Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧
પુસ્તક : ૮૯ અંક :
&
.
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
જીવનમાં શાંતિ, મરણમાં સમાધ, પલકમાં સતિ, અને પરપરાએ મુક્તિપદની પ્રાપ્તિ માટે શ્રી નવકાર મંત્રની સાધના એ અમેાધ ઉપાય છે.
•
અષાઢ
જુલાઇ
૧૯૯
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કીના આત્માનદ સભા ભાગ, ભાવનગર
For Private And Personal Use Only
ખાત્મ આવત દુ વીર સવત ૧૫૧૮ વીક્રમ સવંત ૨૦૪૮
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
22-37@
૧
૨
3
ક્રમ
SSCT2
($)
લેખ
13
આ સભાના નવા આજીવન સભ્ય
(૧) શ્રી નવિનચન્દ્ર નગીનદાસ કામદાર-ભાવનગર (૨) કુમારી કાકીલાબેન બેચરદાસ શાહ–ભાવનગર (૩) કુમારી રમાબેન ધરમચંદભાઈ શાહ–ભાવનગર (૪) શ્રીમતિ ભારતીબેન અમુલખરાય શાહ–ભાવનગર
27
www.kobhatirth.org
29
આત્મસિદ્ધિ
એક દીવાથી અનેક દીવા પ્રગટે
શ્રી હીરાલાલ ભાણજીભાઇ શાહેતુ થયેલુ' બહુમાન અને સન્માન પત્ર
શ્રી જૈન આત્માનદ સભાની સામાન્ય સભાની મીટીગ તા. ૨૮ ૬-૯ર રવિવારના રાજ સવારના ૧૦-૩૦ કલાકે મળી હતી, તેમાં ગત વર્ષ માટેના નીચેના હૈદેારા તથા વ્યવસ્થાપક સમિતીના સભ્યશ્રીની સર્વાનુમતે નિમણુંક કરવામાં આવેલ છે.
(૧) શ્રી ભૂપતભાઈ નાથાલાલ શાહુ ભાગીલાલ ભાણજીભાઇ શાહુ કાન્તિલાલ જગજીવનદાસ દાણી જય તીલાલ રતિલાલ સલેાત પ્રતાપાય અનેાપચદ્રભાઇ મહેતા પ્રવીણચન્દુ જગજીવનદાસ સઘવી
અ નુ ક્ર મણિ કા
લેખક
શ્રી ભદ્રંકરવિજયજી મહારાજ સાહેબ અનુવાક : કુ. અલ્પા જીતેન્દ્રકુમાર
"
હેાદેદારો :(૧) સભાના પ્રમુખ શ્રી પ્રમેાદકાન્ત ખીમચંદભાઇ શાહ (૨) સભાના ઉપપ્રમુખ શ્રી મેાહનલાલ જગજીવનદાસ મલાત (3) શ્રી નગીનદાસ હરજીવનદાસ શાહ (૪) સભાના મંત્રી શ્રી કાન્તિલાલ રતિલાલ સલાત (૫) હિંમતલાલ અનેાચ દભાઈ મેતીવાળા ચીમનલાલ વમાનભાઇ શાહુ
,,
25
99
શ્રી (૬) સભાના ખજાનચી શ્રી — વ્યવસ્થાપક સમિતીના સભ્યશ્રી :—
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
"3
(૯)
1)
નટવરલાલ
(૧૦) , (૧૧),, ભૂપતરાય
For Private And Personal Use Only
પ્રશ્ન
(૭) શ્રી ચીમનલાલ ખીમચ'દભાઇ શેઠ (<) સંજકુમાર મનીષકુમાર
૧૦૧
શબ્દચન્દ્ર
નગીનદાસ
પ્રભુદાસ જયતિલાલ
હાર
શાહ
શાહ
શાહુ
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
| શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
માનહ તંત્રીશ્રી : પ્રમોદકાંત ખીમચંદ શાહ એમ. એ., બી. કેમ, એલ. એલ બી.
આત્મસિદ્ધિ
અધ્યાત્મવેગી પંન્યાસ પ્રવર શ્રી ભદ્રકવિજ્યજી મ. સા.
步步步步体性事年事事的事中事存在法步步步步步步步步步事
– આત્માને સિદ્ધ કરનારાં અનુમાન – આત્મા સંવેદન પ્રત્યક્ષ હોવા છતાં તેની સિદ્ધિ માટે અનુમાન પ્રમાણે પણ અનેક છે.
શરીરનો કર્યો
ઇન્દ્રિયને અધિષ્ઠાતા શરીર આદિમાન પ્રતિનિયત આકારવાળું છે ઈન્દ્રિયો એ જ્ઞાનના કારણ છે માટે તેનો માટે તેને કર્તા હોવો જોઈએ. જેમ ઘટ-પટાદિ અધિષ્ઠાતા (ચૈતન્ય સંપાદક) હે જોઈએ. જેમ આદિમાન પ્રતિનિયત આકારવાળા છે, તેથી તેના દંડ, ચક્ર શિવરાદિ કારણે છે તે તેનો અધિષ્ઠાતા કર્તા કુંભાર મકરાદિ અવશ્ય હોય છે. કુંભાર અવશ્ય હોય છે.
દ્વીપ, સમુદ્ર, મેરુ પર્વત આદિ-આદિમાન વિષયોને આદાતા નથી: તેના કઈ કર્યા નથી અને મેઘ, મેઘધ.
- ઈન્દ્રિયો આદાન છે અને વિષયો આદેય છે, ખ્યાદિ કતિનિયત આકારવાળા નથી માટે તેને કેઇ ,
આદાન-આદેય હેાય ત્યાં આદાતા અવશ્ય હોવો કતો નથી. શરીર એ આદિમાન પણ છે અને જોઈએ. જેમ સાણસે આદાન છે અને હું પ્રતિાનયત આકારવાળું પણ છે. તેથી તેને તો આદેય છે. તે તેને આદાતાલુહાર પણ છે. એજ અવશ્ય હવે જોઈએ. જે કેઈ તેના કર્તા છે રીતે ઈન્દ્રિયો દ્વારા વિષયનું આદાન કરનારો તે જ આત્મા છે.
જે છે, તે અહમા છે. શરીરનો ભોકતા
શરીરને સ્વામી શરીર ભાગ્ય છે માટે તેને ઈ ભકતા હે , શરીર પ્રતિનિયત સંઘાત અને રૂપતિથી મુક્ત જોઈએ. જેમ ભજન, વસ્ત્ર આદિ ભેગ્ય છે તે છે માટે તેને કેઈ અપ (સ્વામી) અવશ્ય હો તેને કોઈને કોઈ ભેતા અવશ્ય હોય છે. જોઈએ. જેમ સઘાત અને રૂપાદિથી મુક્ત પર
જુલાઈ-૯૨)
૧૯૩
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વગેરેના સ્વામી અવશ્ય હેાય છે. પ્રતિનિયત સઘાત અને રૂપાદિથી જે યુક્ત નથી તેના સ્ખામી પશુ કોઈ નથી. જેમ જ`મલના ટેકરા
અથવા
રેતીના ઢગલા
એ રીતે શરીર, ઇન્દ્રિયા વગેરેના કર્તાપણુ આત્મા સિવાય અન્ય કોઇ પદાર્થ સિદ્ધ થતા નથી, પરલેાક-સિદ્ધિ
આત્મા એ સત્ પાય છે પણ અસત્ નથી.’ જે સત્ છે તે ઉત્પાદ, વ્યય અને ધ્રૌવ્ય એ શ્રેણ ધર્મથી યુક્ત હાય છે.
પ્રત્યેક વસ્તુના અમુક ધ' વડે ઉત્પાદ અને અન્ય ધર્મ વડે વિનાશ થાય છે તથા વસ્તુ કાયમ રહે છે.
આત્મા એ સત્ પદા છે પરંતુ તે જયાં સુધી કાઁથી સમૃદ્ધ છે ત્યાં સુધી નરકાદ્રિ ચતુગતિ રૂપ સ’સારમાં સસર પરિભ્રમણ પણ ચાલુ જ રહેવાનુ અને આ પરિભ્રમણ જ્યાં સુધી ચાલુ રહે ત્યાં સુધી જીવને નાકાદિ પર્યાયરૂપે ઉત્પાદ અને તુષ્પાદ પર્યાયરૂપે વિનાશ પણ ચાલુ જ રહે છે. છતાં આ ઉત્પાદન અને વિનાશમાં પણ જીવતુ જીવવ દ્રવ્ય સ્વરૂપે અવસ્થાન તે ત્રિકાલામાંધિત છે. ક` સખદ્ધ જીવનેા જે મનુષ્યવાદ પર્યાયરૂપે વિનાશ તે તેનુ મરણ્ છે અને જે તારકત્વાદિ પર્યાયરૂપે ઉત્પાદ તે તેને જન્મ છે. અનુ` જ નામ ૫લેક ઇં
કર્મીની—સિદ્ધિ
આત્મા હૈયાત છે માટે તેને પલેાક છે અને તે પરલોક ચતુ*તિ રૂપ સંસાર છે તેનુ કારણ ક્રમ છે. કમથી સથા મુક્ત અનેલ આત્માને તુતિરૂપ સ ંસારમાં પરિભ્રમણ કરવાનું રહેતુ. નથી; પરંતુ તેમના સિદ્ધશિલા ઉપર લેકના અંત ભાગે શાશ્વત નિવાસ હેાય છે. આ સ્થાનને મુક્તિ; સિદ્ધિ, મેક્ષ કે પરમપદ વગેરે અથ સગત નારાથી આળખવામાં આવે છે
૯૪]
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એ અવસ્થામાં કમના સર્વથા વિનાશથી થનાર છે, જ્યાં સુધી આત્મા કમથી બદ્ધ છે ત્યાં સુધી તેને ચતુર્ગાંતિરૂપ સસાર છે
આત્મા જેમ વસવેદ્ય પ્રત્યક્ષ છે. તેમ ક્રમ વસ વેદન પ્રત્યક્ષ નથી કારણ કે આત્માના ગુણ નથી પરંતુ તે કાવાના સૂક્ષ્મ પુદ્ગલા છે, જે કેવળ અજ્ઞાના જ્ઞાનને પ્રત્યક્ષ છે.
છદ્મસ્થ આત્માઓને વિદ્યમાન એવા ક્રમના પુદ્ગલે પણ પ્રત્યક્ષ નથી કારણ કે તે સૂક્ષ્મ છે છતાં તેની વિદ્યમાનતા અનુમાનથી સાધ્ય છે. વિદ્યમાન એવા પરમાણુઓ અતિશય સૂક્ષ્મ હેાવાથી જેમ ઇન્દ્રિયાને અંગેચર છે. પણ સ્ક ધાદિ કા દ્વારા અનુમાનગમ્ય છે તેમ વિદ્યમાન એવા પણ કા'ણ વણાના પુદ્ગલા આત્માની સાથે સદ્ધ હાવા છતાં ઇન્દ્રિયાને અગેાચર છે. તેથી માત્ર તેના કાર્યો દ્વારા તે કેવળ અનુમાનગમ્ય જ બની શકે છે.
કમની સિદ્ધિ માટે અહી. ઘણુાં અનુભાના
નહિ આપતા માત્ર બે-ત્રણ અનુમાના જ આપીએ છીએ.
સુખ-દુ:ખાનુભવનું કારણ
સુખ દુઃખના અનુભવ એ કાય છે માટે તેના હેતુ ક્રમ છે. આ કુરૂપ કાર્ય ના હેતુ ખીજ છે : તેના જેમ અહી કઇ એમ કલ્પના કરે કે ‘સુખદુ;ખના અનુભવના હેતુભૂત આહાર કટકાદિ પ્રત્યક્ષ વસ્તુઓને દાડી અપ્રત્યક્ષ કને માનવાની શી આવશ્યકતા છે ? ' તેા તે કલ્પના બરાબર નથી કાણુ કે આહાર-કટકાર્ડારૂપ સુખ-દુ:ખના તુલ્ય સાધના જેને પ્રાપ્ત થયા છે એવી વ્યક્તિના પણ સુખ-દુઃખાનુભવરૂપ ફળમાં અનેક પ્રકારની
તરતમતા અનુભવાય છે,
ફળની અનુભવાતી તરતમતા કાર્ય છે અને કાર્યની તરતમતા એ કારણની તરતમતા- વષમતાને નિત કરે છે. આવી તરતમતા વિષમતાવાળુ જે
[આત્માનં દ ધર પ
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કારણ છે તેજ કમ છે તે સિવાય અન્ય કેઈ નહિં, ઘણા જણ જણાય છે એ પણ અદષ્ટ ફળની
બાળ શરીરનું કારણ એકતિક્તાનો પુરાવે છે. યુવાન સરીર જેમ બાળ શરીર પુર્વક છે તેમ દાનાદિ શુભ ક્રિયાઓ કરનારા થોડા છે અને બાળશરીર પણ શરીરનાર પૂવક છે. બાળશરીરનું
હિંસાદિ અશુભ ક્રિયાઓ કરનારા ઘણા છે તેથી કારણ જે શરીર છે. તે શરીરનું નામ કામર્ણ
શુભ અષ્ટને બાંધનારા થોડા હેય અને અશુભ શરીર યાને કર્મ છે.
અદષ્ટને બાંધનારા ઘણા હોય એમાં કાંઈ આશ્ચર્ય
નથી એજ એક કારણ છે કે સુખની ઇચ્છા સહુને સુખી થોડા અને દુ:ખી ઘણા હોવા છતાં સુખી થોડા છે અને દુઃખની ઈછા તેનું કારણે
કેઈને પણ લેશમાત્ર નહિ હોવા છતા દુઃખી ક્રિયા માત્ર ફળદાયી છેઃ દાનાદિ પણ ક્રિયા ઘણું છે. છે માટે તે પણ ફળદાયી છે.
કર્મ અમૂર્ત નથી કૃષિક્રિયાની જેમ પ્રશંસા આદિ દષ્ટ ફળે જ અમૃત કમ સુખ-દુઃખાદિમાં નિમિત્ત બની દાનાદિ ક્રિયાના ફળ છે. હિન્દુ અદષ્ટ ફળ કાંઈ શકે નહિં, જેમ આકાશ. નથી’ એમ માનવા જતા હિસાદિ અશુભ કિયા આકાશ અમૂળ હોવાથી તે આત્માને સુખએનું ફળ અપકીર્તિ આદિ દષ્ટ ફળ જ માનવું :ખાવ કરાવી શકતું નથી. આત્માને સુખાતુ પડશે. કિંતુ મદષ્ટ ફળ કાંઈ રહશે નહિ ? તેથી
ભવ યા દુઃખાનુભવ કરાવનાર મૂળ પદાર્થો છે એ સઘળા પાપી આતમાઓને પણ મરણ બાદ મોક્ષ
વાત પ્રત્યક્ષ સિદ્ધ છે. અનુકૂળ આહારદિના થઈ જશે કારણ કે દષ્ટ ફળ પ્રાપ્ત થઈ ગયું
પુદ્ગલે આત્માને સુખ આપે છે અને અતિકંટઅને અદષ્ટ ફળ તે છે નહિ એ કારણે શુભ અગર
કાદ પ્રતિકૂળ પદાર્થો આત્માને દુ:ખ આવે છે. અશુભ પ્રત્યેક ક્રિયાનું અદષ્ટ ફળ તે અવશ્ય છે.
અહીં એક શંકા થવી સંભવિત છે કે, “સુખજ્યારે દુષ્ટ ફળ એકાન્તક નથી. કોઈને થાય છે અને કોઈને થતુ નથી.
દુઃખાદિના અનુભવ એ એક પ્રકારનું ચૈતન્ય છે
અને એ જ્ઞાનાદિની જેમ અમૂન છે. શરીરાદિ એક જ પ્રકારની ક્રિયા કરવા છતાં તેના દષ્ટ મત છે માટે તેનું કારણ મૂ કા ઘટી શકે છે ફળમાં અનેક પ્રકારની તારતમ્યતા જણાય છે.
છે. પરંતુ અમૂર્ત સુખ-દુ:ખાદિનું કારણ મૂર્ત કર્મ એજ હકીક્ત દષ્ટ ફળ, અનેકનિક છે એમ સિદ્ધ કેવી
કેવી રીતે છે શકે ? કરે છે એટલું જ નહિ પણ દષ્ટ ફળમાં જોવા
આ શંકા તે જ વ્યાજબી કરી શકે, જે મળતી એ પ્રકાર તારતમતાવાળા કાર્યનું કારણ
આપણે મૂ' કમને સુખ-દુઃખાદિનું સમવાયી પણ કમ જ છે.
કારણ માનાએ, સુખ-દુઃખાદિનું સમવાયી કારણ અદષ્ટ ફળ એકન્તિક છે કારણ કે સંસારમાં તે અમૂર્ત આમ છે જ્યારે મૂર્ત કમ તે તેનુ ઘણા જીવે કેવળ દષ્ટ ફળની ઈરછાથી જ કિયા કરનારા છે છ. અનિચ્છા છે પણ તેમને અદષ્ટ ફળ ભે ગાવું પડે છે !
મૂર્તને સંબંધ અને ઉપઘાત સહ સુખના અભિલાષી અને દુ:ખના ઢષી સંબંધ બે પ્રકાર છે. હોવા છ સંસારમાં સુખી થોડા અને દુ:ખી એક સગાસંબંધ કે જે માત્ર ભિન્ન-ભિન્ન
જુલાઈ ૯૨
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
બ્યાના જ હોય છે અને બીજો સમવાય સ'મધ પુણ્ય અને પાપ `ને ભિન્ન છે કારણ કે તેના કે જે અભિન્ન એવા ગુણ ગુણી, ક્રિયાક્રિયાત્રાન, કાય ભૂત સુખ અને દુ:ખ એકી સાથે અનુભવી અવયવ અવયવી માદિની સાથે હાય છે, આત્મા શકાતા નથી. ચેડુ' પુણ્ય એ સુખ અને શેડુ અને કમ' એ મને ભિન્ન કૂબ્યા છે તેથી તેષાય એ દુ:ખ-એમ માનીને પુણ્ય અગર પાપ એકને ઘટ અને આકાશના સમધની જેમ સયેાગ-એમાંથી એકજ પદાથને માની લેવાયી પણ કામ સબંધ છે, બદ્ધામકચિત્ સમવાયસ ધ ચાલી શકે તેમ નથી. માનવામાં પણ હરક્ત નથી કારણ કે મૂ` ક્રમના અમૃત આત્મા સાથે સમજાય સ’'ધ અવિરુદ્ધપણે
ઘટી શકે છે
સુખ-દુ:ખના કારણભુત પુણ્ય અને પાપ એ એ જુદા સ્વતંત્ર દ્રવ્યેા છે. સમીક્ષીત પુણ્યપાપાત્મક એકજ ક્રમ કાઇ પણ રીતે શિાંત થઈ શકતુ' નથી. કારણ કે તે પ્રકારના સમ્મીક્ષિત
સારી આત્મા કથાચિત્ ભૂત છે તેને અથ
એ છે કે તે અનાદિકાળથી ક્ષીરનીર અને તાહા-પુણ્ય પાપાત્મક કર્માંના મધનુ કાઈ એવુ સમ્મી લિત કારણુ હેવુ... જોઇએ. પરંતુ તેવુ કારણ આ જગતમાં હયાત નથી.
ગ્નિી જેમ કર્મ પુદ્ગલાથી બદ્ધ છે. પૂર્વ કદી પણ ક્રમ પુદ્ગલેથી તે યુદ્ધ નહાતા એમ નથી એ કારણે તેનું વર્તમાન સ્વરૂપ સથા અમૂ નથી કિન્તુ કથ ંચિત્ મૂતે આત્માને જો સવથા અમૂ માનીએ તામૂ દ્વારા તેના અનુગ્રહ થઈ શકે નહિં કિંતુ મદિરા આદિ યેાગ્ય દ્રવ્યે રડે આત્માને થતા ઉપદ્માત અને બ્રાહ્મી ઉત્તમ દ્રબ્યા વડે આત્માને થતા અનુગ્રહ અનુભવાય છે. તેથી સ્રસ્ક્રારી જીવ એકાંતે અમૂ
નથી.
પુણ્ય અને પાપ
આત્મા છે. તેના પરલેક છે અને પરલેાકનુ કારણ ક`ના સબધ પણ છે તો પછી પુણ્ય અને પાપની ક્ષિદ્ધિ કરવા માટે ક્રે!ઇ નવા અનુમાનની આવશ્યકતા નથી.
૯ ૬ ]
કમબ’ધનાં કારણુ મિથ્યાત્વ, અવિરતિ દિ હેતુએ છે. તે સ` હેતુઓની સાથે મન-ચનકાયાના યેગીરૂપી હેતુ તા રહેલા જ હેાય છે. યે!ગ હમેશા એક સમયે શુભ યા અશુભ એકજ ચૂàાઇ શકે છે જંતુ શુભાશુભ ઉભય સ્વરૂપ ચેમ પ્રત્યક્ષ એકજ સમયે કદી હાઇ શકતા નથી. એજ કારણે તેના કાર્યરૂપ પુણ્ય અને પાપ, સ્પ્રે એ સ્વત'ત્ર
એમ સહજ રીતે સિદ્ધ થાય છે.
સુખાનુભવમાં નિમિત્ત થનારા ક્રમના શુભ પુદ્દગલા તે પુણ્ય છે અને દુ:ખનુભવમાં નિમિત્ત થનાશ કર્મોના શુભ પુ લે તે પાપ છે, પુણ્ય અગર પાપ છે એકજ પટ્ટા છે અથવા બેમાંથી એક પણ નથી એમ માનવાથી જમતમાં સુખદુ:ખાનુભવની વ્યવસ્થા ઘટી શકે તેમ નથી,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વર્ગ અને નરક
પરલેાકની સિદ્ધિમાં આપી એ જોઇ ગયા ચતુ’તિ રૂપી સ’સારમાં પરિભ્રમણ એજ માત્માને પરલેક છે એ ચાર ગતિામાં મનુષ્ય અને તિય ય ગતિ સહુકોઇને પ્રત્યક્ષ છે પરંતુ દેવ અને નારક એ એ ગતિ કેાઈ ને પણ પ્રત્યક્ષ નથી. તે પછી તે પણ જગતમાં છે એમ શી રીતે માની શકાય ? આ પ્રકારના પ્રશ્ન કરનાર આગમ પ્રમાણને માનનારા નથી; એ તે આપાંમાપ સિદ્ધ થાય છે.
તેમ છતાં પણુ દેવલેક અને નાકી પ્રત્યાક્ષાત પ્રમાણા દ્વારા ટટી રીતે સિદ્ધ છે તેટલી રાતે
(નનુ ધાન પેજ નંબર ૧૦૦ ઉપર )
For Private And Personal Use Only
[આત્માન'-પ્રકાશ
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
એક દીવાથી અનેક દવા પ્રગટે
જીલ્લકકુમાર એક રાજકુમાર હતા, સ`સ્કારાને કારણે નાનપણમાં જ તે પોતાની માતા સ્રાવી યશે।ભદ્રાના પાસે દીક્ષા લઈને જ્ઞાન મેળવવા લાગી ગયા.
જ્યારે તે યુવાન થયે। ત્યારે હૃદયમાં સંસારના સુખ ઉભાગની ઇચ્છા થઇ ગઈ. દેખાવવા છતાં પણ આ ઇચ્છા ન દબાવી શકાઈ ત્યારે એક હિંસ તે પોતાની માતા પાસેથી સાધુપણુ છેાડીને ફરી સ'સારમાં જવાની રજા માંગવા લાગ્યા.
મન
માં એ ખૂબ સમજાવ્યા, પરંતુ પુત્રનુ બદલાયું નહી.. અંતમાં મેહનું દબાણ કરીને માએ કહ્યું, “પુત્ર એછામાં ઓછાં બાર વર્ષ સુધી તુ મારી પાસે વધારે રહીને અભ્યાસ કરી લે. પછી જેમ તારું મન કહે તેમ કરજે,'
માની મમતાએ પુત્રને બાર વર્ષ માટે બાંધી લીધા, રાજ ખરાજ વૈરાગ્ય અને જ્ઞાનની વાતે સાંભળવા છાં પણ તેના ભાગ માટે વ્યાકુળ એવા મન પર ૐના કાઇ પ્રભાવ પડયે હી' એ રીતે ખાર વ પૂરા થયા. તેથૅ માતા પાસેથી ફરી વાર ઘરે જવાની જા માગી સ્નેહના કારણે માતાની
ખે। ભરાઇ આવી. તેણે કહ્યુ', “દીકરા મારા ગુણી પાસે જઇને તું રજા લે, જો તે રજા આપે તે તું ... ક્ષુલ્લક કુમાર ગુરણી પાસે આવ્યા અને ઘરે જવાની
રજા માગી.
ગુરુર્હાએ કહ્યું, “દીકરા, પહેલા બાર વર્ષ સુધી મારી પાસે રહીને ધર્મ ઉપદેશ, સાંભળ પછી જોયું જશે,’’
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અનુવાદક : કુ. અલ્પા જીતેન્દ્રકુમાર-મહુવા
ઉત્પન્ન થયેલા વિકારા મનમાંથી હૅટયા ન હતા, પરંતુ કોને કઈ રીતે તેને દબાવીને તે ખાર વર્ષ સુધી ગુરુશીની દેખરેખમાં અભ્યાસ કરતા રહ્યો. બાર વર્ષ પૂરા થતાં જ તેણે ગુરુણી પામે રજા માગી, ગુરુણીએ કહ્યું, “દીકા તું જઈ શકે છે, પરંતુ તારા ઉપાધ્યાયની રજા લઈને,
ક્ષુલ્લક ઉપાધ્યાય પાસે ગયા તે ઉપાધ્યાયે પણ ખાર વર્ષ સુધી રોકી લીધે મન મારીને થ્થુલ્લકે ફરી બાર વર્ષાં વિતાવ્યા, બાર વષ પૂરા થતાં તેણે ઉપાધ્યાય પાસેથી સ'સારમાં જવાની રજા માગી. ઉપાધ્યાયે કહ્યુ, “ક્ષુલ્લક, આચાય ની રજા વગર સસારમાં ન જા,”
ક્ષુલ્લક આચાય ની પાસે ગયે, આચાય એ પણ તેને બાર વર્ષ સુધી ધમ સાંભળવા માટે રેકી લીધે. ક્ષુલ્લક મનમાં ને મનમાં ગુસ્સે થયા, “ધમ સાંભળતાં સાંભળતાં આટલા વર્ષ વીતી ગયા, હવે વધારે શું બાકી રહી ગયુ છે ? '' પરંતુ, તે પશુ તે શરમને લીધે આચાયની વાતને ટાળી ન શકયા,
ક્ષુલ્લકે અડતાલીશ વર્ષ સુધી પેાતાના મનની ઇચ્છા અને ભાવનાને દબાવી. હવે માનસિક ચંચળતા ખૂબ વધી ગઇ હતી. તે સંસારમાં જઇને સાંસારિક સુખાને અનુભવ કરવા માટે વ્યાકુળ થઇ ગયા હતા. આ વખતે માર વર્ષ પૂરા થતાં જ તેણે આચાર્યની રજાની રાહ ન જોઈ સમય પૂરા થતાં જ તે છાનેામાને સ'સારની સ્વતન્ત્રપણે યાત્રા કરવા માટે ચાલી નીકળ્યેા.
ક્ષુલ્લક મુનિ ચાલતા ચાલતા સ કેતપુર પહોંચ્યા.
ક્ષુલ્લક ગુરુણીની વાતને પણ ટાળી ન શકયા,નગરમાં આવતાં આવતાં સાંજ પડી ગઈ હતી.
જુલાઇ ૯૨
For Private And Personal Use Only
५७
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રાખી.
નગરની બહાર બગીચામાં એક સુંદર નાટક ખેલાઈ સમય છે. રહ્યું હતું. હજારો માણસે એકાગ્રતાથી ઊભા ઊભા મુલક મુનિ એક બાજુ ઊભા રહીને અભિ નાટક જોઈ રહ્યાં હતા. નૃત્ય અને ગીતનું અદ્ભુત નય જોઈ રહ્યો હતો. જ્યારે આ ગાથા સાંભળી વાતાવરણ બંધાયેલું હતું. મુલક મુનિનાં પગ એકાએક તેની એકાગ્રતા તૂટી ગઈ. તેને એક ત્યાં જ થંભી ગયા. તે પણ એકબાજુ ઊભા રહીને ઝટ લાગે, ગાથાના અર્થ પર ચિંતન કરવા નૃત્ય જોવામાં તકલીન થઈ ગયા.
લાગ્યા. તે તેના અંતરની નિંદ્રા ઊડી ગઈ. તરત આકાશમાં નિર્મળ વેત ચાંદની ખિલી હતી. જ તેણે પિતાના ખભા પર રહેલે રત્ન જડિત શીતળ અને ધીમો પવન વાઈ રહ્યો હતો. નર્તકીનો કામળે વૃદ્ધ નર્તકીને દઈ દીધે. ધુર અવર, ઝાંઝરનો ઝણકારની સાથે દિશાઓ
આ બાજુ રાજકુમારે આ ગાથા સાંભળતાં જ ગુંજી ઊઠી
પિતાના મણિ જડિત કુંડળ ઉતારીને નર્તકીની તેના અગાની લચક, કટાક્ષને ઉન્માદ દશકને જેળીમાં નાખી દીધા. પોતાની માદકતાના વેગીલા પ્રવાહમાં વહાવીને ત્યારે એક બાજુ ઉભેલી કેઈ કુળવધુએ લઈ જઇ રહ્યો હતો. રાત્રિનાં ત્રણ પ્રહર વીતી પોતાના ગળાનો રત્નાહાર ઉતારીને નર્તકીના હાથમાં જવા આવ્યા, પરંતુ તેની આંખો પર જાણે કે મૂકી દીધો. જાદુ છવાયેલું હતું. કેઈને ખબર પણ ન પડી કે
પેલી બાજુ રાજ્ય મંત્રીએ પણ તે જ ક્ષણે આટલો લાંબો સમય કયારે અને કેવી રીતે વીતા પિતાની હીરા વીટી કાઢી અને નત કીની સામે ગયે ?
અવિરત નૃત્ય કરતાં કરતાં નર્તકીનાં અંગ- મુનિ, રાજકુમાર, કુલવધૂ અને મંત્રીને એક પ્રત્યગ શ્રમના કારણે ઢીલા થઈ ગયા. તેની આ ખો ગાથા પર આ રીતે ધન વરસાવતા જઈને વૃદ્ધ ભરે અને લાલ થઈ ગઈ ઊંઘનું નાનું ઝોકું જાણે રાજાને ખૂબ નવાઈ લાગી. તેણે સૌ પ્રથમ મુલાક કે આખાં પર ઉતરવા લાગ્યું. નૃત્ય મંડળીની મુનિ તરફ કટાક્ષ યુક્ત નજર ફેંકી. “મુનિ છે! પ્રમખ નકીએ જોયું. અરે ! આ શું ખેતરને નૃત્યગીત પર એટલા મુગ્ધ થયાં કે એક લાખ પાક પાકવાના સમયે ખેડૂત સુઈ રહ્યો છે ? નૃત્યના મુદ્દાનો રત્નને કામળે નર્તકીને ઈનામમાં દઈ પરિશ્રમની કિંમત મળવાનો સમય આવ્યો તે દી?” નદી ઢીલી પડીને ઝોકા ખાઈ રહી છે. સ્વર “રાજા નર્તકીની આ ગાથામાંથી જે બાધ લડખડાઈ રહ્યો છે તેણે ગીતને આલાપ કરીને
મળ્યો છે. તેની સરખામણીમાં આ રત્નનો કામળ નર્તકીને સાવધાન કરી
કઇ જ નથી.” ge Tirs, gટુ પાય, સૂદ
હા એમ! શું બોધ મળે, અમે સાંભળી એ નરિવાં નામ સુર | તે ખરા?” રાજાએ વ્યંગ્યમાં હસતાં હસતા अणुपालिय दीद्वराद्रय', उसुमिण ते
મુનિના મુખ તરફ જોયું. મા પમાય છે.”
મુનિએ કહ્યું, “હે રાજા, હું પણ એક રાજ“સદરી તે લાંબા સમય સુધી સુ દર ગાયું, કુમાર છું. લાંબા સમય સુધી સંયમની કઠોર સંકર વગાડયું અને સુંદર નૃત્ય કર્યું હવે થોડા સાધના કરતા રહ્યા, પરંતુ મન વિષય, ભેગસમય માટે આળસ ન કર, આજ ત ફળ મળવાને વિલાસ તરફ દોડતું જ રહ્યું. રોકવા છતાં ન
૯૮]
આમાનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
રેકાયું તેથી ગૃહસ્થાશ્રમ તરફ ચાલી નીકળ્યા. મનનું પાપ ધોઈ નાખ્યું. તે ઉપકારનો બદલામાં સાધુના વ્રત અને નિયમોને છોડીને હું ઘર તરફ નકીને રત્ન જહિત કુલ ઉતારીને દઈ દીધા. જઇ જ રહ્યો હતો કે રસ્તામાં આપનાં આ નૃત્યમાં રાજકુમારની આ વાત સાંભળી રાજાનું હદય મન અટવાઈ ગયું. આખી રાત ઊભાં ઊભાં આ આનંદ અને આશ્ચર્યથી ઝુમી ઉઠયું. એકબાજુ નૃત્ય જોતો રહ્યો. હમણાં જ્યારે વૃદ્ધ નર્તકી એ ઉભેલી કુળવધૂને રાજાએ પૂછયું “દીકરી! તે કઈ આ ગાથા સંભળાવી તે એવું લાગ્યું કે જાણે વાત પિતાનો અમૂલ્ય રત્નહાર દઈ વધે ?” મને ભર નિંદરમાંથી ઢાળીને જગાડયા હેય. શરમને લીધે કુળવધૂની આંખો નીચે નમી તેનું આ પદ,
ગઈ. “મહારાજ, શું કહું, બાર વર્ષથી પરદેશ “ अगु पालिय दीहराइय', उसुभिण' ગયેલા પતિના વિરહમાં વ્યાકુળ થઈ તપી રહી તે મા પમાયાછું. આજ સુધી ધીરજ રાખીને કોઈ પણ રીતે
પિતાનાં કુળધર્મનું પાલન કર્યું. પરંતુ, આજ લાંબા સમય સુધી જે માર્ગનું અનુસરણ
આ રાગરંગના માદક વાતાવરણમાં મારી ધીરજનો કર્યું, હવે થોડા જ ખમય માટે તેને છેડીને
બંધ તૂટી ગયે અને હું મારા કુળધમની મર્યાદા પ્રમાદી ન બન.” મને જગાડી ગયું. માં ગુરુણી,
તેડવા માટે તૈયાર થઈ ગઈ. પરંતુ નર્તકીની ગાથાએ ઉપાધ્યાય અને આચાર્યના અડતાલીસ વર્ષના
મારા તૂટી જતા મને બળને સહારો આપે નિરંતર સહવાસ અને ઉપદેશથી જે મન “ના”
હુ પાપી થતાં બચી ગઈ. બાર વર્ષ સુધી જ્યારે જાગ્યું તે એકાએક જ આ ગાથાએ ઢોળીને
જ્યારે રાહ જોઈ છે તે હવે થોડા વધારે દિવસ જ ગાયું.
પતિની રાહ જોવી જોઈએ. ક્ષણિક ભાવાવેશના નર્તકીએ મારા પર એવો ઉપકાર કર્યો કે બસ કારણે આવી રીતે કુળને કલંકિત શા માટે મારૂં સાધુ જીવનનું પતન થતા થતા રહી ગયું. કરૂ ? આ રીતે મેં નર્તકીને ઉપકાર માન્ય છે રે આ ખુશીમાં મેં આ રનને કામળે નર્તકીને તેના બદલામાં તેને આ હાર દઈ દીધે. આપી દીધે.
કુળવધૂની વાત પૂરી થઈ તે રાજાએ મંત્રીની ક્ષદલક મુનિની વાત સાંભળી રાજા ખૂબ ખુશ તરફ હસતાં હસતાં જોયું. “મંત્રીજી તમે કઈ થયા તેણે રાજકુમારને પૂછ્યું, “તે કઈ વાત પર વાત પર ખુશ થઈને હીરાની વીટી નકીને દઈ ખુશ થઈને પિતાના મણિ જોડત કુંડળ દીધા દીકરા. લિધી.
રાજકમાં માથું નમાવ્યું. "પિતાજી, દુષ્ટતા મંત્રીએ હાથ જોડીને કહ્યું, “અપરાધ ક્ષમા ક્ષમા કરજે. રાજ્ય લેભના કારણે હું ઝેર વગેરેનાં કરજે. હું જીવનના સંધ્યાકાળે પોતાના રાજ્યપ્રયોગથી તમારી હત્યા કરીને રાજા બનવાની ધર્મથી ભ્રષ્ટ થઈ રહ્યો હતો, તમારા સીમાક્ષેત્રનાં ધૂનમાં હતે. નકી એ મારા મનનાં ચારને પકડી શત્રુ રાજાઓ દ્વારા આપેલા પ્રજનને કારણે હ જ છે મેં વિચાર્યું. આખી જીદગી જે પિતાની
હવે તમારી સાથે ભયંકર દો કરવાના સેવા કરી હવે વૃદ્ધાવસ્થામાં તેને આ રીતે મારી નર્તકીની ગાથા સાંભળતા જ મારી બટકી ગયેલી નાખવા ગ્ય નથી. હવે તે પિતાજી વૃદ્ધ થઈ ચેતના સત્ય માર્ગ પર પાછી આવી આખું જીવન ગયા છે. થોડા વધારે દિવસના મહેમાન છે, વફાદારીથી જે રાજ્યમનું પાલન કર્યું હવે થોડા આટલા થોડા માટે આટલું કે હું કલંકનું ટીલું જ જીવન માટે તેનો ત્યાગ કરવાની મૂર્ખતા શા માથા પર શા માટે લગાડવું ? આ વિચારે મારા માટે કરું ? નકીએ આજે બેધ આપે છે
પરત
જુલાઈ -૯૨
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તેને અનુલક્ષીને મેં હીરાની વીટી તેને દઈ દીધી. સિંહાસન સોંપ્યું અને પિત્ત શુલ્લક મુનિની સાથે
રંગમંડપમાં શૃંગાર રસની જગ્યાએ શાંત આચાર્યના ચરણોમાં પહોંચીને સાધુ થઈ ગયા રસનો સ્ત્રોત વહેવા લાગ્યા. સુનિ, રાજકુમાર,કુલવધૂ
જાગૃતિની લહેર જ્યારે ફેલાય છે ત્યારે તે અને મંત્રીના ઉદ્દબોધક પ્રસંગ સાંભળીને રાજાનું
એક જ લહેર અનેક હદને નવજીવન આપે છે હદય પવિત્ર બની ગયું. તેણે વિચાર્યું" "હવે મારા એક જ દીવો અનેક દીવાઓને પ્રજવલિત કરી છે જીવનને સંધ્યા સમય આવી પહોંચ્યો છે. તે પણ છે. દીવાથી દીવા પ્રજવલિત થાય છે હવે ક્યાં સુધી ભેગમાં ફસાયેલે રહીશ? હવે
મૂળ વાર્તા તો આ બધું છોડીને આત્મસાધના તરફ ઉમુખ
ઉપદેશ પ્રાસાદમાંથી થવું જોઈ એ રાજાએ પોતાના પુત્રને રાજ્ય (અમર ભારતી માર્ચ ૧૯૯૨ માંથી ઉદ્ભૂત.)
( અનુસંધાન પેજ નબર ૯૬ નુ ચાલુ ) બતાવવાથી તેવા આત્માઓમાં પણ જે લેગ્ય છે તેમ નથી. અતિશય પાપનું ફળ ભેગવવા માટે તેઓમાં આગમ પ્રમાણ પ્રત્યે શ્રદ્ધા ઉત્પન્ન જેમ નરકગતિ માનવાની આવશ્યકતા છે તેમ થવાનો સંભવ છે એ કારણે પ્રત્યક્ષાદિ પ્રમાણે અતિશય પુણ્યનું ફળ ભેગવવા માટે દેવગતિને આપણા એ અનુચિત નથી.
માન્યા સિવાય પણ છૂટકે નથી. દેવકને નહિ માનનારની આંખ સામે ચંદ્ર, મનુષ્યગતિમાં અનિ સુખી મનુષ્યો પણ રોગસૂર્ય, ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા આદિ તિષ્ક દેવના જરાદિ દુઃખેથી ચસ્ત છે અને તિર્યંચગતિમાં વિમાનો રોજ ભટકાય છે. તેને કેઈ પણ રીતે અતિ દુ:ખી તિર્યો પણ સુખને આપનાર હવા, તે ઈન્કાર કરી શકે તેમ નથી. એ ઉપરાંત યંત. પ્રકાશ આદિની પ્રાપ્તિ કરી શકે છે. માટે અતિશય રાદિ કૃત અનુગ્રહ અને ઉપઘાત પણ પ્રશ્ન પુણ્ય અને અતિશય પાપનું ફળ એકાંત સુખ કે નથી એમ કહેવું તે સર્વથા ખોટુ છે.
એકાંત દુ:ખ ભોગવવા માટે દેવ અને નરક, એ અનુમાનથી પણ દેવગતિની વિદ્યમાનતાનો બે મતિઓને માન્યા સિવાય ચાલી શકે તેમ નથી. કોઈ પણ બુદ્ધિ માનને સ્વીકાર કર્યા સિવાય ચાલે
૧૦૦]
[આમદન-પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાના ઉપક્રમે શ્રી હીરાલાલ ભાણજીભાઈ શાહનું
થયેલ બહુમાન
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાના ઉપક્રમે સભાને ત્રીસ વર્ષ સુધી નિવાર્થ ભાવે સેવા આપનાર શ્રીમાન હીરાલાલ ભાણજીભાઈ શાહને સન્માનવાનો એક સુંદર સમારંભ શેઠશ્રી ખાનતીલાલ ફતેચંદ શાહના પ્રમુખ સ્થાને અને શેઠશ્રી સૂર્યકાન્ત રતિલાલ શાહ (ચા વાળા)ના અતિથિવિશેષપદે વિશાળ સમાજની ઉપસ્થિતીમાં યોજાઈ ગયે.
પ્રારભમાં તુતીગન અને પ્રાસંગિક ગીત શ્રી ધનુભાઈ અને અમુભાઈએ સુંદર શૈલીમાં રજુ કરેલ. આવકાર પ્રવચન સમાના ઉપપ્રમુખ શ્રી મોહનલાલ જગજીવનદાસ લેતે આપેલ. સમારંભ પ્રમુખશ્રી અને અતિથિવિશેષ અને જૈન સંઘના પ્રમુખ શ્રી મનમોહનભાઈ તબળીનું સન્માન શ્રી પ્રમોદભાઈ વકીલ, શ્રી મોહનભાઈ લેત અને શ્રી ભેગીલાલભાઈ શાહના વરદ્ હસ્તે થયેલ. શ્રી ચીમનલાલ વર્ધમાન શાહે સંદેશા વાંચન કરેલ અને શ્રી ભોગીલાલ ભાણજીભાઈ શાહે પ્રભાની પ્રવૃતિને અહેવાલ આપેલ,
સમાનાથી શ્રી હીરાલાલ ભાણજીભાઈ શાહની સેવાને બીરદાવતા તેમના વિવિધ કાર્યો જેવા કે બે વર્ષ સુધી ભાવનગર જૈન સંઘના મંત્રી તરીકે, ત્રણ વર્ષ સુધી વારયા જૈન ભોજનશાળા અને દાદાસાબ જૈન વિદ્યાથીગૃહના કમિટિ સભ્ય તરીકે, અમૃતલાલ પરશોત્તમ જૈન ધર્મશાળા ટ્રસ્ટના ૩૦ વર્ષ સુધી ટ્રસ્ટી તરીકે અને આત્માનંદ જભાને પુસ્તક પ્રકાશન અને અપ્રાપ્ય પુસ્તકોની જાળવણીમાં તેમનું અમૂલ્ય પ્રદાન છે તેવું રજુ કરતા પ્રવચને શ્રી મોહનભાઈ લેત, શ્રી સંજય ઠા, શ્રી નવીનભાઈ કામદાર વિગેરેએ આપેલ,
સભાના પ્રમુખશ્રી પ્રમોદભાઈ શાહ, શ્રી હીરાલાલભાઈને અર્પણ થનાર સન્માન પત્રનું વાંચન કરેલ. જે સન્માન પત્ર સમારંભ પ્રમુખ શ્રી ખાતીભાઇ શાહના હસ્તે અર્પણ થયેલ અને
શ્રી સૂર્યકાન્તભ ઈ શાહના હસ્તે થેલી અર્પણ થયેલ સભાના પ્રમુખના હસ્તે શ્રીફળ અને શાલ તેમજ પૃપહાર અર્પણ થયેલ, ગૌતમ સેવા ટ્રસ્ટ તરફથી ચાંદિનું શ્રીફળ શ્રી મોહનભાઈ સાલે તે અર્પણ કરેલ અને અમૃતલાલ પરશોત્તમ જૈન ધર્મશાળા ટ્રસ્ટ તરફથી ચાંદીનું શ્રીફળ શ્રી જશવંતરાય ગાંધી અને ડાયાલાલભાઈ શાહના હસ્તે અર્પણ થયેલ, જેપી. સન્માન સમિતિ વતા
શ્રી દીવ્યકાન્ત સતે સન્માન કરેલ. સભાના ટ્રસ્ટીઓ અને ઉપસ્થિત અન્ય મહાનુભાવોએ શ્રા હીરાલાલભાઈને પૂ૫હાર કરી શુભેચ્છા પાઠવેલ.
સમારંભ પ્રમુખ શ્રી અને અતિથિવિશેષ શ્રી હીરાલાલભાઇની કર્તવ્યનિષ્ઠા, નિસ્વાર્થ સેવાભાવના, મીનપણું સેવાકાર્ય અને સાદાઇને બિરદાવતું પ્રવચન આપેલ અને શુભેચ્છા સાથે તંદુરસ્તીભવું દીર્ધાયુ પ્રાપ્ત કરે તેવી અંતરથી ભાવના વ્યક્ત કરેલ.
સમારંભના પ્રતિસાદ આપતા શ્રી હીરાલાલ ભાણજીભાઈ શાહે પિતાના થયેલ સન્માન બદલ લાગણીભર્યા પ્રવચનમાં ભાવવિભેર થઈ સાને આભાર માનેલ અને પિતાને અર્પણ થયેલ ઘેલી
જુલાઈ ૯૨]
[૧૦૧
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સભાના સાહિત્ય કાર્યમાં વાપરવા સભાના પ્રમુશ્રીને પરત અર્પણ કરેલ.
આભારવિધિ સભાના મંત્રીશ્રી કાન્તીલાલ તે કરેલ. સમારંભનું સફળ સંચાલન શ્રી નવીનભાઈ કામદારે કરેલ.
અંતમાં સમારંભના મહાનુભાવે શ્રી મનમોહનભાઈ તળી તથા સમારંભ પ્રમુખશ્રી, સમારંભ અતિથિવિશેષશ્રી તરફથી અલ્પાહાર આપવામાં આવેલ. ઉત્સાહપૂર્ણ વાતાવરણમાં સમારંભ પૂર્ણ થયેલ.
આ સભાના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ શ્રી હીરાલાલ ભાણજીભાઈ શાહને સભા પ્રત્યેની અજોડ સેવાને અનુલક્ષીને તેઓશ્રીના બહુમાન અથે તેઓશ્રીને માનપત્ર એનાયત કરવાને એક સમારંભ તા. ૨૮ ૬-૯૨ રવિવારના રોજ બપોરના ૪-૩૦ કલાકે સભાન હાલમાં જવામાં આવેલ હતુંઆ પ્રસંગે પ્રમુખસ્થાને ભાવનગર જૈન વે. મૂ. તપા સંઘના માનદ્મંત્રી શેઠશ્રી ખાન્તિલાલ ફતેહચંદભાઈ શાહ તથા અતિથિવિશેષ પદે ભાવનગર જૈન વે મૂ. તપ સંઘના ઉપપ્રમુખશ્રી, શેઠશ્રી સૂર્યકાન્તભાઇ રતિલાલ શાહ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. તે સમયે નીચે પ્રમાણેનું સન્માન પત્ર સમર્પિત કરવામાં આવેલ હતું.
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ભાવનગર તરફથી શ્રીમાન હીરાલાલ ભાણજીભાઈ શાહને 0 સન્માન પત્ર )
આત્મીય બંધુ,
આજે છેલા ત્રીસ વર્ષથી શ્રી જેને આત્માનંદ સભા ભાવનગરની અનન્ય સેવા કરી, નાદુરસ્ત સવાધ્યને કારણે આપશ્રી સમાન પ્રમુખપદેથી નિવૃત્ત થઈ રહ્યા છે ત્યારે અમે સભાના કાર્યવાહક અને સભ્યો તેમજ શુભેચ્છકો સૌ આપની સેવામાં આ નામપત્ર સમપિત કરી આનંદ વિભેર બનીએ છીએ અને ધન્યતા અનુભવીએ છીએ
આપશ્રીની ધર્મ અને સમાજની સેવા કરવાની ધગશ પ્રસંસનીય છે. સને ૧૯૫૫થી વશ વર્ષ સુધી શ્રી ભાવનગર જેન વે. મૂ. તપ સંઘની વ્યવસ્થાપક સમિતિના સભ્ય તરીકે, વીશા શ્રીમાળી રાંધનપુરા કત્તામાંથી બીન હરીફ ચુંટાઈને, સકીય સેવા આપેલ છે તે વર્ષો દરમ્યાન કારોબારી સમિતિના સભય તરીકે પણ સેવા આપેલ છે.
છેલલા બે વર્ષ શ્રી સંઘના માનદમંત્રી તરીકે સક્રીય સેવા આપેલ છે. શ્રી અમૃતલાલ પરશે તમ જૈન
[આત્માન દ-પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મશાળામાં ટ્રસ્ટી તરીકે ૩૦ વર્ષ સુધી સક્રીય સેવા આપેલ છે દાદાસાહેબ જૈન વિદ્યાથીગઢમાં તથા વાયા જૈન ભેજનશાળામાં કમિટિના સભ્ય તરીકે આશરે ત્રણ વર્ષ સુધી સેવા આપે છે. સંસ્થાના સંનિષ્ઠ કાર્યકર
૩૦ વર્ષથી આ સંસ્થાના કામકાજમાં રસ લઈને, પ્રથમ વ્યવસ્થા સમિતિના સભ્ય તરીકે, ત્યારબાદ મંત્રી તરીકે, ઉપપ્રમુખ અને છેલા અગીયાર વર્ષથી પ્રમુખશ્રી તરીકે સક્રીય સેવા આપેલ છે સભાના હિસાબો ઉપર દેખરેખ રાખીને, વાંચનાલય અને લાઈબ્રેરીના કામકાજ ઉપર ધ્યાન રાખીને, પુસ્તકનું પ્રકાશન યથાશક્તિ કરીને, પુસ્તકનું વેચાણ અને સભા સાથેનો પત્ર વ્યવહાર કરીને, શ્રુતજ્ઞાનના પ્રચાર માટે સ્પર્ધાઓ યોજીને સક્રીય સેવા આપેલ છે,
આ સભાએ આપશ્રીની રાહબરી નીચે “ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ” માસિકનું પ્રકાશન તથા વિદ્વતાપૂર્ણ પુસ્તકોનું પ્રકાશન થયેલું છે તે ખાસ નોંધપાત્ર છે.
આપશ્રીની સેવા અને કાર્યદક્ષતાએ આ સભાને જૈન સમાજમાં ઉત્તમ સ્થાન અપાવ્યું છે. આપશ્રીને બહોળો અનુભવ અને અનેરી હૈયા ઉકલત દ્વારા, સભાએ ઘણું જ મેળવ્યું છે. વ્યક્તિ પ્રતિભા :
આપશ્રીની અજબ શાંતિ, સરળતા, ઉદારતા એ દરેકના હૃદયમાં ચાહના મેળવી છે. બીજાનું કાંઈક સારૂ કરી છૂટવાની ભાવનાએ તમારી લેકચાહના તેજસ્વી બતાવેલ છે. એ માટે આપશ્રી ખૂબ જ ધન્યવાદને પાત્ર છે. સ્નેહી સ્વજન :
આપશ્રીની નિ:સ્વાર્થ સેવા ભાવના, સાદાઈ, સચ્ચાઈ તથા વિનમ્રતા આદિ સદગુણેથી પ્રેરાઈને, અમારી ભાવનાએ અને આદરના પ્રતીકરૂપ આ સન્માન પત્ર આપને અપર્ણ કરી અમો ગૌરવ અને આનંદની લાગણી અનુભવીએ છીએ.
અંતમાં શ્રી શાસનદેવ આપને તદુરસ્તી ભર્યું દીર્ધાયુ બક્ષે એજ પ્રાર્થના. અમો છીએ આપના ગુગાનુરાગી.
સમારંભ પ્રમુખ : શેઠશ્રી ખાન્તીલાલ ફતેહચંદ શાહ
અતિથિવિશેષ : શેઠશ્રી સૂર્યકાંત રતીલાલ શાહ પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ પ્રમુખ
કાન્તીલાલ રતીલાલ સલત મોહનલાલ જગજીવનદાસ સલોત
ભેગીલાલ ભાણજીભાઈ શાહ ઉપપ્રમુખ
મંત્રીઓ સમારંભ સ્થળ : શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા, ભાવનગર વિવાર તા. ૨૮-૨-૯૨
જુલાઈ-૯૨)
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શૌકાંજલિ
શ્રી હર્ષદરાય જીવરાજભાઈ શાહ (દલાલ) 8. વર્ષ ૬૩ તા. ૧૭-૬-૯૨ ને બુધવારના રોજ ભાવનગર મુકામે સર્વ ગવાસી થયેલ છે. તેથી આ સભાના આજીવન સભ્યશ્રી હતા. તેઓશ્રી પામીક વૃતિવાળા અને મિલનસાર સ્વભાવના હતા. તેમના કુટુંબીજને પર આવી પડેલ દુઃખમાં અમે સવેદના પ્રગટ કરીએ છીએ. તેઓશ્રીના આત્માને પરમ શાંતિ મળે એવી પરમાત્મા પાસે પ્રાર્થના કરીએ છીએ.
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા,
ભાવનગર,
શકાંજલિ
શ્રીમતિ વાસંતીબેન રમેશભાઈ સંઘવી ઉંમર વર્ષ ૪૦ ભાવનગર મુકામે તા. ૧૨-૬ ૯૨ ના રોજ વર્ગવાસી થયેલ છે. તેઓશ્રી આ સભાના આજીવન સભ્ય હતા, તે શ્રી ધામીક વૃતિવાળા અને મીલનસાર સ્વભાવના હતા. તેમના કુટુંબીજને ઉપર આવી પડેલ દુ:ખમાં અમો સમવેદના પ્રગટ કરીએ છીએ. તેઓશ્રીના આત્માને પરમ શાન્તિ મળે તેવી પરમાત્મા પાસે પ્રાર્થના કરીએ છીએ
શ્રી જૈન આત્માનંદ સમાં
ભાવનગર.
શેઠશ્રી જયંતીલાલ જીવરાજભાઈ તરફથી (હસ્તે શાંતીલાલ જીવરાજભાઈ નથુભાઈ શાહ) રૂ. ૧૦૦૧ અંકે રૂપિયા એકહજાર એક કેળવણી સહાયક અનામત ફડ ખાતે દાનમાં આવ્યા છે, તે બદલ તેઓશ્રીને આભાર માનવામાં આવે છે. ધન્યવાદ,
૧૦૪]
[આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સમાચાર શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય-મુંબઈ આ સં‘સ્થાની સ્થાપનાને ૭૫ વર્ષ પૂરા થયા હોઈ આ સાથે અમૃત મહોત્સવ ઉજવવાની
યાજના માટે તાજેતરમાં સંસ્થાના પ્ર સમ શ્રી દીપચંદભાઈ એસ. ગાર્ટીના પ્રમુખપદે સંસ્થાના ભાવિ વિકાસ અને વિવિધ યોજનાઓ હાથ ધરવા માટે કાર્ય કુશળ વ્યક્તિઓના પ્રમુખપદે વિવિધ સમિતિએ રચવામાં આવી છે, જેમાં શ્રી જે આર, શાહ, પ્રતાપ ભેગીલાલ, સી એન સ ઘવી, અમર જરીવાલા વિ. જાણીતા અ ગેવાનોને નિયુકત કરેલ છે. આ કાર્યક્રમના મંગળ પ્રારંભ વિજયાદશમી ૬ઠી એકટાબર ૧૯૯૨ના રોજ શરુ કરી તા. ૨૬મી જાન્યુઆરી ૧૯૯૩ની પૂર્ણાહૂતિ કરીને ભવ્ય રીતે ઉજવવાનું નક્કી કર્યુ છે. વિશાળ સંસ્થા માટે સમસ્ત જૈન સમાજને આર્થિક સહકાર આપવા અનુરે ધ છે. e ઉપરાંત શ્રી સી. એન. સંઘવીના પ્રમુખપદે ભૂતપૂર્વ વિદ્ય ર્થીઓનુ' સંગઠન તથા એલમની એ સેસીએશનની સ્થાપના અંગેની કામગીરી શરુ થઇ છે સંસ્થ.ના તમામ ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થીઓને વિનતી કરવામાં આવે છે કે તેઓ એ સ'થામાંથી નિયત કરેલ BI) DATA નું ફ્રેમ તુરત મ ગાવીને ઓગસ્ટ ક્રાં િમાગ, મુબઈ ૪૦૦ ૦૩ ૬ ઉપર મે કલી આપવા આગ્રહ છે.
અભ્યાસ અ ગે લેાન સહાય શ્રી વેતાંબર મૂર્તીિપૂજક જૈન વિદ્યાથી" / વિદ્યાર્થિનીઓને એન્જિનિયરિંગ, આર્કિટેકચર, દાકતરી, ચાટર્ડ એકાઉન્ટસી તથા કેસ્ટ એકાઉન્ટસી, બિઝનેસ મેનેજમે'ટ, લલિતકળા, જૈન ધર્મના ઉરચ અભ્યાસ માટે, હિંગ્રી અભ્યાસ માટે ધો. ૧૨ ની પરીક્ષા કર્યા પછી ટ્રસ્ટના નિયમાનુસાર લેવાનરૂપે આચાર્ય શ્રી વિજયવહેલભસૂરીશ્વરજી જન્મ શતાબ્દિ શિક્ષણ ટ્રસ્ટ તરફથી સહાય આપવામાં આવે છે, તે માટેનુ' નિયત ખરજીપત્રક રૂા. ૩-૦૦ મ. આ દ્વારા અથવા ટપાલ ટિકીટો મોકલવાથી નીચેના સરનામેથી મળશે,
આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી જન્મશતાબ્દિ શિક્ષણ ટ્રસ્ટ, C/o. શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય,
એગસ્ટ ક્રાંતિ માગ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૩૬ ( અરજીપત્રક સ્વીકારવાની છેલ્લી તા. ૩૦ જુલાઈ છે. ) .
દૂધમાં સાકર ઓગળે છે
પણ, ગયુ' તો દૂધ જ થાય છે.
જ્યારે ભગવાનમાં ભક્ત એગળે છે
અને ભકત ખુદ #ગવાન બની જાય છે.
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Atamnand Prakash Rogd. No. GBV. 31 શ્રી નવસમરણાદિ સ્તોત્ર સબ્દોનું પ્રકાશન શ્રી નવરમરણાદિ સ્તોત્ર સાહન’ મુનિશ્રી ચરણ - વિજયજી મહારાજ સાહેબ દ્વારા સંપાદન કરાવી વિ. સં', 1992 માં આ સભા તરફથી પ્રકાશન કરવામાં આવ્યુ’ હેતુ'. સુ'દર- સુઘડ રૂપષ્ટ દેવનાગરી લિપિમાં પ્રિન્ટ હોવાથી અમગ્ર ભારતમાંથી તેની માંગણી બાબતા તેનું પુનર્મુદ્રણ કરીને પ્રઢ કરેલ છે. મજબુત પક્ષાસ્ટીક કવર સહીતની આ સુંદર પુસ્તિકા દરેક જૈનના ઘરમાં વસાવવા જેવી છે, કિંમત રૂા 7-0 0 છે. પચાસ કે વધારે પુતિકા ખરીદનારને 20 ટકા કમીશન આપવામાં આવશે.. આ પુસ્તિકા દેવનાગરી લિપિમાં પ્રિન્ટ કરેલ હોવાથી પૂ. સાધુ ભગવ'તા, પૂ. સાધ્વીજી મહારાજે તથા રાજસ્થાન, મારવાડ, તેમજ દક્ષિણુ વગેરે દેશોમાં નિવાસ કરનારા માર્મિક ભાઈઓ અને બહેનો માટે ખૂબ જ ઉપયોગી છે. ધુમ" પ્રભાવના કરવા માટે ઉત્તમ પુસ્તિકા છે, -: વધુ વિગત માટે લખે : શ્રી જૈન આત્માનદ સભા ખારગેઈટ, ભાવનગર-૩૬૪૦૦૧ ત'ત્રી : શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીચ'દ શાહે પ્રdly : મી જૈન સમાનદ સણા, ભાવનગર, આ 6 શેઠ કેન્દ્ર હરિલાલા, ખાન' પ્રી. પ્રેયા, સુતારવાહ, ભાવનાથ. For Private And Personal Use Only