Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
Shree Atmanand Prakash
लौकिकालौषि कश्रीणां यनौ निर्याति पद्धतिः।
एक एत्र सदाचारः सतां सर्व वमेव सः॥ એ એક સદાચાર જ છે, જેમાંથી લૌકિક અને અલૌકિક લક્ષમીન માગ નીકળે છે એ સજજનાનું સર્વસ્વ છે.
It is only good conduct from which comes out the way to wealth-worldly as well as spiritual It is the all-in-all
of the good.
પુસ્તક : ૯૪
અષાઢ-શ્રાવણ
આમ સંવત : ૧૦૧ વીર સંવત : ૨૫૪૩ | વિક્રમ સંવત : ૨૦૧૩
જે
અક : ૯-૧૦ .
જુલાઈ-ઓગષ્ટ-૯૭
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અ નુ કે મણિ કા
લેખ
લેખક
પૃષ્ઠ
૬
૭૧
(૧) અમને મળ્યું શાસન તમારું
ભાવિકા અરવિંદકુમાર બુટાણી (૨) ચિત્તશુદ્ધિ, હૃદયશુદ્ધિ અને
ડે. કુમારપાળ દેસાઈ આત્મશુદ્ધિનું પર્વ (૩) “ જીવનસાથી નવકારને નહિ જ છોડુ ? ” સા.શ્રી ચારુ ધર્માત્રીજી (૪) પ. પૂ. આગમ પ્રજ્ઞ-તારક ગુરુદેવશ્રી
જ'બૂ વિજયજી મ. સાહેબના વ્યાખ્યાને (૫) ધમરૂપી મહેલને પાય સમ્યકૃત્વ ચીમનલાલ એમ. શાહ (૬) સંવત્સરીને મમ
ડો. કુમારપાળ દેસાઈ (૭) જાગતા રેજો ?
પૂ. આ. ભ. શ્રી વિજય મહિમાપ્રભસૂ રિશ્વરજી મ. સા.
૭૫
૭૭
આ સભાના નવા આજીવન સભ્યશ્રી શ્રી વૈભવકુમાર ભરતકુમાર દોશી – મુંબઈ શ્રીમતી કનકલત્તાબેન ચીમનલાલ શાહ–ભાવનગર શ્રી વિનયચંદ્ર જયંતિલાલ શેઠ - ભાવનગર
ભાવનગર શહેરમાં ચાતુર્માસ ભાવનગર માં શાસન સમ્રાટ સમુદાયના વર્તમાન ગચ્છાધિપતિ પૂ. આચાર્યદેવશ્રી વિજયદેવસૂરીશ્વરજી મ.સા., પૂ. આચાર્ય દેવશ્રી વિજય હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા આદિ ઠાણા કૃણનગર જૈન દેરાસર-ઉપાશ્રયે ચાતુર્માસ બિરાજમાન છે. | દાદાસાહેબ :- પૂ. આચાર્ય દેવશ્રી પ્રદ્યુમ્નસૂરીશ્વરજી મ.ષા. આદિ ઠાણા દાદાસાહેબ જૈન દેરાસર-ઉપાશ્રયે ચાતુર્માસ બિરાજમાન છે. - નૂતન ઉપાશ્રય : પૂ. મુનિશ્રી સુમતિસાગરજી મ.સા. નૂતન જૈન ઉપાશ્રય, નાનભા શેરી, ચાતુર્માસ બિરાજમાન છે. | ગાડીજી જૈન ઉપાશ્રય :- પૂ. આ.શ્રી વિજયદાનસૂરીશ્વરજી મ સા. આદિ ઠાણા વેરાબજાર સ્થિત શ્રી ગોડીજી જૈન દેરાસર-ઉપાશ્રયે ચાતુર્માસ બિરાજમાન . | વડવા : પૂ. મુનિશ્રી નંદનપ્રવિજયજી મ. સા. આદિ ઠાણા વડવા ચારા, જૈન દેરાસરઉપાશ્રયે ચાતુર્માસ બિરાજમાન છે
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
.
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
તંત્રી શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ ૦૦૦૦ અમને મળ્યું શાસન તમારું ૧૦૦
ભવમાં ભો-ભવમાં રૂ, ભવમાં રમ્યો હે જિનવરા. અમને મળ્યું શાસન તમારું, બહુ પુણ્યથી પરમેશ્વરા;
વિનવું છું હું પાયે પડી, ઉદ્ધાર કરો જગદીશ્વરા. 2ભૂલે બધી ભૂલી જઈ, મને શરણું દે વિશ્વેશ્વરા, [૧] 9.
આરાધ્ય ભાવે નાથ હ, ઉપાસના કરૂ આજથી. શાસન મળ્યું છે તાહરૂ, બહુ પુણ્ય કેરા યેગથી; આશા એક જ છે માહરી, ભક્તિ ભરેલા ભાવથી. સંક૯પ શ્રદ્ધા થિર બને, જે નાથે તારી સહાયથી; [૨] કરૂણા રસ છલકી રહ્યો છે, દિવ્ય તારા નયનમાં, વૈરાગ્ય સ્તોત્ર વહી રહ્યો છે, વીતરાગ તારા વચનમાં; શાંત સુધારસ ઝરી રહ્યો છે, જિનરાજ તારા વદનમાં, એવા પ્રભુ અરિહંતને, વંદન કરૂ હું ચરણમાં[૩] તપત્યાગમાં હું ઠીન છું, બળી જ્ઞાનમાં હું શુન્ય છું. રત્નત્રયીની સાધનામાં રંક, હું નિપુણ્ય છું;
પણ એક મહાપુણ્યોદયે, આ રંકને રત્ન તું મળે. 8 તારી ભક્તિ કરતા પ્રભુજી, મારા માનવભવ ફ; [૪] છે
રૂપ તારૂ એવું અદ્દભૂત, પલક વિણ જોયા કરુ. નેત્ર તારા નીરખી નીરખી, પાપ મુજ હૈયા કરૂ હદયના શુભભાવ પરખી, ભાવથી ભાવિક બનું. ઝંખના એવી મને કે, હું જ તુજ રૂપે બનું; [૫] પ્રગટ પ્રભાવી મહિમાશાળી, મનવાંછિતને પૂરનારી. વ માનંદન જગદાનંદન, તુજ મૂરતિ દુ:ખ હરનારી; કલીકાળમાં અવનિ તલ પર, પ્રભાવ તારી છે. ભારી. પાશ્વ જીતેશ્વર માંગુ તુમ પાસે, શાંતિ સમાધિની કયારી; [૬] )
– ભાવિકા અરવિદમાર બુટાણી છે ક ૦ ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦8
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
၀၁oooo
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૬૬
www.kobatirth.org
પર્યુષણુ એ માત્ર પ` નથી. પર`તુ પર્વમાં અધિરાજ પર્વાધિરાજ છે. પર્યુષણના અથ છે સમસ્ત પ્રકારે વસવુ', સાધુ-સાધ્વીઓએ ચામાસાના ચાર મહિના એક જ સ્થળે વસવાટ કરીને ધમની આરાધના કરવી. પરંતુ પર્યુષણના લાક્ષણિક અથ છે. આત્માની સમીપ વસવું.. આત્માને જીતવા માટે એ આત્માને જાણવા જરૂરી બને છે, એ આત્માતત્ત્વને જોવા માટે એકાંત અને શાંતિ જોઇએ બાહ્ય પ્રવૃત્તિથી નિવૃત્તિ જોઇએ.
ચિત્તશુદ્ધિ, હૃદયશુદ્ધિ અને આત્મશુદેિનું પર્વ
ડો. કુમારપાળ દેસાઇ
પર્યુષણ વર્ષાઋતુમાં આવે છે. જ્યારે જમીન ચાખ્ખી બની ગઈ હાય છે. નદીમાંથી મલીનતા એસરી ગઈ હોય છે. સર માટે સાગર અનુકૂળ હાય એમ આખી પ્રકૃતિ જ્યારે શુદ્ધ ાય ત્યારે પર્યુષણની સાધનાના સમય આવે છે. ભારતમાં પ -તહેવાર પ્રકૃતિ સાથે એકરૂપ થયેલા છે.
પર્યુષણને એવા અથ પણ થાય કે મનનુ` પ્રદૂષણ દૂર કરે તે પર્યુષણ. જેમ વાતાવરણમાં પ્રદૂષણ થાય છે હવામાં કે પાણીમાં પ્રદૂષણુ થાય છે. તે રીતે માનવ મનના પ્રદૂષણુને દૂર કરવાનું કામ આ સાધનાના દિવસેામાં કરવાનુ હાય છે. આજે ખાદ્ય પ્રદૂષણના સામનેા કરવા વિજ્ઞાન ઘણા વિચાર કરે છે, પરં'તુ માનવ મનના પ્રદૂષણ વિશે તે એક પર્યુષણુ જ વ આ દિવસેામાં આત્માને લેાજન આપવાને વિચાર
છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
કરવામાં આવે છે, ભૌતિક ભાજન છેડીને આત્મને વૃષ્ટિ અને પુષ્ટિ મળે એવા ભેાજનને વિચાર કરવામાં આવે છે.
અન"તકાળથી આત્મા મા અને મિથ્યાત્વમાં આત્માની સમીપ રહેવુ' એટલે શું ? અથવા કષાય અને અજ્ઞાનમાં જ વસતા આવ્યે છે. પાતાના સ્વભાવને ભૂલીને વભાવને જ નિજસ્વરૂપ માનતા આવ્યે છે. પરિણામે માનવી પારાવાર પીડા, દુ:ખ અને કલેશમાં ડૂબેલે છે. ભૌતિક લાલસાના મૃગજળની માફક આંધળી દોટ લગાવી રહ્યો છે,
For Private And Personal Use Only
કોણ છે ? તે શુ મેળવ્યુ છે ? અને શું આવા માનવીને પર્યુષણ પત્ર' પૂછે છે કે તું મેળવવાના તારા વિચાર છે ? દેડધામ કરતા માનવી છેક મૃત્યુ જુવે ત્યારે એ જીવવાના વિચાર કરે છે એ માનવીને ભૌતિક ઘેનની સમૃદ્ધિમાંથી જગાડતુ પવ' તે પર્યુષણ પ` છે. ચિત્તશુદ્ધિ, હૃદયશુદ્ધિ અને આત્મશુદ્ધિનુ આ પરમ પવિત્ર પવ' છે. એ અજ્ઞાનમાંથી સમ્યગ્ જ્ઞાન તરફ વિભાવ દશામાંથી સ્વભાવ દશામાં લઈ જનારુ પવ છે. જે સ્વહિતની સાંકડી મર્યાદામાંથી મહર ક્રાઢીને પરહિતને વિચાર કરવા માંડે છે. આ માટે પહેલું કામ કરવાનુ છે ભાવના શુદ્ધિનુ જૈન ધમ ભાવનાના ધમ છે. આથી નમસ્કાર
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગષ્ટ-૯૭] મહામંત્રમાં કઈ વ્યક્તિને નહીં અરિહંતને નાની નાની બાબતેનાં ઝઘડામાં ફસાઈ ગયા છો? પ્રણામ કરીએ છીએ. અરિહંત એટલે જેણે આંતર ધન કે તપની પ્રસિદ્ધિમાં ખોવાઈ ગયા છે ? શત્રુઓને જીત્યા છે. આ ભાવનાની શુદ્ધિ પર પીડિત માન તરફની કરૂણ ભૂલી ગયા છે ? જીવનની વિશુદ્ધિનો આધાર છે આજે ચિત્તમાં આટલા વિચારની સાથે શારમાં પર્યુષણની મૈત્રી, કરૂણા, મુદિતા અને ઉપેક્ષા એ ચાર અગિયાર પ્રકારે આરાધના કરવાની વાત કરી છે ભાવને આપણે ધારણ કરવાના છે
તે જોઈએ. અગિયાર પ્રકાર આ પ્રમાણે છે. પર્યુષણ વિશે કલ્પસૂત્રમાં કહેવાયું છે કે (૧) જિનપૂજા (૨) ચૈત્ય પરિપાટી (૩) સાધુ આ આધ્યાત્મિક પર્વના દિવસે શુદ્ધ મનથી સતેની ભક્તિ (૪) સંઘમાં પ્રભાવના (૫) જ્ઞાનની આરાધના કરવી જોઈએ અને વિચાર કરે આરાધના (૬) સાધમિક વાત્સલ્ય (૭) કલપસૂત્ર જોઈએ કે ખરેખર આપણે સાચા જેન છીએ શ્રવણ (૮) તપશ્ચર્યા કરવી (૯) જેને અભયદાન ખરા? જૈન ધમની કેટલી ક્રિયા આપણા જીવનમાં દેવું (૧૦) સાંવત્સરિક પ્રતિક્રમણ કરવું (૧૧) ઊતરી ? જેનદનની કેટલી વ્યાપકતા આપણું પરસ્પર ક્ષમાપના કરવી. મનમાં પ્રવેશી કે પછી અનેકાન્તના ઉપાસકો
ડો. કુમારપાળ દેસાઈને પ્રેસીડેન્ટ સ્પેશ્યલ એવોર્ડ
અમેરિકાના તમામ જૈન સેન્ટર અને ઓર્ગેનાઈઝેશન્સને જેમાં સમાવેશ થાય છે તે "ફેડરેશન ઓફ જેન એસેસિયેશન ઈને નોર્થ અમેરિકા” (જેના) દ્વારા કેનેડાના ટોરન્ટો શહેરમાં
જાયેલ નવમા દ્વિવાર્ષિક અધિવેશનમાં “પ્રેસિડેન્ટ સ્પેશ્યલ એવોર્ડ માં ભારતના ડે. કુમારપાળ દેસાઈને એનાયત કરાયેલ. દર બે વર્ષ અમેરિકામાં વસતી આઠેક હજાર વ્યક્તિઓની હાજરીમાં યોજાયેલ આ અધિવેશનમાં અમેરિકામાં મહત્વની પ્રવૃત્તિ કરનારને એવેડ આપવામાં આવે છે તેમજ એક વિશિષ્ટ એડ આંતરરાષ્ટ્રીય ક્ષેત્રે જેને ધમદશનની મહત્વની કામગીરી બજાવનારને જૈનાના પ્રેસિડેન્ટ તરફથી એનાયત કરવામાં આવે છે. છે. કુમારપાળ દેસાઈને સાહિત્યસર્જન, સંપાદન, સંશે ધન વિદેશમાં જેન ફિલેફીના પ્રસાર માટે અવિરત પ્રયાસ તેમજ અનેક દેશોમાં એમના પ્રવચને તયા જુદી જુદી સંસ્થાઓ દ્વારા એમણે કરેલી કાર્યપ્રવૃત્તિને જોઈને અપાયેલ આ વિશિષ્ટ એવોર્ડ થી જુલાઈએ કેનેડાના ટોરેન્ટો શહેરમાં યોજાયેલા અધિવેશનમાં એનાયત થયેલ.
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૬]
www.kobatirth.org
અમારા પરમે।પઢારી ગુરુદેવ પૂ. સા. શ્રી વસંતપ્રભાશ્રીજી મ. ને નવકાર મહામ’ત્રની સાધના કરતાં અનેક વિશિષ્ટ અનુભવો થયા છે. તેમાંથી ત્રણ અનુભવા અહીં રજુ કરું છું. જે વાંચીને એકાદ પણ આત્મા નવકાર મહામ`ત્રની આરાધનામાં જોડાશે તે હું' મારા પ્રયાસ સાથક થયે। માનીશ
દેવી ઉપસર્ગમાં અડગતા
“જીવનસાથી નવકારને નહિ જ છોડું!”
[ “જેના હૈયે નવકાર તેને કરશે શું સસાર ? ”પુસ્તકમાંથી સાભાર ]
૫. પ્ અચલગચ્છાધિપતિશ્રીનાં આજ્ઞાવર્તિની સા શ્રી વસ'તપ્રભાશ્રીજીનાં શિષ્યા શ્રી ચારુધર્માશ્રીજી
"ર્ષો પૂર્વે જ્યારે પૂ. ગુરુદેવશ્રીએ નવકાર મહામ`ત્રના વિધિવત્ નિયમિત જાપ શરૂ કર્યાં ત્યારે થાડા દિવસે ખાદ તેમને જાતજાતના ઉપદ્રવે। થવા લાગ્યા. કયારેક આંતરિક તા કયારેક આહ્ય ઉપદ્રવે ભાગલાગઢ ત્રણ વર્ષ સુધી ચાલ્યા. કયારેક તે એક-બે મહિના સુધી જાપ કરતાં બિલકુલ ભાવ ન આવે, કટાળેા આવવા માટે. છતાં પણુ દૃઢ નિશ્ચય કરી ગુરુદેવે જાપ ચાલુ જ રાખ્યું. નક્કી કરેલા જાપ પૂર્ણ' ન થાય ત્યાં સુધી માંમાં પાણી પણ ન નાંખવાને તેમને સ`કલ્પ હતા !...
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
X
બેસી ગયા અને ધમકાવીને કહેવા લાગ્યા “તારા નવકાર છેડે છે કે નહિ !
...
પૂ. ગુરુદેવશ્રીએ નીડરતાપૂર્વક કહ્યું : ‘મરી જઇશ તે પણ મારા જીવનસાથી નવકારને નહિ જ છે।ડુ.... ભવભવને! એ મારા સાથી છે, માટે એના ત્યાગ તે કેઈપણ સયેાગમાં નહિ જ કરું !!!
લગભગ વીસેક મિનિટ સુધી આવી રકઝક ચાલી. પણ પૂ. ગુરુદેવશ્રીની મક્કમતા જોઇ છેવટે બધું જ શાંત થઇ ગયું અને કોઈક દિવ્યપુરુષ પ્રગટ થયા. તેણે કહ્યું : ‘મે. આપને ઘણા જ હેરાન કર્યા છે. કૃપા કરીને આપ મને ક્ષમા આપે.’
તેમણે કહ્યું : ‘મારા તરફથી ક્ષમા જ છે પણ તું આવી રીતે બીજા કોઈને હેરાન ન કરીશ અને જૈન ધર્મોને સ્વીકાર કરજે,’
‘તથાસ્તુ' કહીને તે અ`તર્ધાન થઈ ગયા !!!...
For Private And Personal Use Only
“સમવસરણનાં દર્શન થયાં ! '
ત્રણ વર્ષોં બાદ એક વખત તેએ કચ્છમાંડવીમાં હતા. ત્યારે ૩ દિવસ સુધી રાતના સમયે જાણે બ્રહ્માંડ ફાટી જાય એવા ભયંકર અવાજે
એક વખત પૂ. ગુરુદેવશ્રી, પેાતાના વડીલ સાધ્વીજીએ સાથે શ'ખેશ્વર તીર્થે ગયા હતા. કુલ ૪ ઠાણા હતા. પૂ. ગુરુદેવશ્રીનેશ ખેશ્વરમાં તેમને સાંભળાવા લાગ્યા. ચેાથી રાત્રે સુવાનીઅઠ્ઠમ કરવાની ખૂબ ભાવના હતી પણ સયેાગજગ્યા બદલાવી નાખી. તે પશુ પહેલાં કરતાં વધારે ભય'કુર અવાજો સ'ભળાવા લાગ્યા. અને થાડીવાર બાદ કાઇક તેમની છાતી પર ચડીને
વશાત્ વડીલે। તરફથી અઠ્ઠમ માટે અનુમતિ મળી શકે તેમ ન હતી. પૂજ્યશ્રી જ્યારે રાધનપુર પહોંચ્યા ત્યારે અઠ્ઠમની ભાવના સાથે રાત્રે નવકાર
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગષ્ટ-૯૭]
[૬૯
મહામંત્રનું સ્મરણ કરતાં કરતાં નિદ્રાધીન થયા, એ જ ચિંતામાં સૂઈ ગયા અને રાત્રે ૧૨ અને તેમણે સ્વપ્ન જોયું કે એક મોટા હેલમાં વાગે નિદ્રા દૂર થતાં બેસી ગયા અને નવકાર ઘણા સાધ્વીજીએ બિરાજમાન હતા. ત્યાં અચાના મહામંત્રનો જાપ કરવા લાગ્યા. એક મોટો નાગ આવ્યો કે જે ખૂબ જ ચમકદાર
૧૦-૧૨ નવકાર ગણ્યા ત્યાં તો શ્રી ભીડભંજન કાંતિયુક્ત હતો. પૂ. ગુરુદેવશ્રીએ અન્ય સાધ્વી.
પાર્શ્વનાથ ભગવાન એમની સામે આવીને બેસી એને પૂછયું, “આવા મોટા નાગને જોઈને
ગયા ને નવા-નવા રૂપ કરવા લાગ્યા. તમને ભય નથી લાગતો!” ત્યારે વાવૃદ્ધ વડીલ સાધ્વીજીઓએ કહ્યું કે, “આ તે ધરણેન્દ્ર દેન છે, પૂ. ગુરુદેવશ્રી કહેવા લાગ્યા : “તમે તે એટલે અમને ભય નથી લાગતું.”
વીતરાગ ભગવાન છે. તે પછી નવાં-નવાં રૂપ ત્યાં તો એક નાનકડો બાળક રડતા રડતા ત્યાં લઈને મને કેમ રમાડે છો?” આવ્યો. પૂ. ગુરુદેવશ્રી તેને ઊપડવા જાય છે, તે પણ એ દશ્ય ચાલુ રહ્યું. ત્યારે પૂ. ત્યાં કઈક એમને કહે છે, “જો તમે આ બાળકને ગુરુદેવશ્રીએ કહ્યું, “તમે મને શ્રી સીમંધરસ્વામી ઉપાડશો તે આ નાગદેવ તમને ડંખ મારશે.” ભગવાનનાં દર્શન કરાવો.” - પૂજ્યશ્રીએ કહ્યું : “ભલે ડંખ મારે પણ હું અને, ખરેખર ત્યાં પૂજ્યશ્રીને અદૂભૂત તે આ બાળકને રડતો જોઈ શકતી નથી” એમ સમવસરણનાં દર્શન થયાં. તેમાં બીરાજમાન કહી એ બાળકને ઉપાડ અને તેને નવકાર થયેલા શ્રી સીમંધરસ્વામી ભગવાન અમૃતથી પણ મહામંત્ર સંભળાવ્યો ત્યારે તે બાળક ખૂબ જ સુમધુર વાણીમાં, “પ્રમાદ ત્યાગ” વિષેની દેશના રાજી થઈ ગયે અને પેલા નાગદેવને કહ્યું, “બાપા, આપી રહ્યા હતા !... ભગવંતના શબ્દો પણ પૂ બાપા, મને જે જોઈતું હતું તે મળી ગયું. તમે ગુરુદેવશ્રીએ સ્પષ્ટ સાંભળ્યા. પૂજ્યશ્રીના આનંદને આમને કાંઇક વરદાન આપે!’
પાર ન રહ્યો. થોડી વાર બાદ ઘંટનાદ સંભળા, ત્યારે નારાજે પૂ. ગુરુદેવશ્રીને કહ્યું, માં, એ
છે અને સમવસરણ અદૃશ્ય થઈ ગયું. તેની જગ્યાએ
ફરી પેલા ભીડભંજન દાદા ત્યાં આવી ગયા અને માંગે, તમને જે જોઈએ તે આપું.”
કેટલીક વાર બાદ તે પણ અદશ્ય થયા ત્યારે પૂજ્યશ્રીએ કહ્યું. “મને બીજુ કાંઈ જ નથી ઘડિયાળમાં બેના ડંકા થયા આમ બે કલાક સુધી જોઈતું પણ હું ખેશ્વર જાઉં છું. ત્યાં મારી પૂજ્યશ્રીએ કોઈ અલૌકિક દુનિયાને આનંદ અડ્રેમ કરવાની ભાવના છે. તે નિવિંનતાએ પૂર્ણ અનુભવ્યું. પછી પણ સવાર સુધી નવકાર જાપમાં થાય એટલું જ ઇચ્છું છું
જ લીન રહ્યા. સૂતા નહિ !....ને સવારે દેરાસરમાં ‘તથાસ્તુ' કહીને નાગરાજ અદશ્ય થઈ ગયા. દર્શન કરવા ગયા ત્યારે ત્યાં પણ રાત્રે દેખાયા
પછી પૂજ્યશ્રી શ ખેશ્વર પહોંચ્યા. વડીલેની હતા તેવા જ સ્વરૂપમાં શ્રી ભીડભંજન પાર્શ્વનાથ અનુમતિ મેળવી અટ્ઠમ તપ કર્યો. ત્રીજા ઉપવાસે ભગવાનનાં દર્શન થયાં અને અપૂર્વ આનંદની રાત્રે સુતી વખતે થોડી ચિંતા થઈ કે સવારના અનુભૂતિ થઈ. સમયસર નહિ ઉકાશે તો રજના સંકલ્પ પ્રમાણે “દેહભાન ભૂલાઈ ગયુ !” જાપ કેમ થઈ શકશે?” જાપ પૂર્ણ કર્યા વિના એક વખત કચ્છ માંડવીમાં પૂ. ગુરુદેવશ્રીએ મુખમાં પાણી પણ નહિ નાખવાને સંકલ્પ હતો. ખીરના ૨૦ એકાસણા તથા મૌન સહિત ૧ લાખ
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
નવકાર જાપને સંકલ્પ કર્યો હતો. રેજ ૫૦ બાંધી દેહાધ્યાસ ઉપર ઠીક ઠીક વિજપે મેળવ્યું છે. માળાને જાપ થતો. ત્યારે એક દિવસ પૂજ્યશ્રી આવા તે બીજા ઘણા અનુભવે છે પણ પૂજ્યશ્રી જાપમાં એવા ખોવાઈ ગયા હતા કે તેમના શરીર બને ત્યાં સુધી કેઈને પણ જણાવતા નથી. છતાં ઉપર પુષ્કળ કીડીઓ ચડી ગઈ અને કપડામાં કોઈને પણ આ અનુભવે વાંચીને નવકાર પ્રત્યે છિદ્ર પડી ગયા. કીડીઓ ચટકા ભરવા લાગી તે અટલ શ્રદ્ધા જાગે અને તેની આરાધના દ્વારા પણ ઘણીવાર સુધી પૂજ્યશ્રીને ખબર પણ ન પડી, આત્મકલ્યાણ સાધી શકે એવા શુભ આશયથી આમ નવકાર મંત્રના જાપ દ્વારા પૂજ્યશ્રીએ અહી ત્રણ પ્રસંગે રજૂ કર્યો છે.
two વર્લ્ડ બેન્કના પ્રમુખનું જૈન ધર્મ અંગે નિમંત્રણ gog
વિશ્વવ્યાપી ધોરણે જૈન દર્શનનો પ્રસાર કરતી સંસ્થા ઇન્સ્ટિટયૂટ ઓફ જેનેજીના # કો-ઓર્ડિનેટર ડો. કુમારપાળ દેસાઈ જણાવે છે કે આ સંસ્થાને વર્લ્ડ બેન્કના પ્રમુખ છે છે એન્ડ્રસ્ટીરે દ્વારા વિચાર-વિમર્શ માટે નિમંત્રણ પાઠવવામાં આવ્યું છે. વર્લ્ડ બેન્કની રે જે કાંય નહી સ્થાનિક સમાજને વધુ ઉપયોગી બને અને એના મૂલ્ય-માળખાનું વિશ્લેષણ થાય છે કે તે માટે જગતના કેટલાક ધર્મોના અગ્રણીઓ સાથે આ ચર્ચા છે. જાઈ છે. આમાં બૌદ્ધ, 5 હું ખ્રિસ્તી, હિન્દુ, મુસ્લિમ, બહાઈ, યહુદી, શીખ અને તાઓ ધમની વ્યક્તિઓ ભાગ લેશે. તે 8 આ અગે ઈસ્ટિટયૂટ ઓફ જૈનોલેજ દ્વારા અમેરિકાની એકલી યુનિવર્સિટીના વિદ્વાન છે જે પ્રાધ્યાપક અને જૈન ધર્મદશન વિશે અદ્યતન મૂલ્યવાન પુસ્તકના લેખક ડો. પદ્મનાભ જેની જે
તથા સંસ્થાના અન્ય કોઓર્ડિનેટર શ્રી નેમુ ચંદરયા ભાગ લેશે. Bewspappurangospoongage wanted
તાજુડીની પ્રાર્થના દુકાળ આવ્યો અને લેકેનાં રૂદન શરૂ થયા, પ્રાર્થનાઓ થઈ પણ મેઘરાજાએ એ ન સાંભળી, પછી પાઈ-પૈસાનો વેપાર કરનાર પેલો વેપારી ઉભે થયે, કહે : “હે...પ્રભુ!, ‘હું જો આ ત્રાજવાને વફાદાર રહ્યો હોઉ તે આજ વરસાદ વરસાવજે.” અને મેઘરાજા મન મુકી વરસી પડ્યા. કારણ ? પળપળની એની પેલી તાજૂડી એની પ્રાર્થના બની ગઈ હતી. આનું નામ સાધના.
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
જુલાઈ ઓગષ્ટ ૯૭]
propp
www.kobatirth.org
૫. પૂ. આગમ પ્રજ્ઞ—તારક ગુરુદેવશ્રી
જંબૂવિજયજી મ. સાહેબના વ્યાખ્યાનો
...
કેાઈ
[હપ્તા ૨ જો]
proac
અષાડ વ૪ ૧
મેાજશેખમાં ડૂબેલા યુવાના મĚાન્મત્ત ખની જાય છે બસ બંગલ, ગાડી, મેાજશેાખ આ બધુ મળવાથી તે ધર્મને ભૂલી જાય છે. તેમના મગજમાં ભાગસુખોની જ વિચારણા ચાલતી હેય છે. જીવ હંમેશા આ લેાકના સુખમાં જ ડૂબેલે રહે છે. ધામધખતા તાપમા રણમાં એક એરડીના ઝાડની છાયા હૈાય અને માણુસ તેની છાયામાં બેઠેલા હાય પરંતુ તે છાયા કયાં સુધી ? તેમ જ કેવી ? તેવી રીતે આ ભેાગસુખાની છાયા પશુ તેની જ ક્ષણિક છે. આ વૈભવ મેરડીના વૃક્ષની નીચે પથરાયેલા કાંટા જેવા છે. જ્યારે માણસની દૃષ્ટિ પરલેાક સુધી પહોંચે ત્યારે જ તેને ખ્યાલ આવે કે મારે શુ મેળવવાનુ છે. ભેજરાજાના વખતની વાત છે. તેના રાજ્યમાં એક તળાવ હતું. તે પાણીથી ભરપૂર ભરેલું હતું. ત્યાં કોઇક મહુસે કહ્યું કે, આ તળાવને જે તરી જશે તેને એક લાખ સેાનામદેાર આપીશ. કેઇ માણસે ખીડું ઝડપ્યું. પર`તુ તે તળાવને તરી ન શયે અધવચમાં જ ડૂબી ગયા અને વ્યતર રૂપે ઉત્પન્ન થયે પેાતાના પૂર્વભવ જોયે. એણે તળાવમાં આશ્ચય ઉત્પન્ન કર્યુ. તળાવની મધ્યમાં પેાતાના એકલે હાથ જ ઉંચે કરે છે અને અવાજ કરે છે કે એકથી ડૂબે છે. એકથી ડૂબે છે. માણસે ડરી જાય છે કે ભૂત-પ્રેત લાગે
xxx
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
[૭૧
mor
છે. ભેાજરાજા સુધી વાત પહોંચે છે. ભેજ પેાતાના વિદ્વાનાને કહે છે કે મા તળાવમાંથી હાથ નીકળે છે અને અવાજ કરે છે. તેની પાછળ કારણે શુ' ? પર`તુ કેઈ જવાખ આપી શકતા નથી એક વખત એક ભરવાડના કાને આ વાત પહોંચે છે. એ કહે છે કે મને ત્યાં લઈ જા હું તેનું કારણ શેાધી આપીશ. તે ત્યાં જઈ ને લેાકેાને પૂછે છે કે આ પહેલાં કાંઇ મનાજ મનેલે ? માણસે પેલાની વાત કરે છે. એ કહે છે- એહ!! આ તે એકથી ડૂબે છે એટલે એમ કે લેાભથી માણસ ડૂબે છે. કારણ પેલા વ્ય'તના જીવ લેાલમાં ડૂબ્જેા હતેા. કેવળ પરલેાક માટે જ નહી પણુ આપણા આત્માને અને દેશને બચાવવા માટે પણ ધમ` જોઈશે લેભ નામની ચીજ એવી છે કે તે સČનું સત્યાનાશ વાળી દે છે. ધમના સિદ્ધાંતા આખા દેશને સમજવા માટે છે. કેવળ ચાર દિવાલે વચ્ચે પૂરાયેલા માણસેા માટે નથી. આપÌા સ વ્યવહાર કેવળ પૈમ્રાની પાછળ જ રહેલા છે. મસા છ પ્રકારના છે. ૧. અધમાધમ, ૨. અધમ, ૩. વિમધ્યમ. ૪. મધ્યમ, ૫, ઉત્તમ, ૬ ઉત્તમેાત્તમ એમાં પહેલા નખરના માણસે આ લેાક અને પરલેક અને મગાડે છે. ભગવાને આપણને સમજાવવા માટે નારાની વચ્ચે કે દેવલાકની વચ્ચે ન રાખ્યા પરતુ પશુઓની વચ્ચે રાખ્યા શા માટે ? કારણ આપણને સમજાય કે
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૨૭]
લેકને
પાપ અને પુણ્ય નામની કોઇ ચીજ છે. આપણી આંખ સામે એતી યાતના જોઈને આપણુ દિલ કાંઈક પીગળે. ધમ કરવા પ્રેરાય આ યેનેિમાં જ સુધરવાની તક છે. પાપીમાં પાપી દ્રઢપ્રહારી જેવા મણુસ પણ તરી ગયે. જો એ ખીન્ન ચેનિમાં હાત તે એને કયાં તરવાની તક મળત. માટે જ ભગવાને આપને મુધાની વચ્ચે રાખ્યા છે. છતાં આપણે ભેગસુખે! પાછળ એવા ધ અન્યા છીએ કે આપણને કોઇ દિત્રસ વિચાર જ આાવતા નથી આ મૃત્યુ પછી થશે શું ? બીજો નંબર અધમ માણસાના આવે છે. તે મહુસે। એવી જાતના હાય છે કે એ આ ખગાડતા નથી. તેમની પ્રવૃત્તિ મા લેાકના સુખ માટે હોય છે. તેમની સામે પરલેાકના સુખની કેઇ જ વિચારણા હાતી નથી. તેવા માઅને કહેવામાં આવે કે પરમાત્માની કાંઈક ઉપાસના કરતા પરલેાકમાં સુખી થઇશ. તે। જવાખ મળશે કે બસ આ લેાકની વાત આ લેકમાં પરલેની વાત પરલેાકમાં ત્રીજા નંબરના માણસે વિમધ્યમ કહેવાય જે બન્ને લેાકના વિચાર કરે છે. લાકમાં પણ સારી કીતિ મેળવે છે. મને પરલેક માટે પણ ધર્મની આરાધના કરે છે. ચાથા ન'બરના જીવે મધ્યમ કેટના કહેવાય છે. એ તા કેવળ પરલીકના મુખની જ ઇચ્છા રાખતા હાય છે. પાંચમા નખરના જીવા ઉત્તમ કૈટિના હાય છે. એમને આ લેક કે પરલેાકનાં સુખાની કઈ કઈ ચિંતા હાતી નથી. એને સાંસારી જીવન જ ધનરૂપ લાગે છે. એમની પ્રવૃત્તિ હમેશા આ લેગ સુખામાંથી જલ્દી મુક્ત થવા માટેની જ હોય છે. ઉત્તમ માણુસ હંમેશા પેાતાનામાં રહેલા દુષોને જ જુએ છે. એને પેાતાની પ્રશ’સા વી‘છીના ડંખ જેવી લાગે છે. મેાક્ષ એટલે જીગનમાં રહેલા બધા દુગુ'ણેાના નાશ કરવા. છઠ્ઠા નબરના જીવે ઉત્તમેાઉત્તમ હાય છે. જેમાં અરિહંત પરમાત્મા આવે છે. તેમની
આ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રીઆત્માનંદ પ્રકાશ
વિચારણા જગતના સમગ્ર જીવેાના કલ્યાણ માટેની જ હોય છે. જેઓ છેક નિર્વાણની છેલ્લી મિનીટ સુધી પણ જગતના જીવાના કલ્યાણુ માટે ઉપદેશ આપે છે, આપણે આપણા સબધ આવા ઉત્તમ તથા ઉત્તમે।ત્તમ કેાટિના માણસાની સાથે જોડવાને છે, નહિં કે અધમાઅધમ સાથે. ભગવાને આપણુને આવા ઉચ્ચકુળમાં શા માટે મેકલ્યા છે તે જાણા છે.? પરમાત્મા સાથે સ''ધ જોડવા નહી' કે પૈસા કમાવા ? આપણા હૃદયમાં અરિહંત પરમાત્માનું જ સ્થાન àાવુ જોઇ એ, નહી. કે બાહ્ય પદાર્થાનુ.... જીવનના કેન્દ્ર સ્થાને અરિહત પરમાત્માને રાખે. જીનમાં×દ્ગુણ્ણા હશે તે જ ધ ટકી શકશે. આ છમાંથી આપણે ઈ કેટેગરીમાં આવીએ છીએ ? જરા વિચાર જો. અષાડ વદ ૨
માનવે પેાતાની રહેણી-કરણીમાં લાખા વ દરમ્યાન કેટલા કેટલા ફેરફાર કર્યો. જ્યારે પ`ખીઓમાં આવુ જોવા મળે છે ખરૂ ? ૫ ખી લાખા વષ પહેલાં જેવી રીતે માળા બાંધતા હતા તે પ્રમાણે આજે પણ ખાંધે છે. જ્યારે માનવે વર્ષો પહેલાં કેવી રીતે ઘર બાંધતા હતા અને આજે કેવી રીતે બાંધે છે. તે જાણે છે ને ? માણસે પેાતાના ખાદ્ય વૈભવમાં ફેરફાર કર્યો છે. પણ અતરની અદરના વૈભવમાં કેઈ ફેરફાર કર્યા છે ખરા ?
એક ઘડી આધી ઘડી આધી સે પુની આધ, તુલસી સ`ગત સાધુ કી, કરે કાટી અપરાધ, સજ્જન પુરૂષને એક ઘડી કે અડધી ઘડી જેટલે સ`ગ પણ જીવનમાં માટે ફેરફાર લાવી દે છે. એક શેઠ હતા. બહુ પત્તિવાળા હતા. શેઠ કરતા શેઠાણીના મિજાજ એર જાતને હતા. એને પેાતાના પતિના એવા ગવ હતા કે અસ મારા પતિ પર જ મા આખુ જગત ચાલે છે. હવે એક દિવસ એના ગામમાં કાઇ સતપુરૂષ
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગષ્ટ-૯૦]
પધાર્યા. સંતપુરૂષની વાણી સાંભળવા આખું ગામ પહેચી શકે છે. દઢપ્રહારીનું નામ એટલા માટે ઉમટયું છે. એટલે શેઠ શેઠાણીને કહે છે કે લેવુ પડ્યું કે તે ખૂબ જ હિંસા કરત. બધાને સંતપુરૂષની વાણું સાંભળવા જઈએ. શેઠાણ લુટી લેતા. આ દઢપ્રહારી કેઈ એક નગરમાં કહે કે ઓહ એવા બ્રાહ્મણની વાણીમાં શું ફરતો હશે. ત્યાં એક ગલીમાં એક ગરીબ સાંભળવા જવું હતું ? એમ કહીને તેને ધુત્કારી બ્રાહ્મણનું ઘર હતું. એ બ્રાહ્મણના ઘેર ખીર કહે છે. થોડા દિવસ જાય છે અને ફરી શેઠ કહે રંધાતી હતી. છોકરાં રાહ જોઈને બેઠાં હતાં. છે અને ફરીથી શેઠાણી ધુત્કારી કાઢે છે. આખરે એવામાં ત્યાંથી દઢપ્રહારી નીકળે છે અને ખીર છેલ્લે શેઠ કહે છે, કઈ નહી વણી ન સાંભળવી જુએ છે, તે ખીર લેવા માટે દોડે છે. બ્રહ્મણથી હોય તે પણ ત્યાં જાઓ તો ખરા. લેકે આ જોયું નથી જતું, કારણ કે પિતાનાં છોકરાં મેળાપ થશે. શેઠને એમ કે એમ કરતાં કાંઈક ભૂખથી ટળવળે છે માટે તે સામે જાય છે અને શેઠાણી સુધરે તે..છેવટે શેઠાણી જવાનું નકકી તેની સામે ઉભે રહે છે. દઢપ્રહારી આવી કરે છે અને જાય છે અને વાણી સાંભળે છે. તેને નજીવી ચીજ માટે તલવાર ખેંચે છે. કારણ વાણી સેંસરી ઉતરી જાય છે. અહંકાર એટલે ભૂખથી અને ક્રોધથી તેનું મગજ બહેર મારી અંધકાર. આ બધો વૈભવ શા માટે ? કેવળ ગયું હતું. ત્યાં રસ્તામાં ગાય આડી આવે છે. અંધકારને પોષવા માટે જ ને ? અહમ ઉપર જ સીધી ગાય પર તલવાર ચલાવે છે. ત્યાં તેની આખો સંસાર ચાલે છે. અહંકારને શાસ્ત્રમાં તે સામે બ્રાહ્મણી આવે છે. બ્રાહ્મણી પર પણ તલવાર પહાડ કહે છે. આ અહંકારરૂપી પર્વત જ્યાં ચલાવે છે. બ્રાહ્મણી ગર્ભવતી હતી. બ્રાહ્મણી સુધી આડો હશે ત્યાં સુધી ભગવાનના વાણીરૂપી અને ગભ બને તરફડીને મરી જાય છે. સામે કિરણો જીવનમાં પ્રવેશી શકશે નહીં. માટે પહેલાં બ્રાહ્મણ આવે છે. બ્રાહ્મણને મારી નાખે છે. શાસ્ત્રમાં અહંકારરૂપી અંધકારને નાશ કરે. શેઠાણીનો આવતી મહા ચાર હત્યાઓ - બ્રહ્મહત્યા, ગૌહત્યા, અહંકાર ઓગળી જતાં જ તેને પોતાના સઘળા ભૂણ (ગભ) હત્યા અને સ્ત્રી હત્યા આ ચાર-ચાર દુગુણે ખાંખ સામે દેખાય છે. જીવનમાં બહુ મોટું હત્યા કર્યા પછી જ્યાં એ ખીરના તપેલા પાસે પરિવર્તન થઈ ગયું અને નિયમિત રીતે શેઠાણી પહોંચે છે ત્યાં બાળકની રોકકળ સાંળળીને વાણી સાંભળવા જાય છે. શેઠ કહે છે અરે એ તેને ખૂબ આઘાત લાગે છે. તેની સામે લેહીથી શેઠાણીજી ! તમારી અંદર તે ઘણો મોટો ફેરફાર તાળ ચાર શબો પડ્યાં છે. આ નજરે જોતાં થઈ ગયો. શેઠાણીનો તો હવે ગવ ઓગળી ગયો તેનું હૃદય દ્રવી ઉઠે છે. ત્યાંથી ભાગે છે. લોકો હતે માટે કહે છે કે – હુ તે સુધરી નથી પણ તેના પર ખૂબ ફીટકાર વર્ષાવે છે. એન બગડી ગઈ છું. મને હવે મારા દે સઘળા જીવનમાં અશાંતિ અશાંતિ થાય છે. ત્યાં ફરતાં દેખાય છે. આ રીતે વાણીના સંગથી શેઠાણીનું ફરતાં તેને એક સાધુ મહાત્મા મળે છે. સાધુ
જીવન નિર્મળ બની ગયું. આપણું જીવન પત્તાના મહાત્મા કાઉસગ્નમાં છે, તેની શાંતિ જોઈને મહેલ જેવું છે. મૃત્યુરૂપી પવનના એક ઝપાટે દૃઢપહારી કહે છે. મહારાજ મને શાંતિ આપો. જીવનરૂપી પત્તાનો મહેલ પડી જતાં વાર નહીં હું મહાપાપી છું. મને બચા. મુનિ જ્ઞાનથી લાગે. માનવજન્મની વિશેષતા અને મહત્તા એ છે જુએ છે કે કોઈ મહાન આત્મા છે. મુનિ કે તે પોતે સર્વ સમજી શકે છે અને ફેરફાર કરી તેને ધમની દેશને આપે છે. આ સાંભળીને શકે છે. સાચી સમજણ આવ્યા પછી દઢપ્રહારી તેને શાંતિ થાય છે. સાધુ બને છે અને જે પાપીમાં પાપી માણસ કેવળજ્ઞાન સુધી પ્રતિજ્ઞા કરે છે કે દિવસે મને મારું પાપ યાત
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૪]
આવશે તે દિવસે આહાર પાણી ત્યાગ. હવે ગૌચરી વહારવા ગામમાં જાય છે, ત્યાં લેકે તેને ગાળે આપે છે અને કહે છે કે આ પાપી જાય. પાપી જાય. આમ એને પાપ યાદ ન આવે તે પશુ લેાકેા તેને પાપ યાદ કરાવે છે. છ મહિના સુધી આહાર પાણીના ત્યાગ થાય છે. અને છેવટે કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે. આ દાખલે નજર સામે રાખીએ તેા ખ્યાલ આવે કે આ માનવ જીવનનું કેવું મૂલ્ય છે ? આ જીવનમાં આપણે શું ન કરી શકીએ ? કેવા પાપીમાં પાપી માણસ પણ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે. આપણે તે એના જેવા
punc
www.kobatirth.org
pun
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
પાપી નથી. તે ભગવાનને પ્રાથના કરો કે ભગવાન આવા પાપીને તે કેવળજ્ઞાન આપ્યુ તે તા એવુ` કાઈ પાપ નથી કરતા મને કયારે કેવળજ્ઞાન મળશે ? પણ ખરા દિલથી પ્રાથના હોય તે સફળ થાય. ખરા દિલથી પાપના પશ્ચાતાપ હાય તે પાપીમાં પાપી માણસ પણ પવિત્ર મની જતા હોય છે. ભગવાન મહાવીર એટલે કરુણાની મૂતિ... 'કૌશિક જેવા તિય ચ પ્રાણીને પણ જો સામે ચાલીને ખૂઝવવા ગયા હેાય તે ભગવાનની સામે જતા આપણને એ કેમ ન તારે ?
શારદાપૂજન બુક માટે અવશ્ય અમારો સંપર્ક સાધે
શ્રી જૈન આત્માન`દ સભા-ભાવનગર દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવેલ “ જૈન શારદા પૂજન વિધિ ” મુક દિવાળીના દિવસે વહીપૂજન અર્થાત્ સરસ્વતી પૂજનના અવસરે કરવાની અને ખેલવાની વિધિથી સભર છે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગુરુ ગૌતમસ્વામી, માતા સરસ્વતી દેવી તથા માતા મહાલમી દેવીના આકર્ષી ફોટાઓ સાથેની આ બુકની કિંમત માત્ર રૂા. ૩-૦૦ રાખવામાં આવેલ છે.
સપ। શ્રી જૈન આત્માનઃ સત્તા
ખાડીયાર હાટલ સામે-ખાંચામાં, ખારગેઇટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧
apnaa pulsegorande dropped-prod
કુ પી. સઘવી ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ તરફથી નવી પાંજરાપેાળ શરૂ કરનાર સઘ માટે પ્રોત્સાહન ચેાજના
મુંગા, અશકત, વૃદ્ધ અને અપગ પશુ-પક્ષીઓની સેવા પાલનપેણ માટે જે ગામામાં પાંજરાપોળ ગૌશાળા ન હોય તે ગામના સધ પાંજરાપોળ શરૂ કરવાનું દરશે તે તેને પાંચ લાખ રૂપિયાની માતબર રકમ આપવા વિચારાયુ' છે. આ અંગે નીચેના સ્થળે વિગતો મોકલી આપવી.
કે, પી, સ`ઘવી ચેરીટેબલ ટ્રસ્ટ
૨૦૧, અલ્પા એપાર્ટ°મેન્ટ, લાલ દરવાજા, બંદુગરા નાકા, સુરત-૩૯૪ ૦૦૩ (ગુજરાત)
For Private And Personal Use Only
XXXXX¤
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગષ્ટ ૯૭]
ધર્મરૂપી | મહેલને | પાયે
| | | | સભ્યત્વ | | | | |
ચીમનલાલ એમ. શાહ –“કલાધર' (મુંબઈ) જૈનધર્મમાં “જ્ઞાન ત્રિાચાખ્યાં મેક્ષ' ની સારું, શુભ, સુંદર કે પ્રશસ્ત થાય છે. અને તેથી વાત પર ખૂબ જ ભાર મૂકવામાં આવ્યું છે. જ્ઞાન સારા પણું શુભપણું, સુંદરતા કે પ્રશસ્તતા એ જ અને ક્રિયા વડે મેક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે એમ જૈન સમ્યક્ત્વ છે. જ્યાં સુધી આત્માના પરિણામો શાસ્ત્રકારો સ્પષ્ટ કહે છે. જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર મિથ્યાત્વથી યુક્ત હોય ત્યાં સુધી તે સારા, શુભ, અને તપ એ મોક્ષનો માર્ગ છે. જેને દર્શન નથી સુંદર કે પ્રશસ્ત કહેવાને યોગ્ય નથી. પરંતુ તેને જ્ઞાન નથી, જેને જ્ઞાન નથી તેને ચરિત્રના દર્શન મેહનીય કમને ઉપશન ક્ષયે પશમ ક્ષય ગુણો નથી, જેને ચારિત્રના ગુણ નથી તેને મેક્ષ થતાં જ્યારે તે સંવેગ, નિદ, આદિ રક્ષણવાળે નથી. અર્થાત્ તેને કમમાંથી છૂટકારો નથી અને બને છે ત્યારે સારા, શુભ, સુ દર કે પ્રશસ્ત જેનો કમમાંથી છૂટકારો નથી તેનું નિર્વાણ નથી કહેવાને યોગ્ય થાય છે અને તેને જ શાસ્ત્રકાર સમ્યક્ત્વ એ જ મોક્ષમાગને ઉપાય છે શ્રી ભગવતેએ સમ્યક્ત્વની સંજ્ઞા આપેલી છે. ઉમાસ્વાતિજી મહારાજે “તત્વાર્થાધિગમ સૂત્રમાં
સમ્યકત્વ એ આત્માનું શુભ પરિણામ છે. 'सम्यग् दर्शन-ज्ञान-चारित्राणि मेक्षिमाग'
અને તે પરિણામને લીધે તેને શ્રી જિનેશ્વરદેવેએ એમ દર્શાવ્યું છે. અર્થાત્ સમ્યગુ દર્શન, સમ્યગ્ન
" કહેલા તત્ત્વભૂત પદાર્થોમાં શ્રદ્ધા થાય છે. તેથી જ્ઞાન અને સમ્યગૂ ચારિત્ર એ મોક્ષને મગ છે.
* શાસ્ત્રકારોએ “તત્તરથ સમજં તરવાર્થ એમ કહ્યું છે. શ્રી ઉમાસ્વાતિજી મહારાજે આ સૂત્ર રજૂ કરીને વસ્તુ સ્પષ્ટ કરી છે. આથી સમજી અને
અદ્ભા સ નમ'- એ પ્રમાણે સમ્યક્ત્વની શકાય છે કે મેક્ષમાગના ઉપાયોમાં સમાજનું
વ્યાખ્યા કરી છે, સ્થાન નિશ્ચિત અને પ્રથમ પંક્તિનું છે.
શ્રી નવતત્વ પ્રકરણમાં કહ્યું છે : સેન શાસ્ત્રમાં રકત્વનો ભારે મહિમા નવા નવા થે ગો કાળરુ તરસ દેા સમનં. ગાવામાં આવ્યા છે. કારણ કે સમ્યકત્વની વિદ્યમાન : સામારિ સમ7 || માનતા હોય તે જ આધ્યાત્મિક પ્રગતિ થઈ શકે જીવ-અછાદિ નવતત્ત્વ પદાર્થોને જે યથાર્થ છે અને જ્ઞાન, ક્રિયાના માર્ગે આગળ વધી મક્ષ રવરૂપે જાણે તેને સમ્યકૃત્વ હેય છે. અને માસુધી પહોંચી શકાય છે.
મતિપણાથી અથવા છઘસ્થપણથી જે જે ન સમ્યક્ પણું સમજવા માટે સમ્યફનો અર્થ સમજાય છે તે પણ શ્રી જિનેશ્વર ભગવતેનું સમજ જરૂરી છે. ભાષાશાસ્ત્રના ધોરણે સમ્યક કહેલું બધુ જ સત્ય જ છે એમ શ્રદ્ધાથી માને શબ્દ પ્રશંસા અથે વપરાય છે. એટલે તેને અર્થ તેને પણ સમ્યકૃત્વ હોય છે.
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭૬]
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
अरिह देवा सुगुरुणा, सादुणा जिणमय સંક્ષેપરુચિ અને ઘરુચિ એવા પણ તેના દશ
vમા રા પ્રકારો છે. દારૂ સુમા, સન્મત્ત વિતિ તાલુકા / જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર આત્માનું શુદ્ધ પરિણામ
અરિહંત એ દેવ, સુસાધુ એ ગુરુ અને એ નિશ્રય સમ્યક્ત્વ છે અને તેના હેતુભૂત જિનમત એ જ પ્રામાણિક સત્યધર્મ, આવું જે સમ્યક્ત્વના સડસઠ ભેદોનું જ્ઞાન, શ્રદ્ધા અને આત્માનું શુભ પરિણામ તેને શ્રી જીનેશ્વરદેવે ક્રિયારૂપે યથાશકિત પાલન કરવું એ વ્યવહાર સમ્યક્ત્વ કહે છે.
સમ્યક્ત્વ છે. આ વ્યવહાર સમ્યફૂલના સડસઠ આપણા ધર્મશાસ્ત્રમાં સમ્યક્ત્વના જુદા જુદા
ભેદો શ્રી પ્રવચન સારોદ્વારના ૧૪૮ માં દ્વારમાં
( આ પ્રમાણે જણાવેલા છે: ચાર સદહણ, ત્રણ પ્રકારો દર્શાવવામાં આવ્યા છે. સમ્યક્ત્વની રુચિ એટલે શ્રી જિન કથિત તત્વમાં યથાર્થપણાની
લિંગે, દશ પ્રકારને વિનય, ત્રણ પ્રકારની શુદ્ધિ, બુદ્ધિ એ સમ્યક્ત્વને એક પ્રકાર છે. નૈસર્ગિક
- પાંચ દુષણ, આઠ પ્રભાવક, પાંચ ભૂષણે, પાંચ અને આધિગમિક એ સમ્યક્ત્વના બે પ્રકારે છે.
લક્ષણે, છ જયણું, છ આગર, છ ભાવનાઓ, નૈસર્ગિક એટલે ગુરુઉપદેશ આદિ અન્ય નિમિત્તો
અને છ સ્થાને એમ સડસઠ ભેદથી યુક્ત હેય વિના સ્વાભાવિક રીતે પ્રગટ થનાર અને આદિ. તે સમ્યક્ત્વ શુદ્ધ સમજવો. ગમિક એટલે ગુરુના ઉપદેશ કે યથાર્થધથી સમ્યક્ત્વ એ ધર્મરૂપી મહેલની પીઠ અર્થાત ઉત્પન્ન થનારું.
પાયો છે. જે આ પાયે દઢ હોય તે ધર્મરૂપી
મહેલ ડગે નહિ. જે પાયે ખોટો, નિબળ હોય દ્રવ્ય સમ્યક્ષ અને ભાવ સમ્યક્ત્વ એવા પણ તેના બે પ્રકારે છે. નિશ્ચય સમ્યક્ત્વ અને વ્યવહાર
અને તેના પર મોટું મંડાણ, બાંધકામ કરવામાં સમ્યક્ત્વ એવા પણ બે પ્રકારો છે. ઔપશમિક,
આવે તે એ શોભતો નથી, એ માટે સમકિતમાં લાયોપથમિક અને ક્ષાયિક એ સમ્યક્ત્વના ત્રણ
ચિત્તને થોભાવવું, નિશ્ચય રાખવું. આ રીતે પ્રકારો છે. કારક, રોચક અને દીપકના ભેદથી
' સમ્યક્ત્વને ધર્મરૂપી મહેલના પાયા તરીકે પણ સભ્યત્વના ત્રણ પ્રકારે માનવામાં આવે છે. નિવવું. ઔપશમિક વગેરે સમ્યક્ત્વના ત્રણ પ્રકારોમાં જીવ છે, તે નિત્ય છે, પુણ્ય અને પાપને સાસ્વાદન ઉમેરીએ તે સમ્યકત્વના ચાર પ્રકારે કર્તા છે. પુણ્ય અને પાપના ફળને ભેંકતા છે, થાય. તેમાં વેદક ઉમેરીએ તે સમ્યક્ત્વના પાંચ મેક્ષ અવશ્ય છે અને તેના ઉપાય પણ છે. આ પ્રારો થાય રામ્યકૃત્વના આ પાંચ પ્રકારના રીતે સમ્યક્ત્વના છ સ્થાને જેન શાસ્ત્રકારોએ
ગિક અને આગિકિ એવા બે બે ભાગો બતાવ્યા છે. રામ્યક્ત્વરૂપી અમૃતનું પાન કરી કરીએ તે સમ્યક્ત્વ દશ પ્રકારનું થાય. અથવા સર્વ જે અજરામર રસ્થાનને પામે એ જ નિશગ રુચિ, ઉપદેશરુચિ, આજ્ઞારુચિ, સૂત્રરચિ, અભ્યર્થના. બજરુચિ, અભિગમરુચિ, વિસ્તારરુચિ, ક્રિયારૂચિ,
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
৩৩
oooooo
જુલાઈ-ઓગષ્ટ-૯૭] 900000૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
પર સંવત્સરીનો મર્મ કર
લેખક છે. શ્રી કુમારપાળ દેસાઈ ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
ooo
પબાગ પવની આરાધનાના દિવસોમાં છે. પહેલા પ્રકારના છ મનુષ્યત્વરૂપી મૂળ આત્માને જવાની જરૂર છે. કેડી જે દેહ મૂડીને જાળવે છે, તે ઉપરાંત પૂજ્યતાને પામે અને તેમાં રહેલા મદ, માન, મેહને ભલે ખાઈ છે. મનુષ્યજીવનમાં સદાચાર, શીલને વ્રત પાળી નાખીએ પણ લાખેણા આત્માને શેધીએ. આમેય મુક્ત બને છે. પષણ એ આત્માને શોધવાનું પર્વ છે મા બીજા પ્રકારના છ મુક્ત નથી બનતા, પણ પના એને સર્વશ્રેષ્ઠ મૂળ મંત્ર છે. વેરના
' મનુષ્યત્વ જાળવી રાખે છે, સાદા આચારો એ અંધકારમાં, ઢેબના દાવાનળમાં વિહરતા જીજને
પાળે છે. માટે આજે આમીય પ્રેમને કાજે પ્રાયશ્ચિત્તનું પર ઊગ્યું છે. દીપાવલીના પર્વે નફા તટને ત્રીજા પ્રકારના છ મનુષ્યત્વ પણ છે હિસાબ કરવામાં આવે. સંવ
નાખે છે, ને અનાચારીને સરી પવને અર્થ છે વાર્ષિક
દુરાચારી બની નરના ભાગી પર્વ આ દિવસે વર્ષભરના
બને છે. સારા નરસાં કાર્યોનું સરવૈયું
દોષદર્શન અને આંતર કાઢીને ખોટા કાર્યોમાંથી
ખેજનું આ પર્વ છે. આજના મુક્તિ મેળવવાને નિષ્ઠાપૂર્વક
દિવસે આપણે જાતને ખળપ્રયત્ન કરવો જોઈએ.
વાની છે, ભૂલ કેનાથી નથી આપણા આગમ શાસ્ત્રોમાં
થતી? માણસમાત્ર ભૂલને ત્રણ વેપારીઓનું એક દછાત
પાત્ર ગણાય છે. આવી ભૂલ આવે છે. ત્રણ વેપારીઓ
કોઈવાર આપમેળે થાય છે, સરખી મૂડી લઈને વેપાર
કઈવાર કમબળે થાય છે, કરવા નીકળ્યા હતા. દેશા
કેઈવાર ગેરસમજથી થાય છે. વરમાં ઘૂમીને ઘણા દિવસે સહુ
આપણે ઈચ્છીએ કે ન ઈચ્છએ પાછા ફર્યા પહેલે વેપારી મૂળ મૂડીને બમણી તેય જીવનનાં વ્યવહારમાં કલેશ અને કંકાસ કરીને પાછો આબે, બીજે ભાવની મંદીમાં થ ય છે. આ બધી ભૂલો કમની પાટી ઉપર જરૂર ફસાયે છતાં મૂળ મૂડી સાચવીને પાછો આવ્યો. અંકિત થશે, પણ એ વજલેપ બને તે પહેલા એ ત્રીજે વેપારી તો નુકશાનીમાં ડૂબી ગયા. પાટીને કોરી કરવાનો પ્રયત્ન તે ક્ષમાપના છે. કમાણીની વાત તે દૂર રહી પણ મૂળગી ૨મ જ ભગવાન મહાવીરે એમના પૂર્વભવમાં ત્રિપૃષ્ઠ ઈને આવ્યો.
વાસુદેવ તરીકે શૈય્યાપાલકના કાનમાં ધગધગતું આ ત્રણ વેપારી જેવા સંસારના સર્વ જીવો સીસું રેડયું હતું યુગો વીતી ગયા પછી ભગવાન
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૭૮]
મહાવીરની સાધનાનું બારમું વર્ષ` ચાલતુ' હતું ત્યારે પૂર્વભવના શૈય્યાપાલક ગાવાળ તરીકે આવે છે. ભગવાન મહાવીરના બન્ને કાનમાં શૂળ ખાસી દે છે. આ ઘટના બતાવે છે કે વેરનું' ઝેર સમયસર ઉતારવામાં ન આવે તે કેવુ દારૂણું પરિણામ આવે ?
સ'વત્સરી પર્વની સાચી સિદ્ધિ સ્વ-દ્વેષ દાનમાં છે. ડગલે ને પગલે વેાયેલા રાગદ્વેષના પક પાર કરી જવામાં છે. ભૂલે પ્રત્યેની જાગૃતિમાં છે. જો માનવી સમયસર પેાતાની ભલે અને ભેગા પ્રત્યે જાગ્રત ન થાય તે તેની ઘણી ખરાખ દશા થાય છે એ અસત્યવાદી, વ્યસની આસક્ત અને હિંસક ખની જાય છે.
આમ પર્યુષણના આ દિવસે આંતરખેાજના દિવસે છે. માનવી સતત બહાર ભ્રમણ કરતે રહે છે. બહારની દુનિયા જોવી પણ સરળ હાય છે એને માટે નજર ાય તે ચાલે, દૃષ્ટિની જરૂર નથી આપણી ઇન્દ્રિયાનુ પણ બાહ્યજગત ભણી વિશેષ રહેતુ હોય છે, પર'તુ પર્યુષણના દિવસે માત્મનિરીક્ષણના દિવસેા છે. વ્યવહારમાં અનેક વાને દુભવવાનું બને છે. એમની તરફ અન્યાય, અનાદર કે અપરાધ થઈ જાય છે. વેર વિરાધ કે વૈમનસ્ય જન્મે છે. આ બધાના વિચાર કરીને એ ભૂલભરેલા માળેથી પાછા વળવાની વાત છે, તેની ક્ષમા માંગ, એમની સાથેને વેર અને વિરાધ તજી દેવા, એટલુજ નહિં પણ એમની સાથે મૈત્રીભાવ કેળવવે એ ક્ષમાપનાનેા હેતુ છે.
ક્ષમાપનાના મ`ત્રમાં ક્ષમા માગવી અને આપવી એમ બન્ને ભાવેશ સમાયેલા છે. કોઈની ક્ષમા માગતા પહેલા માણસને અહંકારના શિખર ઉપરથી નીચે ઉતરવુ· પડે છે. જે માંગતા મેટાઈ કે નાનાઇ નડે નહિં એનુ' નામજ મિચ્છામિ દુક્કડમ્
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
૨૦૦૦૧ મા o
occ
કેાઈએ ભૂલ કરી....
કેાઈનાથી મસ્તી થઇ ગઇ....
અને સબધામાં દરાર પડી ગઈ ! સબધામાં કડવાશ ભળી ગઈ... આમ દિવસે વીત્યા....મહિનાઓ પસાર થઇ ગયા...કદાચ વરસે પણ........! ! છતાંયે આજે જે એ માણસ તમારી સામે ઉભા છે... ક્ષમા માંગવા માટે ! પેતાની ભૂલ કબૂલવા માટે આવ્યે છે...તે તમારી ફરજ છે કે મહુ સહજતાથી સરળતાથી એને ક્ષમા કરી દે. ઘણી વખતે માંગનાર માંગે એ પહેલા જે આપી દઇએ તે ખાનદ વધે છે.
ગણગણાટ ઢાઢીની એ પાંદડીએમાં રસળીને રહે છે...એકનુ પણ જુદાપણુ’ ગીને ગુગળાવી દેશે.
For Private And Personal Use Only
ક્ષમા માંગનાર જ નહીં... આપનાર પણ મહાન છે. ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
00000000000:0:0000000000000
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુભાઈએ ગષ્ટ-૯૭
[૭૯
જાગતાં રે જો ?
– લેખ – પૂ. આચાર્ય ભગવંતશ્રી વિજય મહિમાપ્રભસૂરીશ્વરજી મ. સા.
-
(ગતાંકથી ચાલુ)
અને રોજ રોજ આસકિતભાવ વધતું હોય તે
, સાંભળવાનો અર્થ શું ? આપણે ઘણીવાર બોલીએ છીએ કે શું કરીએ?
આપણે વિચારી ગયા કે દાસીના વચનથી જાગીભાવના ઘણી છે, પરંતુ પ્રમાદ નડે છે. જો પ્રમાદ
રદારની ઉંઘ ઉડી ગઈ. આત્મ જાગૃતિ જાગી. પ્રમાદ નડતે હોય, પ્રમાદ હાનિકર્તા છે. એ સચોટ
ત્યાંગી વિવેકથી વતવા લાગ્યો. આમ એક દાસીના ખ્યાલ આવ્યો હોય, પ્રમાદ વિવેક ભુલાવે છે
વચનથી જાગીરદાર જાગૃત થયો. તો જાગીરદાર એવું ભાન થયું હોય, તે જીવનને અપ્રમાદી
સારો કે પછી ઉપદેશની અવગણના કરનાર તો બનાવવા મહેનત કરી છે ખરી ? જે મહેનત
સાર ? નથી કરી તો આવા મધુરા શબ્દથી આત્મ સતેષ
આવી વાત સાંભળવા છતાં કેવળ આત્મતો મનાતું નથી ને ? અથવા આવા મધલાળ સંતોષ જ અનુભવાય છે, પરંતુ એથી વળે શું? સમા વચનના અંચળા નીચે આત્મવંચના તે મીઠાઈના નામો તે ગણી જઈએ, પણ ગળે ઉતાર્યા નથી થતી ને ? આપણા સત્કાર્ય આડે પ્રમાદ વિના ભૂખ મટવાની ? એ કરતાં બટકું રોટલે અંતરાય કે અવરોધે નડતાં હોય તે આપણી પિટમાં જવાથી શાંતિ વળે છે તેમ આવી એકાદ નરવશતા જ છે. જે નરવશતા આપણા નિમળ વાત ગળે ઉતરી જાય અને વર્તનમાં વણાઈ જાય તત્વને રોકે છે. આપણે પ્રમાદથી સત્કાર્ય કરી ને તો આત્મવિકાસ સંધાય. બાકી કેવળ સાંભળીને જ શકીએ તે પણ મનને સમજાવી દેવાય છે કે રાજી થનારી ઉંઘતે સમજે કે જમતા ? ભલા! આ કામ આપણું ભાગ્યમાં નથી. આ રીતે સાંભળીને જાગતે માનવ નઠારૂં ફેકી દે છે અને પ્રમાદને હટાવી દેવાને બદલે મનને સમજાવી દેવા સ; સ્વીકારી લે છે. કે બહાના કાઢવામાં ઉપયોગ કરીએ છીએ. ધમની વાત સાંભળીએ. ત્યાગની વાતો ઘર-દુકાન કે વ્યવહારમાં કદી કહ્યું કે મને પ્રમાદ વિચારીએ પરંતુ જ્યાં સમય આવે કે ધર્મ અને નડે છે, આજે દુકાને નહિ જાઉં આ કામ નહિ ત્યાગને બાજુ પર મૂકી દઈએ અને મનને કરું એ વખતે તે ઝટપટ જવાય છે. જે તમારે સમજાવી દઈએ કે ભલા ! આ તારું કામ નહિ. ધર્મ આચરવો હોય એક પણ તત્વ એવું તે પછી આ બધું સાંભળીને કરવાનું શું? બસ નથી કે તમારી આડે આવે. એટલું ખરું કે આ સાંભળીને ખુશી થવાનું અને ખંખેરીને ઘર ભેગા માટે જાગૃતિ-તાકાત અને તેમના જોઈએ.
થવાનુ એ જ કે બીજું કંઈ ખરૂં? લેકચર મુફ હૈયું :
એક સ્થળે ગીતાજીનું પ્રવચન ચાલતું હતું. પ્રમાદ નુકશાન કર્તા છે. પ્રમાદ વિવેક ભુલાવી લેકે શ્રવણથે ત્યાં ખૂબ ભેગા થતા. એમાં એક આત્માને અવળે રસ્તે દોરે છેઆવું સમજવા પિતા-પુત્ર પણ આવતા. એક વખત ગીતાજીમાં છતાં પ્રમાદને દૂર કરવાનું લક્ષ્ય રહેતું ન હેય આવ્યું કે “રામવત સર્વ ભૂતેષુ” સર્વ પ્રાણીને
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પિતાના આત્માની સમાન જેવા અન્ય કોઈને કામ નહિ, આવી વાતે તારે સમજવા જેવી નથી. મારવું-પરિવું કે દેખ દેવું નહિ
એ તે અમારા જેવા ઘરડાનું કામ આપણે ઘડી આ વિશ્વમાં જે કંઈ પ્રાણી વિહરી રહ્યા છે, બે ઘડી સાંભળીને કાન પવિત્ર કરી લેવા. તે સર્વ આપણા આત્મા સમાન જ છે. જેવું આવા રીઢા આત્માઓને હું સંભળાવું, કે આપણું અમસ્વરૂપ તેવું જ સ્વરૂપ સવ પ્રાણીનું બીજા સંભળાવે તે ય શી અસર થવાની ? જાણે છે. પછી ભલે કુંજર હોય કે કીડી. એમને ભુજીયા ડુંગરના કાળમીંઢ પાણી, અરે ! પણ વિપરીત નજરે જોવાથી તે આપણને નુકશાન પણ કલાતરે પાણીથી ઘસાય છે. પણ પાકટ થાય છે. આ આત્માઓમાંથી જ પરમાત્મા બને હૈયા ન પલળે કે ન પીગળે, જાણે હતા ત્યાં ને છે. આવી સમભાવની દષ્ટિ આવી જાય, તે ત્યાં. મનમાં એમ પણ વિચારતા હશો કે સાધુ આપણે પણ પ્રભુપદ પામવા સમર્થ બનીએ. મહારાજ કહે તેમ કરીએ તો વહેલા બાવા બનીએ.
આવી સમભાવ-મૈત્રી આદિની વાત સાંભળી કેમ ખરું ને ? સંસારની ૫ છૂટતી નથી ને બાપ-દીકરો દુકાને ગયા. એવામાં ગાય આવી, ધમમાં ચિત્ત ચોંટતું નથી, ત્યાં સુધી ઘેર ગાયે બાજુમાં પડેલા શીંગના કેથળામાં મેટું નિંદ્રામાં છે. નાખ્યું, ત્યાં બાપે ઉઠીને માયને બે-ચાર લાકડી વોટરપ્રૂફ પર પાણી ન અડે. ફાયરપ્રુફને લગાવી દીધી. દીકરે કહ્યું, બાપ! ગાયને મરાય? આમ ન લાગે. તેમ આવા લેકચરમુફ હૈયાને તે પણ આપણા જ આત્મા સમાન છે એવું તે ઉપદેશ ન લાગે. સાંભળવા છતાં ઉંઘ ઉડે નહિ, હમણું જ સાંભળીને આવ્યા છીએ. તેનો અમલ પ્રમાદ જાય નહિ. અંતરની મેલાશ દેખાય નહિ કરવાને બદલે ગાયને મારે છે કેમ ?
અને તેને ધે વાને ઉપાય થાય નહિ. તે આ બાપે કહ્યું બસ બેસ હવે ડાયલા. એવી વાતે બધું સાંભળવાનો અર્થ શું ? અરે ! કદાચ સાંભળીને અમલ કરીએ તે વહેલા ભુખે અમલમાં મુકવાની વાત તો દૂર રહી ! પણ મરવાનો સમય આવે, એમાં તને સમજ ન પડે. બોલનાર કયા ભૂલે છે, એવી ભુલ શેધવા તે એમાં તારું કામ નહિ. ધમ" સુરુ ધર્મમાં જોડે નથી આવતા ને? આવી વૃત્તિઓ જ્યાં “ મન ખરાં, પણ જ્યાં અમલમાં મુકવાનો સમય આવે મેલાં તન ઉજળા” હોય ત્યાં જીવનમાં પ્રકાશ ત્યારે બાપ જણાવી દે, કે “બેટા? એ તારૂ સમજ કે અંધકાર ? [ ક્રમશઃ]
શ્રી જૈન આમાનદ સભા-ભાવનગરના
પેન મેમ્બર તથા આજીવન સમશ્રીઓ જોગ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગરના પેટન મેમ્બર તથા આજીવન સભ્યશ્રીઓને નમ્ર વિનંતી કે આપશ્રીને ગત ઓકટોબર-૯૬ દરમ્યાન અલગ પિસ્ટથી આપશ્રીને માહિતીફોમ તથા પરિપત્ર રવાના કરવામાં આવેલ. જેમાંથી હજુ અમુક સભ્યશ્રીઓની માહિતી ફેર્મ ભરાઈને સભાને પહોંચતા થયા નથી. તે હવે પંદર દિવસમાં આ ફોમ ભરાઇને નહિ આવે તો અમારે ના છૂટકે આપનું સભ્યપદ રદ કરવાની ફરજ પડશે. જેની ખાસ નોંધ લેવા નમ્ર વિનંતી છે. જે પ્રમુખશ્રી
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
ભાવનગર. તા. ક. : ફક્ત પેટ્રન મેમ્બરએ જ પિતાનો પાસપોર્ટ સાઈઝના બ્લેક એન્ડ વ્હાઈટ ફોટો
મોકલવાનું છે. આજીવન સભ્યશ્રીઓએ ફક્ત માહિતી ફોર્મ વિગતવાર ભરીને મોકલવાનું છે. ગ્રાહક નંબર લખે આવશ્યક છે.
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી તાલધ્વજ (તળાજા) ગિરિરાજ યાત્રા પ્રવાસ શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર દ્વારા સંવત ૨૦૫૩ના જેઠ સુદ ૩ રવિવાર તા. ૮-૬-૯૭ના રોજ શ્રી તાલધ્વજ (તળાજા) ગિરિરાજને યાત્રા પ્રવાસ રાખવામાં આવ્યા હતા. જેમાં સભાના સભ્યશ્રી ભાઈઓ તથા બહેનો સારી એવી સંખ્યામાં જોડાયા હતા. તાલધ્વજ ગિરિરાજ સિથત સૂ મતિનાથ દાદાના દરબારમાં રાગ-રાગિણીપૂર્વક પૂજા ભણાવવામાં આવી હતી.
તળાજા યાત્રા પ્રવાસના ડોનરશ્રીની વ્યાજુ રકમમાંથી શ્રી તળાજા ધમ શાળામાં ગુરુભક્તિ તથા સ્વામીભક્તિ કરવામાં આવી હતી.
શ્રી તળાજા યાત્રા પ્રવાસના ડોનરશ્રીઓના શુભ નામ (૧) શેઠશ્રી ધનવંતરાય રતિલાલ શાહ (અબિકા સ્ટીલવાળા) ભાવનગર (૨) શેઠશ્રી હઠીચંદ ઝવેરભાઈ શાહ હ. શ્રી ભૂપતરાય નાથાલાલ શ હ ભાવનગર (૩) શેઠશ્રી નાનચંદ તારાચંદ શાહ હ. શ્રી ભૂપતરાય નાથાલાલ શાહ મુ ગઈ (૪) શ્રીમતી અજવાળીબેન વછરાજભાઈ શાહ હ. શ્રી ભૂપતરાય નાથાલાલ શાહ ભાવનગર (૫) શેઠશ્રી ચુનીલાલ રસીલાલ સાત
ભાવનગર (૬) શેઠશ્રી જયંતીલાલ રતિલાલ સત
ભાવનગર (૭) શેઠશ્રી ભેગીલાલ વેલચંદ મહેતા હ. જસવંતરાય ભાગીલાલ મહેતા ભાવનગર
શોકાંજલિ શ્રી ઇન્દુલાલ મગનલાલ શાહ - ભાવનગર મુકામે સ્વર્ગવાસી થયેલ છે. તેઓશ્રી આ સભાના આજીવન સભ્ય હતા. તેઓશ્રી ખૂબ જ ધાર્મિકવૃત્તિવાળા અને સભા પ્રત્યે લાગણી ધરાવતા હતા. તેમના અવસાનથી તેમના કુટુ બીજનો પર આવી પડેલ દુ:ખમાં સભા સમવેદના પ્રગટ કરવા પૂર્વક તેમના આત્માને પરમ શાંતિ મળે એવી પરમકૃપાળુ પરમાત્મા પાસે પ્રાથના કરીએ છીએ..
લિ.
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા,
| ભાવનગર. શ્રી ધીરજલાલ ગુલાબચંદ કાપડિયા-મુબઈ મુકામે સ્વર્ગવાસી થયેલ છે. તેઓશ્રી આ સભાના આજીવન સભ્ય હતા તેમના પિતાશ્રી ગુલાબચંદ અ ણંદજી કાપડિયા માફેંક તેઓશ્રી પણ આ સભા પ્રત્યે અનહદ લાગણી અને મમતા ધરાવતા હતા. પ્રસંગોપાત સભાના કાર્યોમાં રસ લઈ માગદશન પણ આપતા હતા. ધાર્મિક વૃત્તિવાળા અને મીલનસાર સ્વભાવના કારણે તેઓ સૌના પ્રિયપાત્ર હતા. તેમના દુઃખદ અવસાનથી તેમના કુટુંબીજનો પર આવી પડેલ દુ ખ માં સભા સમવેદના પ્રગટ કરે છે. તેમના આત્માને પરમકૃપાળુ પરમાત્મા પરમ શાંતિ આપે એવી પ્રાર્થના કરીએ છીએ.
લિ. શ્રી જૈન સભાનંદ સભા,
ભાવનગર..
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shree Atmanand Prakash Regd No. GBV 31 સદાચરણ.... दरिद्भस्य परा लक्ष्मीः श्रीमतो बलमद्दभुतम् / रक्षितव्यः सदैवासौ स्वस स्वब्ययादपि / / સદાચરણ દરિદ્રની મહાન લક્ષ્મી છે અને શ્રી મતનું અદ્ભુત બળ છે. પોતાના સર્વસ્વના ભેગે પણ એને સદા સુરક્ષિત રાખવું જોઈએ. E It (good conduct ) is the best wealth to the poor and wonder. ful power to the rich, It ought to be always preserved by a person even at the sacrifice of all his belongings. BOOK-POST 11t 2.pee % છે. શ્રી જૈન આત્માન 6 સભા, & 0 0 836-હૈleebly eqc Blka. From, તંત્રી : શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ પ્રકાશક : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ભાવનગર, મુદ્રક : આનંદ પ્રિન્ટીંગ પ્રેમ, સુતારવાડ, ભાવનગર, For Private And Personal Use Only