Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir REGISTERED NOR? 156. GS A - * * * : : - - * * * * * * * * * * : :: - ... saba . nAmaka ' ' ka SHREE SWAMINATE - ENSE sarakAra na bagADavAnuM , with its: s ja ye jIveSu dayAlabaH spRzati yAn svapopi na zrImadaH . zrAMtaH ye na paropakArakaraNe hRSyaMti ye yAcitAH / svasthAH satsvapi yauvanodayamahAnyAdhiprakopeSu ye te lokottaracitracArucaritAH zreyAH kati syunarAH // ... che je jIvone viSe dayALu che, jene dravyanA sadasvakSa paNa sparza karatuM nathI je pakAra karavAmAM pAkatA nathI, je yAcanA karyA satA khuzI thAya chevana upa mahAvyAdhine prakopa thaye te paNa je svastha rahe che, evA lekara AkSa cakArI manahara caritravALA veNa keTalAka ja maLyo hoya che. arthAta bahu alpa hoya che. sunamuktAvala . pustaka 28 muM bhAdrapada saMvata 1968 zAke 1934 aMka 6 ) pragaTa kartA. zrI jainadharma prasAraka sabhA. bhAvanagara anumati 1 vAgataka (sAmophI ) ...161 8 zrI jaina suta kaMDane ane puhetu... ( 2 bhAva Avazyaka. .. ..163 garbhita sucanAo. - 185 ( 3 bhAva upakrama. . ..1pa ke caMdrarAjAnA rAsauparathI nIkaLatA sAra 187 * jIvadayA-anukaMpA dAna. ..168 10 pratikramaNamAM bolAtuM ghI ..1dara : tapa saMbaMdhI pula so. ,172 11 paryuSaNa parvamAM zrAvaka bhAIonI cAlu paristhiti para prakIrNa vicAre. 173 pharaja . .195 zrIjInA phaMDa ubhuM karavAnI jarUra 182 12 atyaMta khedakAraka mRtyu zrI "sarasvatI" chApakhAnuM-bhAvanagara. che. mUlya rUA. 1) pisTeja rU. -4- bheTa sAthe. A For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mArI sabhA taraphathI chapAtA, chapAvAnA ne taiyAra thatA gratho. jaivargamAM haju vAMcanano zekha bahu apa che temaja jJAnAbhyAsa, mAtra nAmano che ane te saMbaMdhI kharca karavAnA abhilApInI saMkhyA paNa bahu ochI che tethI jo eka graMtha be jagyAe chapAya te tethI vizeSa lAbha na thatAM eka no ghaMdha chapAte aTake. teTalA mATe je je jaina saMsthAo taraphathI zre gATa karavAnuM kAma cAle che temaNe pitA taraphathI chatA ke chapAvAnAM graMthenuM lIsTa ApavAnI pravRtti zarU karI che te bahu upayogI che. ame paNa te hetuthI ja AvI nAMdha ApyA karIe chIe. hAlamAM chapAtA ca the. - 1 zrI karmagraMtha TIkA vibhAga 2 je. (pAMcame, cha tathA sarata karmagraMtha) zeTha jIvaNabhAI jecaMda tathA ratanajI vIrajI taraphathI. 2 zrI paMcAzaka TIkA ( zrI haribhadra surita 19 paMcAzaka) zeDa sebhAgacaMda kapuracaMda mubaIvALI mAta, cheka 3 zrI pariziSTa parva. saMskRta padyabaMdha ( zrI hemacaMdrAcArya kRta. ) . bAbu sAheba budhasiMhajI bahAdura tathA zeTha vIracaMda dIpacaMda taraphathI 4 zro pa6macariyama ( mAgadhI gAthAbaMdha-pUrvAcAryana-apUrva graMtha) je gRhastha IcchA jaNAvaze tenA taraphathI. A 5 zrI jJAnasAra (aSTaka) panyAsajI gaMbhIra vijayajI kRta TIkA yukta. bena rAmanA ANaMdajI taraphathI. - 6 zrI kamapayaDI graMtha-zrIlayagirijIkRta TIkA yukta. - je guDI IcchA jaNAvaze tenA taraphathI. 7 prameyaratnakoSa (nyAyano apUrva eNthe ) za. jhaverabhAI bhAIcaMda bhAvanagaravALA taraphathI. 8 zrI pArzvanAtha caritra saMskRta gadyagaMdha. " panyAsa caturavijayajI mAraphata eka hAtha taraphathI : 9 zrI dhApALa paMcAzikA sAthe tathA tIrthanA ka sArtha. zrI janadharma prakAzanA grAhako mATe. sabhA taraphathI.' - tiyAra thayelA tathA thatA the. 10 zrI adhyAtmasAra graMtha. panyAsajI gaMbhIravijayajI kRta TIkA yukta. 11 zrI adhyAtmasAra saTIkanuM bhASAMtara. 12 zrI kuvalayamALA bha pAMtara ( ghaNI rasIka ne camatkArika che ) 13 zrI upadezaprAsAda graMtha mULa sthaMbha 1-6 . 14 zrI AnaMdaghanajI kata pa0 pade vivecana yukata... 15 zrI umiti bhava prapaMca bhASAMtara. * AnI nIzAnIvALA prA thoDA vakhatamAM bahAra paDaze. For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI jaina dharma prakAza. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 3 1 tatra ca gRhasthaiH sadbhiH parihartavyo'kalyANa mitrayogaH sevitavyAni kasyA mitrANi na banIyocita sthitiH, apekSitavyo lokamArga mAnanIyA gurusaMhatiH, navitavyametattaMtraH pravartitavyaM dAnAdau, kartavyodArapUjA jagavatAM, nirUpaNIyaH sAdhuvizeSaH, zrotavyaM vidhinA dharmazAstraM, jAvanIyaM mahAtnena, anuSTheyastadarthaM vidhAnena, avalamvanIyaM dhairya, paryAlocanayAyatiH, arraftyo mRtyuH, navitavyaM paralokapradhAnaiH sevitavyo gurujanaH, kartavyaM yogapaTTadarzanaM, sthApanIyaM tadrUpAdi mAnase, nirUpayitavyA dhAraNA, parihartavyoM vikepamArgaH, prayatitavyaM yogazuddha, kArayitavyaM jagavadvana vimvAdikaM, lekhanIyaM nuvanezavacanaM, kartavyo maGgalajapaH, pratipattavyaM catuH zaraNaM, garhitavyAni muSkRtAni, anumodayitavyaM kuzalaM, pUjanIyA maMtradevatAH zrotavyAni saMveSTitAni, jAvanIyamaudArya, vartitavyamuttamajJAtena tato bhaviSyati javata sAbudharmAnuSThAnamA janatA // upamitinavapaJcI kathA. " pustaka 28 muM. lAdrapada, saM. 1998. zAhe 1838. aMka 6. a~ namastactrajJAya. zrI padamAnaMda kavi viracita vairAgya zataka samazlAGI. anuvAda bhI bhAgala hAmala zAha. zArdUlavikrIDita chaMdu. je hurataya kaja mAti sarakhuM' ! trailokyane leAkatAM, ja'tune nija vANImAM pariName! te sUktane bhASatAM; A ! zrImana bhagavan ! vicitra vidhie devAsure pUjya che ! proDyAM trAsa-visAsa-hA-lo ! 2kSA uro ! he ase! ! 1 For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janadharma prakAza. jeNe pUrNa karyA viveka pavie kopAdi e parvate, gAbhyAsa para vadhera mathita che je meha dhAtrIrUho, bo saMyama siddha maMtra vidhie kAmanvara praDha e, evA mekSasukhanusaMga rasiyA! gadrane vadiye. tyAgI DAkaNa tulya eja samajI premALa priyA ! are, lamI ! jIvana teya nAgaNa samI mAnI tyajI dUra e; eNkayuM citrita rAjamadira ! are e mAnIne rApha, niHsaMgatarUpe suzobhita muni jayavaMta va he. Aryo.) paraniTamamAM mUga paranArI heThuM dekhavA aMdhe paradhana haraNe lUle ! jagamAM jyavaMta e mahApurUSa. ke je na duHkhAya, migvacane AnaMda pAme nahi, dudhe na piDAya, nitya vaLI je hu khuzI thAya nahi strInuM rUpa nihALI rAga-zabathI je dveSa lAve nahi, evo koI munIMdra madhyamapaNe rAjeya rahimahiM. mitre harSa dhare nahi pizunamAM vairI ane je nahi, gemAM rati nava dhare, tapa viSe je kaleza mAne nahi, - rAgI ratnaviSe vAne nahi ane zIlAviSe kheda nahi, evuM mAnasa svara , jenuM jaga te gIMdra bIje nahi. saMdaryanidhi-kalAkuzala-ne lAvaNyane je nidhi, pInejIMga tanethI maMdagatinI-ne nAgakanyA samI "zuM vana navya enrI ramaNa ! tyAgI aho satvara, tenA mAnasa maMdire kadi caDe ! zuM? e hatAza ramara. zRMgArAmRta seka bhitI vaLI vaMkita trei jaDI, khIlI puSpa sudhathI sara je strInI kathA velaDI; jeNe brahmatratAgnie saghaLI te bALI karI rAkhane, zuM tene karavA samartha ? jagamAM e kAma! kepei chate. caMcala cayukta vanavatIe tajI tajI ane, pheMkyA tIkaNa kaTAkSa bANa atize unmatta thaI ne; tene zuM karaze? mara jagatamAM je are zAMta e, jene zuddha viveka vAra pharatuM pAse ka nitya re. 6 pavi- veja. 2 va. 3 pate. je mRta jAnI, e vADImAM, For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAva Avazyaka 163 atre e gajagAminI! priyatamA ! dekhAya pRTe ja A, bhUmImAM gagane ja A vadhu zuM kahuM? sarvatra e sarvadA; jyAM sudhI hatI kAmamAM rati hene tyAM sudhI evI sthiti, atyAre mukha pAse e paNa chatAM draSTA na e zI sthiti. 10. je e pucha padharAyuta tanu viyegamAM je Dare, jyAre thAyaja mAna eja samaye huM dIse dIna re! vyApela samara aziye pratisame jAjavalyavaMtA mane, thA sarva sthitiviSe duHkha are dhikkAra ! e kAmIne. teNInI kRzatA vilaMkI udare bhranetranI vakatA, kezamAM kuTilatva-rAga-adhare-gati viSe maMdatA; kenuM kaThinatva ne skuTapaNe cApalyatA cakSuye, che Azcarya! chatAM nirAgI na bane kAmIjane e are. 12. dhULa keza thayA ane vahi javuM tArUNya saMpattinuM, AMkhenuM baLa nai re! thaI gayuM koMnuM berApaNuM, dAMte mAMsa tvacAdi e khasI gayAM sarve nijasthAnathI, jotAM evuM chatAM are ! hRdayamAM strIne smare re! mathI. e nyAyArjita vitta jema, kahiM te dAMta halI paDi gayA, tApe zuSka tamAlapatra sarakhuM gAtre sukAM thaI gayA; kezomAM dhavala--caMdrasarakhuM AvyuM khare paUja, eNvuM te paNa bhegamAM bhamatuM re ! e mugdha hArUM mana. 14 anu . gada kaMThathI bole-prapaMcathI ane strIo ! kAmAtura jane tene-mAne premALa vANI te. bhAva Avazyaka. ( vizeSAvazyake pRSTha 414-16 ) dravya Avazyaka kahyA pachI anukame bhAva Avazyaka adhikAra Ave che. 1 AgamathI ane ra neAgamathI ema e bhAva Avazyaka be prakAranuM che. Avazyaka saMbaMdhI arthamAM upaga e AgamathI bhAva Avaka jANavuM. ane jJAna ane kiyA ubhaya pariNAma e ne ArAmathI For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jema prakAza. bhAve Avazyaka jANavuM. ahiM ne zabdane artha nakAravAcI nahiM paNa mizra vAca karavAnA che. 1 lekika, 3 sekensara ane 3 kuzAvacanika ema traNa prakAre AgamathI bhAva Avazyaka kahevuM che. temAM madhyAhna pahelAM bhArata ane madhyAhna pachI rAmAyaNa vAMcavuM e lekika, maMdika pADapUrvaka yajJa, homAdika karavA te kamAvarcAnaka ne upayoga sahita mustrikAnI paDilahaNA karavI, ane Avarta sAcavavA pramukha kiyA miza ubhayakALa sAdhu zrAvaka e Avazyaka sUtrane uzcaravAM e lakattara bhAva Avazyaka jANavuM. A maNe gAkAranAM AgamathI bhAva Avakamaye kevaLa sAcA, anupama, zAzvata sukha ApavA sAthe hovAthI te kettara vazyaka ja zreSTha che ane tene ja raka zAstramAM adhikAra darzAvavAmAM Ave che. have AvazyakanA paryAya-( samAna arthasUcaka 10 nAma ) jaNAve che. 1 Avazyaka, 2 avazya karaNIya, 3 dhruva, ka nigraha, pa vidhi da adhyayana Saka, cha varga, 8 nyAya, 9 ArAdhanA ane 10 mArga. e tenA samAna artha sUcaka daza paryAya nAma che. have te dareka nAmanI vyutpatti vigerethI sArthakatA batAve che. 1 sAdhu janee temaja zrAvaka janoe hoba maLe avazya karavuM joIe tethI te Avasmaya-Avazyaka kahevAya che. athavA AmaryAdA-abhividhi vAcaka hovAthI A-maryAdA-abhividhivaDe guNone apAzraya eTale A dhAra e teno artha thaI zake che, tethI te AvAya-pAzraya eTale guNA dhAra kahevAya che. athavA jJAnAdika guNa pratye A samatA AtmAne vize kare che tethI te Asaba--avake kahevAya che. athavA guNazanya ( guNa rahita AtmA ne guNava aa ma ma che-vAsita kare che. tethI Avaya-mAdhaka kahevAya che. AvA vA-dika jema vastrane guvA Ape che te rANavaDa ane vAse-bhAve-je tethI paNa AvAsa kahevAya che. temaja A e sArthathI jema avaDe zarIrane Accha che tema aneka guNa -AnA ! mane A devI le te paNa AvarIya-rAma kahevAya che. e be vacce rUpa payaya nAma vyAkhyA kahI; evI rIte " avazya karAya " vigere bAkInAM paryAya nAme paNa siddhAnta-lakSaNAnuM vidyAnuM janAe vyAkhyA karI levI. te e rIte mugaTa jene avazya karavA yogya hovAthI te avazya karaNIya kahevA tathA arthazI -zakSita hovAthI te prava kahevAya. e vaDe indriya kaSAya For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAva-upakrama. bhAva zatruone nigraha karI zakAya che mATe te nigraha kahevAya. anya AcAryo ema kahe che ke pravAhathI anAdi kALanA hovAthI karmane dhruva kahiye. te dhruva karmane A vaDe nigraha karI zakAya che mATe te dhruva nigraha paNa kahevAya. karmavaTe malIna thayelA AtmAnI vizuddhi hetuka hovAthI te vizuddhi kahevAya. sAmAyakAdika cha adhyayanarUpa hevAthI te adhyayanaparka kahevAya. rAgAdika de A vaDe dara varjI zakAya mATe te vagara kahevAya. anya AcAryo kahe che ke A adhyayananA samUharUpa hovAthI te adhyayanaSaddhavaga paNa kahevAya. abhISTa artha zika havAne samyagU upAya hovAthI e nyAya kahevAya. athavA jIva ane karmane anAdi kALane AzrayAyIbhAva saMbaMdha teDavAne niveDe lAve che mATe te nyAya kahevAya. mokSamArganI ArAdhanA karavA heturUpa hevAthI te ArAdhanA kahevAya. ane milanagare poMcADanAra hovAthI te mArganI pere mAga kahevAya. e rIte daze paryAya nAmanI sArthatA samajI bhavyAtmAee bhAva Avazyaka karavA pUrate prayatna seva. Iti zamU. sanmitra kapUravijayajI. mAva-3pama. ( vizeSAvazyake pRSTha 436-420) atre prastAve je iMgita AkAradivaDe pArakA hadayane bhAva jANI le -samajI ja te sAmAnya rIte bhAva-upakrama kahevAya che. vizeSa vyAkhyA karatAM te bhAvaupakama be prakArane kahyuM che. eka te saMsAranA kAraNarUpa aprazarata eTale mAThe ane bIje melanA heturUpa prazasta eTale saDe. temAM prathama azubha bhAvaupakuma saMbaMdhI brAhmaNa vezyA ane amAtyAdikanAM dRSTAMta nIro mujaba kahA che. prathama brAhmaNa dRSTAMtaH koI eka brAhmaNIne traNa putrIo hatI. paraNyA bAda te badhI putrIo sukhI thAya tema karuM ema vicArI mAtAe moTI putrIne kahyuM ke jyAre tAro pati vAsabhavanamAM tArI sAthe ramavA Ave tyAre tAre kaMika bhUla yA aparAdha banAvIne tArA patine paganI lAta mAravI. pachI te je kare te mane jaNa je. putrIe paNa temaja karyuM. eTale tene pati paNa nehaghele banI "are prANathI atyaMtavhAlI strI ! tyAre sukamALa caraNa duHkhA haze" ema kahI teNInA rArane dabAvavA lAge. A banelI hakIkata putrIe mAtAne jaNAvI. mAtA For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janadharma prakAza. pANe jamAInA hRdayane bhAva jANIne putrIne kahevA lAgI ke "he putrI ! hAhA gharamAM tene rU tema karaje, hAre dhANa tAruM vacana lepaze nahiM." bIjI karIne emaja zikhavyuM eTale teNIe paNa pitAnA patine pagano prahAra karyo. tethI "kuLavaMtI strIne Ama karavuM ghaTe nahiM' ema kahI lagAraka rIrA karI tenA pati mAna rahyuM. e hakIkata mAtAne jaNAvyAthI teNIe kahyuM ke putrI ! nuM paNa sahArA gharamAM kaMi ja kara. hA pati lagAMDa rIrA karI besI rahaze." bIjI putrIe paNa mAtAnI zikhAmaNathI tevIja rIte potAnA patine paga kAra karyo eTale teNe tatkALa atyaMta kepa karIne kahyuM ke "nice tuM kuLavaMtI nathI, tethIja AvuM aghaTita AcaraNa kare che " ema kahI khUba mAra mArIne gharamAMthI tene kADhI mUkI. teNe mAtA pAse AvI sarva hakIkata jaNAvI. jamAinA svabhAvathI vAkepha thayelI te jamAI pAse AvI kahevA lAgI ke "he vA! prathama samAgama vakhate vahae varane Ama karavuM joIe evI amArI kuLa rIti che" ema kahI jamAIne samajAvI putrIne ThekANe pADI. ane putrIne kahyuM ke "he beTA ! lhAro bhara varasa che, e hArA dAbamAM raheze nahiM, tethI hAre tene parama devanI pare pramAda rahita sevaka egya che, " Iti brAhmaNI dRSTAMta - have gaNikAnuM dRSTAMta kahe che - koI eka nagaramAM 64 kaLAmAM kuzaLa, rU5 lAvaNyAdika guNavALI deva datta nAmanI vezyA vase che. teNIe kAmI janono abhiprAya jANI levA mATe bhoga vilAsa karavAne sthAne mite upara svasva vyApArane karatI sarva rAjapu bAdika jAtinAM citrAmaNa karAvelAM che. tyAM je koI sAdika Ave che te je je abhyAsamAM kuzaLa hoya che te te saMbaMdhI citrAmaNa dekhIne bahu prazaMsA kare che. e uparathI A vezyA AvanArane rAjaputra ke bIje jANI nidhArI tenI sAthe yacita varte che. AvanAra kAmIjananI IcchAnusAra vartavAthI teNIne tenuM puSkaLa dhana maLe che. Iti gaNikA daSTAMta have mAtrAnuM dazAMta kahe che. (koi eka nagaramAM rAjA ne sAthe paiDA lAvavA nIkaLe. mArgamAM ja mAM rAjAnA ghaDAe rAjya mAM pazAba karyo. te sthaLanI bhUmi diyara hovAthI ghaDAnuM muva jI tyAMja baMdhAI gayuM. vADIthI pAchA pharatI vakhate rAjAe ghaNe amaya thayA chatAM nahiM mUkAyeluM mUtra jaLa te avasthAmAM ja paDeluM joyuM, ane vicAryuM ke A sthaLe cirakALI pANI TakI rahe enuM suMdara taLAva For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAva-upakrama. thaI zakaze ema vicAro te rAjA ukata sthaLa sAme ghaNe vakhata joI rahyA. tethI dAMta AkAranI kuzaLatAvaDe rAjAnA hRdayane vicAra ja laI rAjAne hukama meLavyA vagara amAtya teja sthaLe eka vizALa taLAva baMdhAvyuM. ane tenI pALa upara sarva rUtu saMbaMdhI kUla phaLa nIpaje evAM aneka jatinAM vRkSe vavarAvyAM. anyadA teja mArge jatAM rAjAe te vizALa sarovara dekhIne pUchyuM ke "mAnasa parovara jevuM ramaNika A sarovara koNe banAvyuM ? ? tyAre amAtye kahyuM ke "Ape ja." cakita thaIne rAjA be ke "zI rIte? meM A saravara karAvavA kene kyAre AjJA ApI che?" tyAre amAtye banelI badhI hakIkata saMbhaLAvI. tethI "aho ! A amAtya pArakA cittane kevo samajI jAya che" ema vicArI prasanna thayelA rAjAe tenI AjIvikAmAM vadhAre karI ApavAdikavaDe tenA upara anugraha karyo. e Adika saMsAra phaLa ApanAra bIje paNa aprazasta bhAva upakrama pitAnI buddhivaDa sura janee jANI le. - have prazasta eTale rUDo bhAva upakama zAstrakAra batAve che. atre prasaMge je rUDA manane zivya svahitArthe zrata abhyAsAdika mATe zubha hetuthI igita AkArAdivaDe gurU mahArAjanA hadagata bhAva jANI laI gurU mahArAjane prasanna karavA pravarte te mekSa-phaLane ApavAmAM heturUpa hovAthI prazasta bhAva upakrama kahevAya che. tene ja atra adhikAra che. gurU mahArAjanA cittane prasanna rAkhavuM te nimitte hareka rIte gurUnI anukULatA sAcavavI e ziSyanuM khAsa kartavya che. igita AkAra pramukhamAM kuzaLa hoya te ziSya tevI sarve anukULatA sAcavIne gurUnuM citta suprasanna rAkhe che. ane evI anukuLa pravRttithI gurU mahArAja prasanna thaI vinIta ziSyane zAstra-rahasya sArI rIte batAve che. kadAca kuzaLa ziSya pratye pUjya gurU ema kahe ke "he vatsa ! A ujavaLa kAgane tuM ne ! " tyAre paNa temanuM te vacana ziSya mAnya ja rAkhavuM ane tenuM rahasya jANavAnI IcchA hoya te bIje vakhate ekAntamAM gurU pratye tenuM kAraNa pUchavuM. suvinIta ziSyanI tevI jijJAsA gurU mahArAja pUrNa kareja. jema rAjAnI icchAthI gurU mahArAjAe "gaMgA nadI kaI mukhI vahe che? " ema ziSyane tapAsI lAvavA kahyuM. te zikhe barAbara tapAsIne jaNAvyuM. tema gurU mahArAja rAMbaMdhI sarva kaI kArya karavAmAM ziSyavaLe sAvadhAna rahevuM. e vAtane paramArtha kathAnaka uparathI phuTa samajaze mATe te kahe chekanyakuja nagaramAM keIeka rAjAe AcArya sAthe vAta prasaMge kahyuM ke rAjaputra vinayavaMta hoya che. tyAre AcArye jaNAvyuM ke "sAdhue vinayavaMta For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma prAza, hoya che. 'rAjAne taMta joI AcArye kahyuM ke "sadaguNavALA tamArA rAjaputranI parIkSA karica ane amAro je sAdhu tamane avinIta dekhate heya tenI parIkSA kaei." rAjAe te kabUla rAkhyuM. pachI ApasamAM saMketa karIne ati vinayavaMta gaNAtA rAjaputrane AjJA karI ke "gagA kaI mukhI vahe che? te zodhI lAva." rAjaputre kahyuM ke "AmAM zuM zodhavAnuM che ? bALa nepALa sahu koI jANe che ke gaMgA pUrvamukhI vahe che." rAjAe kahyuM ke "ahiMja zuM vitaDAvAda kare che? jarA jaIne te kharo." ema kahevAthI manamAM kheda jAgyA chatAM, mahA muzIbate tene DhAMkI rAkhI tyAMthI te bahAra nIkaLe. siMhadvAre nIkaLatAM kumArane kaI mitre pUchyuM ke "bhAI ! kaI bAju javuM thAya che ? " tyAre teNe reSayukta kahyuM ke "araNyamAM rojhaDAone luNa devA jAvuM che. " mitra kahyuM evuM zuM thayuM che?" tyAre rAjaputre rAjAe pharamAvelI saghaLI hakIkata tene kahI saMbhaLAvI. pachI mitre kahyuM ke "je rAjane bhUta lAgyuM che te tAre paNa zuM emaja karavuM? pAchA jaIne kahe ke-meM gaMgA nadI nirakhI jaI te pUrva sanmukhI vahe che." rAjaputra temaja karyuM. chupA bAtamIdAre rAjAne sarva vAta jaNAvI. tethI bhoMThA paDelA rAjAe kahyuM ke "ThIka, have sAdhunI paNa parIkSA kariye. " pachI rAjAe jene avinIta je joIne batAvyuM te sAdhunI parIkSA mATe kabula thayelA guru mahArAje ziSyane belAvI kahyuM ke "jaIne tapAsa kare ke kaI dizAe gaMgA vahe che? " "gagA pUvaoNbhimukhI vahe che. ema gurU mahArAja jANe che chatAM Ama pUchavAnuM kaMI paNa kAraNa haze" ema manamAM nizcaya karI ziSe kahyuM ke " ApanI AjJA pramANa che" ema kahI te tyAMthI nIkaLe ane gaMgA pAse Avyo. AvIne te tenI tapAsa karI, vaLI bIjA pachI eka nara kAdika vahetAM je te purva sanmukhI vahe che ema nizcaya karI guru mahArAja pAse evI jaNAvyuM ke " AvI AvI rIte khAtrI kare gaMgA pUrva sanmukhI vahe che ema nirNaya karyo che. bAkI tatva te Apa jANe matalaba ke meM te AvI rIte khAtrI karI che, bAkI Apa kaho te pramANa che.' chAnI bAtamI ApanAre A zivya saMbaMdhI saghaLI ceSTA-hakIkata rAjAne nive dana karI. eTale harSati rA guru mahArAjanuM vacana kabUla karyuM. bhA' dipakama upara A ziSyanuM daSTAMta kahyuM tema, guru mahArAjano hadagata Azara samajI, anya ziSyae paNa gurUnA AzA anusAra cAlI temanI prasanna meLavavA avazya prayatna karo. sansiva karavijayajI. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jIvadayA-anukaMpA dAna. ( upadeza taraMgiyAm) (lekhaka-muni kapUravijayajI.) jIvadayA guNa velaDI, pI risaha jisuMdara zrAvaka kulamaMDapa caDhI, sIMcI kamaranarida. " jIvadayA rUpI guNanI velaDI yugAdi bhagavAne A bhastakSetramAM ropI, tene tyAra bAda thayelA aneka jaina rAjA mahArAjAoe piSaNa ApyuM. eTale te vadhIne zrAvakanA kuLarUpI mAMDavA upara caDhI-ArUDha thaI-chavAI rahI. tene pharI A kalikALamAM thayelA paramahaMta zrI kumArapALa bhUpALe atyaMta siMcIne dUTha rUDha karI dIdhI. temanA pitAnA rAjyamAM 11 lAkha ane gaLeluM pANI pAvAmAM AvatuM ityAdika jIvadayAne lagatA ghaNe hevAla kumArapALabaMdha, caritra tathA rAsa pramukhamAMthI maLI Ave che. anna e prANIone prANa, prANIonuM ojasa ane suSadhi che mATe annadAna pradhAna che. anna, jaLa ane subhASita e traNa vAnAM pRthvImAM kharAM (Avazyaka) ratna che. kemake e prANIone sava tuSTi puSTi samape chee hoya teja bIjA badhAM vAnAM hAyache, nahiM te te aLakhAmaNAM thaI paDe che. ema samajI sujJa janoe prANIAne puSTa pratikArI nirdoSa aAdi dAna khaMtathI ApavuM ghaTe che. lekamAM kahevAya che ke "raMga pAniki pAni " e sarva annadAnano mahimAja batAve che. zrI saMmati rAjAe jUdA jUdA dezomAM 700 dAnazALAo dIna duHkhI janone uddhAra karavA cAlu karAvI hatI. jo ke mekSaphaLadAyI dAnamAM pAvApAtranI vicAraNA kartavya che; paraMtu game te dIna duHkhI jane pratye anukaMpAdAnane kayAMya niSedha karavAmAM Avelo nathI. eTaluM ja nahi paraMtu dayAvaDeja koIpaNa prANI dharmane adhikArI thaI zake che. dayA-anukaMpA vagaranI karaNI mAtra niSphaLa-. prAya che. tyAre dayAvaDe sarva karaNI zobhAmaya ane saphaLa thAya che, ema samajI zrI jagaDuzAhe bhAre duSkALamAM duniyAmAM aneka sthaLamAM dAnazALAo sthApI aneka janone uddhAra karyo hato. tene adhikAra kaMika spaSTa rIte samajavA jevo hovAthI nIce lakhe che. ekadA samaye jagaDuzAha bhejana karavA beThA hatA, tyAre kaMIka vRddha-siddhi purUSa temanA dvAre AvI ubhA rahyA. madhyAhna samaya thayela hovAthI tene AdarapUrvaka besADI zeThe jamADyA. ghaNuM jana ane pANI ApyA chatAM tene tRpti thaI nahi tyAre Azcarya pAmI zeThe tene tenuM kAraNa pUchyuM. eTaDhe For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . te siddha purUSe kahyu ke ' AjathI mAMDI pAMca varSe navAM dhAnya ane navAM jaLa najare paDaze. ' ema kahI te adRzya thai gaye. e vacana uparathI pAMca varSane dukALa paDavAnA jANI zake potAnA nekarI pAse sarva zaktithI sarva dezeAmAM dhAnyanA saMgrahu karAvye. ane dukALathI lArkanu rakSaNa karavA mATe jude de sthaLe 112 dAnazALAo sthApI dIna janane yatheccha dAna ApavA mAMDayuM. jagaDuM koDanI evI kIrti sAMbhaLI vIsaLadeva rAjAe vizvalanagaramAM eka dAnazALo mAMDI, paNa temAM saMpattinA abhAve ghIne badale tela ApavA mAMDyuM, tethI kAika cAraNe kahyuM ke 'tuM parIsai phAlisiuM, eka parIsai zrI ' ( tuM tela pIrase che ane jagaze to dhI pIrase che ) ! e vacana sAMbhaLI matsara tajI teNe jagaDuzAhapAse praNAma karAvavA adha karyo. jagaDuzAha tyAM dAna devAnI mAMDavImAM besI dravya detA hatA tyAM vacamAM eka paDado baMdhAvatA hatA. evI matalakhathI ke je kulIna jane jAvaDe pragaTa dAna laI na zake te potAne hAtha paDadAmAM jaga zApAse lakhAve eTale zeTha sahu sahunA bhAgya pramANe 100-200 vigere rakama Ape. eka vakhate peAtAnA bhAgyanI parIkSA karavA vIsaladeve paDe veSa parAvartana karIne ekalA AvI paDadAmAM potAnA jamaNe hAtha dharyAM eTale tenA hAthanI rekhAe ane lakSaNAvaDe tene koI bhAgyavaMta rAA chatAM kaMika tevAja duHkhamAM AvI paDele jANI tenI jIMdagI paryaMta sukha thAya eTalA mATe zeThe tenA hAthamAM potAnI maNimaMDita eka mudrikA (vIMTI) kADhI mUkI. te lar3I kSaNavAra khamI pharI DAbe hAya teNe lakhAvyeA. te Ai zeThe temAM bIjI mudrikA mUkI. te te mudri kAe laI te potAnA AvAsamAM ANye. bIje divase jagaDuzAne khelAvI te aMte mudrikA batAvI kahyuM ke 'zeDa A zu ?' tyAre zeThe kahyu ke 'sukhI jAne sarvatra sukha" che ane duHkhIne duHkhaja che. " ema sAMbhaLI zeDanA sakAra karI tene bahumAnapUrvaka vidAya karyAM. e rIte anuka'pAdAna upara jagaDuzAhanu TraSTAMta kahyuM che te sAMbhaLI adhika yA thavu. : taLI bhImasAdhue paNa duHkhI vaNIkAnA ghare lAvata ( lAjavALA ) nA hitamATe jemAM gupta rIte seAnA mahera ane rUpA maheArA nAMkhavAmAM AvelI hatI evAM bhedaka mekalI ApyA hatA, temaja pATaNa vigere zaheromAM ghaNI dAnazALAme, kADhI hatI, vaLI tuSTAe gherI lIdhelA senDadeza vigerenA aMdhA khALa vRddha janAne peAtAnu dravya ApIne choDAvyA hatA, ane temane anna vaca tayA drandrAdika daIne sukhI karyAM hatA. ekAdA rahelADIe caDhelA bheAjarAjAe caiTAmAM dhAnya vINatA rAja For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org jIvadayA-anuSA dAna. 171 zekhara kivane dekhI A pramANe kahyuM. je potAnuM udara pUravAne paNu asamartha che temanA janmanu' prayeAjana zu che * arthAt temanu jivata nakAmu` che. bhAjanuM evu vacana sAMbhaLI kavi elyA ke 'susama chatAM paNa je pApakArI nathI temanA janmanu paNa zuM prayeAjana che ?' arthAt temanu paNa jIvatapheka che. te sAMbhaLIne pharI bhojarAjae kahyuM ke ' hai janani ! ( pRthvI-mAtA) tu evA putrane janma ApIza nahi, ke je anyanI yAcanA karavAmAMja kuzaLa hAya, ' te sAMbhaLI kavi bolyA ke 'huM mAtA! tuM evA putrane paNa udaramAM dhArIza nahi ke je karelI prArthanAnA bha'ga kare, ' matalaba ke evA naguNA parezapakAra dAkSiNyatAdika guNuthI hIna janene janma paNa nakAme che, ema te vie kahyuM te dAvAra evA bhAjarAjAe te kavine 100 gAma ane eka kroDa sAnAmaheAranI akSIza karI. > e rIte bhAjarA anuka`pAdAna detA hatA. tathA vikramAditya rAjAe paNa suvarNa purUSanA pasAyathI suvarNa varNavI pRthvIne atRNa karI hatI, tethI adyApi paryaMta tene saMvatsara pravarte che. ekadA samaye lakSmIdevIe prasanna thai pragaTapaNe vikrama rAjAne varadAna mAgavA kahyuM. tyAre teNe leAkAnI anukaMpAthI mALavA dezamAM kapi dukALa na paDe ' evuM varadAna mAgyu, je yAva divAkarA eTale kAyamane mATe devIe kabUla rAkhyu. atyAre paNa duLa lokAne dukALamAM mAlavadezaja AdhAra gaNAya che. C " vikramAdriya rAntae pAtAnA kAzAdhyakSa ( bhaMDArI ) te kAyama mATe hukama karI rAkhyA hatA ke koi paNa duHkhI mANasa najare paDe tene hajAra seAnAmAra, jenI sAthe mAre saMbhASaNa thAya tene 10 hajAra, jenA vacanathI huM hasu tene eka lakSa, ane jenAthI mane ghaNAja satoSa thAya tene 1 kreDa seAnAmahAra ApI devI. dAnezvarI vikramarAjAnI e sAnI sthiti hatI. anukaMpAdAnanu keTaluM mahAmya kahiMye ? TuMkANamAM utkRSTa Arogya, niSkaMTaka rAjya ( akhaMDa sAmrAjya ), pragaTa nirUpama rUpalAvaNya, ati ujvaLa-yaza-kIrti, vaLI dhana, yAvana, dIrgha AyuSu, aphiTela parivAra, ane AjJAvI udAra dIlanAM putro e badhuM A carAcara jagatmAM dayAnuM ja phaLa sa*OM. duniyAmAM je kai bhavya, AzcaryakArI, AnaMdakArI athavA praza'sApAtra dekhAya che te sarva kRpA-devIne ja prabhAva jANavA. kahyuM che ke" kRpAnayAmahAtIre sarve dharmAstRNAGkarAH / jyAM zoSavatAyAM, viMyaMti te cim | '' For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma prakAza eTale kRpA nadInA vizALa kAMThe sarva dharmo tRNukara (reen verdure)lIlA chama ghAsanI pare vilasI rahe che paraMtu te kRpAnadI jyAre sukAI jAya che tyAra pachI te kyAM sudhI TakI zake che? tarataja tyAM ugelA ghAsanI pare dharma paNa zobhA rahita-sAra satvarahita rIphA paDI jAya che. e te jyAMsudhI dayAne pravAha vaheto hoya che tyAMsudhI ja sarva zobhA-sAra-rAva-AnaMda ane gukha samAdhi samApe che. pachI te te kevaLa nAmazeSaja rahe che. atre prasaMge che je mahApurUnAM udAra caritra kahevAyAM che temAMthI pasAra mAtra e levAno che ke ApaNe sahue ApaNuM hRdaya kamaLa lAgAmIvALuM- dayA karI karatA dUra karI, dIna duHkhI janonI vahAre caDhI padukha bhaMjana" birUda prApta karavuM yogya che. Itiza. tapa saMbaMdhI khulAso. cAlu varSanA bIjA aMkamAM saMvara muninI kathAmAM temaNe je je tapa karyA temAM bhadra, mahAbhadra, bhadattara ane sarvatobhadra e cAra prakAranA tapa karyo che, tenI mATe sAdhAraNa samajane aMge nIce lakhavAmAM AvelI che. paNa te tapanuM je sthAne varNana lakhela che te tapAsatAM temAM bhUla thayelI che. e cAre prakAranA tamAM upavAsa ne pAraNuM te temAM lakhyA pramANe ja che paNa upavAsa karavAnI rItimAM phera che te nIce pramANe bhadra tapa-1-2-3-4--5 ema 15 upavAsa ne pAMca pAraNe eka latA, 3-4-pa-1-2 ema 15 upavAsa ne pAMca pAraNe bIjI latA, 5-1-2-3-4 ema 13 upavAsa ne pAMca pAraNe trIjI latA, 2-3-4-5-1 ama 15 upavAsa ne pAMca pAraNe cithI latA ne 4-5-1-2-3 ema 15 upavAsa ne pAMca pAraNe pAMcamI latA--A pramANe chapa upavAsa ne rapa pAraNA maLI se divase pAMca ochIe. te pramANe bhadra tapa thAya. mahAbhaka tapa-1-2-3-4-pa-6-7 ema 28 upavAsa ne cha pAraNe pahelI evI, ---7-1-2-3 ema 28 upavAsa ne 7 pAraNe bIjI cho, cha-1-2-3-4-pa-6 ema ra8 upavAsane 7 pAraNe trIjI ALI, 3 4 5-1-7-1-2 ema 28 upavAsa ne 7 pAraNe ethI oLI, 6-7-1-2-3 -pa ane 28 upavAsa ne 7 pAraNe pAMcamI eLI, 2-3-4--6-7-1ema 28 upavAsa na cha pANe cha LI, pa-6-7-1-2-3-4 ema 28 upa For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vasa ne 7 pAraNe sAtamI eLI-kula 196 upavAsa ne 49 pAraNe-ekaMdara 24pa divase mahAbhadra tapa thAya. bhattara tapa-pa-6-7-8-9 ema 3pa upavAsane pAMca pAraNe pahelI ALI, 7-8 8-pa- ema 3pa upavAsa ne pAMca pAraNe bIjI oLI, 9-5 6 7-8 ema 3pa upavAsa ne pAMca pAraNe trIjI oLI, 6-7-8-9-5 ema 35 upavAsa ne pAMca pAraNe cothI oLI ane 8-9-pa-6-7 ema 35 upavArA ne pAMca pAraNe pAMcamI oLI-ema ekaMdara 15 upavAsa ne 25 pAraNuM maLI 200 divase bhadrattara tapa thAya. A sarvatobhadra tapa-pa-6-7-8-9-10-11 ema pada upavAsa ne 7 pAraNe pahelI eLI, 8-9-10-11-5-6-7 ema pada upavAsa ne 7 pAraNe bIjI eLI, 11-5-6-7-8-9-10 ema pada upavAsa ne 7 pAraNe trIjI oLI, 7-8-9-10-11-5-6 ema pada upavAsa ne 7 pAraNe ethI oLI, 10-11-5-6-7-8-9 ema pada upavAsa ne 7 pAraNe pAMcamI oLI, 6-7 8-9-10-11-pa ema pada upavAsa ne 7 pAraNe chaThThI oLI, 8-10-11-5 6-7-8 ema pada upavAsa ne 7 pAraNe sAtamI eLI-kula 392 upavAsa ne 49 pAraNA maLI 441 divase sarvatobhadra tapa thAya. A cAre prakArane tapa-bhadra pratimA saMbaMdhI tapa, mahAbhadra pratimAne tapa, bhattara pratimAne tapa ne sarvatobhadra pratimAne tapa ema paNa kahevAya che. A tapa muni mahArAja kare che ane dareka tapa avicchinna karavAne hovAthI ucca saMghayaNavALA karI zake che. cAlu paristhiti para prakIrNa vicAro. zrI jaina zvetAMbara konpharansanA sAta adhivezanathI kevA kevA prakAranA lAbha thayA che ane teNe vyaktionA vicAra vAtAvaraNamAM keTalo moTo pheraphAra karyo che tenuM sAmAnya digadarzana ApaNe karyuM. have e saMsthAnA saMbaMdhamAM je vAMdhAo levAmAM Ave che tenA saMbaMdhamAM vicAra karavo khAsa prastuta che. e saMbaMdhamAM vivecana karatI vakhate keTalAka muddAo khAsa dhyAnamAM rAkhavAnI jarUrIAta che. prathama hakIkata e che ke lAbhAlAbhanI tulanA karatI vakhate ekalA radhUla viSaya upara AdhAra rAkhI nirNaya upara AvI javuM nahi; paNa AMtarika lAbhAlA For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 janadharma prakAza. bhane paNa lakSyamAM levA. bIjuM lAbhAlAbhane vicAra karatAM kadAca sahaja nukazAna jaNAya to te para laya ApavA sAthe moTA lAbha barapha khAsa dhyAna ApavuM ane saravALe vizeSa lAbha jaNAya te kArya vaNiga buddhithI AdaravuM ane trIjuM AvI bAbatamAM potAnA bAMdhI lIdhelA matothI ghasaDAI na jatAM nipakSapAtapaNe vicAra karI nirNaya upara AvuM. mukhyatve karIne je ATalI bAbata dhyAna para rahe te evA niNaya upara AvI zakAya che ke je nirNayanI vAstavika kiMmata hAya. prasaMge bIjA muddAo upara paNa dhyAna kheMcavAmAM Avaze paraMtu eka vAta atre jaNAvI devI ucita che ke ame pote je ke eka prakAranA vicAranA chIe ane tethI bAMdhelA vicArathI doravAI jatA hoIe evo khyAla magajamAM rahevAthI A savAlanI vicAraNA vakhate jeTalA pUratuM banI zake teTaluM khyAla para cAlyA na javAnA vicArane avalaMbI dIrgha vicArane pariNAme je nirNaya thayelA che te anya javAbadAra vyaktionA vicAra mATe bahAra mUkavAnA TharAva para AvyA chIe ane A savAlane aMgata na banAvatAM temanA bhaviSyanA mahAna hita neja layamAM rAkhI atra vicAre batAvyA che. prathama vAMdhe e levAmAM Ave che ke konpharansanA adhivezanathI kharca bahu thAya che ane tenA pramANamAM tethI lAbha thato nathI. A vAM vicAratAM tene nirNaya be prakAre roSakAraka rIte thaI zake tema che. prathama kharca dhAravAmAM Ave che tevuM meTuM thatuM nathI. eka gRhasthane tyAM lagna hoya te te prasaMga upara sArI rakama kharacI pitAnI pratiSThA pramANe dhanane vyaya kare che te pachI mahA puNyano udaya hoya tyAre samarata AyAvartanA svadharma baMdhuone potAne AMgaNe AmaMtravAnI prabaLa bhAvanA thatAM temanA AgatasvAgatamAM je kharca thAya te sArI rIte thayela kharcaja kahevAya. ApaNe saMgha-navakArazInA jamaNamAM je lakhaluTa kharca karIe chIe tenA pramANamAM A kharca meTuM nathI. vaLI bALa hamezAM bAhya dekhAva tarapha prathama AkSaya che tethI eka mahA lAbha karanArI hilacAlane lokapriya bane nAvavA mATe prathama bhajanAdina kharca uparAMta maMDapa vigerethI paNa AkarSaka racanA karavI ucita gaNAya che. A nirNaya para AvavAmAM kadAca ema lAgavA saMbhava che ke upasthita praznanA nirNayamAM khyAlathI athavA pRrvabaddha vicAra thI derAI javAya che. ApaNe uMdeza bALajIvane AkapaNuM karI zaMbhumeLa kavAno nathI paNa javAbadAra AgevAnone ekatra karI komanI paristhiti para paNa vicAra karavAne che. te tenA saMbaMdhamAM eTaluM ja jaNAvavuM paDaze ke pura vicAra karanAra AgevAne je vicAra kare teno amala te sarva baMdhuo pAse For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 15 cAlu pAsthiti para prakIrNa vicAro. karAvavAnuM che tethI A mahAna saMsthA tarapha keTalAka vakhata sudhI sarva baMdhuene AkarSaNa karI kheMcavA jarUranA che. eka vakhata e hilacAla lokapriya thaI jAya, anA pratyeka DarAvanA garbhamAM komanI unnatinuM sAdhya barAbara lahayamAM rahe che e lokovicAra thaI jAya tyAra pachI amuka AgevAnane, vicAra karanArAone ane utsAhI kAryavAhakone lAvI dIrgha vicAra kemanI unnati mATe karavAmAM Ave te thayela nirNaye sArvajanika prazaMsA pAme, paNa jyAM sudhI ema dRDha mAnyatA thAya nahi tyAM sudhI kharcane savAla AgaLa karI eka mahA lAbha karanArI saMsthAne eka sAmAnya sabhAnA AkAramAM pheravI nAkhavI e enA vRddhi pAmyA vagaranA bIjane teDI ukheDI phekI nAkhavA jevuM thAya che. ane vAstavika vicArIe to zuM kharca thAya che? meTI AvI saMkhyAmAM svadhamI baMdhuo ekaThA thaI eka bIjAne oLakhI vicAranI Apa le kare ane samUhabaLa baMdhAya tethI jainetara vargamAM ane khAsa karIne adhikArI vargamAM je chApa baMdhAya che tenI khAtaraja ATale kharca te vAstavika gaNAya tema che, chatAM kamanazIbe ema dalIla lAvavAmAM Ave che ke kharca bahu thAya che ane tenA pramANamAM komane teno lAbha maLato nathI. A dalIla--vAM taddana ayogya che. upara jaNAvyuM tema samUhubaLa ekatra thAya ane paraspara pIchAna thAya teTalo lAbhaja garcanA pramANamAM pUratuM che, paNa e uparAMta ke jo kemanA vicAra vAtAvaraNamAM je adabhuta pheraphAra karyo che tenuM pariNAma te pacIza varasa pachI jaNAya, chatAM atyAre paNa ApaNe tenA lAbha bahu batevI zakavA samartha chIe. AgaLa tene sthaLa lAbhe gaNAvavA prayatna karyo che, paraMtu sarvathI moTo lAbha e che ke jena tarIke vyakti svAtaMtrya jALavI kemanI pragati saMbaMdhI vicAra karavAnuM prabaLa layabiMdu teNe prApta karI ApyuM che. keTalIkavAra ema bane che ke amuka vartamAna carcAne AgaLa karI tene aniSTa vibhAga A saMsthAthI utpanna thayo che e AkSepa karI devAmAM Ave che; paraMtu temAM bahu gaphalatI thAya che. je hakIkatane kArya kAraNa saMbaMdha jarA paNa na kiya tene eka banAvI daI tenA para abhiprAya ApavA lalacAI javuM emAM vRSTatAja mukhya kAraNa che. svataMtra vicAra karavAnA lakSyabiMdu prApta thavAnI sAthe kaI vakhata mAnI lIdhelA sthApita hakone pasaMda na Ave tevA vicAra tarapha ghasaDAI javAnuM banI Ave che te tene pratikAra thAya che, paNa tethI sthApita hakoe jarA paNa DarI javA jevuM nathI; e saMbaMdhI AgaLa upara vicAra thaze. atra eTaluM jaNAvavuM yukta che ke bIjA aneka lAbha uparAMta vidvAna ane dhanavAna vargamAM je jena tarIke da bhAvanA chellA daza varSathI jovAmAM Ave che For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ke prakAza. te bahu saMtoSakAraka che ane chellA be traNa saikAno itihAsa jotAM te cakkasa pragati batAvanAra che. ane kharcanA saMbaMdhamAM ATalI hakIkata banAvatAM chatAM paNa dIrghadarzI manuSyanA manamAM ema Ave ke konpharansane je lekacarcAnuM sAdhana banAvavA mATe prasiddhi maLavI joIe te maLI cUkI che te pachI kharca oche karavAmAM agavaDa nathI. DelIgeTenI saMkhyA amuka hadavALI TharAvavAthI, carcAmAM bhAga lenAranA vaya, jJAna ane paripakavatAno nirNaya karavAthI ane bIjI aneka yuktio kAme lagADavAthI javAbadAra AgevAnoneja ekatra karI temanI paristhiti para dIrgha vicAra karI nirNa karavAnuM te banI zake tema che. te pachI amuka pakSa ke matathI kheMcAi na jatAM jeo dhana ane jJAnane vyaya karI zake tevA hoya tene bolAvI adhivezana karavuM, paNa kharca jevI dhULa bAbata upara vAMdho kAThI khyAlamAM dorAI jaI mahA lAbha karanAra ane bhaviSyamAM atizaya jAgRti lAvanAra vartamAna saMsthAne nidrAvaza karI sAta varSanA kharca ane zaktinA vyayane nakAmAM karI nAkhavA e sujJa manunuM kartavya nathI, ema sAmAnya vicArazILa baMdhune paNa lAgyA vagara raheze nahi. konpharansanA saMbaMdhamAM eka bIjo vadhe e levAmAM Ave che ke tethI kemanA sAmAnya manuSyone keTalIkavAra agrimapada maLe che. A vAMdhAmAM kaI paNa rahasya hoya ema lAgatuM nathI. konpharansa jevI navIna kALanI saMsthA agAu jaNAvyuM tema zAMta surAjyavyavasthA pachI maLelI pAzcAtyA keLavaNInA eka phaLarUpa che tethI ravAbhAvika rIte tenI AMtara vyavasthAnI ghaTanAmAM navina saMskAvALAone vizeSa AgaLa paDatuM sthAna maLe te tetaddana egya che, kAraNa ke dhoraNasara kArya calAvavAmAM je mAnasika baLanI jarUriyAta rahe che te udAtA saMskAravAnuM Adhunika keLavaNI lIdhela yuvAnImAM vizeSa prakAre hevAne bhava rahe che ane temane je sAmAnya vyakti kahI AgevAna pada mATe nAlAyaka TharAvavAmAM ke dhAravAmAM Ave te komanI unnati mATe aneka zaMkAo upasthita thAya che. sAmAnya rIte have te ema lAge che ke vahANanuM sukAna te ati sujJa manuSyanA hAthamAM rahevuM joIe ane tenI yogyatAne aMge tenA dhana ke zarIra sthitinI bAbatanA karatAM tenI te kArya mATe vicakSaNatA ane sunnata keTalI che te bAbata prathama mahatvanI gaNavI joIe. vahANane sukAnI e mukhya nAvika (kepTana) je samudranA dareke dareka viSama mAgo ane jaLa prada hanA niyamathI jarA paNa anabhinna hoya te game te vakhate khaDaka sAthe vAra athaDAI paDavAno saMbhava rahe che tethI pUrvakALanA vicAra sAthe maLI jaI tarata For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAlu pAtapara prakIrNa vicAro. 193 sALamI sattaramI saddInA vicAre have karavA cogya nathI. ApaNe hAla vikamanI vIsamI sadImAM chIe, AkhI duniyA sAthe sarNa harIphAI karI ApaNe vyavahAra calAvavAnuM che, dharmacarcA karI jinezvaraprati siddhAntanuM rahasya lekamAnya karavAnA prabaLa purUSArthamAM ApaNe joDAvAnuM che ane tethI ApaNA AgevAnapada para bahu buddhizALI, dIrghadarzI ane chellAmAM chellI zodhakhoLa jANanAra tathA prAcIna ane vartamAna itihAsanA abhyAsa parvadezIya lokamAnya vyaktione mUkavAnI jarUra che. pUrva kALanA vicArane AgaLa karI mAtra dhanane ja buddhi, vicAra ke javAbadArInuM kendra banAvavAmAM Ave te bahudhA nAzanA rastA para ApaNe jarUra utarI paDIe e niHsaMdeha che ane tethI agrima pada sAmAnya manubene che. te temAM jarA paNa kheda pAmavAnuM kAraNa nathI. vastutaH dhananA saMbaMdhamAM madhyama sthiti hoya tevA manuSyane sAmAnya manuSya kahevA emAM belanAranIja dhUchatA gaNAya che. paraMtu e arthamAM te zabda vaparAtuM hoya ema prAcIna vicAra karanArAonA mukhethI vAraMvAra sAMbhaLyuM che tethI sAmAnya zabadathI te artha prApta thAya che ema gaNI lIdhuM che. bAkI dhanavAna havA sAthe buddhi, vicAra ane dIrghadazI paNAnI bAbatamAM vizALa hRdaya darzAvanAra vyakti labhya thAya te bahu sAruM thAya ane tevI vyaktine jarUra agrasthAna ApavuM yukta che. paNa te tenA ghananI mahatvatAne laIne nahi paNa tenI vicAravizALatA ane saMskArIpaNAne laIne tema karavAmAM Ave che evI paNa vyaktatA sAthe ja ema karavuM yogya che. ane have A dRSTibiMdu lakSyamAM rAkhI vicAra karavAmAM Avaze tyAre jaNAze ke konpharansa upara sAmAnya vyaktione agrapada ApavAne je dA karavAmAM Ave che te asthAne che ane tenI sAthe eTaluM paNa kahevuM joIe ke je atyAra sudhImAM bhUla thaI hoya te tethI ulaTI ja che. matalaba jene hAla lokatamAM sAmAnya gaNavAmAM Ave che tevA vizALa vicAranA dIrghadazI baMdhuo jeo agrapada levAne gya che teone pachAta pADI nAkhI tene badale prAcIna mata pramANe ghanane mahatvanuM sthAna ApI agrapada badhA lahamIdevInA putrane ApavAmAM AvyuM che. A kadAca dIrvAdaza AgevAnanA madhyastha vicArane pari dhanavAna ane vicakSaNa varga vaccenI AtatA ochI karavAnA uhAthI thayuM haze, paNa tethI konpharansa atyAre bahu kaThaNa samayamAMthI pasAra thAya che. dareka konpharansanA adhivezana vakhate khuda nAyakanA saMbaMdhamAM keTaluM DutI kAma cAle che te ekAda apavAda sivAya dareka baMdhuoe avalokana karIne joyuM haze ane evI rIte agra padanuM gaurava jaLavAya nahiM tyAM te nA For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma kAsa. mAnya karanArane paNa kenpharansathI DaravA jevuM nathI; have je ke e niyama svIkaravAthI kenpharansanA AMtara zarIrane mULamAMthI kAMIka saDo lAge che ema jaNAya che, paNa A pramANe dhanavAnanuM AgevAna pada svIkAravAmAM kenpharansanA cAlake e prathamathI temanuM aikaya jALavavAne viziSTa hetu lakSyamAM rAkhyo hoya ema lAge che. chatAM e niyama svIkAravAne aMge atyAre evI agavaDa bharelI sthiti prApta thaI che ke te padane svIkAra karAvavAmAM bahu prayAsa karatAM chatAM aneka muzkelIo ubhI thAya che. A parva hakIkta uparathI jaNAze ke sthApita haka jevuM kAMI che ja nahIM ane jeo dharma athavA komanuM hita aMtaHkaraNamAM rAkhI kAma karatA hoya teone te vAstavika rIte pitAnA kAryanI kiMmata anya pAse karAvavAnI ke tenAM Dhola nagArAM vagaDAvavAnI IcchA paNa thatI nathI ane tevI vizuddha vyaktio dhanavAna hoya ke madhyama sthitimAM hoya, navIna keLava thI vyutpara hoya ke na hoya paNa tenI yogyatAnA pramANamAM tene jarUra mAna maLe ja che. amArA namra mata pramANe te dareka vyakitane tenI gyatAnA pramANamAM mAna ApavAne niyama konpharansa spaSTa rIte zIkhavyo che ane temAM kadAca keAI vakhata khoTo rUpIo sAcA tarIke pasAra thaI jate jovAmAM Ave te te apavAda rUpa hakIkata samajavI. bAkI sAcAnI kiMmata jarUra thAya che ane chevaTe sarva pitAnI yogyatAnA pramANamAM satya svarUpamAMja raju thAya che. AthI sAmAnya mANasane kenpharansamAM agrapada maLI jAya che ane dhanavAnanA sthApita hakane nukazAna pahoMce che evo konpharansa sAme je vadhe koI koInA taraphathI levAmAM Ave che tenuM aMtara tattva vicArazuM te te vadhe taddana tuM lAgaze. sAmAnya zabadathI dhana saMbaMdhI sthitimAM madhyama prakAranA eja artha ahIM samajavAnuM che. kenpharansanA AgevAnapadanA saMbaMdhamAM unnatinAM viziSTa hetunuM lakayArtha dhyAnamAM rAkhavAnuM che ane evA hetuvALA tenA agra padane yogya che, komarUpa nAvanA sukAnI thavAne lAyaka che ane AkhI komanI pragati buddhirvaka kArya karanAra evA viziSTa udAtta purUSanA hAthamAM hoya te ja lAbhakAraka rIte AgaLa vadhe che. AthI agrapadaparanA dAvAmAM dhanane khAsa mahatyatA ApavA karatAM komanA hitane mahatvatA maLavI joIe ane hita karavAnI tatparatA sAthe dhana hoya te bevaDuM lAbhakAraka che. tethI dhanavAnA sthApita hakane nukazAna pahoce che ema mAnI laI konpharansa jevI mahAlAbha karanArI saMsthAne suvADI devAno vicAra karavAne badale dhanavAne komanA hita mATe dAna ApI apadane yogya thAya e vicAra karyo gya che; ane ApaNI kema evA viziSTa hita dharAvanArAne jarUra apada Ape che ApaNe vAraMvAra For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cAlu paristhiti para prakIrNa vicAro. 181 joyuM che, temaja navina saMskAra sAthe paNa e vicAra pUratI rIte baMdha besatA Ave che. bAkI eka mahAna vyakti jemaNe bahu sArI rIte abhyAsa karI navina saMskAra prApta karyA hoya, jemaNe itihAsanA jJAna sAthe samuccaya hitano savAla vyakita ane samaSTinA prathakkaraNa pUrvaka karyo hoya, je kemanA nAnA meTA upasthita thayelAM ne thatAM prazne upara dIrgha vicAra karI abhiprAya ane nirNaya ApatA hoya, je kemanA hita mATe pitAnA aneka khAnagI svArthane bhegagupta rIte ApatA haya, jeo kemanA sAmAnya ke asAdhAraNa prasaMge pitAthI banatI dareka prakAranI madada ApavA uddata hoya tevI viziSTa vyakita jenAM nAma paNu gaNAvI zakAya tenI pAse mAtra dhana nathI athavA ochuM che eja dalIlathI tenA agrapadapara AkSepa thato hoya te temAM sthApita hakanA geravyAjabI khyAla sivAya kAMI paNa kAraNa nathI. ema jaNAya che. konpharansamAM keTalAka zuddha vartana vinAne mANu AgaLa paDe che ema kahevAya che e hakIkta paNa ThIka nathI. vAstavika rIte konpharansamAM bhASaNa dvArA AgaLa paDavA prayatna karanAra vyaktio bhASaNa karanAra tarIke paNa gya che ke nahi tene vicAra karavAnuM kAraNa prApta thAya che ane jyAre teonA khAnagI vyavahAramAM vizuddhatA dekhAtI nathI tyAre teonA bhASaNanI asara ochI thavAno saMbhava rahe che. A vAMdhAne nirNaya to bahu jaladI thAya tevuM che. konpharansanA kAryavAhakoe vaktAonA niyamo TharAvI temAM evI yejanA karavI ke e saMbaMdhI kAraNa batAvyA vagara kamiTI nirNaya kare te ja mANaso belI zake, bAkI zuddha vartana vagaranA mANasene prasiddhi maLI jAya che ema dhAravAmAM AvatuM hoya te temAM bhUla thAya che. AvI vyaktio te ulaTI tenA kharA svarUpamAM raju thAya che. AvA mANase AgaLa Ave che ane tethI kenpharansanI mahatvatA ochI thAya che ema dhArI levuM emAM bahu vicAravA jevuM che ane barAbara dhyAna ApavAmAM Ave to sthApita hakone dAvo karanAra vargamAMthI tathA sAmAnya vyakitaomAMthI jeo vizuddha vartanavALA na hoya teone kenpharansamAM AgevAna padamAMthI dUra rAkhI zakAya tema che. eka niyama tarIke paNa vizuddha vartana vagaranA mANasone konpharansanA pramukha, sekreTarI ke vaktA tarIke sthAna naja maLavuM joIe, kAraNake evA sthAna para rahI bahAra paDanAranA vartananI asara sIdhI athavA ADakatarI rIte kemanA ucharatA varga upara jarUra thAya che ane egya baMdhAraNa karavAthI A sthiti jarUra aTakAvI zakAya che. baMdhAraNanA niyamanI khAmIne laIne kaI paristhiti evI prApta thaI jAya ke je pasaMda karavA lAyaka na hoya to tethI AkhI saMsthAne uDAvI devAne badale tenA baMdhA For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 182 jainadharma prakAza. raNamAM pheraphAra karAvI tevI paristhiti upasthita na thAya te mATe prayAsa ane pracAga karavA joIe. ugatI saMsthAmAM evuM baMdhAraNa kadAca aprApya hoya te tethI nAsIpAsa thavuM ucita nathI, paNa te sAdhyaSTi samIpa rAkhI temAM ghaTa pheraphAra kare prasaMganurUpa thaI paDaze. ATalA uparathI konpharansa sAmA je je vAMdhAo mukhyatve karIne levAmAM Ave che temAM koI mahatvatA nathI athavA tenA pratikAra thaI zake tema che te jovAmAM AvyuM haze. have konpharansanA baMdhAra mAM kyA kayA pheraphAra karavAnI jarUra che ane hAla konpharansane je vyAdhi lAge che tene dUra karavA kevA prakAranuM evadha karavAnI jarUra che te savAla para vicAra karavAmAM Avaze. matika zrI jaina sukRta phaMDa ubhaM karavAnI jarura __ ane te saMbaMdhI navI yojanA. (lekhaka sanmitra kapUravijayajI mu. sANaMda. ) ApaNA udAra jaina baMdhuo je ke pitapotAnI samaja ane IcchA pramANe kaMI ne kaMI sukRta kAryo kare che ja paraMtu vartamAna samayamAM je je sukRta kAryo sArA saMgIna pAyA upara zarU karavAnI athavA zarU thayelAM tevAMja sukRta kAryomAM jarUra paDate sudhAro vadhAro karIne temane banI zake tyAMsudhI kAyamane mATe nibhAvI rAkhavAnI khAsa jarUra jaNAtI hoya temane saveLA joitI sahAya ApatA banI zake teTalAM nANAnI sagavaDa karI ApavA mATe taTasthapaNe vicAra karI jotAM samayane oLakhanArA saha ke jenI bhAIoe AvA uttama phaMDanI banI zake teTalAM uttama rathomAM yejanA karavI ja joIe ema sahaja rasamajAze te suyejaka purUnA sacitta saphaLa prayAsathI AvuM uttama phaMDa bahuja sArA pAyA upara hoTA pramANamAM pedA karI zakAze, ane te phaMDanI suvyavasthA karavAnuM kAma dharmanI kharI lAgaNI dharAvanArA sadgahanI banAvavAmAM AvelI kamITInA hAthamAM vizvAsapUrvaka saMpavAmAM AvatAM ApaNe sahune abhISTa evAM aneka samayocita sukRta kAryonI sArA saMgIna pAyA upara zarUAta ane AzcaryakAraka rIte temanuM gya poSaNa karAtuM jovAmAM Avaze. jo ke dravya kSetra, kALa, bhAva joIne, lAbha hAnino pUrato vicAra karIne koIpaNa kAryamAM pravRtti karavA prabhunI AjJA che chatAM, tathA prakAranA jJAna vivekanI khAmIthI For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 nu phaDa ubhu karavAnI jarUra. 183 AjakAla prAyaH bIna jarUrI athavA ochI jarUranI bAbatamAM dravyano tathA vakhatane vadhAre vyaya karI devAmAM Ave che te jo khAsa jarUrI bAbatomAM ja mukhyapaNe karavAmAM Ave to apa samayamAM zAsananI unnati sArI rIte jovAmAM Ave. AvA hetuthI bahudhA bAhya ADaMbaravALA ane vizeSa paramArtha vagaranAM kAryo karatAM atyAre je je kAryo karavAnI khAsa jarUra jaNAya te te vizeSa paramArthavAnAM kAryo karavAnI temaja tevA zubha kAryo thayelAM jovAnI jemanI tIvra abhilASA hoya tevA AtmAthI janonI A sukRta phaMDa ekaThuM karavA ane tenI suvyavasthA karavA sahAnubhUti mAgavAnI prathama jarUra che, tenA niyame A pramANe havA joIe ema mAruM mAnavuM che. (1) A sukRta phaMDa ubhuM karIne tevaTe samAcita zubha kAryo kAyama banyA kare, tene lAbha levA mATe yathAzakti saha keI hitasvIoe tana, mana, dhanathI sahAya ApavI ane pitAnA svajanAdika pAsethI paNa apAvavI. (2) udAra dilanA dhanikee A phaMDamAM jema bane tema adhika phALo Apa. (3) koI svajanAdikanA zubhArthe avasAna vakhate kahelA athavA dhArelA paisA A sukRta phaMDamAM ja ApavA. (4) je gRhasthane dhIradhArathI bIjA pAse DuM ke ghaNuM leNuM thayeluM hoya chatAM te game tevA kAraNathI patI zakatuM na hoya tevuM athavA patI zake ema hoya to paNa potAnI ja IcchAthI te leNuM A sukRta phaDamAM ja vasula karI levA te gRhastha rAjIkhuzIthI sepe te te phaMDanA vyavasthApakoe gya lAge to saMbhALI laI te dravya kALajIthI ugharAvI tenI suvyavasthA karavI. (5) A phaMDanA nivAha mATe kaI sakhI gRhastha jagama ke sthAvara mIlakata Ape che te upakArasaha svIkArI laI ApanArane jema sukRta adhika saMcaya thAya tema tevA samayecita sukRta kAryomAM pramAdarahita upayoga kare. A zivAya prasaMgane anusarIne bIjA paNa lAbhakArI niyame karavAnI jarUra jaNAya te karavA. temAM aDacaNa jevuM nathI. AvuM sukRta kuMDa te ApaNA vargamAM sAdhAraNa khAtuM kahevAmAM Ave che tenuM ja rUpAMtara che. paraMtu sAdhAraNu khAtAno artha ane paga hAlamAM saMcita karI nAkhavAmAM AvyuM che tethI temaja te dravyane grahaNa karavAmAM ApaNuM jaina baMdhuo saMkeca pAme che, tethI nAmAMtara karavAnI jarUra jaNAI che. sAdhAraNa dravya jema sAte kSetramAM vAparI zakAya che tema A dravyane paNa sAte kSetramAM ane taduparAMta jIvadayAnA kAmamAM paNa upayoga karavAmAM Ave te For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jenadharma prakAsa. tevI baDaveNa rAkhavI. paraMtu mukhya hetu A pheDane e rAkhave ke ApaNA nA badhuo jyAM duHkhI thatA hoya tyAM koI paNa prakAre teo duHkhI na thAya ane AjIvikA sukhe calAvI zake tevA kAryamAM temane jevA. A dravyamAMthI yogya dama ApIne temane uge caDAvavA athavA nAnA moTA apAraMbhavALA hunnara karavA ke jemAM dAkhala thaIne athavA tevA hara zIkhIne teo AvikA calAvI zake athavA koI evI udyogazALA kholavI ke jemAM sadAtA karAvaka bhAIe nokara tarIke dAkhala thaI pramANikapaNe nokarI karI AjIvikA calAvI zake. vaLI A dravyamAMthI banI zake teTalA pramANamAM je nirAdhAra sthitivALA jenone vidyAbhyAsamAM AgaLa vadhavA IcchA hoya temane temanA ane bhyAsa daramInamAM sahAya ApavAnuM paNa banI zakaze. AvI goThavaNa karavAnI eTalI badhI AvazyakatA che ke tene khyAla moTA udhArI zaheromAM dhanADhaya jena bhAione bhAgyeja AvI zake ema che. saMkhyAbaMdha gAmaDAomAM berojagArI banI gayelA jaina baMdhuo eTalI badhI duHkhI zithati bhogave che ke je joIne sahudaya jananA netramAM AMsu Ave che. keTalAka eka TaMka jame che, ane keTalAkane ekAMtarA karavA paDe che. AnuM kAraNa mAtra sukhI jaina baMdhuono temanA tarapha upekSA bhAva che, teja che. paraMtu sakhI hAe have temanA tarapha mIDI amInI najara karavAnI bahu jarUra che; nahiM te dinapara dina ApaNI sthiti baha kaDI thaI javAnI, ApaNI saMkhyA vahu ghaTI javAnI ane ApaNe lekenI daSTimAM bahu pAchaLa buddhivALA kahevAvAna, ATaluM cekasa samajaze. dharmanA sthaMbha to muni mahArAje che paraMtu temane paNa pitAne dharma pALavAmAM aAvaka zrAvakAonA AlaMbananI pUratI jarUra che, je zrAvakabhAIe garIba sthiti hoIne pitAnuM paNa pUruM karI zakatA nahiM hoya te pachI munimahArAjane vilaMbana keNa Apaze ? dharmanI sthiti paNa kema jaLavAze ? aneka jina maMdiranuM rakSaNa koNa karaze? saMkhyAbaMdha jIna biMbonI pUjA, bhakiva koNa karaze? navA jIna maMdire ke upAzraye vigere baMdhAvavAnAM to hRra rahyAM, paNa haze tenI saMbhALa keNuM karaze? badhI vAta piTa bharAtuM haze to ja sujhaze, te vinA badhuM kaDavuM lAgaze. jo ke ApaNe moTA dhuraMdhara rAjA mahArAjAonI jema tamAma jaina badhuM ene zrImaMta te banAvI zakIe tema nathI paraMtu temane sukhe AjIvikA calAvatA te karI zakIe tema che. te ApaNI pharaja paNa che. ane jo te pharaja hatI zakitavALA bajAve nahiM to teo potAnI pharaja mAtra cuke che ema nahiM paNa vizeSamAM vIryaMtarAya karmane baMdha kare che, ke jethI AvatA bhave temane tevI For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ www.kobatirth.org zrI jaina sukRta kuMDane aMge puhetu 185 dravyAdika sapatti prApta thavAne paNa saMbhava nathI. A bAbata bahuja vicAravA jevI che, manana karavA jevI che, ane bIktaone gaLe utAravA jevI che. AmAM moTA pravAha pheravavA jevuM che. jaina khaenI bahu sArI sthiti hatI te vakhatane aMge je pravAhu anya zubha kAryo tarapha vahevarAvavAmAM ALyeA hateA te have sthiti nabaLI thaI javAthI pAche temanA taraja vahevarAvavAnI jarUra che, A viSaya aneka lekhothI, bhASaNAthI, carcAothI ane upadezAthI carcavA yogya che. dareka lAgaNIvALA muni mahArAjAe ane gRhasthe A viSaya lakSa ApavA lAyaka che. AzA che ke jaina bhAienu kharU hita heDe dharanArAo taraphathI A sabaMdhamAM pUratA prayatna zarU rAkhavAmAM Avaze ane tAja dhArelA kAryanI siddhi vahelI thai zakaze. tathAstu Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina sukRta phaMDane aMge puSTahetugarbhita agatyAnI sUcanA. ( lekhaka-mitra karpUvijayajI. ) 1 A jaina sukRta kuMDanI navI yeAjanA karavAnA hetu zrI kAnsanA aMge cAlatA sukRta kuMDane koi rIte pratibaMdha karavAnA nathI. paraMtu tenAja mukhya uddezane pavita karI tene poSaNa karavAnA temaja yathA katha cittene siddha karavAnAja che. 2 konpharansanA aMge cAlatA kuMDane zithila thaI jatu joIne tene mULa uddeza neie eTalA pramANamAM siddha thavAnA ghaNAja Ache. sabhava jaNAyAthI tenA mULa-mukhya uddezane paheAMcI vaLavA A navI yAjanA koI paNa vicArazIla buddhivaMta sajjanane Avazyaka jaNAze. 3 je lokaSTi aneka upayogI ane jamAnAne khadhabesatA kAryomAM sa'cita rahyA kare che, te lokaSTi A ceAjanAne jema jema adhika pramANamAM amala thatA jaze tema tema tathAprakAranA sAdhananA sadbhAve adhikAdhika vika sita thatI jaze. ane tethI ghaNAM mahatvanAM kAryo saheje thai zakaze. 4 Aja kAla dharmanA je je Ara MbhelA kAryo kevaLa lUlAM jevAM dekhAya che te te kAryo sArAM nimitta-sAdhana pAmIne pAchAM pagabhara thaze eTaluja nahi paNa sArA niyAmakeAnI satatU sahAyathI te saMgIna pAyA upara cAlI yaze. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A paNAmAM leAkeAnI je duHAita dravya bhAvathI thavA pAmelI tevAmAM Ave che te dhAprakAranA sAdhana-baLathI jaladI dUra karI zakaze ane pharI tevI duHmiti vA na pAme tevI sabaLa majabUtI paNa racI zakAze. 6 koI paNa prakArane aniSTa vidha khaDo karyAM vagara samAjanuM ekAnta hita vicArI jema prastuta yAjanAnI zIghra saphaLatA thavA pAme tema karavA su buddhi janoe khAsa kALajI rAkhavI ane anya aNajANa lokone tevIja subuddhi ApavI e atra kahevu khAsa jarUranu` che, 7. AjakAla kenpharansanA age cAlatA sukRta kuMDamAM bhAgyeja AkhA varSa daramIyAna 2-4 hajAranI Avaka thatI haze tyAre A k`DanI navI yAjanAthI zrI zAsana devatA :sahunA dIlamAM vaso te eka varSamAM navAi jeTalI rakama jude jude sthaLe ekaThI thaI zakaze ane tethI ghaNAM jarUrI kAryo karI zakAze. 8. A phaMDanA saMdhamAM bahu vakatavya che, paraMtu jema jema tenI upacegitA siddha thatI jaze tema tema te prakAzamAM AvI zakaze. 9. koie * ugatA ucchadevA' jevA nabaLA prayatna karavA potAnI buddhinA durUpayoga karavA ISTa nathIja, chatAM koI aMgata lAgaNIne laDI tevAja aniSTa vicAra thAya te tene samAjanA hiMtamAM homI dai kSaNabhara mAna rAkhI, jo samA jahu mA kAit bhavu thavu nirmita hoya, te te nirALAdhapaNe thavA devuM, pazu temAM akhila nAMkhI aMtarAya karma upArjavA jevA uMdhA vyApAra karavA niha. 1. avasare joitI sahAya mATe ghaNI vakhata valakhAM mAravAM paDe che, ane tethI je kA sahujamAM thai zake evAM hAya te avasara vItyA pachI karavA jyAM bahu muzkelIo naDe che, te AvA saLaLaphaMDanI sahAyatAthI ghaNe bhAge krUra thaI jaze, melu anuSThAna sumRddhi jone thayA vagara raheze niha. 11. je ke atyAre teA ukata phaMDanI navI yojanAnA amala amuka amuka zubha AmAM thai zakaze; paraMtu vakhata vahetAM koi samartha AtmatyAgI jAnI nirdebAnI vaDe tene sayukata karavAmAM vadhAre hita sahunA samajavAmAM Avaze te tema karavAmAM paNa muzIbata no niyuM, prathama tA ApaNA bhAionI Arthika sthiti sudhare ane te tathA temanAM bALabaccAM vigere. keLavaNIno lahI kaMI adhika AtmatyAgI ane tyAM sudhI tenI rAha jovAnI jarUra jaNAya che. kharA jIgarathI karAtA purUSArthane kazu asAdhya nathI, phakta kAyara mANaseAja prathamathI dhrujI UThe che. svAda 12. dhIraja ane khaMtathI koI paNa zubha kAryanI pAchaLa maMDatAM ghaNA ajAyA jevAM kArya karI zakAya che, te have leAkAthI annaTyuM nathI, to pachI ApaNI For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir da rAva rAsaupara nIkaLatA sAra. sAmAjika sthiti sudhAravA avazyanuM A uttama phaMDa je je sthaLe jeTalA jeTalA pramANamAM banI zake tyAM tyAM teTalA teTalA pramANamAM UbhuM karI tene samAjanA bhalA mATe nA upayoga karI karAvI jAti anubhava meLavavA banatuM karavuM e dareka sahRdaya rAdhu ke zrAvakanuM atyAre khAsa kartavya samajAya che. aneka rIte aneka dizAthI A viSayane puSTi maLavAnI atyAre adhika jarUra che. Itiza. caMda rAjAnA rAsauparathI nIkaLato sAra. ( anusaMdhAna pRSTha 111 thI. ) prakaraNa 7 mAne sAra. gata aMka bIjAmAM ne cothAmAM caMdarAjA ne siMhala rAjanA meLApathI mAMDIne caMdarAjAe premalAlacchInuM kanakadhvaja kumAranI vatI pANigrahaNa karavAnuM svIkAya sudhInuM vRttAMta ApaNe vAMcI gayA chIe. jenI aMdara siMhala rAjAnuM tenA maMtrIe kaheluM pUrva vRttAMta tamAma AvI jAya che. A prakaraNa temAM AvelI pUrva hakIkatane laIne ja bahu laMbANa thayeluM che. A prakaraNamAMthI ApaNane siMhala rAjA, hiMsaka maMtrI ane aMdarAjAnuM AcaraNa ghaNuM zikSaNa Ape che. prAraMbhamAM siMhalarAjA matalabI havAthI caMdarAjAnI cATu ukti vaDe ghaNI prazaMsA kare che. caMdarAjA koI paNa rIte temAMthI chuTI javA mATe asatyamizrita vAya racanAvaDe pitAne chupAvavA prayatna kare che. tevAmAM hiMsaka maMtrI tyAM Ave che ne te zAma dAma vaDe caMdarAjAne samajAvavA prayatna kare che. caMdarAjA have AmAMthI chuTAvuM muzkela che ema mAnI dukAmAM patAvavA mATe " caMdarAjA je kare te huM karI zakuM ? ema kahI ardha svIkAra kare che ane mAruM kAma zuM che?" ema pUche che. hiMsaka maMtrInA saMdigdha vacane sAMbhaLI te vicAramAM paDe che. siMha rAjA tene " vicAramAM zAmATe paDI jAe che? tamAre te amArI upara upakAra karyA vinA chuTake nathI" ItyAdi kahe che. paNa caMdarAjA pitAne AbhApurI pAchA javAnI utAvaLa jaNAvI je kAma hoya te tasta kahI devAnuM kahe che. tenA uttaramAM vaLI hiMsaka maMtrI vAkyaturAja kare che. ane prAMte pitAnI mata che te jaNAve che. caMdarAjA "kanakavaja kumAra zA mATe paraNa nathI?" ema pUche che tyAre hiMsaka maMtrI tenA kuSTipaNAnuM kAraNa pragaTa kare che. caMdarAjA e saMbaMdhamAM ghaNe Thabako Ape che ane ghaTatA vacane kahe For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che. hiMsakane ekAMte laI jaI samajAvavA prayatna kare che paraMtu te na samajavAthI chevaTe tenuM pUrva vRttAMta pUche che, ane te kharekharUM jANyA pachI kAMIka rAjI karavAnI AzA Ape che. eTale pachI hiMsaka maMtrI hilarAjanuM pUrva vRttAMta kahevAnuM zarU kare che. ahIM sudhI to A prakaraNanI pIDIkA thAya che paraMtu enI aMdara jovAnuM e che ke garajavALA mANasa potAnuM kArya sAdhavA kevI kevI yukitao kare che ane paropakAra parAyaNa mANasa kharI paDAmaNane vakhate na karavA gya kAryamAM paNa dAkSiNyatAne aMge kevI kabulAta Ape che. ahIM siMha lAvAnA parivArane jevI potAnI kArya siddhinI ciMtA che tevI balake tethI paNa vadhAre caMdarAjAne AbhApurI pAchA javAnI ane vimAtA viramatinA kepane bhoga thaI paDavAnI ciMtA che. ahIM sudhInI hakIkatamAM hiMsaka maMtrI ati kapaTI, kuTila, kadAgrahI ane durmati hovAthI tenI vacana racanAnA saMbaMdhamAM jaLa kahe tyAM thaLa paNa nahIM. cale DAka DamALa; ravI udayAsta lage sadA, beTI hAlaja cAla. kuTila mANase jaLa kahe tyAM thaLa paNa hetuM nathI, oTo DAkaDamALAja calAve che ane sUrya udaya thAya tyAMthI te asta pAme tyAM sudhI tenI hAla cAla tamAma beTIja hoya che. AvA mANase jagane bhArarUpa hoya che, chatAM matalabane aMge sajajano paNa tene ekAeka tajI zakatA nathI. siMha rAjA kharekhara rAjajana che, tene prAraMbhathI ja A prapaMca nApasaMda che paraMtu ekavAra durjane sajajanane paNa evA kAryamAM joDI de che ke pachI tene temAMthI chuTavuM muzkela thaI paDe che. ahIM siMhala rAjAne paNa ATalI sthitie vAta pahoMcyA pachI "sApe chachudara gaLyA jevuM ja thayuM che. have A vAtane choDI devAnI sthitimAM te rahyA nathI. jo ke eTalI kharI hiMmata na batAvavAnuM pariNAma te tene A karatAM vadhAre kheda utpanna karanArI sthitimAM mukanArUM AvyuM che. te to ApaNe have pachInA prakaraNamAM che. ahIM prastuta prasaMgamAM te tenuM mana atyAre hiMsaka maMtrIne vaza thaI gayAnuM ja daSTie paDe che. siMhaLa rAjAnA guDha vacanathI jyAre caMdarAjAne zaMkA paDe che tyAre te kahe che ke-"ame Thaga nathI ke tamane maLIe, paNa kadI tema thAya te paNa jeNe paropakAra karavA mATe janma dhAraNa karyo che tene vimAnavAnuM zuM che? sUrya ajavALuM kare che ne AkAzamAM paribhramaNa kayAM karavAnuM kai sahe che tene pesakarI ke Ape che ? vRkA phaLa phule che ne mArA tenA phaLa kula cuMTI tene ke! A che chatAM te tene badale zuM mAge che? nI rAtri divarA vahe che ane For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nA... - - - - - 11nA vaLa maNi ratnAdika kiMmate vecAIne ghare ghare bhame che temAM paropakAra zivAya bIjuM zuM che? sarasa nirasa tRNamAtra khAIne gAya dudha Ape che temAM paNa popakAra vRtti vinA bIjuM zuM che? mATe Apa sarakhA paropakArIe te kAMI vicAramAM paDavAnuM cheja nahi. A hakIkatane sAra e che ke kharA paropakArIe te kAMI paNa bhaya dharAvavAnuM nathI ane badale kAMI IcchavAne nathI. jeNe parepakAra mATe zarIra suddhAM arpaNa karyuM che tene pachI bIjA padArthanA vinAzana te vicAraja karavAnuM rahetuM nathI. caMdarAjAnA chevaTanA AgrahathI siMhaLarAjAnuM pUrvavRttAMta hiMsakamaMtrI kahevA mAMDe che, tyAre agAu kanakadhvaja kumAranIvatI pramalAlacchIne paraNI ApavAnuM kahe che tyAre caMdarAjAnA cittamAM camatkAra utpanna thAya che ke "AnuM kAraNa zuM che? " paraMtu te jyAre jANe che ke vara te kuSTi che tyAre pachI evA akAryanI utpattija zA mATe karavAmAM AvI ? te saMbaMdhI Thabake Ape che. paraMtu tenI asara matalabI rAjA ke maMtrI upara thatI nathI. teo jyAre pitAne Agraha cheDatAja nathI tyAre caMdarAjA kAMIka AzA ApI tenI hakIkta jANavA mAge che ane temAM pitAne oLakhavAnuM zAthI banyuM ? te paNa jANavA Icche che kAraNake emAMthI vakhate kAMI bAnuM maLI jAya te chuTI javAya. hiMsakI siMhalarAjAnuM vRttAMta kahevA mAMDe che tenA prAraMbhamAM pitAnI oLakhANa ApatAM kahe che ke - vahale sahune kAma, hAle cAma nahIM re; sAcI e jagarIta, caMdajI jANe sahI rI. jagamAM sane kAma vahAluM che. grAma ke zarIra kAMI vahAluM nathI." eTale kAma karIe te vahAlAM lAgIe ema che, koI rUpALuM zarIra hovAthI vahAlA lAgIe evuM nathI. he caMdarAjA ! A rIta jagamAM sAce sAcI che ema jANo. athAt tame paNa amAruM kAma karI Apaze te vahAlA lAgaze, ekalA rUpathI vahAlA lAgo tema nathI e paNa vyaMgamAM sUcavI dIdhuM che. AgaLa jatAM putra na hovAthI rANI ciMtAmAM paDe che. tenA nivAraNa mATe kuLadevIne ArAdhavAnuM maMtrI sUcave che. rAjA kuLadevIne ArAdhe che. te pragaTa thaI bolAvavAnuM kAraNa pUche che. te vakhate siMhaLarAjA putraprApti mATe tene baDa lAgatA vacane kahe che. devI uttaramAM kahe che ke- eka putra thaze paNa kuSTi thaze." rAjA tema na thavA bahu Agraha kare che eTale devI "karelA karmanuM phaLa ne bhegavavuM ja paDe che" ityAdi vacanevaTe karmanI puSTi kare che. pachI rAjA AvuM varadAna ApavAnuM viziSTa kAraNa pUche che eTale devI potAnA gRha For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 190 jainadharma prakArA lerAnI vAta kare che. A uparathI eTalu' vadhAre jANavAnuM maLe che ke devAmAM paNa AvA gRhakaleza thAya che ane temAM paNa jene e devAMganA hoya che tyAM tene vadhAre saMbhava che. pati sAthenA rAyanuM phaLa vakhatapara bIntane paNa bhogavavu paDe che. ahIM paNa kAMika temaja thayu che, jo ke temAM devInA vacane to mAtra banavAnI hakIkatane prathamathI pragaTa karanArAja che, AvI te je manavAnu hAya che teja bane che. have putrajanma thatAM ja te puSTi hovAthI tene gupta rAkhavAmAM Ave che. ane te ati rUpavaMta che ema jaNAvavAthI je durbhAgyanA yAgathI banela che teneja leAkeA aMdhArAmAM rahevAthI sadbhAgyanuM phaLa mAne che. A vAta vistAra pAmatI vyApArIodvArA vimaLApurI pahoMce che. teNe karelA rAjaputranA rUpanA vakhANuthI makaradhvajarAta potAnI putrI premalAlacchInA vivAha tenI sAthe karavA lalacAya che. maMtrI vadhAre khAtrI karavAnI salAha Ape che. bIjA sAkSI seAdAgarA maLI Ave che. rAjA tethI pUrva hakIkatane sRSTi maLyAnu mAne che, paraMtu A sAkSI paNa najare taiyA vinAnI hovAthI vadhAre vajanavALI nathI ema tenA dhyAnamAM AvatuM nathI. hajI maMtrI vadhAre khAtrI karavA kahe che, eTale tyAMnA vepArIonI sAthe potAnA cAra pradhAnene rAnta siMhuLapurI ekale che. teo siMhaLarAtane maLe che ane potAnA Agraha vivAha karavAnA jaNAve che. rAjA vilaMga karavA kahe che. pachI pAtAnA maMtrI hiMsakane melAvIrAnta je vacane kahe che temAM tenu' sajjanapaNuM ne tenA uttara hiMsaka maMtrI Ape che temAM tenu dunapaNuM pratyakSa jaNAI Ave che. chevaTe vivAha nakkI thAya che. zrIphaLa apAya che. pachI pelA cAra pradhAne pANI pIdhA pachI ghara pUchanAranI jevuM 'DahApaNa atAve che. eTale ke rAjaputrane jovAno Agraha kare che. ma`trI tene samajAvavA mATe aneka yuktio kare che paNa jyAre te samajatA ja nathI tyAre pachI *vaDe tenA meDhAM baMdha kare che. aheA adhama lAbha ! kyAM sudhI kAma kare che? peAtAnA rAjAnA putrIne peAtAne vizvAse khADAmAM nAkhatA paNa leAlavaza pradhAnA AMcakA khAtA nathI. khAsa je kAma mATe mekalelA te kAmamAM ja AvuM vipati AcaraNa kare che. ' lAbha sarva pApanuM mULa che' ema zAstrakAra kahe che te kharekharUM che. bAkI ugra pApanuM phaLa A bhavamAM ja maLe che tema A lAbhane AdhIna thayelA pradhAnane paNa A pApanuM phaLa A bhavamAM ja AgaLa upara maLavAnuM che. have lagna divasa mukarara thAya che, ane mAjI tenI taiyArIe cAle che, eTale vaLI rAla dilanA siMhuLarAnta akaLAya che. te hiMsaka matrIne kahe che ke have ApaNuM pApa kyAMsudhI DhAMkyuM rahevAnu che ? ' hiMsaka pharIne paNa kuLadevIne A ' , For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir caMda rAMjAne rAsauparathI nIkaLate sAra. 191 rAdhavAne 6ya sUcave che. rAjA tema kare che. kuLadevI pragaTa thAya che. rAjA kucha nivAravA vinaMti kare che paNa devI kahe che ke te te bane tevuM nathI. pUrva karmajanya vyAdhine nivAravA keI samartha nathI. tethI tamArI agavaDa dUra karavA huM lagnanI rAtrie caMdarAjane ahIM lAvIza ne te premalAne paraNaze." rAja eTalAthI saMtoSa mAnI jAna laIne vimaLApurI Ave che. e vakhate paNa rAjakumArane te gupta ja rAkhe che. svasura pakSavALA jAna AvI tyAre paNa varane jevAno Agraha karatA nathI. anukrame lagnanI rAtri Ave che ane aMdarAjAne siMhaLarAjA vigerenI sAthe saMga thAya che. ahIM sudhI pUrvavRttAMta cAle che. have hiMsakamaMtrI vigere pitAnI vinaMti svIkAravA caMdarAjAne atyaMta Agraha kare che, ane je svIkAra nahi kare te ame pAMce marazuM tyAM sudhI bhaya batAve che. vAta paNa kharekharI che, caM. darAja je svIkAra na kare te teone maravAneja vakhata Ave tevuM che. kemake kuSTivarane laIne paraNAvI javAya tevuM nathI. tema evA prabaLa prapaMcane pariNAme ahIMthI jIvatA javAya te paNa saMzayavALuM che. matalabane laIne agAu paNa ghaNuM bhADe paraNyA che" evA dAkhalA hiMsakamaMtrI Ape che paraMtu tenuM pariNAma zuM AvyuM hatuM ? te jaNAvato nathI. kAraNa ke jyAM jyAM ema bhADe paraNavAnuM banyuM che tyAM tyAM pariNAme paraNelI kanyA bhADe paraNanAranI ja thaI che, jenAvatI paraNe che tene tene lAbha maLela nathI ane aneka prakAranI hAnio khamavI paDI che. paraMtu "dudhano lAlacu bilADe dudhane dekhe che, DAMgane dekhate nathI" tema ahIM paNa daSTAMtano eka bhAgajagrahaNa karavAmAM Ave che ke Ama agAu paNa banyuM che. AvI ja hakIkata maMgaLakaLaza vigerenI kathAmAM Ave che. tenuM pariNAma paNa AmAM Ave che tevuM ja AveluM che. jANavA IcchanAre te kathA vAMcI levI. haju caMdaravAjAtenI vAta kabula karatA nathI. tene kSatrIvaTa ADI Ave che. paraMtu matalabavALAone te kSatrIvaTa jAo ke bIjuM badhuM jAo paNa pitAnI matalaba siddha thavAnI jarUra hoya che, eTale teo pitAne Agraha cheDatA nathI. tene pariNAme vAtacitamAM rAta vItI javAnA bhayathI caMdarAjAne te vAta kabala karavI paDe che. eTale siMhaLarAjA vigere harSita thAya che ke varaghoDAnI taiyArI ekadama karavA mAMDe che. have caMdarAjAne varaghe nIkaLaze. ane varanuM rUpa jovA AvelI vIramatI ne guNAvaLI pitAnA putrane ne patine joze. A prakaraNa ahIM samApta thAya che. A prakaraNamAM putra mATenI tIvrachA, be strIone devajAtimAM paNa kalaha, For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12. jainadharma prakAza. prapaMcanuM maMDANa ne tenuM chevaTa sudhI prayANu, makaradhvaja rAjanuM bheLApaNuM ne tenA cAra pradhAnanI ThagAI, dravyanI pArAvAra zakti ne lebhathI thatuM aMdhapaNuM, upalabIne Agraha ne sajajanone thavuM paDatuM tenA vazavartIpaNuM ItyAdi aneka mAno sAkSAtkAra thAya che. AmAM moTo bhAga hiMsakamaMtrI bajAve che ke ja prapaMcakAmAM pUro pravINa che. eka vAra jarApaNuM agatyano upayoga karyA pachI tene kharUM rAkhavA mATe bIjA keTalAM asatya kAraNe joDavA paDe che te A vanamAM dekhAI Ave che. sAcA ne sajajana mANasathI paNa ekavAra tamAM paDyA pachI chuTAtuM nathI. chuTavuM muzkela paDe che. siMha rAja mULathI A vAtamAM rAjI nahato paNa ekavAra temAM bhaLe eTale pachI badhA pApamAM meLAvuM paDayuM, chuTako thayo nahi. tethI uttama manuSyae kaI paNa kAryamAM pAtharathIja pagaluM bharavuM nahi-asatyanA aMzathI paNa DaratA rahevuM. nahi te A siMhaLarAjanI jema tenA bhaMga thavuM paDaze ane tenA phaLa parabhavamAM te avazya bhogavavA ja paDaze, paraMtu A bhavamAM paNa pariNAme AbarUnA kAMkarA thaze ene jagAmAM meM dekhADI zakAze nahi. A hakIkata AgaLa upara vadhAre skuTa thaze eTale ahIM ATaluMja kahIne A prakaraNanuM rahasya TuMkAmAMja samApta karavAmAM Ave che. ane lagnamahecchava jevAne haLImaLI rahelA saMkhyAbaMdha lokono : rAha pUrNa karavA mATe te hakIkatane ja AgaLa pradarzita karavAmAM Ave che. pratikramaNamAM bolAtuM ghI. hAlamAM keTaleka sthaLe sAMjanA pratikamaNanA prAraMbhamAM nahIM paNa cAlate paDika maNe rasUtre belAnuM ghI bolAvavAmAM Ave che. A pracAra ghaNe bhAge strItamAM vizeSa che. A pramANe sUtra balavA saMbaMdhI ghI balavAne pracAra zA .:NI utpanna thayo haze te saMbaMdhI vicAra karatAM ema jaNAya che ke koI paNa nA bolanArA vadhAre hoya ane temAM paNa keTalAka pite ja bolavAnA A divALA hoya-gurUnA AdezanuM vajana purepuruM jaLavAya tema na hoya tyAre aMdara aMdara kusaMpa na thavA mATe temaja gurU mahArAja upara koIne paNa abhAva na vA mATe zrI saMghanA AgevAnoe maLIne rAtrenuM dhI lavAno mArga kADhelA che. eTale eka paMtha ne be kAjanI jema uparokata hita jaLavAvA sAthe deva-vya ke zAnadra vyAdinI upaja paNa thaI jAya. A saMbaMdhamAM zrI hIrapakSamAM eka pA che. temAM pUchyuM che ke- pratikamaNamAM dhI vigere lAvIne Adeza "pAya che te ThIka che ke nahIM? ?" For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pratikramaNamAM bolAtuM ghI. 193 uttara--"e AcaraNa suvihite Acarita nathI, paraMtu keTaleka ThekANe tenA abhAve jinabhavanAdina nirvAhane asaMbhava hoya che tethI te nivAravAne azakya che." A uttara uparathI ApaNe ghaNuM rahasya samajavAnuM che. ahIM te saMbaMdhI vizeSa paSTikaraNa karavAne uddeza nathI. ahIM je uddeza che te e che ke pratikamaNune sUtre besavAnuM ghI kadi bolavAnI jarUra jaNAya te te pratikramaNa zarU kayo agAu prAraMbhamAM ja bolIne Adeza ApI devA joIe. paraMtu purUSa vargamAM kavacit koIka ja gAmamAM, paNa strIvargamAM te prAye ghaNI jagyAe pratikramaNamAM jyAre jyAre je sUtra bolavAne avasara Ave tyAre tyAre te saMbaMdhI ghI bolAya che te taddana ayogya che. temAM sAmAyikamAM duSaprApti thAya che ane kriyAmAM bhaMga thAya che, mATe e pramANe vacamAM balavAna te jyAM jyAM rIvAja heya tyAM tyAM bIlakula baMdha the jaIe. ema karatAM kadi koI ajJAna bAIe ema kaheze ke "prathama bolavAthI ghI barAbara thatuM nathI ane vacamAM bolavAthI vadhAre thAya che tethI je vacamAM bolavAnuM baMdha karaze te devadravyo deSa lAgaze. " A pramANe kahenAra tadana ajJAna che, kAraNa ke tene lAbhAlAbhanI samajaNa nathI. devadravyanI kadi kAMIka vRddhi thatI hoya paNa sAmAyika ne pratikamaNane bhaMga thavAthI deSApatti keTalI thAya che te vicAravA yogya che. te sAthe emAM jinAjJAne paNa bhaMga thAya che mATe vacce te belavA gyaja nathI. prAraMbhamAM ghI belavAmAM paNa je hetu batAvela che te vicAravA yogya che. jyAM gurUmahArAjanI AjJA barAbara amalamAM AvatI hoya ane jyAM te zivAya jinabhavanAdinuM saMrakSaNa thatuM hoya tyAM tenI jarUra mAtra balavAnI cAhanAvALAenA mananuM samAdhana karavA mATe ja che. kAraNa ke ghI belAvAthI belanAranI gyatA jevAtI nathI, zuddha bolanArane agra haka maLatuM nathI ane garIba sthitivALAnI heza manamAM ja rahe che. kALe karIne hAlamAM te zuddha bolanAranI saMkhyA vadhI che. bAkI agAunA vakhatamAM te "dhInA sUtro te evAM azuddhaja hAya" ema pragaTa kahevAtuM hatuM. ane belanArA gAthAonI gAthAe mUkI detA hatAtemaja tadana azuddha-arthane anartha kare tevuM bolatA hatA paNa te badhuM cAlyuM jatuM hatuM. have tevuM cAlI zake tema nathI kAraNa ke have zuddha belanAranI saMkhyA vadhI che ane arthane samajanArA paNa keTalAka thayA che. For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma prakAza-khAsa vadhAro. vigere bolAvAnuM upara prakSakAre kahyuM che tenuM kAraNa e che ke keTaleka ThekANe dhAne badale tela temaja koI jagyAe sAmAyika bolAtA hatA. hAla paNa keTalIka jagyAe e rIvAja che. ghInA bhAvamAM paNa eka maNane rU 1-rA-4-5 ema judA judA bhAva DarAvelA hoya che. AnuM kAraNa eka cokasa niyama karavAnuM ja jathAya che. te gAthe agAunA vakhatamAM cAra pAMca rUpIe maNa ghI vecAtuM hoya ane te uparathI tevA bhAva harAvyA hoya ema paNa jaNAya che. A lekha lakhavAnI khAsa matalaba pratikamaNanA madhyamAM ghI balAnuM baMdha karavAnI che. zaiNapaNe anya hetu paNa che, te bAbatamAM zrAvikA samudAcamAMthI te rIvAja nAbuda karavA mATe sAdhvIsamudAyane prArthanA karavAmAM Ave che. teo A bAbata para dhyAna Apaze ane upadezadvArA zrAvikAone sanajAvaze te ghaNA alapa prayAse te rIvAja dUra thaze.. A sUtra balavAnA ghInI upaja kyA khAtAnI gaNAya ane tene vyaya zemAM kare ? e eka savAla che. ghaNI jagyAe tene vyaya jina bhavana saMbaMdhI kAryamAM karavAmAM Ave che; paraMtu zrI hIravijayasUri mahArAje ApelA uttaramAM Adi zabda vAparelo che tethI tene vyaya jJAnadravya tarIke thavAmAM paNa acagyatA jaNAtI nathI. jyAM jina maMdirane kharcaja evI Avaka upara cAlate hoya tyAM te upaja devadravyamAM vAparavAmAM bAdhaka nathI. paraMtu jyAM jinamaMdiranA kharcane nirvAha bIjI rIte sahelAIthI thatA hoya tyAM te e dravya jJAnadravya gaNAIne te saMbaMdhamAM ja vaparAvA gya lAge che. kAraNake emAM viSaya ja jJAna che. ghI e zabdathI ja tenI upajano haka devamaMdirane thAya che ema samajavAnuM nathI. A bAbata keI sujJa zrAvaka bhAIonA vicAramAM judI rIte cogyatA bhAsatI hoya te temaNe amane lakhI mokalavuM. ame te vicAra paNa prasiddhimAM mUkazuM. prAMte A lakhavAno prayAsa saphaLa thavAnI AzA rAkhI rukAmAM ja tene samApta karavAmAM Ave che. For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paryuSaNapUrva mAM bhAvakabhAienI pharaja, paryuSaNa parvamAM zrAvakabhAionI pharaja. 195 A patra zAzvata che. jinezvara praNIta che. aneka jIve e patu' ArAdhana karI sadgatinA bhAjana thayA che. A parvanA ArAdhana mATe karavAnA kRtya zrI upadeza prAsAdanA vyAkhyAna 147mAmAM savistara tAvavAmAM AvyA che. vaLI e panA prathamanA vadhu divasamAM prAye vAMcavAmAM AvatA aThThAI vyAkhyAnamAM e hakIkata Ave che. daravarSa e pramANe sAMbhaLavAmAM AvatAM chatAM tapasyA, pratikramaNa ne svAmIvAtsalya A traNu kRtya uparAMta bAkInA keTalAka kRtya tarapha joie tevu dhyAna ApavAmAM AvatuM nathI ane je kRtye tarapha dhyAna ApavAmAM Ave che temAM paNa keTaleka vizuddhine avakAza che. svAmIvAtsalyamAM tathAprakAranI patanA jaLavAtI nathI. A mAmata ame A mAsikanA gatavarSanA chaThThA aMkamAM savistara sUcanAe lakhI che te upara vAMcakAnuM khAsa dhyAna khecIe chIe ane te rIne akSarazaH vAMcI javAnI bhalAmaNu karIe chIe. pratikramaNanI kriyAnA sabaMdhamAM eTalu' ja kahevAnuM che ke e mahA uttama kriyA jema bane tema vahelI karavAmAM Ave te parvaNInA zrAvake temaja khIjAe nidrAnA duSamAMthI kheMcI jAya ne kAMika vadhAre lAbha meLave. tapasyAnA baMdhamAM teA kAMI kahevA jevuMja nathI. kAraNa ke A parvamAM e te sA yathAzakti kareja che, chatAM jee pramAdane AdhIna thatA hoya temaNe A pavamAM te peAtAnI zakti anusAra avazya tapasyA karavI. For Private And Personal Use Only A sarva karatAM vadhAre AvazyakatAvALI ane prAyaH jaitAneja varelI kriyA A parvamAM parasparane khumAvavAnI che. pUrNa thayelA varSamAM je kAMi vaividha aMdara aMdara jenA sAthe thayela DeAya tenI peAtAnIja sAthe vacanaccArapUrvaka khamAvavu -kAMI paNa khAkI rAkhavuM nahIM. A bAbatamAM bAkI leNu` ke devu' khecanAra ArAdhaka thaI zakatA nathI. sarakAra darabAramAM te traNa, pAMca ke cha varSanI mudate cepaDA tapAsavAnuM rahetuM nathI, paraMtu jainazAstramAM te dara varSe A cApaDAnI leNudeNu tamAma mAMDI vALavAnI kahI che. A khAkhata mahudhA uparaneA dekhAva thai gayA jaNAya che. jayAM khamAvAya che tyAM zuddha a MtaHkaraNathI khamAvAtuM nathI ane jyAM khamAvavAnI jarUra hAya che tyAM khamAvavAnu te khamavAnu` manatuM nathI. A bAbatamAM khAsa cetavaNI ApavAne mATe ja A Tuke lekha lakhavAmAM Avye che. AzA che ke vAravAra carcAyalI A khAkhatamAM ATalI sUcanA upara paNa jainakhadhue
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma prakAza-khAsa vadhAre. vastha dayAna ApI zuddha manathI sarvanI sAthe kSamApanA karaze ke jethI AgalA ' i lA ravirodha zAMta thaI jaze. yugone mATe A karatAM vadhAre kahevA ke lakhavAnI AvazyakatA hatI ja methI, kAraNa ke teo te niraMtara AtmatinA Icchaka ja hoya che. atyaMta kheda kAraka mRtyu amadAvAdanA nagarazeTha cImanabhAI lAlabhAI mAtra 28 varSanI nAnI umaramAM zrAvaNa suda 8 maMgaLavAre paMcatvane pAmyA che. emAM ghaNuja suzIla vibhAvavALA ane nagarazeThanI padavIne dIpAve evA hatA. megala bAdazAhanA vakhatathI maLelI nagarazeThanI padavIne kharekharA lAyaka hatA. jene kema paNa ene mATe pUrUM mAna dharAvatI hatI. amadAvAda khAte maLelI pAMcamI jaina konpharansanI rIsezana kamITInA eo pramukha hatA ane Amalanera khAte maLelI pratIka na kenpharansamAM pramukha nImAyA hatA. saradAra bahAdura lAlabhAI zeThana akamAta thayelA maga bAda zeTha ANaMdajI kalyANajInI vahIvaTa karanAra kamITInA pramukha tarIke emanI namana karavAmAM AvI hatI. dhArmika kArya karavAmAM teo surata utkaMDita hatA, paraMtu e utkaMThA pUrNa thayA agAuja emane svargavAsa he che. nAnI umaramAM mAtA pitAne viraha thayela hovAthI saMsArane bhAra paNa temane zira 16 varSanI vayathI AvI paDe hatuM, paraMtu dareka kAryamAM te pitAnI udAra vRtti batAvI hatI. emane abhAva thavAthI jainavargamAM mi.TI khoTa paDI che. zeTha lAlabhAinA mRtyuthI haju jainama khedamukta thaI nathI tevAmAM A zeThanA abhAvathI vadhAre khedayukta thaI che. bhAvI prabaLa che tethI have citavRttine zAMta karI dhArmika kArya tarapha vadhAre joDavA ane temanA ke bIvargane dilAsA sAthe sUcavIe chIe ane zeTha kasturabhAI maNibhAI vigere temanA baMdhuo temane pagale cAlI paDelI khAmI dUra karaze ema aMtaHkaraNathI karIe chIe. For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * * * * * * * * * * * * . .: * : 'T * : khAsa kharIdo ne lAbha le amArI sabhA taraphathI pragaTa thayelA bhASAMtara vigerenA gujarAtI bhASAnA zrethe paikI nIcenA khAsa kharIda karavA lAyaka che. vAMcanArane AnaMda sAthe bodha Ape tevA che. . . . . . . ' ' . . 1 zrI triSaSTizalAkA purUSa caritra (parva thI 10 bhAga 5)kI. rU. 8-0-0. - 2 zro upadezaprAsAda bha SAMtara bhAga 5 7-8-0 3 zrI pradezamALA bhASAMtara 1-8-0 4, zrI carita vaLI. bhAga 3 5 zrI vijayacada kevaLa caritra bhASAMtara - 0 6 zrI pradhaciMtAmaNuiM bhASAMtara 7 pratikamaNanA hetu ke 8 zrI zatru jaya mahAtma bhASAMtara 9 zrI adhyAtma kalpadruma-vivecana yukta 1-4-0 10 zrI upamiti bhavaprapaMca pIThabaMdhanuM bhASAMtara 10-120 11 zrI gautama kuLake baLavo karI 12 zrI jainadharma prasAraka sabhAne jubIlI eka -12-0: 13 zrI yazodhara citro '14 zrI ratnazekhara ratnAvatI kathA che ke 15 zrI jJAnasAra bha SAMtara ( bIjAnuM) sastI kiMmate 8-0 A uparAMta bIjuM buko saMbadhI bIje prasaMge lakhI A chapAIne bahAra paDela che. A zrI. upadeze prAsAda bhASAMtara bhAga 1 le sthabha 1 thI 8 vyAkhyAna 6 A bhAga prathama bIja jena baMdhu taraphathI artha vigeremAM ghaNI ja bhUlavALo bahAra paDele, te paNa hela bIlakula vALatA nathI. ame tenuM zuddha bhASAMtara karAvI - barAbara sudhArIne bahAra pADela che, tenI aMdara batAvelA zastradhAra tamAma ane sAthe dAkhala karavAmAM AvyA che. A pahelA vibhAgamAM samakitane 67 bela upara temaja bIjI paNe tene anusaratI puSkaLa kathAo che. AMTha prabhAvakanA dvAra: uparanI temaja bIjI paNa keTalIka kathAo te baheja rasika che. samakitanI zudhinA Icchake, A bhAga avazya vAMcavAlAyaka che. sAmAnya buddhivALAne A Akho graMtha para upakArI che. A bhAganI kiMmata rUA. 1-8-0 rAkhavAmAM AvI che, pAkA ane suMdara bAIDIMgathI buka baMdhAvavAmAM AvI che. - * A AkhA graMthanuM bhASAMtara kula pAMca vibhAga karIne amArA taraphathI ba hAra pADavAmAM Avela che. temAM 361 vyAkhyAna ane 400 lagabhaga kathAo che. -A graMtha mokSAbhilASI sarala jIne. khAsa vAMcavAlAyaka che. bahuja hita kAraka che. pAMce bhAgI judI judI kiMmata rU. 8-8-0 thAya che paraMtu pAse bhAga ekaThA lenAra mATe rUA. 7-8-0 rAkhavAmAM AvelA che. bahAragAmavALAe piraTeja juduM samajavAnuM che. ", Ki'' ' *: , . . .' ** ki . For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aNIdArane ga khAsa madada Apo. hI zahera jhAlAvADamAM AveluM che. tyAM sumAre eka lAkha rUpiAnA : huM derAsara baMdhAveluM che. paraMtu teno pAye game te kAraNathI 1 . dA na hovAthI temAM phATe paDI che ne tAtkAlika upAya levAmAM na TI nukazAnI lAgavAne saMbhava che. tethI tyAMnA bhAIo jAgRta amI che. kAma zarU karavAmAM AvyuM che ane derAsara khAtAmAM sIlaka hA mAM madada meLavavA bahAra gAma nIkaLyA che. bhAvanagaramAMthI sArI sahAya maLI che ane amadAvAda, surata ne muMbaInI sArI AzA rAkhe che. sumAre daza hArane kharca che. prathama A zaheranI jAhojalAlI vizeSa hatI, zrAvakanA ghara paNa humalA che tethI bamaNA hatA, derAsaramAM paNa sArI sIlaka hatI te vakhata Aju bAjunA gAmanA dezomAM bahu sArI madada karI che. atyAre teone madada meLavavAno vakhata AvyuM che. khAsa madada ApavA lAyaka che. dravyane khare. kharA du"ga karavA jevuM kArya che. - - IDara kAMThA mAM Avela prakhyAta zahera che. tyAM DuMgara upara bAvana jinAlaya saMpati rAvanuM ke kumArapALanuM baMdhAveluM mahAna maMdira che. kALe karIne te jaga thaI "yuM che.jI dvArA karavAnI tAtkAlika AvazyakatA che. ka'karavA zrAvakaratna bAlAbha I dalasukhabhAIe tyAM jAte eka mAsa rahIne na karI che tyAMnA gRhastha zA hamacaMda chaganalAla te kArya mATe Amalega : dara meLavavA nIkaLyA che, temane madada ApavA yogya che. te mANasa pratA che tethI madada ApavAmAM zaMkA rAkhavAnuM kAraNa nathI. jIdvAramAM navuM jinamaMdira baMdhAvavA karatAM AThagaNuM punya zAsakAroe kahyuM che tyAre che Ave che. lAbhane vyApAra zA mATe na karavuM ? avazya karo.' TathI buka sadI agatyanI sucanA. - A prakAzanA dhaDa ne ! e pachI pArka rahela dhanaLa paMcAkAkA , mAM nA pada, ameta zikhara ne giranAra tIrthanA kape artha sahita nagI . . . A prastAvanA lakhe e vArA karavAmAM AvyA che. te buka bAine to I gaI chechatAM A varSanI bheTa tarIke ApavAnI eka bIjI buka navI kAra rUpe janatAnuM jJAna ApanArI chapAvavA mAMDI che temAM kumAre ka no vA ekana che. tethI e baMne buke dareka vra hakane eka sAthe seTa tarIke mokalarAma thaze. chatAM tAkIda che te prathamanI buka prakAzana: cAlu varSanA lAjamanA vedhu maLavI levI. nahIM eka mAsa pachI te te yu ke, vaikuthI dareka zAhukane pahocADavAmAM Avaze. baMne buka gira ugI che. ba nI zake evI bahu moTI A buke nathI paraMtu temAM saMgraha karelI vahu lAbha vigho thAya tema che e karI che. vadhAre paDatA karatAM te ke te kAphI Apaze tema hovAthI lakhavAnI jarUra nathI. For Private And Personal Use Only