Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir "likA paE ( 4 zrI nayAmA USIQ1 zreSTha 8 61 jeTha e ke 8 - ma krI za ke - urjana AtmAnaMda sabhA bhAva na ga 2, For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SEENAVIJAJJAJOYABRAJATISANAER bhaviSya dhUMdhaLuM ane anizcita che. paraMtu te tarapha dorI jatA rastAne eka bhAga to ApaNe joI zakIe chIe, ane te para draDha pagale cAlI paNa zakIe chIe. sAthe sAthe eTaluM paNa yAda rahe ke ATaATalI musIbatamAMthI paNa bacI gayela mAnava jussAne saMbhavita koI paNa ghaTanA parAsta karI zakatI nathI. zrI javAharalAla neharu SALDADANIACHBECAH BEBERBERIA LIBG EA PEC BASEBAR BELIZED CLCBERBALBALABELDE grAma : ' Jahangir ?' phona naM, mIla : 280 | baMgalo : 328 dhI nyu jahAMgIra vakIla mIlsa kAM. lI. para ekasa naM. 2 (1) menejIga ejanTa maMgaLadAsa jesIMgabhAI sansa prA. lI. bhAvanagara CATANANANAN KANALIZAINAINING For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza varSa 61]. 10mI juna 1964 [ aMka 8 bhagavAna mahAvIranAM upadeza vacana anyanI hiMsA karavI e hiMsA to che ja paNa sAthe hiMsA-asatyAdinA sevananA bUrA vicAro mana ane hRdayane malina banAvatA hoI prathama to pitAnA AtmAnI ja hiMsA thAya che. mATe jIvanasya bhavetzuddhi, zuddhi kirma cetasAm sAvA hiMsA parmA, sarva nyA marama (je. su. vANI prathama vicAravAnI ane karmanI vizuddhirUpa jIvananI zuddhi karI levI emAM ja sAcI ahiMsA rahelI che. ane evI ahiMsA prApta karavI emAM ja sAcI viratA che kAraNa ke vIrA saMmatta sa Asa mahaMtare muLa muro virad vivAhite-uttarefma (3) AcA. zra.-1, a. 5. u. 3) vIryavAna AtmA ja A saMsAra tarI javA samartha bane che. mATe tArA AtmA purUSArthane ja pragaTa kara. nA ravaTu saMkrAM parva mUrcavAka Gui arihaMtA seviMdALa zA murina vA nIsA vevALuM kampAta (Ava. cUrNi, kAraNa ke mokSamArganA sAdhakane kaI paNa deva, devI, bhUta, yakSa, rAkSasa ke koI paNa anya zaktinI khuzAmata, yAcanA ke prArthanA sahAyabhUta thaI zakatI nathI. mATe e tuM choDI de. kAraNa ke navasarjana karavAnI eka mAtra tArI ja zakti che. tuM piteja zakitanuM kendrasthAna che. anaMtazaktine bhaMDAra che. mAnavazaktithI anya kaI paNa zakti baLavattara nathI. janaM prAbodhayat saivaM siddhiste hasta eva bho| ananta zakti stvamasi skAraya skAra paurUpam // mATe kaI paNa vastunI siddhi prApta karavI e tArA ja hAthanI vAta che. AthI tuM pote ja tArI zaktine pherava. A kAraNe tAre aspRdaya keInI paNa kRpA para avalaMbatuM nathI. vartamAna ane bhAvi ghaDavuM e tArA ja hAthanI vAta che. tuM ja tAro kartAhartA che. kAraNa ke "purisa tumameva tu mitta jiM ghaTTA mata micchAvi ?" (AcA. zru-1. a. 3. u. 3) tuM ja eka mAtra tAre mitra che. te pachI zA mATe bahAra bhIkha mAMgato phare che? A kAraNe je vivekapUrvaka svAzrayI svAvalaMbI banI rahe che ene ja huM samyagdaSTi purUSa kahuM chuM mATe che mAnava ! tuM tArA paga para ja Ubhe rahetAM zIkha, tuM dhAre te vizvanA vaheNane paNa badalI zake che. -ratilAla maphAbhAI zAha, For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ceAganI prAmika bhUmikA maharSi pataMjalie yoga sUtramAM yogazcittavRtti nizeSaH eTale ke cittavRttinirodhane yAga kahela che, jyAre zrImad haribhadrasUrie yogane lagatA potAnA judA judA graMthAmAM mekSa prApti karAvanAra dharma vyApArane ja yAga kahela che. zrImad hemAdrAcArye yoga eTale samyag jJAna, samyak zraddhA ane samyak cAritrarUpa ratnatraya ema kahyu che. gItAjImAM yAganA artha samajAvatAM kahyuM che ke cittanI samatAe ja yeAga che, ane cittanI samatA mana ( kriyA ) ane buddhi ( jJAna )nu` akaya thAya tyAre ja zakaya bane che. A badhI vyAkhyAmAM upalaka daSTie jotAM bhinnatA jaNAya che, paNa tattva dRSTie vicAratAM ApaNune khAtarI thaze ke bhinnatA mAtra zabdomAM ja che, arthamAM nathI. 'cittavRtti nirAdha' e zabdathI te kriyA agara vyApAra vivakSita che ke je meAkSamArga mATe anukUla hAya. mekSa prApti karAvanAra dharma vyApAra, aneA paNa e ja artha che. zrImad hemacaMdrAcAryatA cokakhu jaNAvyu che ke cAra puruSArthamAM meAkSa uttama che, ane yoga tenI prAptimAM kAraNa che, eTale ke samyaga jJAna, samyak zraddhA ane samyak cAritra e ratnatraya eTale ja mukti. gItAjInA paNu eja vina che. cittanI samatA thAya che tyAM ja yoga che, ane cittanI samatA e ja meAkSamAganuM dvAra che. ceAganA sAcA adhikArI thavA mATe saMsAranA khAvA tyAga e kAM anivAryapaNe Avazyaka vastu nathI, paNa sAcuM mumukSu paNa e Avazyaka vastu che. gRhasthAvAsamAM rahIne paNa sAceA mumukSu yathA yogya paNe yoga sAdhI zA che. zrImad humacadrAcArye yAJazAstra potAnA parama bhakta rAjarSi 'kumArapALa'nA mATe ja taiyAra karyuM hatuM, ane eka rAjavInA jIvanamAM jo yAganuM sthAna hAi zake, tA dareka dareka mAnavanA jIvanamAM paNa yAganuM sthAna hoI zake che. samaya tattvajJAnI ane mahAnayeAgI zrI aravi A bAbata para lakhatAM kahe che ke: 'mANusane pAtAnA AvibhaoNva karavA mATe je jIvana ApavAmAM Avyu che tene tyAga karavA e mANusanI pUrNutA mATe anivAya gaNuAya ja nahiM, ane yAgane te hetu pazu hAi zake nahiM. keTalAka khAsa saMjogAmAM ene vananA tyAga dhruSTa gaNuAya, athavA te AkhI mANu jAtinI pragati karavA mATe vyaktine e pramANe preraNA thAya te banavA joga che. yAganA kharA hetu pUrNa hetu cAganA adhikAro kANu ? e praznanI carcA karatAM zrImad haribhadrasUrie yAga bindumAM kahyuM che. OM; 'jyAre AtmAnI upara mAhaneA prabhAva dhaTavAne AraMbha thAya che tyArathI ja AdhyAtmika vikAsanetA jyAre mANsanA yAga, jIvana sAthe eka thAya sUtra pAta thai jAya che.' apunabaMdhaka (je AtmAnA saMsAra pravAsa carama pudgala parAvartta jeTaleA bAkI Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir lekhaka : zrI manasukhalAla tArAthada mahetA rahe che, te AtmAne jaina paribhASAmAM apunaHrkha dhaka kahevAmAM Ave che.) AtmAnA AMtarika paricaya eTalA ja ke tevA AtmAnI upara meAhanuM khANu ochuM thai UlaTuM mAhanI upara tevA AtmAnu khANu zarU thAya che. e ja AdhyAtmika vikAsanu bIjA rApaNa che. ahIMthI ja yega mAnA AraMbha thaI javAne lIdhe tenA vikAsagAmI AtmAnI pratyeka pravRttimAM saralatA, udAratA, namratA, parApakAra parAmaNutA Adi sadAcAra najare paDe che, je tenA vikAsagAmI AtmAnA khAdya paricaya lekhAya. ane kudaratanA svAbhAvika yeAganI peThe mAsa peAtAnA aMtara jIvana pratye daSTi karI jJAnapUrvaka ema kahI For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paganI prAthamika bhUmikA 141 zake ke "AkhuM jIvana yoga ja che tyAre ja siddha saMsAra ane jagatanA padArtho pratye tiraskAra ke dhRNA thayo gaNAya.' nahiM, paratu tenA sAcA svarUpanA bhAna thI je virakti sadAcAra e yoganI prAthamika bhUmikA che. upaje eja vairAgya. maharSi pataMjalI e yoga zAstramAM vairAgyane artha samajAvatAM kahyuM che ke dAnuM vivA vicAra, vANI ane AcAranI saMpUrNa zuddhi enuM viSayavAhya varavA saMjJA vairAgyam | (sama ja nAma sadAcAra, viveka e sadAcArane mukhya pAye dhipAda 1-15) arthAta joyelA athavA sAMbhaLelAM che. sat ane asata athavA nitya ane anityane sarva prakAranA viSayomAM cittanI tRSNa rahita upekSAjUduM pADavAnI zakti tenuM ja nAma viveka. sAdhakanA vRtti, tene vazIkAra nAmano vairAgya kahe che. ApaNA vartamAna vikAsanI bhUmikAe je padArtho tene mATe tamAma kAryonI pAchaLa rahelI mULa preraNuM mukhyatve binajarUrI che, agara je padArthonA bhogathI tene be bAbatone AdhIna hoya che. (1) ApaNe je zarama upaje che, tevA padArthothI mukta banavA prayatna kAMI joyuM hoya athavA bhogavyuM hoya te, karavA e vairAgyanI prathama bhUmikA che. mAnavIne ane (2) bI jA e pA se thI sAMbhaLyuM moTo bhAga Aje padArthonA bhoganI AMTIghUMTImAM hoya che. A be kAraNo ApaNA cittarUpI sarovaramAM gUMcavAI gayo che. je padArtho sAdhanarUpa che tene aneka prakAranA taraMgo upanna kare che. A baMne sAdhyarU5 mAnI, tenI pakaDa pAchaLa doDAdoDI karI kAraNenI sAme yuddha karavAnuM ane manane vaza karavAnuM mAnavI e padArthone pakaDavAne badale e padArthothI sAdhana vairAgya che. A loka tathA paralokamAM maLatA ja pakaDAI gayo che. sAdhaka A vastu sama " zake badhA viSayo ke padArtho pratyenI tRSNa buddhino nAza che ane vivekanA zastrathI padArthone bhagavate chatAM temAM rAgathI baMdhAtuM nathI. jJAnInI avidyA naSTa thavAthI cittamAM je vazIkAra bhAva arthAta kAbu Ave che tenuM nAma vairAgya che. vairAgya eka prakAranA thayelI hovAthI te te Asakti vagara ja viSayane cokkasa jJAnanuM ke tajajanya baLanuM vAcaka che. tene bhagave che, ane tethI ja jJAnInA bhegene bhagAbhAsa AtmabaLanI jarUra paDe che, temacha padArthonA kharA kahe che. janakarAjA bAyadaSTie bIjA rAjAonI svarUpa viSenuM sAcuM jJAna paNa hovuM jarUrI che. mAphaka rAjakArya karatAM, lokonuM rakSaNa karatAM, nyAya AvA vairAgyanI prApti mATe manane nirmaLa, zubha ApatAM, ratnajaDita siMhAsane birAjatAM, hIrA ane vicArapUrNa banAvavAnI jarUra che. ApaNuM mANekanA mugaTa dhAraNa karatAM, ane Ama chatAM e pratyeka kAryo ApaNuM cittArUpI sarovaranI sapATI janakavidehI tarIke oLakhAtAM; kAraNa ke emanI upara kaMpanayukata pravAha tulya che. amuka samaya pachI badhI kriyAo bhoga arthe nahIM paNa kartavyarUpe thatI. kaMpana te zamI jAya che, paNa tenA saMskAra rahI vairAgya e vivekano sahacara che. aNasamaja jAya che, ane AvA ekatrita thayelA saMskAra bALaka saLagatA kolasAnA TukaDAne hAthamAM le ane ApaNuM cAritrane ghaDe che. tethI kahevAya che ke dAjhe, pachI pharI vakhata te kalasAnA TukaDAne hAthamAM Habit is the second nature arthAta Teva levA prayatna nahIM kare. anubhavathI ene samajAyuM e svabhAvanuM bIjuM svarUpa che. vartamAna kALanI hoya che ke e kriyAnA pariNAme dajhAya che. anubhavathI ApaNI prakRti ApaNI bhUtakALanI prakRtinuM AvuM maLeluM jJAna e viveka. viveka pAchaLa vairAgya pariNAma che. prakRti bahArathI nathI AvI paDI, Ave che, paraMtu vairAgya zabdano artha ghaNuM leke ApaNe ja tenA racanAra chIe ane je rIte ApaNe moTA bhAge bahu beTI rIte kare che. vairAgya eTale tene ghaDI che teja rIte teno nAza karavAnI paNa For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 142 AmAnaMda prakAza ApaNAmAM zakita rahelI che. kevaLa damana karavAthI vRttio zAMta nathI thatI satyAsatyanI pArakha buddhi pachI sahaja bhAve che ke tene nAza 5NuM nathI thatuM. alabata, anuvairAgya janma, teja sAco yoga sAdhaka che, ema kahI kuLa ane yogya saMyoge jyAM sudhI na maLe tyAM sudhI zakAya. Aveza agara padArthonA bhAganA kAraNe je A badhI vRttio dabAIne manamAM supta avasthAmAM vairAgya upanna thAya che. te pANInA praranI mAphaka paDI rahe che. vRttio ane vAMsanAonuM mAraNuM osarI jAya che kAraNa ke temAM vRttine palaTo nathI. damane nahi paNa saMyama che. saMyamane sAcA arthe jaina darzana cakakha kahe che ke pApa ane puNyano amaMgala pravRttimAM azakita, jANe ke ene e mULa saMbaMdha mukhyatve kriyA sAthe nathI, paNa karavAmAM rAceja nahiM, emAM ene rasa ja na Ave. mahAtmAAvatI kriyA pAchaLa je vRtti rahelI hoya che tene gAMdhIjI yauvana avasthAmAM AphrikA jatA hatA, saMbaMdha pApa ane puNya sAthe hoya che. tyAre vacamAM eka zaheramAM mitro sAthe eka halakA prakAranI strIne tyAM jaI pahocyAM. paNa gAMdhIjInI padArtho pratye Asakita thavI enA mULamAM meha tharamALa ane anAkramaNa vRttinA kAraNe teo pApamarahelo che, ane padArthonI para mAlikI paNa jamA thI bacI gayAM AmAM gAMdhIjInI catarA ke cAlAkI vavAnI IcchAmAM parigrahanI bhAvanA rahelI hoya che. kAragata thavAne badale mAtA taraphathI saMyamano vAra moha ane parigraha e kAMI bahAranI vastu nathI, temane maLyo hato tethI ja teo bacI gayAM. paNa e vRtti sAthe joDAyelI vastu che. viSaya saMsAra te aMtaramAM che, bahAra to mAtra prattibiMba vAsanAmAMthI mukta thavA mATe bhakta suradAsajI che, ane jevI ApaNI vRttio hoya tevuM ja pratipotAnI jAte aMdha banyAM, paNa A mArga sAce biMba bAhya vastumAM dekhAya che. pratyeka padArtha ane nathI. jJAnI mahAtmAoe sAdhakane rUpane najare pratyera vicAra e ApaNI mAnasIka pratikriyAnuM ja paDatuM aTakAvavA arthe aMdha banavAnA mArge pariNAma che. A samasta brahmAMDa paNa ApaNe pite na batAvatA vRttione evI rIte keLavavA bhalAmaNa AsapAsa pAtharelI ApaNI ja vRttionI samaSTi karI che ke jethI manohara rUpa dekhI agara che. ApaNI pitAnI ja kRti che. zivAjI mahArAja na gamatA rUpa dekhI temAM asakita ke dveSa na thatAM nI pAse tenA pAka adhikArIe eka suMdara strIne samabhAva pUrvaka rahI zakAya. meha ane vAsanAne raju karI, tyAre temanI vRtti anusAra e strImAM saMbaMdha vRtti sAthe joDAyeluM che, mAtra ahyuM ke emane mAtAnA darzana thayAM. eka vidvAna puruSe sAcu indriyo sAthe nahi. mArA eka parama mitra ane kahyuM che ke; Beauty is party in him who nikaTanA saMbaMdhI bAlyAvasthAmAM ja aMdha banyAM. proDha sees it. saundaryane jovA mATe suMdara ane nirmaLa avasthAmAM teNe eka aMdha bahena sAthe lagna karyA. hyadaya hovuM joie, indine azakata banAvI pati-patnI baMne eka bIjAne dekhI zakatAM nathI, tenA para chata nathI meLavI zakAtI, teone jItavA paNa tema chatAM arasa parasanI Asakita nA kAraNe mATe te manarUpI patie temane prema pUrvaka tAbe teoe saMsAra mAMDavo paDe. A uparathI samajI karavI rahI. vagara kahyuM patinI icchA ke jarUrIyAtane zakAze ke Indriya karatAM paNa mananI vRttionuM panI jema samajI jaI tAbe thAya che. ema na karavAne badale saMyamanA mArge jaI ApaNe tenI ane indriyo vacce AvI eNkayatA sadhAyA pachI para Adhipatya jamAvavuM joIe. yoga ApaNane mananI IcchA pramANe Indriya Ape Apa prasantA Aja vastu zIkhave che. pUrvakanI aiyatA sAdhakane mukitanA mArge lai For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org cAMganI prAthamika bhUmikA jAya che. indriyAnA vazIkaraNane eka mAtra upAya batAvatAM kahyu che. ke H AtmajJAna che. ane AtmajJAnathI jayAM sudhI viSayAmAMnI nIrasatAne nizvayana thAya tyAM sudhI indriyAnu prAbalya manane ubhAge lai gayA sivAya rahetu nathI. mana IndriyAnA pati banavAne badale gulAma khanI jAya che. ane pariNAme bhavabhramaNa ghaTavAne badale vadhe che. yoga mArge javAne mATe prathama pagathIyu viveka che jJAnI mahAtmA purUSoe paNu vivekanI mahattA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir triNayA nANaM nANAo, dasaNa' dasaNAo caraNa ca / caraNAhi to mAlavA, bhokkho sukkha nirAbAha // arthAta vivekathI jJAna prApta thAya che. jJAnathI na prApta thAya che. darzanathI cAritra prApta thAya che. ane cAritrathI mekSa prApta thAya che. ane mAkSamAM nirAmAdha sukha rahelu che. dhArmika kriyAnA bhedAmAM muMjhavuM nahIM sajJa paramAtmAnI evI AjJA che ke dharmakriyAnA bhedomAM muMjhavuM nahIM ane je je kriyAthI ahiMsAdi guEAnI unnati thAya tathA antarAtmadazApUrvaka paramAtmapada pragaTe evI sa dharmakriyAnA bhedomAM satyatA che ane te adhikArI bhede karavI joIe. mahAvIra prabhunA zAsanamAM kriyAbhede kalahatA TaLe ane paraspara gacchadharAmAM kriyAbhede kaleza IrSyA TaLe teA teonI samaSTinI unnati vi tavege thayA kare-emAM kazuM Azcaya nathI. AtmajJAniyA vizeSa pramANamAM pragaTe ane tee kriyAbhedAmAM rAgadveSanA kAMTAe pragaTe che teone dUra ka2e tA karoDo manuSyeA parasparanA zreyaHmAM AtmabhAga ApI mukti prApta karI zake. AtmajJAnI sarva dharmakriyAomAM ane paraspara kriyA kanAe tarapha samAnabhAva dhAraNa karIne game te gaccha- matapaMtha saoNMpradAyamAM rahyo chate| antarathI nilepa ane bAhyathI svAcitakama karatA chatA muktine jarUra pAme che-emAM aMza mAtra zakA nathI. jayAre AvI dazA che tyAre sarva manuSyAe parasparamAM AtmatA dekhIne zA mATe dharmAnnati na karavI joIe ? alabatta dharmonnati karavI joIe. vividha bhedavALI kriyAothI, vividha dharmo pravRttiothI anekatA dekhAtI hAya ane tethI bhinna bhinna kriyAkArakaiAnI bhinna bhinna pravRttie dekhAtI hAya tA teneA uccheda karavAnI kai paNa jarUra nathI. For Private And Personal Use Only 143
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Atmadarzana vicAra (4) rupAtIta dhyAna (hiMdImAM) lekhaka: mAsTara mevArAma jaina (gatAMka pR4 137 thI cAlu) nirjarA thAya che. A prakAranAM dhyAnamAM sihonA guNo vicAra - prANAyAmanI vidhi - karatAM karatAM pitAnI jAtane ja siddha mAnavI. pahelAM prANAyAma zarIranI zuddhi mATe ane manane siddhanAM svarUpane vicAra karo ke siddha bhagavaMta ekadhyAna karavA mATe sahAyabhUta thAya che. paraMtu, te amUrti, catanya, puruSAkAra, parama kRtakRtya, parama eTaluM badhuM jarUrI nathI ke jenA vinA AtmadhyAna zAMta, niSkala, parama zuddha ATha karma rahita, parama thai ja na zake-teTalA mATe, jeo kaI prANAyAmanAM vItarAga, cidAnandarU5, samyakta vi. ATha guNovALAM, jANakAra vidvAna pAsethI prANAyAma zIkhyA na hoya, parama nileMpa, parama saMtoSI, svarU5 magna, sphoTaka- teo paNa jJAna ane AtmabaLathI AmadhyAna jarUra maNInI jema nirmaLa, niraMjana, nirvikAra ane karI zake che. temanuM mana pitAnI meLe ja ke anya lokAgra virAjamAna che. pachI vicAratAM vicAratAM prayatno vagara ja rokAI jAya che. pitAnA AtmAne ja siddha svarUpa mAnIne dhyAna karavuM ke huM pote ja paramAtmA chuM, sarvajJa chuM, prANAyAmanAM traNa prakAra che - (1) pUraka siddha chuM, kRtakRtya chuM, vizvakI che, niraMjana . (2) kuMbhaka ane (3) recaka. svabhAvasthira chuM, paramAnandagI , karmarahita chuM, (1) tALavAnAM cheda pAsethI ane bAra AMgaLI paramavItarAga chuM, paramaziva chuM tathA paramabuha chuM sudhI pavana kheMcI laIne pitAnAM zarIramAM bhArate -AvI rIte pitAnA svarUpamAM dhyAnamagna thaI jaUM. pUraka kahevAya che. (2) te kheMcelA pavanane nAbhi AgaLa rokyo, siha paramAtmAnuM dhyAna karatAM karatAM jyAre nAbhi AgaLathI bIje kayAM ya javA na de. jema advaitabhAvamAM pahoMcAya, tyAre pitAne ja sihanI jema ghaDo bharIe tevI rIte tyAM pavana bharate kuMbhaka zaha sama mAnIne temAM ja ekadama tamya thaI jaUM- kahevAya che. te rUpAtIta dhyAna kahevAya che. A prakAre je dhyAnane abhyAsa karavAnI IcchA (3) te ja pavanane dhIme dhIme bahAra nIkaLavA thAya, tene cokkasa AsanamAM besIne pisva. padastha. devA-te recaka kahevAya che. rUpastha ane rUpAtIta-AmAMthI je dhyAna karavuM hoya zIkhavA mAMganAre pavanane aMdara laIne rokavAne tene barAbara abhyAsa karaze. paraMtu, eka prakAranAM ane pachI dhIme dhIme tALavA dvArA ja bahAra dhyAnano abhyAsa jyAre barAbara puro thaI jAya, kADhavAnI Teva pADavI joIe, jema vadhu vAra tyAre ja bIjA prakAranA dhyAnano abhyAsa karavo. pavanane rokI zakaze, tema te manane paNa vadhu dhyAnane hetu Atmastha thavAno ja che. je rIte samaya rokI zakaze. nAkathI pavana levA-kADhavAne A hetu siddha thaI zake, te rItathI dhyAna karanAre badale tALavAthI ja pavana kheMco ane tALavAthI tene abhyAsa ane amala karavo joIe. dhyAna ja bahAra kADhavA joie. tenI prekaTIza khaTalI vI ja paramAnandanA lAbha maLe che ane karmonI svaccha havAmAM karavI ja yogya che. tenAthI zarIrane For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Atmadarzana vicAra ( 4 ) rupAtIta dhyAna trA bhAbha cAya chaeN. jevI rIte nAbhikamaLamAM pavanane zakAya, tevI ja rIte hRdayakamaLamAM paNu rIkI zakAya. prANAyAmamAM cAra maMDalane jANI levA joIe ( 1 ) pRthvI maDala ( 2 ) jaLamaDala ( 3 ) pavana maMDala ( 4 ) agni maMDala. pILA raMganA cArasa pRthvI maDala che. jayAre nAkanAM bhAgane pavanathI bharIne ATha AMgaLa bahAra pavana dhIme dhAme nIkaLatA rahe, tyAre pRthvI mAMDalane jAvuM joie A pavana saheja garama hoya che, (2) ardhacaMdramAnI jema sapheda raMgavALuM jaLamAMDala che. AmAM pavana jhaDapathI nIcenI bAju ThaMDakane laine ja khAra AMgaLa bahAra nIkaLe che. ( 3 ) lIlA raMganuM gALa pavana maDala che. temAM pavana dareka dizAmAM vahetA vahetA cha AMgaLa bahAra Ave. A pavana garama ane ThaMDA prakAranA hAya che. sudhI ane (4) agninI javALAnAM raMga jevA triskrANu AkAranA agni maMDaLa che. temAM pavana upara jatA jatA cAra AMgaLa sudhI bahAra Ave. te garama hoya che. nAkane be svarA ( vibhAga ) che. jamaNI bAjunAM zvAsane candra ane DAkhI bAjunAM zvAsane su kahe che. kAi paNa mahinAnI zukala pakSanI ( ajavALIyuM ) ekama bIja ane trIjanA divase prAta:kALe jamaNI khAjIne eTale ke caMdravara cAle te zubha gaNAya che. pachInA traNa divasAe prAtaHkALa samaye DAkhI bAjune eTale / surya svara cAle te zubha gaNuAya che, pachInA traNu divasa jamaNI bAjunA evI rIte paMdara divasa sudhI badalAtu rahe che. 45 svare cAle. teA tene azubha tarIke jANavAM. nADanI jamaNI taraphanA ke DAbI taraphanA eka svara kharAkhara r DI eTale ke eka kalAka sudhI cAle che. pachI te svara bIjA kalAkamAM DAbI ke jamaNI bAjune thaI jAya che, keTalAMka AcAryoe 24 kalAlamAM 16 vAra pavana badalAya che. tema lakhyu che. upara jaNAvelA pRthvIne cAra maMDalAnAM pavane ne jANuvAnI bIjI rIta e che ke peAtAnAM ane kAnene banne hAtheAnAM aMgUThAthI baMdha karI devAM, te ja vakhate AMkhAne banne hAtheAnAM aMgUThAnI pAsethI AMgaLIothI baMdha karavI ane nAkane hAthAnI vacalI AMgaLIothI tathA mAMne khAkInI AMgaLIethI badha karI devuM; ane mana vaDe jovu tA biMdu jovAM malarI. jo te biMduo pILA dekhAya, to pRthvImAMDala mAnavuM, jo sapheda dekhAya to jalamaDala samajavuM, jo lAla dekhAya te agnimaMDala ane je kALA dekhAya te pavana-ma`Dala samajavuM. A cAra maMDalAmAMthI jo pRthvImaDala athavA jalamaMDala dekhAtAM hoya, tA te samaya zubha kAryo mATe eTale ke svAAya vi. mATe zreSTha samaya gaNavA. pRthvI ane jala tatvane vana jamaNI bAjunAM svaramAMthI nIkaLatA hoya, te| te kAryanI siddhi khatAve che. agni ane pavanamaDale jo DAkhI bAjuthI vahetA hoya, te| azubhasUcaka che. agni ane vAyumaMDalA jo jamaNI taraphathI vahe athavA pRthvI ane jalamaMDalA jo jamaNI taraphathI vahe, te te madhyama prakAranAM phaLane ApanAra thAya che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jamaNuAM svarane zubha ane DAkhAte azubha gaNu vAmAM Ave che. kRSNapakSa ( aMdhArIyuM )nI ekama, bIja ane trIja e traNe divaseAe prAtaHkALa vakhate DAkhA eTale ke surya svara cAle te zubha gaNAya. pachI dara traNa traNa divase svara baddalatAM rahevu. jo tenAthI vidhi tema vicAravuM pachI tema svarAnI madadathI maMtranAM dhyAnanI vidhi nIce pramANe che, tenAthI svara zuddha thAya che. pahelAM nAbhi kamaLanI madhyamAM ne caMdramAMnI jema camakatA hoya vicAravuM ke te DAbhA For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaM prakAza svarathI bahAra nIkaLe ane camakArA mArate prANAyAmano abhyAsa karavo joIe. AkAzamAM upara cAlyo gayo, pachI pAchA AvyA A rIte dhyAna'nI keTalIka rIte mokSAthI ane ane jamaNuM svaramAMthI aMdara pravezIne nAbhimaMDaLamAM AtmAnaMda dhyAnI nAM lAbha mATe lakhavAmAM sthira thaI gayo. AvI rIte vAraMvAra prekaTIza karIne AvyuM che. Ane vAcIne bhavichavo haMmezane mATe 6 ne pheravIne nAbhimaMDaLamAM sthira karavo joIe. avazya dhyAnanuM ArAdhana kare. ArAdhanAthI dhyAnanI AnAthI vadhu vigata mATe zrI jJAnArNava grantha siddhi avazya thAya che. jevo joIe. pUraka, kuMbhaka, ane recakane abhyAsa (prakaTIza) khUlI havAmAM karavAthI zarIranI zuddhi ane sva. bra. zItalaprasAdajI kRta tatvabhAvanA TIkAmAMthI ] manane rokavA mATe eka zreSTha sAdhana maLe che. ATaluM kelAzacaMdra ra. mahetA upayogI samajIne, koI jANakAra vidvAnanI pAsethI bI. I. sIvIla, (sAdavALA) mahAvIranI dhamadezanA bhAratanA kamagIonA ane jJAnayogIonA ziremaNi sarvajJaprabhuzrImahAvIradeve AyuSyano aMta thatAM soLa prahara sudhI dharmadezanA daI jagatajIno uddhAra karI zarIrano tyAga karyo hato. teoe kRtakRtya thaI vizva manuSyone jAhera karyuM che ke- chellI AyuSyanI paLaparyata paNa zubha karmano yoga tyaja nahIM zrI mahA vIraprabhunA ziSya gautamasvAmIe paNa chellA samaya sudhI bhavya jIvane sadupadeza daI jJAnagInI karma-pharajane adA karI hatI. tradaza guNasthAnakavartisarvajJa tIrthakarasamAM mahAdeve paNa vItarAga banyA chatAM zubhakamane tyAga karatAM nathI te anyajIvoe zuSkajJAnI banI kema zubhapAramArthika Avazyaka kamane tyAga kare joIe? alabatta na kare joIe. jJAnI-kamagIne jIvane eka zvAsocchavAsa paNa jagatanI kalyANanI pravRtti vA zubha vicAra vinA jatuM nathI. A vivamAM jJAnIkamalegI mahAtmA sarva kaMI kare che, chatAM karatAM nathI ane ajJAnIo mehathI hAtha paga halAvyA vinA besI rahe che chatAM teo mahAzaktithI kartA che, mATe ajJAnadazA-mahadazAne tyAga karI sarva zubha kamene karavAM joIe. mUDhamanuSyanA jJAnI guruo che. mUDhamanuSyAnAM hadayane zuddha karavAM e ja jJAnIonuM kartavya che. AtmajJAnIonuM vAstavika kartavya e che ke mahAsakta mUDha manuSyone AtmAnuM vAstavika svarUpa jaNAvavuM ane prabhunI bhakti dvArA mehabuddhine nAza karAvIne vizvajanone pavitra karavA. For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra AtmavizvAsa www.kobatirth.org lekhakaH--sAhityacaMdra mAlacaM hIrAcaMda, (mAlegAma. ) athavA dharma dhura'dhara thaze, evuM evu kAMi jaNAvI ke te ApaNe tenA khelavA upara vizvAsa paNa na karIe. paNa pratyakSamAM evuM jyAre baneluM ApaNe joie chIe tyAre ApaNA AzcayatA pAra raheteA nathI. enu' kAraNa eTaluM ja che ke, ApaNe AtmAnA prasupta guNo jANavAnI zakti dharAvatA nathI. jagatamAM anata vastu evI che ke, enA guNA ke emAM rahelI zaktithI ApaNe ajJAna chIe. haMmeza bane che evu ke manuSyane potAnI zakti kevI ane keTalI che enA khyAla hAtA nathI, kAraNa ena e zakti suptaprAya, tirahita ane ka-janita AvaraNAthI DhaMkAelI hAya che. ene jo khAtrI thai jAya kre, pAtAmAM e zvakti vidyamAna che. ane e prayatna kare teA te pragaTa karI zake, te ja e te dizAthI prayatna AdarI zake. pazu vastusthiti evI che ke ene pAtAmAM rahelI prasupta zaktinI khabara ja hotI nathI. eka phrAnasamAM dIvA baLatA hAya che. e pahelA tA kAca jevA pAradarzaka AvaraNathI DhaMkAelo hAya che. tyAre enI prakAza pADavAnI zakti jaNAI Ave che. e kAMca upara jo kapaDAnuM AcchAdana karI lIdheluM haeNAya tyAre tenA prakAzanA avareAdha hAvAne lIdhe AchA pAtaLA prakAza ApaNe joi zakIe chIe. e kapaDA upara jo kALA kAgaLane paDadA karavAmAM Ave tyAre temAM kAMika prakAza hAvA joie evA AbhAsa thAya che. ane anukrame e phrAnasa lADhAnA vAsaNumAM mUkI devAmAM Ave tyAre aMdara prakAza ApanAre dIvA vidyamAna che ane emAM prakAza pAtharavAnI zakti che evu ApaNe kahIe tyAre e vastu kAI kharI pazu mAnI zake nahIM. evI rIte kajanita AvaraNAne lIdhe ApaNe te AtmAnI zaktine joI zakatA nathI. mAjIsane AvI paristhitimAM AtmavizvAmra jAge pazu kema ? bAlaka jyAre ajJAna gaNAya che, tyAre tenAmAM kevA prakAranA guNA guptarIte rahelA che e ApaNe jANI cakatA nathI. evAmAM kAi sAmudrika zAstra jANanArA enI rekhAonuM nirIkSaNa karI kahe ke, e khAlaka eka dezanetA tharI, agara mahAna lakSmIdhara thaze, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ApaNe hAlanA aNuyuganA jamAnAmAM pratyakSa joe ane anubhavavie chIe ke, vijJAnIo caitanyahIna javastunA aMtarhuita guNane kAi paNu rIte jAgRta kare che. ane emAM rahelA guNAnA AviSkAra pragaTa kare che. e guNe! e vastumAM pehelAthI ja vidyamAna hatA e ApaNe niHsakrAca paNe kabula rAkhIe chIe. ane e guNA pragaTa karavAnI yu{kta ane prakriyA e kASTha vijJAnI zeAdhI kADhe che tyAre ja te pragaTa thAya che. jyAre jaDavastumAM AvA aneka guNa vidyamAna che, ane ApaNe jyAM sudhI te pragaTa thayA nathI tyAM sudhI jANI na kIe e svabhAvIka che. pazu anubhava kahI Ape che ke, jaDamAM paNa evA ataMta guNeA paDelA che ke jenu ApaNe svapnamAM paNa darzana thayelu' nathI. tevI ja rIte ApaNA AtmAmAM anata jJAna bharelu che. tema anaMta zakti bharelI che. tenu ApaNune jJAna thayuM nathI. tene lIdhe ApaNe ApaNA AtmA uparane vizvAsa khAi beThelA chIe. jayAre kAne kahIe ke, tIthaMkara bhagavaMtA, gaNadharA, yugapravartaka AcAryoM udAra manasvI ane dhane mATe peAtAnA prANa arpaNa karanAra mahApurUSAnI vAte tame jANeA che ke ? ateka zrAvake ke For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAra je prabhu mahAvIra jevAnA sAcA bhakata kahevAyA, adhikAra maLelA che ja. khAmI ApaNA gAmanI temaja aneka mahAsatIonA nAme ApaNe leIe che. sRSTi niyamanI nahIM ! chIe evAonI vAta kahIe ane pUchIe ke A AtmavizvAsa jyAre ApaNumAM pedA temanA jevA ApaNe kema nahIM thaI zakIe ema thAya ane ApaNA adhikAranI jyAre ApaNane sAMbhaLI tarata ja ApaNane teo evo javAba oLakhANa thAya che tyAre ApaNe AgaLa vadhavAne Apaze ke, jyAM e mahAna AtmAo ane kayAM mArga saraLa ane niSkaTaka banI jAya che. pragati ApaNe pAmara ane namaya mAnava ! ApaNAthI sAdhavI, avarodho dUra karavA AgaLa vadhavuM e emanI barAbarI thAya ja kema? emane to ApaNe AtmAno svabhAva che. ane kapi kiTakAnA AtmAo phata vaMdana karavAnu hoyaApaNAthI emanA jevI paNa chuTA thaI zAMtino mArga zodhatA ja hoya che. thavAnI vAta paNa nirarthaka hasI kADhavA jevI che! ema anubhava chatAM ApaNu jevA mAnava dehadhArI A javAba ja evo che ke ApaNe pote AmA ke jemane mana buddhinI sahAyatA maLI gaI pitAuparano vizvAsa gumAvI beTho. chIe. ane hiAya, jJAnanA sAdhanomI anakalatA 'maLI maLelI hoya ApaNAmAM e aghaTita khUnagaMDa bharAI beThele che. evA AtmAoe nAsIpAsa thavAnI zI jarUra hoya ? ApaNe badhA hIMmata hArI beThelA chIe ane AgaLa AtmavizvAsa e manuSyane tarI javA mATe eka vadhavAnuM ApaNane pAlave tema che ja nahIM. e amodha sAdhana thaI zake tema che. ApaNe tene pAmaratA ja ApaNA magatanAM avarodha karanArI che. sadupayoga karavAnuM zA mATe TALavuM? huM pAmara chuM e vicArone lIdhe ja ApaNe potAno Atma- mArAthI kAMI paNa thAya tema nathI. evA mAyakAMgalA vizvAsa be beThelA chIe. ane nirvIrya vicAro ApaNe zAmATe karIe, e samajAtuM nathI. AtmA e sakala jJAna ane zaktino pUrvokata mahApurUSonA caritrone ApaNe je abhyAsa karIe ane tenA uMDANamAM jene ApaNe dhaNI che. evuM anubhavI jJAnI bhagavaMte ApaNane dilAse ApI Apane AgaLa vadhavAne ane utarIe te ApaNI khAtarI thaze ke, emAnA ghaNuMkharA AtmAo ApaNu jevA apUrNa, kamacchAdita * ki AvaraNa ke avaguNa dura haDaselI nAkhavA Apa pune kahetA hoya chatAM ApaNe emanA kahevAne ane sAmAnya AtmA hatA. ane teoe sAmAnya Adara nahIM karIe emAM doSa kono? ApaNe mAMthI mahAna thavAne jyAre katanizcaya karyo ane ajJAnapaNathI ane avidyAnA paTalathI ApaNuM dhIme dhIme paNa makkamapaNe prayatna Adaryo tyAre ja pitAnuM svarUpa nahIM jotAM bAhya khaTapaTothI pAchaLa kAlAMtare teo mahAna thaI zakayA. jayAre ApaNuM pitAnI zakti veDaphI nAkhIe chIe emAM zaMkA nathI. jevA ja bIjA AtmAe mahAtmA ane paramAtmA thaI zake che tyAre ApaNe tevA kema thaI na zakIe? samudramAM pANInA taraMga uThatAja hoya che. eka je adhikAra ane zakita, temaja utkrAMta thavAnI taraMga UMce UDe che, tyAre tenI najIkamAM eka khADA lAyakAta amuka AtmAmAM hoya tyAre bIjAe tethI paDe che. Ama uMcA nIcA AMdolano akhaMDa rIte vaMcita rahe e banavuM ja azakaya che. niyama te cAlyA ja kare che. ApaNe e taraMgo ja jotA rahIe A sRSTImAM samAna ja hoya, ane che. tyAre ApaNe chIe. paNa enI pAchaLa eka spira gaMbhIra ane AvI rIte nirAza thavAnuM kAraNa kayAM che? vizvAsa zAMta samudra che ane vicAra karatA nathI. phakta taraMgo rAkhavuM joIe ke, ApaNane paNa AtmArUpe badhA ke mojAe eTaleja samudra evI jAma kalpanA For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmavizvAsa 149 ApaNI najara sAme taravare che. samudranA mojAe chIe te sukha che ja nahIM. tema jene ApaNe e ApaNane bhramaNamAM nAMkhanArA sukha duHkhanA saMsA- du:khanuM nAma ApIe chIe te duHkha paNa nathI. e ranA kAmaka anubhavo jevA che. jema haraNiyuM A te samudranA taraMgonI peThe kSaNavI kalpanAo ja AvuM pANI evI bhramaNAmAM marIcikA pAchaLa che. mATe ja ame kahIe chIe ke, e taragAne detuM rahe che. ane potAnI zakti beI bese che bAju upara mUkI aMdara jarA DokIyuM kare. Atmaane Akhare taraja rahI taraphaDIA bhArate rahe vizvAsa rAkhe eTale tamane jaNAze ke, ApaNA che, tevI ja rIte ApaNe paNa jalanA taraMge pAchaLa AtmA anaMta sukhane ane akhUTa jJAnano dhaNI ja deDatA rahIe chIe. taraMge uMce caDhe che tyAre che. amArA lakhANane hetu eTale ja che ke, ApaNe saMsArI mANasane sukhano bhAsa thAya che. paNa tenI je AtmavizvAsa khAI beThA chIe tenuM ApaNane pAchaLa duHkhano khADe AvI ja gayo che enuM ene smaraNa thAya. ane ApaNe te vicAre cheDI bhAna hetuM nathI. sukha ane duHkhanI A evI potAnA AtmAnA saMzodhanamAM lAgI jaie. AtmAnuM bamaNAmAM nAMkhanArI paraMparA che ke ApaNane bhUlA- varUpa jyAre ApaNI AgaLa chatuM thaze tyAre ApaNane vAmAM nAkhI AgaLane AgaLa dhakelyA ja kare che. navo prakAza ane apUrva AnaMda anubhavavA maLaze. vAstavika jotAM jene ApaNe sukhanuM nAma ApIe badhAonuM kalyANa thAo ! Ilama AtmajJAnIne adhikAra. AtmajJAna pAmyA vinA ane ahamamatva tyAgyAvinA keTalAka loke niSkraya banI jAya che tethI teo kamagathI bhraSTa thaIne puna: hAta tyAMnA tyAM AvIne ubhA rahe che. jJAnIne ananta anubhava che. bhAratavarSamAM aneka jJAnIo uddabhave che teo leka kalyANakAraka karmomAM lokone je che. ahaMmamatvanA tyAgathI jJAnIe je kAMI kare che temAM teo baMdhAtA nathI, tethI karma karavAno adhikAra ja teone che ema siddha thAya che. jJAnIo ataramAM sUkSmamAM sUkSma dhyAnanA vicAro kare che te paNa eka jAtanI sUkSma kriyA che tenI siddhithI jaganA leke para anaMtaguNo upakAra karI zakAya che. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmavikAsa ane tenA upAye" - - - - - - - kiraNa zAMtilAla - hAiDrojana emba ane helIkopaTaranA A AtmAne saMpUrNa vikAsa sAdhI tene pUrNatAnA zikhare jamAnAmAM jyAre maMgaLa para caDAI karavAnA cakro pahoMcADavAnI abhilASA jAgI. A te kaI prabaLa gatimAna thai cUkayA che. caMdra para saMdezA enI pUnyodaya bAkI mahAprayAne prApta thayela mAnava Apa-le thaI rahI che, bhaga, upaga ane paribhe- jIvanamAM paNa aneka prakAranI viSamatAo veThavI ja ganA sAdhane zuda bIjanA caMdranI jema dina-prati- paDe che. AnuM kAraNa zuM ? uttara eka ja che. dina vadhI rahyA che, dunyavI pralobhano Dagalene pagale anAdithI ApaNe AtmA karma jajIromAM jakaDAyela athaDAyA kare che. saMsAranA kSaNika sukhanA bhAga che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya Adi ATha ATha vaTAmAM ja mAnava jIvananI saphaLatA mAnavAmAM AvI kamIe tene evo keda karyo che ke jethI te rahI che. caMdana cAMdanImAM, sUryanA prakAzamAM. vIjaLInA mukta thaI zakatoja nathI. tenA avaLA prayatnone camakArAmAM, sAgaranA mojAmAM, samIranI zItaLatAmAM lIdhe jema jema te mukta thavA prayatna kare che tema ane puSpanA pamarATamAM jyAre vilAsa mAnavAmAM tema vadhu ne vadhu baMdhAtA jAya che. kAraNuM purUSArtha AvI rahyo che. are ! jayAre sArUM ye vizva vilAsa- karmabaMdha taraphano che A karmabaMdha aTake ane janA maya banI gayuM che, tyAre AtmA, karma, dharma ItyAdinI kamenI nirjarA thAya toja AtmavikAsanI zarUvAtone to kavaLa gAMDAonA mithyA pralApa tarIke Ata thAya paNa Ama bane kayAre ? khUba vicAra hasI kADhavAmAM Ave che, paraMtu duniyAnA A azAzvata karavAthI jaNAya che ke AtmAnA pariNAma AvI uccapadArthomAM AtmA, karma ane dharma jevA zAzvata kakSAe pahoMcavA atidurlabha che. ajJAnatA ane padArthonI upekSA karyo kema cAle? mutAmAMja A jIve anaMtakALa gumAbe vaLI koI anAdithI ApaNe AtmA bhavATavImAM bhramaNa zubhayoge mAnavadeha, devagurU, dharmanI sAmagrI maLI karI rahyo che, saMsAranA vividha tApamAM tapI rahyo te paNa AtmalakSIonI saMkhyA ghaNuM ja ochI che, janma, jarA, mRtyu, roga, zoka, saMtApa, saMyega, bhautika sukhanI khojamAM paDela mAnavane AtmatatvanI viyAga Adi sthitIne sahana karI rahyo che A badhu cIMtAja nathI. sAthI" anaMta sukhanA svAmI evA A AtmAne Ama viparIta paristhitine kAraNe AtmAe saMsAracakramAM zA mATe rIbAvuM paDe che ? aMnata ghaNo kacaro ekaTho karyo. A kacarAne kAraNeja du:khanA sthAnarUpa sUphamanigodamAM AtmAe anaMtakALa AtmavikAsane badale AtmAnuM adha:patana thaI rahyuM vItAvyo, tyAMthI karAzI kaMIka ochI thatAM krame che. jyAM sudhI AtmAne kara karmono viyoga nahi krame ekendriya, vikalendriya, tiya apacandriya vi. * thAya tyAM sudhI Aja paristhiti raheze. karmamukta bhavomAM bhUMDAhAle bhaTaka. Ama bhramaNa karatAM anaMta thatAM ja te zuddha ane svasvarUpe prakAzIta thAya che. pUnyarAzI ekaThI thavAthI durlabha mAnavadehanI prApti AvA malina AtmAne zuddha banAvavAnA nAnI thaI. uttamakuLa, AryakSetra ane paramecca jena zAzana maLyuM ke jenA dvArA e ajara, amara ane bhagave tAe aneka upAye darzAvyA che. zAzvata evA AtmAnI ApaNane oLakha thaI. jema mArI vinA ghaDe, sUtara vinA vastra, dhAtu For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra satanI amIdhArA www.kobatirth.org je svarUpa samajyA vinA, pAmyA du:kha anaMta; samajAvyuM te 56 namuM, zrI sadguru bhagava'ta. zArIrika, mAnasika anata prakAranAM du:khAe AkulavyAkula jIvAne te du:khathI chUTavAnI bahu bahu prakAre icchA chatAM temAMthI te mukta thaI zakatA nathI tenuM zuM kAraNu ? evu' prazna aneka jIvAne utpanna thayA kare; paNa tenuM yathArtha samAdhAna kAi eka virala jIvane ja prApta thAya che. jyAM sudhI du:khanuM mULa kAraNa yathArthapaNe jANavAmAM na AvyuM. hoya tyAM sudhI, te TALavAne mATe game tevA prayatna karavAmAM Ave tA paNu du:khane kSaya thai zake nahIM, ane game teTalI arUci, apriyatA ane abhAva du:kha pratye hAvA chatAM tene anubhavyA ja karavu paDe. avAstavika upAyathI te du:kha maTADavAneA prayatna karavAmAM Ave ane te prayatna na sahana thai zake ( pRSTha 150 thI cAlu) vinA dhareNA, lAkaDA vinA gADu ane khIja vinA dhAnyanI utpatti na ja thaI zake. Ama trikALAbAdhita, avicchinI prabhAvazALI evA zrI jItezvaradevanA zAsanamAM AtmA javA mATe AtmavikAsanA aneka upAyo darzAvyA che. sarva jIve AtmavikAsanA A paramocca parthe maMgala prayANa karA eja abhyarthanA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jinnAmu eTalA parizramapUrvaka karyo TAya chatAM te du:kha na maTavAthI du:kha maTADavA chatA mumukSune atyaMta jyAmAha thai Ave che; athavA thayA kare che ke AnuM zuM kAraNa ? A duHkha TaLatu` kema nathI ? krAi paNa prakAre mAre te duHkhanI prApti icchita nahIM chatAM- svapneya paNa tenAM pratye kaMi paNa vrutti nahIM chatAM- tenI prApti thayA kare che, ane huM je je prayatna karU chuM te te badhAM niSphaLa thai du:kha anubhavyA ja karUM chuM enuM zuM kAraNu ? zuM e du:kha kAine maTatuM ja nahIM DrAya ? du:khI thavuM e ja jIvaneA svabhAva haze ? zuM krAi eka jagakarto izvara harI teNe Ama ja karavuM yeAgya gaNyu haze? zuM bhavitavyatAne AdhIna e vAta haze ? athavA kAi eka mArA karelA AgalA aparAdhInuM phaLa haze ? evagere aneka prakAranA vikA je jIvA mana sahita deDhudhArI che te karyo kare che. ane je jIvA manarahita che te avyaktapaNe duHkhanA anubhava kare che ane avyaktapaNe te duHkha maTe evI icchA rAkhyA kare che. AtmAne pUrNatAnA zIkhare pahoMcADavA jInezvaradevA ke jee zuddha AtmAnA Adarza che. temanA A jagatane vize prANImAtranI vyakta athavA avyakta IcchA paNa e ja che ke kAi paNa prakAre mane du:kha na ha| ane sarvathA sukha hA. prayatna paNa e ja artha chatAM te du:kha zA mATe maTatuM nathI ? jevA AtmAne banAvavA temanu snAna, sevApUjA, mevA prazna ghaNA ghaNA vicAravAnenepaNa bhUtakALe stutI vi. karavu nitha muni mahAtmAone dAna ApavA brahmacaryanuM pAlana karavu yAdi AtmavikAsanA aNumAla upAyA che. utpanna thayA hatA, vartamAnakALe pazu thAya che ane bhaviSyakALe paNa thaze. e anaMta anaMta vicAravAnAmAMthI anaMta vicAravAne tenA yathArtha samAdhAnane x du:kha zuM ? tenAM kAraNe zAM che ? tenI nivRtti zI rIte thaI zake ? e para zrImad rAjaya drajIe judA judA samaye lakhelA patrane atra saMgraha karavAmAM AvyA che, For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 152 mAtmAnaMda prakAza pAmyA ane duHkhathI mukta thayA. vartamAnakALe paNa sarva duHkhanuM mULa saMyama je je vicAravAno yathArthe samAdhAna pAme che te sarva duHkhanuM mULa saMga (saMbaMdho che, ema paNa tapurama phaLane pAme che ane bhaviSyakALe paNa jJAnavaMtA evA tIrthaMkare kahyuM che. samasta jJAnIje je vicAravAne yathAthe samAdhAna pAmaze te te puruSee ema dIThuM che. je saMyoga be prakAre tathA5 phaLane pAmaze. emAM saMzaya nathI. mukhya pa Ne ka hyo che. aMta saMbaMdhIya ane zarIrane dukha mAtra auSadha karavAthI maTI jatuM AdyasaMbaMdhIya aMtasaMgane vicAra thavAne AmAne hata, mananuM duHkha dhanAdi maLavAthI TaLI jatu hAya bAhya saMgane aparicaya kartavya che. je apariane bAhya saMsarga saMbaMdhanuM duHkha manane kaMI asara cayanI saparamArtha IsA jJAnI puruSoe paNa karI che. upajAvI zakta na hota, te du:kha maTavA mATe je je prayatna karavAmAM Ave che te te sarve jIvenuM nA sadupAya. saphaLa thAta, paNa jyAre tema banatuM jovAmAM na sarva duHkhane AtyaMtika abhAva ane parama. AvyuM tyAre ja vicAravAnene prazna utpanna thaye avyAbAdha sukhanI prApti e ja mekSa' che ane ke duHkha maTavA mATe bIje ja UpAya hovo joIe; te "paramahita che. vitarAga sanmArga tene "sapAya A je kasvAmAM Ave che te upAya yathArtha che, che, te sanmArgane A pramANe saMkSepa che. ane badho zrama vRthA che, mATe te du;khanuM mULa kAraNa samyagadarzana, samyajJAna ane samacAritranI jo yathArtha jANavAmAM Ave ane te ja pramANe upAya ekatratA te mokSamArga' che. sarvAnA sAnamAM bhAsyakaravAmAM Ave te duHkha maTe; nahIM te nahIM ja maTe. mAna tanI samyaka pratIti thavI te "samyagdarzana' je vicAravAne duHkhanuM yathArtha mULa kAraNa che; tatvane yathArtha bodha che te "samyagajJAna" che. vicAravA utkaMThita chatAM koi ja tenuM yathAtha samA- upAdeya tatvano abhyAsa ke te samyakrayAritra' che. dhAna pAmyA ane ghaNuM yathArtha samAdhAna nahIM zuddha Atmapada svarUpa evAM vItarAgapadamAM sthiti thavI pAmatAM chatAM matiyAmAtAdi kAraNathI yathArtha samA- te e traNenI ekatratA che. sarva deva, nigraMtha guru dhAna pAmyA chIe ema mAnavA lAgyA ane te pramANe ane sarvopadiSTa dharmanI pratItithI utaravapratIti upadeza karavA lAgyA ane dhaNuM ke tene anusaravA prApta thAya che. paNa lAgyA jagatamAM judA judA dharma mana jovAmAM Ave che tenI utpattinuM mukhya kAraNa e ja che. sarva jJAnAvaraNu, darzanAvaraNu, sarva meha ane dharmathI duHkha maTa" ema dhaNAkharA vicAravAnonI sarva vIyo aMtarAyane kSaya thavAthI AtmAne. mAnyatA thaI. paNa dharmanuM svarUpa samajavAmAM eka sarve vItarAga svabhAva pragaTe che. nirNadhapadanA abhyAsano uttarottara krama teno "mArga" che. tenuM bIjAmAM ghaNo taphAvata paDyo, ghaNuM te mULa viSaya cUkI gayA; ane dhaNuM te te viSayamAM mati thAkavAthI rahasya "sarvajJAdiSTa dhama che. aneka prakAre nAstikA pariNAmane pAmyA.* je dharma saMsAra parikSaNa karavAnuM sarvathA uttama * ahIM A lekha apUrNa che, paNa tenuM hoya ane nijasvabhAvamAM sthiti karAvavAne baLavAna anusaMdhAna karavA nIce be phakarA ane pachI keTalAka heya teja uttama ane teja baLavAna che. pa ApyA che. temAM duHkhanA kAraNe ane tenI nivRttinA upAya ane dharmanuM satya svarUpa saMgrahita samyakdarzana, samyajJAna ane samaDyAritramAM che-jijJAsu. samyakdarzananI mukhyatA ghaNe sthaLe vItarAgAe kahI For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMtanI amIdhArA 153 che; jo ke samajJAnathI ja samyaphadarzananuM paNa sivAya anya bIjo koI upAya nathI. mATe jIve oLakhANa thAya che, te paNa samyakdarzananI prApti sarva prakAranA matamatAMtarane, kuLadharmane lokasaMsArUpa vagaranuM jJAna saMsAra eTale duHkhanA heturUpe hovAthI dharmane, edhasaMjJArUpa dharmane udAsabhAva bhajI eka samyakdarzananuM mukhyapaNuM grahaNa karyuM che. AtmavicAra kartavyarUpa dharma bhaja pya che. duHkhanI nivRttine sarva jIva icche che ane du:khanI nivRtti, du:kha jenAthI janma pAme che. evA sarva du:khathI mukta thavAne sarvotkRSTa upAya rAga, dveSa ane ajJAnAdi deSanI nivRtti thayA vinA AtmajJAna'ne kahyo che, te jJAnI puruSonAM vacane saMbhavatI nathI. te rAgAdinI nivRtti eka AtmajJAna sAcAM che-atyaMta sAcI che. jyAM sudhI jIvane tayArUpe sivAya bIjo koI prakAre bhUtakALamAM thaI nathI, AtmajJAna na thAya tyAM sudhI AtyaMtika baMdhananI vartamAnakALamAM thatI nathI ane bhaviSyakALamAM thaI nivRtti na hoya emAM saMzaya nathI. te AtmajJAna zake tema nathI, ema sarva jJAnI puruSane bhAkhyuM che, thatAM sudhI jIve "mUrtimAna AtmajJAnasvarUpa' evA mATe te, AtmajJAna mATe jIvane projanarU5 che. sadagadevano niraMtara Azraya karavA gya che, emAM tene sarva zreSTha upAya sadaguru vacananA zravaNanuM ke saMzaya nathI. te Azrayane vizAya tyAre A prayasa@AstranuM vicAravuM e che. je koI jIva duHkhanI bhAvanA nitya kartavya che. nivRtti Icchato hoya-sarvathA dukhathI muktapaNe jene sarva kAryamAM kartavya mAtra AtmArtha che - prApta karavuM hoya tene e ja eka mArga ArAdhyA e saMbhAvanA nitya mumukSu jIve karavI yogya che. : Paramite TelIphAna : 2438 mesarsa rAyacaMda enDa sansa ilekaTTI sAmAnanA jaththAbaMdha vepArI pa-7 pIkeTa kesa roDa, muMbaI-ra - - - - For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 0.00000000 | zAparIA 0:00 Vc0000 DuM enDa bIsTasa opha bAIsa lAITa beTasa kejarsa pesenjara velsa pAsa marIMga vyAyAjha yAja epAsa vigere. menyuphekathararsa epha - ne rolIMga zaTarsa kAyara prUpha DArsa zIpa brIDarsa ke roDa relI mahIla besa ane rIphayusa henDa kATa ejInIarsa pila phensIMga leDayulAITa megneTIka separeTasa vigere. UNNNNN zAparIA Deka enDa sTIla ku. prAiveTa lImIDa 8 ephIsa ane zIpayArDa zIvarI brAnca ane ejInIarIMga vakarsa parala roDa krosa lena muMbaI-12 phona naM. 40408 pina naM. 600/ For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anukramaNikA ma lekhaka ratilAla maphAbhAI zAha manasukhalAla tArAcaMda mahetA *** ... mAsTara mevArAma jaina 1969 140 143 144 lekha 1 bhagavAna mahAvIranA upadeza vacana 2 yAganI prAthamika bhUmikA 8 dhArmika kriyAnA bhedamAM muMjhAvuM nahIM 4 Ama darzana vicAra 5 mahAvIranI dharma dezanA AtmavizvAsa cha AtamajJAnInA adhikAra mAmavikAsa ane tenA upAya 9 saMtanI amIdhArA sAhityacaMdra bAlacaMdra hIrAcaMda 147 | ** 149 150 kiraNa zAMtilAla jijJAsu | 151 jenasamAja Aje vIza lAkhanI vipula saMkhyAmAM deza-paradezamAM vase che ane AtmAnaMda prakAza' sarvatra sArA pracAra pAmela che. eTale ApanA dhaMdhAnI jAherAta 'AtmAnaMda prakA'mAM ApavAthI eno avAja vIza lAkha janatAne kAne Apa pahoMcADI zakazo. vaLI jainasamAja vyApAra ane udyogamAM paNa khUba AgaLa vadhe che eTale ApanI jAherAtanA kharacanA badalAmAM tenuM yogya vaLatara paNa Apane maLI raheze. jAherAtanA bhAvo nIce mujaba rAkhavAmAM Avela che. jAherAtanA bhAva rUA. 40 re, 350 1 6khata 5 vakhata 10 vakhata adaranuM AkhuM peja rUA. 30 rA, 150 250 | by aDadhu peja | rU20 rUA. 100 rUA. 175 TAiTala peja bIjuM-trIju Akhu" rUA. 200 aDadhuM peja rUA. 25 rUA. 125 rUA. ra0 0 TAITala peja ceAthe AkhuM rUA. pa0 . rUA. 250 rUA. 400 >> adhu" peja rUA. 30 rUA. 150 rU. 250 AzA che ke Apa ApanA dha'dhAnI jAherAtano orDara mekalI amane AbhArI karaze. | zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara, For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ATMANAND PRAKASH Regd. No. G 49 zrI jana AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara A khAsa agatyanI vinaMtI A sabhA taraphathI Aja sudhImAM mAgadhI, saMskRta, gujarAtI, IMglIza tathA hindI bhASAmAM lagabhaga base pustake pragaTa karavAmAM AvyAM che. temAMthI moTA bhAganA graMtha Aje sAkamAM nathI, mAtra sAThathI paNa ochA graMthA TekamAM che ane temAM paNa kaiTalAka graMthanI to bahu ja thoDI nakale sTokamAM che. hAla je graMtha raTokamAM che temAMnA saMsakRta vibhAganI agatyanI yAdI nIce ApavAmAM Avela che. A prakAzano khUba ja upayogI ane tarata vasAvI levAM jevAM che to jeoe te vasAvela na hoya, te potAnA jJAna-bha'DAramAM tarata vasAvI le tevI amArI khAsa vinaMtI che. nIce darzAvela kI'mate graMtha sTokamAM haze tyAM sudhI ApavAmAM Avaze ane khAsa sagavaDa tarIke temAM sADAbAra TakA kamizana kApI ApavAmAM Avaze. ? vasula lI : (prathama arA) * 10-00 (jemAM siMdura karaNa mULa, tattvArthI dhigama 2 kapura unhI : (dvitIya eza ) 20-00 sUtra mULa, guNasthAnakramAra he mULa che.) 0-60 a 6 tripachI pUrva sA. 2aa. (mULa saMskRta) -00 (bane bhAga sAthe ja ApavAmAM Avaze) che mA ujJA ( , ) 8-10 3 A. devendrasUrikRta TIkAyukta karmagraMtha 8 (pratakAre) 60 - 7 mA. 2 ( pAMca ane cha ) 6-00 sA. zrI vinaya narita TIyuta jainamaMghadUta 2-00 6 satata mArga vAri 1........-00 prakaraNa saMpradu (pratAkAra) : 20 tavAhinAmasUtra.................26-00 lakhA : zrI jene AtmAnaMda sabhA bhAvanagara, prakAzaka : khImacaMdu cAMpazI zAha, jaina AtmAnaMda sabhAvatI. mudraka : anaMtarAya harilAla zeTha, AnaMda pronTIMga presa-bhAvanagara, For Private And Personal Use Only