Book Title: Gathasahastri
Author(s): Samaysundar, 
Publisher: Zaveri Mulchand Hirachad Bhagat Mumbai
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009671/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RST - CELL zreya jIrNoddhAra -: saMyojaka :zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra zA. vimaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavanA hIrAjaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005. mo. 94265 85904 (o.) 079-22132543 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "aho zrutajJAnama" graMtha jIrNodhdhAra 100 gAthAsahastrI : dravya sahAyaka: pUjya AgamoddhAraka AnaMdasAgarasUrIzvarajI samudAyanA pU. sAdhvIjI zrI niraMjanAzrIjI ma.sA.nA ziSyA pU. sAdhvIjI zrI nityAnandazrIjI ma.sA.nA ziSyA pU. sAdhvIjI zrI kIrtIpUrNAzrIjI ma.sA.nI preraNAthI zrI AzApUraNa phleTanI ArAdhaka zrAvikAonA jJAnakhAtAnI upajamAMthI saMyojaka zAha bAbulAla saremala beDAvALA zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAna bhaMDAra zA. vImaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005 (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 saMvata 2067 I.sa. 2011 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "Aho Shrut Gyanam" Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha 238 286 54 007 810 850 322 280 162 302 aho zrutajJAnama graMtha jIrNoddhAra- saMvata 2065 (I. 2009- seTa naM-1 kramAMka pustakanuM nAma kartA-TIkAkAsaMpAdaka 001 | zrI naMdIsUtra avacUrI pU. vikramasUrijIma.sA. 002 | zrI uttarAdhyayana sUtra cUrNI pU. jinadAsagaNicUrNIkAra / | 003 zrI arhadrItA-bhagavadgItA pU. meghavijayajI gaNima.sA. 004 zrI arhaccUDAmaNisArasaTIkaH pU. bhadrabAhusvAmIma.sA. 005 | zrI yUkti prakAzasUtraM | pU. padmasAgarajI gaNima.sA. 006 | zrI mAnatuGgazAstram | pU. mAnatuMgavijayajIma.sA. aparAjitapRcchA | zrI bI. bhaTTAcArya 008 zilpasmRti vAstu vidyAyAm | zrI naMdalAla cunilAlasomapurA 009 zilparatnambhAga-1 | zrIkumAra ke. sabhAtsavazAstrI 010 | zilparatnambhAga-2 | zrIkumAra ke. sabhAtsavazAstrI 011 prAsAdatilaka zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 012 | kAzyazilpam zrI vinAyaka gaNeza ApaTe 013 prAsAdamaJjarI zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 014 | rAjavallabha yAne zilpazAstra zrI nArAyaNa bhAratIgosAI 015 zilpadIpaka | zrI gaMgAdharajI praNIta | vAstusAra zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 017 dIpArNava uttarArdha | zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI jinaprAsAdamArtaDa zrI naMdalAla cunIlAla somapurA | jaina graMthAvalI | zrI jaina zvetAmbarakonphransa 020 hIrakalaza jainajyotiSa zrI himmatarAmamahAzaMkara jAnI nyAyapravezaH bhAga-1 | zrI AnaMdazaMkara bI.dhruva 022 | dIpArNavapUrvArdha zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 023 anekAntajayapatAkAkhyaM bhAga pU. municaMdrasUrijIma.sA. | anekAntajayapatAkAkhyaM bhAga2 | zrI eca. Ara. kApaDIA 025 | prAkRtavyAkaraNabhASAMtara saha zrI becaradAsa jIvarAjadozI tatpopaplavasiMhaH | zrI jayarAzI bhaTTa bI. bhaTTAcArya | 027 zaktivAdAdarzaH zrI sudarzanAcAryazAstrI 156 352 120 88 110 018 498 019 502 454 021 226 640 452 024 500 454 188 026 214 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 028 414 192 824 288 520 578 278 252 324 302 038 196 190 202 | kSIrArNava | zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI 029 vedhavAstuprabhAkara zrI prabhAzaMkara oghaDabhAI | 030 zilpapatrIvAra | zrI narmadAzaMkarazAstrI 031. prAsAda maMDana paM. bhagavAnadAsa jaina 032 | zrI siddhahema vRtti vRti adhyAya pU. bhaviSyamUrinama.sA. 033 zrI siddhahema bRhadvRtti bRhannyAsa adhyAyara pU. lAvaNyasUrijIma.sA. 034 | zrIsima vRtti cUkyAsa adhyAya che pU. bhAvasUrinIma.sA. 035 | zrasihama vRtti cUdAna adhyAya (ra) (3) pU. bhaviSyamUrinIma.sA. 036 | zrI siddhahema bRhadvRti bRhannyAsa adhyAya5 pU. lAvaNyasUrijIma.sA. | 037 vAstunighaMTu prabhAzaMkara oghaDabhAI somapurA tilakamannarI bhAga-1 pU. lAvaNyasUrijI 039 | tilakamannarI bhAga-2 pU. lAvaNyasUrijI 040 tilakamajharI bhAga-3 pU. lAvaNyasUrijI saptasandhAna mahAkAvyama pU. vijayaamRtasUrizvarajI 042 saptabhImimAMsA pU. paM. zivAnandavijayajI nyAyAvatAra satiSacaMdra vidyAbhUSaNa vyutpattivAda guDhArthatattvAloka zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 045 | sAmAnya niyukti guDhArthatattvAloka zrI dharmadattasUri (bacchA jhA) 046 | saptabhaLInayapradIpa bAlabodhinIvivRttiH pU. lAvaNyasUrijI 047 vyutpattivAda zAstrArthakalA TIkA zrIveNImAdhava zAstrI 048 | nayopadeza bhAga-1 tarakiNItaraNI pU. lAvaNyasUrijI nayopadeza bhAga-2 tarakiNItaraNI pU. lAvaNyasUrijI 050 nyAyasamuccaya pU. lAvaNyasUrijI 051 syAdyArthaprakAzaH pU. lAvaNyasUrijI dina zuddhi prakaraNa pU. darzanavijayajI 053 | bRhad dhAraNA yaMtra pU. darzanavijayajI jyotirmahodaya saM. pU. akSayavijayajI 041. 480 228 043 6o 044 218 190 138 296 2io 049. 274 286 216 052 532 13 112 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAdaka | pRSTha ! 160 202 48 322 aho zrutajJAnama graMtha jIrNoddhAra- saMvata 2066 (I. 2010 - seTa naM-2 krama pustakanuM nAma bhASA kartA-TIkAkA(saMpAdaka 055 | zrI siddhahema bRhadvatti bUdanyAsa adhyAya-6 pU. lAvaNyasUrijIma.sA. 296 056 | vividha tIrtha kalpa pU. jinavijayajI ma.sA. 057 | bhAratIya haina zrama saMskRti sane manA zu4. pU. pUNyavijayajI ma.sA. 164 058 | siddhAntalakSaNagUDhArtha tattvalokaH | saM zrI dharmadattasUri / 059 vyApti paJcaka vivRtti TIkA zrI dharmadattasUri 0608na saMgIta rAjamAtA | . zrI mAMgaroLa jaina saMgIta maMDaLI 306 061 caturviMzatIprabandha (prabaMdha koza) | zrI rasikalAla eca. kApaDIA | 062 vyutpattivAda Adarza vyAkhyayA saMpUrNa 6 adhyAya saM zrI sudarzanAcArya 668 | 063 candraprabhA hemakaumudI pU. meghavijayajI gaNi 516 064 viveka vilAsa saM/J. | zrI dAmodara goviMdAcArya 268 065 | paJcazatI prabodha prabaMdha saM pU. mRgendravijayajI ma.sA. 456 066 sanmatitattvasopAnam |saM pU. labdhisUrijI ma.sA. 0676zamAdA hI guzanuvAI | gu4. pU. hemasAgarasUrijI ma.sA. 638 068 moharAjAparAjayam saM pU. caturavijayajI ma.sA. 192 069 | kriyAkoza saM/hiM zrI mohanalAla bAMThiyA 428 070 | kAlikAcAryakathAsaMgraha saM/J. zrI aMbAlAla premacaMda | 071 sAmAnyanirukti caMdrakalA kalAvilAsa TIkA saM. zrI vAmAcaraNa bhaTTAcArya | 308 072 | janmasamudrajAtaka saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina 128 073| meghamahodaya varSaprabodha saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina 532 0748na sAmudrinai iya jthI J4. zrI himmatarAma mahAzaMkara jAnI 0758na yitra ilpadrbha sAga-1 44. zrI sArAbhAI navAba 374 420 406 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 076 | jana vine jaina citra kalpadruma bhAga-2 7 saMgIta nATya rUpAvalI 7 | bhAratanAM jaina tIrtho ane tenuM zilpa sthApatya 079 | zilpa citAmaNi bhAga-1 080 | bRhad zilpa zAstra bhAga-1 114 08 | bRhad zilpa zAstra bhAga-2 082 bRhad zilpa zAstra bhAga-3 083 AyurvedanA anubhUta prayogo bhAga-1 084 | kalyANa kAraka 085 | vizvanayana voza 086 | kathA ratna koza bhAga-1 087 kathA ratna koza bhAga-2 hastasagnIvanamAM | guja. | zrI sArAmAkuM navAva 238 | guja. | zrI vidyA saramA navAva 194 guja. | zrI sArAmArUM navAva 192 guja. | zrI manasuhAnAnna muvamana | 254 guja. | zrI gagannAtha maMvArIma 260 guja. | zrI nAganAtha maMvArama 238 guja. | zrI navInnAtha maMvArama 260 guja. | pU. varAntisAgaranI guja. | zrI vardhamAna pArzvanAtha zAstrI 910 saM./hiM zrI naMdalAla zarmA 436 guja. | zrI levalAsa navarAna kozI 336 | guja. | zrI levalAsa navarAna tozI | 230 saM. | pU. me vinayanI pU.savinayana, pU. puNyavijayajI | AcArya zrI vijayadarzanasUrijI 560 088 . 322 114 089 e%caturvizatikA 090 sammati taka mahArNavAvatArikA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra saMyojaka zAhabAbulAla saremala (mo.) 9426585904 (o.) 22132543ahoshrut.bs@gmail.com zAha vImaLAvena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda - 05. aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra saMvata 2067 (I. 2011) seTa naM. 3 prAyaH aprApya prAcIna pustakoM kI skena DIvIDI banAI usakI suucii| yaha pustake vebasAiTa se bhI DAunaloDa kara sakate haiN| pustaka nAma saMpAdaka / prakAzaka motIlAla lAghAjI punA karttA / TIkAkAra bhASA vAdidevasUrijI saM. syAdvAda ratnAkara bhAga-1 syAdvAda ratnAkara bhAga-2 vAdidevasUrijI motIlAla nAghAjI punA syAdvAda ratnAkara bhAga - 3 vAdidevasUrijI syAdvAda ratnAkara bhAga - 4 vAdidevasUrijI syAdvAda ratnAkara bhAga - 5 vAdidevasUrijI pavitra kalpasUtra puNyavijayajI - samarAGgaNa sUtradhAra bhAga - 1 samarAGgaNa sUtradhAra bhAga-2 bhuvanadIpaka gAthAsahastrI bhAratIya prAcIna lipImAlA zabdaratnAkara subodhavANI prakAza laghu prabaMdha saMgraha jaina stotra saMcaya - 1-2-3 sanmatitarka prakaraNa bhAga - 1, 2, 3 sanmatitarka prakaraNa bhAga - 4, 5 nyAyasAra - nyAyatAtparyadIpikA - -- bhojadeva bhojadeva padmaprabhasUrijI samayasuMdarajI gaurIzaMkara ojhA sAdhusundarI nyAyavijayajI jayaMta pI. ThAkara mANikyasAgarasUrijI siddhasena divAkara siddhasena divAkara satiSacaMdra vidyAbhUSaNa saM. saM. saM. saM. saM./aM saM. saM. saM. saM. hindI saM. saM. gu saM. saM. saM. saM. saM. motIlAla lAghAjI punA motIlAla lAghAjI punA motIlAla lAghAjI punA sArAbhAI [navAba TI. gaNapati zAstrI TI. gaNapati zAstrI veMkaTeza presa sukhA munzIrAma manohararAma haragovindadAsa becaradAsa hemacaMdrAcArya jaina sabhA orIenTa isTI. baroDA AgamoddhAraka sabhA sukhalAla saMghavI sukhalAla saMghavI esiyATIka sosAyaTI pRSTha 272 240 254 282 118 466 342 362 134 70 316 224 612 307 250 514 454 354 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 jaina lekha saMgraha bhAga - 1 jaina lekha saMgraha bhAga - 2 jaina lekha saMgraha bhAga - 3 jaina dhAtu pratimA lekha bhAga-1 jaina pratimA lekha saMgraha puraNacaMdra nAhara puraNacaMdra nAhara puraNacaMdra nAha kAMtisAgarajI daulatasiMha loDhA vizAlavijayajI vijayadharmasUrijI rAdhanapura pratimA lekha saMdoha prAcina lekha saMgraha - 1 bIkAnera jaina lekha saMgraha prAcIna jaina lekha saMgraha bhAga - 1 prAcina jaina lekha saMgraha bhAga-2 gujarAtanA aitihAsika lekho - 1 gujarAtanA aitihAsika lekho -2 gujarAtanA aitihAsika lekho -3 oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. pI. pITarasana ina muMbaI sarkala-1 agaracaMda nAhaTA jinavijayajI jinavijayajI girajAzaMkara zAstrI girajAzaMkara zAstrI girajAzaMkara zAstrI oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. pI. pITarasana ina muMbaI sarkala-4 oNparezana ina sarca oNpha saMskRta menyu. pI. pITarasana ina muMbaI sarkala kalekzana oNpha prAkRta enDa saMskRta inskrIpzansa vijayadeva mAhAtmyam pI. pITarasana jinavijayajI saM./ha saM./hi saM./ha saM./hi saM./ha saM./gu saM. gu saM./ha saM./hi saM./ha saM. gu saM./gu saM./gu aM. aM. aM. saM. puraNacaMdra nAhara puraNacaMdra nAhara puraNacaMdra nAhara jinadattasUri jJAnabhaMDAra aravinda dhAmaNiyA yazovijayajI graMthamALA yazovijayajI graMthamALA nAhaTA dharsa jaina AtmAnaMda sabhA jaina AtmAnaMda sabhA phArbasa gujarAtI sabhA phArbasa gujarAtI sabhA phArbasa gujarAtI sabhA raoNyala eziyATIka jarnala raoNyala eziyATIka jarnala raoNyala eziyATIka jarnala bhAvanagara ArcIoNlaoNjIkala DipArTamenTa, bhAvanagara jaina satya saMzodhaka 337 354 372 142 336 364 218 656 122 764 404 404 540 274 414 400 320 148 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjinadattasUriprAcInapustakoddhAraphaNDa(surata)granthAGkaH-43 aham / COAIWAN zrImatkharataragacchAdhIzvara-zrIakabarasAhipratiyodhaka-jaGgama-yugapradhAna-bhaTTAraka-zrImajinacandrasUriziSya-paNDitapravara-mahopAdhyAya-sakalacandragaNiziSyopAdhyAya zrIsamayasundaragaNigrathitA zrI gaathaashstrii| AINAKALA WWWDO na jaGgama-yugapradhAna-bhaTTAraka-zrImajinakRpAcandrasUrIzvarANAM ziSyaratnopAdhyAyazrIsukhasAgaropadezAt (mumbayyA) koTasthAnastha-zrIzAntinAthajainamandirapeDhIkAryavAhakapradattena zA. mAnacandabhAI maganabhAI zreSTivaryasya dharmapatnI zrImatI cunIvAIpradattena ca dravyasAhAyyena mumbayyAM nirNayasAgaramudraNAlaye mudrApayitvA prakAzitam / prakAzaka-javherI mulacanda hIrAcanda bhagata, mumbaI / vikramasaMvat 1996 pratayaH-500 bheTa IkhIsan 1940 COL 4 "Aho Shrut Gyanam" Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyasAhAyyaka151) zrIzAntinAthasvAmi-jainamandira peDhI, koTa, (mumbaI) 100) zA. mAnacandabhAI maganabhAI dharmapatnI cunIbAI, (pAlanapura-nivAsI) Published by Jhaweri Moolchand Hirachand Bhagat, Mahavir Jain Mandir, Pgdhuni, Bombay, Printed by Ramchandra Yesu Shedge, Nirnaya Sagar Press, 26-28 Kolbhat Street, Bombay. pustakamAptisthAnam-- zrIjinadattasUrijJAnabhaMDAra, Thi0 gopIpurA, sItalavADI upAsarA, mu0 surata "Aho Shrut Gyanam" Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ So nivedanam suprasiddha kavivarya upAdhyAya zrIsamayasuMdaragaNi saMgRhIta yaha "gAthAsahasrI" nAmaka grantharana vidvajjanoMke vinodArtha prakAzita kiyA jA rahA hai inakA astitvasamaya satrahavA~ (17) zatAbdI hai / zrIjinacaMdrasUrijIke mukhya ziSya u0 sakalacaMdragaNi the ( kalpasUtra kalpalatATIkA pR. 682) unake ziSya samayasundarajI the jinhone laghuvayameMhI tarka-vyAkaraNa-sAhitya vagairahakA inhoMne abhyAsa karaliyA thA ora gurumukhase jainAgamoMkA abhyAsakarake phalakharUpa saMskRtabhASAmeM graMthoMkI racanA kI aura bahutase stavana-rAsa-copAi vagairaha gujarAtibhASAmeM nirmANa kiye| __ prastuta graMya u0 samayasundarajI ne saM. 1686 meM racA hai / yaha graMtha paMDita janoMke mukhakI zobhA rUpa tAMbulake sadRza hai aura vyAkhyAnadAtAoMke liye to bahutahI upayogI hai graMthakAra khudahI isa prakAra kahate hai vyAkhyAcAturyavAnchA yadi bhavati tadA zAstrametat samagram , kaMThe kRtvA vizeSA'vagamaparamArtha gRhIravA gurutaH / vyAkhyAkAle vicAle pravaramavasara prApya vAcyaM prasakaM, sabhyebhyAnAM purastAt caturanaracamatkArakAraM ca bhAvi // 3 // (pR. 50) yadi Apa prakhara vaktA bananA cAhate ho to yaha sArA grantha mu~ha jabAna karake, guruke mukhAraviMdase granthakA gUDhArtha samajhake harahameza sabhA samakSa pravacana karate samaya samayAnusAra subhASita padya bolanese, sajjanoMke cittako ( Apa avazya ) bhAzcarya karanevAle hoge. AbhAradarzana[1] zrImohanalAlajI jJAnabhaNDAra (sUrata), [2] zrIjinadattamUri jJAnabhaNDAra (sUrata) [3] zrIjinadattasUri jJAnabhaNDAra (bambaI), [4] zrIjinakRpAcaMdrasUri jJAnabhaNDAra (bIkAnera) prastutaH grantharatna saMzodhana karanemeM uparokta bhaMDAroMkI pratiyoM kI sahAyatA lI gaI hai ataeva ukta bhaNDAroMke saJcAlakamahAzayoMko aura dravyasahAyaka sajjanoMko yahA~para dhanyavAda diyA jAtA hai. 1 kalpasUtrakI kalpalatATIkA jo isI sIrIjhakI orase prakAzita ho cukI hai-jisameM H. D. velaNakara (pro0 oNpha saMskRta vilsana kaoNleja, baoNmbe) mahAzayakA vidvattApUrNa likhA huA Introduction hai aura zrIyuta mohanalAla dalIcaMda dezAI (B. A. LL B. Adverante) kA ati parizramase likhA huA upodghAta diyA gayA hai isa graMthako dekhane se hI isakA mahatva vidvAnoMko acchI tarahase jJAta ho skegaa| 2 samayasundarajI mahArAja jaise bAlyAvastha meM vidyA kI ora prema rakhate the usI taraha bar3I avasthAmeM apane ziSyoM ko bhI vidvAna banAne ke liye parizrama karate the| unhoMne apane bAla muni zeMko bodha deneke liye eka khAdhyAya bhI banAyA thA jo isa prakAra hai bhaNore celAbhAI bhaNore bhaNo, bhaNyA mAmasane Adara ghnno| bhaNyAne hue bhalo vahagavaNo, sakharavastra pahira oDhaNo / pada huve vAcaka pAThaka taNo, bAjoTha upara besnno| bhaNiyA pAkhe dukha dekhaNo, khAMdhe jholI hAthameM dohaNo (= ghddo)| samayasundararo zabda mAnaNo, iha paraloka suhAvaNo / iti / / 3 saMvat 1762 varSe kArtika badi pAMcamI dine budhavAre zrImatpattane sAlavipATake zrIjinacandrasUrivijayarAjye likhitA pratiriyaM vineya paM0 raMgavilAsena zrIrastu / 4 saMvat 18.6 miti vaizAkha zukla kAdazyAM 11 tighau guruvAre li.pataM paM0 matimaMdirena idaM pustikA zrIrastu / 5 saMvat 1956 zrAvaNa vada 13 paM. riddhakarNa // - - -.. ... "Aho Shrut Gyanam" Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMzodhana "zrIjinadattasUri prAcIna pustakoddhAra phaNDa'-(sUrata) se 41 vA~ "sAmAcArI zataka nAmaka grantha prakAzita kiyA gayA hai usake nivedanameM "4 prati paTanA saMDAramAthI sAhityapremI bhumi zrI puzyaviyanA anugrahathI" isa prakAra likhA hai lekina vaha prati pATanake bhaNDArakI na samajhakara pravartaka muni zrIkAntivijayajIke bhaMDArakI samajhanA. pUjya guruvarya zrIupAdhyAya sukhasAgarajImahArAja ne yaha granthakA saMzodhana karanemeM ati parizrama uThAyA hai, aura zrIyuta mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI solisiTara mahAzayane bhI grupha dekhane meM svasamayakA bhoga diyA hai aura isa graMthakI prastAvanA tathA graMthasAra likhanekA bhI pari zrama liyA hai prastuta granthameM kisI bhI tarahakI azuddhi rahagaI ho to sajjana mahAzaya sudhAreMge aura paThana-pAThana kara saMzodhaka mahAzayakA parizrama saphala kareMge yahI zubhecchA. saMvat 1996 mArgazIrSa zu.3 tA0 13-12-39, bambaI. nivedakamunimaMgalasAgara. "Aho Shrut Gyanam" Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| prastAvanA sacchaMdA ya sarUvA sAlaMkArA ya sarasaullAvA / varakAmiNica gAhA gAhijaMtI rasaM deI / / 833 // graMthakartA ne caMtharacanAkALa A graMtha "gAthAsahastrI nA kartA upAdhyAya zrIsamayasuMdara che. yugapradhAna zrIjinacaMdrasUri, ke je kharataragacachanA eka suprasiddha AcArya hatA, ne jeNe samrATa akabarane saMvat 1649mAM lAhoramAM jaina dharmano upadeza karyo hato, temanA ziSya upAdhyAya zrIsakalacaMdragaNinA teo ziSya hatA. A graMpa upAdhyAya grIsamayasuMdare saMvat 1686mAM racyo hato. gAthAsamatI ane gAthAsahastrI A graMthamAM bhinna bhinna Agama temaja prakaraNa graMthomAMthI vyAkhyAnamAM upayogI thaI paDe, temaja dharmacarcAomAM paNa pramANabhUta gaNAya, tevAM avataraNono temaja keTalAMka subhASito ne anyoktiono saMgraha karavAmAM Avyo che; moTe bhAge gAthAono ja saMgraha che. jainetara graMtho mahAbhArata, pApurANa, mAnavI sRti AdimAMthI paNa utArA apAyA che. A graMthanuM nAma "gAthAsahasrI" rAkhyuM che, te parathI prasiddha gAthAsamatI"nuM ApaNane sahaja smaraNa thAya. prasiddha jainAcArya pAdaliptasUri, je pAlitta kavi tarIke paNa jANitA che, teNeja "gAthA saptazatI'mAMnI gAthAono moTo bhAga raco che evI mAnyatA hoI prastuta gAthA saMgraha karavAne graMthakartAne preraNA maLI hoya; ane "gAthAsasarAnI ' jema rAMgarika subhASitono hRdayaMgama rasamaya saMgraha che, tevoja zAMtarasano samaya saMgraha karavAno uddeza graMthakartAno hoya te saMbhavita che. banavA joga che ke anuM nAma paNa 'gAthAsaMtazatI rAkhavAno zarUmAM temano IrAdo hoya, kAraNa ke chevaTanA bhAganAM saMrakRta subhASito bAda karIe to sADAsAtasonI AsapAsa prAkRta saiddhAMtika gAthAonI saMkhyA thAya che. pachI graMthanuM nAma juduM rAkhavuM joIe e hetuthI, ke saMgrahamAM gAthAo vadhI javAthI-je ke pUrI sahastra nathI paNu-lagabhaga sahastra hovAthI, graMthanuM nAma "gAthAsahastrI" pasaMda karavAmAM AvyuM hoya. banne graMtho vacce bIjI rIte mukAbalo yogya nathI, kAraNa ke "gAthA saptazatImAM kevaLa zRMgAra rasane poSavAnA hetuthI kAvyanI daSTie uttama koTinI gAthAono saMgraha karavAmAM Avyo che; jyAre ahiyAM to vyAkhyAnamAM tathA dharmacarcAmAM saMkSepathI paNa sacoTa rIte kathana karI zakAya evI suMdara gAthAono saMgraha karavAmAM Avyo che. TUMkamAM ahiyAM saMgRhIta gAthAnI saMsthAnA pramANamAM moTI saMkhyAnA viSayanI carcA tathA mAhitI maLe che. A ja kAraNe graMthano kaMIka vistRta sArI nIce ApavAmAM Avyo che. te parathI vAcakane upAdhyAya zrI samayasuMdaranAM saiddhAMtika graMthonuM temaja anya graMthonuM vizAla vAcana, vivecaka buddhi, hRdayaMgamatA. sabhAraMjakatA, vyAkhyAna-kuzalatA Adino khyAla Avaze ane tenI bahuzrutatA pratIta thaze. graMthakartAnuM caritra tathA tenA anyagraMtho upAdhyAya zrIsamayasaMdaramaNino janma sAcora-satyapura (je sthaLa zrI mahAvIrasvAminA prasiddha caityane laIne khUba khyAti pAmyuM hatuM)mAM thayo hato. te hakIkata temaNe svaracita "sItArAma copAI'nA chaThA khaMDanI trIjI DhALamAM jaNAvI che. poravADa jJAtinA rUpazI pitA tathA lIlAde mAtAthI temano janma thayo hato. temanI jamasAla cokkasa maLI nathI; paNa te saMvata 1920nI AsapAsa haze ema temaNe racelA pahelA saMskRta graMtha "bhAvazataka'nI sAla saMvata 1641 che te parathI lAge che. vaLI temane dIkSA ApanAra zrIjinacaMdrasUrine sUripada sa. 1612mAM maLyuM hatuM te parathI zrIsamayasuMdarane saM. 1612 pachI ja dIkSA ApavAmAM AvI haze te siddha thAya che. saMvata 1628nA zrIjinacaMdrasUrinA AgAthI "sAMbhalinA saMghane lakhelA patramAM temanuM nAma na hovAthI zrIsamayasuMdare tyArabAda dIkSA lIdhI haze ema anumAna thAya che. graMthakartAe racelAM saMskRta prAkRta graMtho TIkAo sAlavAra nIce darzAvyAM che. (2) mAvatarAma . 1641, (2) aSTI saM. 1649, (2) 4mAravanyUH saM. 1653, () cAturmAsagyAthInAMtiH saM. 1665, () vaDhivAcArya saM. 1666, (6) zrAvAyanA saM. 1667, (7) rAmAcArIzatam saM. 1672, (8) virodhalaba saM. 1672, (2) nAthALama saM. 1673, (20) vijAzafma saM. 1974, (2) TuriyarasanIravruttiH (zrI jinavalabhasUrikRta vIrasta-vRtti) saM. 1684 (22) vizeSasaMgraha saM. 1685, (13) visaMvAzatam saM. 1685, (14) zrautAja5-2TchatAMtiH saM. 1685, (3) jAthAstrI saM. 1681, (26) mahargoSinItiH saM. 1687, (17) navadudhanavRtti saM. 1687, (18) rAsaya-saMsAravRtti saM. 1688 tathA 1696' (16) rADhivAvRtti saM. 1691, (20) saMdarojhAvaevaryAyaH saM. 1693, (26) vR zira vRtti saM. 1694 (22) radhuvaMzIfr saM. 1695,(saM. 1692 zrI nAhaTApramANe) (23) HkSAvRtti saM. 1695, (24) thALamaMphiTIya saM. 1695,(21) kramamafitma saM. 1695, (22) (devacaMdutva-rmata) mahAvIrava vavRtti-saMta, (27) vimarathamavRtti, (28) afmadRAruM/navRtti, (22) kosaTICgha, (2) sAravAraa ( jIo nAhaTAkRta "yuga-pradhAna zrIjinacaMdrasUri pR. 168-171). emanI gujarAtI kRtio mATe juo zrI mohanalAla dalIcaMda desAIkRta "kavivara samayasuMdara" nAmano lekha je AnandakAvyamahodadhi, mauktika mAMnI prastAvanAmAM mudrita thayo che. "Aho Shrut Gyanam" Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| emanA upara darzAvelA saMskRta prAta tathA gujarAtI graMtharAzi parathI temaja temAM carcA vividha viSayo parathI teo aneka viSayamAM pAraMgata bahukRta vidvAna hatA, temaja prathama paMktinA kavi, chaMdazAstrI, vaicAkarANI, siddhAMtanA jJAtA, saMgrahakAra, vyAkhyAnakAra tathA TIkAkAra hatA, ane saMrakRta prAkRta para paNa gujarAtI bhASAnI jema prabhutva dharAvatA hatA-te spaSTa thAya che. temanA mukhya ziSya harSanaMdane saMvata 167mAM racelI "madhyAhnavyAkhyAnapaddhatimAM temane mATe karelA udArono sAra gujarAtImAM e che ke temaNe vyAkhyAnakAra, kavi, vAdI, vaiyAkaraNa, sAhityaka, jyotiSettA tathA sadAntika tarike khyAti meLavI hatI, temane ziSya praziSyanI ghaNI saMtati hatI, teo loka priya tathA rAjapriya hatA, ane eka ja pamAM ATha lAkha ardha prApta karavAnI camatkArI zakti dharAvatA hatA. chellI bAbatuM temaNe racelA "aSTalakSI " graMthane udezIne che ke jemAM eka ja padanA temaNe ATha lAkha artha karyo che. te graMtha temaNe saMvata 1949mAM tyAre zrIjinacaMdrasUrie bAdazAha akabaranI lAhoramAM mulAkAta lIdhI tyAre temanI sAthe darabAramAM jaI bAdazAhane jAte vAMcI saMbhaLAvI prasanna karyo hato. bAdazAhe te graMtha potAnA hAthamAM laI 'paThana karAvo, sarvatra vistAra-phelAvo pAmo, riddhi pAmo' evI zubhecchA darzAvI zrI rAmasuMdaranA hAthamAM te graMthane mUkayo hato. te ja varSamAM eTale saMvat 1649nA phAgaNa suda bIjane dine jyAre zrIjinacaMdrasUrine bAdazAhe yugapradhAna pada ApyuM, tyAre zrI mAnasiMhane zrIjinamahesUri nAma ApI AcArya pada, tathA zrIsamayasuMdara temaja zrIguNavinayane vAcaka pada apAyuM hatuM. zrIsamayasuMdarane tyArabAda upAdhyAya-pAThaka56 lavere zaheramAM ukta zrI jinasiMhasUrie ApyuM hatuM. saMvata 1604mAM zrIjinasiMhasUri svargastha thayA ane temanI pATe zrIjinarAjasUri AvyA. temanI sAthe ja eka ja divase sUripadu pAmelA zrIjinasAgarasUrie bAra varSa sudhI zrIjinarAjasUrinI AjJAmAM rahyA pachI saMvat 1686mAM ladvAcArlIca kharatara gacchanI bhinna zAkhA kADhI. emAM zrI samayasuMdaranA navya nyAya- niSNAta vidvAna ziSya zrI harSanaMdana kAraNabhUta hatA ema kahevAya che. tyArathI zrIjinasAgarasUrinI AjJAmAM zrIsamayasuMdara upAdhyAya aMta sudhI rahyA. saMvata 1691mAM zrI samayasuMdara kiyoddhAra karyo. saMvat 1702nA citra zukala 13ne dine amadAvAdamAM, jyAM saMvat 1696thI vRddhAvasthAne laine teo rahetA hatA tyAM hAjA paTelanI poLanA upAzrayamAM, upAdhyAya zrI samayasuMdara svargastha thayA. tyAre temanI ummara 80 varSa AsapAsanI haze. temanI ziSya paraMparA saMvata 1822 sudhI to hatI ja ema temanI paraMparAmAM thayela zrIMkuzalacaMdra upAdhyAyanA ziSya zrI AzakaraNanA ziSya zrIAlamacaMde te varSamAM racelI "samyaka kaumudI catuSpadI'nI prazasti parathI mAlama paDe che, upAdhyAya zrIsamayasuMDharanA ziSya zrIharSanaMdane zrIsumatikalola sAthe zrIsthAnAMgasUtra-vRttimAMnI gAthAo para 13604 loka-pramANu vRtti racI hatI tathA ekalA uttarAdhyayanavRtti racI hatI. prastuta graMtha gAthAsahastrImAM graMthakartAe sAta nidonI AvazyakacUrNimAMnI 16 gAdhA TAMkI tene vivecana mATe potAnA " viSasaMgraha"no havAlo Apyo che. e uparAMta potAnA vizeSazatA"no paNa ullekha A graMthamAM karyo che. emano visaMvAdazataka' graMtha siddhAMtamAMnA visaMvAdu saMdhI upayogI carcAno graMtha che. A graMtho uparAMta " vicArazataka' 'sAmAcArIzataka', DaoNmanA siddhAMtapriyatA darzAve che. temaNe siddhapuramAM mahamada zekhane pratibodhyo hato. siMdhanA akhanUma zekhane pratibodhI pAMca nadInA jalacara jIvo tathA gAyonI rakSA karI hatI. jesalameramAM rAvala bhImajIne upadeza ApI dAMDAno- sAMDhano vadha aTakAvyo hato. A temanI pratibodhakazakitanA pratyakSa dRSTAMto che, prastuta graMtha vAMcatAM ja e tarI Ave che ke katAne kavidRSTi hatI (gA. 766-768) tathA subhASitano atyaMta zokha hato kAraNa ke prAkRta siddhAMtanI gAthAomAM paNa vacce vacce kavacit saMskRta ne kavacit prAkRta subhASito TAMkayAM che (gA, 272-290, 342-428). kevala jyotiSa ne zakunane lagatI gAthAo paNa te viSayanA graMthamAMthI utArI che (ga, 437-440,418, 769-770). prANAyAja dhyAna paNa temano priya-viSaya haze (gA. 198-207). vyavahAranI balavattA paNa teo batAve che (gA, 208-209). gAnAra tathA sAjidAnI vividha maMDalI paNa temaNe laukika nATaka mATe varNavI che (gA. 392-393). graMthakartA saMgraha karatI vakhate gacchAdi bhedane lakSamAM letA nathI. temaNe drazekharasUrinA "zrAvidhi, AcAra pradIpa' temaja zrIdevasundaranI tathA zrI somasundaranI sAmAcArImAMthI ane chevaTe 11 suMdara gAthA citrAvAlagarachIya (tapAgacchIya) zrI devendrasUrinA 'sundrAri'(jenuM kharuM nAma 'tuvaMzAvAdI che)mAMthI ApI che. TUMkamAM subhASita ratrono saMgraha sAcI guNagrAhitAthI sthaLe sthaLethI jhaverI jema rono saMgraha kare tema karyo che. zrAvekavidhi' zrAvaka paMDita dhanapAlanI racelI che temAMthI paNa temaNe avataraNo ryA che (pRSTa 19). emano hAsyapriya AnaMdIsvabhAva paNuM (gA. 256,840) sthaLe sthaLa tarI Ave che. vizeSa graMthanA abhyAsathI mAlama paDe ema che. chatAM gujarAtI vAMcaka mATe nIce gAthA sahastrIno sAra Apyo che te uparathI temane paNa khAtarI thaze. A graMtha sAthe TippaNu apAyuM che te svapajJa nathI. tenA kartAnuM nAma Apela nathI tethI te koNe karyuM te kahI zakAya ema nathI. temAM azuddhi vizeSa mAlama paDI che ne keTaleka sthaLe mULa graMthanI gAthA sAtheno saMbaMdha spaSTa nathI (juo pRSTha 6nA 3 na TippaNamAMnI "nai pUgI gaI mALI " ityAdi). TippaNakAra jyAM mULamAMnI gAthA 52 TIkA upalabdha che tyAM TIkAbhAga TaMkAvI prAyaH teja zabdomAM TippaNu Ape che. bhASA parathI TippaNakAra saMvat 1800 AsapAsa thayAnuM anumAna thAya che. gAthAsahasIsAra have gAthA sahastrIno pRSThAnukamathI sAra ApIzuM je prAkRtathI anabhijJa vAMcakone upayogI thaI paDaze, temaja viSayAnukamanI paNa garaja sAraze. prathama AcAryanA 36, sAdhunA 27 tathA zrAvakane 21 guNa darzAvI navakAravALInA 108 maNakAno saMbaMdha paMcaparameSTinA 108 guNo sAthe che, te darzAvyuM che pRSTha 1, pachI jinaka9panA 8 bheda ne 12 upakaraNo tathA sthavirahapInA 14 upakaraNo varNavyAM che. zrAvaka kuLamAM janmanI prazaMsA ane tapasvI ane jJAnI be prakAranA gurumAM zAnI potAne temaja parane tAre che ema kahyuM che. pRSTha 2. "Aho Shrut Gyanam" Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karatAranAM ! re sAdhunI dA prakAranI sAmAcArI kahI, RtumAM strI zuM na kare te kahI, manuSya, hAthI, ghoDA, uMTa, gadheDA, gAya, bheMsa, bakarA, kutarAnAM vividha ukaSTa AyuSya kahyA che. vAsudevo narake tathA baladevo svarga jAya che te kahI, zrI RSabhadevanuM azokavRkSa traNa gAuM, zrI mahAvIranuM batrIza dhanuSa, tathA anyatIrthakaronuM svazarIrathI bAragaNuM uMcu hoya te tathA zrIjIbu mokSe jatAM dazasthAna vichinna thayAM te kahyA che. caudavI saMsAramAM kula cAra vAra sudhI tathA eka bhavamAM utkRSTa be vAra AhAraka zarIra kare. rasIne je daza la ina thAca te, tathA vividha jIvonI utpattinAM sthaLo sudhaSA dhaMTAnuM pramANa, tathA paDilehaNanA prakAre varNavyAM che. pRSTha 3 pachI 28 labdhi varNavI abhavya puruSa tathA strI je labdhi na pAme te kahI, mukhavAcikA tathA deha-pratilekhanAnA vicAra kahI, soLa prakAranA rogano ullekha karI, pauSadha tathA sAmAyikamAM devAyu bandhanuM pramANa karyuM che. pRSTha 4. tajavA yogya nava niyANuM kahI te bAMdhanArane samyakatva, dezaviratipaNuM, sarvaviratipaNuM Adi zuM prApta na thAya te kahyuM che. pachI koTizilA varNavI dareka vAsudeva te keTale sudhI upADI zake che te kahyuM che. divya kAmabhoga, ATha prakAranA prabhAvaka, kaMbalaratra, devatAone mukAbale jinezvaranuM rU5, 24 tIrthakaronA samyakatva prAptithI siddhiparcata thayela bhavo, tIrthaMkaranAM pratidinanAM dAnanuM tathA kula ravArika dAnanuM pramANa, pAtra para dAna-lanI vizeSatA tathA sAtakSetra varNavyAM che. pUSa 5. zrIsthUlabhadra sAthe traNa sthAna vichinna thayAM te, tIrthe kara bhagavAna pAse javAnuM addhi jovA, tavadha artha, ke zaMkAnAM nirAkaNa arthe thAya te kahI, sAraNa, vAraNA, coyaNuM, 5DicoyaNanA bhinna hetu kahyA che. utakRSTa vikuNukALa-nArIno muhurtano bhAga, tiryaMca ne manuSyano cAra muhurta, tathA devano ardhamAsa kahyo che. 24 tIrthakaronA mAta pitAnI bhinna bhinna gatio kahI che. sAdhune kape evAM jaLanA traNa prakAra kahI, traNa RtunAM pANInA traNa kALa kahyA che. vividha vastu keTalo samaya acitta rahe che te kahI, vidula bhojanamAM jIvotpatti varNavI, sAdhunI sAta maMDalI kahI che. pRSTha 6. pachI agatyanA etihAsika banAvonI sAlo gopatti ne tIrthotrAliyannAmAMthI ApI che. kAla, svabhAva, niyati, 'pUrvakta tathA puSakAra e pAMca samavAya samastapaNe kAryanA kAraNuM mAnavAmAM rAjya ane viparIta paNe mAnavAmAM mithyAtva karyuM che. pachI kriyAvAdInA 180, akriyAvAdInA 84 ajJAnInA 57 tathA vainacikanI 32 bhedo tathA temanAM mukhya maMtavya kahyAM che. pRSTha 7, sAmagrInA abhAve vyavahArarAzimAM praveza na thavAthI siddhi sukha pAmatA nathI evA bhavyo paNa anaMta che. abhavya chatro IpaNuM cakripaNuM anuttaraddhimAnavAsidevapaNuM ne lokAMtika-devapaNuM pAmatA nathI. "micchAmi dukkaDa'nA pratyeka akSaranA sUcaka arya tathA 45 AgamanAM nAma kahyAM che. avidhithI karavA karatAM na karavuM sAruM e kathana zrutasammata nathI kAraNa ke na karavAthI vadhAre bhAre prAyazcitta karyuM che. padArtha kema acitta thAya ke oLakhAya te kahI, maithuna sivAyanA kazAno ekAMta niSedha ke Adeza bhagavAne karyo nathI e kahyuM che. kevaLI samududhAta kayAre kare te kaha, vedanIya kamanI bAra muhurtanI, nAma tathA gotra karmanI ATha muhartanI, ne bAkInA pAMca karmanI aMtara rtanI jadhanya sthiti kahI che. alpa prayojanamAM sAdhu je padArtha na seve te kahyA che. pRSTha 8. pachI ahiMsAnuM mahattva darzAvI vikALa jina-pUjanathI tIrthaMkaranAmakarma bAMdhe ema kahI, meru parvata jeTalAM suvarNanAM dAnathI paNa eka jIvanA dhAtanA pApamAMthI na ghaTe e kahI, anupAno niSedha zrAvakane karyo nathI e kahIM, sAdhune uttama, dezavirati zrAvakane madhyama, tathA avirati zrAvakane jaghanya pAtra kahyAM che. mutanI avagaNanA na thAya te mATe kevaLI paNa chavacce sAmAnya zrata upayogathI ANelA chatAM azuddha AhAradika paNa grahaNa kare. svAmivAtsalya zrAvakanuM kartavya batAvyuM che. bhAre cikaNuM kama jJAnane paNa ADe raste laI jAya. anAdi kALathI anAdi doSathI vAsita jIva guNa prApta kare che te ja Azcarya che. senA* nAyaka mohanIya karmano nAza thatAM zeSa karma-senAno nAza thAya che. sAvadya ne niravadyano viveka na jANunAra bolavAne paNa yogya nathI to tenAthI vyAkhyAna te thaI ja kema zake ? traNa nizIhithI kame dharanI, dahezanI tathA pUjAnI ciMtAno tyAga karavo. piMDastha, padasthane rUparahitatva eTale ghastha, kevali tathA siddha avasthAnI bhAvanA kame prakSAlapUjA, puSpavastra-AMga, tathA kAussagna vaDe bhAvavI. pRSTha 9. jidarzana pAMca abhigamapUrvaka rAjacihna tyajI puruSa bhagavAnanI jamaNI bAjuthI tathA strI DAbI bAjuthI kare. navahAthano jaghanya, sATha hAthano utkRSTa, tathA vacceno madhyama avagraha kahevAya. pachI vaMdanavidhi, dazaprakAranAM satya, soLa prakAranA vacana, ne sAdhunI bAra pratimA varNavyAM che. pR4 10. vedanAnI zAMti, vecAvacca, gamanAgamana, prANarakSA, tathA dharmadhyAna arthe AhAra levo te, ne vastra, pAtra, kaMbalAdi parigraha nathI paNa Asakti ja parigraha che ema jJAta-putra zrI mahAvIra kahe che. niyANuM karyA vinA saharSa udAratAthI guru saMdha tathA sAdharmikanI bhakti pUjA karavI. apUrva jina--catya, jinabiMba-pratiSThA, prAsta pustaka, sutIrtha ane tIrthaMkaranI pUjAmAM potAnuM dravya vAparavuM. usUtra prarUpaNAnA doSa varNavI sUtrano eka ja akSara na sahe to te mithyASTi che ema kahyuM che. utsargamAM apavAda seve to te virAdhaka che ne apavAda prApta thatAM sarga ja to virAdhaka hoya athavA na hoya. tIrthakara, kevalI, codavI, bhinnadazapUrva, saMgni, asaMvigna, samAnarUpadhArI (siddhaputrAdi-rajoharaNa sivAya sAdhuno veSa dhAraNa karanAra strIsaMgarahita zrAvaka), vrata, darzana, tathA pratimA e daza samyagadarzananA bhAvanI utpAdaka sAmagrI che. avArA daherAmAM pratimA upara jALAM bhamarIna dhara vagere sAdhu juve ne (anya dUra karanAra na hoya to) pote rApha na kare to cAra guru prAyazcitta, ne kare to cAra laghu prAyazcitta Ave. pRSTha 11. pauruSI sudhI sAdhu moTethI bole to bAra doSa lAge te varNavyA che. sarva jinezvaroe prANinI anukaMpA arthe dAnano kaze niSedha karyo nathI. pachI jayAM tIrthakara, cakavartI, vAsudeva tathA baladeva janme te sADA pacIsa Aye deza varNavyA che. pRe t2. "Aho Shrut Gyanam" Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahajI / pachI dhyAtA ane prANAyAmanA prakAra thayuMpI, tethI yato manano jaya bANavI, mane tathA yananI vilInatAthI iticazuddhi, ne tenA thathI mokSaprApti kahI che, sAdhu thI dazAe varte che te nizcayathI jANe zakya nathI, tethI dIkSA paryAyamAM vaidyane vyavahArathI vaMdana thAya che. vyavahAranI basavannAnAM bIjAM dRSTAMto ApyAM che. sunirita vasati, bihAra, sthiti, gati, bhASA tathA vinayathI mAlama paDe che. mAtApitA jayeSThabhAI tathA ratnAdhika pAse kRti-karma na karAvavuM. pRSTha 13. nipUttavidhAna, tathA kula varNavI, gautpattino khAra muhUrtano samaya kahI, va tathA puruSatvanI viSe kahI che. kAcA ghaDAmAM bhareluM jala jema teno nAza kare che tema ochA pAtrane ApeluM siddhAMtarahasya teno nAza kare che. sAta vakhata zrIsuvidhinAthathI zrIrAnAtha sudhImAM, kuo poNA traLu paLopama sudhI, tIrtha- viccheda thayo. chathonA utpattirmade bAka prakAra che. pRSTha 14. cauda prakAra AMtarika maMdhi kahe che. eka ja vasatimAM jinakarI vadhAremAM vadhAre sAta hoya. aa mAnathI nidrecAta rIbAnathI nagati, dharmadhyAnathI daivata ane zukalapAnathI mosa thAya. ArtadhyAna kAmarajita, roDa, hisAra jita, dharmadhyAna dharmaraMjita ane zukladhyAna niraMjana che. jyAre paNa pUchAya tyAre e ja uttara hoya ke eka nigono anaMtamo bhAga siddhi yo che. pachI caraNa sittarI tathA karaNa-sittarI varNavI che. 'AraN'nI vyAkhyA karI ekatriya jIvone paNa daza saMjJA hoya che te dRSTAMta pUrvaka karI, je ka saMjJA temane nathI hotI te paNa kahI che. gItApano vijJAra tathA pravarSa nimita vihAra | sivAya trInhe koI jinezvare kahyo nathI, yativarone upAzrayadAna vastrArapANI rAyana ne Asana ApyA barobara che. pRSTha 1pa, AzrayadAnanuM lokottara phaLa kahI cauda guNasthAnonA nAma kahyA che. nara maLyano nAmoNekha karI, zAzvatI pratimAnAM utsedha aMgulathI pAMcase dhanuSa tathA sAta hAtha e be pramANa kahyAM che. anukrame traNa varSa, pAMca varSe, tathA sAta varSa sudhI sacitta rahe evAM bAnyo varNavyAM che. hAtha nacAvI anyane upadeza Ape paNa pote na kare to zuM dharma vakaro karavAnI bajArU vastu OM zabdathI mRga, pathI pataMgiyuM, gaMdhathI bamaro, hAvathI matsya, ane spacarcA hAthI pAgamAM paDe che. kavacit vane kavacit karma balavAna thAya che, jIva ane karmane anarpade kALathI vera che. rAI ane sarasava jeTalAM paNa pArakAM chidro juve che to belAMphaLa jeTalAM moTAM potAnAM kema jUno nathI? mAthuM chuchyuM, citta maryuM, aMga pulike thayuM, chatAM paNu paNa grahaNa karavA khaLa puruSanI vANI na ja nikaLI. eka samaye utkRSTapaNe navalAkha paMcayi manuSyanI sIMgala utpatti hoya. saMgha AhinA kAramATe cAyo. sainyane prazna cUrNa kare evI lAdhA yukta te pulAka maghdhivALo vo. uttama nara (puruSa), pAMca anuttara vimAnavAsi devo, trAryasrA devo, pUrvadhara, iMdro, kelidIkSita, zAsanadevI, ne zAsanayA, e ATha abhabhya na hoya. anaMta, siddha, ya, tapa, puta, guru, sAdhu, tathA saMdhano virodhI daronamohanIya karma bAMdhe tethI anaMta saMsArI thAya. sAdhu ke gRhasthI je dharmedAna kare te ja dharmaguru. AraMbha hoya to dhyA nathI, srasaMga hoya to brahmarya nathI, rAMkA hoya to samyakava nathI, ane dravyagrahaNa hoya to pravajyA nathI. gRhasthInA vyApAra parizramathI khinna thayelA keTalAkane ramaNI vizrAmasthAna hoya ne keTalAkane jidharma vizrAmasthAna hoya. udarabharaNa sarakhuM ja hovA chatAM mUDha ane amudranA karmavipAkamAM keTaluM aMtara che; mUDha naraka duHkha pAme che ane amUDha zAzvata sukha pAme che. pRthvIpara paDelA bhairava-jhaMpApAta karelA, taravArathI chedAyalA paNa jIve che, paraMtu kSudhAthI pIDiMta jIvatA nathI. laukika prema ghaMTArava jevo pahelA gaMbhIrane paryaMte dhImo hoya che. bhramaranI anyokti kahI che. atihAsya, atisaMtoSa, atidurjana manuSyo sAthano sahavAsa, atiuddhRTa veSa-pAMce moTAMne paNa halakAM pADe che. pRSTha 16, arihaMta paNa emane ema tAravAne samartha nathI; te kurALa mArgadarzaka che, tenA darzAvela mArge ca te tare. darApUrva tathA ahanArAca saMdhaLu zrIvana svarge jatAM vikhinna thayAM. RSabhadeva, temanA nANuM (bharatarSinA putro ane bharatanA ATha putro ema kule ekaso ATha eka ja samaye siddha thayA. ArTjha AmaLA jeTalI pRthvIkAyamAMnA chavo kabutara jeTaluM ja rUpa dhAraNa kare to paNa jaMbudrIpamAM na mAya. A bharatakSetramAM keTalAka mithyASTi jIvo paNa evA badrika cheke marIne navame varSe kevaLI thaze. pAMce indriyonI utkRSTa viSaya-grahaNa-avadhi varNavI soLa prakAranA vacana pharI kahyA che. pAMca prakAranA mithyAtva kahI, phulIna samartha puruSe pratijJA pUNa karI ke yuddhamAM maravuM, paNa potAthI utaratA manuSyonA upAlaMbha na sahevA ema kahyuM che. jaMbudrIpamAM utkRSTapaNe trIza cakravartI ane jadhanyathI cAra hoya. dhAtakIkhaMDamAM tathA puSkaradvIpamAM darekamAM pramaNA hoya. vAsudeva vyAdinuM paNa temaja nAnuM, eka divase je devo cave che temAMthI thoDA ja manuSyabhava pAme che, tethI kayAre manuSyabhava maLaro e dhavAyI devI duHkhI rahe che. bhinna bhinna prakAranA devonI upara nIce tathA tiryak javAnI zaktinI maryAdA batAvI che. pRSTha 17. pistALIza AgamonuM pramANa kule cha lAkha pistALIsa hajAra pAMcaso kumAzoka jeTaluM che. svarganI vArSomAM matsyAdi jalacara hotA nathI; caivecakavimAnomAM vAvo nathI ane jaLa paNa nathI. caityadrazyanA pUjAdravya ne nirmAlyadraSya ema be prakAra vasulyA che. pI paNanuM mahattva karyuM che. jiramAna jinezvaro apaNe eso sittera tathA japanthI nIza DhoMga. darA kalpavRkSonA nAma tathA phaLa maLyAM che. pUrNa kara yogapaTTa (sthavira, glAnake vAcanAcAryane) cAra aMtrula vistRta saMdhirahita sarIravizrAma arthe hoya to avaSTamsa doSa na thAya. zrAvaka pAMca tithi pALe ane anya tithimAM tIvrAbhilASa vinA viSayasukha bhogave. eka dIvAmAMthI so dIvA prakaTAvavAmAM Ave to ca dIvo prakAro che, tema dIpa jevA AcArya anya dIpa prakaTAve che, utkRSTa zrAvakanA cha guNu kahI maithunathI thatI avahaMsA khAvI che, rAjoddhAra arthe khALocanA mArke gItAryanI yeSaNA sAtaso yojana sudhI bAra varasa paryaMta kare. agIrtha AlocanA patAM stra tathA parane pArTa. gItArtha jaeNma varte, trItArthe niti jaima bane, tema garna banAve ane anesaMsArI gAya. pachI zrAvakanI vyutpatti dvArA vyAkhyA karI che. jJAnanI, kevaLInI, dharmAcAryanI, ke sAdhunI niMdA karanAra mAyAvI kalmirSika bhAvanA kare che. pachI mAna, unmAna, tathA pramANathI sulakSaNavALo vaLyo che. pRSTha 19. tIrthaMkaranAM janma, bhiSeka, dIkSA, jJAna, ne nirvANanAM sthaLo, svarganAM cakSo, maMdara, naMdIzvara tathA manuSya lokanAM caityo, nnApada, girinAra, ganapapada, dharmacakrasthaLa (tariAlA ), ahicchatrA, rathAvata tathA camaranA utpAtasthaLane baMdana karyuM che. patrane "Aho Shrut Gyanam" Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA pIDAkArI rAtya te asatya jANavuM. viharamAna jinanI dvIpa paratve saMkhyA kahI che. jeTalAM AvanAM kAraNo che teTalAM ja ulaTAtAM nirvANa sukha Ape che. paramAgunI vyAkhyA karI che. jene addha pukala parAvartanathI kaMIka ocho saMsAra rahe te zuklapakSI, bIjA kRSNupakI jANavA. 'pUrvAbhimukha ke uttarAbhimukha athavA jayAM jinAdi ke jinacaitya hoya tenI sanmukha rahI dIkSAvidhi thAya. pRSTha 20. he gautama! anAdi kALamAM evA paNu AcAryo thayA che ane bhaviSyamAM thaze jenuM nAma letAM paNa prAyazcitta lAge. garbhamAM tathA janma samaye atyaMta kai hoya te daSTAMtapUrvaka kahyuM che. brahmacArIne AhAra cAritrarUpa bhAra vahana karavA mATe che jema gADAnI dharIne dIvela che. 24 bhagavAnanA 2848000 sAdhu, 4446000 sAdhvI, papapa3406 zrAvaka, 12199350 zrAvikA 2004 yugapradhAna, tevA 1116000 munivaro, tathA 1116020 jinabhakta po vALA caturvidha saMdhanuM prabhAte smaraNa karavuM. mAgyuM maLatuM hoya to zrI RSabhadeva jevuM pAtra, nirdoSa zeraDInA rasa jevuM dAna, tathA zreyAMsa jevo bhAva thAo. daza prakAranuM vecAva kahyuM che. sUryodaya pahelAM muhapatti, colapaTTo, kalpatrika, be nisajajA, roharaNa, saMthAra tathA uttarapaTa e daza paDilehavAM. pR4 21. paDilehaNA sAvadhAnatAthI na kare to che kAyano vizadhaka jANavo. traNa guNi akuzalanI nivRtti tathA kuzalanI pravRttirUpa che. laThThI, vilI, daMDa, vidaMDa tathA nAlInAM pramANuM tathA kAryo kahyAM che. upazamaNi eka bhavamAM be vakhata tathA samagra bhavomAM cAra vakhata pAme; kSapakazreNi eka ja vakhata pAme. vAsudevano putra hoya to paNa vRddhane dIkSA na devI, kAraNa ke te uccAsana iccha, vinaya na kare, ne garva dhare, kevalI, mana:parcavajJAnI, caudapUrvI, darapUrva tathA kaMIka nyUna dazapUrvane niyamathI samyakatva hoya; bIjAne hoya ke na hoya; avadhijJAnIne matijJAnIne viyaryAsathI mithyAtva hoya. be prakAranA plAnapaNAmAM, nimaMtraNa, dravyanI durlabhatA, aziva, durbhikSa, rAjadveSa, ne bhayane kAraNe zataraMpaDa paNa levo. pRSTha 22. rAtre prathama prahara sarva jAge, munivRSabho banne prahara Age, trIje prahara guma jAge, cothe prahara sarva jAge, guru suve. AlocanAne pariNAmavALo guru samIpa jatAM vacce ja kALa kare to ca ArAdhaka thAya. laukika nATakamAM gAnAra tathA sAjidanI uttama, madhyama tathA ladhu maMDaLI kahI che. bAra cakravatI kayAre thayA te tathA temanI gati kahI, navanAradano nAmollekha karI, guruprazaMsA karI che. sAdhu nava prakAre zuddha ahiMsA pALe. jaina, mImAMsaka, bauddha, taiyAyika, vaizeSika tathA sAMkhya e cha darzana kahI, 10 paccakhANa, 4 abhigraha, 7 zikSA, 12 prakAre ta5, 11 DimA, 12 bhAvanA, 14 kSetra, 4 prakAre dharma tathA 17 bhede pUjA ema gRhasthInI ekANuM bAbata kahI che. rasadAkALa saMghanI bhakti tathA tIrthanI unnati karanAra avirati sabhyan dRSTi Avaka paNa prabhAvaka hoya; guNa, sadAcArI, bAravratadhArI te madhyama; ne madya mAMsa ne sthaLa hiMsA ne tyajanAra navakAra mAtradhAraka te jadhanya bhAvaka hoya. pRSTha 23. utkRSTapaNe zrAvaka sacittAhAra tyaje ekAsaNuM kare ne brahmacArI hoya (roja ekAsaNuM na karI zake to divasanA AThamAM bhAgamAM jame). jinabhavana, jinabiba, jinabhakta rAkhyuM, jenamaMtrI tathA atizayavALA AcAryuM e pAMca jinamatamAM udyotakAraka kahyAM che. 17 prakAranAM maraNa tathA vividha karmathI vividha parIsaho thAya te kahI, sidAvagAhanA varNavI che. vyavahArarAzimAMthI jeTalA jIvo siddha thAya teTalA anAdi vanaspatimAMthI vyavahArarAzimAM Ave. abhatrya, siddha, bhavya tathA jAtibhavya cAre anaMta che, chatAM uttarottara anaMtagaNuM che. nikUvo kahI, motI hAthInA gaMDasthaLa, zaMkha, matsya, vAMsa, varAhanI dADha, sarSazira, medha tathA chIpa e ATha sthaLe thAya te kahyuM che. saMjamaartha e sAraNa, vAraNa, paDicoyaNa vinAnA ane tyajavo. nArakIne sAtA, u5pAta, devakarma, adhyavasAya tathA kanubhAvathI hoya. teno ukRSTa utpAta pAMcaso jajana hoya. pR4 24, auSadhanA yoge loTuM suvarNapaNAne pAme che, tema AtmakathAnanA yoge AtmA paramAtmatva pAme che. malotsarga karatAM dhyAnamAM rAkhavAnI bAbato kahI che. abhavya ne jAtibhavya siddhi pAmaze nahi. gItAtha thoDA doSavALuM ne bahu guNavALuM je AcaraNa kAryane anulakSI kare tene sarve pramANabhUta gaNe. rojanuM eka mANuM gaNatAM so varSa jIvanArane chapana mUDA tathA cAlIza seI (mApa) dhAnya joiye. tArA, caMdra, ne sUrya uttarottara baLavAna che; sUryabaLa hoya to naDatA graho paNa sAro thAya. suda ekame ceka zubha hoya je te pakSa zubha jANavo, kRSNapakSamAM ulaTuM samajavuM. yAtrA, janma, tathA vivAhamAM caMdranI pratyeka rAzinI bAra avasthA nAma pramANe phaLa Ape. pRSTha 25. samyakatva samayanI karmarithatimAMthI palyopama pRthakatva- kSINa thatAM dezavirati, ne saMkhyAtA sAgaropama kSINa thatAM sarvavirati cAritra karmanA kSayopazame hoya. saMthAro zreSTha maMgala che. saMthAro karanAra eka ja samayamAM asaMkhya lAkho phoDa bhavomAM bAMdheluM azubha karma haNe che. bhAvajinone paNa sarva vaMdanA kare, te paNa caityavaMdana jinabaLa sAme kare. jinabibanA abhAve sthApanA gurunI sAkSie paNuM kare. A paNa cityavaMdana che, kAraNa ke sthApanAmAM parameSinI paNa sthApanA hoya che. athavA game tyAM jinababa kapa paMDito vaMdanA kare. sAmAnyata: zrata ekaluM(artha vinA) pramANa ke apramANu nathI. AMdhaLo jema pAMgaLAne laI jAya, tema zrA ane dhAraNa kare che ane mArga batAve che. pAMca thAvarane mohasaMjJA, beiyi Adine hetusaMjJAdevanA rahI ne gaddhava chone kAlikIsaMjJA hoya. cha sabhya gaddaSTi ne zrutajJAnasaMjJA hoya ane kevaLI matinA vyApAra vinAnA saMjJAhita hoya. pR4 26. tIrthaMkara bhagavAnanuM Agamana sAMbhaLI cakravatI' sADA bAra koDa ne sADA Ara lAkha suvarNanuM prItidAna kare, vAsudeva teTaluM ja rUpAnuM kare, hajAro maMDaliko lAkhonuM kare ne anya ibhya zreSTio svazakti ne bhakti anusAra kare. eka ja zabda nirdoSa AyaMbila pistALIza navakAra sahiMta hoya to upavAsa barobara thAya, nahi to be AyaMbila upavAsa barobara thAya. varSAvAsa AdimAM zreSTha dina zraddhAvALAM zrAvaka kula sthApe, ne temAMnA eka kulamAM AcArya, glAna ne prANu arthe gItAryA sivAya anya sAdhu na jAya. caMdra sUrya nakSatro ne mahAgrahonA cAra-gati vizeSathI manuSyone sukhaduHkha thAya che. upAzrayanuM dvAra rAtre baMdha kare, kAraNa ke nahi to virodhI, cora, zikArI prANi, bhAmaTA, gAya, kutarA, gAMDA, sarpa, pakSi, sthAnahIna gRhasthI dhusI jAya ke asahya TADha paDe; sarpa, zikArI prANi ke virodhI dhrusI jAya to guru prAyazcitta ne bIjAM kAraNe cAra ladhuprAyazcitta (upAdhi-cora ghuse to ladhu paNuM manuSyApahArika ghuse to gura) kahyAM che. saMyama virAdhanA ne Atma virAdhanA-ema aNu virAdhanA be prakAre hoya, pRSTha 27, "Aho Shrut Gyanam Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| zrAvake yathAzakti guNahIna sAdhune ucita dAna ne guNavAnane bhaktipUrvaka dAna devuM. pachI samavasaraNamAM vividha parvadA kema bese ne anyonya vinaya naLa te kahyuM che. naMdIzvara dvIpanA aMjanAdi parvataparanA 52 tathA idranI rAjadhAnIonAM 32 maLI 84 catyane vaMdana karI che. agiyAra aMgo kAlika che paNa dRSTivAdamAM vikalpa che. kAlikakRtano adhyayanakALa divasa tathA ravinA pahelA ne chelphrA prahara che. trAdika karmanA udayanuM kAraNa che te lakSamAM rAkhI zubha kSetramAM zubha dizA samukha zubha tithi nakSatra muhUrtamAM dIkSA gratAro paNa Adi karavAM. prabhAstra (sAdhAraNa dravya), brahmahatyA, daridranuM dhana, gurupattI, devadravya e svargamAM rahelAne paNa pADe, pRSTha 28, AcArya, ga, kula, gaNa, saMgha ke eno vinAza upasthita thatAM svavIyAnurAra parAkrama kare ne nArA aTakAve; tema karatAM doSa lAge tenI gurusamakSa AlocanA karI micchAmi dukkaDa mAtra devAthI zuddha thAya, kAraNa ke moTI nirjarA thAya che. jinezvaranAM amara chatra kalaza Adi upakaraNo nakaro ApyA vinA je vApare te du:khI thAya, vaMdanathI nIca gotra karma apAve, ucca gotra karma bAMdhe ne karmagraMthi DhIlI kare. phiDhA, chobha, ne dvAdazAvarta e guvaMdananA traNa prakAra varNavyA che. bIjuM ya na hoya to nizrAkRta caityamAM paNa samavasaraNa thAya. mokSa nakkI hovA chatAM tIrthakara bhagavAna paNa ala vIrya gopaDyA vinA sarvatra sarvathA ughukta rahe che. kevalI ne chajasthanI paDilehaNano bheda dekhADo che. pRSTha 29, saMdhATaka (sidhoDA)no gucacho aneka jIvavALo ne patra pratyeka jIvavALA jANavA, ne phaLamAM banne prakAre jIvo hoya. madha, mAkhaNa, saMdhAka, gorasathI thayela virala jJAta anaMtakAya, ajJAta phaLa, vaMgaNa ne pAMca umarA na khAya, bhAvatIrtha vividha rIte samajAvyuM che. upazamazreNiArUDhane je samyakatva hoya te uparAmika sakava, teno samaya aMtarmuhurtano che. saMraMba, samAraMbha ne AraMbha te anukaze saMkalpa, saMtApa, ne pRthivyAdinA upamardana jANavA, tAnamAM abhakti, lokavirUddhatA, pramattanI chalanA, ne vidyAsAdhanamAM vaguca na karavAM, dAna, pUjA, homa ne svAdhyAya khaDita, sAMdhelA, chinna, rAtA ke reka vastra paherIne karavAthI niSphaLa thAya che. pachI daza prakAranA prAyazcitta kahyA che ne vaMdananA ATha prasaMga kahyA che. pRSTha 30. sAmAyikamAM zrAvaka, na cAle to, eka ke be adhika vastra-kAvaraNa rAkhe, chatAM na cAle to traNa rAkhe. sAmAyikamAM zrAvikA kaTivastra-caNi, kaMcuka tathA uttarIya (upara oDhavAnuM) ema traNuM pahere, apavAde bIranuM traNa pahere, paraMtu pratikramaNa samaye traNa ja rAkhe, vadhAreno tyAga kare. je saLI vinA mukhazuddhi na karI zake te kaDavA de tarA svAdanI saLI le, tethI vratAdino bhaMga thato nathI. ajJAnI je karma ghaNA karoDo varSe khapAve te traNa guNiyukta jJAnI uchAsamAtramAM khapAve. rAmavasarAmAM, jinabhavanamAM, zeraDInA vanamAM, azvaghAdi kSIra vRkSanA vanakhaDamAM, gaMbhIra nAdavALA ke dakSiNAvarta jaLavALA bhAgamAM dIkSA ApavI. tapa evuM karavuM ke jethI mananA pariNAma azubha na thAya, jethI iMdriya hAni ke corano dAsa na thAya, pRSTha :1. jinezvaroe (ekAMte) kazAnI anujJA ke kazAno niSedha karyo nathI, temanI AjJA kAryamAM satya hoya te ja karavAnI che, je dIkSA mATe asamartha hoya, bAlaka, vRddha, ke rogI hoya te nirjarA iche to Avazyayukta rahe. darInathI bhraSTa chatAM cAritrayuwAno sAmAnyata: raiveyaka vimAna sudhI utpAta thAya, udiSTa bhojana kare che kAyanuM mana kare, devanA mise dhara kare, pratyakSa sacitta jala pIe tene sAdhu kema kahevAya? suvatI vajasvAmie dravya-stava (puSpAdipUjana) karAvavAnuM paNa vidhi tarIke kahyuM che, ne vAcakana graMthomAM paNa A saMbaMdhI dezanA che. nirdiSTa guNo rahita hovA chatAM je gaNa soMpe ke pravatinI pada Ape tathA je le tene ANI-saMgano doSa thAya. gaNadhara pada zrIgautame ne pravatinIpada ArcA caMdanAe dhAraNa karyA hatAM te chatAM jANIne apAtrane te pado je arpe te, tathA je le te, tathA dhAraNa karIne vizuddha bhAvathI padane sarvathA yogya na thAya te mahApApI-virAdhaka che. Asiya, nizIhiya, ne upasaMpada sivAyanI sAte sAmAcArI prayojananA abhAve jinakapIne hotI nathI. pRSTha 32. jinakalpI ja gRha-vaMkti karI ekekamAM pratidina gocarI mATe vicare, tathA eka vasatimAM sAtathI vadhu na rahe, ne paraspara saMbhASaNa na kare. gaNI sAdhunA guNonI suvarNanA guNo sAthe sarakhAmaNI karI che. jinakapIne ethI mAMDI bAra prakAranI, sthavirane cauda prakAranI, ne Ane pacIsa prakAranI upAdhi hoya te dareka varNavI che. 40 aMgula paridhivALuM bhojana madhyama ne tethI ochuM vadhatuM jadhanya tathA utkRSTa hoya. pR4 33. pAtrasthApana, goka, tathA pratilekhanInuM pramANa eka vaMta ne cAra aMgula kahI, vividha Rtu para paTalanI saMkhyA kahI, pramANu batAvI rajastrANa, traNa kapa (be sutaranA ne eka unano), rajoharaNa (24 aMgula daMDane ATha aMgula dasiyA maLI phara aMgula), muhaparI, mAtraka, colapaTTo ne kamaDhanA pramANu varNanI, pITha, nirAjA, daMDaka, pramArjanI, lohaghaTTaka, Dagala, pipalaka (astaro), soya, nemi tathA kAnakaraNI ne dAMtakorano ullekha karyo che. jema paTanuM kAraNa taMtu, ne taMtunuM zuM che, tema mokSanuM kAraNa jJAnadarzana ane cAritra ane e traNenuM kAraNa AhAra che. nizcaya nayanA mate cAritraghAtathI jJAna ne darzanano paNa nAza thAya che, jayAre vyavahAra nayanA mate cAritraghAtathI jJAnadarzanano nAza vikalpa thAya, AjJAmAM rahevAthI ja cAritra hoya tethI ApaNo saMgathI sarvano bhaMga thAya che. vAstavika kathana na karanAra mizcAdRSTi anyane paNa zaMkA upajAvI mithyAtvane ja vadhAre che. pU4 34, - iMdhaNa, agni, azvagaMdha, dhumADo, ne varALanA aMzothI thatI azuddhi TALI zakAya evI nathI. adhyAmanuM mahatva kahyuM che, bhAvi covIsInA bAramA "amama" tIrthakaranI zIzra siddhi varNavatAM te narakamAMthI manuSyabhava pAmI, pAMcamAM devaloke utpanna thaI, tyAMthI eNvI tIrthaMkarapaNe janmI mokSe jaze-e kahyuM che. vAdI, kSamAzramaNa, divAkara, ne vAcakano eka ja artha che. cibhede samyakatvanA daza bheda varNavyo che. darzana vinA cAritra nathI; ne darzana hoya to paNa cAritranI bhajana fNavI. darzana ne cAritra sAthe ja thAya, athavA paheluM darzana ne pachI caritra hoya. samyagadarzana vinA jJAna nathI, jJAna vinA cAritra nathI, cAritra vinA karma-mokSa nathI, ne karmakSaya vinA nirvANa nathI. divasa ke rAtrinA kayA prahare vividha tIrthakaro mokSa pAmyA te kahyuM che. asaMyamanA sattara bheda ne bhArahaDapakSinuM svarUpa varNavyAM che. pRSTha 35. unano), 2 , daMDa, ma0. "Aho Shrut Gyanam Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA svargamAMthI vI jIva pRthvIkAya, apakAya, vanaspati, garbhaja paryApta saMkhyAtA jIvasthAnakomAM utpanna thAya te kahyuM che, pachI mahAbhAratamAMthI bhava mAMsabhakSaNa, rAtribhojana kaMda ne mULAnA bhakSaNano niSedha varNavyo che. pachI mAnavI smRti (mAnavadharmasaMhitA ?)mAMthI tumbaDI, veMgaNa, kalagara, mULA temaja kAMdA, lasaNa, gAjara, suraNa, ma, mAMsa Adino niSedha varNavyo che. padmapurANamAMthI rAtre bhajana tathA jalapAnano niSedha, ne mahAbhAratamAMthI madhupAnano niSedha varNavyo che. pachI annadAnano mahimA kahyo che. pRSa 36. AvatIthI mahAvatI ne tethI tattvajJAnI caDhe che, tattvajJAnI jevuM pAtra thayuM nathI ne thaze nahi. pachI zatruMjaya tIrthanuM utkRSTa mahAo varNavyuM che. daheramAM AsAtanA na karavI te kahI, manuSya janmanI durlabhatA, daza dRSTAMta kahI che. bhadrahAthInuM mUlya savA lAkha, maMda hAthInuM artha, mRga hAthInuM cothA bhAganuM ne mizra jAtinA hAthInuM AThamA bhAganuM kahyuM che. ativRSTi, anAvRSTi, uMdara, tIDa, popaTa, svaranya ane parasanya e sAta Itio kahI che. gaNIne, teLIne, bharIne tathA mApIne ema cAra rIte vividha vastunuM pramANu thAya che. beIdriyathI anuttaravimAnanA devo sudhI uttarAra zuddha jJAna raNavuM-ne sarvathA zuddha pUrvadharanuM jANavuM. zrI RSabhadevane prathama bhikSA varSe maLI bAkInA tIrthakarone bIje ja divase maLI, mithyAva, sAsvAdana ke aviti samyakatva guNasthAne ja paralokagamana thAya. pratyeka guNasthAnano samaya kahI, deza niryuktinAM nAma kahyAM che. pRSTha 37. zrI mahAvIra tathA zrI RSabhadevano pramAdakAla aMtarmuharta tathA ahori; upasargo zrI pArzvanAtha tathA zrI mahAvIrane ja thayA bInAne nahi. zrI RSabhadeva, zrI neminAtha, zrI pArzvanAtha, tathA zrI mahAvIra AryuM tema ja anArya, dezomAM vicaryA, zeSa tIrthakaro mAtra Arya dezamAM ja vicaryA. pachI 24 jinatapa, jinadIkSA-baMta parivAra, jinavalA, devadUSya tathA teno kALa, jinajJAnatapa, jinamokSaparivAra, yugAntakara bhUmi tathA paryAyAntakara bhUmi varNavI vasudhArA utkRSTI sADA bAra karoDa suvarNanI tathA jadhanya sADA bAra lAkha suvarNanI kahI che, pRSTa 38. AhAra puruSano batrIsa koLiyAno ne strIno aThAvIsa koLiyAno kahI, koLiyAnuM pramANa batAvI, AcArya, upAdhyAya, pravartaka, sthavira, tathA gaNAdhipatinA Avazyaka guNo kahI, aDhAra de zrehAcarya kahI, rasAluM nAmaka rAjyane yogya pAka be pala ghI, eka pala madha, A aThaka dahiM, vIsa marI, tathA daza pala zAkara athavA goLathI thAya che te kahyuM che. divasanA traNa pahora pachI akAla gamanane laI cAritra doSanI saMbhAvanAnA kAraNe, sAdhvI tathA zrAvikA samavasaraNamAM na jAya. pRSTha 39. pachI nava prakAre tyavaMdanA varNavI che. matijJAna ne pratajJAna pakSa che tathA bAkInA jJAna ApratyakSa che. matijJAnI, zrutajJAnI tathA kevalI cha dravya jANe, avadhijJAnI mAtra pulidrazya jANe, ne mana:paryavajJAnI manaciMtagyA paryAya paNa jANe e kahI, mati, zrata, avadhi tathA mana:paryaMvanA bhedapabheda varNavI, kevaLajJAnanA ekaluM, asahAya, asAdhAraNa, anaMta, zeSarahita ne kevaLa ema cha artha kahyA che. pRSTha 40. karInI jema svAbhAvika rIte athavA upacArathI karmanI nirjarA akAmane sakAma be prakAre hoya. zrIjinadattasUrie kahyuM che ke ghArmika puruSa dharmarakSArthe yuddha karatAM anyane mAre to paNa tene dharma thAya ne krame mokSa pAme, mUlyathI puSpAdi maLatA hoya to vADI na karAve ne rathAvara milakata varasAvI ne devadravyano saMgraha karI na vadhAre. maraNasatra puruSa kaNa pheDavA ke bhaktithI ghara hATa Ape to te jinacaityamAM hAsya kIDA hoDa je, rAtre daherAmAM sAna, naMdi tathA pratiSThA na kare tathA strIne na AvavA de. niSThi kAraNathI dIkSAno pratibaMdha ati ayogya mATe kahyo che, chatAM dIkSAthI bhraSTa thanArane paNa pUrve ApelI dIkSA muktinA bIjarUpa che. sAdhue pracchanna bhojana karavuM, jethI karma baMdha na thAya. dIkSA mATe jadhanyathI vaya pramANa ATha varSanuM ne utkRSTapaNe Arogya hoya tyAM sudhInI vaya kahI che. tethI ochI vayanAM parAbhava pAtra thAya che, cAritrano bhAva paNa prAcaH tyAre paripAka pAmato nathI, pRSTha 41. karmanA kSacopazamathI thatAM cAritrya ne bAlakapaNAne virodha nathI tethI bAladIkSitane ekAMta ayogya kahevA asadUgraha che. dIkSAmAM caudasa, punama, AThama, noma, chaTha, cotha, tathA bArasa varjavI. traNa uttara tathA rohiNImAM dIkSA, anujJA tathA mahAvrata Ape. dIkSAmAM tyAre nakSatro ne tethI thatAM aniSTa phaLa kahyAM che. dIkSA ApatAM tyavaMdana kare, 2haraNa ApI, loca karI, sAmAyika-kAusagna karI, sAmAyika traNa vakhata uccare ne traNa pradakSiNA de. ziSyane guru potAnI DAbI bAjue besADI dareka vrata traNa vakhata uccArI che. padmavastuka pramANe cityavaMdana ne vardhamAna stuti kare-evo pATha che. cauda niyama kahyA che. pRSTha 42. - talathI mAMDI pRthvInuM koika kahyuM che. jAti-ramaraNathI pUrvanA ekathI navabhava jANe. sAta nivo ne digaMbaranI utpattinI sAlo tathA sthaLo ApyAM che. paNa 43. AdhAkarma pariNativALI zuddha bhojana kare to ya karma bAMdhene zuddha AhAranI zodha karanAra AdhAkamAM AhAra le to paNuM zuddha hoya. zrIpAdaliptAcAryanI mAMtrika zakita dekhADanArI gAthA che ke teo janu para jema jema tarjanI mATe-phera che tema tema muDa rAjAnI mastaka vedanA nAza pAme che. dumativALA kAmIo karma bAMdhe ne virakta na bAMdhe te lIlA ne sukA be mATInA goLAmAMthI lIlo karIne cATe ne sUko na coTe te parathI kahyuM che. cakravatInA navanidhAnono nAmollekha karyo che ne tenI maMjISAnuM pramANu kahyuM che. je ke (eNvanakALa samIpa AvatAM) devonA tejano dvArA thAya che chatAM temanI pasaMpadA asaMkhya gaNI hoya che. 'pRSTha 44. tIrthaMkaranA janma mahotsava Adi prasaMge banavAsi zaMkhanAdathI, vyaMtaro paDahanA nAdathI, jyotiSI siMhanAdathI, ne kazyAdhika devo ghaMTanAdathI rAsaMzcama 9ThI sarva sadidhI manuSya kSetramAM ja che. zrI sImaMdharasvAminA janma dIkSA ne siddhinA samaya kahyA che, maMtrInA trIza guNa kahI, guranuM mahattva darzAvI, caoNmAM pazu-hiMsA cukti-saMgata nathI te upahAsapUrvaka kahyuM tathA eziyA kahevA asaha ka 1 kahyuM che. "Aho Shrut Gyanam" Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAthAla che. kAmarAga ne eharAma karatAM dRSTirAga dUra karavo ati duSkara che. navIna jinamaMdira karatAM jIrNoddhAramAM AThagaNuM puNya thAya. mATI, pASANu, kAka, cAMdI, sonuM, rata, maNi ke candananuM jinabiMba karAvanAra manuSyalokanA tathA svarganA sukhabhogave, zrI mahAvIrano mahAna abhimaha je zrIcaMdanAe pUryo te varNagyo che. pRSTha 45. atyaMta pratikULa saMjogomAM zrIsthalabhadre kAmane jityo tenI prazaMsA karI che. jinapUjAmAM tyAnA puNya phala ne patra batAvyAM che. prasthAna samayanA zubha zakuna kahyA che. vAstuDiyo, pallavagrAhI, uMdhaNasI, aMticaMcalane vaccethI uThI janAra vyAkhyAnane ayogya che. vidyAne sarvadhanamAM pradhAna kahI ARAya durlabha kahyA che. asArano ADambara vizeSa hoya, jema suvarNanA vini karatAM kAMsAno adhika hoya. juthanI prazaMsA karI, mUkhAnuM oSadha nathI ema kahyuM che, sAgaratIre kuvAnuM jaLa zodhanAra musApharanI anyokita kahI che. saMdezo, lekha, ne mIlana uttarouttara kiMmatI che, paNa svaccha saMgama thatAM kaMI kiMmata rahetI nathI. zratasAgara apAra che, AyuSa thoDuM che, jIve buddhizALI nathI, mATe je thoDuM paNa kAryakArI thAya te zikhavuM. duSTAMtathI nirdhananuM vita kaSTamaya batAvI, dharma ane dhanano avinAbhAva saMbaMdha kahyo che. puruSArtha karatAM puNyanI prabaLatA darzAvI che. paNa 46. tapa karatAM vidyAnuM prAdhAnya batAvI kupAtrane ApelI vidyA niSphaLa batAvI che. ekalI vidyAthI ja nahi paNa tapathI e pAtratA Ave che, ne banne jyAM hoya te ja pAtra che. mAghakavi dAridraya saMtoSathI saDe che, paNa vAcako pAcho jaya che tenuM du:kha tene asahya lAge chete kahyuM che. bAhyazaguM karatAM aMtaraMgazAnuM vadhAre balavAnuM kahyA che. vera, vezvAnara-agni, vyAdhi, vAda ne vyasana mahA anarthakArI phahyA che. aDhArabhAra vanaspatinAM nAmo ApyAM che, te cAra puSita, ATha phalane puSpavALI,ne cha velo ema aDhAra kahI che. pRSTha 47. pustaka lekhana rakSaNanAM zubha phaLa kahyAM che. bAlaka strI mandumati tathA mUrNa ne cAritranI icchAvALA mATe siddhAMta prAkRtamAM rahyA che. mAyAzIla manuSyano vizvAsa na thAya; mora madhura bole che, paNa jherI nAgane khAya che. parAzaya duHkhakArI kahyo che. putra pitA jevo hoya e kAna khoTuM che-rasUryAsta thatAM zani eka kSaNa paNa prakAza Apato nathI. kanyAno pitA hameMza du:khI hoya che. vasaMtaRtumAM kAgaDo te kAgaDo ne koyala te koyala jaNAI Ave che. rAnI muzkelI tyAM lADavAnI zI vAta? vacanamAM ja daridratA to dhananI zI AzA ? ati paricayathI viziSTa varatu pratye paNa avajJA thAya che, jema prayAgamAM prAye loka kuvApara nhAya che. pachI maccharanI, haMsanI, kokilanI, morane pIchAMnI tathA jalanI anyoktio tathA keTalAMka subhASito ApyAM che. apamAna thatAM siha, sapuruSa ne hAthI jatA rahe che, paNa kAgaDo, halako mANasa, tathA mRga sthAna choDatA nathI. citAro, kAvya karanAra, kuvaidya, tathA kharAba rAjA, ne gAmano kuthalIkhora narake jAya che. vAmanamAM 60, mAMjarAmAM 80ne hemuMTa-hIna aMgavALAmAM 100 doSa hoya che, paNa kANAnA doSanI to saMkhyA ja kahI zakAya nahi. pUcha 48. sArA chaMdavALI, sArA rUpavALa, sarasa ukitavALI, grahaNa karAtI gAthA zreSTha suMdarInI jema rasa-AnaMda Ape che. keTalAka subhASita pachI samavasaraNanI bAra parSadA varNavI che. be moDhAvALI soyathI sIvAya nahi, tema indriya sukhane mokSa sAthe na saMbhave. graMthakAre ramuja karI che ke vItarAge je rAgadveSane jityA te sula thaI haTha karI tenA saMtAnonI peThe lAgyA che. aMtarAtmA jalathI nahi, paNa saMyama, satya, ne zIlathI zuddha thAya che. zeSa, daridratA, baMdhu pratye vera, ataDApaNuM, atyaMta kopane kaDavI vANI e narakamAMthI AvelA cihna che. khArApaNuM, mAnahInatA, atibIkaNapaNuM, atizala, mAnApamAnamAM jaDatA e tiryaMcagatimAMthI AvelAnA cihna che, saMtoSa, madhyasthatA, a5kopa, kaSAyarahitatA ne bhogAbhilASamAM samacittatA e manuSya gatimAMthI AvelAnA cihna che. muni tIrthanuM mULa che, tethI munine AhAra ApanAra tIrthonnati kare che, kevaLInA abhAve munio ja upakArI che. pUka 49. zrI mahAvIre paNa munidAnanA prabhAve durlabha bodhibIja prApta karyuM hatuM. corAsI prakAranA Asane rahI munivaro kAussagga dhyAna karatA, AtApanA letA, ke vividha tapa karatA, ne duSakarmanI graMthi toDatA. keTalAka kRtapATha karatA, zaMkA pUchatA, vicAratA ke punarAvartana karatA hatA. teo kodha, mAna, lobha, ne parIsaha, nidrA, mAyA, ne inidraya jitanArA, dhIra, ne mohano parAjaya karanArA hatA. graMthakAra kahe che ke A "gAthAsahastrI' graMtha mukhamAM tAMbUlanI jema zobhAkArI che. vyAkhyAnacAta icachanA vividha graMthomAMthI zramapUrvaka anne bhegA karelI gAthA, loka ne kAvyo kaMThastha karI vyAkhyAnanI vacce vacce avasara joI kahevA jethI catura zrotAonA citta camatkAra pAmaze. prazasti paNa 50. A prastAvanA lakhavAnI temaja kupha zodhana mATe preraNuM karI AvA suMdara graMtharatranA prakAzanamAM sahAya ApavAnI taka ApavA mATe upAdhyAya zrI 108 sukhasAgarajI mahArAjano AbhAra mAnuM chuM. mudrita thanA vAMcakane AvA graMthonA saMpAdanamAM paDatA zramano pUro khyAla na Ave, paNa jeNe thoDAM paNa avataraNonAM mULa zodhavAnI takalIpha lIdhI haze te jarUra kahI zakaze ke anukramaNI vagaranA gRhakAya graMthomAMthI ekeka prakIrNa gAthA zodhI kADhI sthaLanirdeza karavo keTalA zrama ne samayathI sAdhya che. lekhake paNa atra tema karyuM che tethI te kahI zake che. prAkRta bhASAnI aniyamitatAe zuddhinuM kArya muzkela karyuM hatuM teTaluM ja A graMthanI hastalikhita zuddha pratonA abhAve paNa karyuM hatuM. eka ja prata parathI prerA kaoNpI taiyAra thaI hatI, ne bIjI be mato prapha zodhanamAM upayogI thaI hatI, pAchaLathI eka azuddha ghaNuM bakSiNa bhAgavALI prata prApta thaI hatI te upayogI thaI na hatI. A graMthanA vidvAna saMpAdaka zrI sukhasAgarajIe chatAM zrama laI prakAzanakArya utsAhapUrvaka pAra utAryuM che te mATe vAMcaka varga temane kahyuM che. 15 dhanajI sTITa, muMbaI . 3. saM.1991mArSi zukala 5 zani. tA. 16-12:39 I mohanalAla bhagavAnadAsa jhaverI. bI.e. (onarsa), elaela.bI, solisiTara, "Aho Shrut Gyanam Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham // zrI-stambhanapArzvanAthAya namaH // zrImarakharataragacchAlakAra zrIakabarasAhi pratibodhaka jaGgamayugapradhAna bhahAraka zrImajinacandrasUrIzvaraziSyaratna-mahopAdhyAya-zrIsakalacandragaNivara-ziSyavAcaka samayasundaragaNi prathito'yaM granthaH / zrI gaathaashstrii| // sarasvatyai nmH|| paMDirUvAi cauddasa, khaMtImAI ya dasaviho dhammo / bArasa ya bhAvaNAo, sUriguNA hu~ti chatnIsaM // 1 // [iti 36 sUriguNAH // ] chabaya chakAyarakkhA 12, paMcendriya 17 lohaniggaho 18 khaMtI 19 / bhAvavisuddhI 20 paDile, haNAi karaNe visuddhI ya 21 // 2 // saMjamajoe-jutta ya 22, akusalamaNavayaNakAyasu niroho 25 / sIyAi-pIDasahaNaM 26, maraNaM (tu) uvasaggasahaNaM ca 27 / / 3 // sattAvIsaguNehi, eehiM jo vibhUsio sAhU / taM paNamijai bhattibbhareNa hiaeNa re jIva ! // 4 // [iti 27 sAdhuguNAH // ] dhammarayaNassa juggo, akkhuddo 1 rUvavaM 2 pagaisomo 3 / logappio 4 akUro 5, bhIruM6 asaDho 7 sudakkhinnU 8 // 5 // lajjAluo 9 dayAlU 10, majjhatyo 11 somadidi 12 guNarAgI 13 / sakkaha supakkhajutto 14, sudIhadarisI 15 visesannU 16 // 6 // vuDDANugo 17 viNIo 18, kayannUo 19 parahiatthakArI a 20 / taha ceva laddhalakkho 21, igavIsaguNo havai saDDho // 7 // [iti 21vakaguNAH zrIpravacanasAroddhAre pR. 50.] baoNraguNA arihaMtA 12, siddhA adveva 20 sUri chattIsaM 56 / paNavIsaM uvajjhAyA 81, sAhU sagavIsa 108 aTThasayaM / / 8 / / [iti navakAravAlI 108 maNikavicAraH // ] 1-"paDiruvo teyassI0" ityAdi 14 / 2-"khaMtImahava0" ityAdi 10|3-"pddhmmnnishcmsrnnN" ityAdi 12 / 4-prANAtipAtAdi 6|5-pRthiviikaayaadi 6 / 6-shubhbhaavnaa| -kApi-"bhIrU asaDho" ityeko guNaH / 8-"satkathaH supakSayuktazca" iti guNadvayaM pRthak / 9-nyAyopAttavittena sadA saMtuSTaH 1, akSatapaJcendriyo nIrogazca 2, khabhAvena svacchahRdayaH 3, sAmAnyajanavallabhaH rAjAdisammato vA 4, paravaJcanAbuddhirahitaH 5, dharma kurvan mAtApitRgururAjA dibhyo nirbhIkaH, athavA saMsArAt trastaH 6, amAyI 7, alpAtmakSatau satyAmapi bahutaropakRtikaraNazIlaH, 8 akAryebhyastrapAvAn 9, trasasthAvarajanturakSAkRta 10,bahutaraM rAgadveSavarjitaH 11, darzanamAtrAdeva sarvalokAnandadAyI 12, guNapakSapAtakArI na tu kulakramAgatakadAgrahaprastaH, 13 zobhanadharmakathAkathakaH, sapakSayuktazca ubhayavaMzavizuddhaH, vizeSadvayenApi eka eva guNaH 14, kArya kurvan dIrghavicArI na tu autsukyabhAk 15, guNAguNavit 16, dharmiSThavRddhalokamatyupajIvI 17, mAtRpitRgu,divinayakRt 18, anyakRtopakArajJaH 19, pareSAM saMsArasAgarottArakaH 20, sabhAyAM rAjAdInAM gurvAdInAM ceSTAjJaH 21 dvitIyazrAvakaguNAH prakArAMtareNApi iti ||10-attaargunnaa arihaMtA, siddhA paMcava sUri chttiisN| bAvIsaM uvajjhAyA, sAhU sagavIsa aTrasayaM // 1 // 18 doSarahita paMcAnantakasahita anantajJAna 1 darzana 2 cAritra 3 vIrya 4 sukha 5 rUpaM 6 pacAnantakam / upAGga 12 aGgadaza / "Aho Shrut Gyanam" Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| jiNakapiA (vi) ya duvihA, pANIpAyA paDiggahadharA ya / pAuraNamapAuraNA, ikekA te bhave duvihA // 9 // duga 2-tiga 3-cauka 4-paNagaM 5, nara 9-dasa 10-ekkAraseva 11-bArasaMga 12 ceva / ee aTThavigappA, jiNakappe huMti uvahissa // 10 // [iti zrIpravacanasAroddhArasUtre 6 zate jinakalpikAnAmaSTau bhedaaH||] pattaM 1 pattAbaMdho 2, pAyaDhavaNaM ca 3 pAyakesariyA 4 / paDalAiM 5 rayattANaM 6, ca goSTachao 7 pAyanijogo 8 // 11 / / "tinneva ya pacchAgA, rayaharaNaM 91 ceva hoi muhapottI 12 / eso duvAlasaviho, uvahI jiNakappiyANaM tu // 12 // [etAni 12 jinakalpikAnAmupakaraNAni ] ee ceva duvAlasa, mattaga airega colapaTTo a / eso caudasarUvo, uvahI puNa therakappaMmi // 13 // [iti zrIpravacanasAroddhArasUtre patre 117 sthavirakalpikasAdhUnAM 4 upakaraNAni // ] taNa 1 chAra 2 Dagala 3 mallaga 4 sejjA 5 saMsthAra 6 pIDha 7 levAI 8 / sijjAyarapiMDo so, na hoi so hoi bahiotti // 14 // [iti zrIsthAnAvRttau // ] sAvayakulammi vara hunjA ceDao naanndNsnnsmiddho| micchattamohiamaI, mA rAyA cakavaTTI vi // 15 // duvihe gurU pannatte taMjahA-tavovautte 1 nANovautte ya 2 / tattha tavovautte vaDapatasamANe 1 kevalamappANaM tArei 1 / nANova utte jANavattasamANe appANaM paraM ca tAreha // 16 // [iti zrIupadezasattarIgranthe 3 adhikAre / upadeze 51 patre // 1 jaMti a mucchimamaNuyA, puDhavAI dasapaesu niyameNa / AgacchaMtI aDae, teU 1 vAU nahuti ( noiMti ) narA / / 17 // [iti zrIkammapayaDI karmagranthe // ] paDhamA AvassiyA 1 nAma, vIyA ya nisIhiyA 2 / ApucchaNA 3 ya taiyA, cautthI paDi1-pANI0 pANipAtrANAm aprAvaraNAno rajoharaNaM 1 mukhavastrikA ca 2 iti upakaraNadvayam 1, pANi* prAvaraNadharANAM ca dve te eva eka kalpagrahaNena 3 upa0, kalpadvayagrahaNena 4 upa0, 3 kalpatrayagrahaNena upa0 5, 4 pAtradharANAM prAvaraNadharANAM ca 7 upakaraNAni pAtrasaMbandhAni, 2 rajoharaNamukhavanikAbhyAM saha 9 upakaraNamedAH / 5 pAtraprAvaraNadharANAM 9 tAnyeva / eka kalpagrahaNe 10 upakaraNabhedAH / kalpadvayagrahaNe upa0 11 bhedAH / 7 kalpatrayagrahaNe upa0 12 bhedaaH| 2-'pAtrasthApana' yantra kambalakhaNDe pAtraM nidhiiyte| 3-"pAyake0" pAtrapramArjanapotikA paTalAni bhikSAvasare pAtrapracchAdakAni tAni ca yadi sarvastokAni tadA trINi bhavanti anyathA paJcasapteti / raya0 pAtraveSTanacIvaram, go0 pAtra vastra pramAjanahetuH kmblshklruupH| 4-traya eva pracchAdA dvau sautriko tRtIya aurNikaH / pataddhaho yena vastrakhaNDena pAtraM dhAryate kambalamayaM pAtro yatra pAtrakANi sthApyante, cilimilikA-pAtraveSTAni // 5-mattaga naMdI pAtraH 7 umgaha'NaMtaga paTTo, ahorua calaNiyA bodhavvA / abbhaMtarabAhiniyaMsaNi ya taha kaMcue ceva // 1 // bhokacchiya vekacchiya,-saMghATI ceva khNdhgrnniiy| ohovahiMmi epa; ajjANaM pannavIsaM tu // 2 // iti sAdhvInAM 25 upakaraNAni // 6-'A' avazyakartavyoganiSpannA AvazyakI AzrayAgnirgacchato bhavati sAdhoH 1 / 'ni' niSedhena nirvRttA naSedhikI vyApArAntaraniSedharUpA Azraye pravizato bhavati 2 'A' ApRcchanamApRcchA, sA ca vicArabhUmigamanAdiprayojaneSu guroH kAryA 3 / 'pa0' pratipRcchA praznaH prAganiyuktenApi kAryA 4 / 'chaM0' chandanA va pAgUgRhItena azanAdinA kAryA 5 / 'i' eSaNam icchA, karaNa-kAraH, icchayA-balAbhiyogamantareNa karaNam-icchAkAraH, yathA icchAkAreNa mamedaM kuru 6 / 'mi0 mithyAkriyA 7|'t tathA karaNaM tathAkAraH, sa ca sUtrapranAdigocaraH, yathA bhavadbhiruktaM tathaivedam 8 // 'a' Abhimukhyena utthAnam udyamanam abhyutthAnaM, tacca gurupUjAyAM yA ca gauravArhANAmAcAryaglAnabAlAdInAM yathA''hArAdisaMpAdanam / atrAbhyutthAnaM nimantraNAbhUtarUpameva grAhyam 9 / 'upa0' upasampat-'ito bhavadIyo'ham' ityabhyupagamaH, sA ca jJAnadarzanacAritrArthatvAtridhA, tatra jJAnasampat-sUtrArthayoH sthirIkaraNArtha, tathA vizruTitasandhAnArtha, tathA prathamato prhnnaarthmupsmpdyte| darzanopasampadA yevaM navare darzanaprabhAvakasanmatyAdizAstraviSayA / cAritropasampaca vaiyAvRttyakaraNArthaM kSapaNArtha ca upasampadyamAnasyati 10 / "Aho Shrut Gyanam" Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA sahalI / pucchaNA 4 // 18 // paMcamA chaMdaNA 5 nAma, icchAkAro 6 ya chaTThao / sattamo micchaMkArI 7 ya, tahakA 8 ya aTTamo // 19 // anbhuTThANaM 9 navamaM, dasamA uvasaMpayA 10 | esA dasaMgA sAhUNaM, sAmAyArI pavezyA / / 20 / / vihi- jiNabhavaNe gamaNaM, gharapaDimApUyaNaM 2 ca sajjhAyaM 3 | pupphavaI itthINaM, paDisiddhaM pubasUrI hi // 21 // AloaNAi na paDai, puraphavaI jaM tavaM karai niyamA / payaraNasuttaM annaM, na guNei a tinni divasAI || 22 || meNuAu sama gayAI, hayAi cauraMsa ajAi ahaMsA | gomahisukharAI, paNaMsa sANAi dasa maMsA || 23 || ( moho koDAkoDI sattari vIsa ca nAma goyANaM / tIsa'yarANi caunhaM tittIsa'yarANi Aussa | ) ego ya sattamIe, paNa hari chaTThI paMcamI ego / ego a cautthIe, kaNho taiyAi puDhavIe // 24 // aTTha baladeva siddhA, carimo puNa. paMcamammi kappammi / ussappiNIi so puNa, sijjharasai kaNhatitthaMmi // 25 // aniyANakaDA rAmA, sadhevi kesavA niyANakaDA / uDuMgAmI rAmA, kesava satre ahogAmI // 26 // usabhassa tini gAU, baittIsa ghaNUNi vaddhamANassa / sesa jiNANamasogo, sarIrao bArasaguNo ya // 27 // bAravarisehiM goyamo, siddho vIrAo bIsahiM suhammo / causaTThIe jaMbU, bucchinnA tattha dasa ThANA || 28 || maNa 1 paramohi 2 pulAe 3, AhAraga 4 khavaga 5 uvasame 6 kappe 7 / saMjamatia 8 kevali 9 sijjhaNAya 10 jaMbummi bucchinnA // 29 // [ iti zrIpravacanasAroddhAre // ] cattAri vArAo, caudasapubI karei A (zarIraM ) hAraM / saMsArammi vasaMto, egabhave dunni vArAo // 30 // arihaMta 1 cakki 2 kesava 3, bala 4 saMbhinne a 5 cAraNe 6 putrA 7 / gaNahara 8 pulAya 9 AhAragaM ca 10 na hu havai mahilANaM // 31 // egiMdiya 1 paMceMdiya 2, uDDea ahe a tiriyaloe a / vigaliMdia jIvA puNa, tirialoe muNeavA // 32 // muDhavI 1 AU 2 vaNarasaI 3, bArasakappe su satta puDhavIsu / puDhavI jA siddhisilA, teU narakhitti tiriloe // 33 // "siddhAnte tu -- ekayojano" bArasajoaNapihulA, sughosaghaMTA ya addhauccattaM / cattAri a lAlAo, devA sayapaMca vAyaMti // 34 // jAvajIva 1 varisa 2 caumAsa 3 pakkhagA 4 niraya 1 tiri 2 narA 3 amarA 4 | sammA 1 Nu 2 savaviraI 3, ahakhAyacarita 4 ghAyakarA // 35 // cakkhunirakkhaNamegaM 1, purimA chava 7 putra kAyA / akhkhoDA 16 pakkhoDA 25, nava 9 paNavIsa icchaMti || 36 || bArasa bAhi 12 ThANA, bArasa ThANAI 24 huMti majjhami / pattapaDilehaNAe, paNavIso hoi kara phaMso // 37 // [ iti yati dinacaryAyAm pR0 40 // ] 1 - vAsasayapi savIsaM, sayaM ca diNamAu maNuahatthINaM / cauvIsa varisamAU, gomahisINaM sa egadiNaM // 1 // battIsaM turagANaM, solasa pasu elagANa varisAI / vArasa sama suNagANaM kharakarahANaM capaNavIsaM // 2 // 130 va0 manuSyagajAdi / 32 mAsa 6 hayAdi / 16 mAsa 3 ajAdi / 26 gomahiSI UMdrAsa0 / 13 zvAnAdi / 2- usame bharaho 1, ajie, sagaro 2 maghavaM 3 saNakumAro 4 ya / dhammassa ya saMtissa ya jiNaMtare cakkavaTTidugaM 6 // 9 // saMtI kuMdhU ya aro, arihaMtA ceva cakkavaTTI ya / aramalliaMtare puNa, havara subhUmo ya koravvo8 // 2 muNisuJcayana mipi ya, huMti duve paumanAha 9 hariseNe 10 / naminemisu jayanAmo 11, ariTTha pAsaMtare bamho // 3 // 3 - 21 dhanUMSi azokavRkSaH, tadupari 11 dhanUMSi caityavRkSo'sti, ataH 32 dhanUMSItyuktam // 4 - idAnIM tatpAtraM pAtra kezarikayA pAtramukhavastrikayA tisro dvArA vAhyataH pramRjya saMpUrNAH, tato haste sthApayitvA abhyantaraM tisro cArAH punaH pramRjya tataH kiM karotu 'papphoDe 'ti sakRdekavAram adhomukhaM kRtvA bubhe prasphoTayet evaM kecidAcAryA bruvate / kecitpunarAcAryA evaM bhaNanti yaduta tisro vArAH prasphoTanIyam / etaduktaM bhavatiekavArAH pramRjya pazcAdadhomukhaM prasphoTanIyam / taca pAtrakaM bhuva upari kiMciddUre prasphoTaya rakSaNIyamityata Aha-caturbhi* rakulairbhuva upari dhArayitvA pratyupekSaNIyaM mA bhUtpatanabhaGgabhayam iti / aughaniyuktivRttau // pAtrasya sapta pratyupekSaNAH keSAJcinmate tisra eva tAH // "Aho Shrut Gyanam" Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| pattaM pamajiUNaM, bahiMaM aMto sayaM tu papphoDe / keI puNa tinnivArA, cauraMgulabhUmi paDaNa(ta)bhayA 38 [iti oghaniryuktau // ] Amosahi 1 viSposahi 2 khelosahi 3 jallosahI ceva 4 / sabosahi 5 saMbhinne 6, ohI 7 riu 8 viulamailaddhI // 39 // cAraNa 10 AsIvisa 11 kevalI a 12 gaNahAriNo ya 13 pudhadharA 14 / arihaMta 15 cakkayaTTI 16, baladevA 17 vAsudevA ya 18 // 40 // khIramahusapiAsava 19, kogabuddhI 20 payANusArI 21 a taha vIabuddhi 22 teaga 23, AhAraga 24 sIalesA ya 25 // 41 // veuvidehaladdhI 26, akkhINamahANasI 27 pulAya 28 tahA / pariNAmatavavaseNaM, eyAo huMti laddhIo // 42 // ( "bhavasiddhiyapurisANaM, eyAo huMti bhaNiyaladdhIo / bhavasiddhiyamahilANavi, jattiya jAyaMti taM vocchaM // 1 // arahaMtacakikesakbalasaMbhinne ya cAraNA purA / gaNaharapulAyaAhAragaM ca na hu bhaviyamahilANaM // 2 // ") abhaviapurisANaM puNa, dasa pucillAo kevalitaM 11 ca / ujjumaI 12 viulamaI terasa, eyAo na hu~ti lddhiio||43|| abhaviyamahilANaMpi hu, eyAo na huMti bhnniylddhiio| mahukhIrAsavaladdhIvi 14 neya sesAo aviruddhA // 44 // samaNImavagayaveaM 1, parihAra 2 pulAya 3 mappamattaM ca / caudasapuddhiM 4 AhAragaM ca 1 naya koI saMharaI // 45 // [bhagavatIvRttau // ] suttatthatattadiTTI 1 daMsaNamohatiagaM ca 4 rAgatiaM 7 / devAitattatiyaM 10, tahA adevAitattatiaM 13 // 46 // nANAitiaM 16 taha tabirAhaNA 19 tinnigutti 22 daMDatiaM 25 / ia mahaNaMtagapaDilehaNAi kamaso viciMtijA // 47 // hAso 1 raIa 2 araI 3, bhaya 4 soga 5 dugaMchayA ya 6 vajijjA / bhuajualaM pehato, sIse supasatthalesatigaM // 48 // gAravati ca vayaNe 12, urisallatigaM 15 kasAya cau piDhe 19 / payajugi chajIvavahaM 25, taNupehAevi jANamiNaM // 49 // jaivi paDilehaNAe, heU jiarakkhaNaM jiNANA ya / tahavi imaM maNamakaDa, nijaM taNatthaM muNI viMti // 50 // iti mukhavastrikA dehayoH 2 pratilekhanAvicAraH // ] sAse 1 khAse 2 jare 3 dAhe 4 kucchisUle 5 bhagaMdare 6 / arise 7 ajIrae 8 diTThI 9 muddhasUle 10 akArae 11 // 51 // acchiveyaNA 12 kanaveyaNA 13 kaMDU 14 ya udare 15 koDhe 16 // // iti vipAkasUtre prathamAdhyayane 16 rogAH // ] __ jai posahio sahio, tavaniyamaguNehiM gamai egadiNaM / tA baMdhai devADaM, ittiyamittAI paliyAI // 52 // tathAhi-sagavIsaM koDisayA, satahattarikoDilakkhasahasA ya / sattasayA sattahuttari, navabhAgA satta paliyassa // 53 // [ // 27777777775 iti pauSadhe devAyurbandhapramANam // bANavaikoDIo, lakkhAguNasahisahassa paNavIsaM / navasayapaNavIsajuA, satihA aDabhAga paliyassa // 54 // [ // 9259259254 iti sAmAyike devAyurvandhapramANam // ] 1-'joNIsUle ti pAThaH 'kucchisUle' ityasyAnyatra darzanAt / 2-'acchiyaNe tyAdizlokAtiriktam / "Aho Shrut Gyanam" Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| niva 1 dhaNi 2 nArI 3 nara 4 sura 5, appappaviAra 6 apaviAracaM 7 / savRtta 8 daridattaM 9, caijA ia navaniANAI // 55 // kallANage TippaNae, navanavaitihisu tattha iga chakko / bAvaneguvavAsA, cAlIsa duA tiyA chakka // 56 // [vidhiprapAyAm-] tatraikayojanotsedhA, vistAre'pyekayojanAm / bharatArddhavAsinIbhiH-devatAbhiradhiSThitAm // 57 // zilAM koTizilAM nAma, dakSiNetarabAhunA / caturaGgulamuha , pRthvItaH kaMsasUdanaH // 58 // tAM bhujAre dadhau viSNu-rAdyo mUrdhni dvitIyakaH / kaNThe tRtIyastUryastUraHsthale paJcamo hRdi // 59 // SaSThaH kaTyAM par3adhikastUrvorAjAnozcASTamaH / caturaGgulamantyo'vasappiNyAM te patalAH // 60 // paramiDDINa juvANaM, solasavaccharao vi ogamiliANaM / je huti kAmabhogA, naramihuNANaM tao Tuti / / 61 // vaMtaraasuravivajia, bhaivaNavaI asura *tArAINaM / saMsisUrANaM ca tahA, jahakamA te aNaMtaguNA // 62 // tatto vi uttamA khalu, divA vemANiyANa pannattA / bArasasayaMmi chahuddesa aMgami paMcamae // 63 // pAvayaNI 1 dhammakahI 2, vAI 3 nemittio 4 tavassI ya 5 / vijA 6 siddho 7 a kaI, aTTeva pabhAvanA bhnniaa||64 // uNhe karei sI, sIe uNhattaNaM puNa karei / kaMbalarayaNAdINaM, esa sahAo muNeabo // 65 // so laddhi apajjatto, jo marai apUriaM sapajjattiM / laddhipajatto so puNa, jo marai tAo pUrittA / / 66 / na javi pUrei paraM, pUrissai sa iha karaNaapajatto / so puNa karaNapajatto, jeNaM tA pUriyA huMti // 67 // sabasurA jai rUvaM, aMguThThapamANayaM viuvijnyaa| jiNapAyaMguda pai, na sohae taM jahiM gAlo // 68 // gaNahara 1 AhAra 2 aNuttarA ya jAva vaNa 3 caki 4 vAsubalA 5 / maMDaliyA 6 jA hINA, chaTThANagayA bhave sesA // 69 // thUlA suhumA jIvA, saMkappAraMbhao ya te duvihA / sa'varAha nira'varAhA, sAvikkhA ceva niravikkhA // 70 // usabha 1 sasi 2 saMti 3 subaya 4, nemIsara 5 pAsa 6 vIra 7 sesANaM 8 / tera 1 saga 2 bAra 3 nava 4 nava 5, dasa 6 sagavIsA ya 7 tinni bhavA 8 // 71 // egA hiraNNakoDI, aheva aNUNagA sayasahassA / sUrodayamAIyaM, dii jA pAyarAsIo / / 72 // tinneva ya koDisayA, aTThAsIa huMti koddiio| asi tu sayasahassA, evaM saMvacchare dinnaM / / 73 // pahasaMta-gilANesu 1, AgamagAhIsu taya 2 loakArIsu 3 / uttara 4 pAraNagaMmi a5, dinnaM ca bahuphalaM hoi|| 74 / jiNabhavaNa 1. biMba' putthaya 3, saMghasarUvAi 4 sttkhittaaii| jiNNuddhAro 5 posaha-sAlA 6 sauhAraNaM 7 ceva // 75 // 1-paDnidAnI samyaktvamapi na labhate, rAptamanidAnI samyaktvaM labhate, paraM dezaviratiM na labhate, aSTamanidAnI samyaktva dezaviratI labhate paraM sarvaviratiM na labhate, navamanidAnI samyaktva dezaviratisarva viratI labhate paraM muktiM na labhate, yaduktam-"chasu dullahabohitthaM, dese savveya viraha mukkhe a| sattamamAisu na bhave, saguNo tAe avajijjA // 1 // 2-etadarthapratipAdaka gAthAtrayaM zrItilakAcAryakRtAyAM zrIdazavaikAlikavRttAvapyasti / __ * tArayAiNa-tArA-nakSatra-pa~hANAm / 3-pravacana dvAdazAGgaM gaNipiTakaM tadasyAstIti pravacanI-yugapradhAnAgamaH 11 dharmakathA prazastA asyAstIti dharmakathI zikhAditvAdin 2 / vAdi / pravAdi 2 sabhya 3 sabhApati 4 lakSaNAyAM caturamAyAM pratipakSanirAsapUrvakaM khapakSasthApanArthamavazyaM vadatIti vAdI 3 nimitN| traikAlikalAbhAlAbhapratipAdakaM tadvetti adhyeti vA naimittikaH 4 / tapo vikRSTamaTamAdi asyAstIti tapakhI 5 / vidyAH-prajJayAdayaH zAsanadevatAstAH sAhAyake yasya sa vidyAvAn 6 / aJjana 1 pAdalepa 2 tilaka 3 guTikA 4 bhUtAkarSaNa 5 nikarSaNa 6 vaikriyatva 7 prabhRtayaH siddhayastAbhiH sijharati ma siddhaH / kavate gadyapadyAdibhiH prabandhairvarNAnAM kAzyate iti kaviH 8 / ete pravacanyAdayo'STau bhagavacchAsamasya dezakAlAdyaunityena shaayykrnnaatprbhaavkaaH|| 4-sNvtsriidaanaadhikaarH| 5-iti kSetrANi / "Aho Shrut.Gyanam" Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| saMghayaNaM 1 saMThANa 2 ca paDhamagaM jo u puvauvaogo 3 / ee tinnivi ThANA, vucchinnA thUlamaiMmi // 76 // titthagarariddhidasaNatya 1 matthAvagamaheuM vA 2 / saMsayavuccheatthaM, gamaNaM jiNapAyamUlaMmi // 77 // sA puNa duvihA sikkhA, gahaNe 1 AsevaNe 2 ya nAyabA / gahaNe suttAhijaNa, AsevaNa kappatippAI // 78 // Alassa 1 moha 2 vannA 3, thaMbhA 4 kohA 5 pamAya 6 kivaNattA 7 / bhaya 8 sogA 9 annANA 10, vakkheva 11 kotUhalA 12 ramaNA 13 // 79 // pamhaDhe sAraNA yuttA, aNAyArarasa vAraNA / cukkANa coyaNA buttA, nihuraM paDicoyaNA / / 80 // paDikamaNe 1 ceiyahare 2, bhoaNakAle a 3 taha ya saMvaraNe 4 / paDikamaNa 5 suaNa 6 paDibohakAliyaM 7 sattahA jahaNo / / 81 // bhinnamuhutto naraesu tiriamaNuesu huMti cattAri / devesu addhamAso, ukkosa viuvaNAkAlo // 82 // aTThaNhaM jaNaNIo, titthayarANaM tu havaMti siddhAo / aha ya saNakumAre 3, mAhiMde aTTa bodhavA / / 83 // nAgesu usamapiA, sesANaM satta huMti IsANe / aTTha ya saNakumAre, mAhiMde aTTa bodhabA // 84 // annajalaM 1 uNhaM vA 2 kasAyadabrehiM mIsiyaM vAci 3 / kappai jaINa nannaM, suvihiya kappaTThiyANaM ca // 85 // jAyai sacittayA se, gimhaM mi u paharapaMcagassuvari / caupaharuvAra sisire, vAsAsu puNo tipaharuvari // 86 // vAsAsu panaradivasaM,-si upahakAlesu mAsa vIsa dinnaa| ogAhima jaINaM, kappaDa Arambha paDhamAdiNaM // 87 // jagarA ya bArapaharA, visaM takakaraMbako ginnhi| pacchA nigoajaMtU, uppajai sabadesesu / / 88! paNadiNamI so luTTo, acAlio sAvaNe Na bhaddavae / cau Asoe kattia, magasiraposesu tiNNi diNA // 89 // paNapahara mAha-phagguNi, paharA cattAri citta-vaisAhe / jiTThAsADhe tipahara, tao paraM hoi aJcitto // 90 // vidale bhoyaNe ceva, kaMThe jIvA annNtso| udaraMmi gae ceva, jIvANa na hoI utpattI // 91 // vAsAsu sagadiNovari, paNarasadiNovariM ca hemaMte / jAyai sacittayaM puNa, gimhe mAsovariM lUNaM // 92 // paDikamaNa 1 gamaNa 2 bhoyaNa 3, paDilehaNa 4 vazca 5 mutta 6 gahaNesu 7 / vajeabbA vattA, sAhUhi~ sAhuNIhi sayaM // 93 // sutte 1 atthe 2 bhoyaNa 3, kAle 4 Avassae a 5 sajjhAe 6 / saMthAre ceva tahA 7, sattavihA maMDalI jaiNo // 94 // aNuvaTThavisaM sehaM, akayavihANaM ca maMDalIe u / jo paribhuMjai sahasA; so gativihArao bhnnio|| 95 // // zrIpaJcavastuke 676 gaathaa||] paMcasayA coAlA, taiA siddhiM gayassa viirss| to aMtaraM jiAe, terAsiadihi utpttii||96|| chavAsasaehiM nadhuttarehiM siddhiM gayassa vIrassa / to "boDiANa diTThI, ravIrapure samuppannA // 9 // bArasavAsasaehiM saDvehiM nivuassa vIrassa / jiNagharamaDhaAvAso, pagappio sAyasIlehiM // 98 // paMcasu saesu narisANa agaesuM jiNAu vIrAo / vayaro sohamganihI, sunaMdagabbhe samuppanno // 9 // -- -- 1-iti tryodshkaa-yaaH| 2-bhinnaH khaNDo muhtto bhinnamuhUrtamityarthaH / utkarSato vikurvaNA bhaNitA / iti jIvAbhigamavRttI vyAkhyA0 zrIbhagavatIsUtre 8 zatake 10 uddeze paJcendriyatiryamanuSyANAM vaikriyadezabandhaH, utkarSato'ntarmuhUrtamevoktam / 3-anupasthApitaM ziSyakaM vrateSu akRtavidhAnaM ca akRtAcAmAmlAdisamAcAraM ca maNDalyAmeva yaH paribhuGkte sahasA tatkSaNameva sa guptivirAdhako bhaNitaH arhadbhiriti gAthArthaH / mai nai pUjI araNI bharaNI, mAharai nahi chai sAsU taruNI, lyaire muMhaDA lambAka / / iti strIvAkyam / mai nai pUjyau Alau mAlaDa, mAhare nahi chai susarau sAlau / lyaire vAMsA dhandAka / iti bhari vAkyam // kathA-popaTacAlyau pATAsAra 1 tRNa dIdhai cAlyAu murAda 21 paMDita cAlyau ghAlai tela 3, mUrakha cAlyau ThelAThela 4 // 4-iti digambarotpattiH // 470 vikramasaMvat / tataH 585 hribhdrsuuriH| tato vIranirvANAt haribhadrasariH 1055 // "Aho Shrut Gyanam" Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahasrI / paMcasae paNasIe, vikamakAlAo jhatti atthamio / haribhaddasUrisUro, nibuoM disaDa sibasukkhaM // 100 // terasavAsasaehiM, vIrAo samahiehiM nivaputto / siribappabhaTTisUrI, viusANa siromaNIM jAo || 101 // paNasayarivarasANaM, tinnisaya samanniyaM aikkamiyaM / vikamakAlAo tao, bailahImaMgo samutpanno / / 102 / / zrIvikramAdityanRpasya kAlA-daSTottare 108 varSazate vyatIte / zatruJjaye jADinA pratiSThA, vimbasya pASANamayasya kAritA // 103 // chabAsasaehiM navuttarehiM rayaNeNa revayagiriMmi / saMThaviyaM maNibiMbaM, kaMcaNabhavaNAu neUNaM // 104 // bArasavAsasaehiM, pannAsahiehiM baddhamANAo / caudasipaDhamapaveso, kampio sAisUrIhiM // 105 // [ // iti gacchotpattiprakIrNake // ] anavasaehiM samajhaterhi vaddhamANAo / pajjosavaNacaDatthI, kAlagasUrIhiMto ThaviA // 106 // vIsahiM diNehi~ kappo, paMcagahANIi kappaThavaNA ya / navasayateNauehiM bucchinnA saMghaANApa // 107 // sAlAhaNeNa rannA, saMghAeseNa kArio bhayavaM / pajjosavaNacautthI, cAummAsaM cacadasi // 108 // caumAsaya paDikamaNaM, pakkhi divasammi cautriho saMgho / navasayateNauehiM, AyaraNaM taM pamANaMti // 109 // [ // iti gAthAcatuSTayaM tIrthodvAliprakIrNake 8 ] sirivIrAo gaesuM, paNatIsahiesa tivArasasaesa 335 / paDhamo kAlagasUrI, jAo sAmajjanAmutti // 110 // casayatipanna varise 453, kAligaguruNA sarassaI gahiA / caJsayasattari 470 varise, vIrAo vikamo jAo // 111 // kAlo 1 sahAva 2 niyaI 3, putrakayaM 4 purisakAraNe gaMtA 5 / micchattaM te caiva u, samAsao hoMti sammattaM // 112 // sevevi a kalAI, ia samudApaNa sAhagA bhaNiA / jujjaMti a emeva ya, sammaM sabassa kajjassa // 113 // nahi kAlAIMhiMto, kevaehiM tu jAya kiMci / iha muggaraMdhaNAdivi, tA sabe samudiA heU // 114 // [ // paJcavastuke pR0 280 // ] jaha-NegalakkhaNaguNA, veruliAdI maNIvi saMjuttA / rayaNAvalivavaesaM, na lahaMti mahagghamullAvi // 115 // asiasayaM 180 kiriyANaM, akiriANaM ca hoi culasIe 84 / annANI sayasaTThIya 67, veNaiANaM ca battIsaM // 32 // 116 // kAla 1 yadacchA 2 niyati 3 svabhAve 4 va 5 tmanacaturazItiH / nAstikavAdigatamate, na nAsti bhAvAH khaparasaMsthAH // 117 // ajJAnikavAdimate, navajIvAdIn sadAdisaptavidhAn / bhAvotpattiH sadasadvaitAvAcyaM ca ko vetti // 118 // vainayikamataM vinayazveto vAkkAyadAnataH kAryaH / sura 1 nRpati 2 yati 3 jJAti 4 sthavirA 5 dharma 6 mAtR 7 pitRSu 8 sadA // 119 // purimeNa pacchimeNa ya, ee sachevi phAsiA ThANA / majjJilehiM, jiNehiM, egaM do tini sabe vi // 120 // sAmaggiabhAvAo, vavahAriarAsiappavesAo / bhavAvi te 1-calahI camAraDIbhaGgo jAtaH // 2- kAlaH 1 svabhAvaH 2 niyatiH 3 pUrvakRtaM 4 puruSAkAraH 5, ete paJca samavAyAH // kAlaH svabhAvo niyatiH pUrvakRtaM puruSakAronaikAntA evaM kAraNaM vizvasyetyevaMbhUtAH, mithyAtvaM ta eva samAsato bhavanti samyaktvaM sarve eva samuditAH santaH phalajanakatveneti gAthArthaH // paJca0 1049 gAthA // 3 - etadeva spaSTayati sarve'pi ca kAlAdayo'nantaropanyastA iva samudAyenetaretarApekSA sAdhakA bhaNitAH pravacanajJaiH, yujyante ca evameva samyaksAdhakAH sarvasya kAryasya randhanAdeH, anyathA sAdhakatvAyogAditi gAthArthaH / pazca0 1050 gAthA / 4- etadevAha - na hi kAlAdibhyaH anantaroditebhyaH kevalebhya eva jAyate kicitkAryaM jAtam, iha loke mudrarandhanAdyapi bAhyamAstAM tAvadetat yata evaM tatsarve kAlAdayaH samuditA eva hetavaH sarvasya kAryasyeti gAthArthaH iti pazcavastukattI 1051 gAthA | "Aho Shrut Gyanam" Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| aNaMtA, je siddhisuhaM na pAvaMti // 121 / / iMdattaM 1 cakitaM 2, paMcuttaravimANavAsidevattaM 3 / logatiadevattaM 4, abhavajIvehiM no pattaM // 122 // 'mittimiumaddavaThio, 'chattiadosANa chAyaNe hoi / 'mittia merAiThio, 'duttidugaMchAmi appANaM // 123 // 'ka'ttikaDaM me pAvaM, 'Da'ttia DAvemi taM uvsmennN| eso micchAdukaDa, payakkharattho samAseNaM / / 124 // saveNavi alieNavi, ceiasammAi jo kuNai mUDho / mo navabohibIo, aNaMtasaMsArio hoi // 125 // iMkArasa aMgAI, bArasa uvaMgAI, dasa pinnaaii| cha-amUla caturo, naMdIaNuogadArAI // 126 / / orAjIpannavannA, sUja caM ni-k-k-pussph-vhidsaa| AyArAiuvaMgA, nAyadhA ANupuSIe // 127 / / [vidhiprapAyAm // avihikayAvarama kayaM, asUavayaNaM bhaNati gIyatthA / pAyacchittaM jamhA, akae guruaM kae lahuaM // 128 // joaNasayaM tu gaMtA, aNahAreNaM tu bhNddsNkNtii| vAyA-gaNi-dhUmeNa 3 a, viddhatthaM hoi loNAI // 129 // [pravacane // ] __ hariAla 1 maNosila 2 pippalI ya 3 khajUra 4 muddiA 5 abhayA 6 / AiNNamaNAiNNA te'vi hu emeva nAyavA // 130 // pattANaM 1 puSphANaM 2, saraDuphalANaM 3 taheva hariANaM 121 / viTami milANaMmi, nAyavaM jIvavippajaDhaM // 131 // [ // zrIbRhatkalpasUtravRttau // ] naya kiMci aNNunAyaM, paDisiddhaM vAvi jiNavariMdehiM / mottuM mehuNabhAvaM, na taM viNA rAgadosehiM // 132 // chammAsAU sese, uppannaM jesi kevalanANaM / te niyamA samudhAiyA, sesA samughAi bhaiNijjA // 133 // veaNiassa u bArasa, nAmagoANa aTThao muhuttA / sesANa jahannahiI, bhinnamuhuttaM jiNuddiDaM / / 134 // elA 1 lavaMga 2 kelA 3, khayaravaDI 4 khayarasAra 5 kappUrA 6 / khArika 7 Tuppara 8 khajUra 9 dakkha 10 gula 11 sabapha sAgA 12 // 135 // [ // gAthaiSA tapAzrIdevasundarakRtasAmAcAryA, zrIsomasundarasAmAcAryAmapi // ] 1-pRthak nAmAnyapIttham-AcArAGga 1, sUtrakRtAGga 2, sthAnAGga 3, rAmavAyAGga 4, bhagavatI 5, jJAtAdharmakathA 6, upAsakadazA 7, antakRddazA 8, anuttaropapAtikA 9, praznavyAkaraNa 10, vipAkazruta 11, ityakAdazAGgAni / upapAtikA 1, rAjapraznIya 2, jIvAbhigama 3, prajJApanA 4, sUraprajJapti 5, jambUdvIpaprajJapti 6, candraprajJaptiH 5, nirayAvalI 8, kalpAvataMsikA 9, puSpikA 10, puSpacUlikA 11, vahnidazA 12, iti dvAdazopAGgAni, pUrvamIlate 23 // catuHzaraNaprakIrNakaM 1, candrAvedhyaka 2, AurapratyAkhyAna 3, mahApratyAkhyAna 4, bhaktapratyAkhyAna 5, tandulavaikAlika 6, gaNividyA 7, maraNasamAdhi 8, devendrastava 9, saMstArakaprakIrNa 10, iti daza prakIrNakAni, pUrvamIlane trayastriMzat 33 // nizItha 1, mahAnizItha 2, vyavahAra 3, bRhatkalpa 4, jItakalpa 5, dazAzrutaskandha 6, iti SaT chedagranthAH , pUrvamIlane 39 // oghaniyukti 1, piNDaniyukti 2, dazavakAlika 3, uttarAdhyayana 4, iti catvAri mUlasUtrANi, kvApi vicAragranthasaMgrahAdau opaniyuktisthAne Avazyakaniyuktirasti, pUrvamIlane 43, nandI 44, anuyogadvAra 45 AgamAH // etAnyevA''gamanAmAni zrIjinaprabhasUribhirapi svakRtasiddhAntastave proktAni; tathAhi-"ikkArasa" 126 "orAjI0" 127 / idaM gAthAdvayaM zrIbRhatkalpavRttau 1,zrIsthAnAnavRttau 2, zrInizIthacUrNipaJcamoddezake 3, pravacanasAroddhAre 4 ca proktamasti / 2-khadezajasAdhAraNA AhArabhAvena yojanazatAdUrva punarminAhAratvena zItAdisamparkazca acittaM bhavati / kecit-yojanazatasthAne gavyUtazataM paThanti, nizIthacUrNI tathaiva coktatvAt / tathA bhANDasaMkrAntyA 2 vAtAgnidhUmaizca yojanazatamapi svasthAne antare yA vartamAnaM lavaNAdikamacittaM bhvti| 3-pippalIharItakyAdaya AcI ato gRhyante, kharidrAkSAdayaH punaranAcIrNAstato'cittA api naM gRhynte| 4-appevi jo ukaje, payANi kiMci sevae sAha / so pAviTTo chiTTo, paramappANaM ca boleha // 1 // "Aho Shrut Gyanam" Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahasrI / parigacche'vi sagacche, je saMviggA bahussuA sAhU / tesu aNurAgabaMdhaM, bhA muMcasu macchareNa hao // 136 // jattha jalaM tattha varNa, jattha vaNaM nicchao aggI / teU - bAUsahago, tasA ya pazcakkhayA caiva // 137 // culasIvAsa saharasA, vAsA - satteva paMcamAsA ya / vIramahApaumANaM, aMtarameyaM jiNuhiMGkaM // 138 // tinnisayA tesaTTA 363, daMsaNabheyA paruSparaviruddhA / naya dUsaMti ahiMsaM, taM giNhaha jattha sA sayalA // 139 // [ kumArapAlacaritre // ] ghAraNa ya ghAyasayaM, maraNasahassaM ca mAraNeNA'vi / AleNa ya AlasayaM, pAvai natthittha saMdeho // 140 // jiNapUaNaM tisaMjhaM, kuNamANo sohae a sammattaM / titthayaranAmagotaM, baMdhai seNianariMda // 141 // merugirikaNayadANaM, dhannANaM dei koDirAsIo / ikkaM bahei jIvaM, na chuTTae teNa pAveNaM // 142 // neva dAraM pihAveI, bhuMjamANo susAvao / aNukaMpA jiNiMdehiM, saDDANaM na nivAriyA // 143 // uttamapattaM sAhU, majjhimapattaM susAvayA bhaNiyA / aviraisammaddiTThI, jahannapattaM muNeyavaM // 144 // oho suovautto, suanANI jai'vi giNNaha asuddhaM / taM kevalI - vi bhuMjai, avamANa suaM bhave iharA || 145 / / sAvaNabahulapaDivae, bAlavakaraNe abhIinakkhatte / savattha-paDhamasamae, jugassa AI viyANAhi // 146 // [ jyotiSkaraNDake 29 patre // ] vatthannapANAsa NakhAime hiM, pupphehiM pattehi a pupphalehiM / susAvayANaM karaNijameaM, kayaM tu jamhA bharAhiveNaM // 147 // taM atthaM taM ca sAmatthaM, taM ca vinnANamuttamaM / sAhammiANa kalaMmi, jaM vacaMti susAvayA // 148 // hoi samattho dhammaM, kuNamANo jo na vIhae paresiM / mAipiisA miguru,bhAiANa dhammANa bhinnANaM // 149 // caMdo 1 caMdo 2 abhivaDio 3 a caMda 4 mabhivaDio caiva / paMcasahiaM jugamiNaM, dinaM telukadaMsIhiM // 150 // kammAI nUNaM ghaNacikkaNAI garuAI vajjasArAI | nANaDipi purusaM, paMthAo duppahaM niMti / / 151 / / caudasaputrI 1 AhAragA ya 2 maNa - nANi 3 vIyarAgA ya 4 / tajjammA'naMtarae, narae nivaDati parivaDiA / / 152 / / [ zrIpArzvanAthagaNadharacaritre // ] kAlaMmi aNAIe, aNAidosehiM vAsie jIve / jaM pAvijja guNovi hu, taM mannaha bho mahacchari aM // 153 // nAyagaMmi hue saMte, jaha seNA viNarasai / evaM kammA viNassaMti, mohaNije khayaM gae // 154 // sAvajja'NavajjANaM, vayaNANaM jo na yANai visesaM / vottuMpi tassa na khamaM, kimaMga puNa desaNaM kArDa || 155 || ghara 1 jiNahara 2 jiNapUA 3, vAvAraNAyao nisIhitigaM / aggaddAre 1 majhe 2, taiA ciivaMdaNA samae // 156 // [ caityandanakabhASye gA0 8 #] 1- mahApuruSacarite uttam - AgAmi duHSamasuSamAyAH varSa 3 mAsa 8 pakSa 1 atikrameNa - vittasi aterasIe, baMde hatthutarAi jogeNaM / jAya hiti paumanAho'bhise AIvi vIruSva // 1 // tataH zeSakalyANakAni vIravadbhAva'nIyAni / 2 - oho0 'oho' ityatra prathamA tRtIyArthe tata odhena- sAmAnyena 'zrute' piNDaniryuktayAdirUpe Agame upayuktaH san tadanusAreNa kalpyA kalpyaM paribhAvayan zrutajJAnI yadyapi kathamapi azuddhaM gRhNAti tathApi tat 'kevalyapi' kevalajJAnyapi bhuGkte, itarathA zrutajJAnamapramANaM bhavet, tathAhi channasthaH zrutajJAnabalena zuddhaM gaveSayitumISTe na prakArAntareNa, tato yadi kevalI zrutajJAninA yathA''gamaM gaveSitamapi azuddhamiti kRtvA na bhuJjIta tataH zrute'nAzvAsaH syAditi, na ko'pi zrutaM pramANatvena pratipadyeta, zrutajJAnasya cAprAmANye sarvakriyAvilopaprasaGgaH, zrutamantareNa chadmasthAnAM kriyAkANDasya parijJAnAsaMbhavAt / piNDa niryuti malayagirikRtAyAM 147 patre // gAthA0 2 "Aho Shrut Gyanam" Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 gaathaashsrii| bhAvija avasthati, piMDatya 1 payattha 2 rUvarahiattaM 3 / chaumastha 4 kevalintaM 5, siddhattaM ceva 6 tassattho // 157 // nhavaNaJcagehiM chaumattha 1 vatthapaDihAragehiM kevali 2 / paliyaM kusaggehi ya, jiNassa bhAvija siddhattaM // 158 // saJcittadavamujhaNa, 1 maccittamaNujjhaNaM 2 maNegattaM 3 / igasADi-uttarAsaMgaM 4, aMjalI 5 sirasi jiNadiTTe // 159 // ia paMcavihAbhigamo, ahavA muJcati rAyacinhAI / khaggaM 1 chatto 2 vANaha 3. mauDa 4 camare 5 a paMcamae // 160 // vaMdati jiNe dAhiNa, disidviA purusa vAmadisi naarii| navakara jahana 1 saTTikara jiTTa 2 majramgaho seso // 161 // [caityavaMdanabhASye gA. 18-12-20-22 // namu 1 jeya a 2 arihaM 3 loga 4 saba 5 pukkha 6 tama 7 siddha 8 jo devA 9 / ukiM 10 cattA 11 veAvaJcaga 12 ahigArapaDhamapayA // 162 // paDhamahigAre vaMde, bhAvajiNe bIyami davajiNe 2 / igaceia ThavaNajiNe 3, taiya-cautthaMmi nAmajiNe // 163 // tihuaNaThavaNajiNe puNa, paMcamae viharamANajiNa chaThe / sattamae suanANaM 7, aTThamae sabasiddha-thuI 8 // 164 / / titthAhiva vIrathuI, navame 9 dasame ya ujayaMta thuI / aTThAvayAi igadasi 11, sudihi sura samaraNA carame 12 // 165 // [caityavandanabhASye gA0 42-45 // ] cauhAhAraM tu namo, ratipi muNINa sesa tia cuhaa| nisi 1 porisi 2 purime 3 gAsaNAi 4 saDDANa duti cauhA // 166 / / [pratyAkhyAnabhASye jaiNavaya 1 saMmaya 2 ThavaNA 3, nAme 4 ruve 5 paDuccasacce a6 / vavahAra 7 bhAva 8 joge 9, dasame ovammasacce 10 a|| 267 // [pravacanasUtre praznadhyAkaraNasUtre ca // ] vayaNatiaM 3 liMgatiaM 6, kAlatiraM 9 taha parokkha 10 paJcakkhaM 11 / uvaNIyAicaukkaM 15, ajjhatthaM 16 ceva solasamaM // 168 // [praznavyAkaraNavRttau 118 // ] dasaNa (niraticAratayA) 1 vaya 2 sAmAiya (sandhyAsu) 3, posaha (parvadine) 4 paMDimA 5 arbabha (rAtrAvapi) 6 saJcitte 7 / AraMbha 8 pesa 9 uddiDhavajae 10 samaNabhUe ya (khuramuDo loeNa vA rayaharaNaM ghettUNaM) 11 // 169 // mAsAI sattA 7, paDhamA 8 bia 9 tiya 10 satta rAidiNA / aharAi 11 egarAI 12, bhikkhupaDimANa bArasagaM // 170 // paDisehaNa saMThANe 5 vaNNe 1-'jaNa' koMkaNAdiSu udakasya payaH 1, 'saM0' samAne'pi paGkasaMbhave aravindameva paGkajaM na kuvalayAdi 2, '10' sthApanAdi satyaM jinapratimAdiSu jinavyapadezaH 3, 'nA' kulamavarddhayannapi kulabarddhanaH 4, "rU0' bhAvato'zramaNo'pi sadrUpadhArI thamaNaH 5, 'pa0' anAmikA kaniSThikA pratItya dIrghA saiva madhyamAM pratItya havA 6, 'va0' girigatatRNAdiSu dahyamAneSu giridahyate 5,'bhA0' satyapi paJcavarNatve zuklavarNAdhikyAt zuklA balAketi 8,'jo' daNDayogAt daMDa iti ,'aupamyasatyaM0' yathA samudravattaDAgaH 10 // 2-'upanIsaguNa-yathA-rUpavAnayam 1, 'apanItaM'-yathA-duHzIlo'yam 2, 'upanItApanItaM'-yathA-rUpavAnayaM kintu duHzIlaH iti 3, 'apanItopanItaM'-yathA-duHzIlo'yaM kintu rUpavAn 4 / 3-aSTamIcaturdazIsu ekarAtrikI pratimA, uhiTra kaDaM bhuttapi vajjae kima ase samAraMbho so hoi u khuramuMDo, siMhaliMdA dhArae kovi // 1 // sArddhapaJcavarSANi gaMti 11 pratimAvahane, abrahmAdiSu paJcasu padeSu varjakazabdo yojniiyH| mAsasaMkhyA bhojanapAnayordattayaH saptasu, aSTamInayamIdazamISu apAnakaM caturtha tapaH, ekAdazyAM SaThaM tapo dvAdazyAM aSTamaM tpH| asaNANa viyaDabhoI anAto prAzukabhojI vA ityarthaH, maulikaDo muskalakaccha ityarthaH divasabaMbhayArI ya rAI parimANakaDo paDimAvajesu divasesu-pratimAvarjitadineSu evaM jJeyaH // 4-AraMbha 8 pesa 9 svayamakuvamapi anyaiH kArayet traiSyairapi na kArayet // "Aho Shrut Gyanam" Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tera | 11 10 gaMdha 2 12 rasa 5 17 phAsa 8 25 vee a 328 / paNa paNa du paNaTTa tihA, 3 irgatIsa akAya (akAyapaNu) 29 saMga (asaMgapaNuM ) 30 'ruhA (ajanmapazuM) 31 // 171 // [ vyAkaraNavRttI 143 // ] nava darasaNaMmi cattAri Aue paMca Aime aMte / sese 'do do bheA, khINa'bhilAveNa igatIsaM // 172 // veNa 1 veAvace 2 iriaTThAe a 3 saMjamaTThAe 4 / taha pANavattiyAe 5 cha puNa dhammaciMtAe 6 || natthi chuhAe sarisA, veyaNA muMjeja tappasamaNaTThA / chuhio veyAvayaM, na tara kAuM tao bhuMje // 1 // IriaM na'vi sohijjA, pehAIaM ca saMjamaM kAuM / thAmo vA parihayai, guNa'NupehAsura asatto // 2 // 173 // jaMpi vatthaM va pAyaM vA, kaMbalaM pAyapuMchaNaM / vaMpi saMjamaladdhaTThA, dhAriti pariharati a // 174 na so pariggaho vutto, nAyaputtreNa tAiNA / mucchA pariggaho vRtto, ia vuttaM mahesiNA // 175 // sUpo 1 daNe javaNNaM 3, tinni a maMsAI 6 goraso 7 jUso 8 / bhakkhA 9 gulalAvaNiyA 10, mUlaphalA hariagaM 12 DAgo 13 // 176 // hoi solua 14 tahA, pANaM 15 pANIa 16 pANagaM caiva 17 / aTThArasamo sAgo 18, nihaao (nirUvahato ) loio piMDo // 177 // hRtthasayAdAgaMtuM gaMtuM ca muhuttagaM jahiM ciTTe / paMthe vA vacato, naisaMtaraNe parikramaNaM // 178 // // [ iti Avazyakaniryukau // ] aniANo dAramaNo, harisavasa visadRkaMcuyakarAlo / pUei gurusaMgha, sAhammiamAi bhattIe // 179 // niadavamaputra jiniMdabhavaNa jiNabiMbavarapaiTTAsu / viarai pasatthapotthaya, - sutitthatitthayarapUAsu // 180 // [ iti zrI bhaktaprakIrNake // ] jiNA''NAe kurNatANaM, nUNaM nivANakAraNaM / suMdaraMpi subuddhIe, savaM bhavanibaMdhaNaM // 189 // jaha saraNamuvagayANaM, jIvANa nikittaI sire jo u| evaM Ayario vi hu, ussuttaM pannavaMto a // 182 // urasuttabhAsagANaM, bohInAso anaMtasaMsAro / pANazcaravi dhIrA, ussuttaM neva bhAsati // 183 // payaakkhapi ikaM, jo na roera suttaniSiddhaM / sesaM royato'vi hu, suttatthaM micchadiTThIo // 184 // ussaggo avavArya, AyaramANo virAhao hoi / abavAe puNapatte, ussagganisevao bhaio // 185 // saMthairaNaMmi asuddha dohavi giNyaM taditayANa'hiaM / AuraditeNaM, taM cetra hiaM asaMtharaNe // 186 // tithaMgarA 1 jiNa 2 caudasa 3, dasa bhinne 4 saMvigga 5 taha asaMvigge 6 / sArUvia 7 vaya 8 daMsaNa 9, paDimAo 10 bhAvagAmo a 11 / / 187 / / [ eSA gAthA zrIbRhatkalpe . // 349 / 478 // ] 1-sAtAvedanI, asAtAvedanI, cAritrAvaraNI, darzanAvaraNI, zubhanAmakarma, azubhanAmakarma, uccairgotraH nIcairgotraH evaM bheda 8 sarvamIlane 31 / 2- paJcavastuke'pi piNDaniryuktAvapi pRSThe 176 gA. 662-663-664 // 3 - 'tinni' jalacarAdisatkAni, 'jUso'tti mudgataMDulajI rakDabhANDAdirasaH, 'bhakta0'tti khaNDakhAdyAdIni, 'gulalAvaNiyA guDapaTikA lokaprasiddhA guDadhAnA vA, 'mUlaphalAni' ekameva padam, hari0 jIrakAdi haritaM 'DAgo' tti vastulAdibharjikAdiH // 4- ' rasolU'tti mahAkA / 'pANaM'ti mayaM, 'pANia'tti jalaM, pANagaM'ti drAkSApAnakAdi, 'sAgo'ti tatra siddhazAka iti ete 18 bhakSyaM bhojanamiti // 5- AhAre saMstRte sati / 6- tIrthadvarAH 1, sAmAnyakevalinaH 2, caturdazapUrvadharAH 3, bhinna dazapUrvadharaH 4 zuddhacAritrI 5, asaMvinacAritrI 6, 'sArU0' veSadharamAtraliGgI, 7, 12 vratadhArakaH 8, 'daM0' kevalasamyaktvadhArI 9, 'pa0' jina bimbam 10, etaddazadarzanaM bhavyAnAM bhAvaprAmaH jJAnAdilAbhaheturArdrakumAravat / nanu tIrthaGkarAdInAM bhAvayAmatvaM yuktaM paraM asaMvimAdInAM kathaM bhAvagrAmatvam ? ucyate- teSAmapi satyaprarUpaNAkAriNAM pArzve dhamAkarNya samyagdarzanAbhilASaH syAviti teSAmapi bhAvaprAmatvamuktam, iti bRhatkalpayutau // "Aho Shrut Gyanam" Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 gaathaashsrii| lUA koligajAlaga 1, kotthalakArIa 2 uvari gehe a / sADitamasADhite, lahugA gurugA abhattIe // 188 // [eSA'pi gAthA zrIbRhatkalpe pR. 527 // ] Ao 1 jovaNa 2 vaNie 3, agaNi 4 kuTuMbI 5 kukamma 6 kumarIe 7 / teNe 8 mAlAgAre 9, unbhAmiga 10 paMthie 11 jaMte 12 // 189 // sabehiMpi jiNehiM, nijiajiarAgadosamohehiM / sattANukaMpaNaTThA, dANaM na kahiMci paDisiddhaM // 190 // sekita khettAriA! khettA0 addhachanvIsavihA paznattA, taMjahArAyagiha-magaha 1 caMpA aMgA 2 taha tAmalitti baMgA ya 3 / kaMcaNapuraM kaliMgA 4, vANArasi ceva kAsI a 5 // 191 // sAke kosalA 6 gayapuraM ca kuru 7 soriaM kusaTrA ya 8 // 192 // kaMpillaM paMcAlA 9, ahichattA jaMgalA ceva 10 // 192 // bAravaI sorahA 11, mihila videhA ya 12 vaccha kosaMbI 13 / naMdipuraM saMDillA 14, bhaddilapurameva malayA ya 15 // 193 / / vaIrADamaccha 16 varUNA acchA 17 taha mattiAvai dasaNNA 18 / sottiamaI a ceI 19, vIyabhayaM siMdhu sovIre 20 // 194 / / mahurAya sUraseNe 21, pAvA bhaMgIya 22 mAsapuri vaTTA 23 / sAvatthIa kulANe 24, koDIvarisaM ca lADAya 25 // 195 // seaviAvia nayarI, keayaaddhaM ca AriaM bhnnioN| jatthuppatti jiNANaM cakINaM rAmakaNhANaM // 196 / / jaiha pArao taha gaNI, jaha marugA egagaccharAsIo / suNagasarisA palaMbA, maDuo samaM dagamaphAsu // 197 // atha dhyAtuH svarUpaM zlokadvayenA''haniSprakampaM vidhAyA'tha, dRDhaM paryamAsanam / nAsApradattasannetraH, kizcidunmIlitekSaNaH // 198 // vikalpavAgurAjAlAhrotsAritamAnasaH / saMsAracchedanotsAho, yogIndro dhyAtumarhati / / 199 // atha prANAyAmamAhaapAnadvAramArgeNa, nissarantaM ythecchyaa| nirudhyordhvapracArApti, prApayatyanilaM muniH // 20 // 1-asamAya'mANe caitye bhagavatpratimAyA upariSThAt yadi etAni bhaveyustadA tAni sAdhurapi caityabhaktyA dUrIkuryAttadA tasya catvAri laghuprAyazcittAni AlocanAyAmAyAnti, atha no dUrIkuryAttAni tadA catvAri guruprAyazcittAni AyAnti, tAni kAni ? ityAha-lUtA nAma kolikapuTakAni, kolikajAlakAni tu kolakAnAM tu lAlAtantusaMtAnAH kotthalakArI-bhramarI tasyAH sambandhi gRhaM kathyate // 2-'Ao' iti gAthA, vyAkhyA-pauruSyanantaraM prAtaryAkt sAdhUnAM bADhaM vadatAmete dvAdaza doSA bhavanti-zabdaM zrutvA loko vibudhyate, vibuddhaH san akAyayantrANi yojayante, vAhanAni sajjayante, jalArtha yoSito yAnti 1, 'jovaNa' tti dhAnyaprakaraH tadartha loko yAti,lATadeze 'jovaNaM' dhAnyanikaraH kathyate 2, vaNie' ti vaNijo vibhAtamiti kRtvA brajanti 3, 'agaNi' ti lohakarAdibhiH zAlAdiSu agniH prajvAlyate 4, 'ku0' kuTumbina: khakarmasu laganti 5, kutsitaM karma yeSAM te kukapaNo matsyikAdayaH 6, 'ku0' kutsitA mArAH kumArAH saukarikAdayasteSAM vibodho bhavet 7, 'te' corANAM bodhaH 8, 'mA' mAlikAnAM bodhaH 9, 'u. udAmikAH pAradArikA vibudhyante 10, 'pa0' pathikAH pathi vartante 11, jaM0 yAtrikAH ghANI-kolhU-ghara-cakrAdiyantrANi vAhayanti 12, iti tarhi kathaM vadanti yathA vRddhA adantA lapanadhiyamannAnti, azabdaM tatrApi vadet // 3-vairATadezaH matsyAnagarI, anye matsyo dezaH vairATapuram 1, varaNAnagarI acchAdezaH, anye vaiparItyamAhuH // 4-keyaddhadezo'oM kSeyaH AryaH, arddhazca anAryaH, tatra zvetAmbikA Aryadeze'sti, prajJApanAprathamapade / / 5-'jaha.' yathA pArago vedapAragaH apariNAmakaH 1, pariNAmakabrAhmaNaH 2, avipariNAmakaH 3, evaM sarve corermuSitAmA rodina kSudhAbAdhitAH saMjAtAH yathA mRtazvA bhakSitaH, samRtakaM jalaM na pItaM, tathA gaNayo mahAtmAnaH palambabhakSaNam aprAzukajalapAnaM na kurvanti // 6-bhazubhA nA zubhA vApi vikalpA yasya cetasi // sa tvaM badhAti ayaHvarNo bandhanAmena karmaNA // "Aho Shrut Gyanam". Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| atha pUrakaprANAyAmamAhadvAdazAGgulaparyantaM, samAkRSya samIraNam / pUrayatyatiyatnena, pUrakadhyAnayogataH // 201 // nAsAntanabhaso 'SThyaM hi dvaya bdhi sNkhyaakulottraa| tejo-vAyu-pRthivyambu 4 bahirgaterudAhRtA // 202 // atha recakaprANAyAmamAhanissAryate tato ytnaannaabhipdmodraacchnaiH| yoginA yogasAmarthyAd, recakAkhyaH prabhaJjanaH // 203 // atha kumbhakadhyAnamAha-- kumbhavat kumbhakaM yogI, zvasanaM nAbhipaGkaje / kumbhakadhyAnayogena, susthiraM kurute kSaNam // 204 // atha pavanajayena manojayamAhaityevaM gandhavAhAnAmA'kuzcanavinirgamau / saMsAdhya nizcalaM dhatte, cittamekApracintane // 205 // dugdhAmbuvatsaMmili tau sadaiva, tulyakriyau mAnasamArutau hi / yAvanmanastatra marutpravRttiryAvanmaruttatra manaHpravRttiH // 206 // tatraikanAzAdaparasya nAzaH, ekapravRtteraparapravRttiH / vidhvastayorindriyavargazuddhi,-staddhvaMsanAnmokSapadasya siddhiH / / 207 // niccha yao dunneaM, ko bhAve kammi vaTTaI smnno| bavahArao a kIrai, jo puvaMDio carittami // 208 // [iti zrIAvazyakaniyuktI bhASyakAro'pyAha (269) u] vaivahAro'vi hu balavaM, jaM chaumatthaM pi vaMdaI arihA / jA hoi agAbhinno, jANato dhammayaM eaM // 209 // guNAhie vaMdaNayaM, chaumattho guNAguNe ayANaMto / vaMdijjA va guNahINaM, guNAhilaM vAvi vaMdAce // 210 // uttaramAha-- AlaeNaM 1 vihAreNaM 2, ThANA 3 caMkamaNeNa ya 4 / sakko suvihio nAuM, bhAsA 5 veNaieNa ya // 211 // mAyaraM 1 piyaraM 2 vAvi, jeTTagaM vAvi bhAyaraM 3 / kiikammaM na kArijA, save rAyaNie tahA / / 212 // [Avazyakaniyuktau pR0 540 // ] -- --- --- 1-vAruNamaNDalapracArAvasare'mRtamaya bahistAt 4 akula, 6 akula, 8 aGgula, 12 aGkala / 2-yatra manastatra pavanI yatra pavanastatra mano vartate yadAha-'dugdhe0' ti // 3-nidhayato dujJeyaM ko bhAve kasmin prazaste aprazaste vA vartate zramaNa iti bhASazveha jyeSThaH tataH anatizayinaH candanakAbhAvaH eva prAptaH ityato vidhimabhidhitsurAha-vyavahArastu kriyate candanaM yataH pUrva sthitazcAritre yaH prathama pravajitaH sannupalabdhAticAraH iti gAthArthaH / / 208 // Aha-samyakU tadgatabhAvA'parijJAne sati kimityetadevamityucyate vyavahAraprAmANyAttasyApi ca balavattvAdAha bhaassykaarH|| 4-vyavahAro'pi balavAneva yadyasmAtkAraNAt chaasthamapi pUrvaratnAdhikaM gurvAdikaM vadante, arhannapi kevalyapi, apizabdo'trApi saMbadhyate, kiM sadA netyAha-jA hoi apAbhinnatti yAvat bhavati anabhijJAto yathA'yaM kevalIti, kimiti vandate ! ityAha-jAnan dharmAtA etAM vyavahArabalAtizayalakSaNAmiti gAthArthaH // 209 // 5-itthaM nodakenokte sati vyavahAranayamatamadhikRtya guNAdhikatvaparijJAnakaraNAni pratipAdayanAcArya Aha-'Alae.' AlayaH basatiH supramArjitAdilakSaNA athavA strIpazupaNDakavarjiteti tenA''layena nAguNavata evaMvidhaH khalu Alayo bhavati, vihAro mAsakalpAdikastena vihAreNa sthAnamUrddhasthAnaM cakramaNaM gamanaM cetyekavadbhAvaste namantaH AviruddhadezakAyotsargakaraNena ca yugamAtrAvanipralokanapurassarAddhatagamane cetyarthaH zakyaH suvihito jJAtuM bhASA vainayikena ca, vinaya evaM vainayika samAlocya bhASaNena AcAryAdivinayakaraNena ceti bhAvanA, naitAnyevambhUtAni prAyazo'suvihitAnAM bhavantIti gAthArthaH // 211 // 6-'mAya0' mAtaraM pitaraM vApi jyeSThaM vA bhrAtaram, apizabdAnmAtAmahapitAmahAdiparigrahaH, kRtikarma-abhyutthitavandanamityarthaH na kArayet sarvAn ratnAdhikAMstathA paryAyajyeSTAnityarthaH / kimiti mAtrAdIn vandanaM kArayataH lokagopajAyate, teSAM ca kadAcidvipariNAmo bhavati AlocanapratyAkhyAnasUtrArthe tu kArayet, sAgArikAdhyakSaM tu yatanayA kArayet, eSa pravajyApratipanAnAM vidhiH, gRhasthAnAM tu kArayediti gAthArthaH / 212 // "Aho Shrut.Gyanam" Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| jaha kiMci dappao aNamappappaM vAvi sesiyaM vatthu / paJcakkhejaNa doso, sayaMbhuramaNAimatthu va // 213 // jo vA Nikkhamio maNo, paDimaM puttAisaMtainimittaM / paDhivajejA tao vA, kareja tivihaMpi tiviheNaM // 214 / / tasAijIvarahie, bhUmIbhAge visuddhae / phAsueNaM tu nIreNaM, iyareNaM galieNa u // 215 // [zrAddhadinakRtye gAthA 23 // ] kAUgaM vihiNA pahANaM seavatthaniyaMsaNo / muhakosaM tu kAUNaM gihibiMbANi pamajae // 216 // [zrAddhadinakRtye gAdhA 24 / ] vaNNagaMdhovame hiM ca, puSphehiM pavarehi ya / nANApayArabaMdhehiM, kujA pUaM viakkhaNo // 217 // [zrAddhadinakRtye gAthA 63 / ] kAraNa atthi jai kiMci, kAyacaM jiNamandire / tao sAmAiaM motuM, kareja karaNijayaM // 218 // [zrAddhadinakRtye gAthA 79 / / jIvANa bohilAbho, sammadiTTINa hoi piakaraNaM / ANAjiNiMdabhattI, titthassa pabhAvaNA ceva // 219 // [shraaddhdinkRtyvRttii||] riusamayaNhAyanArI, narovabhogeNa gambhasaMbhUI / bArasamuhuttamajjhe, jAyai uvariM puNo neva // 220 // paNapannAi pareNaM, joNI pamilAyae mahiliyANaM / paNahattarIi parao, hoi avIo naro pAyaM / / 221 // duppaDile hia dUsaM, acANAI vivatta giNhaMti / ghippai putthayapaNagaM, kAlianijutti kosaTTho // 222 // jai tesiM jIvANaM, tatthagayANaM tu soNiaM hujjA ! pIlijjate dhaNiaM, galijja taM akkhare phusi // 223 // Ame ghar3e nihitaM, jahA jalaM taM gharDa vinnaasei| iasiddhaMtarahassaM, appAhAraM viNAsei // 224 // [Avazyake'pi // 1 purimaMtima advaitaresu tisthassa nasthi vuccheo| majhillaesu sattasu, ittiakAlaM ca 1 vuccheo // 225 // caubhAgo caubhAgo, tinni a caubhAga paliacaubhAgo / tinneva ya caubhAgA, cautthabhAgo a caubhAgo // 226 // samao jahannamaMtaramukkoseNaM havaMti chammAsA / AhArasarIrANaM, ukoseNaM navasahassA // 227 // usseima 1 saMseima 2, taMdula 3 tila 4 tusa 5 javodagA 6 ''yAmaM 7 / sovIraM 8 suddhaviaDaM, 9 aMbaDa 10 aMbADaya 11 kaviDhe 12 // 228 // mAuliMga 13 dakkha / 14 dADima 15, khajura 16 nAliyara 17 kayara 18 badaraphalaM 19 / AmalayaM 20 ciMcApANagAI ca 21 paDhamaMgabhaNiyAiM // 229 // aMDaya 1 poaya 2 rasayA 3, jarAu 4 saMse 1-tIrthasya caturvidhasya sakhasya // kAlikazrutasya dvAdazAzIrUpasya dRSTivAdastu sarvAntareSvapi vyavacchinnaH kvacitkiyantamapi kAlaM vyavacchinno dRSTibAdA iti| 2-arhaddharmavArtApi tatra nssttetyrthH| 3-mehAvaggahadhAraNAdi parihArNi jANiUNa kAliyasuyaTThA kAliyasunijutinimittaM vA potthagaM ghippara / 'koso'tti smudo| nizIthe 12 uddezake // 3-suvidhi 9 zItala 10, 101 antare palyopamabhA0 1, 13.14 aM0 palyo. bhA03 910 antare palyopamasya 11112 antare palyopamasya caturthabhA03 1415 aM. palyo. bhA0 1 caturthabhAgaH / 1 ekam 12 / 13 antare palyApama bhA0 1 15.16 aM0 palyo. bhA0 1 sarvAntaramAnaM palyopama 2 caturthabhAgatrayaM ca / 4-aNDAmAtA aNDajAH pakSigRhakokilakAdayaH 1, potAdiva jAyanta iti potajAH-te ca hastivalgulIcarmajalUmaprabhRtayaH 2, rasAjmAtA rasajA:-AranAla-dadhi-tImanAdiSu pAyukramyAkRtayo'tisUkSmA bhavanti 3, jarAyuveSTitA jAyanta iti jarAyujAH gomahiSyajAdikamanuSyAdayaH 4, saMkhedAjAtA iti saMkhedajA matkuNayUkAdayaH 5, saMmUrchanAjAtAH saMmUrchanajAH zalabhapipIlikAmakSikAsAlarAdayaH 6, unedAjanma yeSAM te udbhedajAH patAkhajarITapAriThavAdayaH 7, upapAtAjAtAH upapAtajAH, upapAtena vA bhavA aupapAtikA devA nArakAca , iti dshkaalikvRsau| "Aho Shrut Gyanam" Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| ayA 5 samucchimayA / ubbhiya 7 taho'vavAia 8, bheeNaM aTTahA jIvA / / 230 // micchattaM 1 veatigaM, hAsAIchakkagaM ca 10 nAyavaM / kohAINa caukaM 14, caudasa abhitarA gaMThI // 231 // jiNakappiyA ya sAhU, ukkoseNaM tu egavasahIe / satta ya havaMti kahamavi, ahiA kaiAvi no huMti // 232 // jai jaggati suvihiA, karaMti AvassayaM ca annastha / sijAyaro na hoI, sutte va kae va se hoI // 233 // aTTeNa tirikkhagaI, ruddajjhANeNa gammae narayaM / dhammeNa devaloe, siddhigaI sukkajhANeNaM / / 234 // kAmANuraMjiyaM aTuM 1, rodaM hiMsANuraMjiyaM 2 / dhammANuraMjiaM dhamma 3, sukanjhANaM niraMjaNaM // 235 // jaiA hohI pucchA, taiA eassa uttaraM dijjA / ikkassa nigoassa, aNaMtabhAgo gao siddhiM // 236 // vaya 5 samaNadhamma 15 saMjama 32, veAvaJca 42 ca baMbhaguttIo 51 / nANAitiyaM 54 tava 66 ko niggahAI 70 caraName // 237 // piMDavisohI 4 samiI 5, bhAvaNa 12 paDimA 12 iMdiya niroho 5 / paDilehaNa 25 guttIo 3, abhiggahA 4 ceva karaNaM tu // 238 / / tiguNA tirUva ahiA, tiriANaM itthiA muNeavA / sattAvIsaguNA puNa, maNuANa surANa pattIsA // 239 // asaDheNa samAinnaM, jaM katthai kAraNe asAvajaM / na nivAriamannehiM a, bahumaNumayameamAyariyaM / / 240 // rukkhANa jalAhAro 'saMkoaNiAbhaeNa saMkucaI / niyatanUhiM veDhai, vallI rukkhe parigaheNaM // 241 // itthipariraMbhaeNaM, *kuruvakataruNo phalaMti mehunne / taha kohaNassa kaMdo, huMkAraM muai koheNaM // 252 // mANe jharai aMtI, chAyai vallI phalAi mAyAe / lobhe billapalAsA, khivaMti mUle nihANuvari // 243 // rayaNIe saMkoo, kamalANaM hoi logasannAe / ohe caittumaga caDaMti rukkhesu vallIo // 244 // egidiyajIvANavi, ia dasa sannA jiNehiM pannattA / nahu huMti moha-suha-duha, vitigicchA sogadhammAi // 245 // gIattho a vihAro, bIio gIasthamisio bhaNio / etto taiavihAro, nANunAo jiNavarehiM // 246 // [paJcavastuke 1180 pR.173n] gI bhaNNai sutaM, astho puNa hoi tassa vakkhANaM / sutteNa ya astheNa ya, gIatthaM taM viANAhi // 247 / / jo dei uvassayaM jaivarANa guNasayasahassakaliANaM / teNaM dinA vatthannapANasayaNAsaNavigappA // 248 // (micche-1 sAsaNa-2 mIsse-3 aviraya-4 dese-5 pamatta 6 apamatte 7 / 1-yadi zayyAtaragRhe suptvA jAgaritvA prAbhAtika pratikramaNaM kunti tadA'sau zayyAtaraH / athaitacchayyAyAM sakalAM rAtri jAgaritvA prAbhAtika pratikramaNamanyatra kurvanti tadA maulaH zayyAtaro na bhavati kintu yadgRhe pratikramaNaM kRtaM sa eva, atha mUlazayyAyAM rAtrI sutvA'nyatra prAtaH pratikramanti tadA maulo'nyazca dvAvapi zayyAtarI, yadA tu vasatisaGkIrNatAdikAraNAdanekopAzrayeSu sAdhavastiSThanti tadA yatrAcAryaH sthitaH sa zayyAtaro nAnyaH // 2-nityAnuSThAnaM caraNam / 3-kAryApaleanuSThAna krnnm| 4-'asaDheNa0' rAgadveSarahitena kAlikAcAryAdivat pramANasthena satA samAcIrNam AcIrNa yadbhAdrapadazuddhacaturthIparyuSaNAparvavat kutracid dravyakSetrakAlAdo kAraNe puSTAlambane asAvA prakRtyA mUlottaraguNArAdhanAa bAdhakaM na ca naiva nivAritamanyaistathAvidhaireva tatkAlavartimitAthaiH, api tu bahu yathA bhavatyevamanumatametadAcIrNam / iti kalpavRttau uddeza 3 // 5-saGkocanikA-hastasparzAdibhItyA avayavasaMkocanAt, paJcavastuke iyaM 176 gAthA, tatra dvitIyapadapATha eva'jaM katthaikeNaI asAvajaM' tatra vyAkhyA-kecit pramANasthena zeSaM tadeva / / _ *-kurubakAzokatilakAdInAM tu kamanIyakAminI 1 bhujalatAvagUhuna 2 pANiprahArakaTAkSA 3 dibhyaH prasUtapallavAdiprasavadarzanAnmaithunasamjhA // yathA-strINAM sparzAtpriyanurvikasati, bakulaH sIdhugaNDUpasekAt, pAdAghAtAdazokastilakakurubako vIkSaNAliGgAnAbhyAm / mandAro narmavAkyAnmRdumadhuhasanAcampako bakravAkyAtUto gItAnamerurvikasati purato nartanAtkarNikAraH // 1 // 6-'naI' ekendriyANAmetAH SaTU saMjJA na bhvnti| -gItArthazca vihArastadamedopacArAt, dvitIyo gItArthamizrito bhaNito vihAra eva, ato vihAradvayAttRtIyavihAraH-sAdhuviharaNakapo nAnusAtaH jimvr-bhgvdbhiH|| "Aho Shrut Gyanam" Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 gaathaashsrii| niyaTTi 8 aniyaTTi 9 suhumu 10 vasama 11 khINa 12 sajogi 13 ajogi guNA 14 / / ) pAvai suranarariddhI, sukuluppattI ya bhogsaamiddhii| nittharai bhavama'gArI, sijjAdANeNa sAhUNaM // 249 / / saMgamaya 1 kAlasUrI 2, kavilA 3 aMgAra 4 pAlayA 5 dovi 6 ! no jIva 7 guDhamAhila 8, udAiniva mAraya 9 abhavA // 250 // aMuNaTThisayasahassA, sattAvIsaM bhave sahassAI / cattAkoDAkoDI vAsANaM usabhajiNa AuM // 251 // usseha aMguleNaM, aha uDDhamusseha satta rynniio| tiriloe paNadhaNusaya, sAsayapaDimA paNivayAmi // 252 // gohuma 1 sAlI 2 javajava 3, javAi 4 dhannANa kuTThagAIsu / khaviANaM ukkosaM, varisatigaM hoi saJcittaM / / 253 // tila 1 mugga 2 masUra 3 kailAya 4 mAsa 5 cavalaga 6 kulattha 7 tuvarINaM 8 / taha baTTacaNaga 9 vallANa 10 varisapaNagaM sajIvattaM / / 254 // aisI 1 ladAra kaMgU 3, koDIsaga 4 saNa 5 baraTra 6 siddhatthA 7 / kudava 8 rAlaga 9 mUlaga, bIANaM 10 satta varisANaM // 255 // amitto mittarUveNa, kaMThaM ghettUNa roaI / mAmitto saggaiM jAi, dovi gacchAmu duggaI // 256 // uvaesA dijaMti, hatthe nacAviUNa annasiM / jaM appaNA na kIrai, kimesa vikANuo dhammo / / 257 // sadeNa miu rUveNa payaMgao mahuaro a gaMdheNaM / AhAreNa ya maccho, bajjhai phAseNa'vi gaiMdo // 258 // katthavi jIvo balio, katthavi kammAI hu~ti bliaaii| jIvassa ya kammassa ya puvanibaddhAi veraaiN||259|| rAI sarisavamittANi, paracchidANi pAsase / appaNo billamittANi, pAsaMto'vi na pAsase // 260 // sIsaM dhuNiyaM cittaM, camakiaM pulakiaM ca aMgehiM / tahavi hu paraguNagaNe, khalassa nahu niggayA vANI // 261 // paMceMdiA maNussA, ega[sa]nara bhuttnaariNgbhNmi| ukkosaM nava lakkhA, jAyaMtI egavelAe // 262 / / saMghIiANa kaje, cuNNijjA cakkaTTisinnapi / tIe laddhI juo, laddhi pulAo muNeyaco // 263 // uttamanara 1 paMcuttara 2 tAyattIsA ya 3 puvadhara 4 iMdA 5 / kevali dikkhia 6, sAsaNadevI 7 jakkhA ya 8 no abhava / / 264 // arihaMta 1 siddhi 2 ceiya 3, taba 4 sua 5 guru 6 sAhu 7 saMgha 8 pddinniio| baMdhai dasaNamohaM, aNaMtasaMsArio jeNaM // 265 / / jo jeNa suddhadhammami ThAvio saMjaeNa gihiNA vA ! so ceva tassa jAyai, dhammagurU dhammadANAo // 266 // AraMbhe nasthi dayA, mahilAsaMgeNa nAsae dhaMbhaM / saMkAe sammattaM, pavajA diva] atthagahaNeNaM // 267 / / gihivAvAraparissama-khinnANa narANa vIsamahANaM / egANa hoi ramaNI, aNNANa jiNiMdavaradhammo // 268 // tullevi uarabharaNe, mUDha amUDhANa picchasu vivAgaM / egANa narayadukkhaM, aNNesiM sAsayaM sukkhaM // 269 // jIvaMti puhavipaDiA, bhayaravapaDiAvi kevi jIvaMti / jIvaMti khaggachinnA, caTTa cchinnA na jIvaMti / 270 // AvAyamittaguruehiM taha peraMtalahuabhUehiM / ghaMTAninAyasarisehiM lajimo loapimbhehiM / / 271 // naliNa miNaM maliNamiNaM, virasamiNaM gaMdhavajjiyamiNaM ca / mAlairatto bhamaro, pariharaha viArisaM kusume // 272 // aihAso 1 aitoso 2, aidujANa-mANusehiM saMvAso / aiubabhaDo a vaiso, paMcavi guruarasa lahuaMti // 273 // kAlaMmi aNAIe, jIvANaM vivihakammavasagANaM / 1-59 lAkha koDAkoDI, 27 sahasa koDAkoDI, 40 koDAkoDI, aGkato'pi ythaa-592704000000000|| 84 varase 1 pUrvAGga (2) 84 lAkha pUrvAhna 1 pUrva (2) / 84 lAkha pUrve 1 truTitAGga (3) / etalau AdinAtha AuSu gAthokta // 2-zAzvatajinastavane vRttI sUtre'pi yathA-paDimA puNa guruAo, paNadhaNusayalahuasattahatyAoM // 3-kalAya:-tripuTAkhyadhAnyavizeSaH / 4 vaTTayaNakA-zikhArahitA vRttAkArAzcaNakavizeSAH // 5-lahA-kusumbhapIta0, kaMgU-tandulAH, kodryvishessH| zaNaM tvapradhAnaM baradRtti 'baraTI' iti prasiddham / 6-tasya hi etAdRzI zaktiyeyA cakravartiskandhAvAramapi yo gRhIyAdvinAzayedvAna prAyazcittaM prApnuyAt, bhASyavRttau / "Aho Shrut Gyanam" Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| taM natthi saMvihANaM saMsAre jaM na saMbhavaI // 274 // arihaMto asamattho, tAraNe loANa-dIhasaMsAre / magge desaNakusalo, taraMti je magi laggati // 275 // dasa puvA vucchinnA saMpunnA, surabhavaMmi saMpatte vairaMmi mahAsatte, saMghayaNaM addhanArAyaM / / 276 / / risaho 1 risahassa suyA 99, bharaheNa vivajiA navanavaI / aTTa ya bharahassa suyA, siddhA ikami samayaMmi // 277 / vAsANa vIsasahassA, navasaya tiamAsa paMcadiNapaharA / ikkA ghaDiA dopala, akkharaguNayAla jiNadhammo // 278 // addhAmalaga[ya]pamANe, puDha vikAe havaMti je jIvA / te pArevayamittA, jaMbuddIve na mAyaMti // 279 / / egaMmi udagabiMduMmi, je jIvA jiNavarehiM pannattA / te jai sairisavamittA, jaMbuddIve na mAyati // 28 // mohammami divaDDA, aDAijA ya huMti mAhiMde / paMceva sahassAre, cha acaya satta logate / / 281 // do koDAkoDIo, paNasiya-lakkhA ya huMti koddiio| iguttara sahasakoDI, causaya koDIo nAyabA // 282 // aTThAvIsaM koDI, lakkhA sagavanna caudasa sahassA / doya sayApaNasIyA, cavaMti devIo iMdassa / / 283 // iha bharahe kevi jIvA, micchaddihI ya bhahayA bhAvA / je mariUNaM navame, varise hohiMti kevaliNo / / 2.84 // bArasahiM joyaNehiM, soaM parigiNhae saha / rUvaM giNhai cak, joaNalakkhAo sAiregAo / / gaMdhaM rasaM ca phAsaM, joaNanavagAu sesAI // 285 // paNasayasattatIsA, cauttIsa sahassa lakkha igavIsA pukkharadIvaDDanarA, puveNa avareNa picchaMti // 286 // [puSpamAlAvRttau 434 // ] kAlatiyaM, vayaNatiyaM liMgatiya taha parokkha paJcakkhaM / uvaNaya'vaNayacaukaM, ajjhatthaM ceva solasamaM / / 287 // [iti zrIvRhakalpe; pravacanasAre 140 dvAre'pi 364 panne // ] __ummagadesaNAe, caraNaM nAsiMti jiNavariMdANaM / vAvannadasaNA khalu, na labmA tArisA da8 // 288 // [ AbhiggahiyaM-aNabhimAhiyaM-taha abhinivesiyaM ceva / saMsaiyaM aNAbhogaM micchattaM paMcahA evaM 1 akkhaMDiyacAritto vayagahaNAo ya jo bhave titthaM / tassa sagAse dasaNa,-vayagaNaM taha ya sohI ya // 289 // tariabA ya painnA, mariavaM vA samarae samattheNaM / asarisajaNaullAvA, na hu sahiadhA kulapasUeNaM // 290 // jaMbuddIve cakkI, ukkosaM tIsa cau jahanneNaM / dhAyaipukkharaduguNA, emeva ya kesvaaiiaa|| 291 // egadiNe je devA, cavaMti tesi pi mANasA thovA / katto me maNa. yabhavo, ia ciMtAe suro duhio // 292 // joi 1 vaNa 2 // bIAe / taIyaM asurakumArA, vemANiya jaMti sattasu vi // 293 / / te uDamacuaM jAva, bhavaNavaI 1-saNIjAtipuSpaM kApi vRkssmukurH| 2-apkA yasya sarSapapramANabhaNanena pRthvItaH sUkSmatvam / 3-bhagavatyAM 14 zatake 8 uddezake siddhizilAta upari aloko yojanam ekaM, tanna idaM yojanaM utsedhAGgulaniSpannaM jJeyaM yatastasya yojanasyoparitanakozasya SaDbhAge siddhAvagAhanA dhanustribhAgayukta trayastriMzadadhikadhanuH zatatrayamAnAbhihitarUpA utseghAlayojanAzrayaNata eSa yujyata iti / 4-zabdaM-meghagajenAzabdarUpam 1, cakSuH sAtirekayojanalakSAd rUpaM gRhNAti viSNukumArAderiva khacaraNapurovartigartAItargataloSThAdidarzanAt , idamabhAkharapadArthApekSayA bhAkharapadArthApekSayA tu paNasaye ti gAyoktaM paTudhANAdizake devAdikarpUrAdInAmiva gaMdha tiktakaTukAdirasaM / 5-upanayaH stutiH. apanayo-nindA tayoH catuSkam-upanayApanayacatuSkam , 'rUpavatI strI' iti upanayavacanam 1, 'duHzIlA' iti apanayavacanaM 2, 'rUpavatI strI kintu duHzIlA' iti upanayApanayavacanam 3, kurUpA strI kintu suzIlA iti apanayopanaya0 4, 6-anyacetasi nidhAya vipratArakabuddhyA anyat vibhaNidhuH punarapi sahasA yazetasi tadeva vakti yattat SoDazamadhyAtmavacanam / 7-tatsambandhi svayaM vinaSTasamyagdarzanAH tAdRzA draSTumapi na kalpate kiM punastaiH samaM sahavAsAdayaH / gAthA.2 "Aho Shrut Gyanam" Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| jAva jaMti sohamme / joi vaNa paMDagavaNaM, asaMkhadIbodahitiriyaM tu // 294 // [ do paDhamakappapuDhaviM, do do do bIya-taIya-causthi / cau uvarima ohIe, pAsaMti ya paMcami puDhaviM // 1 // chahi chaggevijA, sattamimiyare aNuttarasurAo / kiMcUNaloganAliM, asaMkhadIvodahiM tiriyaM // 2 // ] melhei sohammAo, kovi suro lohagolagaM hitttthaa| bhArasahassamayaM so, chammAsehiM ca chadiNehiM // 295 // chappaharachaghaDiAhiM, jAvaiyaM ikAmija taaviaa| rajjU tayaddhamaNo, dIvasamudaM'timo jailahI // 296 // paNayAlIsaM Agama,-samagga-gaMthANa hu~ti challakkhA / paNayAlIsa sahassA, paMcasayA ceva cauyAlA // 297 // saMvimAsaMjayANaM, dijai ghippaia paDhamabhaMgo y| saMjaivarage dijaha, navi ghippaDa kAraNe bIo // 298 // gihi 1 annatithiANaM 2, navi dijai dhippae a navaraM tu / navi dijai navi ghippai, pAsatsthAIsu sabesu // 299 // suraloavAvimajjhe, macchAI nasthi jalayarA jIvA / gevije nahu vAvI, vAviabhAve jalaM nasthi / / 300 // ceiyadavaM duvihaM, pUA 1 nimmalla 2 bheyao tattha / AyANAI davaM, pUAritthaM muNeavaM // 301 // akkhayaphalabalivatthAi saMtiaM jaM puNo daviNajAya / taM nimmallaM baccai, jiNagihakammami uvaogo // 302 // aha puci cia keNai, havija puA kayA suviheNa / taMpi savisesasohaM, jaha hoi tahA tahA kujA // 30 // nimmalaMpi na evaM, bhaNNai nimmallalakkhaNA bhAvA / bhogaviNaTuM davaM, nimmalaM ciMti gIyatthA // 304 // itto ceva jiNANaM, puNaravi ArovaNaM kuNaMtu jahA / vatthAharaNAINaM, jugalia kuMDaliamAINa // 305 / / kahamantraha egAe, kAyAINaM jiNidapaDimANaM / vijayAI vani aTThasayaM lUhaMtAyA samae !! 306 // je nicamappamattA, gaMThiM baMdhati gaMThisahiyaMmi / aTThasayaM lUhaMtA saggA'pavaggasukkhaM, tehiM nibaddhaM sagaMThimi // 307]! bhaNiUNa namukkAra, nicca vimharaNa vajiyA dhnnaa| pAraMti gaMThiM sahiaM gaMThiMsaha kmmkNtthiihiN|| 308 // porisi 1 cauttha 2 chaDhe 3, kAuM kamma khavaMti jaM munninno| taM no nArayajIvA, vAsasayasahasa lakkhehiM // 309 // sattarisayamukkosaM, vIsa jahannaNa viharamANajiNA / samayakhitte dasa vA jemma paivIsadasagaM vA // 310 // pAyamiha kUrakammA, jIvA bhavasiddhiyAvi dAhiNae / neraiatiriamaNuA,surAiThANesu gacchaMti !! 311 / / aTTa 1 duvAlasa 2 solasa 3, cauttihAre hiM pauramaDehiM / dasahi tihArA vaDDe, egao hoi uvavAso // 312 / / giha 1 joi 2 bhUsaNaMgA 3, bhoaNa 4 bhAyaNa 5 taheva vatthaMgA 6 / cittarasA 7 tuDiaMgA 8, kusumaMgA 9 dIviaMgA ya 10 // 313 / / bahurayaNaviNimmAyA, bhavaNadumA aTThabhUmiA divA / sayaNAsaNasannihiA, teeNa nidAharavisarisA // 314 // joidumANaM uri, sasisUrA jattha vaJcamANA'vi / tANaM pabhavo'pahayA, niayaMpi chaviM vimuMcaMti // 315 // varahAra kaNayakuMDala, mauDAlaMkAraneurAINi / niyaaMgabhUsaNAI AharaNadumesu jAyaMti // 316 // aTThasayakhajjayajuo, causaTTI taha ya vaMjaNaviappo / uppajjA AhAro, bhoaNarukkhesu rasakalio // 317 // bhiMgArathAlavaTTaya, kacolayavaddhamANamAINaM / kaMcaNarayaNamayAI, jAyaMti a bhAyaNaMgesu / / 318 // khomadugullayavAlaya,-cINaMsua paTTamAiAI ca / vatthANi bahuvihAI vatthaMgadumA pamANati / / 319 // kAyaMbarI pasannA, AsavajogA taheva'Nega vihA / cittaMgarasesu 1-raju rbhavet / 2-khayambhUramaNasamudraH, prakArAntareNa rjjuprmaannmaah| 3-pArzvasthAdInAM na dIyate nApi tebhyo gRhyte| 4-mahAvideheSu jaghanyataH / 5-janma Azritya mahAvideheSu 20, bharatairAvateSu 10 syuH| 6-truTitAzAstutatavitataghanazuSiramedabhinnahukArairAtoyaiH phalairiva upazobhitAstiSThanti / kusumAgAstu-vicitrasarasamuramipaJcavarNamAlyamAlAbhirAkIrNAH sdaivaaste| dIpikAGgAstu-yathA iha snigdhAH prajvalantyaH kanakamaNimadhyo dIpikA udyotaM kurvANA dRzyante tadvizrasA pariNataprakRSTodyotena sarvamudyotayantastiSThanti // 7-visApariNAmena / "Aho Shrut Gyanam" Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| 19 sayA, pANayajogA u jAyaMti // 320 // phAlo acitto aha Avio vA, cauraMgulaM visthaDao asaMdhimaM / vissAmaheDaM tu sarIrayassa, dosA avaTuMbhagayA na evaM // 321 // eka pAuramANe, khomiaM unniaM ca lahumAso / dunni a pAuramANe, aMto khomI vahiM unnI // 322 // chaippaia paNagarakkhA, bhUsA ujjJAyaNA ya pariha riaa| sIyattANaM ca kayaM, teNa khomaM na bAhirao // 323 // paMDhamacarimA u sisire, gimhe addhaM tu tAsi bjjejaa| pAyaM Thave siNehAtirakkhaNaTThA pavese vA // 324 // zrAvakavidhau paNDitarAjaparamArhatadhanapAlenoktam // ] paMcaviha visayasukkhaM, uvabhuMjai paramiesu divasesu / tivAbhilAsacirao, pariharao paMcasu tihIsu // 325 / / jaha dIvA dIvasayaM, paIvaI sovi dippaI diivo| dIvasamA AyariyA, dippaM ca paraM ca dIvaMti // 326 // kayavayakammayabhAvo 1, sIlatvaM ceva taha ya guNavattaM 213 / riumaivavaharaNaM cia 4, gurusussUsA ya bodhavA 5 // 327 // payayaNakosallaM puNa, 6 chaTheM ThANaM tu hoi nAyavaM / chahANaguNehiM juo, ukkoso sAvago hoI // 328 // maithunaprasaktayohi strIpuMsayorutkRSTato'STAdazalakSajIvA vinazyanti / yaduktam - mehuNasannArUDho, nava lakkhaM haNeI sahumajIvANaM / kevaliNA pannattaM, sadahiavaM payatteNa // 329 // itthIjoNIi saMbhavaMti beiMdiyA u je jIvA / eko va do va tiNi va, lakkha huttaM ca ukkosN||23|| saMsaktAyAM yonau ete dvIndriyAH zukrazoNitasaMbhavAstu garbhajapacendriyA imepaMciMdiyA-maNussA iganarasaMbhuttanAriganbhami / ukkosaM navalakkhA, jAyaMte egavelAe / / 331 // navalakkhANaM majhe, jAyai ikkassa duNha va samattI / sesA puNa emeva ya, vilayaM vacaMti tattheva // 332 / / saMmUcchimapaJcendriyamanuSyA api asaMkhyeyAstathAhiasaMkha itthInaramehuNAo, mucchaMti pNciNdiamaannusaao| nIsesa aMgANa vibhatticaMge, bhaNai jiNo panavaNA uvaMge // 333 // saduddharaNanimittaM, gIatthagavesaNA tu ukkosaM / joaNasayAI satta u, bArasa varisAiM kAyavA / / 334 // agIattho na viANai, so U caraNassa dei aNa'hiyaM / tA appANaM AloagaM ca pADei saMsAre // 335 // jaM jaya agIastho, jaM ca agIatthanissio jayaI / vaTTAveI gacchaM, aNaMtasaMsArio hoI // 336 // zraddhAlutAM zrAti zRNoti zAsanaM, dhanaM vapedAzu zRNoti darzanam / kRtakRtyaM puNyAni karoti saMyama, taM zrAvakaM prAhuramI vicakSaNAH // 337 // terasakoDisayAI, culasIkoDIo bArasa ya lakkhA / sagasIi sahasa do saya, savaggaM chakabhaMgIe // 338 // 13841287200 etAvantaH / / sunnAsunno mIso, tiviho saMsAraciTThaNAkAlo / tiriyANa sunnavajjJo, sesANaM hoi tiviho vi / / 339 // nANassa kevalINaM, dhammAyariarasa sabasAhUNaM / mAI avanavAI, kibisi bhAvaNaM kuNaI / / 340 // iti zrIbhagavatIvRttI prathama zatake dvitIyoddezake 50 patre // 1 jaladoNa 1 maddhabhAraM 2, samuhAiM samUsio u jo Nava u 3 / mANu 1 mmANa 2 pamANaM 3, tivihaM khalu lakkhaNaM eyaM // 341 // zrIbhagavatIvRtta dvitIyazatake prathamoddezake 199patre // ] 1-vistRtaH-antaH sandhirahitaH / 2-evaMvidhaHparyastikApaTTo yogapaTTo vizrAmahetoH zarIrasya gRhyate, evamavaSTambhadoSA na syuH / ayaM ca sthavira 1 glAna 2 vAcanAcAryANAM 3 kalpate nAnyeSAm / 3-kappasie0 chappaiA na bhavati iarahA vahU bhavaMti paNao ulli aMto unniyaM pAuNijamANaM malImasA ya kaMbalI duggaMdhA vihiparibhogeNa sAvi ujjhayaNayA parihariyA paDagambhakaMbalii sIyattANaM kayaM bhavai, eeNa kAraNeNaM somiyaM bAhiM na paMgurijada / nizIthe // 4-prathamacaramapauruSI varjayitvA ubhayorarddha varjayitvA uSNe pAtraM sthApayet avazyAya-mahikA-himavarSA rakSArtha madhye pAtraM pravezayet // oghaniyuktiH (145) "Aho Shrut Gyanam" Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| ___ mastakazUcivinAze, tAlasya yathA bhuSo bhavati nAzaH / tadvatkarma vinAzo, mohanIyasya kSaye nityaM // 342 // [shriiaacaaraanggprthmshrutskndhe|] je u dANaM pasaMsaMti, vaha micchaMti pANiNaM / je u NaM paDisehiMti, vitticcheaM kariti te // 343 // zrIAcArAgaprathamazrutaskandhe SaSThAdhyayane 233 pne| jammA 1 bhisea 2 nikkhamaNa 3 caraNa 4 nANuppayA ya 5 nizANe 6 / dialoabhavaNa 7 maMdara 8, naMdIsara 9 bhomanagaresu 10 // 344 // aTThAvaya 11 urjite 12 garyagapayae a 13 dhammacakke a 14 / pAsa 15 rahAvattanagaM 16, camaruppAyaM ca vaMdAmi !! 345 // idaM gAthAdvayaM zrIAcArAGgadvitIyazrutaskandhaprAse tRtIyacUlAyAM zrIAcArAganiyuktau 385 panne // ] alia na bhAsiavaM, asthi hu saccaMpi jaM na vattabaM / saJcapi hoi aliaM, jaM paraspIDAkara vayaNaM // 346 // [iti zrIAcArAGgadvitIyazrutaskandhe caturthAdhyayane prathamoddezake vRttau 356 ptre||] sattarisayamukkosaM 170, iare dasa 10 samayakheta jiNamANaM / cottIsa paDhamadIve, aNaMtara'ddhe ya te duguNA // 347 / / [iti AcArAGgavRttau caturthAdhyayane prathamoddezake 162 patre // ] yathAprakArA yAvantaH saMsArAvezahetavaH [AzravAH] / taavntstdvipryaasaa-nirvaannsukhhetvH||348|| [AcArAgavRttau 4 adhyayane 2 uddezake 164 patre // ] kAraNameva tadantyaM, sUkSmo nityazca bhavati paramANuH / ekarasavarNagandho, dvisparzaH kAryaliGgazca // 349 // [iti zrIsthAnAGgavRttau // ] jesimavaDDo puggala, pariaTTo sesao a sNsaare| te sukkhapakkhiyA khalu, ahie puNa kaNhapakkhAo // 350 // mUlaM 1 sAha 2 pasAhA 3, guccha 4 phale 5 chiMda paDiabhakSaNayA 6 / savaM 1 mANusa 2 purisA 3, sAuha 4 jhujjhaMta 5 dhaNaharaNA / / 351 // (?) liGgAdAnavidhimAha - ["puMzvAmuho u uttaramuho va dejA'havA paDicchejjA / jAe jiNAdao vA, haveja jiNa. cejhyAI vA // 1 // "] [zrIsthAnAGge 2 sthAne / uddezake vRttau 57 patre // ] 1-janmabhUmI 1, abhiseo-jastha rAyAbhiseo vA 2, nikkhamaNo-jahiM nikkhaMto 3, caraNaMkummAragAmA ahiagAmAdi jattha hiMDaMto 4, nANuppAyabhUmI 5, nivANabhUmI 6, bhAve tassa AgAdaM dasaNaM bhavati / iti zrIAcArAGgacUrNau / 2-gajAnapade dazArNakUTavartini tathA takSazilAyAM dharmacake, tathA ahicchatrAyAM pArzvanAthasya dharaNendramahimAsthAne, evaM rathAvarte parvate vairavAminA yatra pAdapopagamanaM kRtaM yatra ca zrImat varddhamAnamAzritya camarendraNotpatanaM kRtam // 3-"sebhikkhU vAjAyabhAsA saccA suhamA jAya bhAsA asaJcAmosAtahappagAraM bhAsaM asAvajaM jAva abhUovadhAiyaM abhikakhaM bhAsaM bhAsijA" vRttiH-sa bhikSuH yAM punarevaM jAnIyAt tadyathA-yA ca bhASA satyA 'sUkSmA ti kuzAgrIyayA buddhyA paryAlocyamAnA mRSA'pi satyA bhavati, yathA satyapi mRgadarzane lubdhakAderapalopa iti, uktaJca-'aliyaM' ityAdi, AcArAlavRttau / 4-arddhapudgalaparAvataH kiJcinyUnaH / 5-zuklo vizuddhatvAtpakSo'bhyupagamaH zuklapakSastena carantIti zuklapAkSikAH, zuklatvaM ca kriyAvAditvena, iti sthaanaanggvRttau| 6-sAuha-AyudhasahitaH / -puSa-pUrvAbhimukhaH 1 uttarAbhimukho 2 vA dadyAt guruH / athavA pratIcchecchiSyo yasyA jinAdayo vA dizijinAH manaHparyAyajJAninaH avadhisaMpannAzcaturdazapUrvadharA navapUrvadharAzca jinacaityAni vA yasyAM sA diSi bhAsatAni tadabhimukho dayAdapavA pratIditi gAthArthaH // 1 // iti pazavastukasau 23 po|| "Aho Shrut Gyanam" Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| bhUe aNAikAle, keI hohiMti goamA ! sUrI / jesiM nAmaggahaNe, niyameNaM hoi pacchittaM // 352 // eaM gacchavavatthaM, duppaNihANataraM tu jo khaMDe / taM goama! jANa gaNiM, nicchayaoaNaMtasaMsAriM // 353 // [idaM gAthAdvayaM zrImahAnizIthe paJcamAdhyayane 42 patre // ] sUIhiM aggivannAhiM, saMbhinnassa niraMtaraM / jAvaiaM goamA! dukkhaM, ganbhe aTThaguNaM tahA // 354 // gambhAo niSphaDaMtarasa, joNIjaMtanipIDaNe / koDiguNaM tayaM dukkhaM, koDAkoDiguNaM pi vA // 355 // [zrImahAnizIthe paJcamAdhyayane / ] jaha sagaDakkhovaMgo, kIrai bharavaNakAraNA navaraM / taha guNabharavahaNatthaM, AhAro baMbhayArINaM // 356 // [zrIuttarAdhyayane aSTamAdhyayane vRttau 294 panne // ] do vAsasaharasaThiI, devANaM hoi visypribhogo| paNasaya paNasaya hANI, joisia-bhavaNa-vaNayarANa // 357|| cauvihasaMghasameyaM, muNigaNadheaM vi pttjyse| vIrajiNaMdaM namiGa, thuNAmi ca uvIsajiNasaMgha // 358 // siripuMDarIyagoyamapamuhA gaNahAriNo mahAmuNiNo / caudasasayavAvannA (1452), jayaMtu niccaM duriahrnnaa||359|| muNiusahaseNapamuhA-'DayAlasahassa lakkha aDavIsA (2848000) / vaMbhI suMdaricaMdaNa coAlalakkhA chaJcattasahassA (4446000) // 360 // caurasayAchaDahiyA, seyaMsANaMdakAmadevA ya / paNapannalakkhasahasAtipannayA (5553406) sAvayA saraha // 361 / / subhadA sulasA revaI, egA koDI avaralakkhA ya / navanavaisahasatisayA pannAsA (10 199350) sAviyA saraha / / 362 // sirisuhamajaMbupamuhA, dusahassa cauttarA jugapahANA (2004) / tattullA muNivasahA, igAralakkhA sahassa solA (1116020) // 363 / / jiNabhattanivA u igAralakkhA sola sahassa vIsa hiyA (1116020) / ee pabhAyasamae, sariavA bhavabhAveNaM / 364 // eaM gha, guNarayaNamayaM sarei jo bhayo / paidiyahaM tikAlaM, so pAve nijjaraM guruaN|| 365 / / sasamaM pattaM, niravajja ikkhurasasamaM dANaM / seaMsasamo bhAvo, havijA jai mamgiaM hujjA // 366 // pUrI, uvajhAyA sAhusAhuNIo a 1 sAvaya-sAviarUvaM, vaMdU saMghaM tikAlabhavaM // 367 // ia vimalaguNohaM cattanIsesadohaM, vijiapabalamohaM bhinnabhAvArijohaM / thugai tavamahagdhaM jo sayA sabasaMgha, lahai asiva sigcha; chinnasaMpuna vigdhaM // 364 // jiNakappiyA ya sAhU, ukkoseNaM tu egavasahIe / satta ya havaMti kahama vi, ahiyA kaiyAvi no hu~ti / / 369 // [pravacanasAroddhAre gA. 539 481 patre // ] Ayariya 1 uvajjhAe 2, tavassi 3 sehe 4 gilANa 5 sAhUsuM6 / samaNonna 7 saMgha 8 kula 9 gaNa 10, veyAvaJca vai dasahA // 370 / / [pravacanasAroddhAre gA. 161 // ] muhapotti 1 colapaTTo 2, kaippatigaM 5 do nisija 7 rayaharaNaM 8 / saMthAru 9 ttarapaTTo 10, dasa pehA'Nuggae sUre // 371 // [pravacanasArodvAre gA. 591 483 patre // ] 1-guNAnaM Asao davaM, egadavassiyA guNA! lakkhaNaM pajavANaM tu, ubhao assiyA bhave // 1 // zrI uttarAdhyayane 28 / (557 panne) 2-jyotiSkANAM 1500, bhavanapatInAM 10.0, vyantarANAM 500 vaSa Ni pribhogH| 3-yadyapi caikasyAM vasatI utkRSTataH sapta jinakalpikAH prativasaMti tathApi parasparaM na bhASante, dharmavArtAmapina kurvanti vIthyAmapi baikasyAmeka eva jinakalpikaH pratidinamaTati na punaH para iti / 4-samaNonna-ekasAmAcArIkAH / sAdhvAdicaturvidhasaMghaHekajAtIyavahugacchasamudAyaH / kulaM-candrAdi, gaNastu-ekAcAryapraNeyaH sAdhusamUhaH / 5-kappatirga-dvau sautrau eka UrNikaH / 'do nisijA-re niSadhe-rajoharaNasya, ekA sUtramayI abhyantareniSadyA, dvitIyA bAdhA pAdaprogchanarUpA / "Aho Shrut Gyanam" Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 gaathaashsrii| paDilehaNaM kuNato, miho kahaM kuNai jaNavayakahaM vA / dei va paJcakkhANaM, vAei sayaM paDiccha vA // 372 // puDhavI AukkAe teU vAU, vaNassaitasANaM / paDilehaNApamatto, chaNhapi virAhao bhnnio||373 / / [pravacanasAroddhAravRttau 156 patre // ] maNaguttimAiAo, guttIo tinni huMti nAyabA / akusalanivittirUvA, kusalapavittissarUvA ya // 374 / / [pravacanasAroddhAre gA. 595 167 patre // ] laTThI 1 tahA vilahI 2, daMDo ya 3 vidaMDao ya 4 nAlI ya 5 / bhaNiyaM daMDagapaNagaM, varUkhANamiNaM bhave tassa // 375 // laTThI AyapamANA 1, vilaTi cauraMguleNa parihINA ! daMDo bAhupamANo 3, vidaMDao kakkhamitto u 4 // 376 // laTThIe cauraMgula samUsiyA daMDapaMcage nAlI 5 / naipamuhajaluttAre, tIe thaggijjae salilaM // 377 // bajjhai vilaTThIeN javaNiA vilaTThIe katthai duvAraM / ghaTTilae ovarasayataNayaM teNAirakkhaTTA / / 378 / / uubaddhaMmi u daMDo 4, vidaMDao ghippae varisayAle 5 / jaM so lahuo nijai, kapaMtario jalabhaeNaM / / 379 // u~vasamase Nicaukka, jAyai jIvarasa AbhavaM nUnaM / tA puNa do egabhave, khavagaseNI bhave egA // 380 // [pravacanasAroddhAre gAthA 669-673-486 patre // ] ucAsaNaM samIhai viNayaM na karei gavamubahai / buDho na dikkhiabo, jai jAo vAsudeveNaM // 381 // [pravacanasAroddhAre gA. 229 // ] mulaju puNa tivihaM, jahaNNaya 1 majjhimaM ca 2 ukkosaM 3 / jahaNNeNahArasagaM, sayasAhassaM ca ukosaM // 382 // caudasa 1 dasa ya 2 abhiNNe, niamA sammaM tu sesae bhayaNA / maii ohi vivajjAse, hoi hu micchaM na sesesu // 383 / / _[vRhakalpe'pi-u0 6] vihe gelaNNammi 2 a, nimaMtaNe 3 dabadullahe 4 asive 5 / omodariya 6 paose 7, bhae 8 ya gahaNaM aNunaNNAtaM // 384 // [pravacanasAroddhAravRttau bRhadbhASye mahAnizIthe 9 uddezake'pi // ] 1-AbhyAM bhedAbhyAM vAragupteH sarvathA vAm nirodhaH 1, samyam bhASaNaM ca AbhyAM bhedAbhyAM vAg gupteH 2 rUpaM pratipAditaM bhavati, bhASAsamitI tu vAkpravRttireveti vAraguptibhASAsamityo daH / 2-bajjhai0-bhojanasamaye saagaarikaadirkssaayai| 3-uu0-bhikSAbhramaNe pradviSTadvipadacatuSpadAdivAraNArtha vRddhatve'vayambhArtha ca / 4-uvasama0-te punaH upazamazreNyau ekasmin bhave utkarSato ve bhave / 5-buDo0-saptativarSebhyaH parato varSazatAyuSkApekSamidam , anyathA yasmin kAle utkRSTamAyustadazadhA vibhajyASTamanavamadazamabhAgeSu vartamAnasya vRddhatvamakseyam / 6-jahaNNaNa yasyATAdaza rUpyakA nANakavizeSA mUlyaM tajaghanyaM varam etAdRzamUlyamapi na grAyaM, kintu aSTAdazarUpyakebhyo'pi yadalpamUlyaM tad grAhya miti bhAvaH / 7-mai0-kicinyUnapUrvadharAdau bhajanA samyaktvaM vA syAnmithyAtvaM vA syAdityarthaH, materavadhezca viparyAse matyajJAne vibhaGgajJAne ca midhyAtvaM bhavati, zeSayostu manaHparyavajJAna-kevalajJAnayomithyAtvaM na bhavatyeva / / 8-duvihe0-gADhatare 1 AgADhatare ca 2 glAnatve zadhyAtarapiNDo'pi praayH| gADhatare bIn vArAn AhiNyate yadi na labdhaM glAnaprAyogyaM tadA zayyAtarapiNDo'pi praahyH| AgADhatare punaH zIghrameva zayyAtarapiNDo grAhyaH / gRhinimantraNe zayyAtaranirbandhe sakRt taM gRhItvA punaH prasaGgo nivAraNIyaH 3 / durlame ca kSIrAdidravye AcAryAdInAM prAyogye anyatrAlabhyamAne tatraiva gRhanti 4 / azive duSyantaropadvAdike 5 / avamaudArye ca durbhikSe'nyatra bhikSAyAmalabhyamAnAyAm 6 / pa0 rAjJA pradviSTena sarvatra bhaikSye nivArite pracchan tahe'pi gRhyate 7 / anyatra taskarAdibhaye 8 tatrApi khIkurvanti / "Aho Shrut Gyanam" Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahasrI | 23 save'pi paiDhamajAme, duNNi ya vasahANa AimA jAmA / taio hoi gurUNaM, cauttha save gurU suaI || 385 || AloaNApariNao, sammaM saMpaGio gurusagAse / jai aMtarAvi kAlaM, karijja ArAhao taha vi // 386 // [ zrIuttarAdhyayanavRttAvapi // ] addhamasaNarasa sabaM, jaNassa kujjA davarasa do bhAgo / vAyaparicAraNaTThA, chabbhAgaM UNagaM kujA // 387 // sIe davarasa ego, bhatte cattAri ahava do pANe / usiNe davassa duNNA, tiSNi vi sesAo bhattassa || 388 || kammamasaMkhijjabhavaM, khavei aNusamayameva Autto / annayaraMmi vi joe, sajjhAyaMmi viseseNaM // 389 // [ zrIuttarAdhyayanavRttau 23 adhyayane 18 dvAre // ] chaTThamadasamaduvAlasehiM abahussuassa jA sohI / tato bahutariaguNA, havaI jimiassa nANissa / / 390 // [ zrIuttarAdhyayanavRttau 31 adhyayane // ] tatAdivAdviyuktena karttavyaM nRtyakovidaiH / catvAro mukhyagAtAro, dviguNAH samagAyanAH // 399 // aSTau ca gAyinyaH proktAH 20, tAladhAricatuSTayam 24 / mArdaGgikAstu catvAro 28, vAMzikAnAM catuSTayam 32 // 392 // evaM cottamavRndaM syAt karttavyaM ca sadA budhaiH / madhyamaM syAttadarddhana, tadarddhana laghu smRtam // 393 // [ iti dvAtriMzadvidhaM nATakaM laukikam // usa bharaho 1 ajie sagaro 2 maghavaM 3 saNakumAro ya 4 / dhanmassa ya saMtissa ya, jiNaMtare cakkavaTTidugaM // 394 // saMtI 5 kuMthU a 6 aro 7, arihaMtA ceva cakkavaTTI a / arimallI aMtare puNa, havai subhUmo 8 a koravo // 395 // muNisukha namimmi ya huMti duve paumanAha 9 hariseNa 10 / naminemisu jayanAmo 11, ariTTapAsaMtare babho 12 // 396 // aheba gayA mokkhaM, 1 subhUmo baMbho ya 2 sattA puDhaviM / maghavaM 1 saNakumAro 2, saNakumAraM gayA saggaM // 397 // bhImanAso 1 mahAbhImo 2, rudranAmA tRtIyakaH 3 / mahArudrazca 4 kAlazca 5, mahAkAla 6 zraturmukhaH 7 / naravaktraH 8 kacchulAkhyo 9, nacaite nAradAH smRtAH // 398 // jattha na dIsaMti gurU, paJcase uTThaUNa supasaMtA / tattha kahe jANijai, jiNavayaNaM amiasAricchaM // 399 // na haNai 1 na haNAvei 2, haNataM nANujANaI 3 / na payai 4 na payAveI 5, payaMta nANujANaI 7 // 400 // na kiNai 7 na kiNAveI 8 kiNataM nANujANaI 9 / jo bhikkhU tassa taM hoI, navakoDIvisuddhayaM // 401 // darzanAni SaDevAhu-jainaM 1 mIsAMsakaM 2 tathA / bauddhaM 3 naiyAyika 4 vaizeSikaM 5 sAya6 miti kramAt // 402 / / paJcakkhANa 10 mabhiggaha 4, sikkhA 7 tava 12 paDima 11 bhAvaNA 12 khittaM 14 | dhammo 4 pUyA ya tahA 17, gihiuttaraguNaiguNanavaI 89 (91) 1 ||403 // jo aviovi saMghe, bhaktiM tithunaI sayA kAlaM / aviraisamma hiTThI, pabhAvago sAvago soDAve // 404 // AuthUilahiMsAi-majjamaMsAi cAyao / jahaNNo sAvao vutto, jo namukkAradhArao || 405 // dhammajuggaguNAiNNo, chakkamo bArasAvao / gihattho asayAyAro, sAvao hoi majjhimo // 406 // 1- paDhama0 - jAgrati gItArthaH prajJApanAdisUtraguNanena jAgrati, tRtIye yAme guruH rAtriM jAgrati gurustu zete, anyathA nidrAvazena vyAkhyAnAdi kattuM na zaknuvanti / 2- bhatte0- atizIte 1 madhyame zItakAle tu dvau pAnIyasya tu trayo bhAgA bhaktasya 2 madhyama uSNakAle dvau pAnasya nnayo bhaktasya 3, atyuSNe kAle trayaH pAnIyasya dvau bhaktasya / "Aho Shrut Gyanam" Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 gaathaashstrii| ukkoseNaM tu saTTo u, scittaahaarvjo| egAsaNabhoI ya, baMbhayArI taheva ya / / 407 // aha na sakei kAuM, egabhubhattaM sayA puNo / divasassa aTThame bhAge, tao bhuMje susAvao // 408 // jiNabhavaNaM 1 jiNabiMvaM 2, jiNabhatto rAya 3 jiNamao mNtii4| sAisayA AyariyA 5, paMcajoA jiNamayaMmi // 409 // AvIi 1 ohi 2 aMtia 3, balAyamaraNaM ca 4 visadamaraNaM ca 5 // aMtosallaM6 tabbhava 7, bAlaM 8 taha paMDiaM 9 mIsaM 10 // 410 // cha umasthamaraNa 11 kevali 12 vihANasaM 13 giddhapiTThamaraNaM ca 14 / maraNaM bhatta 15 ( bhattappacakkhANaM), iMgiNi 16. pAovagamaNaM ca 17 // 411 // paNNA 1 'NNANa 2 parIsaha, nANAvaraNami hu~ti do ceva / iko a aMtarAe, alAbhaparIsaho ceva // 412 // araI 1 acela 2 itthI 3, nisI hiA 4 jAyaNA ya 5 akosA 6 / sakArapurakAre 7, carittamohaMmi satteva / / 413 // daMsaNamohe saNa-parIsaho niamayA havai iko| sesA parIsahA khalu, ikArasa veaNijjami / / 414 / / bAvIsaM bAyarasaMparAi caudasa ya suddhamarAgami / chaumatthavIarAge, caudasa ikArasa jiNaMmi // 415 // vIsaM ukkosapae, vadaMti jahaNNao aikkaM ca / sI-usiNa--caria-nisI hiA ya jugavaM na vaTuMti // 416 // IsIpabmArAe, uvariM khalu joaNassa' jo koso| kosassa ya chabhAe, siddhAgogAhaNA bhaNiA // 417 // tiNNava dhaNusayAI, dhaNutittIsaM ca dhaNutibhAgo a| ia esA ukkosA, siddhANogANA bhnniyaa||418|| sijjhati jattiyA khalu, ihahiM vvhaarraasimjhaao| iMti aNAivaNassai-majjhAo tattiAceva // 419 // cauhA aNaMtajIvA, uvari uvari annNtgunniaao| abhavia 1 siddhA 2 bhaviA 3, jAIbhavA 4 cutthaao|| 420 // jamAli 1 tIsagutto 2, AsADho 3 Asamitta 4 gNgoa5| rahagumitta 6 gutta 7 mAhila 8, aTTeva ya nihnavA bhagiA // 421 // seNia 1 supAsa 2 puTTila 3, saMkho 4 mayago 5 udAi6 peDhAlo 7 / sulasA 8 revaijIyo 9, nava jIvA baddhamANassa // 422 // gayakuMbhi 1 saMkhamajhe 2, macchamuhe 3 vaMsi 4 varAhaDADhAsu 5 / sappasire 6 taha mehe 7, sippaure 8 muttiA huMti // 323 // jahiM natthi sAraNA vAraNA ya paDicoaNA ya gacchammi / so a agaccho gaccho mottayo saMjamatthIhiM / / 424 // [iti sthAnAjavRttau / uvavAeNa sAyaM 1, neraio devakammuNA vAvi / ajjhavasANanimittaM 3, ahvA kammANubhAveNaM / / 425 // [iti jIvAbhigamasUtre, evameva zrIvasudevahiNDAvapi // ] neraiiANuppAo, ukkosaM paMcajoaNasayAI / dukkheNabhihuANaM, veaNasahasaMpagADhANaM / / 426 // [jIvAbhigamavRttau // ] teAkammagasarIrA, suhumasarIrA ya je apajattA / jIvANa mukkamettA, vacaMti sahassaso bhe||427|| [jIvAbhigame // ] 1-maraNaM dvaidhA-savicAram avicAra ca, sahavicAreNa ceSTayA vartate yatsavicAra, tadviparItamavicAram , tatra savicAraM vaidhA-bhaktapratyAkhyAnam iMginImaraNaM ca / iMginImaraNaM ca vidhinA prapadya zuddhasthaNDilastha ekAkyeva kRtacatuvidhAhArapratyAkhyAnaH sthaNDilasyAntaH chAyAtaH uSNe uSNAvasthAyAM svayaM saMkrAmati, tathA cAha-iMgiyamaraNavihANaM, ApazvajaMtu yaNaM dAuM / saMlehaNaM ca kAuM, jahA samAhI jahA kAlaM // 1 // paJcavatti AhAraM, cauciI niyama gurusagAse / iMgiyadesaMmi tahA, ciTuMpi hu iMgiyaM kuNai // 2 // iMgitAM-taskAlayogyAM ceSTAm / 2-tiNNeva0-333 dhanuSa, 1 hAtha, 8 aoNla siddhasyAvagAhanAmAnaM paJcazatadhanurdehamAnaM yadA tribhAgonaM kriyate tadA etadbhavati vibhAgamAna 166 dhanuSa, 2 hAtha, aMgula 16 3-etasyA vyAkhyAne jaghanyata utpAto gavyUtamAtram , etatra saMpradAyAdavasIyate // . "Aho Shrut.Gyanam" Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| 25 : yathA lohaM suvarNatvaM, prApnotyauSadhayogataH / AtmadhyAnAttathaivAtmA, paramAtmatvamabhute // 428 // [iti saGghAcAravRttau // ] ". disi-pavaNa-gAma-sUriya-chAyAe~ pamajiUNa tikyutto / jassoggahotti kAUNaM vosire AyamejjA vA // 429 // uttarapuvA pujA, jammAe~ nisiarA abhivaDaMti / ghANA'risA ya pavaNe, sUriagAme avaNNo u||430|| [iti zrIopaniyuktisUtre 125-patre pavastuka sUtre 257 patre // ] idAnIM 'chAyAe'tti vyAkhyAnayavAhasaMsattaragahaNI puNa chAyAe nigayAya vosirii| chAyA'sai uNhaMmi vi, vosiria muTuttagaM ciDhe 431 [iti zrIodhaniyukti sUtre 125 patre paJcavastuka sUtre 257 patre // ] cauviha aNaMtA jIvA, uvari uvari aNaMtaguNaNAe / abhavia 1 siddhA 2 bhaviA 3, jAI bhaviA 4 cautthA ya / / 432 // siddhA siddhi pattA 1, sesA tiNNeva sayalalogaMmi / kiMtu abhavA 1 jAIbhavA 2, na kayAi sijhaMti / / 433 // [iti gAthAdvayaM jIvAbhigame // ] avalaMbiUNa kajja, jaM kiMcivi AyaraMti giiatthaa| thovA'varAhabahuguNa, savesiM taM pamANaMti // 434 // [iti saMghAcArahavRttau 394 patre // ] tamhA savapayatteNaM, jo namukAradhArao / sAvao so'vi daTTayo, jahA paramabaMdhavo // 435 // [saMghAcAravRttau 371 patre // ] jo jIvai parisasayaM, diNe diNe mANagaMmi egaMmi / chappanna hu~ti mUDA, cAlIsA ceva seIo // 436 // [upadezarasAlapranye 394 patre // ] tArAbalAdindu 1-rayenduvIryA-divAkaraH saMkramamANa uktaH 2 / prahAzca sarve'pi balena bhAno, bhavantya 3-zastA api suprazastAH // 437 / / [rakhamAlAyAm // ] bailakSapakSAdigate himAMzau, zubhe zubhaM pakSamudAharanti / / sitetarAdAvazubhe zubhaM ca 2, pakSAvaniSTau bhavato'nyathA tau // 438 // rAzau rAzau dvAdazendoravasthAH, proktAH kaizvitsUribhiH proSitAdyAH / yAtrAjanmodvAhakAleSu nUnaM, sajJA tulyaM tatphalaM cintanIyam // 439 // tAsAM nAmAni 1-'disi0'-uttarAyAM pUrvAyAM ca dizi pRSTaM na dAtavyaM lokavirodhAt , tathaiva pavanagrAmasUryANAM ca pRSThaM datvA na vyutsRjanIyaM lokavirodhAdeva tathA chAyAyAM pramArjayitvA "tikkhuto' vAratrayaM nirlepanaM vA pAnakena evameva kuryAt / rAtrI dakSiNAyAM diza uttarAyAM dizi devAH prayAnti iti loke zrutiH // 2-uttarApUrvA ca loke pUjyA, sUryagrAmayoH pRSTadAne'varNavAdaH / 3-saMsaktagrahaNe kRmisaMsaktodara ityarthaH / yadA asau sAdhurbhavet tadA vRkSacchAyAyAM nirgatAyAM vyatsRjati / atha chAyA na bhavati tatazca vyutsRjya muhartamAnaM tiSThet yena te kRmayaH svayameva pariNamate // 4-avalambya-Azritya kArya yatkizcidAcaranti sevante gItArthA AgamavidaH stokAparAvaM bahuguNaM mAsakalpavihAravatsarveSAM jinamatAnusAriNAM tatpramANameva utsargApavAdarUpatvAdAgamasyeti gAthArthaH // 434 // iti pazcakavastukavRttau // 5-balakSa0-zukla pratipat / 6-site0 kRSNapratipat / 7-yadi zukapratipadi candro'zubhastadA sa pakSo'pyaniSTaH, atha kRSNapakSapratipadi yadi candraH zubhasAdA sa pakSo'niSTaH / gAthA.4 "Aho Shrut Gyanam" Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 gaathaashsrii| premAsa 1 naSTAkhya 2 mRtA 3 jayAkhyA 4, hAsyaM 5 rati 6 krIDita 7 supta 8 bhuktAH 9 / jvarAlayA 10 kampita 11 susthite ca 12, dviSasaMkhyA himagora'vasthA // 440 // dhIrakhamAlAyAmsammattaMmi a laddhe, paliapuhatteNa sAvao hunjaa| caraNovasamakhayANaM, sAgarasaMkhaMtarA hoti // 441 // [pnycaashvRttau|] jamhA dasaNanANA, saMpuNNaphalaM na diti patteyaM / cArittajuA ditI, visesa eteNa cArittaM // 442 // [iti saMstArakavRttau // ] siakamala 1 kalasa 2 sathia 3, naMdAvatta 4 varamalla 5 dAmANaM 6 / tesipi maMgalANaM, saMthAro maMgalaM ahi // 443 // [iti saMstArakaprakIrNake 54 patre // ] jaM baddhamasaMkhijAhiM asuhaM bhavasayasahassakoDIhiM / egasamaeNa vihaNai, saMthAraM ArahaMto a||444|| [iti saMstAraka prakIrNake gA0 108 60 patre // ] bhAva jiNappamuhANa vi, sadhesiM jaivi vaMdaNA taha vi / jiNaceiANe purao, kIrai ciivaMdaNA teNa // 445 // jiNabiMbAbhAve puNa, ThavaNAgurusakkhiyA vi kIraMtI / ciivaMdaNacitra imA, tatthavi paramiTi tthvnnaao|| 446 / / ahavA jattha va tattha va, purao parikappiUNa jiNabimbaM / kIrai buherhi esA, neA ciivaMdazA jamhA // 447 // [iti gAthAtrayaM vRharakalpabhAgyokaM zrIsaddhAcAravRttau 13 panne] ussaggao neva suaM pamANaM, na vA'pamANaM kusalA vayaMti / aMdho ya paMguM vahate sa cAvi, kahe ti doNhaM pi hiAya paMthaM // 448 // [bRhatkarUpabhASye u0 2 // ] - paMcaNha, mohasaNNA 1, heU sannA beMdiAINaM / suranArayagambhunbhava-jIvANaM kAligI saNNA // 449 // chaumatthANaM sannA, sammadiTThINa hoi suaNANaM / maivAvAravimukkA, saNNArahiA ya kevaliNo // 450 // jattiatumittA vArA, tu baMdhate muMcate jattiA vaaraa| jatti akkhara lihaI, tatti lahugA ya Avaje / / 451 / / [bRhatkalpabhASye // u.3] 1-azvinyAdInIndubhuktAni bhAni SaSTi (60) hRtAni svabhuktanADIsaMyukaM dvinaM nanda 9 hataM tridhA aMzAdi triMzadbhAgAtarAzyAdi jAyate ceSTakAlakaH / udayAdiSTakAlastu SaDguNastatra yojayet // 2-yadA candro meSarAzI syAttadA pravAsAdNanIyaM, yadA vaSarAzI tadA maSTAdNanIyam / evaM mithunAdirAziSu mRtAdibhyo gaNanIyam / 3-sAvalyA hi karmasthiteH samyaktvaM labhate tasyAH palyopamapRthaktve kSINe dezavirataH zrAvako bhavet tataH saMkhyAteyu sAgareSu kSINeSu sarvaviraticaraNaM labhyate / / 4-canu bhAvAIdAdInAmapyatra vandanA kriyate tatkathaM caityavandanA ? ityucyate-satyaM prAyeNA'syAzcaityAne karaNAt tathA ca bRhadAya tathAhi bhAveti / 5-'ThavaNA jiNANa' iti pAThAntaram / 6-utsargataH-sAmAnyena zrutaM sUtraM naiva pramANaM na vA apramANaM kintu pUrvAparA'viruddhavRddhasaMpradAyAgatena arthena yukta pramANam, anyathA punarapramANamityevaM kuzalAH-tIrthakaragaNadharA badanti, tathAhi-yathA kila kazcidandho dezAntaraM gantumanAH svayaM mArgamapazyana paMguM gantumazaktaM cakSuSmattayA skandhe nivezya vahati, sa cApi pahuyorapi Atmanastasya hitAya gartAprapAtAdhupadravarakSaNAya panthAna-mArgam taM kathayati evaM paramArthenA'prabodhitaM yadandhasthAnIya sUtraM, tada yadA paGgusthAnIyamarthamAtmana upari kRtaM vahati tadA so'pyarthaH sUtranizrayA gacchan samyarivaSayavibhAgadarzitayA niSprayapAya mukimArgamupadizatIvyataH arthasavyapekSameva sUtraM pramANAmiti // "Aho Shrut.Gyanam" Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| vittI u suvaNNassa, bArasa addhaM ca sayasahassAI / tAvai cia koDI, pIIdANaM tu cakkINaM // 452 // etaM ceva pamANaM, navaraM rayayaM tu kesavA diti| maMDaliANa sahassA, vittI pII sayasahassA // 453 // bhattivibhavANurUvaM, anne vi aditi inbhmaaiiaa| soUNa jiNAgamaNaM, niuttamanioiesuM vA // 454 // [zrIbRhatkalpabhASye gA0 1207-9371 patre.] ikkeNa suddha acchaM,-vileNa iarehiM dohiM uvavAso / navakArasahiaehiM, paNayAlIsehiM uvavAso // 455 // [yogavidhau // ] gacchami esa kappo, vAsAvAse taheva uDubaddhe / gAma-nagara-nigamesuM, aisesI ThAvae saDDI // 456 // kiM kAraNaM camaDhaNA, davarUkhao umgamo vi ya na sujjhe| gacchaMmi niyaya kajaM, Ayariya 1 gilANa 2 pAhuNae 3 // 457 // [zrIbRhatkarUpa bhASye gA0 1583-4 // ] rayaNiyara 1 diNayarANaM 2, nakkhasANaM 3 mahAggahANaM ca 4 / cAraviseseNa bhave, suhadukkhavihI maNussANaM // 458 // .[jIvAbhigamasUtre 334 panne vRtau ca sUraprajJasau 2-3 prAmRte ca // ] paiDiNIa 1 teNa 2 sAvaya 3, unmAmaga 4 goNa 5 sANa 6 aNappajjhe 7 / sIaM ca duradhiAsaM 8, dIhA 9 pakkhIva 10 sAgarie 11 // 459 // ahi 1 sAvaya 2 paJcasthisu 3, gurugA sesesu duti caulahugA / teNe gurugA, lahugA ANAi virAhaNA duvihA // 460 // [bRharakalpabhASyavRttI gA0 2358-60 668 patre // ] daMDakavADe maMthaMtare a saMharaNayA sarIratthe / bhAsAjoganirohe, selesI sijhaNA ceva // 461 // [vicAramanthe / ] kAraNasaMviggANaM, AhArAdIhiM tappae jo u / nIAvittaNutappI, tappakkhi vaNNavAI a||462|| [vyavahArabhASye uddezake // ] 1-'aisesI'ti, atizeSANi snigdhamadhuradavyANi yatra prApyante tAni kulAni atizAyIni 'sahi'tti dAnazraddhAdhanti evaMvidhAni kulAni sthApayet aacaaryH| 2-kimityAha-'kiM kAraNa mityAdi / kulasthApanA kriyate sthApanAkuleSu eka gItArthasaMghATakaM muktvA yenAnye sAdhavo na pravizanti // 4-Aha-kiM tatkAraNaM yena dvAraM pidhIyate ? ucyate-'paDiNIyetyAdi, udghATite dvAre pratyanIkaH pravizya hananamapadrAvaNaM vA kuryAt 1, stenAH-zarIrastenA upAdhistenA vA pravizeyuH 2, evaM zvApadAH siMhavyAghrAdayaH 3, udrAmakA:-pAradArikAH 4, gaurbalIvardaH 5, zvA-pratItaH 6, ete vA prvisheyuH| 'aNappajjheti,'-anAtmavazaH-kSiptacittAdiH sa dvAre'pihite sati nirgacchet 7, zItaMvA duravisahaM himakaNAnuSaktaM nipatet 8, dIrghA vA-sarpAH 9, pakSiNo vA kAkakapotaprabhUtayaH vizeyuH 10, sAgAriko vA kazcitpratizrayamudghATitadvAraM dRSTvA tatra pravizya zayIta vA vizrAma vA gRhIyAt 11! 4-ahi0 ahiSu 1 zvApadeSu 2 pratyarthiSu 3 vA pratyanIkeSu pratyekaM catvAro gurugAH, zeSeSu uddhAmakAdiSu sAgArikAnteSu caturlaghukAH, steneSu gurukA laghukAzca bhavanti, tatra zarIrateneSu caturgurukAH upadhisseneSu caturladhukAH / AjJAdayazca doSAH / virAdhanAzca saMyama virAdhanA-AtmavirAdhanA dvividhA tatra sNymviraadhnaa-stenairupdhaavphte| tRNagrahaNamagnisevanaM vA kurvanti, sAgArikAdayo vA taptA'yogolakalpAH praviSTAH santo niSadanaM zayanAdi kurvANA bahunA prANAtIyAnAmupamardanaM kuryuH, AtmavirAdhanA tu pratyanIkAdibhiH parisphuTaiva // 5-kAraNa kAraNeSu-azivA'vamaudaryAdiSu susaMvimAnAM susaMyatAnAmAhArAdibhistatiH pratyarpaNaM kRtavAn , tathA yaH saMvimAnAM nIcaivRttivartanaM yasya sa tathA, kimukaM bhavati ? sa tAn vandate na punardApayati tathA akalpaM kimapi pratisevya anu-pazcAt 'hA duSTuM kRtaM hA duSTaM kArita'mityAdirUpeNa tapati santApamanubhavatItyevaMzIlo'nutApI, tathA teSAM saMvignAnAM pakSastatpakSaH, tatra bhavastatyAkSikaH susaM "Aho Shrut Gyanam Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahasrI | vivANusArao puNa, saDDeNaM saMjayANa dAyacaM / guNavirahiANamuciaM, saguNANa puNo subhatIe // 463 // 28 [ jIvAnuzAsanastre 6 adhikAre 27 patre // ] titthAisesa saMjaya 1, devI vemANiyANa 2 samaNIo 3 / bhavaNavaivANamaMtara 2, joisiyANaM ca devIo // 464 || bhavaNavaI 1 joisiyA 2, bodhavA vANamaMtarasurA ya 3 / vemANiA ya 1 maNuyA 2, payAhiNaM jaM ca nissAe // 465 // kevalino tiuNa jiNaM, titthapaNAmaM ca bhaggao tarasa | maNamAIvi NamaMtA, vayaMti sadvANa sadvANaM // 466 // itaM mahaDDiaM paNivayaMti Thiyamavi vayaMti paNamaMtA / navi jaMtaNA na vikahA, na paropparamaccharo na bhayaM // 467 // virao jo puNa jANaM, kuNati 1 ajANaM ca appamatto va 2 / tatthavi ajjhatthasamA, saMjAyai nijarA na cao || 468 // assAyamA Ao, jAvi a asuhA havaMti pagaDIo | niMbarasasalavova pae, na hoMti tA asuhayA tassa // 469 // [ idaM (464 - 469) gAthASakaM zrIbRhatkalpabhASye Avazyaka niyukti vRttaukha 232 patre // ] ir vIsaM bAvannaM ca jiNahare girisiresu saMdhuNimo / iMdANarAyahANisu, battIsaM solasayaM vaMde // 470 // [ nandIzvarastotre // ] catvAro'JjanazailagA dadhimukhottaMsazriyaH SoDaza, dvAtriMzatha nidezato ratikareSvevaM dvipaJcAzatam / indrANAM vararAjadhAnyupagatA dvAtriMzato'mUcaturyuktAzItimahaM jinendra nilayAn vande su nandIzvare // 471 // [ nandIzvarastotravRttau // 1 egArasa aMgAI, kAliasuttaM [ vayaMti ] bhAMti tattannU / diTThIvAo sabo, na hoi kAliyasuaM niamA || 472 // kAliasuassa kAlo, bhaNiaM ajjhayaNaguNaNavisayAI / vivasassa paDhamapacchima-jAmA evaM tijAmAe / / 473 // [ idaM gAdhAdvayaM yatidinacaryAyAM 84 pR0 // ] esA jiNANa ANA, khiMcAIA ya kammuNo bhaNiA / udayAkAraNaM jaM, tamhA sabattha jaiavaM // 474 // [ zrIsUryaprazatisUtre paJcavastuke jIvAbhigamavRttau 339 patre ca // ] prabhAvaM 1 brahmahatyA ca 2, daridrasya ca yaddhanam 3 / gurupatnI 4 devadravyaM 5, svargasthamapi pAtayet // 475 // [ iti zrAddhavidhI 77 patre // ] vinapAkSika ityarthaH, tathA varNavAdI zlAghAkArI vihitAnAm / tataH kim ? ityAha - "pAvassa uvaciyassa vi paDisADaNe" -tyAdi, evamamunA prakAreNa saMvijhatarpaNAdinA adyApi pArzvasthena satopanItaM tathApi tasya pApasya parizAtanabhAva karoti, ityAdi vyavahArabhASyavRttau 3 uddezake // 1- vihavA0 vibhavAnusArato nija dravyaucityena punaH zrAddhena zrAvakena saMyatebhyaH sAdhubhyo dAtavyaM deyaM kimavizeSeNa ? ityAha-guNavirahitAnAM jJAnAdiguNazUnyAnAmucitaM yogyaM, saguNAnAM punarviziSTajJAnAdivatAM subhaktyA AntaraprItyeti gAthArthaH // 2- khittA0 zubhakSetre zubhA dizamabhimukhIkRtya zubhatithinakSatramuhUrttAdau pratrAjana tAropaNAdi karttavyaM nAnyathA / api ca kSetrAdayo'pi karmaNAmudayAdikAraNaM bhagavadbhiruktAH, tato'zubhadravyakSetrAdisAmagrIM prApya kadAcidazubhavedyAni karmANi vipAkaM gatvA udayAmAsAdayeyuH, tadudaye va gRhItavratabhaGgAdidoSaprasaGgaH / zubhadravyakSetrAdisAmabhyAM tu prAyo nAzubhakarmavipAkasaMbhava iti nirvighnaM sAmAyikAdipAlanaM niyamAdavazyaM chadmasthena sarvvatra zubhakSetrAdau yatitavyam // iti zrIsUryaprajJaptivRttau // 3 sAdhAraNadravyam - ityarthaH // "Aho Shrut Gyanam" Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| Ayarie gacchami a, kulagaNasaMghe a ceiaviNAse / AloiapaDikato, suddho naM nijarA viulA // 476 // [zrIbRhaskalpabhASye 3 khaNDe gA0 2963-830 patre // ] mullaM viNA jiNANaM, uvagaraNaM camarachattakalasAI / jo vAvarei mUDho, niaphaje so havai duhio // 477 // nIago khave kamma, uccago nibaMdhaI [e] | siDhilaM kammagaMThiM tu, vaMdaNeNaM naro kare / / 478 // [idaM gAthAdvayaM zrIrakhazekharasUrikRte zrAddhavidhiprakaraNe 79 patre // ] guruvaMdaNamavi tivihaM, taM phiTTA 1 chobha 2 bArasAvattaM 3 / sirinamaNAisu paDhamaM 1, puNNakhamAsamaNadugi bIaM // 479 // taiaM tu vaMdaNaduge 3, namiho AimaM sayalasaMdhe / bIaM tu dasaNeNa ya, payahiANaM ca taiaMtu // 480 // idaM gAthAdvayaM bhASyasarakaM zrAddhavidhiprakaraNe // ] avisahaNA'turiagaI, aNANuvattI a avi gurUNapi / khaNamittapIirosA, gihivacchalayA ya saMcaiA // 481 / / bRhakalpabhASye saMpAimarayareNU, pamajaNaTThA vayaMti muhapottiM / nAsaM muhaM ca baMdhai, tIe vasahiM pamajato // 482 / / [iti pUjApaJcAzake // ] AyayaNaM nissakaDaM, pakSavihIsuM ca kAraNe gamaNaM / iarAbhAve tassatti bhAvabuddhRityamosaraNaM // 483 / / pUriti samosaraNaM, anAsai nissaceiesuM pi / iharA logaviruddhaM, saddhAbhago asahANaM // 484 // ., [ iti caityavandanakulakavRttau 49 patre // titthayaro caunANI, suramahio sijhiyAve ya dhuvammi / aNigUhiabalavirio, savatthAmeNa ujjamaI // 485 // [iti tapAgacchIyazrIratazekharasUrikRte zrIAcArapradIpe // ] pANIhi u saMsattA, paDilehA hoi kevalINaM tu / saMsattamasaMsattA, chaumatthANaM tu paDilehA / / 486 / / 'saMsajjai dhuvameyaM, apehi teNa puzva paDilehA / paDilehimi saMsajaitti saMsattameva jiNA / / 487 // [zrIodhaniyuktau 1.5patre 1-Ayarie0 AcAryasya vA gacchasya vA kulasya vA caityasya vA vinAze upasthite sati sahasayodhipramRtinA khavIryamahApayatA tathA parAkramaNIyaM yathA teSAmAcAryAdInAM vinAzo nopajAyate, saca tathA parAkramamANo yadyaparAdhamApanastathApi AlocitapratikramataH zuddhaH gurusamakSamAlocya mithyAduSkRtadAnamAtreNevAsau zuddhaH iti bhAvaH, kutaH ? ityAha-yadyasmAtkAraNAdvipulA mahatI nirjarA karmakSayalakSaNA tasya bhavati puSTAlambanamavalamcya bhagavadAjJayA pravarttamAnatvAditi // 2-mulaM0 devasatkaM va jhAlarImeyodi gurUNAmapi saGghasyApi vA'gre na vAdyam / kecittvAhaH-puSTAlambane yadi devajhallayo vyApAryate tadA pUrva bahuniSkayo devasya mocyo yataH-'mulla'mityAdi / 3-avisahaNA. sarvasAdhUnAmavarNavAdamAha-aho amI sAdhavo'viSahaNA na kasyApi parAbhavaM sahante api tu khapakSaparapakSApamAne saMjAte sati dezAntaraM gacchanti / turiyagaI'tti akAraprazleSAdatvaritagatayaH mAyayA lokAvarjanAya mandAminaH ananuvartinaH prakRtyaiva niSThurAH gurUNAmapi mahatAmapi AstAM sAmAnyalokasya ityapizabdArthaH / dvitIyo'pi zabdaH saMbhAvanAyAM, saMbhAvyante evaMvidhA api sAdhava iti kSaNamAtraprItiroSAH tadaiva ruSTAssadaiva ca tuSTA anavasthitacittA ityarthaH, gRhivatsalAstaistaizcATuvacanairAtmAnaM gRhasthasya rocayanti atisaMcayitaH subahuvastrakambalyAdisaMgrahazIlA lobha bahulA iti bhAvaH / iti bRhdbhaassyvRttau|| 4-anayoIttistatra-kevalinaH pratyupekSaNAM prtipaadynnaah'aayynn'mityaadi| 5-'pANIhi prANibhiH saMsakaM yadravyaM tadviSayA pratyupekSaNA bhavati kevalinAM / saMsaktadravyaviSayA. 1 asaMsakadravyaviSayA 2 ca chadmasthAnAM pratyupekSaNA bhvti| 6-anyena vA kAraNena kevalinaH pratyupekSAM kurvantIti. darzayannAha-saMsibai-' saMsajyate prANibhiH saha saMsargamupayAti dhruvam'-avazyametad vastrAdi apratyupekSitaM sat tena pUrvameva, "Aho Shrut Gyanam" Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahasrI / / bhuMjai aNaMtareNaM, dunni u velAu jo niogeNaM / so pAve uvavAsA, aTThAvIsa tu mAseNaM // 488 // dasa varasasaharasAu~, bhuMjai jo aNNadevayAbhatto / paliovamekoDI puNa, hoi ThiI jiNavarataveNaM // 489 // [ idaM gAthAdvayaM zrIpadmacaritre zrAddhavidhikaumudyAM zrIrakhazekharasUriNA'pi uktaM tathA // ] saMghADagassa guccho, aNegajIvo u hoi nAyo / pattA patte ajIA, dubhi a jIvA phale bhaNiA / / 490 // [ zrIprajJApanAyAM prathame pade, vanaspatisaptatikAyAM ca // ] ma 1 makkhaNa 2 saMghADaga 3 gorasajaM bidala 4 jANiamaNataM 5 / aNNAyaphala 6 vayaMgaNa 7, paMcuMbarimavi 8 na bhuMjaMti // 491 // [ zrIjinavallabhasUrikRtabhrADhakulake zrAvakANAmabhakSyaniyamAdhikAre zrIcandrAcAryakRtayogavidhAvapi ] jaM nAma 1 daMsaNa 2 carita 3 bhAvao vikkhabhAvAo / bhavabhAvao ya tArei, teNa taM bhAvao titthaM // 492 // da hovasamAdisu vA, jaM tisu thiya mahavadaMsaNAIsuM / to titthaM saMgho zia, ubhayaM ca visesaNavisesaM // / 493 || ahavA sammadaMsaNa-nANacarittAiM tinni jassa'tthA / taM titthaM kovimidamattho vatthupajjAo / / 494 // [ idaM gAthAtrayaM zrIsthAnAGgaTIkAyAM prathamAdhyayane 33 patre // ] sAmasessi hoi uvasAmiaM tu sammattaM / jo vA akayatipuMjo, akhaviamiccho lahai sammaM // 495 / / khINaMmi udiSNaMmi, aNudite asesa micchante / aMtomuhuttakAlaM ubasamasammaM lahara jIvo // / 496 // [ iti zrIsthAnAvRttI 2 sthAne 48 patre ] saMppo saMraMbha 1 paritAva karo bhave samAraMbho / AraMbho uhavao 3, suddhanayANaM tu sabesiM // 497 // [ sthAnAGge 3 sthAne 1 uddezake vRttau 108 patre // suanANammi abhattI 1 logaviruddhaM 2 pamattachalaNA ya 3 / vijjAsAhaNa veguNNa 4 dhammayA 5 eva mA kuNasu // 498 // [ sthAnAGgavRttau 4 sthAne ra uddezake 214 patre // ] 2 jinA:- kevalinaH pratyupekSaNAM kurvanti, yadA tat punarevaM saMvidyate idamidAnIM vastrAdikaM pratyupekSitamapi upabhogakAle saMsajyate tathA saMsakameva jinA:- kevalinaH pratyupekSante na svanAgatameva palimanyadoSAditi // 1- bhuMjai0 bhojanatAmbUlajalabyAparamadI hi pratyahaM pratyahaM ghaTIdvaya ghaTIdvaya saMbhave mAse ekonatriMzaddhaTIcatuSTayaM bhavet, aSTAviMzatirupavAsAH, yaduktaM padmakharitre - 'bhuMjai0' ityAdi gAthAdvayam / 2-bhAvatIrtha saGghIyato jJAnAdibhAvena tadvipakSAdajJAnAdito 1 bhavA 2 bhAvabhUtAttArayatItyAha- 'jaMnANa0' ityAdi / 3- triSu vA krodhAmidAhopazama 1 lobhatRSNAnirAsa 2 karmamalApanaya 3 lakSaNeSu jJAnAdilakSaNeSu vA artheSu tiSThatIti tristham, Aha- 'dAhova0 4- trayo jJAnAdayo'tha vastUni yasya tad artham, Aha ca 'sambha0' ityAdi 5- ihopazamika zreNimanupraviSTasyAnantAnubandhinAM darzanamohanIyatrayasya copazamAdopazamikaM bhavati 1 yo vA anAdimithyAdRSTirakRta tripujaka evAkSINamithyAdarzano'kSapaka ityarthaH, samyaktvaM pratipadyate tasyopazamikaM bhavatItiH // ArambhaH pRthivyAdyupamardanam 1 saMrambhaH pRthivyAdiviSaye eva manaH saMklezaH 2, samArambhasteSAmeva santApaH 3 athavA kRtatripaJcakaH // arihanta 1 siddha 2 cehaya 3 sue ya 4 dhamme ya 5 sAhuvaggeya 6 Ayariya 7 uvajjhAe, 8 paer 9 daMsaNe viNao // 1 // iti dazavidho vinayaH 2 / vAyaNa 1 pucchaNA 2 ceva, taheva pariyahaNA re aNupehA 4 dhammakA 5, sajjhAo paMcahA bhave // 2 // iti paJcavidhaH khAdhyAyaH 2 / UNodariyaM paNA, samAseNa viyAhiyaM davvao 1 khitta 2 kAleNaM 3 bhAveNaM 4 pajjavehi 5 ya // 3 // iti UnodarIya prakAraH 6 / uttarA0 / akAle svAdhyAyakaraNe etAni dUSaNAni 'suanANe 'tyAdi - "Aho Shrut Gyanam" Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| khaNDite 1 saMdhite 2 chinne, 3 rakte 4 raudre ca 5 vAsasi / dAnaM 1 pUjA 2 homaM 3, svAdhyAyo 4 viphalaM bhavet // 499 // [zrI umAsvAtiSAcakavinirmitapUjAprakaraNe 16 gAthA // ] AloyaNa 1 paDikamaNe 2, mIsa 3 vivege 4 tahA viussaggo 5 / tava 6 chea 7 mUla 8 aNavaTThiyA a 9 pAraMcie 10 ceva // 500 / / [iti dshvidhyaayshritH||] paDikamaNe 1 sajjhAe 2, kAussaggA 3 varAha 4 pAhuNae 5 / AloaNa 6 saMvaraNe 7, uttamahe a 8 vaMdaNayaM 9 // 501 // [hetugameM zrIAvazyakaliyuktau ca // ] jAhevi taha na tare, tAhe nividvega pAuNe khome / teNa vi asaMtharaM to, do khomi pAuNe tAhe // 502 // [tahAvi asaMgharaM to tai oNi pAuNehati // 1 zriImodhaniyuko bhASye, evaM sandehadolAvalIsUtre'pi 69 panne / tathAhi ] ussagganayeNaM sAvagassa parihANasADagAdavaraM / kappai pAuraNAI, na sesamavavAyao sini // 503 // evaM kayasAmaiAvi sAvigA paDhamanayamaeNeha / kaDisADaga 1 kaMcuya 2 muttarija 3 vasthANi dhArei / / 504 // [sandehadokAvalyAM gA0 46-47 68-69 patre, punastatraiva gA...] thIapaeNaM tiNhuvari, tihiM u patthehiM pAuaMgI u / sAmAiavayaM pAlai, tipayaM pariharai paDikaimaNe // 505 // jo puNa siliAiviNA, muhasuddhimittha kAumasamattho / so kaDuakasAyarasaM, siliaM giNhai na se bhaMgo / / 506 // jaM annANI kammaM, khavei bahuAhiM vAsakoDIhiM / taM nANI tihiM gutto, khavei UsAsamitteNaM // 5.7 // [zrIsamavAyAGgasUtre vRhatkalpabhASye mA0 1170 paJcavastuka sUtre 232 patre // ] osaraNe 1 jiNabhavaNe 2, ucchucaNe 3 khIrarukkhavaNakhaMDe 4 / gaMbhIrasANuNAe, emAipasaramA khittami // 508 // [paJcavastusUtre gA0 109 // ] so hu tavo kAyabo, jeNa maNo'maMgalaM na ciMteI / jeNa na iMdiahANI, jeNa ya jogA na hAyati // 509 / / 1-jAhe. zrAvakaH sAmAyikastha utkRSTa : aprAvaraNa eva tiSTati tadAnIM tasya yatIbhUtatvAt / apavAdastu ko tadAha zItAdikAraNamAzritya trINi uttarIyANi prAvarItuM kalpante nAdhikAni, tAnyapi kAlapratilekhitAni yativRttitvAt, yatInAM ca zItAdyapavAde kalpatrayasya krameNa prAvaraNamuktam 'ogha.' yata eva prAvaraNaparibhogaH apacAdiko'ta evAsau paridhAnAdanyadartA zItadaMzamazakAdikAraNataH pratise vitukAma eva sAmAyikagrahaNakSaNe prAvaraNaM saMdezayati nAnyathA yathA uSNakAlAdau / / 2-kRta. sAmAyikazrAvikAyA varamutsargataH, apavAde tu SaTka para pratikramaNe ApavAdikavastratrayaM pariharati / / 3-"jaM anANI.' yadazAnI karma kSapayatyasaMvegAdIbhirvarSakoTI missat jJAnI tisRbhirguptaH san guptibhiH kSapayatyucchAsamAneNeti gAthArthaH // 5076 paJcavastukavRttau shriihribhdrsuurikRtaayaam| 5-kasmin kSetrAdI pravrajyA dAtavyA? ityetadAha 'mosaraNe.' samavasaraNe bhagavadadhyAsite kSetre vRtte tadbhAvo vA 1 jinabhavane arhadAyatane 2 'ikSuvane' pratIte 3 kSIravRkSaSanakhaNTa azvatthAdi vRkSasamUhe 4 gambhIrasAnunAde mahAbhogapratizabdayati 5 evamAdau prazastakSetre, AdizabdAt pradakSiNAvarttajalaparipraha iti gAthArthaH // 508 // 6 -'so hu- taddhitapaH kartavyamazanAdi yena manomaGgalam asundaraM na cintayati zubhAdhyavasAyinimittatvAt karmakSayasya tathA yena nendriyahAnistadbhAve pratyupekSaNAdyabhAvAt yena nava yogA cakravAlasamAcAryantargatA vyApArA na hIyate iti gAthArthaH // 509 // "Aho Shrut Gyanam" Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 : gAthA sahasrI | na va kiMci aNunAyaM, paDisiddhaM vAdi jiNavariMdehiM / titthagarANaM ANA, kajje saveNa hoavaM // 510 / / [ zrIpaJcavastukasUtre 251 patre // ] jo huna u asamattho 1, bAlo 2 vuDDo va 3 rogio vAvi / so Avastayajutto, acchijjA nijjarApehI // 511 // / sammattaMmi u laddhe, paliapuhutteNa sAvago hujA [hoi ] / caraNovasamakhayANaM, sAgarasaMkhaMtarA hoI // / 512 // [paMcavastukasUtre 258-275 patre pravacanasAroddhAre'pi // ] je daMsaNavAvanA, liMgamgahaNaM kariMti sAmaNNe / tersi pi a uvavAo, ukkoso jAva gevijje // 513 // [paJcavastukasUtre 280 patre // ] afga bhuMjai 1 chakkAyapamaddaNo 2 gharaM kuNai 3 / pazcakkhaM ca jalAe, jo piyai 4 kahaNNu so sAhU || 514 // [ paJcavastukasUtre 1202 gAthA 286 patre // ] sukhai ya vayararisiNA, kAravarNapi hu aNuTTiamimarasa / vAyagagaMthesu tahA, eagayA desaNA caiva // 515 // [ vastukasUtre gAthA 1227287 patre / / ] aguNavippamuko, jo dei gaNaM pavattiNipayaM vA / jo'vi paDhicchara navaraM, so pAvai ANamAINi // 516 // vUDho gaNaharasado, goamapamuddehiM purisasIhehiM / jo taM Thavai apatte, jANaMto so mahApAvo // 517 // kAlociaguNarahio, jo a ThavAvei taha nividvepi / jo aNupAlai sammaM, visuddhabhAvo sasatI // 598 // eva pavattiNisado, jo bUDho ajjacaMdaNAIhiM / jo taM Thabai apatte, jANato so mahApAvo // 519 // / [ paJcavastukasUtre gA0 1318 taH gA0 1321290 patre // ] Avarisa 1 NisIhi 2 micchA 3, pucchaNa 4 mubasaMpayaMmi gihiesa 5 | aNNA sAmAyArI, na hoi se sesiA paMca // 520 || AvassiaM 1 nisIhia 2 motuM uvasaMpayaM ca gihie 3 | sesA sAmAyArI, na hoi jiNakappie santa / / 521 // [patra0 gA0 1423-1424294 patre // ] AyAravatthu taiaM, jahaNNayaM hoi navamapuvassa / tahiyaM kAlaNNANaM, dasa ukkoseNa bhiNNAI // 522 // paiDhamilayasaMghayaNA, ghiIeN puNa vajjakuDusAmANA / parivajrjati imaM khalu kappaM sesAo Na u kayAi / / 523 // [paJcavastukasUtre gAthA 1429 - 1430 294 patre // ] 1- naiva kiJcidanujJAtam ekAntena pratiSiddhaM vApi jinavarendrairbhagavadbhiH kintu tIrthaGkarANAmA jJeyam yaduta kArye satyena bhavitavyaM na mAtRsthAnato yatkiMcidavalambanIyamiti gAthArthaH // 510 // 2- saMhananadvAramAzrityAha - 'paDha0' prathamellakasaMhananAH= RSabhanArAcasaMhananA ityarthaH / dhRtyA punarvajrakuDyasamAnAH pradhAnavRttaya iti bhAvaH, pratipadyante enaM khalu kalpamadhikRtaM jinakalpaM, zeSA na tu kadAcittadanya saMhanina iti gAthArthaH // 523 // pacavastukavRttI | "Aho Shrut Gyanam" Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| mAsaM nivasai khitte, chavIhIo a kuNai tatthavi a / egegamaDai kammAivajaNatthaM paidiNaM tu // 524 // (paM. gA. 1458) // eMgAe vasahIe, ukkoseNaM vasaMti satta jnnaa| avaropparasaMbhAsaM, varjitA kahavi joeNaM // 525 // (paM. gA. 1478) / vIhIe ekkAe, eko cia paidiNaM aDai eso / aNNe bhaNaMti bhayaNA, sA ya Na juttikkhamA nneaa|| 526 // (paM. gA. 1479) // visaMghAi 1 rasAyaNa 2 maMgalattha 3 viNae 4 payAhiNAvatte 5 / gurue 6 aDajjha 7 'kutthe 8, aTTha suvaNNe guNA huMti // 527 // (paM. gA. 1192) // ia mohavisaM ghAyai 1, sivovaesA rasAyaNaM hoi 2 / guNao a maMgalatthaM 3 kuNai 4 viNIo 5 a jogatti // 528 // (paM. gA. 1193) // maMgANusAri payAhiNa 7, gaMbhIro guruao tahA hoi / kohaggiNA aDajho, akuttha sai sIlabhAveNaM // 529 // (paM. gA. 1194)||jinnaa bArasarUvANi, therA cohasarUviNo / ajANaM paNavIsaMtu, ao urdU uvagaho // 530 // (paM. gA. 771) / / pattaM 1 pattAbaMdho 2, pAyaDhavaNaM ca 3 pAyakesariyA 4 paDalAi~ 5 rayattANaM 6, gocchao 7 pAyanijogo ca // 53 // (paM.gA. 772) / tiNNeva ya pacchAgA 3, rayaharaNaM ceva hoi muhapottI / eso duvAlasaviho, uvahI jiNakappiyANaM tu // 532 / / (paM. gA.773) // biatiacaukapaNagaM, navadasa ekAraseva vArasagaM / ee aTTha vigappA, ubahimi u huMti jiNakappe // 533 // (paM. gaa.775)| ee ceva duvAlasa, mattaga airega colapaTTo a| eso codasaviho, uvahI puNa thera kappami / / 534 // (paM.gA. 779) / / ee ceva u terasa, abhinnarUvA havaMti viNNeA / uvahivisesA niyamA, coisame kamaDhae ceva 14 // 535 // (paM. gA. 781) // uggaha' 15 gaMtagapaTTo 16, aDDorua 17 calaNiA 18 ya bodhavA / abhitara 19 bAhinisaNI ya 20 taha kaMcue ceva 21 // 536 // (paM. gA. 782)|| okacchia 22 vekacchiya 23 saMghADI 24 ceva khaMdhakaraNI 25 a / ohovahimmi ee, ajANaM paNNavIsaM tu // 537 // (paM.gA. 783) / tinni vihatthI cauraMgulaM ca bhANassa majhima pamANaM / etto hINa jahannaM, airegayaraM tu ukkosaM // 538 // (paM. gaa.792)|| iNamannaM tu pamANaM, niagAhArAoM hoi niSphannaM / kAlApamANasiddhaM, udarapamANeNa ya vayaMti // 539 / / (paM. gaa.793)|| pattAbaMdhapamANaM, bhANapamANeNa hoi kAyabaM / jaha gaMThimmi kayaMmI, koNA cauraMgulA - 1-mAsakalpadvArAvayavArthamAha-'mAMsa' mAsaM nivarAti kSetre ekaM, SaDvIthI: karoti gRhapaGgirUpAH parikalpya tatrApi vIthIkadambake, ekaikAmaTati vIthIM karmAdivarjanArtham anibaddhatayA pratidinamiti gAthArthaH // 524 / / 2-'egAe' ekasyAM vasatau bAhyAyAM utkRSTato vasanti sapta janAH, kathamityAha-paraspara saMbhASaNaM varjayantaH santaH kathamapi yogeneti gAthArthaH // 525 // 3-'vIhIe.' vIthyAM tvekasyAmeka evaM pratidinamaTati eSa jinakalpikaH, anye bhaNanti-bhajanA, sA ca na yuktikSamA jJeyA'tra vastunIti gAthArthaH // 526 // 4-'vIsa.' suvarNaguNAnAha-viSaghAti suvarNam 1, tathA rasAyanaM vayaHstambhanam 2, 'maGgalArtha' maGgalaprayojanam 3, vinItaM-kaTakAdiyogyatayA 4, pradakSiNAvata agnitaptaM prakRtyA 5, guru sAratayA 6, adAcaM sAratayaiva 5, akuthanIyamata eva 8, evamaSTau suvarNe guNA bhavanti asAdhAraNA iti gAthArthaH // 527 // 5-dAntikamadhikRtyAha-"ihamo0" iti mohaviSa ghAtayati keSAM cit zivopadezAt 1, tathA rasAyanaM bhavati. ata eva pariNatAn mukhyaM 2 guNatazca maGgalArtha karoti prakRlyA vinItazca yogya iti kRtvA eSa gAthArthaH // 528 // 6-'maggA' mArgAnusAritvaM sarvatra pradakSiNAvarsatA gambhIrazcetasA gurustathA bhavati krodhAgninA adAhyo jJeyaH, akuthanIyaH sadocitena zIlabhAveneti nAthArthaH // 529 55 7-pAtrAdIni upadhimupabhujate iti vAkyazeSaH, evaM 'sthavirAH' pAtrAdi 14 upadhirUpavantaH, AryANAM saMyatInAM paJcaviMzatireva ata Urdhvam aupagrahika upadhiH / / AryA adhikRtyAha--8-"pataM" gAhA "pattA" 9-pAtrabandhapramANaM kim ? ityAha-bhAjanapramANena karaNabhUtena bhavati kartavyam / kiMviziSTam ? ityAha-yAvad granthau kRte sati koNau caturaDulau bhavataH trikAlaviSayatvAtsUtrasyApavAdikamidaM sadA madhyabhAvAt iti gAthArthaH / / 540 // gAthA0 5 "Aho Shrut Gyanam" Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 gaathaashsrii| hoti // 540 // ( paM. gA. 798 ) // pattagaThavaNaM 1 taha gocchao a2 pAyapaDilehiNI 3 ceva / tiNhapi U pamANaM, vihatthi cauraMgulaM ceva / / 541 // (paM. gA. 799) // jehi saviyA na dIsai, aMtario tArisA bhave pddlaa| tiSNi va paMca va satta vA, kayalIpattovamA suhamA (lhuyaa)||542|| (paM. gA. 803) // gimhAsu tinni paDalA, cauro hemaMta paMca vAsAsu ! ukkosagA ee etto puNamajjhime vocchN||543|| (paM. gaa.805)|| aDrAijjA hatthA dIhA battIsagulA ruMdA / biiaM pariggahAo, sasarIrAo u niSphannaM / / 544 // (paM. gaa.886)|| mANaM tu rayattANe, bhANapamANeNa hoi niSphannaM / pAyAhiNaM karitaM, majjhe cauraMgulaM kamai / / 545 // (paM. gA. 808) // kappA AyapamANA, aDDAijjA u AyayA hatthA / do ceva suttiA, unnio taio muNeabo / / 546 // (paM.gA. 812) // battIsaMguladIhaM, cauvIsaM aMgulAi daMDo se / sesa dasA paDipunnaM, rayaharaNaM hoi mANeNaM / / 547 // (paM. gA. 814) // cauraMgulaM vihatthI, eaM muhaNaMtagassa u pamA / bIo vi a Aeso, muhApamANAu nipphanaM // 548 / (paM. gA. 816) / jo mAgahao patttho, savisesayaraM tu mattagapamANaM / dosuvi dazvaggaNaM, vAsAvAse a ahigAro // 545 // (paM. gA. 818) // duguNo caumguNo vA, hattho caurassa colapaTTo u / therajuvANANa'hA, saNhe thullaMmi avibhAsA // 550 // (paM. gA. 821) // kamaDhapamANaM udarappamANao saMjaINa vissnneaN| saigahaNaM ghuNa tassA, lahusagadosA imAsiM tu / / 551 // (paM. gA. 824 ) // doni tihatthAyAmA, bhikkhaTTA eka eka uccAre / osaraNe cauhatthA, nisaNNapacchAyaNe masiNA / / 552 // (paM. gA. 831) / / pIDhaga-nisija-daMDaga; pamajaNI ghaTTae DagalamAI / pippalaga sUi naharaNi, sohaNagadugaM jahaNNo u // 553 / / (paM. gA. 834 ) / / [etAH triMzadgAthAH 30 zrIpaJcavastuke // ] oaNa 1 jaNa 2 pANaga 3, AyAmu 4 siNodagaM 5 ca kummAsA 6 DagalarA 7 sarakkha 8 sUI 9, pippalamAI 10 u uvaogo / / 550 / [zrIpiNDaniyuktau gAthA 37-17 patre // ] jaha kAraNaM tu taMtU, paDassa tesiM ca hu~ti pamhAI / nANAitigarasevaM, AhAro mokkha nemassa // 551 // [iti piNDaniyuktI gA0 70-28 patre ] nicchayanayassa caraNAyavighAe nANadaMsaNavaho'vi / vavahArassa u caraNe, hayami bhayaNA usesANaM552 [piNDaniyuktau 105-42 pane] ANAe cia caraNaM, tabhaMge jANa kiM na bhaggati ? / ANa ca aikto, kassA esA kuNai sesaM // 553 // jo javAyaM na kuNai, micchaddiThI tao hu ko anno / yaDDhe a micchattaM, parassa saMkaM jagemANo // 554 // [iti gAthAdvayaM 'nicchaya0'gAthA vRttigataM 69 panne] 1-pAtrasthApanam UrNamayaM, tathA gocchakazca pAtrapratilekhanI caya muhapottI, eteSAM trayANAmapi pramANe prastutaM vitastizcaturamulaM caiva SoDazAGgulAnIti ||541||2-'je hi0' yaiH savitA Adityo na dRzyate antaritaH sAmAnyena tAdRzAni bhavanti svarUpeNa paTalAni tAni ca trINi vA paJca yA sapta vA, kAlApekSayA kadalIgarbhApamAni masRNalakSNAni laghUni bahulakAnIti gAthArthaH // 542 // -'gimhAsu0' rasamAnyena tAdRzA bhavanti kharUpeNa paTalAni tAni ca trINi vA, grISmeSu sarveSveva trINi paTalAni bhavanti kAlasyAtyantarUkSatvAd drutaM pRthivIrajaHprabhRtipariNateH, tena paTalabhedAyogAditi, catvAri paTalAni hemante kAlasya snigdhatvAt vimardaina pRthivIrajaHprabhRtipariNateH, tena paTalabhedasaMbhavAditi, paJca varSAsu sarvAkheva paTalAni bhavanti kAlasyAtyantasnigdhatvAt aticireNa rajaHprabhRtipariNateH, tena paThalabhedayogAditi, 'utkRSTAnyetAni' tat svarUpApekSayA cehotkRSTattvaparigrahaH, atyantazobhanAMne paTalAnyevaM bhayanti anaH guna: ata Urddha madhyamAni svarUpeNa paTalAni yAvanti bhavanti tAvanti vakSya iti gAthArthaH // 543 / / "Aho Shrut Gyanam" Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| iMdhaNa-dhUme gaMdhe, avayavamAIhiM suhumapUI u suMdarameyaM pUI coyaga bhaNie gurU bhaNai jesiM tu esa pUI, sohI navi vijae tesiM / 555 / / (piM0 258) iMdhaNaagaNIavayava, dhUmo bako a annagaMdho a / sabaM phusaMti lobha, bhannai sabaM tao pUI // 556 // (piM0 59) hattyasayaM khalu deso. AreNaM hoi desadeso ya / AinnaMmi u tigihA, te cia ukogpubgaa||| 55 // jA jayamANassa bhave, virAhaNA suttavihisamaggarasa / sA hoi nijaraphalA, ajjhatthavisohijuttassa // 558 // [piNDaniyuktI gA0 110-17185 patre // ] nirayA u narabhavammi a, devo hoUNa paMcame kppe| tatto cuo samANo, vArasamo amama titthyro||549|| [iti rakhasazcaye // vAI a 1 khamAsamaNe 2, divAyare 3 vAyaga 4 tti egahA / putagayaMmi a sutte, ee 4 sadA pauda'ti / / 560 // ___ AsADhabahulapakkhe 1, bhaddavae 2 kanie ya 3 pose ya 4 / phagguNa 5 vaisAhesu ya 6, nAyabA omaratAu // 561 // [zrIuttarAdhyayane 26 adhyayane 15 gAthA // ] nissaggu 1 vaesaruI 2, AgArui 3 sutta 4 bIyaruimeva 5 / abhigama 6 vitthAraruI 7, kiriA 8 saMkheva 9 dhammaruI 10 // 662 // zrIuttarAdhyayane 28 adhyayane 16-17 gAthA 563 panne // ] natthi carittaM sammattavihUrNa dasaNe u bhaiavaM / sammAnacarittAI jugavaM purva va sammattaM // 563 // nAdaMsaNissa nANaM, nANeNa viNA na hoi caraNaguNA / aguNissa natthi mokkho, natthi amo. kkhassa nivANaM // 564 / / [zrIuttarAdhyagane 28 adhyayane 29-30 gAthA 566 patre // ] avaraNhe siddhigayA, saMbhava 1 paumAma 2 suvihi 3 basupujjA 4 / sesA-usabhAIA 8 seyaMsaMtA ya pubaNhe / / 565 / / dhamma 1 ara 2 namI 3 vIrA 4, avaratte punarattae sesA / / [iti siddhaprAbhRte // ] tevIsaIsUagaDe, rUvAhiesu suresu a / je bhikkhU jayaI nicaM, se na acchai maMDale // 566 // [zrIuttarAdhyAne 31 adhyayane 16 gAthA 612 patre // ] etalaghuvRttau yathAbhavaNa 1 vaNa 2 joi 3 vemANiA ya dasa aTTa paMca egavihA / ii cauvIsaM devA, keI puNa biMti arihaMtA // 567 // puDhavi 1 daga 2 agaNi 3 mAruSa 4, vaNassai 5 bi 6 ti 7 cau, paNiMdia 9 ajIvA 101 peho 11 peha 12 pamajaNa 13, pariThavaNa 14 maNo 15 vaI 16 kAe 17 // 568 // [zrIuttarAdhyayane 31 gAthA laghuvRttau 17 asaMyamabhedAH // ] caudAratisovANaM, majjhe maNipIDhayaM jiNataNucaM / do ghaNusayapihu dIhaM, saGkadukosehi dharaNialA // 569 // [zrIupadezasaptatigranthe 23 upadeze // ] vatsadeze'sti kauzAmvyAM, zatAnIkasahodarI / karmato bAlavidhavA, jayantI paramAhatI // 570 // [zrIuttarAdhyayane kamalasaMyamIvRttau // 1 "Aho Shrut Gyanam" Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| bhAraNDapakSiNaH khyAtAtripadA martyabhASiNaH / dvijIyA dvimukhA ekodarA bhinnaphalaiSiNaH // 571 / / [pratikramaNavRttau tapAkRtAyAm // ] bAyarapuDhavI 1 jala 2 jalaNa 3 pavaNa 4 patteavaNa 5 nigoesu 6 / sattarikoDAkoDI, ayarANaM nAha ! bhamiohaM // 572 // [kAyasthitisUtre 9 gAthA // ] puDhavI 1 Au 2 vaNassaI 3, gabbhayapajattasaMkhajIvesu 5 / saggacuANaM vAso, sesA paDisehiA ThANA // 573 // madya 1 mAMsAzanaM 2 rAtribhojanaM 3 kandabhakSaNam 4 / ye kurvanti vRthA teSAM, tIrthayAtrA 1 japa 2 stapaH 3 // 574 // vRthA caikAdazI proktA 4, vRthA jAgaraNaM hareH 5 / vRthA ca pauSkarI yAtrA 6, vRthA cAndrAyaNaM tapaH 7 // 575 // yasmin gehe sadA'tyartha, mUlakaH pacyate janaiH / zmazAnatulyaM tadvezma, pitRbhiH parivarjitam // 576 / / mUlakena samaM cAnaM, yastu mujhennro'dhmH| tasya zuddhirna vidyeta, cAndrAyaNazatairapi / / 577 / / mUlakaM bhakSayitvA yaH, kurute viSNupUjanam / vyartha tadvaiSNavaM puNyaM, kRtaM varSazatena ca // 578 // [iti zrImahAbhArate zAntiparvaNi muulkprihaarH||1 yastu vRntAka 1 kAliGga 2 mulakA 3 'lAbu 4 bhakSakaH / antakAle sa muDhAtmA. na smariSyati mAM prati // 579 // bhuktaM hAlAhalaM tena, kRtaM vA'bhakSyabhakSaNam / yena vyAdanaM devi !, kRtaM mUlakabhakSaNam / / 580 // nIlI ca vApayedyastu, mUlakaM yastu bhakSayet / vRntAkabhakSaNAdeva, naro yAtyeva 181 // palANDu 1 gRjanaM 2 caiva, rasonaM 3 sUraNaM 4 tthaa| matsyaM mAMsaM ca nAnIyAt , mUlakaM tu vizeSataH // 582 // [mAnavIsmRtau vRntAkAdInAM parihAraH // ] mRte svajanamAtre'pi, sUtakaM jAyate kila / astaMgate divAnAthe, bhojanaM kriyate katham // 583 // udakamapi na pAtavyaM, rAtrAvatra yudhiSThira ! / tapasvinA vizeSeNa, gRhiNA tu vivekinA / / 584 // [pamapurANe // ] rAtrau ye sarvadA''hAra, varjayanti sumedhasaH / pakSopavAsasya phalaM, dhruvaM mAsena jAyate / / 585 / / caturmAse tu saMprApte, rAtribhojyaM karoti yaH / tasya zuddhina vidheta, cAndrAyaNazatairapi // 586 // snAnAcaM varyate yatra, tathA vahvezca tarpaNam / devapUjA tapo dAnaM, bhujyate tatra kiM nizi // 587 // [iti mahAbhArate raatribhojnprihaarH||] saptagrAmeSu yatpApaM agninA bhasmasAtkRte / tasya tadbhavati pApaM, madhuvinduprabhakSaNe // 588 // yo dadAti madhu zrAddho, mohito dharma lipsayA / sa yAti narakaM ghoraM, khAdakaiH saha lampaTaiH // 589 // medamUtrapurIpAdyai, rasAdyairvarjitaM madhu / chardilAlAmukhasrAvai,-rabhakSyaM brAhmaNairmadhu // 590 // iti mahAbhArate mdhubhkssnnprihaarH||] navasamarahiM jahannaM tu, muhuttaM egaegabuDIe / egasamaeNa UNaM, ukiTaM jAva doghaDiaM // 591 // [vicArasattarIpranthasyAvacUrNI zrImahendrasUriviracitAyAm // ] __ ratto 1 duTTho 2 mUDho 3, puci buggAhio a cattAri / ee dhammA aNarihA, ariho puNa hoi majjhattho // 592 // __ [tapAratnazekharaskRitazrAddhavidhiprakaraNe // ] [dadasvAnnaM narAdhipa-Azu prItikaraM loke kiM dattenApareNa te||] annaM vai prANinAM prANAH, anamojaH sukhauSadhe / tasmAdannasamaM dAnaM, na bhUtaM na bhaviSyati // 593 // midhyAdRSTisahasreSu, barameko haNuvratI / "Aho Shrut Gyanam" Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| aNuvratisahasreSu, varameko mahAvratI // 594 / / mahAvratisahasreSu, varameko hi tAttvikaH / tAttvikena samaM pAtraM, na bhUtaM na bhaviSyati / / 595 // zatruJjaye koTiguNaM, svabhAvAtsparzato matam / manovacana kAyAnAM, zuddhyA'nantaguNaM bhavet // 596 // ekaikasmin pade datte, zatrajayagiriM prti| bhavakoTisahasrebhyaH, pAtakebhyaH pramucyate // 597 // RSihatyAdibhiH pApai-rbhavakoTikRtairapi / mucyate darzanAdasya, sparzanAttu kimucyate ? // 598 // kRtvA pApasahasrANi, hatvA jantuzatAnyapi / idaM tIrtha samAsAdya, tiryavo'pi divaM gatAH // 599 // palyopamasahasraM tu, dhyAnAlakSamabhigrahAt / duSkarma kSIyate mArge, sAgaropamasaMmitam / / 600 // zatruJjaye jine dRSTe, durgatidvitayaM kSipet / sAgarANAM sahasraM tu, pUjAsnAnavidhAnataH // 601 // taMbola 1 pANa 2 bhoaNa 3-vANaha 4 thIbhoga 5 suaNa 6 nivaNaM 7 / muttu 8 cAraM 9 jUaM 10, vaje jiNamaMdirassante // 602 // samaNI 1 managayaveaM 2, parihAri 3 pulAya 4 mappamattaM 5 ca / caudasapudi 6 AhAragaM 7 ca na ya koi saMharai / / 603 / / cullaga 1 pAsaga 2 dhanne 3, jUe 4 rayaNe a 5 sumiNa 6 cake a7 / camma 8 juge 9 paramANU 10, dasa diTuMtA maNualaMbhe // 604 // sucetAH ketakInetA, vinetA krUrakarmaNAm / saptagrAmasahasreza, zcaturdhA rAjyamAtanot // 605 // 1 // kozAyaikaM 1 balAyaika 2 mekamantaHpurAya 3 saH / dayAdAnAya 4 rAjyasya, bhAgaM caikamakalpayat // 605 // 2 // iti prdeshiraajaadhikaare| bhaddo savAyalakkhaM 1, tayaddhamulaM lahei maMdakarI 2 / tassaddhaM migahatthI 3, tayaddhamavi missajAigao4 // 606 // saGghAcAraTIkAyAmivam / jitvA varSazatenA'tha, SaTkhaNDAmapi medinIm / kriyamANotsavaH paurai-brahmadatto'vizatpure // 607 // ityupdeshcintaamnnau| ativRSTi 1 ranAvRSTi 2,-mUSakAH 3 zalabhAH 4 zukAH 5 / svacakraM 6 paracakraM ca 7, saptai tA ItayaH smRtAH // 608 // gaNimaM jAIphalapuSpha-phalAI 1 dharimaM tu kuMkumaguDAi 2 / meja coppar3aloNAI 3, vattharayaNAI paricchenaM // 609 / / iti bRhtklpe| avattamakkharaM puNa, paMcaNhavi thINagiddhisahieNaM / nANAvaraNudaeNaM, bediyamAIkamavi sohI // 610 // taM cia visujjhamANaM, beMdiyaamAI kameNa viNNeaM / jA hota'NuttarasurA, sabavisuddhaM tu putvadharA // 611 // saMvacchareNa bhikkhA, laddhA usabheNa loganAheNa ! sesehiM bIadivase, laddhAo paDhamabhikkhAo // 612 // magge 1 avippaNAso 2, AyAre 3 viNayayA 4 sahAyattaM 5 / paMcaviha~ namukkAraM, karemi eehiM heUhiM / / 613 // miccheva 1 sAsaNe vA 2, avirayasammami 3 ahigae vAvi / jaMti jiA paraloe, sesikArasa guNe mottuM !! 614 // chAvaliyaM sAsANaM, samahiatittIsasAgaracautthA / desUNoM puSakoDI, paMcamaga terasaMmi puNo // 615 // lahupaMcakkharacarimaM, tai chaTThA va bArasaM jaav| ia aTTa guNaTThANA, aMtamuhuttA ya patteyaM / / 616 // Avassagassa 1 dasakA-liassa 2 taha uttarajma 3 mAyAro 4 / sUagaDe 5 nijjutti, vucchAmi tahA dasANaM 6 ca // 617 // kappassa 7 ya niti, vavahArasseva 8 paramaniuNassa / sUriapanattIe 9, vucchaM isibhAsiANaM 10 ca // 618 // "Aho Shrut Gyanam" Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| zrIbhadrabAhusvAmikRtA dazaniyuktayastarapratipAdakamidaM gAthAdvayaM jJeyam / vIru 1 sahANa 2 pamAo, aMtamuhuttaM 1 taheva ahorattaM 2 / uvasaggA pAsassa ya 1 vIrassa 2 ya na uNa sesANaM // 619 // iti pramAdakAla upasargAzca / AriamaNAriesuM, paDhamassa ya 1 nemi 2 pAsa 3 carimANaM 4 / sesANa 20 AriemuM, chaumasthatte vihAro a|| 620 // iti vihaarbhuumiH| sumaissa niccabhattaM 1, mallI 2 pAsANa 2 aTThamo AsI / vasupujjassa cautthaM, kyaMmi sesANa chaTTatavo // 621 // iti 24 jinanatatapaH / vasupujo chasayajuo 1, mallI 2 pAso 3 nrtissyshiaa| causahassajuo usaho 4, iga vIro 5 sesa 19 sahassajuA // 622 / / iti 24 jinavataparivAraH / sumaI 1 siasa 2 mallI 3, nebhI 4 pAsANa 5 dikkha pubaNhe / sesANa 19 pacchimaNhe, jAyaM ca cautthamaNanANaM // 623 // iti 24 jinAnAM vratajJAnaM ca / - sako a lakkhamolaM, surasaM Thavai sbjinnkhNdhe| vIrassa varisamahiaM, sayA vi sesANa tassa ThiI // 624 // iti 24 jinadevadUSyaM tasya kAlazca / aTThamabhattaMmi kae, nANusaha 1 malli 2 nemi 3 pAsANaM 4 / vasupujjassa cautthe 5, sesANaM 19 chahabhattatave // 625 // iti 24 jinjnyaantpH| usahassa dusasahassA 1, vimalassa ya chaca 2 satta aNaMtassa 3 / saMtimsa navasayAI 4, malli5 supAsANa 6 paMcasayA // 626 // paumassa tisayaaDahiya 7, nemijiNaMdassa pnnsychttiisaa8| dhammassa aDahiasayaM 9, chasayAI vAsupujjassa 10 // 627 // pAsassa tittIsu muNi 11, vIrarasa ya natthi 1 sahasasesANaM 12 / aDatIsasahasacaussaya, paNasII sabaparivAre // 628 // iti 24 jinmokssprivaarH| desia 1 rAia 2 pakkhia 3, caumAsia 4 saMbaccharIa5 naamaao| duNDaM paNa paDikamaNA, majjhimagANaM 22 tu do paDhamA / / 629 // sAhUNa siddhigamaNaM, asaMkha 1 aDa 2 cau 3 ti 4 saMkha 5 purisA jA / saMjAyamusaha 1 nemI 2 pAsaM 3 aMtima 4 sesa 5 mukkhAo / / 630 // iti 24 jinAnAM yugAntakarabhUmiH / tesiM cia nANAo, muNINa gayakammayANa siddhigo| aMtamuhutte du 2 ti 3 cau 4, varisesuM igadiNAIsu / / 631 // iti 24 jinAnAM paryAyAntakarabhUmiH / saDDhaduvAlasakoDI, suvaNNavuTThI a hoi ukkosaa| lakkhA saDduvAlamra, jahaNNiA hoi vasuhArA // 632 / / iti vasudhArApramANam / "Aho Shrut Gyanam" Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| jaha kahavi a asamattho, hoi sarIrassa divajogeNaM / to uttarakAlaMpi hu, pUrijA asaDhabhAvo u // 623 // / iti jnyaanpnycmydhikaare| AruhaNe orahaNe, NisiaNa goNAiNaM ca gAumhA / bhummAhAracchede, uvakameNaMca prinnaamo||634|| paDikamao gihiNo ni hu, sagavelA paMcavela iarassa / pUjAsu tisaMjhAsu a, hoi tivelA jahanneNaM // 635 / battIsaM kira kavalA AhAro kucchipUrao bhnnio| purisassa mahi liyAe, aTThAvIsaM bhave kavalA / / 636 // kavalANa ya parimANaM, kukkuDaaMDagapamANamettaM tu / jo vA avigiavayaNo, vayaNammi chuheja vIsastho / / 637 // suttasthaviU lakkhaNa-jutto gacchassa meDhibhUo a / gaNatattivippamukko, atthaM vAyei Ayario // 638 // sammattanANadaMsaNa-jutto sutttthtdubhyvihinnuu| AyariaDhANajogo, suttaM vAe uvajjhAo // 639 // [saMbodhaprakaraNe gA0 186-25 patre // ] tavasaMjamajogesuM, jo joggo tattha taM payaTTei / asahuM ca nivatteI, gaNatattillo pvittiio||640|| [saMbodhaprakaraNe gA. 191-25 patre ] thirakaraNA puNa thero, pavitti va vAriesu atthesu / jo jattha sIaI jaI, saMtabalo taM thiraM kuNai // 641 // [saMbodhaprakaraNe gA0 185-25 patre piyadhammo daDhadhammo, saMviggo ujuo a teaMsI / saMgahakusalo suttatthaviU gaNAhivaI // 642 / / uTThAvaNA pahAvaNa, khettovahi, maggaNAsu adhisAI / suttatthatadubhayaviU, gaNavaccho eriso hoI // 643 // [saMbodhaprakaraNe gA0 194-26 patre // ] sattaviAraNa pAvaMaNaMtaguNiaMca ekkabhUassa / bhUassa asaMkhaguNaM, pAvaM ikassa pANassa // 644 // beMdia teMdia cariMdI taha ya ceva pNcidii| lakkhasahassa taha saya-guNaM ca pAvaM muNeyavaM / / 645 // orAliaM ca divaM, maNavayakAraNa karaNajogeNaM / aNumoaNakArAvaNa-karaNeNahArasA baMbhaM // 646 // do ghayapalA mahupalaM, dahiassaddhADhayaM miriavIsaM / dasakhaMDagulapalAI, esaoN rasAlU nivaijogo / / 647 // ajANa sAviANa ya, akaalcaarittdosbhaavaao| osaraNaMmi na gamaNaM, divasatijAme nisi khNtaa|| 648 / / viTaddhA surahiM jalathalaya divakusumanIhAriM / payaraMti samaMteNaM, dasaddhavannaM kusumavAsaM / / 649 // saMghAcAraghUttI AgamagAtheyamiti proktamasti [99 panne] / ciivaMdaNA tibheA, jahaniA 1 majjhimA ya 2 ukkosA 3 / ikikkAvi tibheA, jahannamajhimiaukkosA // 650 // eganamukkAreNaM, ciivaMdaNayA jahannayajahannA / bahu namukArehiM a, neA u jahaNNamajjhimiA // 651 // saccia sakkathayaMtA, jahaNNaukkosiA muNeanvA 3 / namukArAi ciya 1-'AlhaNe zakaTe gavAdipRSTheSu ca lavaNAdInAM yadbhUyo bhUya ArohaNamavarohaNaM ca, tathA yattasmin zakaTAdau lavaNAdibhAropari manuSyA niSIdanti teSAM gavAdInAM ca yaH ko'pi pRSThAdigAnoSmA tena vA pariNAmo bhavati, tathA yo yasya bhaumAdikaH pRthivyAdika AhArastamyavacchede tasya pariNAmaH upakramaH zastram , upakramyante jIvAnAmAyUMSi aneneti vyutpatteH, taca zastraM vidhA-svakAyaza 1 parakAyazastra 2 tadubhayazastraM 3 ceti| tatra khakAyazastraM yathA lavaNodakaM madhurodakasya, kRSNabhUrma vA pANDDabhUmasyeti 1, parakAyazastram-agnirudakasya, udakaM vA agneriti 2, tadubhayazastra-yodakamRttikA zuddhodakasyeti, evamAdIni sacittavastUnAM pariNamane kAraNAni mantavyAni / / "Aho Shrut Gyanam" Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| daMDaga-igathuI majjhimajaNNA 4 // 652 // maMgala sakatthaya ciadaMDakathuIhi majjhimamajjhimiyA 5 // majhimaukkosA puNe, sacciasilogatinnithuIhiM / / 653 // ukkosajahaNNA puNa, saciasakatthayAi saMjuttA / jA thuijualadugeNaM, duguNia ciidaMDayAi puNo // 654 / ukkosamajjhimA sA 8, ukosukosiA ya puNa neA / paNivAyapaNagapaNihANa-tiagathuttAisaMpuNNA 9 // 655 // esA navappayArA, AiNNA vaMdaNA jiNamayaMmi / kAlociakArINaM, aNaggAhANaM suhA sabA // 656 / / ukosA tivihA vi hu, kAyavA sattio ubhykaalN| sesA puNa chabbheA, ceiaparivADimAIsu // 657 // etA aSTau gAthA vRhadbhASyasya saMghAcAravRttau [176 patre ] uktarUpatayA likhitAH santi / mainANaM 1 suanANaM 2, ohI 3 maNanANa 4 kevalanANaM 5 / paDhamadunANa parokkhA, nANatirga jIvapaJcakkhaM // 658 // sAmaNNaNa cha davA, maisuanANI a do vi jaannNti| ohInANI puggalakhaM jANei no annaM // 659 // maNapajjavanANI puNa, maNaciMtiapajjave vi ANei / kevalanANi chadabA, cANai pAsai sapajjAyA // 660 // uggaha 1 Iha 2 avAo 3, a dhAraNA 4 eva huMti cattAri / mainANe eAI, bheA vatthU samAseNaM // 661 // uggaha ikvaM samayaM IhAvAo 3 mahattamegaM (maddhaM-mantaM iti pAThAntaram ) tu / kAlamasaMkhaM saMkhaM, ca dhAraNA hoi nAyavA // 662 // paMcahi vi iMdiehiM, maNasA atthumgaho munneabo| cakkhidiamaNarahi, vaMjaNamIhAiaM chaddhA // 663 // uppattiA 1 veNayiA 2, kammaiA 3 pAriNAmiA 4 / buddhI cauzvihA vuttA, paMcamA novalabbhaI // 664 // mainANassa ya bheA, uggahamAI gharavihaM taM tu / iMdianoiMdipuDho, navaraM vaMjaNaca unbheaM / / 665 // cha caukkA cauvIsa, vaMjaNacaukkeNa aTThavIsaM tu / suanissi tu eaM, buddhicaukkeNa battIsaM // 666 // bahuviha khippa aNisiaM, saMdiddhadhuvANa searANaM ca / bArasaguNaTThavIsA, caubuddhijuA tisayacAlA // 667 // [evaM mainANaM sammattaM // 1 // ] akkhara 1 saNNI 2 samma 3, sAIaM 4 khalu sapajavasi 5 ca / gamiaM 6 aMgapaviDhe 7, sattavi ee sapaDivakkhA // 668 // akkharasuamiha tivihaM, ghaDasariso saNNiakkharo hoI / baMjaNabhAsAsaho, laddhakkharamatthapaDiyoho // 669 // Usasi nIsasiaM, nicchUDhaM khAsiaMca chIyaM ca / nissiMghiyamaNusAraM, aNakkharaM cheliAIaM // 670 // saNNA maNavinnANaM, jesiM sA atthi te u saNNitti / maNaviNNANavimukkA, asaNNiNo maMDukAIA // 671 // heUvAuvaesA, jaha kIDia dIhakAlauvaesA / tatkAlakaraNaciMtA, sammajue didvivAyA ya // 672 // micchA samme patte, sAi suaM hoi sammadihissa / abhaviajIve a puNo, aNAiaM suaM anANaM tu // 673 // pajjavasANeNa juaM, kevalinANassa hoi suanANaM / suamaNNANamabhabe, apajavasi muNeavvaM // 674 // aMgapaviDhaM gamizra, sugama paDivakkhasaMjuaM sammaM / ia caudasabheajuaM, suanANaM vivarIaM neaN|| 675 // [ // evaM subhanANaM sammattaM // 2 // ] aNugAmi aNaNugAmI, avaDiamaNavaTThiaM ca vinne| taha hIamANayaM vaDDamANayaM bohi caubheaM // 676 // tappAgAre pallaga-paDahajhallarimuaMgapupphajjhaye / tiriamaNuesu ohI, nANAvihasaMThio bhaNio // 677 // neraia bhavaNa vaNayara-joisakappAlayANamohissa |vij'nnuttraann ya, huMtAgArA jahAsaMkhaM // 678 // ahavA bahuppayAraM, asaMkhaloappaesaparimANaM ! logagayarUvivA-NaM tattAo aNaMtavihe // 679 // [ // evaM ohInANaM sammasaM // 3 // ] "Aho Shrut Gyanam" Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashsrii| 41 riumaiviDalamaIhi a, maNapajavanANavannaNaM samae / aDDAiaMgulUNaM, paDhamaM bIaMtu narakhetaM // 680 // [ // evaM maNapajavanANaM sammattaM // 4 // ] kevala 1 miga 2 masahAyaM 3, asoMhAraNa 4 maNaMta 5 maparisesaM 6 ca / kevalasadassa ime, atthA chacceva nAyacA // 681 // AitinANaM turiA, maNanANaM chahayA u khINataM / kevalamaMtadugaMmI, misse missaM tu AitigaM // 682 // paMcaNhaM nANANaM, vakkhANamiNaM samAsao bhaNioM / chabbIsAgAhAhiM, raiaM haribhaddasUrIhiM / / 683 / / [ // iti jJAnapaJcakavivaraNaprakaraNaM zrIharibhaddasUrikRtam // ] saMsArahetubhUtAyAH, yaH kSayaH karmasantateH / nirjarA sA punaDhedhA, sakAmAkAmabhedataH // 684 // zramaNeSu sakAmA syAdakAmA zeSajantuSu / pAkaH svata upAyAcca, karmaNAM syAd yathA''pravat // 685 // karmaNAM naH kSayo bhUyAdityAzayavatAM satAm / vitanvatAM tapasyAdi, sakAmA zaminAM matA / / 686 // ekendriyAdijantUnAM, sajjJAnarahitAtmanAm / zItoSNavRSTidahanacchedabhedAdibhiH sadA // 687 // kaSTaM vedayamAnAnAM, yaH zATaH karmaNAM bhavet / akAmanirjarAmenA-mAmananti manISiNaH // 688 // tapaHprabhRtibhirvRddhi, vrajanti nirjarA yataH / mamatvaM karma saMsAra, hanyAttAM bhAvayettataH 11 689 // idaM gAthASaTuM zrIpravacanasAroddhAre 68 kAraNadvAre (patra 159) tatrApi tRtIye bhAvanAtye avAntaradvAre, vRttau tu evaM tathAhi-'atha nirjarA bhAvanA' iti / pAsatthAivibohia kei jiyA vayai kArAvaI jiNamaMdiru tammayabhAviai taM kira nissAceio avavAI Na bhaNio tihiM patihihiM kIrai vaMdaNu kAraNio // 690 // (33 gAthA) // dhammita dhammukaju sAhaMtau, para mArai kIrai jujhaMtau / tu vi tasu dhammu atthi na hunAsai, paramapai nivasai so sAsai // 691 // jai kira phullai labbhai mulliNa to vADia na karahi sahu kUviNa / thAvara gharahaTTai na karAvahi, jiNadhaNu saMgahu kari na vaddhArahi // 692 // jai kira ku vi maraMtu gharaTTai, dei ta lijahi lahaNAvaTTaI / aha ku vi bhattihi dei ta lijahi, tabbhADayadhaNi jiNa pUijai // 653 // hAsa khiDa huDDu vi vajijahi, sahu purisehi vi keli na kijahiM / rattihiM juvaipavesu nivArahiM, nhuvazu nadi na paiTTha kraavhiN|| 694 // [idaM vRttapaJcakaM (26-28-29-38) zrIjinadattasUrikRtopadezarasAyanagranthasya 42 patre / tasya vyAkhyA tu pRthglikhitvishessnvmptraadvseyaa||] ettoci paDiseho, dRDhaM ajogANa vanio samae / eassa pAiNo'via, bIti vihi esa 'isaiNA // 695 // [iti zrIharibhavasUrikRtapannavastuke gA0 521-261 patre / cAritrabhaGge'pi cAritradAna lAbhAya // ] pacchanno bhottavaM, jaiNA dANAoM paDiniatteNaM / tucchagajAiadANe, baMdho iharA padosAI // 696 // [paJcavastuke gA0 391, 64 patre u] eesi vayapamANaM, aTTha samAutti vIarAgehiM / bhaNiaM jahannayaM khalu, ukosaM aNavagalotti // 697 // tadaho paribhavakhitaM, na caraNabhAvo'vipAyameesiM / AhaJcabhAvakaharga, suttaM puNa hoi nAyabaM / / 698 // gAthA.6 "Aho Shrut Gyanam" Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaavaapaanii| eSa pUrNapakSaH, uttamamAhabhaNNai khugabhAyo, kammakhovasamabhAvapabhaveNaM / gharaNeNa kiM virujjhai, jeNamajogattisaggAho // 699 // etadeva spaSTayatitakkammakhaovasamo, cittanivaMdhaNasamubhavo bhaNio / na u dhayanibaMdhaNo ciya, tamhA eANamaviroho // 700 // itthaM caitadaGgIkartavyamiti darzayatigayajobagAvi purusA, bAluva samAyaraMti kammANi ! doggainibaMdhaNAI, jovaNavaMtA'vi Na ya kevi // 701 // idaM gAthApacakamapi patravastukasUtrakha gA0 50, 51, 56-59-10-13 panne // ] bhatrASTavarSebhyo'rvAgapi dAnaM proktam--- ghauddasiM 1 paNNarasiM ca 2, vajjejjA aTThami ca 3 navami 4 ca / chahiM ca 5 caladhi 6 bArasiM ca sesAsu dijAhi / / 702 // etAsu tithiSu dIkSA na devAtisu uttarAsu taha rohiNIsu kujA u sehanikkhamaNaM / gaNivAyae aNuNNA, mahabayANaM ca AbhaNA // 703 // eteSu nakSatreSu dIkSAdidAnaM kAryam / varjanIyanakSatrANyAhasaMjhAgayaM 1 ravigayaM 2, viduraM 3 saggaha 4 vilAMba ca 5 / rAhugayaM 6 gahabhinnaM ca 7, vajae satta nakkhatte // 704 // [palavastuke gA0 111-3, 20 patre] etAni sapta nakSatrANi dIkSAyAM varjanIyAli / eteSAmoM yathA-- asthamaNe saMjhAgayaM 1, ravigayaM jahiM Thio u Aico 2 / videramavahAria 3, saggaha kUraggahaThiaM 4 tu // 705 // AizcapiTTao jaM, vilaMbi 5 rAhugayaM tu jahiM gahaNaM 6 / majheNaM jassa gaho, gacchai ta hoi gahabhinnaM // 706 // . eteSAM phalaM yathA-- saMjhAgayaMmi kalaho 1, AiJcagae a hoi nivANi 2 / vidure paravijao 3, saggahammi a viggaho hoi 4 // 707 // doso abhaMgayattaM, hoi kubhattaM vilaMbinakkhatte 5 / rAhugayaMmi a maraNaM 6, gahAbhine soNiuggAlo 7 // 708 // [pazcavastukaTIkA 20 panne] [ iti dIkSAviSaye gaathaaH||] ciivaMdaNa rayaharaNaM, aTTA sAmAiyassa ussaggo / sAmAitigakaGkaNa, payAhiNaM ceva tikkhutto // 709 // guravo vAmagapAse, sehaM ThAvittu aha vae diti / izikaM tikkhutto, imeNa tANamuvavauttA // 710 // [idaM gAthAdvayaM paJcavastuke (22 patre) vAratrayaM sAmAyikoccArapratipAdakam // ] savitta 1 dava 2 vigaI 3, vANahi 4 taMbola 5 varatha 6 kusumesu 7 / vAhaNa 8 sayaNa 9 vilevaNa 10, baMbha 11 disi 12 nhANa 13 bhattesu 14 // 711 // [etasyA vivaraNaM vizeSasyabahe 85 dvAre // "Aho Shrut Gyanam" Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahasrI / catustilairjavaH prokta-zcaturjavaizca aGgulam / caturbhiraDalaimuSTi-caturmuSTimitaH karaH // 12 // caturhastaizca daNDaH syAt, krozastai sihasrakaiH / caturbhiH krozakaizvAtha, yojanaM parikIrtitam // 713 // zatayojano dezaH syAcchatadezaM tu maNDalam / zatamaNDalaH khaNDaH syAnnavakhaNDA vasundharA // 714 // [iti gAthAtrayaM gaNite // ] antaraGgAriSar3arga,-parihAraparAyaNaH / kAmakrodhalobhamAna,-madaharSA amI matAH / / 715 // putvabhave so pecchai, ikaM do tinni jAva navamaM vA / uvariM tarasa avisao, sabhAvao jAisaraNarasa / / 716 // [indrAcAryakRtayogavidhau / ] caudasa vAsANi tayA, jiNeNa uppADiasa nANasma / to bahurayANa diTThI, sAvatthIe samuppannA // 717 // jeTThA sudaMsaNajamAli'Noja sAvasthi teMdugujANe / paMcasayA ya sahassaM, DhaMkeNa jamAli mottUNaM / / 718 // [iti prathamo jamAliliyaH // 1 // ] solasa vAsANi tayA, jiNeNa uppADiyasa nANassa / jIvapaesiyadiTThI, usabhapuraMmI samuppannA // 719 // rAyagihe guNasilae, vasu coisapuvi tiisguttaao| AmalakappA NayarI, mittasirI kUrapiMDAI // 720 // [iti dvitIyastiSyaguptanivaH // 2 // ] codA do vAsasayA, taiyA siddhiM gayassa viirss| abattayANa diTThI, seyaviyAe samuppannA // 721 // seavi polAsAde, joge taddivasahiayasUle a| sommi naliNigumme, rAyagidde muria balabhadde // 722 // - [iti bhASADhAcAryaziSyamaNastRtIyo nihavaH // 3 // ] vIsA do vAsasayA, taiA siddhiM gayassa vIrassa / sAmuccheiadiTThI; mihilapurIe samuppanA // 723 // mihilAe lacchipare, mahagirikoDiNNa Asamite a| neuNiyANuppavAe, rAyagihe khaMDarakkhA ya / / 724 // __ - [iti azvamitrazcaturtho liGgavaH // // ] - aTThAvIsA do vAsasayA, taiA siddhiM gayarasa vIrassa / do kiriANaM diTThI, ullugatIre samuppannA // 725 // NahakheDajaNava ulluga, mahagiridhaNagutta ajjagaMge / kiriA do rAyagihe, mahAsavo tIramaniNAe / 726 // [iti gAjeyanihavaH pbmH||5||] __ paMcasayA coAlA, taiA siddhiM gayassa vIrassa / purimaMtaraMjiAe, terAsiyaditi utpannA / / 727 / purimaMtaraMji bhuyaguha, balasiri sirigutta rohagutte a / parivAyapoTTasAle, ghosaNaparisehaNA vAe / / 728 // [iti rohaguptanAmA SaSTho nihavaH // 6 // ] paMcasayA culasIyA, taiA siddhiM gayassa vIrassa / [abaddhi ] avaTThiANa diTThI, dasapuranayare samupannA // 729 / / dasapure nagarucchudhare, aJarakkhiadhUsamittatiagaM ca / gohAmAhila navamaTThame "Aho Shrut Gyanam" Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| su pucchA ya viMjhassa / / 730 // puTTho jahA abaddho, kaMcuiNaM kaMcuo samannoi / evaM puTThamabaddhaM, jIvaM kammaM samanneha [i] // 731 // [iti goSThAmAhilaH saptamo nihvH||7||1 chavAsa sayAI navuttarAhiM siddhiM gayassa vIrassa / to boDiANa diTThI, rahabIrapure samuppanA // 732 // [iti digambaramatapravartakaH sahasramallanAmA sarvavisaMvAdI aSTamo nihavaH // 8 // A. cU. pR. 427] etAH SoDaza gAthAH zrIAvazyakacUrNito likhitAH santi / AsAM vyAkhyA sambandhasahitA matkRta vizeSasavahato jJeyA // ___ hatvA nRpaM patimavekSya bhujaGgadaSTaM, dezAntare vidhivazAgaNikA'smi jaataa| putrasya saMgamadhigamya citAM praviSTA, zocAmi gopagRhiNI kathamaca takram // 733 // ___ AhAkammapariNao, phAsuabhoIvi baMdhao hoi / suddhaM gavesamANo, AhAkammevi so suddho / / 734 // [iti piNDaniyuktau 207 gAtheyam 74 patre // ] jaha jaha paesiNI jANugaMmi pAlittao bhamADei / taha taha sIse viyaNA, paNassai muruM DarAyarasa / / 735 // [iti piNDaniyuktau 498 gAthAsambandhaH zrImalayagirikRta vRttau pR0 142] miktaM paviTeNa mae'ja diTuM, pamayAmuhaM kamalavilAsanettaM / vakkhittacitteNa na suTu nAyaM, sakuMDalaM vA vayaNaM navatti // 736 // phalodaeNaM mi gihe paviTTho, tatthAsaNatthA pamayA mi dihA / vakkhittacitteNa na suTTha nAya, sakuMDalaM vA vayaNaM navatti // 737 // mAlAvihAraMmi mae'jja diTThA uvAsiyA kNcnnbhuusiyNgii| vakkhittacitteNa na suha nAyaM, sakuMDalaM vA vayaNaM navatti // 738 // khaMtassa daMtassa jiiMdiyassa, ajjhappaoge gayamANasassa / kiM majjha eeNa viciMtieNaM, sakuMDalaM vA vayaNaM navatti // 739 // ullo sukko a do chUDhA, golayA maTTiAmayA / do'vi AvaDiA [kuhe] bhitte, jo ullo tattha [sodhtha] laggaI // 740 // evaM laggati dummehA, je narA kAmalAlasA / virattA u na laggati, jahA se sukkagolae // 741 // [AcArAzaniyuktau caturthAdhyayane dvitIyoddezakamAnte 170 patre gAthASaTkam // ] nesappe 1 paMDuyae 2, piMgalae 3 saparayaNa 4 mahapaume 5 / kAle a6 mahAkAle 7, mANavaga 8 mahAnihIM saMkhe 9 // 742 // [iti navanidhinAmAni // ] cakahapaiThThANA, ahussehA ya nava ya vikkhaMbhe / bArasa dIhA maMjUsasaMThiA jaNhavIe muhe // 743 // [iti yAbhyaH sakAzAmava nidhAnAni nissaranti tAsa maJjUSANAM mAnam // ] veruliamaNikavADA, kaNayamayA viviharayaNasaMpuNNA / sasisUra 'cakalakSaNa aNusamavayaNo vavattIyA // 744 // [iti maJjUSAsvarUpam pravacane 506 // ] [aMtamuhattaM, jahanio kihio asaMkhijaM / sevaMti visayasevA, nAyacA savadevANaM // 1 // evaM devANu khalu, ujjaa hANI u jaivi saMbhavai / taiAo rUvasaMpaya, akhaMkhaguNayAo devANaM // 2 // vakkhoe vemANiya, kaMThe taha hoi joisANaM tu| bhuimA bhavaNayarANaM, sIsaTThANesu bhuvaNAI // 3 // sAmannA ya tAyattIsA ya, pArayiyArakkhaloapAlA ya / aNIyapainabhiogA, kinisiya "Aho Shrut Gyanam" Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| 45 dasa bhavaNa vemANI // 4 // saMkheNa bhavaNavAsI, viMtaradevA ya paDahasadeNaM / uTThati sasaMbhaMtA, joisiyA siMhanAdeNaM // 5 // kappAhi vAvi ca liyA, ghaMTAnAeNa bohiyA saMtA / savaDvasamudaeNaM, iMti iha mANusaM khittaM // 6 // pukkhalavai-vijae, pulavidehami puMDaragirie / kuMthu arahaMtaraMmi ya, jAo sImaMdharo bhayavaM // 1 // muNisubayajiNa namijiNa aMtararajaM ca itta nikkhaMto / siriudayadeva peDhAlaaMtare pAvaI mukkhaM // 2 // (iti sImandharasya janmano mokSasya ca kAlaH) Adau mayaivA'yamadIpi nUnaM, tanno dahenmAmavahIlito'pi / iti bhramAdaGguliparvaNA'pi, spRzyeta no dIpa ivA'vanIpaH / / 745 // kammaM 1 mamma 2 jamma 3, tini vi eyAi mA bhaNijjAsu / mammAisu viddho puNa, mArija sayaM marijA vA // 746 // cakkhujuraM cariMdisu, taM cia bArasa paNidi tasakAe / joe vee sukkAe bhavasannIsu AhAre / / 747 // santo'pyasanto'pi parasya doSA, noktAH zrutA vA guNamAvahanti / vairANi vaktuH parivarddhayanti, zrotuzca sanvanti parAM kubuddhim // 748 // vAcako 1 vaJcako 2 vyAdhiH 3, paJcatvaM 4 marmabhASaka: 5 / yoginAmapyamI pazna, prAyeNodvegakArakAH // 749 // kaevi annassuvayArajAe, kuzaMti je paJcuvayArajummaM / na teNa tullo vimalovi caMdo, na ceva bhANU nahi devarAyA // 750 / svAmibhakto 1 mahotsAhaH 2, kRtajJo 3 dhAmikaH 4 zuci: 5 / akarkazaH 6 kulInazca 7, zAstrajJA 8 satyabhASakaH, 9 // 751 // vinItaH 10 sthUlalakSazcA 11 'vyasanI 12 vRddhasevakaH 13 / azUdraH 14 sattvasaMpannaH 15, prAjJaH 16 zUro 17 'cirakriyaH 18 // 752 // pUrva parIkSitaH sarvopadhAsu 19 nijadezajaH 20 / rAjArtha-vArtha-lokArtha-kArako 21 niHspRhaH 22 zamI 23 // 753 // amoghavacanaH 24 kalpaH 25, pAlitAzeSadarzanaH 26 / pAtraucityena sarvatra, niyojitapadakramaH 27 // 754 // AnvIkSikItrayIvArtA-daNDanItikRtazramaH 28 / kramAgato 29 vaNikaputro 30, bhavenmatrI na cAparaH // 755 / / iti zrIkumArapAlacaritre udayanamanisthApane 30 guNAH // vinA gurubhyo guNanIradhibhyo, jAnAti dharma na vicakSaNo'pi / AkarNadIrghojvalalocano'pi, dIpaM vinA pazyati nA'ndhakAre // 756 // nA'haM svargaphalopabhogatRSito, nAbhyarthitastvaM mayA; santuSTastRNabhakSaNena satataM, sAdho ! na yuktaM tava / kharge yAnti yadi tvayA vinihatA, yajJe dhruvaM prANinoH yajJa kiM na karoSi mAtRpitRbhiH, putraistathA bAndhavaiH // 757 // kAmarAga 1 sneharAgA 2,-vIpatkaranivAraNau / dRSTirAgastu pApIyAn , durucchedaH satAmapi // 758 // navIna jinagehasya, vidhAne yatphalaM bhavet / tasmAdaSTaguNaM puNyaM, jIrNoddhAreNa jAyate // 759 // sanmRttikA 1 'malazilAtala 2 rUpya 3 dAru 4, sauvarNa 5 ratna 6 maNi 7 candana 8 cArubimbam / kurvanti jainamiha ye svadhanAnurUpaM, / 760 // pRthvInAthasutA bhujakSacaritA jaMjIritA muNDitA, kSurakSAmA rudatI vidhAya padayorantargatAM dehalIm / kulmASAm praharadvayavyapagame zarpasya koNe sthitAn, dadyAtpAraNakaM tadA bhagavataH so'yaM mahAbhigrahaH // 761 // samyaktvadhArI 1 pathi pAdacArI 2, saccittavArI 3 varazIladhArI 4 / bhUsvApakArI 5 sukRtI sadaikA''hArI 6 vizuddhAM vidadhAti yAtrAma // 762 // dazazanAsamaM cakrI, dazakrisamo dhvjH| dazadhvajasamA vezyA, dazavezyAsamo nRpaH / / 763 // vezyA rAgavatI sadA tadanugA paDUbhI rasairbhojana, zubhraM "Aho Shrut Gyanam" Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| dhAma manoharaM vapuraho navyo vyHsnggmH| kAlo'yaM jaladAgamastadapi yaH kAmaM jigAyA''darAt , taM vande yuvatIprabodhakuzalaM zrIsthUlabhadraM munim // 764 // hastAtpraskhalitaM 1 kSitau nipatitaM 2 lamaM tathA pAdayoH 3, yanmUrhorddhagataM 4 dhRtaM kuvasane 5 nAbheradho yaddhRtam / spRSTaM duSTajanai 7 dhanairabhiitaM 8 yahaSitaM kITakai, styAjyaM tatkusumaM 1 phalaM 2 dalamapi 3 zrAddhairjinAryAkSaNe // 765 // Adau majanacAru cIratilakaM netrAJjanaM kuNDalaM, nAsAmauktikapuSpahArakuNDalaM jhaGkArakaM nUpuram / aGge candanalepakacakamaNI kSudrAvalI ghaNTikA, tAmbUlaM karakaGkaNaM caturatA zRGgArakAH SoDaza // 766 // snAnaM 1 kuntaladhUpanaM ca 2 kabarIgumphaH 3 kare vITakaM 4, cIraM 5 candanalepa 6 kaJcaka 7 radodyotA 8 anA 9 'laktakam 10 / tAmbUlaM 11 tilakaM 12 ca patralatikA 13 karpUrapUra 14 stathA, puSpANAM mukuTo 15 nakheSu racanA 16 zRGgArakAH SoDaza / / 767 // prakArAntaram - kSauraM 1 majana 2 vana 3 zIrSatilakaM 4 gAtre vilepArcanaM 5, karNe kuNDala 6 mudrikA ca 7 mukuTaM 8 pAdau ca camorjitau 9 / haste khaDga 10 paTAmbaraM 11 kaTichurI 12 vidyAvinodo 13 mukhe, tAmbUlaM 14 karakaGkaNaM 15 caturatA 16 zRGgArakAH SoDaza // 768 // kanyAgozasabherIdadhiphalakusumaM pAvako dIpyamAno, nAgendro'zvo ratho vA nRpatirabhimukhaH pUrNakumbho dvijo vaa| vezyA khI sAndramAMsaM jalacarayugalaM siddhamannaM [yatirvA ] zatAyuH, prasthAne prasthitAnAM yadi bhavati dhruvaM siddhirevaM narANAm // 769 / / bherImRdaGgamRgamardalazaGkhavINA, vedadhvaniH sadhavamaGgalagItaghoSA / putrAnvitA ca yuvatiH surabhiH savatsA, dhautAmbarazca rajako'bhimukhaH prazastaH / / 770 / / vArtAkRt 1 pallavagrAhI 2, nidrAlu 3 raticaJcalaH 4 / anutthitasamutthAyI 5, vyAkhyAnA'naha paJcakam // 771 // na cauragrAmaM na ca rAjamAraM, prayANakAle na ca bhAravAhyam / etaddhanaM sarvadhanapradhAnaM, vidyAdhanaM satpuruSA bahanti / / 772 // amazramakSaraM nAsti, nAsti mUlamanauSadham / anAthA [ nirdhanA] pRthivI nAsti, AnAyAH khalu durlabhAH // 773 // asArasya padArthasya, prAyeNA''Dambaro mahAn / nahi svarNe dhvanistAhaga, yAdRk kAMsye nirIkSyate // 774 // kAryANi bahumitrANi, durbalAni balAni ca / vane baddho mahAnAgo, mUSakaiH parimocitaH // 775 // bahubhirna viroddhavyaM, durjayo hi mahAjanaH / sphurantamapi nAgendra, bhakSayanti pipIlikAH // 776 // sakyo vArayituM jalena hutabhuk chatreNa sUryAtapo,-nAgendro nizitAkuzena samado daNDena gogrdbhau| vyAdhirbheSajasasanhaizca vividhairmaaprayogairviSa, sarvasyauSadhamasti zAstravihitaM mUrkhasya nAstyauSadham / / 777 ||re lololvaNakallola !, dhik te sAgara ! garjitam / yasa tIre tRSAkAntaH, pAnthaH pRcchati kUpikAm // 778 // vAcako labhate lakSaM, lekha: koTiM vizeSayet / dRSTe koTizataM mUlyaM, nirmUlyaH sveSTasaGgamaH // 779 / / suasAyaro apAro, AuM yovaM jiyA ya dummehA / taM kiMpi sikkhiyavaM, jaM kajakaraM ca thovaM ca // 780 // vAsazcarmavibhUSaNaM zavaziro bhasmAGgarAgaH sadA, gaurekaH sa ca sAreSvakuzalaH sampattiretAdRzI / IzaM svaM parihatya mAti jaladhi, rasAkara jAlavI, kaSTaM nirdhanakasya jIvitamaho! dArairapi tvajyate // 781 // dharmo yatra dhanaM tatra, samarAziptayA sthiram / yatrA'dharmo na tatredaM, na ca pshcmyogtH|| 782 // puNyAdeva samIhitArthaghaTanA no pauruSAtprANinAM, yadbhAnobhraMmato'pi nA'mbaratale syAdaSTamaH saindhavaH / svasthAnAtpadamAtramapyacalato vindhyasya cA'nekadhA, jAyante madhupAlipAlitayazaHzrIlambhinaH kumbhina: // 783 / / asmAkaM badarI cake, yuSmAkaM badarI gRhe| bAdarAyaNasaMyogAd , yUyaM yUyaM vayaM vayam // 84 // patiH 1 zvazuratA 2 jyeSThe, patirdevaratA'nuje / pANDavaiH saha pAJcAlyA,-tritayaM "Aho Shrut Gyanam" Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahastrI / tritayaM triSu // 785 / / pazcAnAmapi no bharttA na sA prakRtiH mAnavI / mA vRkodarapAdeva ekAdazacamUpatim // 786 // 47 [ iti kRSNasya bhImaM pratyuktiH // 1 kRtaM prAjyaM rAjyaM jaladhivalaye bhUminilaye, sukhaM bhuktaM kaicidbhuvi nRpatibhirjanma viditam / caraM prANena maraNamadhunA vIrazayane, zivA zvA kAko vA spRzatu yadi vA pANDutanayaH // 787 // [ iti duryodhanasya bhImaM pratyuktiH // ] mUrkhastapasvI rAjendro vidvAMzca vRSalIpatiH / ubhau tau tiSThato dvAre, kasya dAnaM pradIyate // 788 // [ iti yudhiSThiraM prati bhImokiH // ] sukhAsevyaM tapo bhIma, vidyA kaSTadurAsadA / vidvAMsaM pUjayiSyAmi, tapasA kiM prayojanam ? // 789 // [ bhImaM prati yudhiSThiroktiH // ] zvAnacagatA gaGgA, kSIraM madyaghaTasthitam | [ ku] apAtre patitA vidyA, kiM karoti yudhiSThira ! // 790 // [ yudhiSThiraM prati arjunoktiH // ] na vidyayA kevalayA, tapasA'pi ca pAtratA / yatra syAtAmime cobhe, taddhi pAtraM pracakSyate // 791 // [ yudhiSThirAdIn prati dvaipAyanoktirmahAbhArate // ] dAridryAnalasantApaH zrAntaH santoSavAriNA / yAcakAzAvighAtAnta - dahaH kenopazAmyatu // 792 // yAntu yAntu vata prANA-arthini vyarthatAM gate / pazcAdapi hi gantavyaM ka sArthaH punarIdRzaH // 793 // [ mAdhavAkyam ] bAhyAribhyo'pi tadyukta, -mantaraGgArayo'dhikAH / jIyante zastrato bAhyA, - antaraGgAzca zAstrataH || 794 // bherIjarjara karNAzca vayaM prAsAdavAsinaH / na caite pakSiNo rAjan ! ye yAnti karatADanAt || 795 || dAridryaM nRpatiH sa no nijapatistasya prasAdAdabhUda, bhaikSaM bhojanamaMzukaM dazadizaH samAni devAlayAH / madvidveSiNi labdhasaMgatiriti tvayyAzrite kupyatA, madvRttyA viniyojitAstvarayastenA'tra naH kA gatiH / / 796 / / samAH SaSTirdvinA manujakariNAM pacakanizA (120 va dina5 ), hayAnAM dvAtriMzat 32, kharakarabhayoH paJcakakRti: 25 / dvirUpA saivAyurvRSamahiSayo 12 dvAdaza zunaH, smRtaM chAgAdInAM daza ca paramaM Sadbhiradhikam // 797 // pazya lakSmaNa ! pampAyAM, bakaH paramadhArmikaH / zanaiH zanaiH padaM dhatte, jIvAnAM vadhazaGkayA || 798 / / vaira 1 vaizvAnara 2 vyAdhi-vAda 4 vyasana 5 lakSaNAH / mahAnarthAya jAyante, vakArAH paJca vardhitAH // 799 // zUnyasaptAGkahastAzca, - candrenduvasuvahnayaH ( 38112970 ) / etatsAGkanirdiSTo - vanabhAraH prakIrttitaH // 800 // catvAraH puSpitA bhArA, aSTau ca phalapuSpitAH / vallayo bhAraSaTuM ca vAsudevaprakIrttitam // 801 // aSTAdaza bhArAH punaranena prakAreNA'pi --- kalpavRkSa 1 pArijAta 2 mandAra 3 haricandana 4 santAna 5 vaTa 6 pippala 7 piMpara 8 uduMbara 9 nirbIja 10 vIjabhojya 11 vRkSa 12 phalabhojya 13 mUlabhojya 14 sarvabhojya 15-16 kASThabhojya 17 patrabhojya 18 iti // 802 // ye lekhayanti jinazAsanapustakAni " Aho Shrut Gyanam"; Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAsahI / vyAkhyAnayanti ca paThanti ca pAThayanti / zRNvanti rakSaNavidhau ca samAdriyante te maryadevazivazarma narA labhante || 803 || dIpo jJAnamayo yasya, varttiryasya tapomayI / jvalate zIlatailena, na tamastasya tiSThati // 804 // bAlastrI mandamUrkhANAM nRNAM cAritrakAGkSiNAm / anugrahArthaM tattvajJaiH siddhAntaH prAkRtaH kRtaH / / 805 / / mAyAsIlaha mANusAM, kimusAM kimu pattijja Na jAi / nIlakaMTha mahura ulavaI, savisa bhujaMgama khAi // 806 // zirasA dhAryamANo'pi, somaH somena zambhunA / tathApi kRzatAM dhatte, kaSTaM khalu parAzrayaH || 807 || aliaM jaMpei jaNo, putto jaM hoi tAyasAriccho | atthamie ravibiMbe, khaNamikaM kiM tavausaNI // / 808 // jammaMtIe sogo vaDUMtIe ca vaDDae ciMtA | pariNIAe daMDo, juvaipiyA dukhio nicaM // / 809 // na vinA madhumAsena antaraM pikakAkayoH / vasante ca punaH prApte, kAkaH kAkaH pikaH pikaH // 810 // yavAgUjaraNe jADyaM, modakAnAM tu kA kathA / vacane'pi daridratvaM dhanAzA tatra kIdRzI // / 811 / / vAyunA yatra nIyante, kuJjarAH SaSTihAyanAH / gAvastatra na gaNyante, mazakrasya ca kA kathA / / 812 / / atiparicayAdavajJA, bhavati viziSTe'pi vastuni prAyaH / lokaH prayAgavAsI, kUpe snAnaM samAcarati // 813 // apasaraNameva yuktaM, maunaM vA tatra rAjahaMsasya / kaTu sTati nikaTavarttI, vAcAlaTiTTibho yatra // 814 // re bAlakokila karIramarusthalISu kiM durvidagdha ! madhuradhvanimAtanoSi / anyaH sa ko'pi sahakAra - tarupradezo, yasmin jayanti tava vibhramabhASitAni // 815 // asmAn vicitravapuSazcira pRSThalagnAn, kasmAdvimuJcasi vibho ! yadi vA vimuzceH / hA heti kekivara ! hAniriyaM tavaiva, bhUpAlamUrddhani punarbhavitA sthitirnaH // 816 // zaityaM nAma guNastavaiva tadanu svAbhAvikI svacchatA, kiM brUmaH zucitAM vrajanti sudhiyaH sparzena yasyA'pare / kiM cA'taH paramasti te stutipadaM yajjIvitaM dehinAM tvaM cennIcapadena gacchasi payaH kastvAM niroddhuM kSamaH // 817 // satyaM cettapasA ca kiM ? zuci mano yadyasti tIrthe na kiM ?, sadvidyA yadi kiM dhanaiH ? sumahimA yadyasti kiM maNDanaiH 1 / lobhazcedaguNena kiM ? pizunatA yadyasti kiM pAtakaiH ?, saujanyaM yadi kiM nijai ? rapayazo yadyasti kiM mRtyunA ? / / 818 // abhi 1 rApaH 2 striyo 3 mUrkhoM: 4, sarpo 5 rAjakulAni 6 SaT / nityaM yatnena sevyante, sadyaH prANaharANi SaT // 819 / / AyuSo 1 rAjavittasya 2, pizunasya 3 dhanasya ca 4 / khalasnehasya 5 dehasya 6, nA'sti kAlo vikurvataH // 820 // trayaH sthAnaM na muJcanti kAkAH 1 kApuruSA 2 mRgAH 3 | apamAne trayo yAnti, siMhAH 1 satpuruSA 2 gajAH 3 / / 821 // rAjA 1 kulavadhU 2 viprA 3, niyogi 4 maMtriNa 5 stathA / sthAnabhraSTA na zobhante, dantAH 6 kezA 7 nakhA 8 narAH 9 / / 822 / / upAdhyAya 1 ca vaidyazca 2, pratibhU 3 rbhuktanAyikA 4 / sUtikA 5 dUtikA 6 caiva, siddhe kArye tRNopamAH || 823 || citrakRt 1 kAvyakarttA ca 2, kuvaidyaH 3 kunarezvaraH 4 / catvAro narakaM yAnti, paJcamo grAmakUTakaH / / 824 // AyuH 1 karmma ca 2 vittaM ca 3, vidyA 4 nidhanameva ca 5 / pazcaitAni hi sRjyante, garbhasthasyaiva dehinaH / / 825 / / SaSTirvAmanake doSA, azItirmadhupiGgale / zataM ca TuMTamuTeSu, kANe saMkhyA na vidyata || 826 // haste narakapAlaM te, madirAmAMsabhakSiNi / bhAnuH pRcchati mAtaGgi !, kiM toyaM dakSiNe kare ? // 827 // [ iti bhAnuvAkyam // ] caNDAlI prAha mitradrohI 1 kRtanaca 2, steyI 3 vizvAsaghAtakaH 4 / kadAcizJcalito mArge, teneyaM kSipyate chaTA / / 828 // 48 "Aho Shrut Gyanam" Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaathaashstrii| kUTasAkSI 1 mRSAvAdI 2, pakSapAtI 3 jhaghaTTake / kadAciccalito mArge, teneyaM kSipyate chaTA // 829 // kaNThe ghoraM garalamanalajvAlamAlA lalATe, cUDApIDe kupitaphaNabhRdbhUSaNAnyasthisaMghAH / sakhyaM pretaistadapi yadasUna dhArayedeSa zUlI, hetustasmin jayati bhagavAn mUrdhni pIyUSabhAnuH // 830 // kAlinnA na gatA svanAmagalitaM jAtA kalaGkAbhidhA, gatvendu dhavalIkRtatribhuvanaM kiM labdhamuccairmRgaiH / asmAkaM vasatAM vane yuvatayo vAJchanti netropamAM, kastUrIhariNAbhidhA'jani jane bhUmIgatAnAmapi // 831 // yuvabhiravalokyamAnaM, stanayugalaM tanvi kiM tiraskuruSe / katipaya dinavyapAye, kaH pazyesambamAnaM tat // 832 // sacchaMdA ya sarUvA, sAlaGkArA ya srsullaavaa| varakAmiNiva gAhA, gAhijjatI rasaM deI // 833 / / sAyara ! tujjha na doso, doso amhANa puSakammANaM / rayaNAyaraMmi bharie, sAlUro hattha me laggo // 834 // jAo kaliMgadese, AgamaNaM viMjhadesamajhaMmi / maraNaM samuddatIre, ajavi kiM bhavissai tassa // 835 // bhikSA me pathikAya dehi subhage! hA! hA! giro niSphalAH, kasmAd brUhi sakhe ! 'tra sUtakamabhUtkAlaH kiyAn vartate ? / mAsaH zuddhirabhUn ? nahi nahi prodbhUtamRtyu vinA, ko jAto ? mama divyavittaharaNe dAridryanAmA sutaH // 836 // AgneyyA gaNabhRdvimAnavanitA sAdhvyaH sthitA naitrate, jyotirvyantarabhAvanezadayitA vaayvygaasttpriyaaH| aizAnyAM ca vimAnavAsinaranAryaH saMsthitA yatra tA, jainasthAnamidaM catustripariSatsaMzobhitaM pAtu vaH // 837 // gataM tadgAmbhIrya taTamanugataM jAlikazataiH, sakhe! haMsottiSTha tvaritamamuto grAmasarasaH / na yAvatpakAmbhaHkaluSitavapubhUrivilasad, bakoTo bAcAlazcaraNayugalaM mUrdhni tanute // 838 // do paMthehi na gammai, domuha sUiI na sIvaI kNthaa| dovi kayAvi na hujjA, iMdiasukkhaM ca mukkhaM ca // 839 // ye purA vItarAgeNa, jitA rAgAdayo haThAt / mudgalIbhUya lagnAste, tatsantAnasya pRSThataH // 840 // AtmAnadI saMyamatoyapUrNA, satyAvahA zIlataTAdayomiH / tatrAbhiSekaM kuru pANDuputra, na vAriNA zuddhayati cA'ntarAtmA // 841 / / saroSatA 1 bandhujaneSu vairaM 2, daridratA 3 bandhujaneSvasaGgaH 4 / atyantakopaH 5 kaTukA ca vANI 6, narasya cihna narakAgatasya // 842 // kSudhAlutA 1 mAnavihInatA ca 2, bhayAtirekaH 3 prabhaviSNutA ca 4 / mAnApamAne samacittatA ca 5, tiryaggaterAgatacihnametat // 843 // santuSTatA 1 madhyamavartitA ca 2, svalpazca kopo 3 nikaSAyatA ca / bhogAbhilASe samacittatA ca 5, bhavanti mAnuSyasamAgatAnAm // 844 // tA khalu pUeavA, rayaNattayadhAriNo sayA muNiNo / tesiM dANaM deyaM, suddhaM, suddheNa bhAveNaM / / 845 // titthassa muNI mUlaM, muNINa mUla havaMti asaNAI / jo dei tANi tesiM, tu teNa titthunnaIvihiA // 846 // tithaMtaresu vi jao, kevalirahiesu aJakhittesu / uvayAraparA muNiNo, jiNadhammadhuraMdharA bhaNiA / / 847 / / 1-bhavanapatijyotiya'ntaradevya ityarthaH / 2-iMdie thAvarakAya 1 baMbhathAvarakAya 2 sippI thAvarakAya 3 samuI thAvarakAya 4 AvasI thAvarakAya 5 jaMgama kAya 6 tathA gAthA-iMdI baMbha sippI, sumaI AvasI paMcakAyAe / jararattaseyahariyA, bahuvattA [nA hu~ti paMcamIyA // 1 // tatra iMdriyathAvarakAyarnu pRthvIgotra pItavarNa puDhavInA jIva ekedriya devatA 11 baMbhathAvarakAyanuM apagotra raktavarNa brahmadevatA apakAyanA jIva / sippithAvarakAyarnu gotra teukAya varNa zveta devatA zilpa teukAyano 3 / sumatithAvarakAyarnu gotra bAukAya haritavarNa sumati devatA vAyukAyanA jIva 4 / AvasIthAvarakAyanuM gotra vanaspatikAya varNa nAnAprakArano pAtAladevatA vanaspatinA jIva 51 tathA jaMgama prasakAya khiye| e cha kAyanA gotra jANavA / cakSu iMdriyano AkAra masUranI dAla jevaDo 11 zrotraiMdriyano AkAra agatthiyAnA phUla jevaDo 21 nAsikAno AkAra tilanA phUla sarikho 3 / rasanA iMdriyano AkAra kamalapatra sarikho 4 / sparza indriyano AkAra aneka prakArano che, ima sAdhune AkAra mAtra rUpa nathI te mATe pAMce indriyanA viSayavikAra dame te muni vItarAga kahije // 1 // 3-tigaraNa iti pAThAMtaram / kh0 o "Aho Shrut Gyanam" Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 gaathaashsrii| hohI jo titthayaro, apacchimo iha ya bhArahe khitte / muNidANAo teNa vi, pAviA dullahA vohI // 848 // ke vi hu vIrAsaNiA, paumAsaNiyA nisijjaasnniaa| godohiaukkaDiA, daMDAsaNiA muNI ke vi // 849 // ke vi hu egapayahiA, uddhabhuA kevi ke vi ravidaMsI / ke vi hu uttANasayA, kevi ThiA uddhacaraNehiM // 850 // iccAiAsaNehiM, caurAsIihiM vihiaussaggA / AyAvaNabhUmIe, AyAvaMtA samaNasIhA / / 851 // ege cautthachaTTaTumadasamaduvAlasaddhamAsehiM / khamaNehi khavaMti taNuM, suduTThakammaTTagaMThiM ca // 852 // avare AyaMbiliA, saMkhAdattI a vigayavajI a / appagasitthAbhoI, ujjhiyadhammAiA anne // 853 // kevi suaM vAyaMtA, saMsayaThANAi ke vi pucchaMtA / ke vi hu pariyaTuMtA, aNupehaMtA puNo ke vi / / 854 // jiakohA jiamANA, jialohA jiaparIsahA dhIrA / jianihA jiamAyA, jiiMdiyA vijiamohabalA // 855 // [iti sudarzanakathAyAM citrAvAlagacchIyazrIdevendrasarikRtagAthaikAdazakam gA0 95.960,109 patre tathA go057-63, 76 patre // ] nAmnA gAthAsahasrIti, antho'yaM prathito mayA / paNDitAnAM ca tAmbUlamivA'yaM mukhamaNDanam // 1 // gAthAH kiyatyaH prakRtAH kiyantaH, zlokAzca kAvyAni kiyanti santi / nAnAvidhagrantha vilokanazramA, dekIkRtA atra mayA prayatnAt // 2 // vyAkhyAcAturyavAJchA yadi bhavati tadA zAstrametatsamagraM, kaNThe kRtvA vizeSA'vagamaparamArtha gRhItvA gurUkteH / vyAkhyAkAle vicAle pravaramavasaraM prApya vAcyaM prasaktaM, sabhyebhyAnAM purastAccaturanaracamatkArakAraM ca bhAci // 3 // rAjye zrIjinarAjasya, pratApAkrAntaviSTape / AcAryapadavI prApte, sUrizrIjinasAgare / // 4 // zrIjinacandragaNAdhipa-ziSyAdimasakalacandragaNiziSyaiH / zrIsamayasundaropAdhyAyaiH saMdarbhito granthaH / / 5 / / Rtu-basu-rasa-zazi (1686) varSe, vinirmito vijayatAM cira granthaH / vyAkhyAnapustakeSu, vyAkhyAne vAcyamAno'sau // 6 // iti zrIsamayasundaropAdhyAyakRtazrIgAthAsahasrI samAptimagAt / / dIve naMdIsaraMmI, caudisi cauro aMjaNAbhA nagiMdA, tehiM to vAvimajhe dahimuhAgiriNo seyavannA taheva / daNDaM daNhapi tesiM. ruiraraikarA aMtarAle ya do do. bAvannA tattha titthe suravarabhavaNA tesu vaMde jiNiMde // 1 // // iti zrInandIzvaradvIpastha caityanamaskAraH / / yAvalloke'tra vartete, divAkaranizAkarau / yAvanmahIdharo meru-stAvanandatu pustakam // 1 // Patrtaintst.tatut.tuteknirtan I samApto'yaM grNthH| - - - -- "Aho Shrut Gyanam" Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinazAsanA jaya ho !!! II zrI gautamasvAmIna namaH | | zrI sudhamasviAmIne nama: || jinazAsananA aNagAra, kalikAlanA zaNagArA pUjya bhagavaMto ane jJAnI paMDitoe zrutabhaktithI prerAIne vividha haratalikhita graMtho parathI saMzodhana-saMpAdana karIne apUrvajahematathI ghaNA graMthonuM varSo pUrvesarjanakarelache ane potAnI zakti, samaya ane dravyano savyaya karIne puNyAnubaMdhI puNya upArjana karela che. kALanA prabhAve jINa ane lupta thaI rahelA ane alabhya banI jatA mudrita graMtho paikI pUjya gurudevonI preraNA ane AzIrvAdithI sa.2005mAM 54 graMthono seTa naM-1 tathA .2006mAM 36 graMthono seTa nI 2 skena karAvIne maryAdita nakala prInTa karAvI hatI. jethI ApaNo zrutavAraso bIjA aneka varSo sudhI TakI rahe ane abhyAsu mahAtmAone upayogI graMtho saraLatAthI upalabdha thAya, pUjyA sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtonI preraNAthI jJAnakhAtAnI upajamAMthI taiyAra karavAmAM Avela pustakono seTa bhinna-bhinna zaheromAM AvelA viziSTa uttama jJAnabhaMDAronI bheTa mokalavAmAM AvyA hatA. A badhAjapustako pUjya gurubhagavaMtone viziSTa abhyAsa-saMzodhanA mATe khubajarurI che ane prAyaH aprApya che. abhyAsa-saMzodhanA jarUrI pustako sahelAIthI upalaLaLanI tImaja prAcIna mudrita pustakono zruta vAraso jaLavAI rahe to zubha AzayathI A thono jIrNoddhAra karela che. judA judA viSayonA viziSTa kakSAnA pustakono jIrNoddhAra pUjya gurUbhagavatInI preraNA ane AzIrvAdithI amo karI rahyA chIe. lo abhAI tathA saMzodhanA mATe vadhumAM vaghuupayoga karIne zrutabhaktinA kAryanI protsAhana ApazI. lI.zAha bAbulAla saremA joDAvALAnI vaMdanA maMdiro jIrNa thatAM AjakAlanA somapurA dvArA paNa UbhA karI zakAze...! = paNa ekAda graMtha naSTa thatA bIjA kalikAlasarvajJa ke mahopAdhyAya zrI yazovijayajI kyAMthI lAvIzuM...???