Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
RECISTER B. NO. 156 ર૭૭૭૭૭૭૭૭૭9%
85૭૭૩૭છw૭૭૭૭૭૭૭%
श्री
-
-
-
ચેષ્ટ
-
-
- -
પુ૧૯ સુ'. .
સ. ૧૮૫ એક ૩ જો હું
- ૩પનાાતિ. धार्यः प्रबोधो हृदि पुण्यदानं, शीलं सदांगीकरणीयमेव ।। तप्यं तपो भावनयैव कार्या, जिनेंद्रपूजा गुरुभक्तिरुद्यमः ॥
- પ્રગટ વત્તો, श्री जैनधर्म प्रसारक सभा.
ભાવનગર
-
wા કાળeeeeeeemeneળ અewesteemene Bરી ઉડી રિિ
nemen Apne RCADRE
अनुक्रमाणका ૬ નિ:સાર, આ સંસાર કેવળ ત્યાજ્ય દુ:ખાગાર છે. ૪૯ ૨ તત્વજ્ઞાન ઇતિહાસ અને ઉત્કર્ષના સંખ'ધમાં જૈનધ અar ફરેલા સુધારે
yo ૩ શ્રી ગાધર'ના એક શ્રાવક ઉપર પન્યાસજી શ્રી ગલી- રવિજયજીએ લખેલ પુત્ર ૪ બીજી જન કનફરન્સ ૫ અનારસ જેન પાટ્યશાળા, ૭ પ્રશ્નોત્તર ૮ ધ્યાને વિષય કે વામાન સમાચાર
અમદાવાદ, Kઈ ખેંગ્લો વનાક્યુલર પ્રિન્ટીંગ પ્રેસમાં
નથુભાઈ રતનચઃ મારફતીયાએ છાપ્યું” વીર સ વત ૨૪ર૮ શાકે ૧૮૨ ૫ સને ૧૮૦
વાર્ષિક મૂલ્ય રૂ૧) પાસ્ટેજ ચાર આના WaenBetABGEGERSAECEPEREGBREE ACREMERBABAEPena
a rente
Ha
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચાપાનીયું રખડતુ મુકી આશાતના કરવી નહીં. વિશેષ સમાચાર.
અમારી તરફથી આ ત્રીજો અંક બહાર પડયેા છે. ચાથા એક પણ થાડા વખતમાં બહાર પડશે.
સભાની ઓફીસમાં વેચવાની મુકે। ઘણી ખરી આવી ગઇ છે. પરદેશી ગ્રાહકાએ જૈનધર્મ સધી બુકેા ખીજેથી નહી' મ ગાવતાં અહીથીજ મગાવવી.
સાધુ સાધ્વીને પણ જે મુક જોઇએ તે ખુશીથી મગાવથી પ્રથમ પ્રમાણેજ ભેટ તરીકે માકલવાનું શરૂ રાખેલુ છે.
સભા તરફથી ચાલતી જૈન સંસ્કૃત પાઠશાળા અને સભાની અમુક મદદથી ચાલતી જૈન કન્યાશાળા જેમની તેમ ચ્છિન્નજ ચાલતી રાખવામાં આવેલ છે તેવુ કામ પણ સારા પાયાપર ચાલે છે.
લાઇ=રીમાં પણ ધર્મ સબંધી, નીતિ સંબંધી અને સસ્ક્રુ ત મુકાની ભરતી કરવામાં આવી છે. તા સભાસદોએ તેમજ લા ઇશ્વરીના મેમ્બરાએ તેના લાભ લેવા.
મહાર ગામના એજન્ટોએ, ચેાપાનીઓના ગ્રાહકોએ તેમજ મુકાના મગાવનારાઓએ પેાતાની પાસેનુ' લેણ સત્વર માલાવવાનુ ધ્યાનમાં રાખવુ. આ ખાખતમાં પ્રસાદ કરનારને માટે વધારે લખવુ ચાગ્ય લાગતુ નથી.
ભેટ સંબંધી સૂચના.
ગયા વરસની ભેટ હવે પછી પાછલું' લવાજમ મેકલનાર મળી શકશે નહી. પરંતુ ચાલતા વર્ષના લવાજમ સાથે મેટલ તા હજી પાછી ભેટ આપશુ. નવા વર્ષની ભેટના ઇચ્છકે પણ ત રતમાં લવાજમ માલવાનુ લક્ષમાં લેવું,
For Private And Personal Use Only
તત્રી,
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
श्री जैनधर्म प्रकाश.
છે કે ૧ ૧ ૧ ૧ ૨ :
દાહરે, મનુ જન્મ પામી કરી, કરવા જ્ઞાન વિકાશ; છે નેહ યુક્ત ચિત્ત કરી, વાંચે જન પ્રકાશ.
પુસ્તક ૧૩ મું. શાકે ૧૮૨૫. જ્યષ્ટ, સંવત ૧લ્પ, અંક ૩ જો.
viwwwwwww
૧
"निःसार आ संसार कवेल त्याज्य दुःखागार छे."
(હરિગીત) આયુષ્ય અસ્થિર અલ્પ તેમાં ત્રાસ અતિ અભ્યાસને, વળતી કમાવામાંય પણ કંઈ પાર નથી કંકાસને; ધન પ્રાપ્ત કરીને રક્ષવું, તેમાંય કષ્ટ અપાર છે, નિ:સાર આ સંસાર કેવળ ત્યાજય દુ:ખાગાર છે. પરણ્ય તણું પીડા પરમ તેમાં મળી જે પાપણી,
રાહુએ બાહુ ગ્રહ્યા ન શમે હદયની તાપણી; સારી મળે ને ના જિવે છે દેહને નિર્ધાર છે? નિઃસાર આ સંસાર કેવળ ત્યાજ્ય દુઃખાગાર છે. કઈ સંતતિ ન થયાતણા ઉદેગમાં અથડાય છે; કઈ પેટ કપુત પ્રજા પડી તે કણમાં કરાય છે, લાયક મનુષ્ય કઈક તે લેણુ થકી લાચાર છે, નિઃસાર આ સંસાર કેવળ ત્યાજ્ય દુઃખદગાર છે. આધિવનું મન સર્વદા વ્યાધિવનું તન જ હશે, ધન તે ઉપાધિ વિનાનું તો તે સર્વ જન તારાં થશે; ૧ આધિ વિનાનું, ૨ વ્યાધ વિનાનું.
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. નિઃસ્વાર્થ ન લહિશ હેત તુજપર કોઈનુંય લગાર છે, નિઃસાર આ સ સાર કેવળ ત્યાજ્ય દુઃખાગાર છે. વ્હાલા કહી વળગી રહી અળગી ઘડીય થતી નથી, આ એવી તુજ પરણેતા તે પણ સ્વાર્થ-લેશ સતો નથી; ભૂષણ ન આપીશ—કાઢ દૂષગ-(જો) વળતિ કે પ્યાર છે? નિઃસાર આ સંસાર કેવળ ત્યાજન્ય દુઃખાગાર છે. એમાં મ રેનાર તે હાલાં છતી આંખે છે, મૃગ તૃષ્ણિકાને માની જળ-હરવા તૃષા તે આથડે; સમજ્યા છતાં સપડાય એથી અન્ય કોણ ગમાર છે? નિઃાર આ સંસાર કેવળ ત્યાજ્ય દુઃખાગાર છે. શે મોહ એનો રાખો કે હશે એને વળી, જગદીશની ઇચછી કૃપા કરવિ યત્ન જાય નહીં કળી; તે તો મળે સુખ નિકર ભયનાં નિકરનો શું સુમાર છે નિસાર આ સંસાર કેવળ ત્યાજ્ય દુઃખાગાર છે. સંપત્તિ સંતતિ સુંદરી નેહી સહેદરને વિષે, સુવિચાર યાર લગ ૨ કરિ તું કહે મને સુખ ક્યાં દિસેક એ સર્વની વૃદ્ધિ ઉપાધીજ પારાવાર છે, નિઃસાર આ સંસાર કેવળ ત્યાજ્ય દુ:ખ ગાર છે.
કેળવણી
तत्वज्ञान इतिहास अने उत्कर्षना संबंधमां
जैनवर्ने करलो वधारो.
ગાંધી. વીરચંદ રાઘવજીએ લંડનમાં કરેલું ભાષણ
( અતુરત ધાન પૃષ્ટ ૨૨ થી ) હવે જગત માત્રના બે ભાગ થઈ શકે. જીવ અને અજીવ. જીવના બે ભેદ. મુકત ને અમૃત. એવી એક તિલમાત્ર પણ જગ્યા નહીં બતાવી શકાય
* સ્ત્રી. ૧ ફેતરા. ર નહી તા. ૩ સમૂહ
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તત્વજ્ઞાન સબધમાં જૈનધર્મે કરેલા વધારે.
પ
કે જ્યાં અસખ્ય સૂક્ષ્મજીવે નહીં હોય. સૂક્ષ્મદર્શક યત્રથી બ્લેઇ શકાય એવા જીવાના કરતાં પણુ અનંતણા બારીક જીવે છે એમ જૈનશાસ્ત્ર કહે છે. શસ્ત્રથી છેવાં છેદાય નહીં અને અગ્નિથી માન્યા મળે નહીં એવા સમ જીવે જગતમાં છે. તેઓની ચૈતન્યાત્મક શક્તિ અસપાસના સત્સંગે સાથે સબંધ ધરાવે છે. જમીનમાંથી તરત નીકળેલા માટી અને પથ્થરમાં જીવત હાય છે. અનેક જીવાનુ સ્થાન હોવા ઉપરાંત પાણી પોતેજ અેક સૂક્ષ્મ જીવાનો સમૂહ છે. વયુ, અગ્નિ અને વિજળી સુદ્ધાંતમાં ચેતન્ય છે. સત્યતાએ તે માટી, પથ્થર, પાણી વિગેરે સ્થૂળ દ્રવ્યો. પોતેજ અનેક જીવાના સમૂહ છે. સૂકાયેલી માટી, પથ્થર તથા ઉકાળેલું પાણી તે તદ્દન જડ દ્રવ્ય છે. તેમ શાક કુળ કુલમાં પણ જીવ છે. પણ જ્યારે તે સૂકાઇ જાય કે તેને રાંધવામાં આવે ત્યારે તેમાં ખીન્નકલ ચૈતન્ય રહેતુ નથી. ઝીણી જીવાત, કીડાં, માછલીઓ, પક્ષીએ, પશુએ અને મનુષ્યો તે · પણુ જીવન યુકત છે. નક્ષત્ર અને ગ્રહામાં પણ્ અનેક જીવા રહેલા છે. ચૈતન્ય તે કાંઇ જીવેાના જીવનતત્વથી ભિન્ન અને વિશિષ્ટ એવે! કેાઇ મૂર્ત પદાર્થ નથી. પણુ ચૈતન્ય તા એક પ્રાણીએના જુદા જુદા વર્તનનું અવલોકન કરવાથી જાણુવામાં આવેલા સામાન્ય ધર્મે છે. એક પ્રાણીના વાસ્તવિક સંવર્ધનને ક્રમ તે ખીજાના કરતાં જુદો હોવાથી જૈનશાસ્ત્રકારોએ જવાના જુદા જુદા વર્ગ પાડે. લા છે. તેમાં બહુ સાદો વિભાગ તે જીવાએ જેટલી ઈંદ્રીયા વિકાશેલો છે તેટલી ઈંદ્રીઓની સંખ્યા ઉપર રચેલો છે.
પ્રાણી વર્ગ ઉપરાંત ખીજો વર્ગ અજીવ દ્રવ્ય છે તે આ પ્રમાણે પુદ્ગળ, ધર્માસ્તિકાય, અધાસ્તિકાય, આકાશાસ્તિકાય ને કાળ તેમાં આકાશાસ્તિકાય ધર્માસ્તિકાય તે અધમાસ્તિકાયને જૈનમત પ્રમાણે સ્થલ દ્રવ્ય (પુદ્ગળ) ગણુત્રા, માં આવતા નથી. પુંગળમાં કેટલાએક ગુણા અને સંબધે! છે કે જે આ કાશાસ્તિકાય, ધર્માસ્તિકાય ને અધાસ્તિકાયમાં નથી. કાળની પશુ ( લાક્ષણિક અર્થમાં ) દ્રવ્ય તરીકે ગણન! કરવામાં આવી છે. ચેતન ચેત બ્યાની સતત ઉંચે.ગિતાના સામાન્ય ધર્મ જેનથી જાણુવામાં આવે તેવુ
નામ કાળ.
હવે દરેક જીવ સૂક્ષ્મ વા ખાદર, કર્મરૂપી શકિતએનું મધ્ય બિંદુ છે. મૈં શબ્દતા પર્થ વેદમાં દેવા અને પિતૃઓને અર્થે યજ્ઞાદિક કરવા અને માળિદાન આપવા એવે છે. સમય મને સર્ચ કરજ, સારા
જતાં
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પર
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ, નરસા ક એ થયો, પણ જિનશાસ્ત્રકારોએ જે કર્મ શબ્દનો અર્થ સંપૂર્ણ રીતે દર્શાવ્યો છે તેવો કોઈએ દર્શાવેલ નથી. કર્મ તે દેહધરી છે ઉત્પન્ન કરેલી જે શકિત કે તે જીવને સંસારમાં પરિભ્રમણ કરાવે છે ટુંકામાં દેહધારી જીવન આ સાંસારિક બાંધે તે કર્મ. આ પ્રમાણે કર્મ શબ્દના અર્થમાંથી યજ્ઞાદિક ક્રિયા સંબંધી વિચારને સંપૂર્ણ રીતે બાતલ કરવામાં આવે છે; જે કર્મ જાને નીચી ગતિએ રાખે છે તેને પાપ કહે છે અને જે તેને ઉર્ધ્વ ગતિમાં લઈ જાય છે તેને પુણ્ય કહે છે જેન ધર્મશાસ્ત્ર કર્મનું વિસ્તાર પૂર્વક આખ્યાન કરે છે; અને કમને આત્મા પોતાની તરફ કેવી રીતે આકર્ષે છે (આશ્રવ) કર્મ આત્માની સાથે કેવી રીતે એકરૂપ થઈ જાય છે (બંધ) કર્મોને કેવી રીતે રોધ થઈ શકે છે (સંવરે) અને તે કમને સમૂળ ખપાવી ( નિજા) આત્મા કેવી રીતે મેક્ષ પામે છે તે સર્વ બાબતનું સારી રીતે સ્પષ્ટીકરણ કરે છે. • જૈનધર્મશાસ્ત્રના અસાધારણ એવા કર્મ સબંધી આખ્યાનમાં જુદા જુદા અનેક વિષયોને સમાવેશ કરે છે. જેવાકે સંવેદન (પ્રત્યક્ષ જ્ઞાન ), અનુભવ, ચેતતા, સુખ દુઃખ, આત્મગુણ, દેરામ્ય વિગેરે જીવ સંબંધી સવ બાબત. અન્ય ધર્મ નાં કેઈપણ શાસ્ત્રમાં જીવ વિચાર સબંધી વિરતાર પૂર્વક આખ્યાન કરેલું નથી કે જેવું જૈનશાસ્ત્રમાં કરેલું છે. અન્યશાની જેમ જન પણ પુનર્જ
ન્મ છે એવું શિખવે છે. અને પુનર્જન્મ, પરિપકવ થઇને મૃત્યુ પછી તરતજ ફળ આપનારા એવા કમની પ્રકૃતિ ઉપર આધાર રાખે છે.
મારા આખ્યાન ઉપરથી સૈ કેઇને એમ દેખાયું હશે કે જેનોને મનોરથ શારીરિક, માનસિક અને અધ્યાત્મિક પરિપૂર્ણતા પ્રાપ્ત કરવાનું છે. અને અંતે પરમાત્મપદ પ્રાપ્ત કરવાનું છે. આ અક્ષત આધ્યાત્મિક વ્યકિત ભાવ કદિ આ દશ્ય થતા નથી, લય પામતો નથી, પરમાત્મામાં મળી જતો નથી, અચેતનાવાળે નથી, પણ તે શાશ્વત છે, અને સંપૂર્ણ જ્ઞાન તથા અનુપમ સદ્દત્તિમય છે. દરેક આત્માનો આવો શ્રેષ્ઠ ઉદેશ હેવાથી, જેને જીવ રક્ષાના માર્ગને બેહુ માન આપે છે. વિશ્વ મનુષ્યનાજ અર્થ નથી પણ તે પ્રાણીઓની ઉત્તરત્તર વૃદ્ધિને અર્થે એક શાળા રૂપ છે. અહિંસા તે પરમ ધર્મ છે એમ જ માને છે અને તેઓની નિત્ય કર્મ પ્રમુખ સર્વ ક્રિયાઓ, તેઓની દેવગુરૂની ઉપાસના, તેઓના રીત રીવાજ વિગેરે સર્વેને મૂળ ઉપભ તે અહિંસા, તેજ અહિંસાના નિયમ ઉપર જેનોએ મોટા નાના અનેક શહેરોમાં ખેડાં
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તત્વજ્ઞાન સંબંધમાં જૈનધર્મ કરેલું વધારે પ૩ તેને માટે ધર્મશાળાઓ બાંધી છે. આ અહિંસા ધર્મના ઉપદેશથીજ બ્રા હ્મણોથી કરતાં પ્રાણીઓ ને બલિદાન બીલકુલ બંધ પડ્યા છે.
સાહિત્યના વિષયમાં જેનેએ ઉન્નતપદ ભોગવ્યું છે. જૈન વિદ્વાનોએ આચાર વ્યવહાર ઉપરાંત તત્વજ્ઞાન, તર્ક, વ્યાકરણ, પિંગળ, ગણિત, કષ, ગાયન, ઇતિહાસ, જન્મચરિત અને ખગોળ વિધા વિગેરે ઉપર મોટા મોટા પુસ્તકો લખ્યા છે. ભદ્રબાહુસરીએ જનના આવશ્યકાદિ દશ સૂત્ર ઉપર નિયુકિત લખેલી છે તથા ખગોળ વિધાનું એક પુસ્તક લખ્યું છે. દેવગ;િ જે મહાવીર પછી વ૮૦ વર્ષ થયા છે તેમણે જ્યારે જોયું કે, સિદ્ધાંતને નાશ થતો જાય છે ત્યારે તેમણે તે સિદ્ધાંતોને પુસ્તકારૂઢ કર્યા. ત્યાં સુધી તે સિદ્ધાંત મેઢે હતા પણ પુસ્તકરૂપે નહોતાં. સિદ્ધસેન દિવાકરે રાજા. વિક્રમાદિત્યને જન કર્યો અને તેમણે કેટલાએક તત્વજ્ઞાનના ગ્રંથો લખ્યા છે. હરિભદ્રસરિ મૂળ બ્રાહ્મણ હતા તેમણે જૈન દીક્ષા લીધી હતી અને જુદા જુદા વિષયે ઉપર ૧૪૪૪ ગ્રે (પ્રકરણ) લખ્યા છે. મલયગિરિને અભયદેવસૂરિ પણ પ્રખ્યાત ગ્રંથકાર થઈ ગયા છે.
દે રિએ કર્મ ગ્રંથ રચ્યા છે. ધર્મસાગર ઉપાધ્યાયે જુદા જુદા પંથને ઇતિહાસ લખ્યો છે. હેમાચાર્યું કે જેમણે ગુજરાતના રાજા કુમારપાળને જેન કર્યો તેમણે સાડાત્રણ ક્રોડ ગ્લૅક પ્રમાણ ગ્રંથ લખ્યા છે ત્યાર પછી યોરિજયે ઘણું ગ્રંથ લખ્યા છે. છેવટે મુનિ આત્મારામજી જે ચાર વર્ષ અગાઉજ કાળ ધર્મ પામ્યા છે તેમણે લેક પ્રિય લેખન પદ્ધતિએ કેટલાક ગ્રંથો રચ્યા છે કે જેથી જૈન ધર્મના તત્વો સામાન્ય લોકોના હૃદયમાં પણું વસ્યા છે.
પોતાના સમયમાં જે જે બનાવો બનતા તેની બરાબર લઇ લેવાનું માન જેનેજ ઘટે છે. અન્ય આના જુના પુસ્તકમાં આ બાબત તમે ભાગ્યેજ જોશે. જ્યારથી પુસ્તકો લખાવા શરૂ થયા ત્યારથી જૈન ગ્રંથકારોને ટીકાકારો પોતાના પુસ્તકને અંતે પિતાના ગુરૂઓના નામ તથા તેમના ક. રેલા કૃત્યો વિષે લખતા આવ્યા છે. જેને પટ્ટાવાળી જેમાં આચાર્યું કે ઉપાધ્યાયોના નામો લખેલા હોય છે, સાથે તેઓના ચરિત્રોના ટુંકા હેવાલ આ ને તે કાળના મુખ્ય બનાવેનો નાંધ આપેલી હોય છે, તે પટ્ટાવળીને અભ્યાસ જર્મન પડિત ખુબ ધ્યાન દઈને કરે છે; અને લંડનને પ્રોફેસર બેલ, કેબી, કલાટ, બુલર અને રસબર્ગ યુનીવર્સીટીના મારો મિત્ર પ્રોફેસર ભુમાને આ પટ્ટાવળીઓની મદદથી જૈન ઇતિહાસની ઘણી બાબતે ને નિર્ણય કર્યો છે.
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ૪
શ્રી જેનધી પ્રકાશ
જેનના પવિત્ર પુસ્તક ભંડારેની રથાપના, શ્રાવકને અભ્યાસની સરલતા કરી દેવા માટે જેને ઇતિહાસના જુદા જુદા સમયે કરવામાં આવી છે. તે ભંડારામાં હજારો પુસ્તકો ભરેલાં છે. જેમાંના કેટલાક ભંડારો તે જેનોએ બીજાઓને દદિગોચર પણ થવા દીધા નથી, એવા ભયથી કે યુરોપીયન વિદ્વાનો પણ મુસલમાનની જેમ પવિત્ર વસ્તુઓનો નાશ કરશે. પા. ટણ, ખંભાત અને જેસલમીરના ભંડારે દુનિયામાં પ્રખ્યાત છે. તે ભંડાર માંના કેટલાક પુસ્તકોની ટીપ બાફેસર બુલર, કીલોને અને ભંડારકરે કરી છે. તે સમય હજુ દૂર લાગે છે કે જ્યારે યુરોપના વિદ્વાનોને આ પુસ્તકામાં રહેલા તત્વ રહસ્યમાં રસ લાગશે. ચાર સૂટાને અંગ્રેજી તરજુમે. પ્રોફેસર જેકેબીએ કર્યો છે. બીજા કેટલાએક સૂત્ર ભાગને તરજુમો બીજા વિદ્વાનોએ કરેલો છે ટીકા અને ગુજરાતી બાળાવબોધ સાથે ઘણું સૂત્રો મુર્શિદાબાદના રાધનપતિસિંહ બહાદુરે છપાવ્યાં છે. કેટલાએક-સૂત્ર પછી લખા. યેલાં પુસ્તક ભીમાસ હ માણેકે ( મુંબઇના પ્રખ્યાત ગ્રંથ બહાર પાડનારે ) છપાવ્યા છે.
જેનો એક સમર્થ અને વગ ધરાવનારી કેમ છે. એ વિષે કર્નલ જે. મ્સટોડે પિતાના રાજસ્થાનમાં લખ્યું છે. જેને કેળવણીના પણ હિમાયતી છે. તેઓએ પાશ્ચાત્ય કેળવણીનો હિદુસ્તાનમાં પ્રસાર થવા માટે તન મન ધનથી ઘન પ્રયત્ન કર્યો છે. મુબઈ શેહેરના આભૂષણરૂપ યુનીવર્સીટી લઈ બ્રેરી અને ટાવર એક જેને વ્યાપારીના ખર્ચથી ઉભાં થયેલાં છે. તે જ વ્યાપારીએ કલકત્તા યુનીવર્સીટીને પણ દ્રવ્ય સંબંધી લાભ આપેલો છે. બીજા એક શેઠી એ જૈન કોલેજ સ્થાપવા હમણાજ ચાર લાખ રૂપિયા આપ્યા છે. ગુજરાતમાં સ્ત્રી કેળવણીને મુખ્ય આધાર જેની ઉદારતા ઉપરજ છે. ઘણી શાળાઓ, પુસ્તકાલયો અને ઓલરશીપો એ સ્થાપી છે. જનોના ભવ્ય દેવમંદિરની બાંધણીને યુરોપના શિલ્પ શાસ્ત્રીઓએ પણ વખાણ છે. કાપીઆવાડમાં પાલીતાણા નજીક આવેલો શત્રુજા ના ડુંગર જેનું મોટામાં મોટું પવિત્ર તીર્થ છે. તે ડુંગર ઉપર જે બે પે તાના ખરચે આરસના દે. રાં બાંધેલાં છે. અને ત્યાં વર્ષમાં ઘણીવાર હિંદુસ્થ નના સર્વ ભાગમાં થી જૈન લોકો યાત્રાર્થે સંધ લઈ લઈને જાય છે જેથી પંદર વરસ ઉપર મુંબઈના ગવર્નર લેર્ડ રે એ તે ડુંગરની મુલાકાત લીધી હતી. જ્યાં તેને એક માનપત્ર એનાયત કરવામાં આવ્યું હતું. સરકારના પ્રતિનિધિને જાહેર માન જનો તરફથી મળ્યાનો તે પહેલેજ પ્રસંગ હતો છેવટે હું એટલું જ
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પન્યાસશ્રી ગંભીરવિજયજીએ લખેલ પત્ર.
પંપ
કહીશ ક–જેને કેવા મેટા થાપરી છે, દાળ છે. ખાનગી અને જાહેર સખાવત કરનારા છે તે વિષે ૮ કઝને કલકતાના જનેએ તે. મને આપેલા માનપત્રના ઉત્તરમાં ભારે ઘસારો કરેલ છે.
श्री गोधराना एक धारक उपर पन्यासजी
श्री गंभीरविजयजीए लखेल पत्र. ધર્મલાભ પૂર્વક લખવાનું કે તમે જે જે પ લખ્યા છે તે એવા પ્રકારના બે કે તમને વ્યવહાર મા ઉપર બી લાકુર અઠા નથી. એમ પ્રત્યક્ષ જણાઈ આવે છે. તીર્થંકરાદિકે જે વ્યવહાર માર્ગની ઉત્થાપના કરી નથી, તે વ્યવહારને આધુનિક સમયના અપાવી જ્ઞાનહીન અને ક્રિયાના અનાદારવાળા બાળકો ઉત્થાપન કરવા લ ગયા છે તે જોઈ આ ૫ ચમકાળને પ્રબળપ્રભાવ હૃદયમાં ખેદ ઉપજ કરે છે.
તમે તમારા પ્રશ્નોના ઉત્તરો નિશ્ચયનયને મત આપવાનું લખ્યું છે પરંતુ અમને એક નિશ્ચયનય માન્ય નથી. વ્યવહાર નિશ્ચય બંને સાથે માન્ય છે. એકાંત એજ મિથ્યાત્વ છે. સ્વાદમાં જ સમ્યકત્વ રહેલું છે. તમારા પ્રશ્નોના ઉત્તરજ તમારી માગ અનુસાર આપવા ઈચ્છા નથી પરંતુ તમારા પ્રશ્નમાંહેના ખાસ કેટલાક શબ્દ જૈલીથી વિપરિત હેવાથી હિતશિક્ષા તરીકે કાંઈક લખ્યું છે.
૧ પહેલા પ્રશ્નમાં તમે લખ્યું છે કે– દ્રવ્યપૂજાથી તથા દ્રવ્ય ચારિત્રથી જીવે અનંત સંસાર કર્યો ” આ વચન કેટલું બધું વિપરિત છે તેને વિચાર કરે. દ્રવ્યપૂજાને દ્રવ્યચારિત્રથી ન સંસાર થાય ત્યારે મહારંભ મહાપરિગ્રહાદિકથી તે પરિત સંસારને હગે ? પૂને કવ્યચારિત્રની વ્યાખ્યા લખજે કે કેવી દ્રવ્યપૂનમે કબજો તમે માને છે કે જેથી, અનંત સંસાર થાય છે. ?
તેજ પ્રશ્નમાં તમે લખો છે કે – આ જીવ કલા વિવિધ પ્રકારે કરી પરંતુ ક્રિયાનું ફળ, પૂજાનું ફળને ચારિત્રનું ૪ કાંઈ પણ પાપ નહી ...” આ વચન ક્યા પ્રકારના જ્ઞાનથી લખવું છે ? ક્રિયા વધ્યા હોવાનું શાસ્ત્રકાર અનેક સ્થાને કહી ગયા છે છતાં તમને તેનું ફળ કાંઈ પણ મળ્યું નહીં. તે તમે કેમ જાણ્યું ? આ ભવમાં મનુષ્યભવાદ સમી તમને મળી છે તે
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. બધું પાપ કાર્યનું જ ફળ મળ્યું છે કે શેનું મળ્યું છે ? તે જરા વિસ્તારથી લખવું.
૨ દ્રવ્યક્રિયાને દ્રવ્યપૂજા ભાવના કારણે થાય એમ શાસ્ત્રસંમત છે. તે તમે સ્વીકારે છે છતાં ન થઈ તેનું કારણ ન સમજવાથી પુછે છે તો તેને ઉત્તર એટલે જ સમજો કે તમારી જેવા જે જીવોને દ્રવ્યક્રિયા કે દ્રવ્યપૂજાની શ્રદ્ધા નથી તેને ભાવનું કારણ ન થાય, જેને શ્રદ્ધા છે ને શ્રદ્ધાપૂર્વક કરે છે તેને ભાવનું કારણ થાય છે. ૩ ભાવ પૂજાવાળાને દ્રવ્યપૂજાનો અધિકાર તેની હદ પ્રમાણે છે. ૪ જનમતને જે માને છે તે મિથ્યાત્વી હોયજ નહીં. ૫ મિથ્યાત્વી સંસારની કરણી કરે, આરંભ પરિગ્રહાદિકમાં નિમગ્ન રહે. ૬ ગુણસ્થાનક પ્રમાણે ક્રિયા કરવી–એ નિર્ણય કર્યો અગાઉ ગુણસ્થાનકની ખબર કઈ રીતે પડી શકે ? તે જણાવે. વ્યવહાર દષ્ટિ તે તમારે માન્ય નથી તે ધ્યાનમાં રાખીને ખુલાસો લખજે.
૭ દીવાળી કલ્પમાં ભગવંતે કહ્યાની વાત જે લખી છે તેને તાત્પર્ય તમે એ કાઢે છે કે “ભગવંતની જન્મરાશિ ઉપર ભસ્મગ્રહ બેસવાથી ભગવંતના નિર્વાણથી ૨૫૦૦ વર્ષ સુધી પાખંડીઓ, લોગીઓ, વેશવિડ બકો થશે, ત્યારે ભગવંતના નિર્વાણ પછી ભદ્રબાહુ સ્વામી, સ્થૂળભદ્રજી, વૈરસ્વામી, હરિભદ્રસૂરી, હેમચંદ્રાચાર્ય, હીરવિજ્યસૂરિ, વિગેરે પુરૂષો થઈ ગયા તેને તમે કેવા માને છે ? તેમના વખતમાં જનધર્મની ઉન્નતી થયેલી માને છે કે નહી ? તમારે હરેક પ્રકારે આધુનિક મુનિઓને ઉપર જણાવેલા પાસસ્થાદિકની પંકિતમાં મુકવા છે પણ ભગવંતના કથનને તાત્પર્ય એવો છે કે ભસ્મગ્રહના પ્રભાવથી અનેક જીન વાણીના ઉસ્થાપક જુદે જુદે સ્વરૂપે થશે. પરંતુ ઉત્તમ પુરૂષો કઈ થશે જ નહીં અને શાશનની ઉન્નતિ થશે જ નહીં, શ્રાવકધર્મ કે સાધુધર્મ વિચછેદ પામશે એ નથી. ભગવંતના નિર્વાણ પછી ૨૩ ઉદય થવાના છે, તેમાં પ્રથમના ૨૫૦૦ વર્ષમાં કેટલા ઉદયને કેટલા યુગ પ્રધાન થશે તે જરા વાંચી વિચારી જે. એકાંત માર્ગમાં પડી શ્રદ્ધાથી ભ્રષ્ટ થશે તે તમારા આત્માને પારાવાર હાની થશે. અને જિનવાણીના વિરાધક થશે.
તમે લખ્યું છે કે-આજના સાધુઓ જેવા કે પાસસ્થાદિ છે તે વગર ગુણસ્થાનકવાળાને પિતાના ધ્યાનમાં આવે એવી ક્રિયા કરાવે છે. એટલે કે પહેલા ગુણસ્થાનકવાળાને પાંચમા ગુણસ્થાનકની ક્રિયા કરાવે છે. આ
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પન્યાસજી શ્રી ગંભીરવિજયજીએ લખેલ પત્ર, પ૭ વાત તમને હસવા જેવી લાગે છે કે પરંતુ પાસસ્થાદિક ક્રિયા કરાવે તેને માટે હસવું શું ? વળી ગુણસ્થાનક અનુસારેજ ક્રિયા કરાવવાનો સિદ્ધાંત તમે કયાંથી શોધી કાઢે છે ? આ કાળમાં અતદ્રીય જ્ઞાનને અભાવ હોવાથી ગુણસ્થાનકની ખબર કેમ પડે ? વળી પ્રથમના સમયમાં જે ક્રિયાઓ કરાવવામાં આવતી હતી તે ગુણસ્થાનકને અનુસરે કરાવવામાં આવતી હતી એમ કહી શકો છો ? પહેલું ગુણસ્થાનક કે પહેલી તગ્ય ક્રિયા ? શ્રાવકના વત પહેલાં ગ્રહણ કરે કે પાંચમુ ગુણઠાણું પહેલું ફરસ્યા પછી કરે ? ચારિત્ર પહેલાં લેય કે છઠું સાતમું ગુણઠાણું પહેલાં ફરસે ? મહા પુરૂએ પ્રમાણે ગુણઠાણું ફરસ્યા પછીજ શ્રાવકને વ્રત કે ચારિત્ર આપતા હશે કે ગુણઠાણું પછી પણ ફરસતું હશે ? આ બાબત જરા દીર્ધદષ્ટિથી વિચારીને પછી નિશ્રઘથી ગુણસ્થાનક રસ્થાના ખબર પડયા. વિના ક્રિયા કરાવનારને પાસાનું ઉપનામ આપજે.
૮ પાસાદિની ઓળખાણ શાસ્ત્રમાં સ્થાને સ્થાને આપી છે તેથી અત્ર લખવાની જરૂર નથી. અને તેમને વંદણું કરવી નહીં એ પણ શાસ્ત્રોકત વચન છે.
૮ પહેલા, બીજા, ત્રીજા ગુણઠાણુવાળાને શી કરણ કરવી ? એમ પુછો છે તે બીજા ત્રીજા ગુણઠાણાની સ્થિતિ તમે કેટલીક જાણો છો કે તેની કરણી જુદી પુછો છો ? તે લખજે.
૧૦ પહેલા ગુણઠાણાવાળાને પાંચમા ગુણઠાણની ક્રિયા કરાવે તેવા સાધુને ન માનવા” એવું મહાનિશિથ સૂત્રમાં લખ્યાનું તમે જાણો છો તો તે પાઠ લખશો. અને મહાનિશિથ સૂત્રનો અર્થ તથા રહસ્ય જાણતા હતા અમારે કેટલુંક તેમાંથી પુછવાનું છે તે લખીએ? કે ગુરૂગમથી શ્રવણ કરેલા હોય તે તે ગુરૂનું નામ વિગેરે જણાવશો.
૧૧ જે ક્રિયા આશ્રવની તેજ સંવરની અને જે સંવરની તેજ આશ્રવની એમ શાસ્ત્રમાં લખેલ હોવાથી “એવી ક્રિયા કઈ ?' એમ પૂછે છે પણ તે વાકયમાં તેવા પ્રશ્નનો જ અવકાશ કયાં છે ? કેમકે જે આશ્રવની તે સંવરની-એ વાક્યમાં સર્વ શિકયા નામે વેશ થાય છે. અને તેવા ફેરફારનું કારણ આ વ્યવસાય ફેરફાજ છે.
ઉપર લખેરી હકીકત બરાબર ધ્યાનમાં લેવી. તમારા પત્રનું લખાણ જોતાં તમારી શ્રદ્ધામાં વિપરિત ભાવનું વિષ ભળ્યાનું અનુમાન થાય છે તે તેના ઉડી અસર ન થવા માટે તમે કોઈ ગુણ મુનિરાજને પ્રસંગ કરશે અને તમારા જેવી શ્રદ્ધા બીજાઓની કરાવતાં અટકશો કેમકે એથી બીજા
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫૮
શ્રી જનધએ પ્રકાશ
શતાં વાર ન લાગે. આ હિતશિલા જરૂર
બિચારા ભદ્રિકનું આ ધ્યાનમાં લેશે.
बीजी जैन कन्फरन्स.
ફળેધીમાં મળેલી પહેલી જન કનફરન્સમાં કરેલા ઠરાવ અનુ સાર બીજી કનફરન્સ શ્રી પાલીતાણામાં મળવી જોઈએ પરંતુ હાલમાં પાલી તાણ દરબાર સાથે ચાલતા અનુચિત પગથી તે વિચારમાં ફેરફાર કરવાની આવશ્યક્તા જણાય છે. આટલા ઉપરથી જન કન્ફરન્સના જનરલ સેક્રેટરી ગુલાબચંદજી ઢઢા એ પ્રોવીશીઅલ સેક્રેટરી ઓ ઉપર તથા બીજા ગ્રહ ઉપૂર પત્ર લખીને ખાસ ઉપગી સાત. સવાલ પુછયા છે. તેમાં ટુંક સાર એટલો છે કે-આવતી કન્ફરન્સ કયાં મેળવવી ? ક્યારે મેળવવી ? પ્રમુખ કયા કને ની મ ? ખચ કેમ ચ લાવ ? વિષા શું શું ચરચવા ? અને આ બાબતનો ઉત્તર આવ્યા બાદ બહુ મતે નિર્ણય કરવો કે કેમ ? આ બાબતના ઉપર આવ્યા બાદ જે નિર્ણય થશે તે પ્રસિદ્ધિમાં આવ્યું ખબર પડશે પરંતુ આ સંબંધમાં જૈન બંધુઓને ખાસ જણાવવાનું એટલું જ છે કે-આ વિષય કેટલું મહત્વનું છે તે વિચારવાની જરૂર છે. કેટલાક એક વખતના કરેલા પ્રયાસ એ કાર્ય સાધે છે અને કેટલાક એક વખતના કરેલા પ્રયાસ અનેક કાર્ય સુધે છે. જન કન્ફરન્સ મેળવવાને વર્ષમાં એકવાર કરેલો પ્રયાસ અનેક કાર્ય સિદ્ધ કરી શકે તેવો છે. તીર્થના વહીવટની સંભાળ તીર્થની આશાતનાઓનું વજન, પુસ્તકને છદ્ધાર, વિદ્યાભ્યાસને ઉત્તેજન, અનાથ બાળકોનું રક્ષણ, નિરાશ્રિત જેનોને આશ્રય, જનવર્ગના આગેવાનોમાં સંપની વૃદ્ધિ, આચાર વિચારની વિશુદ્ધિ, હાનીકારક પદ્ધતિ અને રીત રિવાજોનો ત્યાગ, દુરાચરના પ્રવેશ આ કાવ, દેશ પ્રદેશનો અકયતાવાળો સંબધ, તેથી થ. તા પરસ્પરને અનેક પ્રકારના વ્યવહારિક અને સાંસારિક લાભ. અને ગુ.
ની વૃદ્ધિ-વિગેરે અનેક બાબતો સંબધ વિચારો ચરચ.વાથી આખા હિંદુસ્થાનમાં વસતા જૈનવ ! તે તે બાબત માં થોડે ઘણે પણ આવશ્યક લાભ આવી રીતે કરન્સ મને મારી થઈ શકે તેમ છે.
એકવાર કરનલ મળ્યા બાદ તેમાં ચરચાઈને થયેલા ઠરાનો જે અમલ થાય અને તે બાબતમાં તે સટી સાહબે વારંવાર પ્રેરણા
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બીજી જ કન્ફરન્સ.
૫૯ ને પ્રયત્ન કર્યા કરે છે તેથી પારાવાર લાભ થઈ શકવા સંભવ છે. આ બાબતનો અનુભવ બે ચાર વખત ઉપરા ઉપર કન્ફરન્સ મળવાથી સર્વને થયા શિવાય રહે એમ નથી. પણ ખેદ એટલે છે કે-આ બાબતમાં પ્રયાસ કરનારા ખરા આગેવાને નથી અને ખરા આગેવાનોને આ બાબતની લાગણી નથી. જેનાથી કાર્ય થઈ શકે તેમ છે તેને કરવું નથી. અને કરવા ઇચ્છે છે તેની તેટલી શકિત નથી. તેથી જ્યાં સુ. ધી શાસનને અનિછાયક દેવે આગેવાનપણું ધરાવનારા અને તેને માટે છેમૃતાવાળા શેઠી એના હૃદયમાં પ્રવેશ કરી શ્રેરણા કરશે નહીં ત્યાં સુધી કાં ! પણ થયા સભવ ની. કારણ કે ફળેધી ની જેમ આગેવાન શેકીઆઓ પધારવા તસ્દી લઈ શકે નહી અને વન I સારતાં એ વાક્ય અનુસાર તા થી કે કાગળથી દિલ છે કે દિલરી જાવે તેમાં કાંઈ કાર્ય સિદ્ધિ થાય નહી. માટે જ્યારે જનવર્ગનું હિત થવાનું હશે ત્યારે આગેવાન સાહેબના લક્ષમાં ઉતરશે અને તે પોતાના પારાવાર કામના બેજોમાંથી બે ચાર દિવસ માટે અવકાશ લઇ પધારવાની તસ્દી લેશે. એટલે અવશ્ય કાર્ય સિદ્ધિ થશે એમ અમારું માનવું છે.
આ બાબત જેન વર્ગમાં સ્થળે સ્થળે અહર્નિશ ચરચાવાની જરૂર છે. અને જેમ બને તેમ ઘણા આપી કન્ફરન્સમાં આવીને જેન બંધુઓ પિતના હિતના વિચાર કરે એમ અમે ઇચ્છીએ છીએ. કારણ કે ઘણા સ્થળેથી આગેવાનોના પધારવાથી જે કાર્ય થશે તેમાં મહત્વ વધારે આવા વશે એ નિઃશંસય વાત છે. આ બાબતમાં હજુ વધારે બોલવાની જરૂર છે પણ તે યોગ્ય અવસરે બોલશું. હાલ જેટલું કહેવું બસ છે. કારણ કે સુતે સારો બસ થાય છે.
बनारस जन पाटशाळा. મુનિરાજ મહારાજશ્રા વૃદ્ધિચંદજીના શિષ્ય મુનિરાજશ્રી ધર્મ વિજયજી બીજા છ મુનિઓ અને ૧ ગૃહસ્થ વિધાઓને લઈને ખાસ સંસ્કૃત વ્યાકરણ, સાહિત્ય અને ન્યાય વિગેરેનો અભ્યાસ કરવા માટે બનારસ પહોચી ગયા છે. ત્યાંથી ખબર મળ્યા પ્રમાણે ત્રણ શાસ્ત્રીઓ રાખ્યા છે અને વૈશાખ સુદિ ૧૦ થી અભ્યાસની શરૂઆત પણ કરવામાં આવી છે. રહેવાના મકાનની હજુ પૂરી સગવડ થઈ નથી.' શ્રાવકેનો ઘર
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ.. વિશેષ ન હોવાથી સાધુઓને આહાર પાણીમાં અગવડ પડે છે પરંતુ રાતે જ વતન ને એ કાવ્યના ભાવાર્થ અનુસાર અનેક પ્રકારના કષ્ટ સહન કરીને પણ અભ્યાસમાં મચા રહેવાની તેઓ સાહેબ ની ધારણા છે.
મુનિરાજ શ્રી ધર્મવિજયજી, પાઠશાળાને ઊંચા પાયા પર લાવવાને તનમનથી પ્રયાસ કરે છે. એમની ઈચ્છ. સારા મહોત્સવ સાથે સેને ખબર પડે તેવી રીતે પાઠશાળાનું સ્થાન કરવાની છે અને વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા પણ વધારે દાખલ કરવાની છે. પરંતુ તેમને રડા ખર્ચ તેમજ શાસ્ત્રીઓને પગાર ખર્ચ નીભાવવા માટે હાલ છે તેટલું ફંડ પૂરતું નથી તેથી જૈનબંધુઓએ આવા ખરેખરા જ્ઞાનવૃદ્ધિના કાર્યમાં તન મન ધનથી મદદ કરવાની આવશ્યકતા છે. આ સંબંધમાં કોઈ પણ ગૃહસ્થને વધારે ખુલાસાની જરૂર હશે તો બનારસ સુતટોલા જિનમંદિર પાસ ઠેકાણું કરીને મુનિરાજ શ્રી ધર્મવિજ્યજી ઉપર પત્ર લખવાથી અથવા બનારસ જિન પાઠશાળા વ્યસ્થાપક કમીટીના સેક્રેટરી માસ્તર રતનચંદ મુળચંદ અને પરી છોટાલાલ ત્રીકમદાસને વીરમગામ પત્ર લખવાથી સંતોષકારક ખુલાસો મળી શકશે કારણ કે સદરહુ પાઠશાળાના ફંડની વ્યવસ્થા બહુ રીતસર કરવામાં આવી છે અને તેના નિયમ વિગેરે પ્રથમથી મુકરર કરીને છપાવવામાં આવેલા છે.
આવી રીતે હિમત કરીને તેમજ વિહારાદિકનું કષ્ટ સહન કરીને દર. દેશ પર્યત જનારા કે ગયેલા મુનિરાજને બની શકે. તેટલી મકાન કે શાસ્ત્રીઓ વિગેરેની ઘટિત પણ પૂરતી સગવડ કરી આપવાની શ્રીમંત જનબંધુઓની ખાસ ફરજ છે કે જેથી તેઓ લાંબી મુદત સુધી ત્યાં સ્થિર ચિત્ત રહી શકે અને અભ્યાસમાં દરરોજ આગળ વધી શકે આ બાબતમાં છની શકિતએ ઉપેક્ષા કરવી તે જ્ઞાનાચાર અને વીર્યાચારના અતિચારમાં સમાવેશ થાય તેવી બાબત છે માટે તેવો અતિચાર દોષ ન લાગે તેમ કરવું યોગ્ય છે. - બનારસમાં રહેલા મુનિરાજને અભ્યાસ કરવાના ગ્રંથો પણ સિદ્ધહેમ વ્યાકરણ, કાવ્યાનુગાસન સ્વધામંજરી અને સ્વાદાદર નાકરાવતરિક વિગેરે કરેલા છે. તે સુજ્ઞ મુનિ મહારાજાઓની સલાહ અનુસાર યોગ્ય ફેરફાર કરવામાં આવશે. આ પ્રસંન ખરેખર પ્રશંસનીય છે એતો નિઃસંદેહ વાત છે, આ બાબતમાં બીજા વિશેષ ખબર મળ્યેથી વિશેષ હકીકત જનબંધુઓને જાણવા માટે પ્રસિદ્ધ કરતું
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રશ્નોત્તર प्रश्नोत्तर.
“શ્રી રાંધણપુરવાળા શ્રાવક દેવચંદ કરશનજીના પ્રશ્નના મુનિરાજ શ્રી વલ્લભવિજયજીએ આપેલા ઉત્તરે.”
પ્રશ્ન ૧-દશ ભુવનપતિના દશ અને સાત નરક જુદી જુદી છતાં તેને એકજ દડક ગણાય છે તેને શો હેતુ?
ઉત્તર–આમાં સરકારની વિવેક્ષા જ હેતુ જાણવે. એમ શ્રી યેન પ્રશ્નમાં શ્રી નસુરી મહારાજ લખે છે તે પાઠ-તથા વરાતિરંશ मध्ये भुवनाधिपानां दंढक डशकं प्रोक्तम पहेषां व्यंतरादिकानां. दंडक एकैकः प्रोक्तम्तत्र किंकारण मिति प्रश्नोत्रोतरमत्र सूत्र रुतांविवव प्रमाण मिति ॥
પ્રશ્ન રદેવલોકમાં જે પુસ્તક હેય છે તે ક્યા ક્યા શાસ્ત્રાનાં હેય છે.
ઉત્તર–તે અમુક નામના શાસ્ત્ર છે એવું કઈ જગાએ જેવામાં આવ્યું નથી એમ શ્રી એનસુરિ મહારાજ ફરમાવે છે. તે પાઠदेवलोक पुस्तकेषु किं लिपी कृतमास्त किमभिधानं तत् शास्त्रमिति प्रअस्य उत्तर.
देवलोक पुस्तकेषु लिपीकरणं तत्रेत्य व्यवहार माश्रित्य संभाव्यते तदभिधान तु कुत्रापि दृष्टं नास्तीति ।। જ પ્રશ્ન ૩–સંસારાવા સ્તુતિ અને સઝાય બંને ઠેકાણે, વળી મેતુ વહેંમ ાયને બદલે સ્ત્રીઓ પણ તેમાંની ત્રણ સ્તુતિ કહે છે. એમ ઉપરની દરેક બાબતમાં કહેવાય છે તેનું શું કારણ ?
ઉત્તર–આ બાબત સ્પેનપ્રશ્નમાં આ પ્રમાણેનો લેખ છે. “ચાદશના પિડિકગણની અંતમાં સઝાય સંદિસાવું? અને સઝાય કરું ? એમ આદેશ માગીએ છીએ અને કહેવામાં તે નમસ્કાર, ઉવસગ્ગહર અને સંસાર દાવા લ દાહ ની સ્તુતિ આવે છે તે કેમ ? તેનો ઉત્તર-પાખી પડિકમણાની અતમાં સ્વાધ્યાયમાં સ્તુતિ સ્તવાદિ ભણવાનું આવશ્યક ચૂર્ણના અભિપ્રાય કરીને અને પરંપરાએ કરીને કરીએ છીએ.” પાઠ આ પ્રમાણે છે –
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ. चतुर्दशी प्रतिक्रमण प्रांते सझाय संदिसावं मगन सझाय करूं इत्यादेश मार्गणक्रियते कथनेतु नमःकर उस हर सोत्र संसार दावानल दाह नीर स्तुतिश्चेति तत्कयामत . पालक प्रक्रिमण प्रांत स्वाध्याये स्तुति स्तोत्रादि पठन मा ३ क ची प्राये परंपरयाच विधीयते इति ।
એટલે એ ભ. કે તે દિ ને ધ્યાને ઠેકાણે સ્તુતિ તેત્રાદિક ભણવા અને ઉવસગ્રહર તથા સંસાર દાવા નલ દાહ નીર એ સ્તોત્ર તથા સ્તુતિ છે માટે એમાં કઈપણ પ્રકારનો વિરોધ નથી. સ્ત્રીઓને ભણવાનું કારણ આગલા લત્તરથી સમજી લેવું.
પ્રશ્ન –“ચ્છમાં કિં એ શબ્દને શે અર્થ સમજે?
ઉત્તર–શ્રી જયચંદ્રસુરિ વિરતિ પ્રતિકમણ ગર્ભ હેતુમાં આ પ્રમાણે લેખ છે–
વાંદણા પછી ઇચ્છામે અરાવુિં જેનાથી એને અર્થ એ થાય છે કે-ઇચ્છાઅમે ઇચ્છીએ છીએ, અભિલાષા કરીએ છીએ–શાની ? તે કે-અણુ -ગુરૂની આજ્ઞાની - શા આg? ને કે પ્રતિક્રમણ કરવું એ આજ્ઞા. તે જ્ઞા હમે એ કરી. કેવી રીતે ? કે પિતાની અભિલાષા પૂર્વક પરંતુ રાજ વેઠ વિગેરે ન્યાયે કરીને નહીં. એટલે એ ભાવ જે અડુિં નામ પ્રતિક્રમણ કરવું એવી જે ગુરૂની આજ્ઞા, તેને ઈચછામ કહેતાં પિતાની અભિલાષા પૂવક હમએ કરી. આ અર્થને સંભવ એ માટે થાય છે કે ઈછામો અણુસ આ પાઠ ભણ્યા પછી ગુરૂ મહારાજને કઈ આદેશ સાંભળવામાં આવતો નથી. વળી બીજે ઠેકાણે આમ જોવામાં પણ આવે છે. જેમ કે સમ્યકત્વ સામાયિકાદિ આરોપવામાં અથવા અંગાદિના ઉદ્દેશાદિમાં સમાપ્તિ સુચક ઈચ્છામે અણુસવું કહેવામાં આવે છે. તેમ પ્રતિક્રમણની સમાપ્તિ સૂચક એ (છામ અણુ સકુિંશબદ જાણ ત્યાં પ્રતિક્રમણની સમાપ્ત થયેલી હોવાથી અત્યંત ખુશી થયા થકા વર્ધમાન સ્વરવડે વદ્ધિમાન અક્ષરવાળી સમોટુ વિમાનમાં ઈત્યાદિ ત્રણ સ્તુતિ થી ગુ મહારાજની એક સ્તુત ભણ્યા પછી તેમજ પાખી પડિકમણમાં શ્રી ગુરૂમહારાજનું તેમજ પર્વનું બહુ માન સૂચવવા નિમિત્તે ત્રણે સ્તુતિ કહ્યા બાદ સર્વ સાધુ તથા શ્રાવક એક સાથે ભણે.
બાળ સ્ત્રી, મંદ અને મૂખ એવા ચારિત્રાભિલાષીઓના અનુગ્રહને
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રશનેત્તર.
માટે સર્વે પુરૂએ સિદ્ધાંત પ્રાકૃતમાં કર્યાં છે.' ઇત્યાદિ કથનવડે સ્ત્રીઓને સંસ્કૃતમાં અધિકાર ન સૂચવવાથી તથા નાટકમાં પ્રાયઃ સ્ત્રીઓનાં વચન પ્રાકૃત ભાષામાં જ જોવામાં આવવાથી સારી અને શ્રાવિકાઓ નહંસિ ६० त्या सूत्र मनी नयी. मनस्तु व.मानाय त्या स्थानमा संतारदानानी ५ स्तुति के अ. रा. भिमा विशाल लोचन २ आये ५९५ मे संसारदाना त्रय स्तुति म छे. पूर्वोत ५४ ॥ प्रभारी छ;___ वंदनकांतें इच्छामो अणुसहि मितिदर्शनात् एतदर्थश्चाय मिच्छामोडेलिषामोऽनुशास्ति गुर्वाज्ञां प्रतिक्रमणं कार्य मित्येवं रूपां तांच वयं कृतवंतः स्वामिलापपूर्वकं नतु राजवटेया दिन्यायेनेत्य संभावना विधानंच इच्छामो अगुपष्ठिमिति भणनानंतरं श्री गुरुगामादशस्या श्रवणात् अन्यत्र चादृश्यते यथा सम्यक्त सामायिकाद्यारोपणे अंगाादेशादौवा एवंच प्रतिक्रमण करणं संपण सम ननि तत्संपूर्ण भवनाव संपन्न निलेर प्रमोद प्रसराला वमान स्वरेण वमानाक्षरं श्री वईमान स्तुतित्रय नमोस्तु वईमानायेत्यादि रूप श्री गुरुमिरेकस्याः स्तुनेः पाक्षिक प्रतिक्रमणेतु श्री गुरुपर्वणः शेष बहुमान सूचना: तिमृप्यपि सतिषु भणितामु सतीषु ससाधाः श्राद्ध थ युगप। पठते । बालस्त्रीमंदमूर्खाणांनृणां चारित्र काक्षिणा अनुग्रहाः सः सिद्धातः प्राकृतः कृतः ॥२॥ इत्याधुक्तिमः स्त्राणां सस्तेऽकारित्वं सूचनान्नाटकादिप्वपिप्रायः स्यालापानां प्रास्तादि भाषौ दर्शनात सायव्यः श्राविकाच नमोहसिद्धाचत्यादि सूत्रं न पठति ननु वर्तमानायेत्यादि स्थाने संसारदावानलेत्यादि रूपं तुतित्रयंच पर रात्रिक प्रतिक्रमणेनु विशाललांचनदलमित्यस्य स्थान।
વળી શ્રી વિજયજી મહારાજ વિરચિત પ્રતિક્રમણ ગભ હેતુ સમય માં પણ એજ અર્થ છે જે પાઠ નીચે પ્રમાણે;– क्षेत्र देवता काउसग्ग इम करो, अवह याचनहें। चतु०
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चनु
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ. पंच मंगल कही पुंजी संडालग, मुहपत्ती वंदन हेत. चतु० . इच्छामो अणुसा कही, भणेन्तुतित्रा अर्थ गंभीरः आज्ञा करण निवेदन वंदन, गुरु अनाश शरीर. देवसिई गुरुइकथुति जब कह. पस्कियाइ कहतीन चतु० । साधु श्राक्क सहु थुइकहे, सुजस उच्च स्वरलीन. चतु. १० ढाल ॥ श्राद्धी सुसाध्वी ते कहे उच्छाहा, संसारदावानलतीनगाहा। नसंस्कृत छे अधिकारतास, केइ कह ए कही पूर्व भास ॥ વળી પણ પ્રતિક્રમણ ગર્ભ હેતુમાં લખે છે કે –
तुच्छागारव बहुला, चलिंदिया दुब्बला बिईएअ । इअअइसेसझयणा लूवावाउअनोथणिं ॥
આ ગાથાની વ્યાખ્યામાં સ્ત્રીઓને તુચ્છ સ્વભાવવાળી, બેડી ઋદ્ધિમાં પણું ઘણે ગર્વ કરવાવાળી, ચપળ ઈદવાળી, અને થોડી ધીરજવાળા હેવાથી ઉઠ્ઠાણું સૂત્ર, સમુઠ્ઠાણ સૂત્ર, અરૂણાવવાઈ, વરૂણાવવાઈ ઈત્યાદિ અતિસયવાળાં અધ્યયન તથા ભૂતાવાદનામ દષ્ટિવાદનો નિષેધ છે માટે સ્ત્રીઓને पूर्वाना जानता मधि॥२ न डापायी नमामिद्धा-नमोस्तु वर्द्धमा नाय ४सा 18 पूर्वत वा समपने लीये स्त्रीया नया मातीटाप्टिवादहि बहवोविद्यातिशयाः सर्वकामदावते स्त्रीचस्त्रीस्वभावत्वात् तुच्छा ल्प सत्वाऽपायामापऋद्वौगर्वबहुला धृत्याचित्तावष्टगेन दुर्वलातेन सातिशयानि उथ्थान समुथ्थान श्रुतारुण वरूणो पपातादीन्यध्ययनानि भूतावादश दृष्टिवादः स्त्रीणांनानुनातानि इत्या के स्त्रीणांपूर्वाध्ययने नदिकारित्वान् नमोहसिद्भा० नमोस्तुवर्द्धमाने त्यादीनांच पूर्वगतत्वेन संभाव्यमानत्वा न पठंती त्यादि.
પ્રશ્ન પ–દાડમ વિગેરેના સરબતના કાળનો નિર્ણય કેવી રીતે સમજ?
ઉત્તર–એને માટે શાસ્ત્રમાં કોઈ નિર્ણય લેવામાં આવ્યું નથી પરંતુ સ્વર્ગવાસી સદ્દગુરૂ મહારાજ શ્રી વિજયાનંદ હરિ મહારાજજીના મુખક
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રશનેત્તર
મળથી એમ સાંભળ્યું યાદ છે કે જ્યાં સુધી વર્ગધ રસાદિ બદલે નહીં ત્યાં સુધી વાપરવામાં બાધ નથી. વળી શ્રી ધર્મ સંગ્રહમાં શ્રી માનવિજયજી ઉપાધયાય લખે છે કે-ચાળેલો લેટ મુહુર્ત પછી અચિત્ત થાય છે પરંતુ અચિત્ત થયા પછી તેનો બગાડ થવાનું કાલમાન શાસ્ત્રમાં જોવામાં આવતું નથી તે પણ દ્રવ્યાદિન વિશેષે કરી વર્ણાદિ જ્યાં સુધી ન બદલે ત્યાં સુધી તે કલ્પ. ઈતિ પાર્ટ છે
पणदिणमीसोलुट्टोइत्यादि चालितस्तु मुहूर्तादूर्ध्वमचित्तः तस्यचा चित्ती मूतानंतरंविनशन कालमानंतु शास्त्रेन दृश्यते परंद्रव्यादि विशेषण वर्गादि विपरिणामा,भवनं यावत्कल्पत इति ।
પ્રશ્ન –જીવદયા ખાતાનું જે દ્રવ્ય હેય તે મનુષ્યને આપવામાં કામ આવે કે નહી?
ઉત્તર–ન અપાય. કેમકે જીવદયા ખાતાનું જે દ્રવ્ય હોય તે અભય દાનમાં ગણાય છે. અને મનુષ્ય સ્વધર્મી હોય તે તે સુપાત્રમાં ગણાય છે માટે અભયદાન ખાતાનું દ્રવ્ય જીવદયા સિવાય બીજા કોઈ પણ કામમાં ન વપરાય એમ જાણીએ છીએ. વળી શ્રી ધર્મ સંગ્રહમાં લખે છે કે-કમદિ = દેવમો નાયાતિ” અર્થાત અમારી દ્રવ્ય દેવના ઉપયોગમાં પણ નથી આવતું આથી સમજવું જોઈએ કે જ્યારે સર્વોત્તમ ક્ષેત્રદેવ તેના ઉપયોગમાં પણ નથી આવતું તે પછી બીજા કોઈ ઉપગમાં તો આવે જ કેમ! માટે અમારિ દ્રવ્યને અમારિના કામમાંજ વાપરવું યોગ્ય છે.
પ્રશ્ન છ–પિસહમાં શ્રાવકને આભરણું પહેરાય કે નહી? :
ઉત્તર-ઉત્સર્ગ માગ કરીને જે સર્વથા પિષધ અંગીકાર કરે તે મુખ્ય વૃતિએ આભરણુ ઉતારીનેજ કરવો જોઈએ. પરંતુ જે દેશ થકી પ્રહણ કરેતો આભરણ પહેરવામાં કોઈ બાધ નથી.
આવી મતલબને પાઠ શ્રી યેન પ્રશ્નમાં છે તે નીચે પ્રમાણે.
उम्मुक भूसणंगो इत्याद्यक्षरानुसारेण पौषध मध्ये श्राद्धानामाभरणमोचनमुक्तमस्ति सांप्रतंतुते परिदधति तत्कथमिति प्र० उत्सर्ग मार्गेण यदि सर्वतः पौषध प्रतिपद्यते तदातन्मोचनमेवयुक्तं विभूषा लोभादिनिमि तत्वेन सामायिक तयोरपिनिषिद्धत्वात् यदिदेशतः करोति तदातत्परिधा अमपि भवतीति ॥
પ્રશ્ન ૭-ગ વહેવાની શાસ્ત્રધારે શી રીત છે તે જણાવવા કૃપા કરશે. ઉત્તર-જે શાસ્ત્રની જેમ વહે તે શાસ્ત્ર જ્યાં સુધી પુરૂં ન થાય ત્યાં
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ૐ
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ.
સુધી તેનાજ જોગ વહેવા જોઇએ પરંતુ શાસ્ત્ર ભણવું' કારણે મુકી હત આંબેનિધિ વગેરે તપસ્યા માત્ર કરી બેગને સાર્થક ગણવા એ જૈનશા સ્રને આશય નથી. આ પ્રમાણે શ્રીગુરૂ માહારાજજી સાહેબની પાસે સાંભળ્યુ યાદ છે. વળી શ્રી સુએ ધકાનામા શ્રી કલ્પસૂત્રની ટીકામાં શ્રી વીનય વિજ્યેાપાધ્યાયજી લખે છે કે
-
પીતા, પુત્ર, મા દીકરી, રાજા વજીર, શેઠ અને મુનીમ, વિગેરેએ સાથે દીક્ષા ગ્રહણુ કરી હેય તે તેની ઉપસ્થાપના-છેદેપસ્થાપનીય ચારીત્ર ( વડી દીક્ષા ) આ પ્રમાણે થાય. જો પીતા આદિક અને પુત્રાદિક એક સાથેજ છછણીયા અધ્યયનના યોગાહનાદિકે કરી ચેાગ્યતાને પામ્યા હાય તે અનુક્રમે કરીનેજ તેની ઉપસ્થાપના કરવી. જો ચેડેક આંતરે હોય તેા કેટલાક વીલંબ કરીને પણ પીતા આદિકાની પ્રથમ ઉપસ્થાપના કરવી. જે એમ કરવામાં ન આવે તે પુત્રાદિકાને માહાટા કરવાથી પીતા વીગેરેને અપ્રીતી થઇ જાય. તથા પુત્રાદિ બુદ્ધિવાળા હોય અને બીજા બુદ્ધિ રહિત હોય તેથી આંતર ઘણું હાયતા પીતા વિગેરેને સમજાવવા કે હું મહાભાગ ખુદિવાળા પણ તારા પુત્ર ખીજા ઘણાએથી નહાના થશે તારા પુત્રના મેટા ચવાથી તારીજ મેટાઇ છે. એ રીતે સમજાવ્યે થકા જો તે માની લેતે પુત્રાદિકને પ્રથમ વડી દીક્ષા આપવી, અન્યથા નહીં પાઠ આ પ્રમાણે છે.-अथ पिता पुत्र माता दुहितृ राजामात्य श्रेष्ठि वणिकपुत्रादीनांसा गृहीत दीक्षाणां उपस्थापने को विधिरुच्यते यदिपित्रादयः पुत्रादयश्थ समकमेव पट्जीवनिकायाध्ययन योगोद्वहनादिभिर्योग्यता प्राप्तास्तदा अनुक्रमेणैवोपस्थापना अथस्तोकमंतरं तदाकियाचनाप पित्रादीनामेव प्रथममुपस्थापना अन्यथा पुत्रादीनां वृद्धत्वेन पित्रादीनामप्रोतिःस्यात् तथा पुत्रादीनां सप्रज्ञत्वेन अन्येषां निप्रज्ञत्वेन महद्वैतरं तदा सपित्रादिरेवं प्रतिबोध्यः भो महाभाग ! सप्रज्ञेोपि तत्र पुत्र अन्येभ्यो बहुभ्यो लघुर्भ विष्यति तव पुत्रज्येष्टेतवैत्रगौरवं एवं प्रज्ञापितः सयदि अनुमन्येत तदा पुत्रादिः प्रथम उपस्थापनीयः नान्यथाइति ॥
:
પૂર્વોકત પાઠથી વિચારવુ યોગ્ય છે કે જો શાસ્ત્ર ભણવાની જરૂર ન હાય અને ફ્કત આંખેલ નિર્વિ પ્રમુખ તપસ્યાનીજ જરૂર હોય તેા શાસ્ત્ર કાર આટલા બધા પ્રપંચ શા માટે કરત?' માટે મુખ્ય વાત તે! એજ છે કે સૂત્રપાઠ ભણવા અને સાથેજ તેની તપસ્યા વગેરે શાસ્ત્ર વિહિત ક્રિયા શાઆનુસાર કરવી, પરંતુ શાસ્ત્ર ભણવાનું તે નામ નિશાનજ નહીં અને ખાલી તપસ્યાજ કરે જવું. આ ખાખતને પરમાર્થ તે જેઓ કરતા હશે તેજ જાણતા હશે. વળી પણ શ્રી ઉત્તરાધ્યયન સુત્રમાં આ પ્રમાણે લેખ છે કે
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
S
ધ્યાન વિષય. सोभ्यधादस्यकोयोगस्तेप्याहु र्यावदतिन ।
इदमध्ययनं तावदाचाम्लान्येव संतुभोः ॥ १ ॥ ભાવાર્થ-ઉત્તરાધ્યયન સુત્રના અસંખયા નામા અધ્યયનના જોગ વહેવા વાળો શિષ્ય ગુરૂને પુછે છે કે આ અધ્યયનનો કેટલા દિવસનો યોગ છે ? ત્યારે ગુરૂજી કહે છે કે - હે શિષ્ય! જ્યાં સુધી એ અધ્યયન ન આવડે ત્યાં સુધી એલજ કરવાં એટલો એનો યુગ કાળ છે. આથી પણ એમજ સિદ્ધ થાય છે કે કેવળ બેલ નિતી કરવાથી ગહન સિદ્ધ નથી પરંતુ સાથે શાસ્ત્રને ભણવાથી સિદ્ધ છે.
ध्यान विषय. धर्म ध्यानांतर्गत.
સરળ માવના. માતા, પિતા, ભાઈ, બેન, પુત્ર, કલત્ર આદિ સગાં વહાલાં વિદ્યમાન છતાં આધિ વ્યાધિથી સપડાએલા જીવને કાળ પકડી જાય છે, મતલબ કેમાતા પિતા વિધમાન છતાં આયુષ્ય પુરું થાય એટલે કર્મના વશપણ થકી. જીવ પગતિમાં ચાલ્યા જાય છે, કોઈ રાખી શકતું નથી. મૃત્યુરૂપ શત્રના ભયથી કોઈ રક્ષણ કરી શકતું નથી. મરતી વખતે જીવને જે દુ:ખ પડે છે. તે અત્યંત છે. તે દુઃખને સગાં વહાલાં વહેંચી લેવા સમર્થ નથી. વિચારો કે-દ્વારકા જેવી નગરી, કૃષ્ણરાજા સરખા વાસુદેવ, બળભદ્ર સરખા બળદેવ, અને શ્રીમનાથ તીર્થકર સરખા તેમને માથે ગુરૂ હતા તે પણ જ્યારે દ્વીપાયને દ્વારીકાનો નાશ કર્યો ત્યારે કેઈથી કઈ રખાયું નહીં અને આખી નગરીને ક્ષય થઇ ગ. કણ અને બળભદ્ર અને ભાઈ માતપિતાને રથમાં બેસાડી નગરી વચ્ચે થઈ નાચવા લાગ્યા. પણ નગરના દરવાજાની બહાર વસુદેવ અને દેવકીને બન્ને ભાઈઓ કાઢી શક્યા નહીં, અહીં કોનું શરણ કરે ? અલબત કહેવું પડશે કે આ જગતમાં કોઈ શરણ નથી. બને ભાઈઓ વનમાં ચાલી નીકળ્યા. અંતે વનમાં જરાયુ કુમારના હાથથી કુષ્ણનું મૃત્યુ થયું અને ત્રીજી નકે ગયા. જે કૃણુ મહારાજાએ ત્રણસને સાઠ યુદ્ધ કર્યોતે પુરૂષોને પણ નરકમાં જતાં કઈ રાખી શક્યું નહી તો બીજાની શી વાત કરવી. સંભૂમનામાં આઠમો ચક્રવર્તિ કે જેની સેવામાં ચાલીશ હજાર દેવતા હતા તે પણ સમુદ્રમાં બુડી મરણ પામ્યો, કઈ રાખી શક્યું નહીં. આયુષ્ય આવી રહ્યું ત્યારે દેવતાઓ પણ નાશી ગયા. માટે આ સંસારમાં કઈ શરણભૂત નથી. તો ફગટ પુત્ર સ્ત્રી ઉપર માયા અમતા રાખી ( ચેતન ! કેમ કર્મ બાંધી ભારે થાય છે. તું જે જે કર્મ બાંધે છે. તે તે
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ,
૬૮
અવશ્ય તરે ભાગવવાં પડશે. એમ મનમાં વિચાર. નાના પ્રકારના શાસ્ત્રના વિષયાને જાણનારા, અનેક પ્રકારના મંત્ર તંત્રને જાણનારા તથા અનેક પ્રકારના રોગોની ચિકિત્સા જાણનારા એવા પુરૂષોની કુશળતા કાળની સામે જરા પણુ ચાલી નહી. અને કોઇની ચાલશે પણ્ નહીં. મહા શૂરવીર યોધ્યા આથી વીટાએલા પુરૂષો પણ કાળના મુખમાં ખેચાઇ જાય છે. અત્યંત દીલગીરીની વાત છે કેમા જગતમાં પ્રાણીઓને કાઇનું પણ શરણુ નથી. પૃથ્વીનુ છત્ર તથા મેરૂને દંડ કરવાને સર્ચ પુરૂષો પણ આ જગતમાં અસર રહ્યા નહીં, કાળતે કાળી થઇ ગયા.
પુત્ર, મિત્ર અને સ્ત્રીના સ્નેહરૂપ પિશાચને દૂર કરવા માટે હે જીવ! તુ અરાળ માવનાર મમંત્રતું સ્મરણ કર. સંસામાં કોઈ વસ્તુપર મૂઆ રા ખીશ નહી. કારણ કે જન્મ જરા મરણુ સદા પુરું લાગી રહ્યાં છે. તે કાતે છેડતાં નથી. તેા હે જીવ! તને કેમ છેડશે. માટે ધર્મ ધ્યાનમાં તત્પર થા. ધર્મ સામગ્રી પુનઃ પુનઃ મળવી દુર્લભ છે. મૃત્યુરૂપી બાજ જીવરૂપ ૫ખીને અણુધાયા પકડી લેશે. તે વખતે ધસતે હાયે ચાયા જઈશ, માટે હે જીવ! તું ચેત ચેત. કહ્યુ છે કે~~
દુહા. शरण नहीं संसारमां, समजो भवि मन खास; વાળ વ્યાપના વાસમાં, પઢતાં કાળ વનારા. व्याघ्र हरणने ज्युं ग्रहे, त्युं सहु जीवने काळ; पकडे नजरे जोवतां, मांडी माया जाळ. જેને નો વાતામાં, મૃત્યુ મયો હે; तो पण रहे नहीं जीवतो, समज समज तुं जोड़. अ शरण एक ससारमां जैनधर्म हितकार; आराधे भवि मणीया, पामे भवजळ पार.
સસાર ભાવના.
બુદ્ધિવાન તેમજ બુદ્ધિહીન, સુખી તેમજ દુ:ખી, રૂપવાન તેમજ કુરૂપવાન, ગરીબને રા, યાગીને ભોગી, સ્વામીતે સેવક, દેવતા, મનુષ્ય, તીચૈત્ર અને નારકી એમ અનેક પ્રકારના વેષ ધારણ કરીને કર્મવશવર્તી જી વ આ સસારરૂપ અખાડામાં નાટક કરે છે, મહા આર્ભ, માંસ ભક્ષણ, મદિરાપાન, પરદારા ગમન અને દેવદ્રવ્ય ભક્ષણ કરીને જીવ નરકમાં જાય છે. ત્યાં નરકમાં અગ્નિથી ભળવુ, અંગ છેદન થવું વિગેરે મહા દુ:ખ પ્રાપ્ત
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાન વિષય
થાય છે. છળ કપટ કરવાવડે જીવ તીર્થંચ ગતિમાં જાય છે. ત્યાં વાઘ, વરૂ, ભેંશ, ઊંટ, હાથી. ઘેડા, ભૂંડ, સર્પ, મગર કુકડા વિગેરેનાં શરીર ધારણ કરે છે, અને તેમાં સુધા, તૃષા, તાડન, તજન, વધ, બંધન ઇત્યાદિક દુઃખ સહન કરવાં પડે છે, તથા ખાધ અખાધ, વિવેક ન્યતા લજ્જા રહાતપણું, મા બેન દીકરી સાથે ગમન કરવામાં એક સમા નતા, તીર્થંચગતિમાં પ્રાપ્ત થાય છે. મનુષ્ય ગતિમાં પણ પરાધીનતા, ભાનભંગ, સેવકપણું, કંગાલ પણું વિગેરે દુઃખો ભે ગવવાં પડે છે. વળી આ સંસારમાં ગર્ભના અઘોર દુઃખ પુન: પુ:ન પ્રાપ્ત થયા કરે છે. બાલ્યાવસ્થા અજ્ઞાનપણામાં ગરમાવવામાં આવે છે. એ બાલ્યાવસ્થામાં ધર્મધર્મની સમજ પડતી નથી, યુવાવસ્થામાં ધન કમાવાનું મહા દુ:ખ છે, તથા વૃદ્ધાવસ્થામાં શરીરનું કાપવું, પરવશ પણું, મુખમાંથી લાળ પડવી ઇત્યાદિ મહા દુ:ખ ભોગવવાં પડે છે. એ આ સંસાર છે. ત્યાં સુખની ભ્રાંતિ માત્ર જાણવી. તથા સમ્યક્ દર્શન અને વ્રત નિયમાદિ પાળવાથી જે જીવ દેવતા થાય છે તે પણ શોક, વિષાદ, મત્સર, ભય, અદેખાઈ, કામ પ્રમુખ અનેક પ્રકારના દુઃખમાં સ્વ આયુ. ખ્ય ગાળે છે.
આ સંસારમાં સ્ત્રી કરીને માતા થાય છે. માતા મરીને સ્ત્રીપણે ઉત્પન્ન થાય છે; સ્ત્રી મરીને બેન થાય છે, બેન ભરીને સ્ત્રીપણે ઉત્પન્ન થાય છે; પુત્ર મરીને પિતાપણે ઉત્પન્ન થાય છે, પિતા મરીને પુત્રપણે ઉત્પન્ન થાય છે, શત્રુ ભરીને ભાઈ પણે ઉત્પન્ન થાય છે. ભાઇ મરીને શત્ર થાય છે, એવો આ સંસાર અસાર છે. જીવ એક જાતિ મુકીને અપરજાતિ ગ્રહણ કરે છે. કહ્યું છે કે –
गाथा जाइमिगं मुंचंतो, अवर जाइ तहेव गिण्हंतो; भमइ चिरं विरामे, भमरोव्व जीवा भवारामे ॥१॥
ભાવાર્થ–જીવ જે તે આ સંસારરૂપી બગીચાને વિષે ભમરાની પેઠે વિસામા રહીત ઘણું કાળ સુધી ભમે છે. તે શું કરતો છત ભમે છે? તે બતાવે છે–ાનાવનાર, શીવાડના મંત
अव्यवहारराशास्याद् दुःसंहग्रहदुःखभाक्. असंख्या छत्रगोलास्यु गोलोऽसंख्यनिगोदकः एकै कस्मिन्निगोदेस्य रनंताजतवः स्थिराः अन्योन्यजंतसंवास संमत्पिीडपीडितः जीवोऽनंतानभवानके द्रितएवात्रसंवसेव
જ હા
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
8
e .
9
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ. उत्पत्तिनाशस्तत्रै वाकामनिर्जरयाचरात सक्षिपेत् कानिचित् किंचित्र कर्माणिकथमप्यथ ४ एवंतेपनिगोदेषु सोनुभूयमहाव्यथा आयातिव्यवहारात्य राशौदैववशादिह अत्यंत स्थावराऽप्यत्र कथंचित्कर्मलाघवात् मानुष्यमुत्तमंत्राप्य भवेतत्रैव सिध्यति, प्रायणान्यस्तुसोपि संसारे स्वस्वकर्मतः चतुरसीलिलक्षामु जीवोभ्राम्यतियोनिषु
इत्यादि श्री वासुपूज्य चरित्रे. ભાવાર્થ–આ અનાદિ રાંસારમાં અનાદિ કાળથી જીવ સ્વકર્મ થકી અત્યંત દુ:ખ ભગવતે છતે અવ્યવહારરાશિ નિગોદમાં હોય છે. તે અવ્યવહાર રાશિ નિગોદમાં અસંખ્યાતા ગેળા છે. અસખ્ય નિગદ કરી એક ગોળે થાય છે. એકેક બિગોદમાં અનંતા જીવ હોય છે. અનંતા ભવ સુધી અવ્યવહાર રાશિ નિગોદમાં જીવ વસે છે. અને ત્યાં અનંત જન્મ મરણ કરે છે. જરા પણ વિશ્રાંતિ નથી. વાંચક વર્ગ યાદ રાખવું કે-આ પ્રમાણે બેલીએ છીએ તે પણ એક વખતે તે નિગોદનાં દુ:ખ ભોગવતા હતા. અકામ નિજરાના યેાગે ત્યાંથી જીવ વ્યવહાર રાશિમાં આવે છે, ત્યાંથી અનુક્રમે બેરેંદ્રિ આદિ જાતિ પામતો છત મનુષ્યપણું પામે છે. ચોરાશી લાખ જીવાચોનિમાં સ્વસ્વ કર્મનુસારે જીવ ભટકે છે. આ સંસારરૂપી બગીચાને વિષે જીવ એક જાતિને ત્યાગ કરી બીજી જાતિ ગ્રહણ કરતો છતો ભમે છે. મનુષ્ય જાતિ ત્યાગ કરી દેવજાતિ ગ્રહણ કરે છે, દેવળતિ ત્યાગ કરી તીર્યચજાતિ ગ્રહણ કરે છે. એ પ્રમાણે ભમે છે. ભમરો જેમ માલતી વૃક્ષને ત્યાગ કરી કમળને ગ્રહણ કરે છે, વળી કમળને ત્યાગ કરી અન્ય વૃક્ષને ગ્રહણ કરે છે. તેમ જીવ પણ આ સંસારરૂપ બગીચામાં ભમરાની પેઠે મો. હભાયામાં ફસાયા છતા સુખની ભ્રાંતિથી પરિભ્રમણ કરી અધેર દુઃખ પા મે છે.-આ જીવ કોઈ વખત ચંડાળપણે ઉત્પન્ન થશે, અને કોઈ વખત શાક ભાજીમાં પણ ઉત્પન્ન થયો. તે તું ફોગટ મહું કુળવાનું છે અને આ નીચ હલકી જાતિનો છે; મારું કુળ ઉત્તમ છે અને એનું કુળ અધમ છે. એ ફોગટ કેમ અહંકાર કરે છે. સંસારમાં ચેતન અનાદિ કાળથી પરિભ્રમણ કરે છે, તેનું કારણ કર્મ છે. કર્મ વશ પડયો જીવ ૨ક જેવા બન્યો છે. આ ચેતન સર્વ પુદ્ગલ પરમાણુંને ભેગવી ચુક્યો છે. કાંશને એક
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વર્તમાન સમાચાર.
૭૨ પણ એ પ્રદેશ નથી કે જે હે ચેતન. તારા ફરશ્યા વિના રહ્યા હોય. એભ અનંત પુદગલ પરાવર્તન કાળ તું ભમ્યો. તે પણ હે ચેતન તને સંદ સારનો ભય લાગતો નથી. આ સંસારમાં કોઈ પણ સુખી નથી જેણે આ અથિર સંસારનો ત્યાગ કર્યો તે જ ખરેખર સુખી છે.
અપૂર્ણ. મુનિ. બુદ્ધિસાગર.
वर्तमान समाचार.
જેને '' આ નામનું સપ્તાહીક ન્યૂપેપર તા. ૧૨ મી એપ્રીલથી અમદાવાદ ખાતે પ્રસિદ્ધ થવા લાગ્યું છે. પ્રસિદ્ધ કર્તા ભગુભાઈ કતેચંદ કારભારી સારા લેખક છે. લેખ પણ ઉપયોગી અને જાણવા લાયક દાખલ થાય છે. પ્રારંભમાં જ સારા ન્યુપરની પંકિતમાં ગણવા લાગ્યું છે. નકલે પણ ઠીક ખપે છે. જનવર્ગમાં આવા સપ્તાહીકની ખાસ જરૂરજ હતી તે ખેટ આ
પેપરથી કેટલેક અંશે પૂરી પડી છે. એટલું જ નહીં પણ આ પ્રસિદ્ધકર્તા સતત ઉગી હોવાથી બીજા ન્યૂપેપરોની જેમ અટકી પડે તે કિંચિત પણ સંભવ નથી. અમે એનો વિશેષ ઉદય ઈચ્છીએ છીએ અને શુદ્ધઅં. તઃકરણથી જેલની ખરી સેવા બજાવ્યા કરવાની તેના પ્રત્યેજકને ખાસ ભલામણ કરીએ છીએ તેમજ જિનવર્ગ ગ્રાહક થઈને મદદ આપવાની પણ ખાસ આવશ્યકતા જણાવીએ છીએ.
“શ્રી દરાપુરામાં દીક્ષા મહોત્સવ. * વૈશાક વદિ ૭ મે શ્રી દરાપુરામાં મુનિરાજ શ્રી વીરવિજ્યજીની પાસે શ્રી ઝરના શ્રાવક શેઠ હરચંદ ઈશ્વરદાસે દીક્ષા લીધી છે. વૈરાગ્ય સારો છે. ઉમર વર્ષ ૪૦ ની છે. મહોત્સવ શ્રેષ્ટ થયું છે. નામ મુનિ કેશરવિજયજી રાખવામાં આવ્યું છે.
શ્રી ગઘામાં મહોચ્છવ.” શ્રી ગઘામાં વરસીતપના પારણાના પ્રસંગ ઉપર શ્રાવકાઓએ મળીને સારૂ મહોત્સવ કર્યો છે. દેરાસરની અંદર ખાસ મંડપ બંધાવીને તેમાં સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનની રચના કરી હતી. અંદરનું સિદ્ધાયતન બહુ રમણિક બનાવ્યું હતું. ખર્ચ પરિમિત કરવાનો હોવાથી વિશેષ ગોઠવણ થઈ શકી નહોતી પરંતુ દેખાવ બહુ રમણિક બનાવ્યો હતો. મહેચ્છવની શરૂઆત વૈશાખ સુદ ૧૨ શ કરીને અઠ્ઠાઈ મહેસૂવ કરવામાં આવ્યા હતા. સમુદાય નાનો છતાં ઉત્સાહ સારે હોવાથી આઠે દિવસ સ્વામી વછળ થયા હતા.
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ “શ્રી વીરમગામમાં દીક્ષા મહોચ્છવ ” પન્યાસજી સિદ્ધિ વિજ્યજીની પાસે થી વિરમગામમાં તા. ઉ–૫૧૦૩ વૈશાખ સુદ ૧૩ ના રોજ શ્રી મેસાણાવાળી બાઈ દિવાળીએ દીક્ષા ગ્રહણ કરી છે. તે પ્રસંગ ઉપર સંધ તરફથી ઘણા ઉત્સાહ સાથે અઠ્ઠાઈ મહોત્સવ કરવામાં આવ્યા છે. બાઈ બાળવિધવા હોવાથી અભ્યાસ સોર કર્યો છે. દીક્ષા લેવાની ઈચછા બહુ વખતથી હતી તે હાલ પાર પડી છે. નામ સાધ્વી ચંપાશ્રી રાખવામાં આવ્યું છે. અને સાધ્વીજી હેતપ્રીછની શિષ્યા થયા છે.
શ્રી શત્રુંજ્ય આશાતના કેસ.?? પાલીતાણા દરબાર, તેના હજુરીઓ અને તેની પિલીસે સિદ્ધાચળજી ઉપર મેટી ટુંક વિગેરેમાં જેડા પહેરીને ફરવા વડે જે આશાતના કરી છે અને જેના વડે જનવર્ગની લાગણી પારાવાર દુઃખાણી છે તે બાબતમાં શેઠ આણંદજી કલ્યાણજીના પ્રતિનિધિઓ તરફથી રીતસરના પગલાં ભરવામાં આવ્યા છે. મુંબઈના આગેવાન ગૃહસ્થની પૂરી મદદ છે. પ્રથમ તા. ૨૫મી મેએ અને ત્યારબાદ તા. ૪ થી જુને શ્રી વઢવાણ કેમ્પમાં પોલીટીકલ એજટ એશબી સાહેબ પાસે રજુવાત થઈ છે. હજુ સાક્ષી પૂરાવ લેવાની શરૂઆત થઈ નથી. આપણે કેસ ઘણે મજબુત હેવાથી સમાધાનીની વાત ચાલે છે પરંતુ આ વખતે જે કરવું તે ઘણી પાક પાયા ઉપર કરવાનું છે, આગેવાન શેઠીઆઓએ જે પ્રયાસ આદર્યો છે તેને સારું પરિણામ લાવવા સુધી લંબાવવાની જરૂર છે. આવી મહાતીર્થની અશાતના કરવાની બુદ્ધિ જે થઈ છે તે જરૂર તેનું ખેદકારક પરિણામ તેના કરનારને બતાવ્યા શિવાય રહેશે નહીં.
શ્રી ભાવનગરમાં દીક્ષા મહોછવ.” તળ ભાવનગરના રહીશ સુમારે ૧૩ વર્ષના એક છોકરાએ જેષ્ટ શદિ૧૩ શે પન્યાસજી ગંભીરવિજ્યજી પાસે ચારિત્ર ગ્રહણ કર્યું છે. તેનું મૂળ નામ જગજીવન હતું, તેના મા બાપ ગુજરી ગયા છે. તેની મોટી મા હયાત છે, તેણે રાજી ખુશીથી રજા આપી છે. નામ મુનિ આણંદ વિજ્યજી રાખવામાં આવ્યુ છે. સંઘ તરફથી શુદી ૧૨ શે બહુ ઠાઠ માઠથી વરઘેડ ચડાવવામાં આવ્યો હતે. દીક્ષા લેનારનો ઉત્સાહ સારો છે અને બુદ્ધિ બહુ તીક્ષણ છે. થોડા વખતમાં અભ્યાસ ઠીક કર્યો છે અને આગળ વધારે સારે અભ્યાસ કરી વિદ્વાન નીવડવા સંભવ છે.
શ્રી ભાવનગરમાં ગદ્વહન.” મુનિરાજશ્રી નેમવિજયજી વિગેરે પન્યાસ શ્રી ગંભીર વિજયજી પાસે શ્રી ભગવતિજી વિગેરેના વેગેદહન કરનાર છે. જે વદિ ૩ જે પ્રવેશ કરવાનું મુહુર્ત છે. ગવવીમાં સાધુ સાધ્વીની સંખ્યા સારી થવાને સંભવ છે.
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
लाइब्रेरी खाते मळेली भेट, નીચે જણાવેલા ગૃહસ્થા તરફથી રોકડ રકમ ભેટ દાખલ આવી છે. તે સ્વીકારીએ છીએ. તેની બુક ખરીદ કરીને તે તે ગૃહસ્થના નામ સાથે લાઇબ્રેરી માં મુકવામાં આવશે. ૨૫) દોશી લલુભાઈ છગનલાલ વીમા એજન્ટ ભાવનગર, ૧૫) શા હરીલાલ જુઠાભાઈ
શ્રાંગધરા ૧૪) શા અનસુખરામ અનેપચ
શ્રી અમદાવાઈ '૧૦) શા ગોવીંદ દીપચંદ (કબાટ સારૂ)
શ્રી ભાવનગર ૫) સધવી ઉમેદચંદ અમથાભાઈ
શ્રી વીરમગામ - ૫) ઝવેરી માણે કચ૮ મા ૨) શા તલકશી કરમચ' ૫) શા સરૂપચદ્ર ન્યાલચક્ર
તલગામ ડાભાડા પ) શા બુલાખીદાસ સુળચક્ર
શ્રી અમદાવાદ નીચે જણાવેલા ગહૃસ્થા તરફથી પુસ્તક ભેટ આવ્યા છે. ૧ શ્રી અમદાવાદ શા બાલાભાઈ છગનલાલ તરફથી
૧ સઝાયમાળા ભાગ ૩ જો કી: રૂ.૧) ૧૪૬ સઝાયાને સંગ્રહે છે. ૨ સઝાય ભાગ ૨ જે (આવૃત્તિ ૪ થી કી રૂ. ૧)૩ કપુર પ્રકર. સટીક અર્થ ચુકત કી: રૂ. માત્ર
૪ પાંત્રીસ એલને થાકડા, શિખામણના એલ સહીત કૌર ) ૨ શ્રી મુબઇ. ફતેહુચ% કપુરચંદ્ર લાલન તરફથી
૧ સહુજ સમાધીની બુક ૧૫ ચોગ્ય જીવોને ભેટ આપવા
૨ આન ધનજીની બહારીમાંથી ત્રણ પદ અથે યુકત ફી રૂ૦)૩ શ્રી પારદર, ભણશાળી લહમીદાસ ઓધવજી તરફથી
૬ શ્રી પ્રકન વ્યાક રણ સુત્ર ટપ્પા ૨હીંત લ ખેલ પ્રત પા૧૬૫ ૪ માસ્તર કેશવલાલ પ્રેમચંદ શ્રી અમદાવાદવાળા તરફથી ૧ શ્રાવક પ્રજ્ઞપ્તિ શ્રી ઉચ્ચાસ્વાતિવાચકે કતનું ભાષાંતર આ
મુક શ્રી પ્રાંતિજવાળા શેઠ પાચાલાલ ડુંગરશી તરફથી છપાવીને બહાર પાડવામાં આવી છે. ગ્રંથ બહુ જ ઉપયેગી છે પરંતુ વિસ્તારવાળા અચની અપેક્ષા રહે તેવા પુર્વપક્ષ ઉત્તર પક્ષવ કેટલીક હકીકત બહેજ પુષ્ટ કરેલી છે. એડીટર કેશવલાલ યુ કીલે ભાષાન્તર કરવામાં પ્રયાસ સારા કયા છે. કિંમત માત્ર એ આના રાખી છે. તે મુણા સારે ભાગ વાપરવા માટે લેવાની છે હેતુ શ્રેષ્ઠ છે
For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ઉપર પ્રમાણેની બુકે સ્વીકારીએ છીએ. શિવાય સભાસદૈ તરફથી કેટલીક બુકા વિગેરે ભેટ આવેલ છે તેની વીગત તેમજ પહાય આવતા અંકમાં આપવામાં આવશે, જાહેર રૃબર. [ આંખના દરદીઓ માટે અમૂલ્ય તક] | ( મુનિરાજ તથા સાધ્વી માટે મફત ) ચક્ષરૂપી રત્નને જાળવવું એજ દુનીઆમાં માટી દાલતો છે, શરીરે સુખી તેજ ખરે સુખી કહેવાય છે, તે શરીરના આધાર ચક્ષ ઉપર છે. તેથી આગળ ઉપર ચશ્માની જરૂર ન પડે હુમેરા આાંખ સાફ રહે અને તેજી વધે તેને માટે 66 શુદ્ધ સાચા માતીના સુરમા 32 કાળા, સફેત અથવા લાલ ત્રણ રંગના પણ એક સરખા ગુણવાળા અને બનાવેલો છે તે જોઇએ તેણે મ ગાન વવોતેની કિંમત નબર 1 લાના તાલા 1 ના રૂ. 4) અને –ખર ખીજાના તાલા 6 ના રૂ. 2) પાસ્ટ બુચ જુદુ પરદેશવાધાને વેલ્યુ પેબલથી મોકલશું. આ દવાથી ઘણા ફાયદા થાય છે. ધણા માણસોને ફાયદા થયેલા છે તેના સર્ટીફીકેટે અમારી પાસે ત્રણે જાતને સુરમો બનાવનાર તથા વેચનાર. શેઠ. ત્રીભોવનદાસ હુંઠીસંગ. 1 જામનગર—કાઠીયાવાડ લવાજમની પહાંચ. ૧—જ શા ણીચંદ ગુલાબરા દે ! 2-10 ગાંધી વીરચંદ અમરસી 11-3 શી હારા. ભાઈ જેરોજ 2- 10 શા કે પુરચુ 6 લાલુલ્લાર્ક ઉ—ટ શા સરપંચ દ ઝરચંદ 16 દફતરી છગનલાલ નાનચ 16 શા મોતીચુ 6 નાનજી 1-6 પારેખ લલું રાયજી. 1-4 શા નથુ માણેકચંદ 2-10 શા વીરચંદ કૃશ્નાજી 1-4 મેતા પ્રેમચંદ કરશનજી 1-4 શી મકનજી જોરાજી 1-4 શા મહાસુખભાઈ નથુભાઈ. 1-6 શા. વેલશીભાઈ હેમચંદ 0-8 શા ગોવિદજી ડોસા 2-10 શો દેવચંદ દલસુખ 1-4 શા લક્ષ્મીચંદ માણેકચંદ | 1-6 શી વાયુચ જેડીદાસ 14 શ્રી દેશી લાલચંદ For Private And Personal Use Only