Book Title: Dhanyabhumi Loladano Aetihasik Parichaya
Author(s): Jayantilal P Shah
Publisher: Z_Arya_Kalyan_Gautam_Smruti_Granth_012034.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/230145/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdanIya ane pUjya yugapradhAna zrI kalyANasAgarasUrIzvarajI dAdAnI janmabhUmi hAvAnu... jene gaurava ane abhimAna che, e ' lAlADA ' gAma gujarAta rAjyanA mahesANA jillAnA samI tAlukAmAM AveluM che. A leAlADA gAma prasiddha mahAtIrthaM zaMkhezvarajIthI 10 ki. mi; pATaNa (u. gu.) thI 60 ki. mi., rAdhanapurathI 35 ki. mi.; mahesANAthI 85 ki. mi.; hArIjathI 30 ki. mi.; samIthI 24 ki. mi. ane acalagacchanA gaDha samAna mAMDala gAmathI 45 ki. mi. dUra thAya che. leAlADA gAma e zakhezvara tIthanI paMcIthI mAMnuM eka gAma che. A gAme AvavA mATe rAdhanapura-vIramagAma rAjya dhArImA uparanA samI-za'khezvara vaccenA 'jesaDA' grAmathI pAkA DAmara roDa thayelA che. uparAMta mahesANA, hArIja, rAdhanapura, samI ane za...khezvarathI esa. TI. basa paNa maLe che. dhanyabhUmi lAlADA jayaMtIlAla pI. zAha leAlADA gAma e ati prAcIna ane bhUtakALamAM bhavya jAhojalAlI dharAvatuM gAma che. tenA sahu prathama ullekha itihAsamAM I. sa. 800 AsapAsanA jovAmAM AvyA che. gujarAta rAjyanA sahuthI prathama evA sthApaka vIra vanarAja cAvaDAnA janma leAlADA pAsenA jagalamAM thayeA hAvAnA ullekha itihAsamAM che. vanarAja, pUjya kalyANasAgarasUridAdA, vaccharAja sAlakI jevAM aneka nararatne leAlADA gAmanI vIrabhUmimAM pAkelAM che. A gAma pahelAM mATu' nagara hatuM, janAnAM 100 gharo hatAM. cAvIsa paragaNAnI, rAThoDa vazanA garAsiyAnI rAjadhAnInuM zahera hatuM. mULa nAyaka zrI zAMtinAtha bhagavAnanuM daherAsara, upAzraya, pAThazALA ityAdi hatuM. daherAsaramAM pAMca jinamiSa pratiSThita thayelAM hatAM. paraMtu kALacakra jema aneka paurANika zaherAnA dhvasa karyAM che, tema A gAmane paNa cheDayuM nathI. bhAratamAMnA muslima zAsanakALamAM dharmAMdha muslimAnI caDAI e ane humalAonuM nizAna lAlADA paNa baneluM che. hiMdu garAsiyA rAjavIone vaTalAvIne IslAma dharma aMgIkAra karavAnI pharaja pADavAthI, ahIMnA rAjavI vaMzanA rAheADa kuLanA garAsiyA atyAre mAlesalAma garAsiyA ' tarIke oLakhAya che. zrI Arya kalyANautama smRtigraMtha Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [130] hehehsana chhabhai bha muslima zAsanakALa daramyAna, pAchaLathI ahIMnA garAsiyAe pAsethI sattAne kabajo rAdhanapuranA navAbe laI lIdhelA. deza AjhAda thayA, aMgreja hakUmatamAMthI dezane jyAre svatatraghA maLI ane te pachI rajavADAnuM vilInIkaraNa thayuM, tyAM sudhI leAlADA rAdhanapura rAjyanI hakUmatamAM hatuM. kALakrame gAmanI jaina zrAvakAnI 100 gharanI vastI ghaTIne phakta traNa ghara jeTalI sImita thaI gaI. keTalAMka kuTuMba dhaMdhArthe bahAra deza-dezAvara cAlyAM gayAM. keTalAMkanuM nivaUza gayuM. pAMca biMbavALA zAMtinAtha jinaprAsAdamAM phakta eka ja mULanAyakajI zrI zAMtinAtha prabhunuM `ikha rahyuM. jaina zrAvakAnI vastI ghaTI javAthI jina-pratimAone bahAra zaheranAM daherAsareAmAM ApI devI paDelI. hAlamAM, lolADA gAmamAM nAnAM ATha ghara che. zrI zAMtinAtha prabhunI ati prAcIna alaukika ane camatkArika mUrtivALu eka daherAsara che. teneA uddhAra pacAsa varSa pUrve amadAvAdanA zeTha jamanAbhAI bhagubhAie karAvelA che. eka upAzraya che. pAThazALA, bheAjanazALA, AyaMbilazALA kALakrame ane AvakanA abhAve hAlamAM baMdha thaI gayelAM che. atyAre lolADA gAmanI vastI 4000 nI che. 'samI' tAlukAmAM samI pachInuM A bIjA naMbaranuM gAma che. gAmamAM bAlamaMdirathI mAMDIne esa. esa. sI. sudhInuM zikSaNa ApatI zikSaNasaMsthAe, sArvajanika chAtrAlaya, beMka, davAkhAnuM, vIjaLI, TeliphAna, pANInA naLa, naLanA joDANa sAthenuM vArigraha ityAdi Adhunika suvidhAo che. gAmamAM jaina kuTuMbane Itara jAtie sAthe bahu ja sArA bhAIcAre ane saMpa che. Ane mATe ahI' eka ja dAkhalo ApavA pUrato che. gAmanI vastI pa'cara`gI - dareka kAmanI lagabhaga sarakhI jevI hAvA chatAM, lolADA gAmanA sarapaMcapade chellAM 10 varasathI eka jaina bhAInI varaNI gAma leAke binaharIpha ane cUMTaNI vinA karatA AvyA che. gAmanA AgevAna kArya kara bhAI AnuM tAlukA, jillA ane rAjyamAM bahu ja sAruM mAna ane vasva che. zrI pArzva" likhita aMcalagaccha digdagdarzana'mAM leAlADA viSe bhUtakAlIna aitihAsika mAhitI A pramANe ApavAmAM AvI che : (1) saM. 1224 mAM leAlADA nagaramAM rAThoDa vaMzanA rAuta dUgarane tyAM zrI jayasiMhasUrie pratibAdha ApI tene jaina karyAM. tenA vazo esavALa jJAtimAM paDAIyA gAtra'thI oLakhAya che. A va'zamAM tilANI, muLaNIyA vagere oDakA che. A gotranA zrI Arya kalyANa gautama smRtigraMtha Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhabhbhhhhhhhhhhh shah [13] vaMzo vizALA, rADadrA, bADamera, nagarapArakara, jesalamera, bilADA vagere gAmemAM vase che. A vaMzamAM samarisaMhuM, sAdA, samaratha, maMDalika, tAlAka ityAdi puruSA thaI gayA che. ( pRSTha 77 ) uparanI ADakA ane gAtravALAnI A rIte leAlADA e janmabhUmi che. (2) lAlADiyA geAtra : bhAleja nagara pAse nApA gAmamAM vRddhesajanIya zrImALI jJAtinA laiMgi nAmanA zeThe sa. 1220 mAM zrI jayasiMhasUrinA upadezathI jaina dharma aMgIkAra karyAM. temaNe jayasi'hasUrinA upadezathI nANAvaLagacchanA zrI rAmadevasUrine AcArya pada ApavAmAM eka lAkha dravya kharacyuM. ...kRNiganA vaMzajo leAlADA gAmamAM vasavAthI lAlADiyA geAtrathI prasiddha thayA. (pR. 83) (3) zrI merutu MgasUrie sa'. 1444 ' cAturmAsa leAlADA nagaramAM karyuM. temaNe rAThoDa vaMzanA Ogara megharAjAne 100 manuSyA sahita dharmomAM pratibeAdhita karyAM. megha naredra AcArya nA ananya bhakta banyA. rAsakAra A prasaMga varNavatAM kahe che: cau'AliI ca'umAsi,lAlADaI sahaguru rahIya', jaNavAsIya jiNavAsi, mahiyala mahimA mahumIya; ' taMI rAThauDatu vaMsa, phaNugara medhariMdana, guruyakamalahu hu'sa, paDibeAhiyA jaNa sayasahiya. (pR. 204) (4) bhImazI mANeka gurupaTTAvalimAM jaNAve che: ' zrI merutu gasUri zaMkhezvara pAse lAlADA gAmamAM cAmAsu` rahyA hatA. eka vakhata tyAMnA loko 'dasADA' gAme vivAha prasaMge gayA hatA. evAmAM gujarAtanA pAdazAhu caDhI AvyeA. zrAvake e AcArya ne kahyu' : 8 tamArI pethIe ne bhAra amane Ape| ane tame amArI sAthe cAle.' gurue kahyu' : cAmAsu UtaryAM vagara amArAthI vihAra thAya nahiM.' te pachI gurue zrAvaka pAse savA maNu ceAkhA maMgAvIne tene matrIne zrAvakone ApyA. A cokhAnI gAmapharatI dhArAvADI daI ne pAchuM joyA vagara zatru sAme doDavAnu kahyuM. zrAvakoe tema karyuM. jeTalA ceAkhA hatA teTalA sainiko thayA. pAdazAhu mATu' sainya dekhI bhayabhIta thaI bhAgI gayA. AthI sahu AcAryanA prabhAvathI prabhAvita thayA. badhAM ye maLI tAMbAnA patarA upara lekha karI ApyA : 'jyAM sudhI vidhipakSa gacchanA ti Ave tyAM sudhI bIjA gacchane yati ahIM rahe nahi....' (pR. 204) (5) zrI merutu gasUrie lAlADAmAM vikarALa sapna' vighna zrI pArzvanAthastavanA karIne nivAryuM hatuM. A stuti prastuta pustakamAM che. (pR. 205). "zrI Arya kalyANataptasmRtigraMtha Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [132]tabsagachhchha w jashchavadashi dava la (6) bhAvasAraracita ' gurvAvalI 'mAM paNa ukta prasagane samA~na maLe che. temAM jaNAve che ke, leAlADA gAmamAM rAtrie sUrIzvara kAusagga dhyAne rahelA. kALA sarpa DasI gayeA. dhyAnamaLe guru upasarga rahita thayA. leAlADagAmi guruNA, kAussagaThThiyassa rayaNIe; kAlayaMga-DisayA, jhANe jAe niruvasaggo. (pR. 205) (7) dha mUrtisUrinA nAme prasiddha thayela paTTAvalI dvArA jANI zakAya che ke, merutuMgasUrinA upadezathI sa. 1429mAM leAlADA gAmamAM zrImALI jJAtinA dhAMdha zeDanA putra AsAke tathA saM. 1438mAM lelADA gAmamAM te zrAvikAe jinabiMbanI pratiSThA karI che. sadashidaba (8) zrI jIrApalI pArzvanAtha stava : mULa 11, pAchaLathI traNa leAka umerAtAM 14 zrlAka parimANu, OM namo vaivalevAya leAlADA gAmamAM sapanA upasaga A stava dvArA nivAryAM. aMcalagacchamAM paThanapAThana karAtAM sAta smaraNAmAM A steAtra chaThThuM sthAna dharAve che. ' traleAkavijaya ' nAmanA mahAmaMtra ane maMtrathI gabhiMta A stotrane mahimA apUrva gaNAya che. A mahAmaMgalakArI stotranI racanA paNa lolADA gAmamAM thayelI che. (pu. 222). (9) uparAkta ' jIrApallI pArzvanAtha stavanA ullekha 'kampereTiva enDa krITikala sTaDI epha mAMtrazAstra ' graMthamAM mAhanalAla bhagavAnadAsa jhaverIe lakhyu che : By composing the hymn Shri Jirikapali Parshvnath' beginning with the words 'Om namo devadevasya etc.' in Lolada village, near Shankheshvar Tirth, he warded off the threatened calamity and also caused the army of Sultan Mohamed to turn back from this village by invocation of Shri Parshvanath. (pR. 228) namo dhruvayevasya zabdothI zarU thatu zrI rikApallI pArzvanAtha stava racIne, 'khezvara tI najIkamAM temaNe AvI paDatI Aphatane nivArI hatI. sulatAna mahamadanA lazkarane pArzvanAthanuM A vAhana karI, temaNe lAlADA gAmamAMthI upadrava dUra karyAM hatA. (10) saM. 1532nA vaizAkha suda 10, zukravAre zrIze ma, dha. nA bhA. dhAMdhalade pu.mAM pAMcA suzrAvake bhA. pu. mahaM. sArliMga sahita pitAnA puNyArthe zrI suvidhinAthanI pratimA lolADA gAmamAM bharAvI ane saMghe tenI pratiSThA karAvI. (pR. 293 ). (11) uparokta divase ja zrIvaze ma'. dhannA. bhA. dhAMdhalade pu. maM. suyA zrAvake bhA, lAlabhAI gAiMdra pu. sIyA nAkhA sahita zrI kuMthunAtha jinabiMba bharAvyuM lolADA gAmamAM saMghe tenI pratiSThA karAvI. (pR. 293) zrI Arya kalyANa gautama smRtigraMtha Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ assesswledge. .lost solstiltsfessode dishse bedstem foll owme 1 (12) saM. 1527 thI saM. 1532 paryata zrI jayakesarasUri vihAra pradeza A pramANe hate. keTaDA gAma, lelADA gAma, pATaNa. (pa. ra95). (13) saM. 1527mAM zrI jayake sarasUrinA upadezathI lelADAnA rahIza bhalA zeThe zrI pArzvanAtha jinabiMba bharAvI tenI pratiSThA karAvI. (pa. ra69) (14) saM 145ramAM lelADA nagaramAM ezavaMzIya paDAIyA getrIya samarazIe zrI zAMtinAtha jinaprAsAda karAvyo. (je adyApi vidyamAna che. mULa nAyakajI paNa e ja zrI zAMtinAtha bhagavAna che.) A ja zeTha zrI jayakesarasUrinA upadezathI eka lAkha rUpiyA khacI zatru jyanI yAtrA karI. saM. 1508mAM jayakesarasUrinA upadezathI zrI zItalanAtha jinabiMba karAvI bADameramAM pratiSThA karAvI. (Ama lolADAmAMnA zrI zAMtinAtha bhagavAna tathA bADameramAMnA zrI zItalanAtha bhagavAnanI pratiSThA karAvanAra zeTha samarazI che.) (15) vAva vidyAvalabhagaNie saM. 1594mAM mAgasara suda terasa, guruvAre lelADA gAmamAM rahIne ardvatrita karavAnI prata lakhI. juo : saM. 1614 vare mAtA-puri trayodara kudavaasre lolADAgAme acalagache vA. vidyAvallabhagaNijI likhitam / (pR. 341) (16) yugapradhAna zrI kalyANasAgarasUrijI dAdA : lolADA nagaramAM jJAtiya koThArI vaMzIya zreSThI nAniMgabhAryA nAmiladevI kukhe, saM. 1633nA aSADha sudI 2, guruvAra, AdrA nakSatra, sUryAdi ghaDI 399 (5-50 kalAke) zrI koDanakumArane (pUjyazrI kalyANasAgarasUrijI dAdAne) janma thayo. Ama lelADA gAma bhUtakALamAM naravIro ane sUrisamrATanI janmabhUmi hovAnuM bahumAna dharAve che. aMcalagacchanA aneka AcAryonI vihArabhUmi hatI. aneka nAmAMkita AcAryoe ahIM cAturmAse karelAM che. ane keTalIye camatkArika kRtionI racanA ahIM sthiratA karIne karelI che. Ama chatAM noMdhapAtra duHkhada hakIkata e che ke, chellAM varSomAM aMcalagacchanAM sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAo taraphathI kalyANasAgarasUri dAdAnI A janmabhUmi pratye ghera upekSA sevavAmAM AvI che. atyaMta zocanIya hakIkata to e che ke, zrI kalyANasAgarasUri dAdAnuM koI smAraka temanA A janmabhUminA gAme nathI. pUjya zrI kalyANasAgarasUri dAdAnA smArakarUpe eka gurumaMdira, eka upAzraya lelADI gAmamAM karAvavAnI khAsa jarUra che. sthAnika jaina saMgha taraphathI Arthika saMkaDAmaNane lIdhe A smAraka thaI zake tema nathI. tethI aMcalagacchanA pUjya sAdhu-sAdhvIjIone tathA acalagacchanA zrAvaka-zrAvikA bhAI-bahenene yugapradhAna dAdAnAM kAryo anurUpa eka be bhavya smArake lelADA gAme karAvavAnI vinaMti sAthe viramuM chuM. mana grI Arya kayAghagautamasmRtigraMtha, kADiE.