaLa sanmitratA vadhaze; prabhunAM prema zAsanamAM, badhA bhede pachI maTaze. 6 ahA ! kevuM zrI jinadarzana, jagatamAM nA maLe je, nakAmI nAnI vAtone, karo pracAra nA khATe. 7 prabhunAM tattvanI suvAsa, prasAra sakaLa jIvamAM; amaranI e ja AkAMkSA, maLe sau vIra jhaMDAmAM. 8 amaracaMda mAvajI zAha kSamApanA ho to saccI ho| ( vyA ) khamAo aura khamo saJce, bhUlAkara caira bhAvoM ko / yahI aInanIti hai, isIpara gaura kara lenA // 1 // anAdi kAla se Atama, bhaTakatA vaira bhAvoM se / yahI karmoM kA bandhana hai, isI ko hI mITA denA // 2 // kiyA mujha sAtha meM usane, rahuM khAmoza kaise meN| cukAuMgA merA badalA, are yadalA badala denA // 3 // kare upakAra para upakAra, to tAjjuba nahIM isameM / binA upakAra ke karate, vahI tAjjuba samajha lenA // 4 // For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 324 ): kare aparAdha agara koI, to, kAraNa jAnanA usakA | binA kAraNa nahIM tuma bhI, kahIM aparAdha kara lenA / / 5 / / binA kAraNa ke koI kArya, hotA hai nahIM jagameM / Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir huvA kAraNa paidA kyoM ?, vivekI vana parakha lenA // 6 // kIsI para prema janatA hai, kIsI para dveSa hotA kyoM ? / || 8 || paramparA hai yahI bhava kI, yahI kAraNa samajha lenA // 7 // mIlA hai vIrakA zAsana, bano phira vIra hI jaise / kSamA ko ghAra kara dilameM, kSamAse sarva saha lenA nahIM aisA kuTumba dekhA, jahAM nahIM kleza hotA ho / magara kucha dIrghadarzI vana, kSamA kA pATha par3ha lenA // 9 // kSamA hai vIra kA bhUSaNa, nahIM kAyara kSamA karate / vivekI sujJa vana kara ke, sabhI jana ko kSamA lenA // 10 // saMvatsarI parva kA mahAtama, kahAtA zreSTha hI isase / vinayavaMta rAja tuma ho kara, kSamA lenA kSamA denA // 11 // rAnamaha madArI-Ara ( mADhavA ) -------------- jaDa-pudgalanI sajjhAya ( AvI rUDI bhamatI me' pahelAM na jANI-e dezI ) AvI jUDI bAjI jaganI pahelAM na jANI. pahelAM na jANI re prabhu! pahelAM na naNI, kAyAnI mAyAmAM me` te valAvyuM pANI. AvI. 1 nazvara vastu nir'tara jANI duniyA dezarANI, palaTagubhAvatA palaTA thAtAM caddA khelANI. AvI. 2 satyAsatyanuM zodhanaka ravA buddhi karamANI, jaDa cetanane elakhavAmAM thayeA pAmara prANI. AvI. 3 vavabhAve ramaNutAmAM mati gaSTha mUjhANI, dAvibhAvamAM rAcI rahetA jiMdagI dhovANI. AvI. 4 jaDanA pUzkarI jaMgamAM jevAtAM rahyA meAjo gaNI,punyanI thelI vaTAvI khAtAM dharo aMte atihANI. A saMjogA aMte viyeAga thavAnAM mamatA na mUkANI, sarva saMba dhA ADI sIdhAvuM je AMkha mIMcANI. A 6 huM ne mArAmAM masta banIne thai beThA phulANI, pApavipAko AvI paDatAM keNu rAnta rANI. A cha jJAnI janAe jJAnathI jANI peAkArI vANI, kSakSaNa puddagalabhAva palaTavA jaDanI e e dhANI. A8 jAthI janma maraNanA jore jiMdagI jaDANI, jaDanI jaDatAM ukheDI tenIpa vANI vakhANI, A0 9 jinaAgamanI sAcI vANI Aje me ura ANI, vivekadIpaka jAgRta thAtAM tattvone pachANI, A010 karma nI kADI kANI karANI pIvANI jinavANI, phAkI phikaranI Du ke pheMkI zraddhA ulaTa ANI. A011 nItidharmanI Teka rakhANI thaizu' paccakhANI, vijayodaya jaya ghaTAnAde karazuM adhahANI. A 12 A. zrI vijayasUri--amadAvAda 1. dhArAvata, ra. padA, 3. mehamAcA, 4. nirasAnI, 5. vaLI, 6. pApanI hAni 6 For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI praznasidh 3) veltha (10)> racayitAH--A. zrI vijayapadmasuri Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( anusadhAna pRSTa 297 ) 149 prazna.-dharma mAM dharmInA upacAra karAya, A khAkhatamAM daSTAMta zu^ ? uttara-nila jJAna, darzana, cAritra, vIrya, upayega vagere AtmAnAM dharmo paNa kahevAya, ne te ja guNA paNa kahevAya. " upayega rUpa AtmA che, jJAnAdi rUpa AtmA che. ' A vAkayA dharmamAM dhInA upacAra karIne khelAyA che, tethI aupacArika dRSTie te vyAjakhI gaNAya. e ja rIte guNamAM guNI( AtmA )ne upacAra karIne upara jaNAvyA pramANe belI zakAya. 150 prazna--dharmImAM dharmanA upacAra karAya, A bAbatamAM daSTAMta zu' ? uttara--jJAnAdi dharyuM ke guNNA AtmAnA hovAthI AtmA dhI ke guNI kahevAya. AvA dharmImAM ke guNImAM dharmanA ke guNanA upacAra karIne dharmArUpa ( guNIrUpa ) dharmane ke guNane mAnavA, te dharmomAM ke guNImAM dhama nA ke guNanA upacAra karyo kahevAya. jema " AmA jJA-ivaH AtmA jJAnAdirUpa che." ahIM dharmIne dharmArUpa mAnyA che, te aupacArika daSTie vyAjabI gaNAya. A rIte guNImAM guNane upacAra karavAnuM dRSTAMta paNa samajI levu. 151. prazna--kAraNamAM kArya nA upacAra karAya, ahIM dRSTAMta zu ? uttara--samyaktva e zraddhAnu kAraNa che, chatAM samyaktva rUpa kAraNamAM zraddhArUpa kArya nA upacAra karI samyaktvane zraddhA paNa kahI zakAya. e pramANe jemAMthI ghaTa banavAnA che te mATImAMthI bhaviSyamAM ghaTa thaze, A apekSAe dravya ghaTa kahevAya, temAM bhAva ghaTanA upacAra karIne mATIne paNa ghaTa kahI zakAya, varNa, gaMdha, rasa, spAdi guNAnI apekSAe mATI ane ghaTa bane sarakhA heAvAthI mATImAM ghaTanA upacAra thai zake. jala lAvavA vagere kArya jenAthI thai zake te ka khuItrAdi AkAravALA padArtha bhAva ghaTa kahevAya. kharI rIte jJAna e Atmika guNa che ane tenuM kAraNa AgamAMde zAstro che, chatAM kAraNa( zAstra )mAM kArya ( zAstrIya jJAna )ne upacAra karIne zAstro paNa jJAna eTale dravyajJAna athavA draSyazruta kahI zakAya. ema gAmeAciyAnuM pANI paganA rAga che, ne dhRta( ghI ) e AyuSya che. A dAMtA paNa samajavA. kahyuM che ke " navo pAina: kAcua vRrtAmAri 152. prazna--kArya mAM kAraNanA upacAra karAya, emAM hRSTAMta zu? uttara--paTa(vastra )nuM kAraNa taMtue ( sUtaranA tAMtaNA) che ema bhedanayanI OM apekSAe kahI zakAya, paNa abhedanayanI apekSAe bane eka paNa che. tethI yAgya prasaMge kArya ( 58 )mAM kAraNa( taMtue )nA upacAra karIne ta Mtumaya paTa hovAthI paTa 53 > 325 )hyuM For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 326 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada paNa taMtu kahevAya eTale A kAryakAraNanI aupacArika daSTie paTane taMturUpe vyavahAra karI zakAya. ema bhavizruta ne dravyazrutamAM tathA bhAvasAdhu ne dravyasAdhumAM, bhIvarAjA, dravyarAja, bhAvatIrthakara, dravyatIrthakara vageremAM paNa samajI levuM. 153. prazna-AdhAramAM Adheyane upacAra karavAmAM daSTAMta zuM ? uttara-rastA upara cAlyA jato mANasa dUrathI parvatanI upara raheluM ghAsa baLatuM joIne kahe che ke-juo parvata baLe che. ahIM AdhAramAM ( parvatamAM) Adheya(ghAsa)ne upacAra karIne kahevAya ke parvata baLe che, ghaTa jhare che vagere. e ja rIte AdheyamAM AdhArano upacAra karavAnuM paNa samajI levuM. 154. prazna-asadabhUta upacAranuM svarUpa zuM ? uttara-gurumahArAjanA abhAva kALamAM eTale jayAre pratikamaNAdi kriyA karIe tyAre je gurumahArAja hayAta na hoya te caMdanakAdimAM sUrimaMtrAdika bhaNIne zrI AcArya mahArAjAdine Aropa karIne, tene gurumahArAjAdi svarUpa mAnIne tenI AgaLa kriyA karAya che. ahIM caMdanakAdimAM zrI AcAryAdine Aropa karyo, te tevA prakArano Aropa karavArUpa aupacArika daSTie asaddabhUta upacAra kahevAya. caMdanakAdimAM parameSThIne AkAra na hovAthI te upacAra asaddabhUta kahevAya. 155. prazna-sadbhuta upacAranuM svarUpa zuM ? uttara-zrI paramAtmAnI pratimAmAM zrI paramAtmAno athavA zrI gautamAdinI mUrti pratikRti chabI) AdimAM maMtrAdithI zrI gautamAdi mahApuruSone Aropa sadabhUta upacAra kahevAya. 156. prazna-kSAyika samyaktvanuM svarUpe zuM ? uttara-anaMtAnubaMdhInI cekaDI eTale anaMtAnubaMdhI krodha mAna mAyA lebhano kSaya karyA bAda traNe prakAranA darzanamohanIyana eTale mithyAtva mehanIya, mizramehanIya ne samyakatva mehanIyanA kSayathI je nirmaLa thaddhAguNa pragaTe te kSAyika samyaktra kahevAya. A samyakatva nirdoSa che ne anupama che. kahyuM che ke-hIne saMsadamade tivihammi vi bhavaniyANabhUyammi // nippaJcavAyamaulaM sammattaM khAiyaM hoi // 1 // upara jaNuvyiA mujaba anaMtAnubaMdhI cekaDI vagere sAte prakRtine kSaya karavAthI prakaTa thayela A kSAyika samyakatva potAnA svarUpanI apekSAe apahmalika samyakatva kahevAya, temaja bhAva samyakatva kahevAya. te prakaTa thayA pachI kAyama rahe che mATe te sAdianata kahevAya che. 157. prazna-kevA prakArane kSAyika samyagdaSTi jIvate ja bhAvamAM me jarUra jAya? uttara-kSAyika samyaktva pAmyA pahelAM ne pachI paNa jeNe AgAmI bhavanuM AyuSya bAMdhyuM na hoya te te kSAyika samyagdaSTi jIva te ja samayamAM mA jarUra jAya. jema zrI gautamasvAmI Adi agiyAre gaNadhara kSAyika samyakatva pAmIne For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 11 mA ] zrI praznasiMdhu 327 te ja bhavamAM mokSe gayA. temaNe kSAyika samyaktva pAmyA pahelAM parabhavanuM AyuSya khAMdhyu na hatuM, ne kSAyika pAmyA pachI paNa parabhavanuM AyuSya mAMdhyu na hatu tethI teo te ja bhavamAM mekSe gayA. e ja pramANe zrI gAtamasvAmIjIthI pratibaMdha pAmela paMdara so tApase paNu kSAyika samyagdaSTi banIne te ja lavamAM mokSe gayA. mAkSe gayA pahelAnA samayamAM kSAyika samyaktva jarUra hAvu ja joie. jeA vartamAna kALe kSAyeApAmika sabhyaSTi hoya, tee paNa phrAyika samyagdaSTi anIne ja mAkSe jAya. 158. prazna-jJAyika samyagdaSTi zrIje bhave meAkSe jAya ke nahi ? uttara--jeNe parabhavanuM AyuSya AMdhyuM che te kSAyika sabhyaSTi jIva bIje bhava manuSyanA kare, to ja te mAkSeAya, paNa niyama evA che ke baddhAyuka (jeNe AgAmI bhavanuM AyuSya bAMdhyuM che te ) kSAyika sabhyaSTi jIva khIje bhave jo narakamAM jAya te pahelI traNa narakamAMnI kAi paNa narakamAM jAya, ne devagatimAM jAyatA vaimAnika deva ja thAya. manuSya gatimAM ke tiryaMca gatimAM jo jAya, tA asaMkhyeya varSanA AyuSyavALA ja manuSya ke tiryaMca thAya, paNa sabhyeya varSanA AyuSyavALA manuSya ke tiryaM ca teA na ja thAya. jyAM sudhI sakhyAta varSanA AyuSyavALA manuSya na thAya tyAM sudhI te kSAyika samyagdaSTi mekSe jAya ja nahi. Ave| bhava na pAme tethI te khIje bhave meAkSe na jAya. 159. prazna keTalAeka kSAyika samyagdaSTi jIvA trIje bhave paNa methe jAya, te traNa bhavA cA uMcA ? uttara-1 je bhayamAM kSAyika samyagdaSTi thayA te manuSyabhava, 2 kSAyika samyaktva pAmyA pahelAM je naraphAyuSya kharyuM hAya. te narakanA bhava, athavA vaimAnika devAyuSya khAMdhyuM hAya tA devabhava, ahIM eTaluM yAda rAkhavuM ke devAyuSyanA baMdha kSAyika samyaktva pAmyA pachI paNa thai zake, mATe kAi jIva pahelAM paNu khAMdhe ne koi jIva pachI paNa khAMdhe ema samajavuM. 3 chellA manuSyabhava karI mekSe jAya. A rIte traNa bhava jANavA. 160, prazna--keTalAeka kSAyika samyagdaSTi jIvA cAra bhava karIne mAkSe jAya, te cAra bhavA kayA kayA ? uttara-1 je bhavamAM kSAyika samyagdaSTi banyA te manuSyabhava. 2 pahelA bhavamAM asaMkhyeya varSAyuSyavALA manuSyanuM ke tiya catuM AyuSya madhyuM che, tethI yugaliyAne bIjo bhava. 3 yugaliyA marIne devagati ja pAme tethI devabhava. 4 chelle manuSyabhava karI melle ya. A rIte cAra bhava jANuvA. A khAkhatamAM apavAda e che ke-dusahasUri tathA kRSNa mahArAjanA dRSTAMte koi kSAyika samcaSTi jIva pAMca bhavA karIne mekSe jAya. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 328 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada 161. prazna-kRSNa mahArAja pAMca lava karI mADha jaze, te pAMca bhava kyA kayA ? uttara-1 manuSyabhava=vAsudevapaNAno bhAva kAraNa ke kSAyika samyaphatva pAmyA che. 2 trIjI narakane bhava. 3 manuSyabhave. 4 brahmadevalokana deva. 5 chelle manuSyabhava eTale A bharatakSetramAM gaMgAdvApuranA jitarA rAtanA amama nAmAnA putra thaze ne te bhavamAM mokSe jaze. A rIte pAMca bhava jANavA. kahyuM che ke;-naravADa nAmavmmi, devo hoUNa paMcame kappe / tatto cuo samANo, vArasamo titthayaro // 1 // vizeSa bInA zrI karmaprakRtinI zrI yazovijayajIkRta TIkA, trizilAkA caritra, vasudevahiDI vagere graMthomAM jaNAvI che. 162. prazna-zrI duSyasabha( dukhasaha )sUri pAMca bhava karI mokSe jaze, temane pAMca bhavo yA kayA ? uttara-1 manuSyabhava-A bhavamAM kSAyika samyakatva pAmyA. 2 devabhava, 3 manuSyabhava-pAMcamA ArAne cheDe janma pAmI cagya avasare saMyamanI sAdhanA karatA AcArya pada pAmaze. dusahasUri nAme oLakhAze. 4 devabhavasaudharma devalokamAM devapaNuM. 5 chelle manuSyabhava pAmI mokSe jaze. A rIte pAMca bhava jANavA. vizeSa bInA zrI karmaprakRti TIkAdimAMthI jANavI. 163. prazna-zravaNasaMmukhI kALanuM svarUpa zuM? uttara_aAvaThArarAzimAM ghaNAM kALa sudhI vividha da sahana karI je jIva akAmanirjarAdi kAraNonI madadathI vyavahArarAzimAM AvyA. ahIM je jIva be pagalaparAvatta kALanI aMdara jarUra mokSe javAne tenA jIvane jyAre viveka rahita svabhAve dharmane sAMbhaLavAnI je kALe te cAhanA thAya, te zravaNasaMmukhI kALa kahevAya. 164. prazna-mArgasaMmukhI kALanuM svarUpa zuM? uttara-eka so tesaThamAM pranattaramAM je be pudagalaparAvartanI bInA jaNAvI che temAMthI ghaTatAM ghaTatAM jyAre deDha pudagalaparAvarNa kALa je jIvane mA javA mATe bAkI rahe tyAre tenA pariNAmadhArA nirmaLa bane. te samaye te dharmanA raste doranArA mArgAnusArI guNa meLavavAnI cADanA thAya. A rIte A daDha pagalaparAvarta kALa mArgasaMmukhI kALa kahevAya. 1pa. prama-dharmathavana kALanuM svarUpa zuM ? uttara-anukrame adhyavasAyanI dvArA nirmaLa thatAM thatAM pUrvokta deDha pugalaparAvarta kALamAMthI ghaTADo thatAM tyAre mokSe javAno kALa eka pudagala parAva pramANu bAkI rahe tyAre adharmano tyAga karI satya dharmane pALavAnI tIvra utkaMThA thAya, A kALanuM nAma dharmavaivana kALa kahevAya. anukrame A dharmavaivana kALamAM rahelo jIva yathApravRttikaraNathI karmonI lAMbI sthitine ghaTADe che. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org aMka 11 mA ] zrI praznasiMdhu 329 166. prana--kRSNa vAsudevanA jIva hAla trojI narake che, tyAM tenu AyuSya keTaluM samajavuM ? uttara--sAta sAgaropamanuM AyuSya jANavuM. kRSNavAsudevanA jIva te sAta sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karI manuSya bhava pAmaze. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 167. praznana ekasA ekasaThamA prAttaramAM kRSNa vAsudevanA pAMca bhava jaNAvyA. paNa bIjA graMthAmAM cha bhavA kahyA che te kai apekSAe samajavA ? uttara--je bhavamAM kRSNa-vAsudeva paNAmAM che, tenI pahelAMnA traNa bhava ane pachInA e bhava gaNIne cha badhA zrI caMdragacchanA vairNimA mattanA kADhanAra caMdraprabhasUrinA dharma ghASasUrinA ziSya zrI samudraghASasUrinA ziSya zrI muniratnasUrie vi. sa. 1252 mAM pattananagare kAzAdhipati ( bhaMDArI ) maMtrI yodhavalanA putra bAlakiva maMtrI jagadevanI prArthanAthI banAvelA zrI amamasvAmI caritramAM jaNAvyA che. amamavAmI e kRSNa vAsudevanA chellA bhavanuM nAma che. 168. praznana--ekasesa sDasaThamA pra`ttaramAM jaNAvelA kRSNuvAsudevanA cha bhavA kacA kayA ? uttara--zrI amamasvAmI ciratramAM kahyuM che ke-balabhadranA jIva ane kRSNa vAsudevanA jIva 1 pahelA bhavamAM anukrame caMdra ane sUra nAmanA ane kulakaputra ( kaNabI ) bhAi hatA. 2 khIjA bhavamAM anukrame te e rAjalalita ane gaMgadatta nAmanA vaNika putra hatA. 3 trIndra bhavamAM te e anukrame ratnAMgada ane hemAMgada nAmanA deva hatA. 4 cAthA bhavamAM anukrame balabhadra nAmanA baladeva ane kRSNa nAmanA vAsudeva thayA. 5 pAMcamA bhavamAM te be jUdI jUdI gatimAM jAya che eTale balabhadrajI pAMcamA brahma devalAkamAM mahaddhika deva thayA ne kRSNa vAsudeva 'gadyattanA bhavamAM karelA niyANAnA pratApe vAsudevapaNuM bhAgavIne trIjI vAlukAprabhAmAM sAta sAgarApta pramANu AyuSyavALA nArakI thayA. 6 chaThThA bhave rAjavaMzamAM putrapaNe janma pAmI yAgya uMmare sayamAdinI sAdhanA karI AramAM zrI amama nAmanA tIrthaMkara thaze. A zrI amamasvAmIjInA tIrtha mAM malabhadrajIne jIva pAMcamA brahma devalAkanuM AsuSya pUrNa karI A bharatakSetramAM mAnava bhava saMcAdine pAmI mokSe jaze. te bInA A cAra zloka uparathI jaNAya che. A anuttuvRttam || bhrAtarau prathame janmanyabhUtAM kulaputrakau // dvitIye rAjalalita-gaMgadattavaNi kusutau // // 1 // sAU~cIne suro suyaeN rAma%0Lo ( samu )au // paMcame yAnuMAlamAkniiyaanbhvttyoH // 52 // saMpUrNa saptabarddhAyustadudvRtto nRpAnvaye // SaSThe bhavi pyati zrImAnamamo dvAdazo jinaH // 53 // bAloke suro bhUtvA rAmastIrthe'sya niyati / / saMkSoyaM caritraya, vistattvava varyaMte || 4 || ( cAlu ) G * A mAnyatAthI kALanA meLa maLatA nathI. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir CG [hoGiS Bes) ivIravilAsa che Kche ? (19) (1 e0i vaLI vAde te vRSabha deDAviyA, karI vAtone laka laDAviyA cho. neka najara kare nAtha jI. AkhA divasanI ApaNI kAryavAhI vicArI jaIe ane tenA para pArAzIzI mUkIe te jaNAze ke AkhA vakhatamAM ApaNe nAhaka aneka pApa karIe chIe, taMgadhaDA vagaranuM vartana karIe chIe, vinA kAraNa taNAI marIe chIe ane muddA vagaranI doDAdeDamAM paDI jaI Atmadhanane gumAvIe chIe. je ke dhana meLavavA ke kIti jALavavA khAtara pApasevana karavAnuM thAya te paNa jarUra ayogya, anucita ane aghaTita te che ja, paNa emAM kAMIka Azaya te jarUra che ja, eTale emAM uddeza, hatuM ane vicAraNAne tathA lAbhahAninI tulanA athavA dIrdhakALa a9pakALanA lAbha nukasAnane, daSTinA pRthakkaraNuM ane AvaData akkala ane tulanAzaktinA upagane savAla jarUra rahe, paNa jyAre kAMI Avakane savAla na hoya, AbarUne savAla na hoya, svajana kuTuMbanA bharaNapoSaNane savAla na hoya, tyAre mAtra svacchaMdIpaNe vinA kAraNa vagara uddeze pApasevana karavAmAM Ave tyAre pApasevananuM AkhuM prakaraNa vicAravA lAyaka che ema jarUra lAgI Avaze. A hakIkata mATe te dareka prANI pitAne AkhA divasano kAryakrama vicArI jAya ane pote keTalA vagara jarUrI ane arthavagaranA pApe mAtra bedarakArIthI ajJAnapaNe karato rahyo che teno khyAla Ave. * pAMca mitro bhegA thaIe, sAMje pharavA jaIe, derAsarane eTale ke taLAva ke nadIne kAMThe ke bagIcAmAM chuMcaLuM vaLIne besIe tyAre ApaNe zI vAta karIe chIe? kenI vAta karIe chIe ? kevA zabdomAM vAta karIe chIe? temAM jenI vAta karatAM hoIe tene sudhAravAno uddeza hoya che ke tene utArI pADavAnI IcchA hoya che ? A vAta kadI vicArI che ? vicArI hoya te tenI pAchaLanA AzayanuM pRthakkaraNa karyuM che ? koI vyaktinI gerahAjarImAM enI viruddha vAta karavI, enI sAme ekataraphI hukamanAmAM lagAbe javA ane ene bacAva ke khulAso karavAnI taka paNa na ApavI-enI pAchaLa keTalI cha manodazA hoya che te bahu vicAravA yogya che. ane chatAM " sAMbhaLyuM ke " evA savAlanI pAchaLa aneka prANIone halakI pADavAnI, besADI devAnI tuccha manodazA hoya che te khAsa vicAvAmAM levA vaigya vAta che. keTalIka vAra emAM tene paNa hoya che. je vyakti jevAM thavAnI pitAnI lAyakAta ke AvaData na hoya, jenI dAna-zakti ke saMbhASaNazakti, jAhera sevA ke kAryaratAne pite anukaraNa karI zake tema paNa na hoya, tene te te kAryo karavAmAM amuka Azaya haze, kAMI nahi te khyAti meLavavAnI ke nAma kADhavAnI 1 lekha svataMtra che, saMkhyA o mathALAnI nIce lakhAtA lekhana aMka rAcave che. * 2 5. vIvikRta bAra vratanI pUjA paikI AThamA vratane aMge navamI akSata pUnAnI thI gAvAnuM pUrvArdha. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMke 11 me ]. vIravilAsa 331 tene tamannA thai AvI haze. AvA AvA AkSepe manamAMthI upajAvI kADhI bIja para lAdavA, tene kadI pUchavuM paNa nahi ke te vAta sAcI che ke nahi-A anarthadaMDa che, kAraNa vagaranuM pApa che, hetu vagaranI pravRtti che. koInA sAcA guNanI niMdA karavAne paNa ApaNo adhikAra nathI, te pachI pratyeka kArya pAchaLa amuka vyaktinA zo Azaya haze tenI kalpanA karavI ane pachI te vAtane AgaLa lAvavI emAM sajajanatA nathI, muddo nathI, gRhasthAI nathI. athavA gAmagapATA mAravA, laDAinI vAta karavI, pitAne chApA jeTaluM paNa jJAna na hoya, dezaparadezanA saMbaMdhanI AchIpAchI mAhitI paNa na hoya, ghaNI vAra te rUmAniyA zahera che, deza che ke nadI che eTaluM paNa jJAna na hoya, chatAM laDAI keTalI cAlaze, kevI rIte tene cheDe Avaze tenI vAta karavI, rAjakAraNanI carcA karavI ane nakAmI vAtomAM kalAke kADhI nAkhavA A anarthadaMDa che. vyApAra pUratA samAcAra jANavA ke pUchavA e eka vAta che ane artha vagaranI vAta karI vagara lAyakAte AdhArabhUta abhiprAya ApavA maMDI javuM e anarthadaMDa che, gAmaDAmAM pharavA gayAM. gADAmAM musApharI karavAnI che. paDakhe bIju gADuM ke be cAra gADAM AvI gayAM, pachI pote meTA che ke potAnA baLada sArA che ema dekhADavA baLadane paNa mArI gADuM AgaLa karavuM ane tema karatAM mUMgA baLadane keTale trAsa thato haze tenI kalpanA paNa na karavI e anarthadaMDa che. gAmaDAnI janemAM vevAIne tyAM prathama pahoMcI bazera goLa baLadane meLavI ApavAnI lAlace ke pitAnA abhimAnane piSavA Akhe raste baLadane kevA tagaDavAmAM Ave che te joyuM hoya te o arthavagaranI kAryazreiNI tarapha ghaNuM Ave. A anarthadaMDa che. 'kIkI bahena! tamArAM kaDAM sArAM che!' AvI AvI vAta karI pArakAM gharamAM kaleze upajAvavA, sAsu-vahunA kajiyAnI vAta karI bannene eka bIjAnI gerahAjarImAM ukerI mUkavA, derANI-jeThANIne vAda thAya tevI vAto vadhArI vadhArIne karavI, derAsaranA cekamAM ke daravAjA AgaLa pArakAM dharanI paMcAtamAM kalAka aradhA kalAka kADhI nAkho ane khuda prabhu sAme "le deva ! cokhA ane mela mAre cheDe !" eTale vakhata mAtra kADhave ane chatAM mAnavuM ke-ame dare jaIe tyAre kalAkeka te jarUra thaI jAya. A sarve hetu vagaranAM pApa che, saMsArane vikRta karanAra anartho che, Akho vikAsa mAga kALI nAkhanAra adhamatA che, ane A daSTie AkhA divasano kAryakrama vicArI jAo. aneka arthavagaranA kAme, vAta, vicAra ane goTALA dekhAI Avaze. zAka levA jatAM, zAkha kharIdatAM kAnI sAthe kevI vAta karavAmAM Ave che, ke pAMca bahene pApaDa vaNe ke vaDIe mUke tyAre kevI kenI ane keTalI vAta kare che ke koI sAme maLe tyAM " kayAM cAlyAM?' ema pUchI tene vagaramAgI keTalI arthavagaranI salAha ApavA lAgI jaIe chIe tene kayAza ane saravALo karavAmAM Ave te anarthadaDanI paraMparAnI moTI saMkhyAne sAmAnya khyAla Ave khare. A pramANe jamaNavAra kevA karavA joIe, zere zera ghInA lADavA kema thAya, gAmamAM For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 332 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada zAka na maLatuM hoya te muMbaI sUratathI kevI rIte maMgAvavuM; bAra Ane zeranI pApaDI maMgAvI khavarAvanArane mahimA gAve, phalANue nAta jamADI te dhInA ja vAMdhA hatA evI vAto karavI, amArA bApadAdAe nAta, jamaNu, saMdha ke varA karyA tyAre kevI rIte bhANe bhANe pANI pahoMcADayuM hatuM ane bIjAe nAta jamADI tyAre kaI kaI vastuo khUTI hatI evI vAta karavI e anarthadaMDa che, nihetuka pApa che, adhama mane dazA che. amuka bAI cAle tyAre nakharAM kare che, kAinI cAla gadheDA jevI che, kASTa chaTakela che, koI bAIne keAI paraNatuM ja nathI. Aje AvI strI saMbaMdhI vAto karavI, vevizALa vakhate jANI joIne beTI vAto karavI, gAmamAM keTalI kanyA kuMvArI che teno hisAba rAkho, vagara mAgyA sAcAkheTA abhiprAya ApavA, pArakI strIo upara ALa caDhAvavA A sarva anarthadaMDa che. ALasamAM vakhata pasAra kare. 'kAjI dubaLe kayuM ke sArA zaheranI phikara " e darAe gAmanI vAta karavI, akRpaSTa samajAvI pArakAne lAkaDAM laDAvavAM, vinA kAraNa parane utArI pADavAM, sAcI phUDa kapanA karI bIjAnI niMdA karavI, Aje chApAmAM AvyuM che ke amuka sarakAra AgaLa vadhI ke pachI haThI gaI, sarakAre lAkaDAnI taravAre laDe che evI vAte karavI, samAcAra jANavA mATe reDiyo para kalAke kADhavI ane managhaData vAta uThAvI uThAvIne calAvavI-A sarve anarthadaMDa che, lAbha vagaranA pApa che, vinAkAraNu bhAre karanAra mAnasika zaktine vyartha vyaya che. " pAInI pedAza nahi ane ghaDInI navarAza nahi '-AvA mANase ghaNuM hoya che, gAmaDAmAM enI pracUratA hoya che. derAsare nahAvA ke pUjA karavA jAya te bAra vAge ane geDI ke mahetAne trAsa Ape. tevAnuM bAra vAgyA sudhInuM kAma tapAsyuM hoya te eka paNa muddAma vAta nahi, Avakane dhaMdhe nahi, anya sudhAraNA, grAmyasudhAraNuM ke grAmodyogano prasaMga nahi, mAba " ame paNa chIe' ema batAvavAnI tuccha manAdazA, halakI paTelAI, gAmagapATA ane nirarthaka doDAdoDa-A sarve anarthadaMDa che, halako manavyApAra che, nIca gatie laI janAra vyavahAra che. vAte manamAMthI nIpajAvI kADhI evI makkama rIte karavI ke jANe te kharekhara te ja AkAramAM banI hoya ema sAMbhaLanArane lAge, chatAM vAtanuM mULa ke pUchaDuM kAMI hoya ja nahi. be sagAMo, snehIo, mitra ke strIpuruSane kaleza thAya tevI vAta eka bIjAnI gerahAjarImAM karavI, pitAnI banAvaTI vAtane pariNAme leke laDe tyAre ghara beThA beThA temAse jove ane manamAM potAnI buddhi para harakhAvuM-e anarthadaMDa che, malina cAritranA AvirbhAva che, halakA mAnasanuM pradarzana che. kAInuM mAThuM citavavuM, keI nakAmo moTo thaI gayo che tene besADI devAne prayatna kara, A divasa vyavasthA ke DhaMgadhaDA vagaranA vicAra karyo karavA, pArakAnAM chAparAnAM naLiyAM gayAM karavA, bIjA mANasanA zubha kAma pAchaLa baMda Azaya haze tenI managhaDaMta keraMpanA karI te vAta calAvavI, pitAnAM ISTa manuSya ke cIjane viyoga thAya te vakhate beTI For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - vIravilAsa 333 ciMtA karavI, na IcchavA gyano sahakAra ke sahacAra thaI jAya tyAre te mATe pariNAma nagarane kakaLATa kare -A sarva apadhyAna che, anarthadaMDa che, vagara notarelI Aphata che. jarA tAva Ave tyAM DAktara vaidya mATe dehAdeDa karI mUkavI, ozA mUkAI gaelo kesa hoya te paNa TheTha sudhI hiraNyagarbha ane Ijekazane cAlu rAkhavA, A vakhata vagara samaye navI navI davAo mAtrAo banAvyA karavI, vyAdhi AvI paDavAno bhaya rAkhI jyAre tyAre nADa joyA karavI ane blaDa presara ( lehInuM dabANa) mapAvyA karavuM. A rogacita nAmanuM apadhyAna che, ughADe anarthadaMDa che, pariNAma vagarano zaktivyaya che. mArA paisA cAlyA jaze te mAruM zuM thaze? ghaDapaNamAM mane mArA chokarA pALaze ke nahi ? mArI maraNamUDI gupta rIte rAkhI mUkI te koI jANI jaze ke thaze? vepAramAM kheTa Avaze to AbarU kema jaLavAze? AvI AvI kalpanAo, taraMga, yojanAo arthavagaranA daMDe che, manane bagADanAra khyAlo che, durgatimAM dhakelanAra hetu vagaranA pracaMDa pApa che, enAthI cetavAnI vadhAre jarUra che. AvA apadhyAne temaja hiMsA, mRSA, caurya ke saMrakSaNanAM apadhyAne bahu AkarAM che, hRdayane valovI nAkhanAra che, utkrAMti ke vikAsane DALI nAkhanAra che. ane vagaravicAryuM svachaMdIpaNe keTalAM baMdhana karIe chIe. karavA jaie ane lIlI vanaspatine khUdatAM, bAjumAMthI kulane cUMTatAM ke DALI-DAMkhaLAM teDatAM kadI khyAla paNa rahe che ke e vatRmAM jIva che, ene saMjJA che ane pitAne svecchAcAra gatimAna na hoya te te potAne sthAne paDelAM che. ulkApAta jamAvo, dhamAla karavI ane pachI jANe pine kAMI jANutA ja nathI evuM nirdoSapaNuM jAhera karavuM ke dhAraNa karavuM e vicAra vagaranuM vatana che, athavagarano vilAsa che, uddeza vagarane vyavahAra che.. AvI ja pApaNI pApepadeza karavAmAM lAge che. pitAne kAMI lAgatuMvaLagatuM na hoya, chatAM mahAAraMbha ane mahAparigrahanA upadeza ApavA, khoTA dastAveja banAvavAnAM ke khoTI sAkSI ApavAnAM, moTAM jUThAM karavAnI salAha ApavI. keInuM nikaMdana kADhI nAkhavA anyane uzkeravA. khUnAmarakI thaI jAya evAM kArastAna ghaDI trIje gherathI kukarIo uDAvavI ane evI racanA goThavavAmAM potAnI haziyArI badala abhimAna rAkhavuM. A sarve pApapaderA nAmanA anarthadaMDa che, mahAhAnikAraka che, anaMta bhave paNa kANuM na sAMpaDavA de tevA aghera mahApApe che ALasamAM paDayA rahevuM, Aje te kAMI ThatuM nathI e DhoMga karI khATalAmAM paDayA rahevuM, vacana Apela chatAM mITiMgamAM vakhatasara hAjara na thavuM, nakAmI vAto karyA karavI, arthavagaranI-muddAvagaranI carcA karavI, potAnuM jJAna dekhADavA bhASaNa karavA, vaidakanuM jJAna na hoya chatAM davA dArU karavA maMDI javuM, je viSayamAM jJAna na hoya temAM mAthA mArI salAha ApavA maMDI javuM, zubha kAryo AdarI aradhe raste rakheDAvI devAM, potAnI zakti AvaData ane sthAna hoya chatAM jAhera kAryomAM upekSA rAkhI mAryA javA devAM, tUTonI javAbadArI mAthe laI bedarakArIne kAraNe temAMthI moTI rakamanI ucApata anya karI jAya tene pakSa laI jAhera hitane nukasAna thavA devuM-A sarve pramAdAcaraNo che, For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 334 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada ati gUDha pApa che, vagara lAbha bedarakArI ke ALasathI thayela Asavano che ane saMsAragarbhamAM pADanAra anarthadaDe che. vAraMvAra sinemA jevA, enA sTAranI vAta karavI, e paraNelAM che ke kuMvArA tenI hakIkata para carcA karavI, amuka sinemAvALAe ATalA pedA karyA ane amuke pahele divase ja ajavALyuM tevI vAtamAM rasa le, sArazuddhi ke zikSA grahaNane muddo visArI meTA nirIkSaka ke TIkAkAra tarIke sinemA tathA nATake vAraMvAra jovA-A sarva bhavayAtanAmAM bhaTakAvanAra pramAdAcaraNe che. manane astavyasta karanAra pAMgaLIA manovRttinAM pradarzana che, artha vagaranAM AkarA anarthadaDe che. hiMsAnAM sAdhano vadhAravAM, saMgrahavA, vinA kAraNa mAgyA ApavAM, bhayaMkara hiMsA thAya tevA kAryo karavAnI ke khAtAM kADhavAnI anyane salAha Apavo, TUMka samayanA jIvanane TakAvavA AkarAM pApa thaI jAya te bhale thAya evI salAha anyane vagara saMkece ApavI. A sarva hiMsApradAna anarthadaMDa che, vagara kAraNe vahArelAM pApa che, vagara lAbhe nAtarela phate che. pAInI pedAza nahi ane jarA paNa pharasada nahi-evA nirdetuka jIvanamAM rasa lenArA praNIo AvI ceSTAothI pitAne vikAsa mArga bagADI nAkhe che, ADe raste vinA kAraNe-vagara lAbha UtarI jaI doDAdoDa karI mUke che ane niSkAraNa sthAnabhraSTa thanArano pariNAme anubhave che. keInuM mAThuM ciMtavavuM, vagara sAMbhaLelI ke joyelI sAcI khoTI vAta calAvavI, moTA guppAM mArI gAmalokane nAhakanA gabharAvI mAravA-AvAM AvAM aneka anarthadaDe che, vagara kAraNe thatAM pApe che, vagara lAbha meTI nukasAnI karanAra pramAde che ane vicArIne tyAga karavA yogya vartanAo che. jyAM sudhI evAM pApa AcaravAnI vRtti cAlu rahe tyAM sudhI dALadara jAya nahi, prabhunI nekanajara paDe nahi ane jyAM sudhI sAtame majalethI susthita mahArAjAnI najara na paDe, kRpAdRSTi na thAya, amI najara na UtarI Ave tyAM sudhI A bhavanI bhAvaTha bAMge nahi, AMTA pherA ALase nahi ane paraMparAe uttarottara eka khADAmAMthI bIjAmAM paDavA AthaDavAnI rIta dUra thAya nahi. vAde caDhI baLada doDAvavAM ke vAto karI lokone laDAvavA e anarthanAM namUnA che. e dAkhalA pAchaLa meTI vicAraNAM che, e sUcaka zabdavilAsa pAchaLa AkhA jIvanane kAryakrama che, e kAryakramane vicAra pAchaLa cA bhAvanI parIkSAbuddhi che ane e buddhi pAchaLa jIvanasAphalyanI cAvIo che. dAridva dUra karavuM hoya, prabhunI eka najara meLavavI hoya, vikAsakramamAM pragati na thaI zake te cAlu rithatimAM te jarUra rahevuM hoya te AkhA divasanA kAryakramane joI ja, sAme jovAne badale aMdara jovAnI Teva pADavI, artha vagaranA bInajavAbadAra kAmanI pAchaLa thato zaktivyaya keTale bhrAmaka ane bhaTakAvanAra che tene sAro khyAla kara ane vagara lAbha vagara kAraNe thatAM AvA zaktinA duvyuM ne aTakAvavA samajaNapUrvakano prayAsa nizcayapUrvaka karavo. ema karavAthI dALidara jaze, paramAtmAnI nekanajara thaze ane kalyANuM maMgaLamALA vistaraze. mauktika For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir $||15||$filli yi = praznottara = III IIIIIIIIIIIIII . ( praznakAra-jamanAdAsa mohanalAla belANI dhaMdhukAvALA-kIlAla) prazna -vyavahArathI cAra gatine vaNe kaho. uttara--A pra"na cAra gatinA varNana mATe nahi, paNa cAre gatine, jenA zarIrano varNa (raMga) mATe hoya ema lAge che. tethI te saMbaMdhamAM jaNAvavAnuM ke nArakI chanAM zarIrano varNa zyAma ja hoya che. manuSya ne tiryaMca gatinA jIvonAM zarIra pAMca varNanAM hoya che. dezamAM bhavanapati ne vyaMtara devanAM zarIra pAMca varNanA hoya che ane jyotiSI ne vaimAnika devonAM zarIra ujajavaLa varNanAM hoya che. prazna ra-kaSAya kenA upara karo ? uttara-kapAya durgaNa upara kara, durguNI upara na kare. prazna 3-kapAyano varNa kevo hoya che ? uttara-kaSAya mohanIya karmanI prakRti che ane te pugalajanya che, tethI temAM pAMca varNa saMbhave che. prazna 4-rAgadveSanI buddhithI zuM jovAya che? uttara-rAganI buddhithI azubhamAM paNa zubha dekhAya che ane zreSanI buddhithI zubhamAM paNa azubha dekhAya che. prazna -oga utpanna thavAnAM kAraNa zuM che? uttara-upAdAna kAraNa tarIke to azAtAdanIya karma kAraNabhUta che ane nimitta kAraNa tarIke khorAkanuM ane raheNIkaheNInuM athavA vartananuM aniyamitapaNuM che. prazna -roga nAza thavAnAM kAraNa zuM che? uttara-kherAkanAM temaja vartananA niyamitapaNuthI Uga nAza pAme che, temaja anukULa eSAdika ane pathya sevana rogano nAza kare che. jue, je dha. pra. azADane aMka pR. 281. prazna -jagatamAM pAMca prakAra durlabha kahyA che te kayA kayA ? uttara-paropakAra, pUja, paccakhANuM, pratikramaNa ane piSadha. prazna 8-devAMzI manuSya kene kahIe ? uttara-pUrva punyanA kAraNathI je manuSya anya manuSya karatAM vadhAre bhAgyazALI ane sukhI hoya te devAMzI kahevAya che. ( 335) For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 336 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada prazna 9-devatAone nidrA hoya ke nahi ? uttara-dene darzanAvaraNIya karmanA udaya tarIke nidrane udaya hoya che, paratuM te manuSyanI jema UMghatA hoya ema lAgatuM nathI. prazna 10-siddhanI Urdhva gatinA cAra kAraNe kahyA che te kyA kayA ? | uttara-pUrvaprayAga, gati pariNAma, baMdhana cheda ane asaMga-A cAra kAraNavaDe siddha thanArA cha Urdhvagamana kare che. prazna 11-ekavIza prakAranA pANInA kALa ubhu jaLa pramANe che ke kema ? uttara-traNa uphALAvaDe uSNa karelA jaLane je kALa kahe che teTale kALa teno paNa hoya tema senapraznamAM kahela che. prazna 12-garbhamAM rahele jIve traNa prakAranA AhAramAMthI kayA prakArane AhAra kare ? uttara-utpanna thatI vakhate jaAhAra, ane tyAra pachI garbhamAM rahe tyAM sudhI lema AhAra hAya, kavaLa AhAra hoya ja nahi. prazna 13-harA pANI sAthe maLelA dUdhamAMthI mAtra dUdha zI rIte pIe che ? uttarasanI cAMcamAM e khaTAzavALe guNa rahe che ke te cAMca jaLamizrita dUdhamAM baLatAM dUdhanA phedA thaI jaIne pANIthI judA paDI jAya che. eTale haMsa phAdAne khAI jAya che. prazna 14-pahele pahere vahorI lAvela AhAra muni kayAM sudhI vAparI zake ? uttara-pahele pahere lAvela pANI sivAyane AhAra muni trIjA pahora sudhI vAparI zake. prazna 15-sAdhvIone sAdhunI jema navaka9pI vihAra hoya ke kema ? uttara-temane mATe pAMcaka9pI vihAra kahelo che. cAra be mAsanA ane eka cAra mAsane prakana 16-deva, devInI sAthe mULa zarIre bhega bhegave ke uttarakriya karIne bhAga bhegave ? uttara-mULa zarIre ja bhogave ema jANavAmAM che. prazna 17.-dArika zarIravALI manuSyajAtinI strIne koI deva bhagave to tene garbha rahe ke kema? uttara-zaikiya zarIrathI lega bhogavatAM garbha rahI zake nahi, kema ke temAM vIryarUpa dhAtu nathI. mana 18-sarva saMyamarUpa cAritra kaye guNaThANe hoya ? uttara-utkRSTa yathAkhyAta cAritra cidame guNaThANe hAya. For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 337 aMka 11 mo ] praznottara prazna 19-samatA mokSaprAptinuM aMga kahevAya che, te kevI rIte ? uttara-samabhAva enuM nAma ja samatA che ane samabhAvamAM vadhato vadhato jIva mokSa pAmI zake che tethI tene mokSaprAptinuM aMga kahela che. mana 20-pAMcamA ArAmAM manuSya maraNa pAmIne devagatimAM ane naraka- - gatimAM kyAM sudhI jAya ? uttara-devagatimAM cothA devaleka sudhI jAya ane narakagatimAM bIjI naraka sudhI jAya. prazna 21.--eka sIgheDAmAM keTalA jIva che ? uttarasena praznamAM be jIva hoya tema kahyuM che, paNa te bannenA dArika deha judA judA samajavo. prazna 22.-sarpanuM pavanabhakSI nAma che, te sArthaka che? uttara-amuka aMze te sArthaka che. ane sarpa aneka nAnAmoTA trasa jIvane paNu AhAra kare che. prazna ra3.-jaMbudvIpanA madhyamAM meparvata 1 lAkha jana Uce che. tenI upara prakAza zene paDatA haze ? kAraNa ke sUryacaMdrAdi jyotindracakra te samabhUtalA pRthvIthI nava so ejanamAM ja che. uttara--Urdhva dizAnuM nAma ja vimaLA che, Urdhva lekamAM sarvatra prakAza ja rahela che; tethI tene sUryacaMdranA prakAzanI jarUra nathI. prazna 24-lavaNu samudramAM rahela mo pitAnAM iMDAM kayAM mUkatAM haze ? uttara-samudranI aMdara madhyamAM dvIpa tathA parvato che. tene lagatAM temaja bane bAjunI jagatIne lagatAM UMcAnIcA pradeza hoya che, tethI tyAM iMDAM mUkatAM haze evo saMbhava che. prazna 25-munimahArAjA sthApanAcArya rAkhe che, temAM pAMca akSa hoya che. te zenA hoya che? uttarate pAMce AcAryAdikanI sthApanAnA che ane te sthApanA cAvalkathika kahevAya che. tethI te sthApanA kyAM hoya tyAM dharmakriyA karatAM vAraMvAra thApanA sthApavI paDatI nathI. prazna 26-pUrvokta akSanI sthApanAne badale sukhaDa vageremAM kotarelI AcAryAdikanI mUrti rAkhe te cAlI zake ? - uttara--na cAlI zake, kema ke te sthApanA Irika eTale apakAlIna kahevAya che. For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 338 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada prazna ra7.-samudAyamAM AgevAna thanAra gRhastha jyAM sudhI dravyabaLa sAthe jJAnabaLe na meLave tyAM sudhI tene AgevAna karavA mATe rAha jovI ke kema ? uttara AgevAna thanAra gRhasthamAM te baMne prakAranuM baLa hovuM joIe te kharI vAta che, paraMtu vartamAnamAM tevuM joI zakAtuM nathI. prakana 28-AjanuM dheyeluM dhotiyuM bIje divasa pUjAmAM ke sAmAyikamAM vaparAya ke nahi ? uttara-vAparI zakAya; parantu tyArapachI je Akho divasa vAparavAmAM Ave to pharIne devuM joIe. prAye pUjAmAM vAparavAnuM vastra khAsa juduM ja rAkhavuM joIe. | mana 29-sthAnakavAsI sAdhu ke sAdhvI ApaNe tyAM vaheAravA Ave to vahorAvavuM ke nahi ? uttaravaharAvavuM. teno niSedha jAryo nathI. | mana 30-musalamAna citArI pAse daherAsaramAM citrAmaNu karAvavuM ke nahi ? ane tenI pAse tIrthanA paTa paNu cItarAvavA ke nahi ? uttara-enA mATe ekAnta niSedha jANyA nathI, jyAM musalamAna citArA sivAya bIja citArA maLatA hoya tyAM temanI pAse citrAmaNu karAvavuM vadhAre sAruM che, prakana 31-pUrve sAdhu jaMgalamAM ja rahetA hatA to teo comAsAmAM apUkAya jIvonI virAdhanAthI kevI rIte bacI zakatA haze? uttara-pUrva munio jaMgalamAM ja rahetA hatA ema nathI. moTe bhAge te upAzamAM ja rahetA hatA. jeo camAsAmAM gamanAgamana na karatAM hoya temaja varSAdanA upadravane sahana karI zake tevA hoya teo ja prAye jaMgalamAM rahetA hatA. prazna kara-anaMtAnubaMdhI cAre kaSIyanI jaghanya sthiti keTalI ? " uttara-e mehanIca kamanI prakRti che. mehanIya karmanI jaghanya sthiti 12 muktanI kahI che. prana 33-jinamUrtine cAra prakAre puSpa caDAvavAnA kahyA che te cAra prakAra zI rIte samajavA ? uttara-puSpane guMthI hAra vagere banAvIne caDAvavA te graMthima. saLI vagerenI sAthe vIMTI geTa vagere banAvIne caDAvavA te veDhima. prabhunI pAse phUlanA pagara bharavA te pUrima ane prabhunI mUrti upara puSkaLa chUTAM phUla caDAvavA te saMghAti ema mArA samajavAmAM che. prazna 34-dravya hiMsA karaMvAthI pahelA vratane bhaMga thAya ke nahi ? uttara-dravyathI hiMsA thAya ane bhAvathI hiMsA na thAya to tene aticAra doSa kahyo che ane bhAvahiMsA thAya to tene vratano bhaMga kahyo che. prazna 35-56 dizAkumArikAo ane 24 yakSaNIo kaI nikAyanI che ? uttara-pa6 dizAkumArikAo palyopamanA AyuSyavALI hovAthI bhuvanapati For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 239 aMka 11 me ]. nikAyanI che ane 24 yakSiNIo vyaMtara nikAyanI che, kemake 8 prakAranA vyaMtara pikIne yakSa eka bheda che. - prazna 36-devatAonA vimAnamAM je pustaka che temAM zuM lakhyuM haze ane kaI lipimAM lakhyuM haze ? - uttara-12 devaloka sudhInA devonAM vimAnamAM je pustaka che temAM te te devone kalpa eTale AcAra jaNAvyA che, ane veyakamAM temaja anuttara vimAnamAM je pustaka che temAM paddhavyanuM svarUpa jaNAveluM che ane te pustakonI lipi devanAgarI che ema mArA jANavAmAM che. prazna 37-jinAlayamAM paccakhANa pAravAnI vidhi karI zakAya ke nahi ? uttara-e kriyA piSadhazALAmAM ja karavA yogya che. prazna 38-navakAra gaNIe athavA zatruMjyanAM nAma gaNIe to te bemAMthI vadhAre lAbha zemAM che? uttara-je kriyAmAM bhAvanI vRddhi thAya temAM vadhAre lAbha che ema samajavuM. kuMvarajI huM koNa ? 'mAmAnanAnA upara jaNAvelo prazna dareka sujJa AtmAe prAta:kALe jAgRta thatAM potAnA AtmAne pUcho joIe ane tene uttara meLavavo joIe. huM koNa? e vAta je barAbara samajAya to pachI AkhA divasanI dinacarcAno nirNaya karatAM vAra lAgatI nathI. mugdha jIve to pote ja potAne oLakhatA nathI, pitAnuM svarUpa jANatA nathI ane mugdhapaNe saMsAramAM jhukAvyA kare che. je prANI samaje ke huM manuSya chuM, pUrA punyAge mane dharmanI sAmagrI sAthe mAnava jane sAMpaDele che, tene saphaLa karavAnuM mAruM kArya che. je maLela janma niSphaLa jaze to pharIne A janma maLavo muzkela che ke je A janmanI kharI kimata prANI samajI zake ane tenI durlabhatA jANI zake te jarUra tene saphaLa karavA mATe ghaTatA prayatna kare paNa A bAbata samajavI ja muzkela che. kharI rIte to samakitadaSTi jIva ja pote potAne oLakhe che ane pachI tene anukULa kriyAmAM pravarte che. A traNa akSarane prazna ghaNuM UMDI vicAraNA mAge che, ene aMge zAstromAM ghaNuM kahyuM che. ahIM tene vistAra na karatAM sujJajanAnI vicAraNA upara ja A prazna choDI devAmAM Ave che. AzA che ke-A praznane nAno gaNI, tenI upekSA na karatAM tenA uttara saMbaMdhI ghaTate vicAra jarUra karavAmAM Avaze, For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org manuSye kAI paNa prakAranA gava karavA nahIM +] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir S vizve sahasrazo saMti, dhIdhayo'pi dhIdhanAH / ke aneka zAstro bhaNelAoe zAstro saMbaMdhI paNa garva na karavA kAraNu A jagatamAM vidyA, buddhi, khaLa, aizvaryanA vaibhavamAM eka bIjAthI caDatA aneka manuSyA hAya che. e emAMnI kAi paNa bAbatanA garva kare che. tene duniyAnI paristhitithI ajJAta samajavA, kema ke jo teo jagatanI paristhiti jANutA hoya teA temane potAthI vadhAre zAstrAbhyAsI, vadhAre buddhimAna, vadhAre baLavAna, vadhAre ezva vALA ane vadhAre vaibhavavALA aneka manuSya A jagatamAM vidyamAna che ema jaNAyu ja hAya. vaLI vadhAre vicAra karatAM jaNAya che keabhimAnanu ghara khAlI che, abhimAna karanAra AgaLa vadhI zakatA nathI temaja jenuM abhimAna kare che te vastu paNa anitya che-kAyama eka sarakhI rahetI nathI, kAchanI rahI nathI. Ama jANatA chatAM abhimAna karAya ja kema ? jagatamAM paNa abhimAna karanAranI leAkeA hAMsI kare che ane kahe che ke ene zAstrAbhyAsa, buddhi, baLa ane vaibhava maLyAM paNa te jharyA nahIM, pacyAM nahIM, tenA kharA upayega te samayai nahIM. vaLI jyAre je bAbatanuM abhimAna karyuM hAya te khakhatanI khAmI paDe che tyAre leAkeA kahe che ke joyuM ! A abhimAna karanAranI dazA zuM thai ? mATe DAhyA manuSye kadApi koipaNa bAbatanA gava karavA nahIM. garva e teA mAnanuM bIjuM nAma che. e 'meharAnA pautra che ane rAgakezarInA putra che. eNe ghaNA manuSyone herAna karyAM che tene mATe khAsa upamitibhavaprapa'cA sthA ne vairAgyakalpalatA vAMcA. je vastu maLI hAya te vadhAre meLavavA yeAgya prayatna bhale karA paNa abhimAna karaze! nahIM. ATha mahAmadanI sannayamAM rAvaNa vigere aneka abhimAnIonA gava gaLI gayAnAM dRSTAMta che te vAMcavA vicAravA ane maLela vastumAM sateASI rahevuM temaja zAMtavRttithI temAM AgaLa vadhavA cAgya prayatna karavA. kuMvarajI have zuM dhAryu che ? Aja sudhI teA jema tema calAvyuM. khAsa dharmakaraNI karavA tarapha citta Apyu' nathI, paraMtu have teA 50 varSa thayA, aradhI jhAjherI vahI gai. have jo khAsa AtmasAdhana nahIM karI teA pachI jarUra pastAvA thaze. AvA manuSya janma te AvI dharma sAmagrI pharIne maLavI muzkela che. saMsAranA kArya tA bhavAbhavamAM karyAM che temAM navAi jevuM nathI. dharma jevA karavA joIe tevA karyAM nathI. have jarA zAMtithI samajapUrNAMka dharma kArya karo, viSayakaSAya ghaTADA ane paramAtmA sAthe prIti joDA. samajIne vadhAre zuM kahevuM ? kuTu aparivAranA ne kaMcanakAminInA mer3a ghaTADaze tA ja dhama kAya thaze. kuMvarajI -( 340 ) For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org bAra kSamAzramaNA lekhaka:--preA. hIrAlAla rasikadAsa kApaDiyA ema. e. ( anusadhAna pRSTha 254 thI ) 3-4. daivavAcaka ane daividdha gaNi Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir deviddha gaNi kSamAzramaNanuM nAma AgamAnuM pustakArAhaNa karanAra tarIke suprasiddha che. e pustakArAhaNa je varSoMmAM thayuM te varSoM mAthurI pvAcanAnA anuyAyIenA mate vIr saMvat 980 (I. sa. 453=vi. saM. 510 ) hatuM ane vAlabhI vAcanAnA anuyAyIone mate vIra saMvat 996 hatuM. dhruviddha gaNue mAthurI vAcanAne mukhya gaNI pAsavaNAkampsa( kalpasUtra )mAM mahAvIra caritranA aMtamAM prathama 980 ne ane tyArabAda vAMcanAMtara pramANe 993 nA nirdeza karyAM che, upa'kta mAthurI vAcanA vIra saMvat 827 thI 840 nA gALAmAM yugapradhAna rapha dilasUrinA pramukhapaNA heThaLa ' mathurA * mAM thai hatI, evI rIte e ja samayamAM 'valabhI ' nagarImAM vAcaka nAgAjI ne saMtra ekatrita karI AgamA ane anucegA vagere lipibaddha karAvyA hatA ane te mujaba vAcanA ApI hatI. Ane 'nAgArjunI vAcanA 'paNa kahe che. ahIM e khyAlamAM rAkhavuM joie ke zrutakevalI bhadrabhAhunA samayamAM arthAt vIra saMvat 160 nI AsapAsamAM ' pATaliputra ' nagaramAM sauthI prathama vAcanA thaI hatI. Ama vIra saMvat 1000 sudhImAM pATalIputrI, mAthurI ane vAlabhI ema traNa vAcanA thai che. chellI vAcanA thayA bAda lagabhaga deDhaso varSa pachI devaddhi gaNie puratakAra haNunuM kA vizALa rUpamAM karyuM hatuM. eTale emaNe kai valabhI nagaramAM trIjI vAcanA ApI nathI ke emaNe pahelI ja vAra AgamA lakhAvI lIdhA ema paNa nathI. posavaNAkapamAM je therAvalI che tenA aMtamAM nIce mujabanI gAthA che, je devaddhi gaNinA kASTa ziSye ke bhakate racI hAya ema lAge cheH-- " suttattharayaNabharie khamamaddavaguNehiM saMpanne / vignimnamAlama'hrAsava'putte paLavAmi // 4 || jha 1. vAcanAtA sAmAnya arthe pATha ApavuM-paDhAvavuM-zIkhavavuM evo thAya che. ziSyane sUtra ane anA pATha ApavA te 'vAcanA ApI ' ema kahevAya che. pratyeka zrutadhara potAnA ziSyAne vAcanA Ape che. evI teA rokaDA vAcanA atyAra sudhImAM thai gai che ane Aje paNa evI vAcanA tA cAlu che, paNa ahIM je vAcanAnA nirdeza che te jaina sadhanI viziSTa TanArUpe noMdhAyelI vAcanA che, ane evI viziSTa vAcanA traNa ja thaI che, 2. sAmAcArIzataka( patra 80)mAM enA kartA samayasundaragaNie devaddhi gaNi kSamAtramaNe vAcanA pravartAvI te ja samaye skaMdilAcArye paNa bIjI vAcanA pravartAvI ema je kahyuM che te bhrAnta che. nAgArjunane badale devaddha gaNunuM nAma sUcavAyuM che. +( 341 )nuM For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 342 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada Ane artha e che ke sutra ane artharUpI ranavaDe paripUrNa tema ja kSamA ane mArdava e guNothI yukata evA kAzyapa " gotranA devaddhi kSamAzramaNane huM vaMdana karuM chuM. AvA arthavALI gAthA devaddhi gaNi jAte race ane tema karI potAnI prazaMsA kare e banavAjoga ja nathI, kema ke e mahAnubhAva vizeSaNonI hAramALA lagADI potAnI peTI mahattAne siddha karanAra na hatA. A gAthA keTalI prAcIna che e nakkI kahevuM muzkela che, chatAM enuM anumAna karavAmAM pAsavaNAkaMpanI prAcInamAM prAcIna hAthapathI ane TIkA sahAyabhUta thaI zake tema che. devaddhi gaNi kSamAzamaNuM te ja naMdInA praNetA vivAcaka che ema keTalAka mAne che. A mAnyatAne ApaNe vicAra karIzuM jethI enI satyatA mATe koI AdhAra che ke nahi te jANI zakAya. naMdI e Agama gaNAya che. jema yajurveda( adhyAya 12, maMtra 4)mAM e vedanuM nAma sUcavAyAnuM manAya che tema A naMdImAM utkAlika zratanI gaNanA karatI veLA nadIne nirdeza thaelo che. A nadI e enI pahelAM racAyelA aMga, uvaMga vageremAM nidezAlA jJAnanA svarUpanI saMkalanArUpa grantha che ke svataMtra kRti, enI carcA ahIM asthAne che eTale e huM ahIM jatI karuM chuM. nadImAM koI sthaLe enA kartAnA nAmane nirdeza nathI. upalabdha sAhitya jotAM A saMbaMdhamAM be prAcIna munivaronA ullekha maLe che - (1) zaka saMvata 298 mAM arthAta I. sa. 676 mAM lakhAyelI ane ghaNAkharA Adhunika vidvAnone mate e varSamAM jinadAsagaNi mahattarane hAthe racAyelI-pUrNa karAyelI naMdIcuNi( patra 10 ) mAM nIce mujaba paMkti che - ___" evaM kayamaMgalovayAre therAvalikame ya daMsie arihesu ta daMsitesu dUsagaNisIso devavAyago sAdhujaNahiyaTTAe iNamAha // " naMdInI therAvalInI mArcathI zarU thatI 42 mI gAthAmAM dUsa ( dUSya ) gaNine mATe bahuvacane vaparAyuM che. e saMbaMdhamAM A cuNi (patra 9 ) mAM "T ri jAuM 2 durathai mAthuM " ema enI sahetukatA sUcavAI che. ' A pramANenA be ulekha uparathI e jANI zakAya che ke jinadAsa gaNinA mate naMdI e duSya gaNinA ziSya devavAcakanI kRti che. haribhasUri paNa A ja mata dharAve che, kema ke naMdInI vRtti( patra 20 )mAM emaNe te mane majAvaMte thI zarU thatA 43mI gAthAnI vRttimAM nIce mujaba ullekha karyo che. " juthamAda tharphALo 1. naMdInI gherAvalImAM 30 mIthI 40mI sudhInI gAthAomAM paNa keTalAka munivaro mATe bahuvacana va5rAyeluM che. For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMke 11 me ]. bAra kSamAzramaNe 343 vAva ti" vaLI 42 mA patramAM "geAyama " e saMbaMdhana kevI rIte baMdhabesatuM gaNAya e prazna UThAvatAM temaNe kahyuM ke " na vAvavA jAyaM bratha ratilA" - jinadAsa gaNinI ke haribhadrasUrinI koI paNa kRtimAM A devavAcaka e devaddhi gaNi kSamAzramaNa che e ullekha jaNAto nathI. eTale je evo ulekha na ja hoya te AvI prasiddhinuM uddagamara thAna jANavuM bAkI rahe che. e saMbaMdhamAM vicAra karAya te pUrve malayagirisUri paNa naMdInA kartA tarIke vAcakanuM nAma darzAve che ane sAthe sAthe naMdInI dharAvalImAM Arya mahAgirinI AvalikAne adhikAra che ema kahe che e matalabanI paMkti je nadInI malayagirisarita TIkA(patra 48 a-A )mAM che te noMdhI laIeH "tatra suhastina Aramya susthitasuprativuddhAdikrameNAvalikA vinirgatA sA yathA dazAzrutaskandhe sathaiva draSTavyA, na ca tayehAdhikAraH, tasyAmAvalikAyAM prastutAdhyayanakArakasya devavAcakasya bhAvAt , tata iha mahAgiryAvalikayAdhikAraH" arthAta suharita(sUri thI zarU karI susthita, supratibuddha ItyAdi kramathI je avalikA-paraMparA nIkaLI che te dazAzrutaskaMdhamAM eTale ke pajavaNAkapanI therAvalImAM che tevI ja jovI-jANavI. paNa ahIM e AvalikAnA adhikAra nathI, kema ke e AvalikAmAM prastuta adhyayana(naMdI)nAM kartA devavAcakane abhAve che-davavAcaka e paraMparAnA nathI, ethI ahIM te mahAgarinI AvalikAne adhikAra che. che. A pramANe je ahIM devavAcakane Arya mahAgirinI zAkhAmAM thayelA batAvyA che te hakIkatamAM satya hovuM muzkela che, ema 5. kalyANavijayajI vanavA saMvata cara vana jAtrAghAnA(pR. 120)mAM kahe che.* ahIM e hakIkata umerIza ke temanI keTalIka mAnyatA nIce mujaba cheH "naMdInI therAvalImAM revatI nakSatra pachI " brahmadIpika siMhano ullekha che. " brahmaddIpika' zAkhA AryasamitathI nIkaLI che ane siMha A zAkhAnA sthavira che ema devaddhi jAte kahe che te pachI devaddhinI therAvalI e mahAgiri zAkhAnI gurvAvalI hatI to emAM anya zAkhAnA sthavira siMhano ulekha kema karAyo che ? vidyAdhara " guccha AryasuhastisUrinI zAkhAmAM hatA. je naMdInI rAvalI mahAgirizAkhIya sthavirenI guruparaMparA hatI te emAM skaMdilane sthAna maLyuM na hotamaLavuM joItuM na hatuM. je devaddhi "mahAgiri zAkhAnA hota te nAgArjuna ane bhUtadinna AcAryane ullekha teo karata nahi, paNa temaNe ema kahyuM che. A pramANenI dalIle 123mA pRSTamAM ApI devaddhi AryamahAgirinI zAkhAnA nathI paNa AryaastisUrinI zAkhAnA che ema 5. kalyANavijayajIe pratipAdana karyuM che. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 344 zrI jaina dharma prakAza ' bhAdrapada ; (1} devavAcaka te ja AgamanuM pustakArohaNa karanAra devaddhi gaNi kSamAzramaNa che. () A kSamAzrama, AryasahastisUrinI paraMparAgata 'jayaMtI' zAkhAnA ravira che. (3) nadInI prAraMbhamAM apAyelI therAvelI viddhi gaNinI kRti che. (4) A therAvalI "mAdhurI' vAcanAnugata yugapradhAnasthavirAvalI che.4 emAM je je sthaviro ullekha che te sarva guruziSya paraMparAgata nathI.' (5) pa savaNAkaMmpanI therAvalI devaddhi gaNinI guruparaMparA che. AnA samarthanAthe temaNe ATha kAraNo rajU karyA che. A saMbaMdhamAM huM temane nIce mujabanA praznone uttara sUcavavA vinavuM chuM, (1) nadInA kartA devavAcaka te ja devaddhi gaNi kSamAzramaNa che ema mAnavA mATe ze AdhAra che ane te keTalo prAcIna temaja vizvasanIya che? (2) naMdInI gherAvalImAM varNavelA sthaviro paikI koI paNa benI vacce gurUziSya saMbaMdha che ke nahi ? (3) jema pasavaNAkapanI therAvalImAM Arya dinnane susthita ane rasapratibaddha ema enA ziSya gaNuAgyA che ane e rIte tridinnanA be guru gaNAvyA che tamAM devaddhi gaNi kSamAzramaNanA be guru na ja hoI zake ? ane jo hoI zake te zuM e be guru te dUSyagaNi temaja Arya sAMDilya che, ema mAnavAmAM kazo vAMdho Ave che kharo ? 4) naMdInI rAvalI e yugapradhAna sthavirAnI AvalikA che. eno artha ema karAya ke anugadharA-zrutasthavirA-pravacananA prakRSTa jJAtAonI e AvalikA che. je ema artha karAya te duSpagaNite devaddhi gaNi kSamAzramaNanA vidyAguru tarIke koI oLakhAve te kema? (5) je sAMDilya e devaddhi gaNinA dIkSAguru hoya to naMdInI dherAvalImAM sAMDilya pachI sattareka munivaronAM nAma apAyAM che tenuM kema ? merUtuMgasUrie therAvalInI TIkAmAM devaddhi gaNi kSamazramaNane mahAvIra svAmInI pachI thayelA sthaviromAMnA 27mA tarIke oLakhAvyA che, A mATe e sUri pAse ze AdhAra che te jANu bAkI rahe che, bAkI evI kalpanA thaI zake che ke-naMdInI therAvalInI malayagiririe je TIkA racI che temAM dharma, bhadragupta, vajI, Arya rakSita ane govindanA varNanavALI traNa gAthAonI TIkA nathI eTale e malayagiririe ene prakSita mAnI haze; paNa paM. kalayANavijayajI 125 mA 54mAM kahe che ke e vastutaH 1 jue pR. 119. 2 jue pR. 120. 3 jue pR. 119, 4 jue pR. 119. 5. juo pR. 120, 6. juo 5, 121. 7, juo pR. 119, 8 pavalI samuccaya (prathama bhAga pR. 12-14)mAM je naMdInI therAvalI chapAyelI che temAM 28mI gAthA pachI be ane 36mI gAthA pachI be ema ekaMdara cAra gAthAo koI koI graMthamAM hovAnuM sUcavAyuM che. eTale A hisAbe traNa nahi paNa cAra gAthA prakSipta gaNAI lAge che, For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 11 me ] khAra kSamAzramaNo 345 nadInI therAvalInI ja gAthA che. ane e hisAbe daiddhi e 27 mA nahi, paNa 32 mA yugapradhAna siddha thAya che. vizeSamAM 124 mA pRSThamAM te sUcave che ke guruziSyakramathI te devaddhi gaNuM 34 mA puruSa siddha thAya che. A saMbaMdhamAM mAruM' e umeravuM che ke nadInI je cuNNi tema ja hAribhadrIya kRtti chapAyelI che. temAM upayu kta traNa gAthAomAMthI ekenuM vivaraNu nathI eTale jo anya hAyapothImAM tema ja hAya to e gAthA malayagirasUrinA samaya karatAM paNa ghaNA pahelAnA samayathI prakSipta manAtI haze. 14 " jaina satya prakAza ( kramAMka 37-38 ) mAM " prAcIna pratikrAsa ( pR. 12 ) ''mAM enA lekhaka sAgacaMdrasUrijIe zrI vIra nirvANathI 980 varSe zrI leAhitya saMNanA ziSya zrI devaddhi gaNi kSamAzramaNa chellA pUrvadhara che evA ullekha karyo che, paNa temAM praziSyane badale ' ziSya ' chapAyuM. huMAya te te judI vAta che; nahi te e ullekha eTalA pUratA te bhrAnta che ja. gadhava vAdivetAla zAMtisUri temaja satyamitrasUri devaddhi gaNinA samakAlIna gaNAya che. 5. kalyANavijayajI pAMcamane badale cAyanI saMvatsarI karanAra kAlakarane vIrasaMvata 450thI 45nA gALAmAM eTale ke i. sa. pUrve 70 thI 62nA gALAmAM mUke che,2 jyAre keTalAka A ghaTanA ceAyA kAlaka sAthe saMbaMdha dharAve che, ema mAne che, ane ema mAnanAra emane paNa devaddhi gaNi kSamAzramaNanA samakAlIna gaNe che, 5. kisa. pAsavaNAkapanI therAvalInI nimnalikhita gAthAmAM A munivaranuM nAma che. ane sAthe sAthe ' khamAsamaNuM ? evI emano padavIne paNa nirdeza che:-~~ " tatto ya thiracarittaM uttamasammattasattasaMjuttaM / TeliLilamAsamaLa 'mADha'trutta samasAmi // 6 // arthAt tyArabAda sthira caritravALA, uttama samyaktvarUpa sattvathI saMyukta ane ' gADhara 'gAvavALA si gaNi kSamAzramane huM vaMdana karuM chuM uparyuMkta gAthA sivAya emanA sabaMdhamAM kazuM lakhAyu jaNAtu nathI eTale emane kai ziSyaparivAra ke kRtikalApa hAya te te viSe huM karo ullekha karI zakuM' tema nathI. ( cAlu ) 1. pajosavaNAkapamAM je aMtarA vi ya te pADe che. enA AdhAre A rivartana karAyAnuM manAya che. jema A saMvatsarInI tithi pheravAi che tema Aje keTalAMka varSo thayAM suratamAM baLeva ( nALiyerI pUnama zrAvaNa suda pUrNimAne badale zrAvaNu vada ekama manAya che. ane e suratanI aneka viziSTatAomAMnI eka che. ) 2 jI " zrI jaina satya prakAza " ( kramAMka 100) gata kAlakAcA ora vikrama, " ( pR. 197, ) For Private And Personal Use Only rk
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir '- - 3ii kavitAnI dezIomAM AvelI vikRti ! | ( lekhaka-bAlacaMda hIrAcaMda--mAlegAma ) kAvya racavAne heta kAvyazAsanakAre game te ApeluM hoya, paNa mukhyatve karI kavine pitAnA vicAro janatAmAM pragaTa karI amuka prakAranI bhAvanA uddIpita karavAnI hoya che. te bhAvanA sAthe saMgata thaela rasane paNa AvirbhAva jAgRta karavAnA hoya che. tyAre je bhAvanA pragaTa karavAnI hoya tene poSaka enI pAdaracanA karavA mATe ane tene anukULa 2sa pragaTa karavA mATe tevI ja prakAranI bhAvanAne pravAha je dezI, cAla, DhALa, vRtta ke tevA judA judA prakAranI vAhaneno upaga kara ucita hoya tevI ja cAla upagamAM levI e ISTa che. visaM gata rAgamAM je potAnI kavitA racavAmAM Ave che to tethI rasahAni thAya che eTaluM ja nahIM paNa suMdara vicArone paNa vikRta rUpa dhAraNa karavuM paDe che. ane chevaTa vinA pravAH dArayAmAsa vAnam evo ghATa bane che. koI paNu kavine potAnA kAvyanI AvI viTaMbanA thAya e pasaMda paDe ema nathI. - rAgamAM je svara-yojanAno anukrama joDavAmAM AvelA hoya che, tene kharA hetu nahIM samajavAne lIdhe ghaNI vakhata vidvAna kahevAtA kavio paNa moTuM gothuM khAI jAya che. svaranA Aroha avarohathI vAtAvaraNamAM amuka jAtanA kapa (Vibrations ) utpanna karavAmAM Ave che ane te te zabdonI zaktidvArA pitAnI bhAvanA kavio pragaTa kare che. eTale dezamAM eka mahAna zakti hoya che tene upaga kavio kare che. ApaNe kaI vakhata je bhASAnuM ApaNane jarA paNuM jJAna na hoya, zabdathI keIpaNa jAtane bAdha na thato hoya tyAre te parakIya bhASAmAM gavAtuM gIta paNa sAMbhaLI saMvedanAno anubhava thAya che. karuNa gIta hoya to paNa aMga upara karuNa rasanI chAyA tevI rogathI ja pedA thAya che. tevI ja rIte zRMgAra, vIra ke bIbhatsa rasano AvirbhAva kevaLa svaranA Aroha avahuthI utpanna thAya che. e uparathI sAbita thAya che ke-svaramAM zakti che ane game te vicArene svare pitAnI zaktithI pheravI zake che. lagnamAM gavAtA gItAne je parajImAM rAgamAM goThavavAmAM Ave ke vIrarasane 'hariNI chaMdamAM besADI devAmAM Ave to kevuM pariNAma Ave tene vicAra karI jovA jevuM che. zRMgArarA nirmANa karI hoya tyAre vIrarasAnukuLa dezI ke chaMdane upayoga karI kAvyanirmANa karo eTale ke ghATa bane che tene anubhava tarata ja thaI jaze. matalaba kekavioe pitAnA kAvya mATe jevI rIte viSayanI cUMTaNI karavAnI hAya che tevI rIte dezI, cAla ke chaMdanI paNa cUMTaNI karavAnI hoya che ane sAthe sAthe zabdaracanAnA vicAra karavAno hoya che. emAMthI ekAda aMgane je khUlamAM darupayoga thaI jAya che to te kAvya nirasa ane pariNAme hAsyAspada bane che. For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 11 mA ] kavitAnI dezIomAM AvelI vikRti 347 keTalAeka kavie potAnA viSaya caMTavA pahelA dezInI cUMTaNI karI bese che. ane je dezI temanA AgaLa hAya che temAMnA zabdo jevA ne tevA agara temAM dhArmika pAribhASika zabdonI pherabadalI karI kAvyanirmitInA lhAvA maLyA ema mAne che, paNa e kevaLa viDa'bana hAya che, e tevA kavie samajI rAkhavu joie. dhArmika stavane ke padyo jotI vakhate hAlamAM keTalAeka 'e hAlamAM cAlatA nATaka ke sinemAnI cAlA pasaMda kare che. ane temAM zabdonA pheraphAra karI kavitAe nirmANa kare che. evI racelI kavitAne kAvyanuM biruda ApavuM e sAhasa ja kahevAya che. sinemA mATe cAle, dezIe je cUMTavAmAM Ave che te tenA gAyaka pAtrA agara gAyana mAstara pAsethI mAMgavAmAM Ave che. ane evI dezIo ghaNI vakhata tee peAtAnA veSane ane nATya paristhitine anukULa evI navI banAvI Ape che. evI dezIA zuMgArarasane poSaka ghaNu karIne hAya che. athavA amuka vikArane uttejaka hAya che. evI dezIomAM jyAre dhArmika vicAra gU MthavAmAM Ave che tyAre tenu chIcharApaNuM vadhI jAya che. ane mULa vinA uddeza zAMtarasa nirmANa karavAnA chatAM te thai zakatA nathI, UlaTuM temAM bAlizabhAva sAthe dharmanuM gAMbhIya naSTa thAya che. AvA kAvyeA kahe! ke zabdasamUha kahe racavA mATe keTalAeka munie ane kAika AcAryAM paNa lalacAya che e khedane viSaya che! jo ke temanA uddeza pavitra heAya che emAM sa Mdeha nathI, chatAM te hetu eka tarapha rahI jai nATakI bhAvane ja vadhAre pASaNa maLe che. jyAre eka AcArya nuM evuM padya hAya tyAre te pratikramaNa, caityavaMdana ke devavaMdana jevI gaMbhIra ane AtmabhAvadazI anuSThAna karatI veLA paNa te gAvA koi zrAvakanu mana lalacAya tyAre te gabhIra ane yAganI kriyAnI kevI viTaMbanA thAya te vicAravA lAyaka che. badhA anuSThAnA AtmA ane gurusanmukha ane devasAkSIthI karavAnA hoya tyAre nAkiyA gAtA haiAya tevI dezInA padyo gavAya teA kevu vAtAvaraNa nirmANu cAya te vicAravA jevu thai paDe che, mATe AvA padya racanAkAra kaviee pote A muddAnA gaMbhIratApUrvaka vicAra karavA ghaTe che. kAvyanirmitIno ane prasiddhinI dhUnamAM ApaNe gabhIra viSayane keTaluM nukasAna karI bhAvanAne dubhavIe chIe tenA vicAra karavAnI jarUra che. keTalAeka baMdhue AvI cApaDI hAthamAM lai daherAsaramAM AvA padyo gAvA bese che tyAre kevuM rasahAnikAraka vAtAvaraNa utpanna thAya che te amee joyeluM che! tethI bhaktinuM premALa ane gaMbhIra dharmAMnukULa Adhaka vAtAvaraNa nirmANu thavAne badale TIkApAtra ane tevA pavitra sthaLane kaluSita kare tevuM vAtAvaraNa ajANapaNAmAM nirmANa thAya che! navI navI dezIo ja joIe teA gAyana ane kAvyazAstrane jarA UMDA abhyAsa karavAnI jarUra che. pachI jue ke pote kevI bhUla karI beThelA che For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 348 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada tene anubhava maLaze. rAga gAvA mATe anukULa kALa paNa kahe che. keTalAeka rAgothI dIvA pragaTa thAya che, koI rAgathI varasAda Ave che. evI jhINI ka95nA bAju upara mUkIe to paNa hRdayanI sUkSama majajAjala upara pariNAma karanArA rAga hAlamAM paNa gavAya che. amuka rAga gAvAthI tAva utare che, amuka rAgathI du:khanI saMvedanA haLavI karI zakAya che. e viSayane AvA Adhunika kavioe vicAra karavAnI AvazyaktA che. zrIpAlarAsamAM nave rane AvirbhAva thaelo che. te mATe je dezIo pasaMda karavAmAM AvI che tene jarA bArIkIthI abhyAsa karo. tyAre dhyAnamAM AvI jaze ke-dareka prasaMga mATe prasaMganukaLa dezIonuM avala bana levAmAM AveluM che. tethI ja te rAsa vAMcatAM jarAe kaMTALo Avato nathI. jyAre vAraMvAra vAMcavA chatAM temAM navo navo AnaMda anubhavAya che, tenuM mukhya kAraNa kavie karelI viSayanI cUMTaNI, bhAvanAne paripaSa ane rAmAnula dezIo e bheguM maLavAthI ja kavinI pratibhA jAgRta thaelI jaNAya che. cosaTha prakArI pUjAmAM aneka dezIono upacAga karelo che tene prabhAva koIthI ajA nathI. jenasamAjamAM gavAtA anekavidha sajajhAyAnI dezIo keTalI suMdara, gAMbhIrya pUrNa ane sAnukULa cUMTavAmAM AvI che teno vicAra karavAthI amArA lakhavAno hetu samajAI jaze. A lekha kaI kavi upara TIkA karavAnA hetuthI lakhA nathI paNa kevaLa dizAdarzana karavA mATe ja lakhavAmAM Avela che. kevaLa prasiddhi mATe ke bIjA gaNu uddezane anusarI dhArmika vAtAvaraNuM kaluSita na thAya ane pitAnI dhUnamAM AvI lakhela kavitAno durupayoga na thAya tevA hituthI lakhelo che. amuka vicArone khaLabhaLATa magajamAM jAge ane te vicAra janatA AgaLa mUkavAthI temanuM kalyANa thaze evuM jayAre keIna lAge tyAre ja temaNe pUrvokta dhArAdhoraNane anukULa rahIne kAvyanimiMtI karavI ane pachI jevuM ke potAnuM kAvya keTaluM suMdara thAya che. kavi kahevaDAvAnI utAvaLamAM ApaNe deSane pAtra banIe e mATe kALajI rAkhavI e iSTa nathI zuM ? keTalIeka racanA cogya rIte thaI gaI paNa che tene mATe amAre kaTAkSa nathI, paNa A paddhatine uttejana na maLe tevA hetusara amee A sUcana karela che. tIrthakaro dezanA Ape che te mAlakoza rAgamAM ja Ape che. ene artha samajavo joIe. te rAgathI je vAtAvaraNamAM guMjana utpanna thAya che, tethI azubha bhAvanAo nAza pAme che ane vAtAvaraNamAM evo eka adhikAra utpanna thAya che ke jethI svAbhAvika veravirodha paNa zamI jAya che. e zakita rAganI che e dhyAnamAM rAkhavAnuM che. ane e rAga sAthe susaMgata evI zaktizALI zabdaracanA ane vaktAnI adabhuta zakti maLatAM hara vAtAvaraNa pedA thAya che e vAta vicAratAM rAga, dezI ke cAlanuM mahatva jANavAmAM AvI jAya tema che. For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vyavahAra kauzalya che "kAryakrama( jinA)thI zarU na karo, paNa kAryathI ja zarU karo." A kAma karavuM ke peluM karavuM ane tyAra pachI te karazuM ane pachI phalANuM ane tyArapachI DhIMkaNuM-AvI lejanA karatAM karatAM te cheDe ja na Ave. ema nAnI moTI karatAM kuMvArA rahI javAya ane vAMDhA tarIke ja bhave pUre thaI jAya, mATe je karavuM hoya te kAma ja AdarI de, tene zarU karI de ane teno AraMbha jamAvI de. mulatavI rAkhavAnAM mAThAM phaLa sArI rIte jANItAM che. vAta karatAM ane yojanAo ghaDatAM ghAtAM te vararAjA ja khavAI jAya che. ghaNA dIrghasUtrI thavAmAM ane svapnAM sevavAmAM majA che, tenA karatAM kAmane je AdarI devAmAM ja bhAre vadhAre moja che, kArya AdarI devAne AMtarasaMta che ane kAmane hAra paDatuM jovA jevI bIjI kaI majA nathI. ghaNAM mANaso evA jovAmAM Ave che ke gaja gaja bhare, paNa eka tasue vetare nahi. eno A avatAra tAkA pheravavAmAM ane enA paranI ghaDIo gaNavAmAM ja jAya che. evA mANasethI eke kAma rastA para caDhe nahi ke eka kAma tarapha enuM keMdra paNa thAya nahi. ghara bAMdhavAnA eka pachI eka plAna cItaravAmAM Ave, paNa iMTa, cUno, simeMTa ke lAkaDAM kharIdavAmAM Ave ja nahi ane navA navA oraDA ane daravAjAo ane gelerI kakyAM mUkavAM tenI racanA goThavavAmAM AvyA kare te ghara baMdhAya nahi ane dhyAnamAM ne palAnamAM vAta pUrI thaI jAya. Ano artha ema samajavAno nathI ke pUrva bhUmikAmAM vyavasthA ke janA karavI ja nahi. e vagara te koI kArya sAruM thAya ja nahIM, paNa vAte ja karyA karavI ane zekhacakalInAM soNalAM ja bAMdhyAM karavAM ene kAMI artha nathI. banatI tvarAe kAma cIle caDhAvavAnI rIta rAkhavI ane meTI moTI vAta karavAnuM DahApaNa bIjAne sAMpavuM. jeo kAma karavAnA hoya che te phaDAkA mAravAmAM vakhata kADhatA nathI. kAma zarU na karavuM e buddhinuM prathama lakSaNa che, paNa nirNaya thaI jAya ke turata tene upADI levuM e sAco kuzaLatAno mArga che, kAma karavAnI dAnata na hoya tevA loko aneka plAnAM kADhe che ane vAta visAre nAkhatAM jAya che ane vAta visAre paDI eTale enA upara kALanA thara caDhatA jAya che. mATe yAhAma karIne kAma zarU karI de. zaMkA vagarane nirNaya haze te sarva prakAranI sahAya cAlI Avaze. kAma karanArane kudarata paNa madada kare che ane na dhArelA bhAge nahi AzA rAkhelI madada maLI Ave che ane kAcA pocA mane karela nirNayomAM te hajAre vinA UbhAM thayAM kare che. karavuM hoya te Aja kare, hamaNAM kare, atyAre karo. tamArA pAkA nirNaya aphara thaI jaze ane muzkelIo potAnI meLe khasI jaze. daDha nirNaya pAse parvate paNa mArga Ape che mATe AdarI de ane AtmavizvAsa rAkhe. "Begin, not with a programme, but with a deed." FLORENCE NITINGALE (22-8-41 ) For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 350 zrI jaina dharma prakAza [ bhAdrapada namaka1nA dhAravAmAM Ave che te karatAM ghaNuM vadhAre sahelAIthI mANasa vire ane salAhane svIkArI le che-enA pAyA sAcA hoya te paNa, je ene baLajabarIthI lAdavAmAM Ave to mANasa tene sAMbhaLaze nahi-gaNakAraze nahi. mAnasa vidyAne A vicitra keyaDo che ane te dIrdhakALanA anubhave barAbara samajAya tevo che. ApaNe kAIne salAha ApavI hoya te ja tenA para prema batAvIne ApIe, chevaTe kAMI nahi te tenA tarapha sahAnubhUti batAvIne ApIe to tene te jarUra ravIkAra karaze, tene e salAha kadAca sacikara nahi hoya to paNa te hakIkatane samajavA prayatna karaze ane kAMI nahi te tenA ApanAra tarapha e gauravabharI daSTi to jarUra karaze. salAha ApanAra ghaNIvAra to mAne nahi teTalI sahelAIthI sAmAne gaLe e vAta utArI zake che. mAtra e vAtamAM zarata eka ja che ke e salAha ApatI vakhate potAno mata sAmA upara baLajabarIthI dAkhala karavAnA IrAde ke mAnasika vRtti na hovAM joIe. emAM sAmAnuM bhaluM karavAnI vRtti hoya ane te salAha mIThI bhASAmAM premapUrvaka ApavAmAM Ave te duzmanane paNa vaza karI zakAya che. vane varIne vaza kare che. vana eTale vinaya prema tathA sahAnubhUtine sthAne che ane premane mAryo mANasa to zuM, pazu paNa AdhIna thaI jAya che. vakIlAtanA dhaMdhAmAM te AvA seMkaDo prasaMge Ave che ane vakIlanI rItasaranI salAha asIla hadayathI svIkArI le che. AvI ja rIte koI mANasanA vicArano virodha karavAmAM Ave tenI pAchaLa premabhAve hoya te AtmA AtmAnI sAkSI pUre che ane jAhera virodhanI pachavADe rahele prema aMte kArya sAdhaka nIvaDe che. kaDaka matapherI ane arucikara, salAhanA svIkAranI pAchaLa AMtarataratva raheluM hoya che ane te cirakALa vijayavatuM vate che. ane salAha sAcI hoya ke virodha vakhatasarano hoya, paNa tenI sAthe hokArA, dhamapachADA ke dhamAla hoya, pitAnAM sthAna ke vayano lAbha levAte hoya te, sAcI vAta paNa mArI jAya che ane sAmA para asara karavAne badale e tIkaNa rUpe pAchAM phare che. te kArya karanAra, kaphajIA patAvI ApanAra lavAde ke paMce A sthiti aneka vAra anubhave che. premathI meTAM hiMsaka prANIo paNuM veza thAya che ane premathI karI divAlo paNa mArga ApI de che. hRdayanA utsAhathI AMtaranA umaLakAthI chokarAone vAravAmAM Ave to te tarata rastA para AvI jAya che, paNa dhamasANa macAvanAra bApane te dharamAM zAMti nathI ke kaTuMbamAM sukha nathI. A muddo dhyAnamAM rAkhI kazaLa mANasa anyane salAha Ape athavA teno virodha kare. mauktika "A man takes contradictions and advice much more easily than people think, only he will not hear it when violently given, even though it be well-founded." RIGHTER (19-3-AI ) For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ma manane upadeza anityAni zarIrANi vibhavo naiva zAzvataH / nityaM sannihito mRtyuH kartavyo dharmasaMgrahaH || A suMdara ane majabUta dekhAtu zarIra aniya che, A sukhaprada jaNAtAM vaibhava ane vilAsI kSaNika ja chaeN, mRtyu najIkamAM ja che mATe dharmAMnI ArAdhanA karavI e ja zreyarapura che. ahIM Atmana ! tu pAMca pramAdamAM paDayA thakA kaiMka te vicAra kara. manuSya yAnimAM utpanna thaine zrI vItarAganA dharma AdaratA nathI teA saMsArasAgara zI rIte tarIza ? anetA pudgala parAvartana karyAM te paNa adyApi sudhI tArI tRSNA zAnta thai nathI ane paribhramaNa karyAnA tA tujane bhaya ja nathI. evA te kayA kama kayAM che tethI dharmAMsAdhana karavAnA ullAsa thato nathI ? paNa tuM vicArI jo ke kAi dha sAdhana karyA vinA pAra paDyo che. tu ajJAnadazAe karI ema jANe che ke-manuSya bhatra, siddhisoMpadA emanI ema raheze ? pazu huM cetana ! tArI ridvi te saMpadA te kSaNabhaMgura * che. jema jalataraMga ane jalaparapoTA che-che te nathI-nathI mATe jinarAjanA vacana upara draDhatA rAkhIne dharmasAdhana kara. pachI pastAvA karIza mATe dharma sAdhana karI le, manuSyabhava te pacendriya paNu tAru jatu raheze pachI tArI sArI sAmagrI kayAMthI lAvIza ? anaMta kAlane visu paDaze mATe pramAda cheDIne potAnA AtmA nirAvara karavA, svadharma pragaTa karavA leAkasanA tathA Avasa nAte AzibhAva to, Aza`sA rati dharAdhana karIza to karma adhanathI mukta yaiza. huM cetana ! tujane paulika sukhanI icchA che paNa vicArI jo. pudgala dravyanI anaMtI vaNA, anatA paramANu anaMtI. vAra laI laine bhogavIne mUkayA che te hajI sudhI paNa tRSNA na chUTI. vaLI huM cetana 1 te anaMtA bhava karyAM, janma maraNa paNa anatI vAra karyA, caurAjamAM eka eka leAkAkAzapradeze anatA janma maraNa karyA vinA kASTha pradeza rahyo nathI te paNa huM cetana ! tu kAMi vicAratA nathI to tu pratimAdha pAma. parabhAvapraNIta lakSmI mUkIne Atma sattA lANI nIDhALa. jJAna-darzana cAritra evA ana MtA guNu tArI sattAnA gharamAM che tene mUkI, puddagalanA TUkaDA zAmATe icche che ? e paulika tana-dhana-kuTuMba tAruM nathI, tArI sAthe te AvavAnuM paNuM nathI mATe nIcenA Atmati padane vicAra karI joje, cetana vAta kahuM chuM sAcI jagamAM tAro kAi nathI-e dezI kAyA mAyA bAdala chAyA, jaga svapne kI mAyA; AyA ekIlA jAya ekIlA, TrAkaTa janma gumAyA. khAlapaNuM te ramate gumAyA, jobana kAmanI vazI; vRddhapaNAme dharma na dhAryA, mAyA jAla phazI. mAta pitA cuta bhAI badhu, saba svA ke adhI; Ai acAnaka kAla grahe jaba, kAi na Ave sAthI, caitana0 un cetana ArA cetana0 / / For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 352 zrI jaina dharma prakAza caitana. ||pA tana dhana jobana kAmamAM hai, sadhyA rga samAna; aMjalI jala jyu'Ayu asthira hai, jesA jadhi udAna, caitana. nu phUDa-kapaTa kara mAyA joDI, kuTuMba kabIlA pALyA; aMte pApanI gAMThaDI bAMdhI, narakanIgAde sIye.. A sasAra esake! pANI, viNasatA vAra na lAge; dhanya anAthI sarIkhA munivara, eha sasArane tyAge. te mATe cetanacha cetA, mAyA mamatA tyAgA zrI jinabhASita dhama karo kai, dhana muni paDha mAge. cetana // 6 // cetana // chA mATe huM cetana ! uparanA jevA Atmika pada sAMbhaLI, nija Atmika sukho bhogI thai tAruM aNuAhArI pada-avicala sukha nIpajAva jethI tArA janma maraNane pherA Tale, te mATe zrI paMca parameSThInuM dhyAna smaraNa karatAM thakA jema tArA AtmA nila thAya tema cetanA aMDAla kara, tethI nirjarA thaI Atmika guNu pragaTa thaze. huM cetana ! - pramAda cheDIne dharmamAM arniza tatpara raheje. tane mahAn kaSTa paDe te pazu dharmane DIza nahI. sukharUpI dharmAM haro te tyAM jaIza tyAM sukha pAmIzuM, mATe zraddhA rAkhIne zrI vItarAgane dha' ahiMsakarUpe AA sahita karaje. jethI thoDA kAlamAM avyAbAdha sukha nIpajaze. je sukhanI upamA ApI zakAya tema nathI. evu sukha prApta karavAne mATe dharmAMnA kAraNa sevavA evI bhAvanA AtmAmAM bhAvavI. he cetana ! tuM AtmasvarUpa vicAra. sarva jIvanuM avalaMbana tajI uttama jIvanuM avalabana karaje. apramAdapaNe sAdhana karaje, paNa leAkeAne dekhADavA bahumAna karAvavAnI sAdhanA sevIza nahI. bAhya ADambarathI AtmA. ni`la thaI zakatA nathI, tethI zuddha bhAvanA sevIne arniza dha - ArAdhanamAM tatpara raheje jethI pAralaukika sukhane pAmI zakIza. munizrI vidyAna vijayajI 11 eke priyanA 3 vikale driyanA cha nArakInA 1 manuSyane 1 tiya cane 1 samUmi paMce driyanA www.kobatirth.org 49 devanA XXUO~R jIvanA 584 bheda 10 bhanapati 5 jyAtiSa 8 jaMtara 12 devalAka 9 veyaka 5 anuttara Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ bhAdrapada 73 paryAptA ne aparyAptA eTale 146 tenA cAra prakAra For Private And Personal Use Only 1 sabhya 2 Asana bya 4 durbhAgya 3 bhavya 146 te cAre gutA 584 thAya che. kuMvaccha
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI bharatezvara bAhubali vRtti bhASAMtara puruSa vibhAga 1-2 ( saMpUrNa ) prAtaHsmaraNIya mahAna sIttera prabhAvika puruSonA caritrAvALu' A pustaka avazya vAMcavA yeAgya che. lagabhaga 400 pRSTanAM A pustakanI ki'mata rUA. traNu, posTeja juduM, devasirAi pratikramaNa sUtra hAlamAM kAgaLanI medhavArIne aMge ApaNA dhArmika pADaya pustakonI kheMca paDI che. A mAgaNIne pahoMcI vaLavA amee pAMcamI AvRtti chapAvI hatI, parantu te paNuM TUMka mudatamAM khalAsa thai javAthI hAlamAM ja chaThThI AvRtti bahAra pADI che. vizeSa vakhata sIlIke rahevAnA saMbhava nathI, mATe je pAThazALAne joitI haiAya temaNe tAtkAlika magAvI levI. paryuSaNu jevA pavitra prasa MgeAmAM vidyArthIone khAsa prabhAvanA karavA yeAgya che. pracAranA hetune aMge kiMmata najIvI rAkhavAmAM AvI che. mUlya pAMca AnA, pesTeja alaga. lakhAH--zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara, ja zrImad cakramahattarAcArya viracita paMcasaMgrahuM prathama khaMDa [ A. zrI malayagirijIkRta TIkAnA anuvAda yukta ] ka'graMthanA viSaya para prakAza pAtharatA A graMtha avazya vasAvIne vAMcavA yAgya che. jaina tattvajJAnamAM kamanuM sthAna mahattvatAbharyuM che. e kacane spaSTa rIte samajavA mATe A graMthanuM bhASAMtara sArI zailImAM karavAmAM Avyu che. A prathama bhAgamAM pAMca dvArA che. pahelAmAM cAga, upayAga te guNasthAnakAnuM, bIjAmAM satpadaprarUpaNAdi nava dvArAnuM, trItvamAM ATha kA~tu, ceAthAmAM sattAvana adhaCtutu ane pAMcamAmAM prakRtima dhArdi cAra tathA udaya ane .sattAnu savistRta varNana ApavAmAM Avela che. krAuna ATha pecha meTI sAijhanA pRSTha 625. kiMmata rUA. cAra, pesTeja juduM, bheTa--yogapradIpa pR. 800 budhAraNA yaMtra pR. 100 prAkRtalakSNubha pR. 80 suda'na paMDitapratyuttarama ane vIradharma paTTAvalI pR. 80 A pAMce prathA sAdhu mahArAjo, vidvAna tathA pustakAlayeAne bheTa ApavAnA che. daza AnA pesTejanA mekalIne nIcenA sthaLethI magAvI levA-- zrI gujarAtI jaina zvetAMbara tapAgaccha saMgha 3 96, kenIMga sTrITa-kalakatA, kalpasUtra khemazAhI bAlAvabeAdha (pratAr3Ara) bhAga 1-2 panyAsa zrI kaMcanavijayajI mahArAjanI preraNAthI bheTa ApavAnA che, je kAI sAdhu-sAdhvIne joie temaNe pAsTejanA aDhAra AnA nIcenA zaranAme mokalAvI magAvI levuM. zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara. For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 156 . - buke vecANa magAvanArane sUcanA , * zrI triSaSTi zalAkA puruSa caritrane seTa, zrI upadezaprAsAda bhASAMtarano seTa tathA zrI umiti bhavaprapaMco kathAne seTa magAvanArane jaNAvavAnuM ke-seTanI je kiMmata ochI levAmAM AvatI hatI te havethI bukemAM jaNAvyA pramANe pUrI levAmAM Avaze." zrI virAgyadrapalatA graMtha. * upAdhyAya zrI yazovijayajIkRta A padyabaMdha graMtha amadAvAdanivAsI paMDita bhagavAnadAsa harakhacaMda taraphathI hAlamAM bahAra paDela che. graMtha upamiti bhavaprapaMca kacAnuM maraNa karAve che te ja svarUpamAM banAveluM che. atyuttama graMtha che. zlokasaMkhyA sAta hajAra che. kiMmata rUA. sAta rAkhela che. te amAre tyAMthI paNa maLaze. jarUra maMgA ne lAbha . zrI guNavamAM caritra bhASAMtara mULa saMkta uparathI paMDita pAse zuddha gujarAtImAM bhASAMtara karAvIne 5. zrI vIravijaya jInA upAzraya taraphathI hAlamAM pragaTa karavAmAM Avela che. kiMmata ATha AnA. khAsa vAMcavA lAyaka che. posTeja be AnA. - jarUra maMgAve. amAre tyAMthI maLI zakaze. sattara bhedI pUjA karanAranI 17 kathAo AmAM che. ' 1 . upAdhyAya zrI yazovijayajI Adi kRta A zrI navapadajInI pUjA ghaNI ja pracalita che. AyaMbilanI oLI karanAra mATe dareka padanA guNa, vidhi tathA caityavaMdana stavanAdi vistArathI ApavAmAM AvyA che. hAlamAM tenI trIjI AvRtti pragaTa karavAmAM AvI che. jarUra magAvo ne lAbha le. kiMmata cAra AnA. pisTeja eka Ane. . paMca pratikramaNa sUtra-mULa. zAstrI . mULa suMdara TAIpamAM chapAvela A bukamAM paMca pratikramaNa, nava maraNa, cetyavaMdana, stavana, stuti, chaMda tethA vidhio vigereno samAveza karela che. vidyArthIone khAsa abhyAsa karavA yogya che. kAgaLanI atizaya moMdhavArI chatAM jJAna-pracArano hetu jALavavA mATe ame kiMmata vadhArI nathI. chuTaka nakalanA ATha AnA. se nikalanA rUA.45). pisTeja traNa nA. snAtra saMgraha ane aSTaprakArI pUja [, A buka hAlamAM ja ame chapAvI che. temAM zrI devacaMdrajI tathA 5, vIravijayajInA snAtra uparAMta pUrvAcAryakRta snAtra je hAlamAM pracAramAM nathI te dAkhala karyuM che. temAM zrI RSabhadevane ne pArzvanAthane ema be kaLaza che. jene pAMca snAtra bhaNAvavA hoya tene mATe zAMtinAthajIno kaLaza paNa A bukamAM dAkhala karyo che. tyArapachI zrI devijayajIkRta - ' aSTaprakArI pUjA dAkhala karI che te aSTaprakArI pUjA karatAM dareke pUjInA prAraMbhamAM bolavA lAyaka che. temAM te pUjA saMbaMdhI ja varNana che. khAsa kaThe karavA lAyaka che. kiMmata traNa AnA rAkhavAmAM AvI che. poraTeja piNe Ane. khAsa maMgAve. ' mudrakaH zAha gulAbacaMda lallubhAI zrI maheya prinTiMga presa, dANApITha-bhAvanagara wwww For Private And Personal Use Only