Book Title: Chedsutra Ek Anushilan
Author(s): Dulahrajmuni
Publisher: Z_Vijyanandsuri_Swargarohan_Shatabdi_Granth_012023.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/210498/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chedasUtra : eka anuzIlana AgamoM kA prAcInatama vargIkaraNa aMga evaM pUrva ina do bhAgoM meM milatA hai| AryarakSita ne Agama sAhitya ko cAra anuyogoM meM vibhakta kiyaa| ve vibhAga ye haiM - 1. caraNakaraNAnuyoga 2. dharmakathAnuyoga 3. gaNitAnuyoga 4. dravyAnuyoga / ' AgamasaMkalana ke samaya AgamoM ko do vargoM meM vibhakta kiyA gayA - aMgapraviSTa evaM aMgabAhya / naMdI meM AgamoM kA vibhAga kAla kI dRSTi se bhI kiyA gayA hai| prathama evaM aMtima prahara meM par3he jAne vAle Agama 'kAlika' tathA sabhI praharoM meM par3he jAne vAle Agama 'ulkAlika' kahalAte haiN| sabase uttaravartI vargIkaraNa meM Agama ke cAra vibhAga milate haiM - aMga, upAMga, mUla evaM cheda / vartamAna meM AgamoM kA yahI vargIkaraNa adhika prasiddha hai| chedasUtroM kA mahattva jaina dharma ne AcArazuddhi para bahuta bala diyaa| AcArapAlana meM unhoMne itanA sUkSma nirUpaNa kiyA ki svapna meM bhI yadi hiMsA yA asatyabhASaNa ho jAe to usakA bhI prAyazcitta karanA caahie| AgamoM meM prakIrNa rUpa se sAdhvAcAra kA varNana milatA hai| samaya ke aMtarAla meM sAdhvAcAra ke vidhi - niSedha - paraka granthoM kI svataMtra apekSA mahasUsa kI jAne lagI / dravya, kSetra, kAla Adi ke anusAra AcAra saMbaMdhI niyamoM meM bhI parivartana Ane lgaa| paristhiti ke anusAra kucha vaikalpika niyama bhI banAe gae, jinheM apavAdamArga kahA gyaa| chedasUtroM meM sAdhu kI vividha AcAra saMhitAe~ tathA prasaMgavaza apavAda mArga Adi kA vidhAna hai| ye sUtra sAdhu - jIvana kA saMvidhAna hI prastuta nahIM karate, kintu pramAdavaza skhalanA hone para daNDa kA vidhAna bhI karate haiN| inheM laukika bhASA meM daNDa saMhitA tathA adhyAtma kI bhASA meM prAyazcitta sUtra kahA jA sakatA hai| chedasUtroM meM prayukta 'kappara' zabda se muni ke lie karaNIya AcAra tathA 'no kappara' se akaraNIya yA niSiddha AcAra kA jJAna hotA hai| bauddha-paramparA meM AcAra, anuzAsana evaM prAyazci saMbaMdhI vikIrNa varNana vinaya piTaka meM tathA vaidika paramparA meM sUtra evaM smRtigranthoM meM milatA hai| muni dulaharAja...... chedasUtroM meM nizItha adhika pratiSThita huA hai| vyavahArabhASya ke pA~cave - chaThe uddezaka meM nizItha kI mahattA meM aneka tathya pratipAdita haiN| vyavahArabhASya meM AgAmoM ke sUtra aura artha kI balavattA vimarza meM sUtra ke artha ko balavAn mAnA hai / usI prasaMga meM anyAnya AgamoM ke artha ke saMdarbha meM chedasUtroM ke artha ko balavattara mAnA hai| isakA kAraNa batAte hue bhASyakAra kahate haiM ki cAritra meM skhalanA hone para yA doSa lagane para chedasUtroM ke AdhAra para vizuddhi hotI hai, ataH pUrvagata ko chor3akara artha kI dRSTi se anya AgamoM kI apekSA chedasUtra balavattara haiN| nizIthabhASya meM cheda - sUtroM ko uttamazruta kahA hai| nizIthacUrNikAra kahate haiM ki inameM prAyazcitta-vidhi kA varNana hai, inase cAritra kI vizodhi hotI hai isalie chedasUtra uttamazruta hai| chedasUtroM ke jJAtA zrutavyavahArI kahalAte haiN|" unako AlocanA karane kA adhikAra hai| chedasUtroM ke vyAkhyAgranthoM kA bhI mahattvapUrNa sthAna rahA hai| jo bRhatkalpa evaM vyavahAra kI niyukti ko arthataH jAnatA hai, vaha zrutavyavahArI hai| chedasUtra rahasya- sUtra hai / yoniprAbhRta Adi graMthoM kI bhA~ti inakI gopanIyatA kA nirdeza hai| inakI vAcanA hara eka ko nahIM dI jAtI thI / nizItha bhASya evaM cUrNi meM spaSTa ullekha milatA hai| ki jahA~ mRga (bAla, ajJAnI evaM agItArtha) sAdhu baiThe hoM, vahA~ inakI vAcanA nahIM denI caahie|" lekina sUtra kA viccheda na ho isa dRSTi se dravya, kSetra, kAla Adi ke AdhAra para apAtra ko bhI vAcanA dI jA sakatI hai, aisA ullekha bhI milatA hai| " paMcakalpabhASya ke anusAra chedasUtroM kI vAcanA kevala pariNAmaka ziSya ko dI jAtI thI, atipariNAmaka evaM apariNAmaka ko nahIM / " apariNAmaka Adi ziSyoM ko chedasUtroM kI vAcanA dene se ve usI prakAra vinaSTa ho jAte haiM, jaise miTTI ke kacce ghar3e yA amlarasayukta ghar3e meM dUdha naSTa ho jAtA hai / 10 gItArtha - bahula saMgha meM chedasUtra kI vAcanA ekAnta meM abhizayyA - 88 tt For Private Personal Use Only pii Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatIndra sUri smArakagrantha jaina Agama evaM sAhitya yA naiSedhikI meM dI jAtI thI, kyoMki agItArtha sAdhu use sunakara kahIM vipariNata hokara gaccha se nikala na jaaeN| 11 chedasUtroM kA kartRtva chedasUtra pUrvo se niryUDha hue ataH inakA Agama-sAhitya meM mahattvapUrNa sthAna hai / dazAzrutaskaMdha, bRhatkalpa, vyavahAra evaM nizItha - ina cAroM chedasUtroM kA niryUhaNa pratyAkhyAna pUrva kI tRtIya AcAravastu se huA, aisA ullekha niyukti evaM bhASyasAhitya meM milatA hai / 12 dazAzruta, kalpa evaM vyavahAra kA niryUhaNa bhadrabAhu ne kiyA, yaha bhI aneka sthAnoM para nirdiSTa hai / 13 kintu nizItha ke kartRtva ke bAre meM vidvAnoM meM mataikya nahIM hai| kucha vidvAn nizItha ko bhI bhadrabAhu dvArA niryUDha mAnate haiM, lekina yaha bAta tarka-saMgata nahIM lgtii| nizItha caturdazapUrvadhara bhadrabAhu dvArA niryUDha kRti nahIM hai, isa mata kI puSTi meM kucha hetu prastuta kie jA sakate haiM dazAzrutaskaMdha kI niyukti evaM paMcakalpa bhASya meM bhadrabAhu kI dazA, kalpa evaM vyavahAra ina tInoM sUtroM ke karttA ke rUpa meM vaMdanA kI hai, vahA~ AcAraprakalpa nizItha kA ullekha nahIM hai / 14 vyavahAra - sUtra meM jahA~ Agama-adhyayana kI kAla - sImA ke nirdhAraNa kA prasaMga hai, vahA~ bhI dazAzruta, vyavahAra evaM kalpa kA nAma eka sAtha AtA hai| 15 AvazyakasUtra meM bhI ina tIna granthoM ke uddezakoM kA hI eka sAtha ullekha milatA hai| 16 nizItha ko inake sAtha na jor3akara pRthak ullekha kiyA gayA hai| 17 zrutavyavahArI ke prasaMga meM bhASyakAra ne kalpa aura vyavahAra ina do granthoM tathA inakI niyuktiyoM ke jJAtA ko zrutavyavahArI ke rUpa meM svIkRta kiyA hai| vahA~ nizItha / AcAraprakalpa kA ullekha nahIM hai|" nizItha kI mahattAsUcaka aneka gAthAe~ vyabhA. meM haiM, para ve AcAryoM ne bAda meM jor3I haiM, aisA pratIta hotA hai kyoMki uttarakAla meM nizItha bahuta pratiSThita huA hai / anyathA kalpa aura vyavahAra ke sAtha bhASyakAra avazya nizItha kA nAma jor3ate / nizItha kA niryUhaNa bhadrabAhu ne kiyA, yaha ullekha kevala paMcakalpacUrNi meM milatA hai|" isakA kAraNa saMbhavataH yaha rahA hogA ki anya chedagranthoM kI bhAMti nizItha kA [ 89 niryUhaNa bhI pratyAkhyAna pUrva se huA / isIlie kAlAntara niryUhaNakartA ke rUpa meM bhadrabAhu kA nAma nizItha ke sAtha bhI jur3a gyaa| viMTaraniTsa ne nizItha ko arvAcIna mAnA hai tathA ise saMkalita racanA ke rUpa meM svIkRta kiyA hai| 20 vidvAnoM ke dvArA kalpanA kI gaI hai ki nizItha kA niryUhaNa vizAkhagaNi dvArA kiyA gayA, jo bhadrabAhu ke samakAlIna the| dazAzrutaskaMdha ke niryUhaNa ke bAre meM bhI eka praznacinha upasthita hotA hai ki isameM mahAvIra kA jIvana evaM sthavirAvali hai, ataH yaha pUrvo se uddhRta kaise mAnA jA sakatA hai ? isa prazna ke samAdhAna meM saMbhAvanA kI jA sakatI hai ki isameM kucha aMza bAda meM jor3a diyA gayA ho| sUtroM kA niryUha kyoM kiyA gayA, isa viSaya meM bhASya - sAhitya meM vistRta carcA milatI hai| bhASyakAra ke anusAra nauvA~ pUrva sAgara kI bhA~ti vizAla hai| usakI satat smRti meM bAra-bAra parAvartana kI apekSA rahatI hai, anyathA vaha vismRta ho jAtA hai| 21 jaba bhadrabAhu ne dhRti, saMhanana, vIrya, zArIrika bala, sattva, zraddhA, utsAha evaM parAkrama kI kSINatA dekhI taba cAritra kI vizuddhi evaM rakSA ke lie dazAzrutaskaMdha, kalpa evaM vyavahAra kA niryUhaNa kiyA gayA / 22 isakA dUsarA hetu batAte hue bhASyakAra kahate haiM ki caraNakaraNAnuyoga ke vyavaccheda hone se cAritra kA abhAva ho jAegA, ataH caraNakaraNAnuyoga kI avyavacchitti evaM cAritra kI rakSA ke lie bhadrabAhu ne ina granthoM kA niryUhaNa kiyA / 23 cUrNikAra spaSTa ullekha karate haiM ki bhadrabAhu ne Ayubala, dhAraNAbala Adi kI kSINatA dekhakara dazA, kalpa evaM vyavahAra kA niryUhaNa kiyA, kintu AhAra, upAdhi, kIrti yA prazaMsA Adi ke lie nahIM / 24 niryUhaNa ko prasaMga ko dRSTAnta dvArA samajhAte hue bhASyakAra kahate haiM- jaise sugaMdhita phUloM se yukta kalpavRkSa para car3hakara phUla ikaTThe karane meM kucha vyakti asamartha hote haiN| una vyaktiyoM para anukampA karake koI zaktizAlI vyakti usa para car3hatA hai| aura phUloM ko cunakara akSama logoM ko de detA hai / usI prakAra caturdazapUrva rUpa kalpavRkSa para bhadrabAhu ne ArohaNa kiyA aura anukampAvaza chedagranthoM kA saMgrathana kiyA / 25 isa prasaMga meM bhASyakAra For Private Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yatIndra sUri smArakagrantha - jaina Agama evaM sAhitya ne kezavabherI evaM vaidya ke dRSTAnta kA bhI ullekha kiyA hai| 26 chedasUtroM kA nAmakaraNa naMdI meM vyavahAra, bRhatkalpa Adi graMthoM ko kAlikazruta ke antargata rakhA hai| gommaTasAra " dhavalA " evaM tattvArthasUtra 9 meM vyavahAra Adi granthoM ko aMgabAhya meM samAviSTa kiyA hai| aisA pratIta hotA hai ki jaba bhadrabAhu ne niryUhaNa kiyA taba taka saMbhavata: chedagranthoM jaisA vibhAga ina granthoM ke lie nahIM huA thA / bAda meM ina granthoM ko vizeSa mahattva dene hetu inako eka navIna vargIkaraNa ke antargata samAviSTa kara diyA gyaa| phira bhI 'chedasUtra' nAma kaise pracalita huA, isakA koI puSTa pramANa prAcIna sAhitya meM nahIM miltaa| chedasUtra kA sabase prAcIna ullekha Avazyaka niyukti meM milatA hai / 30 vidvAnoM ne anumAna ke AdhAra para isake nAmakaraNa kI yauktikatA para aneka hetu prastuta kie haiN| chedasUtroM ke nAmakaraNa ke bAre meM nimna vikalpoM ko prastuta kiyA jA sakatA hai - briMga ke anusAra prAyazcitta ke dasa bhedoM meM 'cheda' aura 'mUla' ke AdhAra para AgamoM kA vargIkaraNa 'cheda' aura 'mUla' ke rUpa meM prasiddha ho gyaa| isa anumAna kI kasauTI para chedasUtra to viSaya-vastu kI dRSTi se khare utarate haiN| lekina vartamAna meM upalabdha mUlasUtroM kI 'mUla' prAyazcitta se koI saMgati nahIM baitthtii| sAmayika cAritra svalpakAlika hai, ataH prAyazcitta kA saMbaMdha chedopasthApanIya cAritra se adhika hai / chedasUtra tatcAritra saMbaMdhI prAyazcitta kA vidhAna karate haiM, saMbhavataH isIlie inakA nAma 'chedasUtra' par3A hogaa| digambara grantha 'chedapiMDa' meM prAyazcitta ke ATha paryAyavAcI nAma haiN| unameM eka nAma 'cheda' hai| zvetAmbara - paramparA meM prAyazcitta ke dasa bhedoM meM sAtavA~ prAyazcitta 'cheda' hai| aMtima tIna prAyazcitta sAdhuveza se mukta hokara vahana kiye jAte haiN| lekina zramaNa paryAya meM hone vAlA aMtima prAyazcitta 'cheda' hai / skhalanA hone para jo cAritra ke cheda-kATane kA vidhAna karate haiM, ve grantha chedasUtra haiN| Avazyaka kI malayagiri TIkA meM samAcArI ke prakaraNa meM chedasUtroM ke lie padavibhAga sAmAcArI zabda kA prayoga dh tt For Private milatA hai|32 padavibhAga aura cheda ye donoM zabda eka hI artha ke dyotaka haiN| chedasUtra meM sabhI sUtra svataMtra hai| eka sUtra kA dUsare sUtra ke sAtha vizeSa saMbaMdha nahIM hai tathA vyAkhyA bhI cheda yA vibhAga dRSTi se kI gaI hai| isalie bhI inako chedasUtra kahA jA sakatA hai| -- nAmakaraNa ke bAre meM AcArya tulasI (vartamAna gaNAdhipati tulasI) ne eka naI kalpanA prastuta kI hai - "chedasUtra ko uttamazruta mAnA hai / 'uttama zruta' zabda para vicAra karate samaya eka kalpanA hotI hai ki jise hama 'cheyasutta' mAnate haiM vaha kahIM 'chekazruta' to nahIM hai? chekazruta arthAt kalyANazruta yA uttama shrut| dazAzrutaskandha ko chedasUtra kA mukhya grantha mAnA gayA hai| 3 isase 'cheyasutta' kA 'chekasUtra' honA asvAbhAvika nahIM lagatA / dazavaikAlika (4/11) meM 'jaM cheyaM taM samAyare' pada prApta haiN| isase 'cheya' zabda ke 'cheka' hone kI puSTi hotI hai / 34 { 90 m jisase niyamoM meM bAdhA na AtI ho tathA nirmalatA kI vRddhi hotI ho, use cheda kahate haiN| 5 paMcavastu kI TIkA meM haribhadra dvArA kie gae isa artha ke AdhAra para yaha anumAna kiyA jA sakatA hai ki jo grantha nirmalatA evaM pavitratA ke vAhaka haiM, ve chedasUtra haiN| ataH ina granthoM kA cheda nAmakaraNa sArthaka lagatA vartamAna meM upalabdha cAra chedasUtroM kA nAmakaraNa bhI sArthaka huA hai| AyAradazA meM sAdhujIvana ke AcAra kI vividha avasthAoM kA varNana hai| yaha dasa adhyayanoM meM nibaddha hai, ataH isakA nAma 'dazAzrutaskaMdha' bhI hai| kalpa kA artha hai - aacaar| jisameM vistRta rUpa meM sAdhu ke vidhi-niSedha sUcaka AcAra kA varNana hai, vaha 'bRhatkalpa' hai| bRhatkalpa nAma kI sArthakatA kA vistRta vivecana malayagiri ne bRhatkalpa bhASya kI pIThikA meM kiyA hai| 36 vyavahAra prAyazcitta sUtra hai| isameM pA~ca vyavahAroM kA mukhya varNana hone ke kAraNa isakA nAma 'vyavahAra' rakhA gayA / AcAraprakalpa meM AcAra ke vividha prakalpoM kA varNana hai| isakA dUsarA nAma nizItha bhI hai / nizItha kA artha hai - ardharAtri yA aMdhakAra / nizItha bhASya ke anusAra 'nizItha' kI vAcanA ardharAtri yA aprakAza meM dI jAtI thI isalie isakA nAma nizItha prasiddha ho gayA / 37 isakA saMkSipta nAma 'prakalpa' bhI hai| Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - yatIndra sUri smArakagrantha - jaina Agama evaM sAhitya chedasUtroM kI saMkhyA kiyA gayA hai| jItakalpa, paMcakalpa aura mahAnizItha kA ullekha chedasUtroM kI saMkhyA ke bAre meM vidvAnoM meM matabheda haiN| jItakalpa. digambara-sAhitya meM nahIM miltaa| cUrNi meM chedasUtroM ke rUpa meM nimna graMthoM kA ullekha huA hai - samavAo meM dazAzrata ko chedasUtra meM prathama sthAna diyA kalpa, vyavahAra, kalpikAkalpika, kSullakalpa, mahAkalpa, gayA hai|6 cUrNikAra ne chedasUtroM meM dazAzrutaskandha ko pramukha nizItha aadi|38 Adi zabda se yahA~ saMbhavataH dazAzrataskaMdha rUpa se svIkAra kiyA hai| isako pramukhatA dene kA saMbhavata: yahI grantha kA saMketa honA caahie| kalpikAkalpika, mahAkalpa evaM kAraNa rahA hogA ki isameM muni ke lie AcaraNIya evaM anAcaraNIya kSullakalpa Adi grantha Aja anapalabdha haiN| para itanA ni:saMdeha tathyoM kA kramabaddha varNana hai| zeSa tIna chedasatra isI ke upajIvI haiN| kahA jA sakatA hai ki ye prAyazcitta-sUtra the aura inakI gaNanA viMTaraniTsa ke anusAra vyavahAra bRhatkalpa kA pUraka hai| chedasUtroM meM hotI thii| bRhatkalpa meM prAyazcitta-yogya kAryoM kA nirdeza hai tathA vyavahAra Avazyakaniyukti meM chedasUtroM ke sAtha mahAkAvya kA usakI prayoga-bhUmi hai| arthAt usameM prAyazcitta nirdiSTa haiN| unake ullekha milatA hai|39 saMbhava hai taba taka isa grantha kA astitva anusAra nizItha kI racanA arvAcIna hai| nizItha meM bahuta bar3A bhAga thaa| sAmAcArI zataka meM chedasUtroM ke rUpa meM chaha granthoM ke nAmoM vyavahAra se tathA kucha bhAga prathama aura dvitIya cUlA se liyA gayA hai| kA ullekha milatA hai| dazAzruta, bRhatkalpa, vyavahAra, nizItha, kucha AcArya dazAzruta, bRhatkalpa evaM vyavahAra, ina tInoM jItakalpa, mhaanishiith| paM. kailAzacandra zAstrI ne jItakalpa ko eka zrRtaskaMdha hI mAnate haiM tathA kucha AcArya dazAzrata ko ke sthAna para paMcakalpa ko chedasUtroM ke antargata mAnA hai| eka tathA kalpa aura vyavahAra ko dUsare zrutaskaMdha ke rUpa meM hIrAlAla kApaDiyA ke anusAra paMcakalpa kA lopa hone svIkAra karate haiN|48 ke bAda jItakalpa kI parigaNanA chedasUtroM meM hone lgaa| kucha Tapara kisa zanayoga meM ? muniyoM kA kahanA hai ki paMcakalpa kabhI bRhatkalpabhASya kA hI eka aMza thA para bAda meM isako alaga kara diyA gayA jaise anuyoga viziSTa vyAkhyA paddhati hai| usake mukhya cAra bheda oghaniyukti aura piNDaniyukti ko|43 / / haiM- 1. caraNakaraNa, 2. dharmakathA, 3. gaNita, 4. drvy| AryarakSita se pUrva apRthaktvAnuyoga pracalita thaa| usameM pratyeka Agama ke vartamAna meM paMcakalpa anupalabdha hai| jaina -graMthAvalI ke sUtroM kI vyAkhyA caraNakaraNa, dharma, gaNita tathA dravya kI dRSTi se anusAra 17vIM zatI ke pUrvArddha taka isakA astitva thaa| kI jAtI thii| vaha pratyeka ke lie sugama nahIM hotI thii| AryarakSita kintu nizcita rUpa se nahIM kahA jA sakatA ki isakA lopa ne isa jaTilatA aura smRtibala kI kSINatA ko dekhakara kaba huA? paMcakalpa bhASya kI viSayavastu dekhakara aisA lagatA pRthaktvAnuyoga kA pravartana kara diyaa| unhoMne viSayagata vargIkaraNa hai ki kisI samaya meM paMcakalpa kI gaNanA chedasatroM meM rahI hogii| ke AdhAra para AgamoM ko cAra anuyogoM meM bA~TA - 1. viMTaraniTsa ke anusAra chedasUtroM ke praNayana kA krama isa caraNakaraNAnayoga, 2. dharmakathAnayoga, 3. gaNitAnayoga, 4. drvyaanyog| prakAra hai - kalpa, vyavahAra, nizItha, piMDaniyukti, oghaniyukti AcArapradhAna hone ke kAraNa chedasUtroM kA samAveza mhaanishiith|5 viMTaraniTsa ne chedasUtroM meM jItakalpa kA samAveza caraNakaraNAnuyoga meM kiyA gyaa| isa sandarbha meM nizIthacUrNi meM nahIM kiyaa| jItakalpa kI racanA naMdI ke bAda huI ata: usameM ziSya AcArya se prazna pUchatA hai ki nizItha AcArAMga kI paMcamacUlA jItakalpa kA ullekha nahIM miltaa| piMDaniyukti tathA oghaniyukti hone ke kAraNa usakA samAveza aMga meM hai tathA vaha caraNakaraNAnuyoga sAdhu ke niyamoM kA varNana karatI haiM isIlie saMbhavata: viMTaraniTsa ke antargata hai, lekina cheda sUtra aMgabAhya haiM ve kisa anuyoga ke ne ina donoM kA chedasUtroM ke antargata samAveza kiyA hai| antargata hoMge? nizItha-bhASyakAra ne chedasUtroM kA samAveza digambara-sAhitya meM kalpa, vyavahAra aura nizItha-ina tIna caraNakaraNAnayoga ke antargata kiyA hai| granthoM kA hI ullekha milatA hai, jinakA samAveza aMgabAhya meM pootomorrorderdrobardwardroborderindiadrid-91kidniridiroonbroideodworkedwidwobooranorambanda Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 yatIndra sUri smArakagrantha - jaina Agama evaM sAhitya - kahA jA sakatA hai ki Agama-sAhitya meM chedasUtroM kA 16. AvazyakasUtra, 8 chanvIsAe dasAkappaNavahArANaM mahattvapUrNa sthAna hai| AcAra meM skhalanA hone para ye grantha niyamoM- uddesnnkaalehi| upaniyamoM kA nirdhAraNa karate haiM, ataH nItizAstra kI dRSTi se bhI 17. vyavahArasUtra 10/25 : tivAsapariyAyassa samaNassa inakA mahattvapUrNa sthAna hai| niggaMthassa kappai AyArakappaM nAmaM ajjhayaNaM uddisitte| 18. vyabhA 4432-4436 sandarbha 19. paMcakalpacUrNi (aprakAzita) dazavakAlika agastyasiMha, cUrNi pR. 2 20. A History of ...p.446. naMdI sU. 77, 78 21. vyabhA.1737 vyavahArabhASya 1829 : jamhA tu hoti sodhI, chedasuyattheNa 22. paMkabhA. 26-29 khlitcrnnss| 23. paMkabhA.42 tamhA chedasuyattho, balavaM mottUNa puvvagataM / / 24. dazAzrutaskaMdhacUrNi,pR. 3 nizIthabhASya 6184, cU.pR. 253 25. paMkabhA.43-46 nizIthabhASya 6395, vyabhA. 320 26. paMkabhA.47, 48 vyabhA. 4432-35 27. gommaTasAra,jIvakANDa 367, 368 7. nibhA 5947 cU.pR. 190, vybhaa.646| TI.pa. 58 28. dhavalA pu. 1,pR. 96 8. nibhA.6227 cU.pR. 261 29. tattvArthasUtra 2/20 paMcakalpabhASya 1223 : NAUNaM chedasataM, pariNAmage hotiM 30. Avazyakaniyukti 777 daayvvN| 31. kalpasUtra,bhU.pR. 8 10. vyabhA-4100, 4101 32. Avani.665 maTI pR. 341: padavibhAgasAmAcArI - 11. vyabhA 1739 chedsuutraanni| 12 (ka) vyabhA.4173; 33. dazrucU. pR. 2 / imaM puNa cheysuttpmuhbhuutN| savvaM pi ya pacchittaM, paccakkhANassa ttiyvtthummi| 34. nisIhajjhayaNaM,bhUmikA pR. 3, 4 tatto cciya nijjUDhaM, pakappakappo ya vvhaaro|| 35. jainendrasiddhAntakoza, bhA. 2, pR. 306, bajjhANuTThANeNaM, (kha) paMkabhA. 23 : AyAradasA kappo, vanahAro jeNa Na bahijjae tayaM nniymaa| nvmpuvvnniisNdo| saMbhavai ya prisuddhN| so puNa dhammammi cheu ti|| (ga) AcArAMganiyukti 291 : 36. bRhatkalpabhASya-pIThikA,pR. 4 AyArakappo puNa, paccakkhANassa ttiyvtthuuo| 37. nibhA.69 AyAranAmadhejjA, vIsaimA paahuddcchedaa| jItakalpacUrNi pR. 1. kappa-vavahAra kappiyAkappiya - (ka) dazAzrutaskaMdhaniyukti cullakappa - mahAkappasuyaM vaMdAmi bhaddabAhu~, pAINaM crimsglsuynaanniiN| nisIhAiesu chedasuttesu aivitthereNa pacchittaM bhnniyN| suttassa kAragamisiM, dasAMsu kappe ya vvhaare|| 39. Avani.777, vibhA. 2295 (kha) paMkabhA. 12 : to suttakArao khalu, sa bhavati 40. jainadharma pR. 259 dskppvvhaare| 41. A History of the canonical Literature of the Jains, Page, 37 14. dazruni.1, paMkabhA-11 42. A Hisotry of the canonical Literature of the Jains, Page 36 15. vyavahArasUtra 10/27 paMcavAsapariyAyassa samaNassa 43. A History of the canonical Literature of the Jains, Page 36 44. A History ...........Page 464 niggaMthassa kappai dasAkappavavahAre uddisitte| 38. 13. ( aniramidrohdnirankaridrioridrodutdoorridord-92drridridrodustandiraduadridroidroidrior