Book Title: Gavdi Parshwanathadi Stotratrayam
Author(s): Vinaysagar
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229391/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jUna 2009 kSamAraMga | zrI jJAnatilakapraNItam gavaDIpArzvanAthadistotratrayam saM. ma. vinayasAgara sAhitya ke kSetra meM adbhuta chaTA bikherane vAle upAdhyAya dharmavarddhana ( dharmasI) ke ziSya jJAnatilaka bhI utkRSTa koTi ke vidvAna the / jJAnatilaka zrIjinabhadrasUri kI paramparA meM hue haiM ataH unakI guru paramparA kA vaMzavRkSa denA Avazyaka hai / ratnalAbha | rAjakIrti vijayaharSa | dharmavarddhana jinabhadrasUri padmameru | mativarddhana #**H** jJAnatilaka merutilaka dayAkalaza amaramANikya vimalatilaka sAdhusundara mahimasundara | | | vimalakIrti udayakIrti | vimalacanda u. sAdhukIrti | jJAnameru kIrtisundara 43 kanakasoma (dekhe kharataragaccha kA bRhad itihAsa pR. 342 ) nayameru | lAvaNyaratna kuzalasAgara Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 anusandhAna 48 upAdhyAya dharmavarddhana vijayaharSa ke ziSya the / inakA prabhAva rAjA, mahArAjAoM para bhI thA aura jodhapura nareza tathA bIkAnera nareza inake bhakta the / inake dvArA racita zreNika caupAI, amarasena vayarasena caupAI, surasundarI rAsa ityAdi pramukha kRtiyoM ke sAtha 300 se adhika laghu racanAeM bhI prApta hotI haiM / ina racanAoM kA saMgraha dharmavarddhana granthAvalI ke nAma se vistRta prastAvanA ke sAtha pUrva meM prakAzita ho cukA hai / jisake sampAdaka agaracanda bhaMvaralAla nAhaTA the / ___ jJAnatilaka kahA~ ke rahane vAle the, jJAta nahIM / kintu, inakA janmanAma nAthA thA aura jinaratnasUri ke paTTadhara jinacandrasUri ne saMvat 1726 vaizAkha vadi 11 cirakAnA meM tilakanandI sthApita kI thii| tadanusAra inakA dIkSA nAma jJAnatilaka rakhA aura vijayaharSa ke pautra ziSya banAe (dIkSAnandI suucii)| sambhavata: ye rAjasthAna pradeza ke hI hoMge / jJAnatilaka racita sAhitya meM 1. siddhAnta candrikA vRtti (abhI taka aprakAzita hai / ) bikAnera ke jJAna bhaNDAra ke antargata mahimA bhakti jJAna bhaNDAra meM isakI prati prApta hai / 2. vijJapti patra-yaha patra jinasukhasUri ko jJAnatilaka ne bhejA thA / (isakA prakAzana siMghI jaina granthamAlA ke antargata vijJapti lekha saMgraha prathama bhAga meM AcArya jinavijayajI ne prakAzita kiyA hai / jo pRSTha 107 se 113 meM prakAzita hai / yaha vijJapti vijayavarddhanagaNi ke nAma se chapI hai jo ki jJAnatilaka kI hI hai / ) 3. vijJapti patra-yaha aprakAzita hai aura abhaya jaina granthAlaya, bIkAnera meM prApta hai / isake alAvA kucha laghu kRtiyA~ bhI prApta haiM / prastuta kRtiyA~ ina tIna laghu kRtiyoM ke mAdhyama se kavi ne apanA pANDitya bhI pradarzita kiyA hai / pratyeka kRti meM unakA anUThApana najara AtA hai / prathama kRti gaur3IpArzvanAtha stotra zRGkhalAbaddha hai / sAtha hI isakI bhASA saMskRta hai aura dezI rAginI meM isakI racanA kI gaI hai / Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jUna 2009 45 dvitIya kRti sarasvatI stotra kI racanA padya 1 se 5 mAtrika soraThA chanda meM kI gaI hai aura padya 6 se 14 taka tribhaMgI chanda meM aura 15 vA~ padya SaTpadIchanda meM hai / tribhaMgI chanda kA lakSaNa - isameM sAta caturmAtrika hote haiM aura anta meM jagaNa niSiddha hai / tRtIya kRti dAdA jinakuzalasUrijI kI stuti meM prArambha ke 5 padya AryA chanda meM racita haiM, 6 se 13 taka tribhaMgI chanda meM aura 14 vA kavitta ke rUpa meM prastuta kiyA gayA hai / prArambha ke 5 padya chor3akara tribhaMgI chanda meM nirUpita dAdA jinakuzalasUrijI chanda kA pUrva meM kaI grantho meM prakAzana huA hai, usI ke anusAra maiMne bhI dAdAguru bhajanAvalI meM unhIM kA anukaraNa kiyA hai, prArambha ke pA~ca padya usameM bhI nahIM die gae haiN| saMskRta ke kavi bhI loka dezoM kA Azraya lekara aura prAkRta ke pracalita chandoM meM racanA karane meM apanA gaurava samajhate the isa dRSTi se ye tInoM pratiyA~ zreSTha haiM / vidvadjano ke lie yaha tInoM stotra prastuta haiM : zrIjJAnatilakapraNItam gavaDIpArzvanAthastotram zAzvatalakSmIvallIdevaM, devA natapadakamalaM re / malinakaluSatuSaharaNe vAtaM, vArtakaraM kRtakuzalaM re |shaa0||1|| zalabhanibhe karmaNi dAvAgni, vAgnirjita vada jIvaM re / jIvadayApAlitasamavizvaM, vizvasamayarasakSIbaM re |shaa0||2|| kSIbitagarvitadurjayamohaM, mohitabahujanakokaM re / kokilakUjitakalaravavAcaM, vAcA prINitalokaM re shaa0||3|| lokitasadasannAnAbhAvaM, bhavabhayadarzitapAraM re / parakumatInAM hatapAkhaNDaM, khaNDitamAravikAraM re |shaa0||4|| kAraM kAraM vinayaM vande, vandyamahaM zritanAgaM re / nagasudRDhaM zrIgauDIpAzrvaM pArzvezaM jitarAgaM re |shaa0||5|| Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 anusandhAna 48 rAgAnnirmama mama sunikAmaM, kAmaM pUraya satataM re / santatamastu ca tava me sevA, sevaka viza iti ghaTataM re zA0 // 6 // (sragdharAvRttam) itthaM gauDIzapAzrvaM pRthutarayazasaM pArzvapAkhyiyakSaM, bibhrANaM jJAnapUrvaM tilakamatitarAM ye janA bhaktimantaH / sevante saniyujya pravarakarapuTaM mUrti saMjAtaharSa, yannAmnaH sragdharAste pratidinamacirAt sAtajAtaM labhante / iti zrI gauDIpArzvajinastavanam sarasvatI-stotram jaya jaya vAgIze jaye dAtri jJaptiM dehi / kuru kuru kamalAsini kRpAM dhAma svaM sandhehi // 1 // vizvaM vAgupaveNitA prINayasi tvaM vANi / adharitasudhAmadhu hyanto vINAM kiM karavANi // 2 // kAlidAsapramukhAnpurA mandAnmatibhAreNa / vyadhiyA gurutulyAnvare sAdhitabahusAreNa // 3 // tava devi kSaNato drutaM kITa: karitAmeti / tasya na citraM kila kRtau manasA yadabhipraiti / / 4 / / zrutvA tvApi samAgamaM laghuzizukaM vijJAya / bhinu me kAmitasaJcayaM vidhivadrata vidhAya / / 5 / / (atha tribhaMgIvRttam) hariharadhAtrAdyA jagadabhivAdyAstairabhivAdyA susmAryA, janajanitAnandA mukhAravindA bhAsitacandA hRdi dhAryA / adbhutavAgIzA praNatadigIzA zritabhUmIzA bhaktibharaM, tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram // 1 // jagatIvikhyAtA jagatAM mAtA zabdavrAtA niSNAtA, sevakakRtasAtA yogIdhyAtA sadAvadAtA svAmnAtA / Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jUna 2009 vidvajjanasevyA janatAsevyA bodhairbhavyA vigatadaraM, tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram / / 2 / / vikasitakajanetrA parihitanetrA pUtakSetrA'bhyastakalA, gatijitakalahaMsA zirovataMsA yAnitahaMsA guNavimalA / amRtadyutivadanA mauktikaradanA dhRtadhIsadanA sukhanikara, tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram // 3|| kalakaNThIkaNThA geyotkaNThA sundarakaNThA priyatAlaiH, saGgItavibhedA veditavedA kheditakhedA'GgalicAlaiH / svararasajharavAhA'tizayavagAhA yadupAviNayaduditakara, (?) tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram // 4|| prativarNavikalpAH svaravidhikalpA: kalpAkaravispaSTA, jAtivyaktibhyAM sayuktibhyAmastasphoTibhuvi ziSTA(?) / yadyAnAdisthaM sarvaM sasthaM vyaktIcakre paramaparaM, tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram / / 5 / / jADyAmbudhimagnA-lAkRtibhugnA snehAbhugnA jananicayA, ajJAnatamondhA yathA divAndhA lasadamRtAmbhA vidhinicayA / sarvAMstAn kSaNataH sadvIkSaNatassallakSaNatascitsuvaraM / tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram // 6 // satpustakahastA cetaHzastA buddhinirastA budhatAyA, vAgbhaGgItaraGgA nirjitagaGgA satkataraGgA sacchAyA / upaniSadAdAnA varaM dadAnA tattvanidAnA mutprakaraM, tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram / / 7 / / sArasvatarUpA jyotIrUpA bhAsvadrUpA nityasthA, devendrai--tA zuddhAkUtA vidyApUtA madhyasthA / oGkArodArA ceSTesphArA jJAnadvArA ghanaruciraM, tvaM kuru gIrvANI zreyaskAriNI duHkhanivAriNI buddhivaram // 8 // Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 anusandhAna 48 (SaTpadakavitvam) viditA kalpalateva siddhivRddhaH pUraNataH, kSoNijanatAyAzca devyasi tvAM me bhaNataH / zubhavati zubhabhAvena nayanaprAghuNakIkRtyaM, vitara vitara me muhu tattvarAyaM saMskRtya / vijayAdiharSamutkarSataH savijayavarddhanakaM sadA / sadjJAnatilakadAyaM tataM jJatva saukhyakaraNa mudA 1 / 9 / / iti sarasvatI stotraM pitAmaha - zrIjinakuzalasUrichandaH (AryAcchandaH) jinakuzalaM sUrIzaM ratnatrayaprabhRtiratnavArIzam / . gAyAmi munigaNezaM vAganavadyaiH zubhaM padyam / / 1 / / paJce paMcamaarake viSame ghanatApakArake taptAn / surataruriva yo jIvAn sukhayati sacchAyamadhikadadaH // 2 // yatkIrtiprasphUrtyA vicitramapi citritaM hi bhuvanatalam, vizadamiva bhAti sarvaM taM satataM kIrtayAmi hitArtham // 3 / / yo'raNyeSUdanyata ya: cApa: pAyayatyaho abhikAn / asamayajAtaghanaughaM vikuLa vidyutsanitamizram ||4|| dhanI dhanIrapi manujaH sutIrapi syAt sutI paramabhaktaH, sukhI sukhIrapi nityaM bhavata: zubhadRSTisRSTicayAt // 5 // (tribhaMgIchandaH) yo bhUmISaSThe pRthulavariSThe gADhagariSThe bhAtitarAM, yaH kRcchaM kakSaM mauAdhyakSaM sarvasamakSaM dAtitarAm / kurvanirapAyaM saukhyantarAyaM cheditamAyaM buddhiguruM, taM vAraMvAraM seve sphAraM sacchIkAraM kuzalagurum ||1|| Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jUna 2009 yaM darpakarUpA madhurasakUpAH zazvad bhUpAH sevante, yaM nAmaM nAmaM sadA prakAmaM pUritakAmaM devaM te / bhAsvadveSA suSamArekhA dRpyalekhA vizvaguruM, taM vAramvAraM seve sphAraM sacchrIkAraM kuzalagurum // 2 // yena ca ghanadAvaM prajvaladAvaM saMbhRtabhAvaM puraM kRtaM, yannizitaM zastraM mRduzatapatraM pattrIpatraM viSamamRtam / dharaNIgamanAnAM tvaddhyAnAnAntaramAnAnAM sAdhuguruM, taM vAramvAraM seve sphAraM sacchrIkAraM kuzalagurum ||3|| yasmai bhUharaye dIptyA haraye bhayagajaharaye bhavatu namaH, kAmitaphalakartre damaravihartre jagato bhartre punarnamaH / zrIkaraNaprabhave munitAprabhave vibhutAvibhave saphalatarUM, taM vAramvAraM seve sphAraM sacchrIkAraM kuzalagurum // 4 // yasmAd gurunAmno bahuguNadhAmnastava guNadAmno nuH paramAnnezuH sapAyAH sadAntarAyA duHkhanikAyA gatabhramAt / sa bhavati zreyo yasmAcchreyo bahulapreyo dharmaguru, taM vAramvAraM seve sphAraM sacchrIkAraM kuzalagurum // 15 // yasya zrIstUpAH pUtA yUpA iva sadrUpA bhuvanatale, satketUttuMgA lasatsuraMgA nAnAbhaMgA santyakhile / candanaghanasArAdyAzritasArA gandhodArAH zAntaguruM, taM vAramvAraM seve sphAraM sacchrIkAraM kuzalagurum ||6|| yasmin mArttaNDe tejazcaNDe bhAratakhaNDe sAmudite, tama iva na vyAdhi kveva durAdhiH svAntasamAdhiH syAt prIte / na ca bandI rogA na ca duryogA bhAsurabhogA bhUmitaruM, taM vAramvAraM seve sphAraM sacchrIkAraM kuzalagurum // 7 // karuNArasasAgara ! nUtananAgara ! janakRtajAgara ! zubhazAlin !, deveSTaM pUraya duHkhaM dUraya zatrUcaraya munimAlin ! 49 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 48 bhaktyA bhaktAnAM tvatsaktAnAM tvadraktAnAM sukhitamaru, taM vAramvAraM seve sphAraM sacchIkAraM kuzalagurum // 8 // (kavitvam) vighnadrumagajarAja ! ruciravirudAnAM dhAraya, kaliyugasuraghaTatulya ! vipulavidyAnAM pAraya / vijayaharSabhRtAM nRNAM vijayavarddhanasatkarAM, vidadhaccaritadevaM dharaNitalajIvAdhArAm / / jinacandrasUripaTTe sthitastAvad vijayasva drutam / yAvat surAdrisUrau tvakaM 'jJAnatilaka' do vizrutam // 9 // C/o. prAkRta bhAratI, 13-A, mena mAlavIya nagara jayapura 302017 1. ye racanAeM kAphI azuddha lagatI hai| yadi sampAdakajIne zuddha vAcanA ke lie pratyantaroMse milAna ityAdi rUpa prayatna kiyA hotA to kAphI Ananda hotA / ___- zI.