Book Title: Atmanand Prakash Pustak 046 Ank 01
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531538/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir R3 RAllll * F = = 2 / pustaka 46 mu. saMvata 2004. Ama sa', 53 aMka 1 lo. zrAvaNa IIIIIIIIIIIIIT vArSika lavAjama rUA. 3-0-0 paTeja sahita. IIITTTTTTTTTTT prakAzaka: IIIII IIIIII ( zrI jaina AtmAnaMda sabhA, - bhAvanagara . For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a nu ka ma Na kA. 1 sAdhAraNa jina stavana ... ... .. ( muni zrI lakSIsAgarajI mahArAja ) 1 2 nUtana varSanuM maMgaLamaya vidhAna ... ... ... ... ( phatecaMda javerabhAI ) 2 3 bauddhadaza"nasa matta ahiMsAnuM svarU 5... ... ( munirAzrI jaMbUvijayajI mahArAja ) 7. 4 sukhI kema thavAya ... ... . ( AcAryazrI vijayakaratUrasUrijI mahArAja ) 12 pa A paryuSaNa mahAparva kaI rIte ujavaze. ... ... (muni nyAyavijayajI (tripuTI] ) 16 cha vartamAna samAcAra ... ** ... . ... ( sabhA ) 241 zrI AtmAnaMda prakAzanA grAhakone namra sucanA - - gayo azADa mAsanA aMkamAM jaNAvyA pramANe A be varSanI bheTanI buka " zrI koya sudhAkara " graMtha (kiMmata rUA. 2-8-0 ) je eka kAvya sAhityano suMdara kRti graMtha che, te amArA mAnavatA grAhakone lavAjama puratA peraTa sahita vI. pI. mokalAI gayela che, jeo e te svIkArela che teone dhanyavAda ApuM e chIe. paraMtu keTalAka grAhake e be varSa-eka varSanA badhA a' ke rAkhI, vI. pI. pAchuvALI jJAnakhAtAne nAhaka nukasAna karela che; eTaluM ja nahi paraMtu patra lakhI jaNAve che ke AtmAnaMda prakAza me kalazo nahiM. AvA grAhaka mATe dilagIra chIe, bAre mAsanA e kA rAkhI lavAjama vasula karavA vI. pI. me kahyuM te pAchuM me kahyuM ane lavAjama saMbadhI hakIkata " jANe kaMI jANutA nathI " te gepa karI jAya che. jethI leNu -lavAjama nahi mekale te teo jJAna khAtAnA doSane pAtra raheze. AtmAnaMda prakAzanA grAhaka tarIke nahi' rahevA jaNAvanArane pharI mokalavAmAM AvatuM nathI. 'have pachI 46 varSanA prathama aMka tA. 1-9-1948 nA roja pragaTa thaze cAlu grAhaka na rahevuM hoya temaNe amane patra dvArA ja jaNAvavA tasdI levI chapAya che. 4 kathAnakoSa graMtha-zrImAna devabhadrAcArya mahArAje ( saMvata 1158 mAM prAkRta bhASAmAM racelo che, jemAM samyaktva Adi tetrIza sAmAnya guNa ane pAMca aNuvrata Adi vizeSa guNone lagatA 50 viSaya sAthe tenI mAlika, suMdara paThana pAThana karavA jevI kathAo vAcakonI rasavRtti AkhA graMtha vAMcatA nirasa na kare tevI suMdara racanA AcArya mahArAje karI che. A graMthamAM Avela guNonuM svarUpa, tenuM vivecana, tene lagatA guNadoSa, lAbha-hAninuM nirUpaNa, AcArya mahArAje evI suMdara paddhatisaMkalanAthI karyuM che ke jethI A graMthanI anupama, amUlya apUrva racanA banela hovAthI te apUrva sAhitya graMtha gaNAya che. A suMdara graMtha mULa amAe prasiddha karyo che, jenI mULa kiMmata rUA. 8-8-0 che. jenuM A sarala zuddha bhASAMtara paNa sAkSaravarya munirAja zrI puNyavijayajI mahArAjanI dekharekha nIce thayela che. te graMthanA pAnA zumAre pAMcaseha uparAMta thaze. For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. * prakAzaka -zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara * pustaka 46 muM, vIra saM. 2474. vikrama saM. 2004. zrAvaNa :: tA. 1lI sapTembara 1948 :: aMka 1 le BEST SISTERESTURBSF sAdhAraNa jina stavana. URRENESSFUTURERNE SABHURSERIES (rAga-nAce nAce mAre mana ke mera.) gAe gAo pyAre jinarAja, mere zira ke prabhu ziratAja. gAo Teka. tRSNakA prabhujI karatA haya aMta, gAo saba saMta, jJAnI mahaMta; bhavijanakA jinavarajI karatA haya kAja. gAo. 1 prabhu zAsanakA dhana, hetA prasanna; jIsake dilameM haya zAsanakI dAjha. bhavijanakA je haya pyAre mahArAja. gAo 2 ajita jJAnI, sAcA sukAnI; zivalamIkerA sAcA haya dAnI. rakho jina devA ! sevakakI aba lAja. gAo0 3 racayitA-munizrI lakSamIsAgarajI mahArAja veh BESHBHUSSFURTHERS USLELE LUULEUELS For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che " nUtana varSanuM maMdimaya vidhAna." prakAzanuM AMtaradarzana. che ke gata varSamAM prathamanA varSo karatAM sArI rAjanaitika, sAmAjika, keLavaNIviSayaka ja ... jevI pragati thaI che? e pragatie vAcakonA ane AdhyAtmika vAtAvaraNavALA samagra vizvanA vicAra-vAtAvaraNa upara asara karI zArIrika, parivartananA saMkrAMtikALe AtmAnaMda prakAza mAnasika ane AdhyAtmika unnati nIpajAvI che? pistAlIza varSothI jaina samAjanI yathApatra, cAra daSTAMtathI niSkarma banelA siddha paramAtmAne namana karI, sva. A0 mazrI zakti sevA karatAM bhinna bhinna bhUmikAvALA vijayAnaMdasUrijI (zrI AtmArAmajI mahA AtmAomAM guNasthAnakone anusarIne saMskArarAja ) ke, jemanA ubhaya pavitra nAmanAM sama bIje reDayAM che? te saMskAra-bIjethI samRddha nvaya karI prastuta A sabhAne bAvana varSa thaI aneka AtmAonI AdhyAtmika daSTi pahelAM maMgala AraMbha thayo hato temaja je vadhAre vikasvara thaI che? A ane AvA aneka mahAna AtmAnI pratikRti prastuta mukhapRSTha prazno gata varSane aMte udbhave che ane tene uparathI jaina jagata upara kSAtrateja ane pratyuttara aMtarAlekana (Introspection) AdhyAtmika tejanAM kiraNo vistArI rahI che, dvArA prastuta patrane vanita thAya che ke jenatemane praNAma karI umitibhavaprapaMca kathA darzananA abAdhita kathana pramANe kriyA vaMdhya kAranI je samatArUpa ganalikA varNavelI hetI nathI to zubhAzayathI prerAyalI sakriyAnuM che temaja sva. zrI vIravijayajI mahArAje phaLa suMdara pariNAmavALuM kema na hoI zake ? sAtavedanIya karmanI pUjAmAM jJAnIgamya rUDI kAla ane saMjJA. yeganalikA tarIke jeno ullekha karelo che tenuM kAlanA anaMta mahAsAgaramAM jAnuM varSa smaraNa karI, je vAstavika rIte vizvadharma che, bhaLI gayuM che; vaDIlanI AMgaLI pakaDIne cAlyA anya darzananA siddhAMto jenA nirjharaNAM- AvatA bALakanI jema nUtanavarSe AvIne rUpa che-te jaina dharmane namaskAra karI, e rIte ApaNuM aMtaramAM sthAna lIdhuM che. nUtanavarSanA devagurudharmanA maMgalamaya tane praNAma karI, bhItaramAM zuM zuM bharyuM che te ApaNe jANI AjanA maMgalamaya prabhAte 46 mA varSamAM zakatA nathI, anAdikALathI AtmA anaMta AtmAnaMda prakAza praveza kare che. praveza kALane pacAvI gayA che chatAM pote amara che; karatAMnI sAthe Atmagata prazna pUche che-prAcIna paraMtu AtmA karmothI parAdhIna hovAthI tene praNAlikA je te zubha pariNAma upara nirbhara dharma puruSArtha karavAne prasaMga prApta thayA hoya to Atmagata prazna karavo ucita ja che- nathI ane tene kALa, svabhAva, bhavitavyatA ane satAM hi davg vastupu pramANamaMtaH- karmane AdhIna rahevuM paDayuM che paraMtu mAnava pravRtta -e mAnasika zAstranA niyamane janma maLyA pachI ane jaina dharma temaja anusarIne prazna pUchatAM AdhyAtmika vani Ave sadaguruga ane zAstravAcana vigere sAmagrI For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nUtana dharmanuM maMgalamaya vidhAna. * ^^^^^^^^^^^^^^^ ^ ^^^^^^^^^^^^^^*** *^^^* * * * * *^^^^^ = * * * * * *~ ~~ maLyA chatAM samyagadarzana prApta karI zakI mUDhatA, kALAM bajAro ane pracaMDa moMghavArImAM nathI; akAma nijerAe karI puNya prakaSa svataMtratAne pagale ja deza ghora vipattimAM thatAM mAnava janma prApta karyo che, have susa AvI paDyo hato; chatAM Aje A vItelA zaktione jAgRta karavAnI che, AtmAnA bAra mahinA upara siMhAvalokana karIe chIe AnaMdavALo prakAza e ja mAro prakAza che; to rASTranuM hadaya adbhuta saMtoSa ane utsAhajinapUjA, sAmAyika, pratikramaNa, dAna, jJAnA- thI pulakti thaI zake che. kaMI lAkho bhyAsa, bhAvanA, dhyAna vigere Tevo rasapUrvaka nirAzAmAM amara AzA chupAI che e pADI AdhyAtmika prakAza prakaTAvavAnuM amalI daSTie ghera vipatti anubhavIne ApaNe deza kArya jIvanano mokSa thatAM sudhI cAlu rAkhavuM svataMtra thaI rahyo che. duniyAnA ItihAsamAM joIe, e mAnava janmanuM sArthaka che. paradezI sattAnA hAthamAMthI ATalI tvarAthI nUtana varSanI 46 nI saMjJA aneka rIte ane zAMtipUrvaka hiMdanI mAphaka bhAgyeja bodha ApI zake che. 456=daza yatidharmanuM, keI deze svataMtratA prApta karI haze. chellAM 446=vIza tIrthakaronuM, cAranI saMkhyA pacIza varSamAM je mahAna AtmAe dezanA dravya, kSetra, kALa, bhAvanuM ane chanI saMkhyA SaDa mANasomAM ahiMsaka zaktino saMcAra karyo dravyAnuM sUcana kare che, te sAthe samagra 46 nI tenA phaLarUpe svataMtratAnI prApti thaI che; saMkhyA 45+ nI gaNatrIe pIstAlIza Agama Arogya, keLavaNI, arthazAstra ane udyoga, ApaNI sanmukha hAya paNa eka Atma tatva hunnaramAM dezane pagabhara banAvavA mATe avitenI sAthe na joDAyeluM hoya to mAtra rUpI zrAMta paNe prayatna karI rahyA che. ' jaDa zabda AtmAne zuM upakAra karI zake ? vAtAvaraNa ane saMsmaraNe. AtmAnI taiyArI te upAdAna kAraNa ane AgamanuM zravaNa te nimitta kAraNu-e beneno mahAna vibhUti ma. gAMdhIjInuM gata varSa. roga thAya tyAre ja AtmAnuM ISTa kArya sadhAya ? * mAM jAnyuArInI 30 tArIkhe eka hiMdunA che. seMtALIsanI saMkhyAnI preraNAthI prakaTa thatuM goLIbArathI karuNa avasAna thayuM che, eka A saMjJAkRta (46) je AtmajAgRti ahiMsaka pracArakanI anya hiMsaka vyakitathI ane samyaktvapUrvaka hoya te ja e saMjJA Azcaryajanaka rIte hatyA thaI gAMdhIjInuM mAMthI jaina daSTie AtmA suMdara preraNA meLavI thI AkhA deza upara ane khAsa karIne rASTrIya zake che. mahAsabhA upara akhaMDa prabhutva vartatuM hatuM? samagra vive eka mahAna nara gumAvyA che. rASTraparisthiti ane saMkramaNa kALa gatavarSamAM lagabhaga savA varSanA gALAmAM AjhAdI maLI, paradezInA baMdhanamAMthI mukti bAvIza lAkhanAM karanA bharaNuM pachI zrI zatru. maLI chatAM komI jhanune vahAvelI hajAro nirdoSa jayagiri dara varSe sATha hajAranA karaverAthI mAnavIonA lohInI nadIo vahI, lAkho ane mukta banyo che. A bAbatamAM zeTha ANaMdajI karoDanAM AMsuo, sthaLAMtara karI AvatA lAkho kalyANajInI peDhIne Azraya nIce zeTha kasturanirvAsito, astavyasta baneluM dezanuM artha- bhAI lAlabhAInA pramukhapaNa nIce kamITI kArya taMtra, janatAmAM vyApI gayelI glAni ane karI rahI hatI, jena vetAMbara konpharansa For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 4 zrI AtmAnaMda prakAza A bahene prathama paNa giranArajI tIrthaM jyAre pAkIstAnanA bhayamAM paDayuM hatuM tyAre 56 cavihAra upavAsa karyA hatA. emanI e dhAra tapazcaryA zrI giranAra tIrthanI mukita mATenu a MtaraMga pramaLa nimitta banyuM hatuM. temaja muaInA saMghe A prazna upADayA hatA te saurASTranuM ekama thayA pachI saurASTranA pradhAnA pAse rajU karyA hatA; pradhAnAe te hakIkata tarapha dhyAna ApI sadarahu kara nAbUda karyo che, te abhinaMdanane pAtra che. zeTha kastura. bhAI lAlabhAI taraphathI pacIza lAkha rUpIA amadAvAdaH navaraMgapurA vistAramAM eMjInIyarIMga kAlejanI sthApanA mATe muMbai sarakArane suparata karelA che. mAMgarALavALA javalabahenanA AmaraNAMta upavAsa thayA pachI zrI kezarIAcha tI'nA saMrakSaNArthe muMbaImAM ekAvana jaina A saMsmaraNA pUrNa karavA sAthe zrAvaNu mAsamAM prastuta sabhAnA traNa peTranA zrIramaNalAla dalasukhabhAi tathA caMdulAla TI. zAha tathA zrI. mehanalAla tArAcaMda mukhai sarakAra taraphathI je. pI. ne khItAba ApavAmAM AvyeA che te saMbaMdhamAM temane mubArakabAdI ApavA sAthe sasthAonA Azraya nIce jAhera sabhA zrInoMdha laie chIe. cAlu mAsamAM bhAvanagaranA nA. mahArAjA sAhekha madrAsa prAMtanA gavanara nimAyA che te pratyeka bhAvanagaravAsIne gAravavaMtA viSaya che. suracaMda pI. badAmInA pramukhasthAne maLI hatI. zrI vIraca Mda pAnAca Mde ma0 gAMdhIjInA smaraNamAM saurASTramAM kumAra vidyAlaya mATe pAMca lAkha rUpIAnI rakama tathA vaidyakIya rAhata mATe bIjI pAMca lAkha rUpIAnI rakama saurASTra sarakAranA hAthamAM suprata karI che. AmrUtIrtha uparanA yAtrAnA kara paNa sIrAhI rAjye mahArANIzrInA hukamathI rada karyo che. pAkIstAna ane hiMdustAnanA bhAgalA samaye pU A. ma0 zrI vallabhasUrijI tathA temanA ziSyA gUjarAMvALAmAM hatA; zAsanadevanI kRpAthI kAMi paNa ijA AvI nathI ane tyAra pachI amRtasara nivi`ne pahAMcI gayA hatA ane hAlamAM khIkAneramAM cAturmAsa che; e jaina samAja mATe apUrva Anada che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI kezarIAjI tI khAmatamAM avyavasthA dUra karavA mATe gatavamAM javala bahene cavihAra upavAsa AdaryA hatA; udayapura sTeTa tarathI tapAsa poMcanI sthApanA thai che. sva. AtmArAmajI mahArAjanI janma jayaMtI caitra zuda 1 zrI siddhAcalajI upara, sabhAnI vArSika tithi jeTha muda 2 zrI tAladhvaja tIrtha upara ane sva. AtmArAmajI mahA rAjanI svargavAsa tithi je zuda 8 sabhAnA makAnamAM pUjA bhaNAvavA tathA guNugAnapUrvaka prastuta sabhA taraphathI ujavavAmAM AvI hatI. dara te ja mujaba gurubhakti thaze. cAlu praNAlikA pramANe mAgazara vadI 6 10 zrI mULacaMdajI mahArAjanI tithi ane masA zuddI 10 10 zrI vijayakamalasUrijInI tithi bhAvanagaramAM pUjA bhaNAvavA sAthe ujavavAmAM AvI hatI. lekhadarzana suratamAM A0 ma0 zrI Ana MdasAgarasUrijI gata varSamAM 24 padya lekhA ane 28 gadya nI nizrAmAM pAlItANAnI mAphaka bhavya tAmra-lekhA ApavAmAM Avela che. padya lekhAmAM mu patra Agamama MdiranuM mahesravapUrvaka udghATana lakSmIsAgarajInA dIpe|tsavI parva, bhAvanA vigere thayuM hatuM. traNa kAvyeA, zIghra kavi mu. davijayajInA AtmaciMtavana vigere pAMca kAkhyA, mu. vinayavijayajInuM zrI vallabhasUrijI abhinaMdana stutinuM kAvya, pU A zrI vijayavallabhasUrijI racita mahAvIrasvAmI stavana, mu. maNika For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nUtana varSanuM maMgaLamaya vidhAna. vijayajI saMgRhIta zrI vijayasenasUri ziSya puNyavijayano AtmasvarUpanI prApti mane kaI vinirmita stavana, uttarottara pragati karatA vakhata na thaI vigere be lekhe, mu. bhuvanakavi zrI amaracaMda mAvajInA jJAna gItAzataka vijayajIno zrIpALa ane kuMDalapurane saMzevigere cAra kAvyo, UgatA kavi zrI anaMtarAya dhana lekha, mu. nyAyavijayajI(tripuTI)no jAdavajInA bhUlI javuM vigere cAra kAvye, zrI mahAvIra paramAtmAno lekha, Do. vallabhadAsa govIMdalAla parIkhanA ajJAnIne upadeza vigere neNasIne zrI AnaMdaghanajInA be stavananA be kAvya, rAtre mUlacaMdabhAI vairATInuM caMdana- arthavALA lekhe, mu. samudravijyajIno AgAmI bAlAne vinatirUpa kAvya, ane zrI mohanalAla saMvatsarInI bAbatanA khulAsAne lekha, rA. sIhArInuM zrI vijayAnaMdasUrine praNAmarUpa abhyAsI( zrI viThThaladAsa mUlacaMda)nA sAcuM kAvya, AveluM che-A tamAma kA kAvya- dhana vigere be anuvAda lekho, ane nUtana sRSTimAM aneka aMze nUtanatA apI rahyA che varSanuM maMgalamaya vidhAnane amAro lekha, taduane bhinna bhinna rIte AtmajAgRti ApI parAMta vartamAna samAcAra, samAlocanA vigerenA vairAgyAdi vividha sAdhano vaDe vAcaka AtmA bAra saMkSipta lekho prastuta sabhAnA sekreTarI pragati karI zake tevI preraNA ApI rahyA che. bhAI vallabhadAsa tribhuvanadAsanA che. A tamAma gadya lekhomAM A0 zrI vijayapakvasUrijInA lekho jaina darzananA siddhAMtane anukULa akSarasiddhasenasUrijIkRta batrIza batrIzIo saMbaM- zrata che. A lekhanuM atizayokitabhareluM dhanA cAra lekha, gahana tatvaciMtaka ane vivecana nahiM karatAM te te lekhanA vAMcananuM vigya lekha lakhanAra zAMtamUti A. pariNAma vAMcakenA pariNAmika bhAvone sama zrI vijayakastUrasUrijInA jIvatA zIkhe, sAthe paNa karIe chIe ane tevA suMdara lekha zuM laI jazo? vigere daza lekha, AtmAthIM AvavAthI samAjanA suMdara abhiprAya maLelA saM. pA. vidvAna mu. zrI puNyavijayajInA yoga che te ja AnaMdano viSaya che. navIna varSamAM mImAMsA vigerenA sAta lekhe, siddhahasta suMdara zailIvALA lekho lakhavA mATe cAlu lekhaka rA. motIcaMda kApaDIAnA dharmakauzalya- tathA navIna lekhakamahAzayane sAdara nimaMnA cauda lekha, vaktA tathA lekhaka rA. ceka- trIe chIe. sInA yAtrAnA navANuM divasane lekha, mu. bhAvanA ane prakAzana kArya. dhuraMdharavijayajInA nyAyaratnAvali tathA viSabiMdunA pAMca lekha, ku. za. pUrNAnaMdavijaya- navIna varSamAM dhArmika jIvanamAM pragati nA svara vyaMjananA anukramavALA suvAkyAmRtana thAya tevA racanAtmaka lekho ApavAnI sabhAe be lekhe, DaeN. bhagavAnadAsane zrImAna yaze- IcchA rAkhelI che. devagurukRpAthI prativarSa vijyajIne lekha, mu. jaMbuvijayajInA dvAda- samA sAhityasamRddhi, peTrane, sIrIjha ane zAniyacakavALarUpa gahana ane jaTila graMthanA sAthI balavattara banatI jAya che, te mATenI saMkSipta paricayanA traNa lekho, sAhitya hakIkata daramAse AtmAnaMda prakAza mAsikamAM ratna mu. puNyavijayane vizeSAvazyaka prasiddha karavAmAM Ave che te hetune dhyAnamAM mahAbhAgyanI pajJa TIkA bAbatano lekha, rAkhIne sabhAe gatavarSamAM suvarNa mahotsava sanmArga IrachakanI saMjJAvALA saM. pA. mu ujavavAnuM TharAva karela che, te mATe samitinI For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. nImaNuMka paNa karelI che. pAMca kAraNenI sAbu- mAlIdAsanA bahena sva. suraja bahenanI sIrIjha kULatA thayethI navIna varSamAM sakriya amalamAM tarIke che-te chapAya che, sabhA taraphathI bheTa AvavA saMbhavita che. tarIke navIna varSamAM Avaze. zrI zreyAMsanAtha sAhitya dvArA ApaNe dUra dUranA bhUtakALa caritra, zrI sumatinAtha caritra ane kathAnA jamAnAnuM jIvana ApaNI kalpanA samakSa ratnakoSanA bhASAMtara cAlu che-A traNe graMtha khaDuM karI zakIe chIe ane tene vartamAna sahAyanI apekSA rAkhe che. gata varSamAM aneka kALamAM sarakhAvIne mAnavajIvananI pragatinuM bIjA vargane lAIpha meMbaro bheTane sAro mApa kADhI zakIe chIe. sAhitya eTale lAbha apAtA hovAthI prathama vargamAM AvI enA vizALa arthamAM mahApuruSonA citta * gayA che. vaLI navA jaina baMdhuo lAIpha upara bAhya ane AMtara sRSTie je membara thayA che, jethI taiyAra thayela saMskAre pADyA hoya ane e mahA saMghapati caritra, zrI zAMtinAtha caritra bhASAMtara puruSoe svAnubhava prApta karela hoya tenI ane vasudeva hiDI bhASAMtaranI bheTanI bukane nedha hoya che. jenA darzananuM sAhitya lAbha meLavI zakyA che. gata varSamAM cha peTano e sarvajJoe pratibiMbita karelI alaikika vadhAre thayelA che ane atyAra sudhImAM graMthanI vastu che. A dhyeyane AgaLa karIne A sabhAnuM aDhAra sIrIjha thayela che. vasudeva hiMDI jevA sAhityanA prAcIna graMthanA bhASAMtara mATe prajAsAhityadvAranuM racanAtmaka mukhya kArya prathamathI ja raheluM che. gata varSamAM dvAdazArAyacakranA baMdhu ane saMskRti mAsikanA temaja bhAvanagara citra ane paricaya sAthe mAhA mAsane aMka samAcAra patranA aMkamAM suMdara abhiprAya prakAzita thayela che. A mahAna prAcIna gahana AvelA che. sabhAnI uttama prakAranI kAryavAhI, graMtha zrI madvavAdI kSamAzramaNuviracita aDhAra sArI sIkyurITImAM nANuM rahetuM hovAthI, hajAra lekane graMtha che, tenuM saMzodhana hisAbanI cokhavaTa, tathA sArA bhaMDoLathI ghaNuM sAhityaratna sAkSara mu. puNyavijayajI tathA zrImaMta baMdhuoe peTranapada svIkAryuM che ane vevRddha sthavira AcArya ma0 zrI vijayasiddhi sAhitya prakAzanamAM sArI rakamo ApI che e sUrijInA praziSya mu. bhuvanavijayajInA ziSya sabhAne mATe prazasta gauravano viSaya che ane e mujaMbUvijayajI karI rahyA che; sabhA temane rIte yathAzakita sabhA pitAnA sAhityoddhAra AbhAra mAne che. A graMtha ke jemAM vidhi. niyama mATe yatkiMcita AnaMda anubhave che, ane vigere aneka bhedathI nAnuM mahAna svarUpa pitAnI apUrNatAnuM bhAna rAkhI nUtana varSamAM che te mULa ane TIkA sAthe sabhA taraphathI pada-saMcAra kare che. prakAzita thaze, e sabhAne mATe khAsa geravane samaya ane aMtima prAthanA. viSaya che. navIna varSamAM sva. zrI ajitasAga- AtmA ane karmanA pratyeka janmanI atharajIkRta kAvya sudhAkarano graMtha AtmAnaMda DAmaNamAM bhavyAtmA pitAnA prabaLa puruSArthathI prakAzanA grAhakene bheTa ApavAmAM Avaze. zrI ja chelI jIta meLavaze e sarvajJakathita pArzvanAtha caritra bhASAMtara ke je zrI caMdulAla ni:saMzaya hakIkata che. Atmaprabodha graMthamAM TI. zAha taraphathI sIrIjha tarIke che ane mahA- bhASAMtarakAra tarIke amArA sva. pU. pitA satI damayaMtI caritra ke je zeTha maNilAla vana- zrI jhaverabhAIe paNa kahyuM che ke "bIjane For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir | vArita kupArzvanine ) ( 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 lo bauddhadarzanasaM mata ahiMsAnuM svarUpa che mururururururururururururururururururururururrrrrrmum lekhaka-munirAja zrI bUvijayajI mahArAja vAcakapravara bhagavAna umAsvAtiprata tavAthadhigamasUtranA " kamarathAra zALaavvi hiMsA" [ aravA. 7 8] A sUtranI TIkAmAM TIkAkAra bhagavAna gandhahastI zrI siddhasenagaNI tathA zrI yazobhadrasUrIzvarajI mahArAje bauddhasaMmata ahiMsAnuM tema ja jainadarzana saMmata ahiMsA upara bauddhoe karelA AkSeponuM vistArapUrvaka jora-zorathI khaMDana karyuM che. keI paNa graMthamAM AvatI carcAomAM pUrvapakSanA te te graMtha sAme hoya te e AkhI carcA bIlakula sahelAIthI ane ati suMdara rIte samajAya che. pUrva pakSine graMtha joyA sivAya temaja pUrva pakSinuM saMpUrNa dRSTibindu jANyA sivAya guDha carcAone bhAgyeja sateSakAraka Azaya samajAya che. AthI pUrva pakSanA mUlasthaLanI gaveSaNa karatAM "prANAtipAta ciraja gharathAstrAtamAran [ ma ga 4 73 A abhidharma kezanI kArikAnuM TIkAkArAe khaMDana karyuM che. e vAta pAMca-cha varSa kahelA mArA jANavAmAM AvI hatI. paraMtu e khaMDanane ghaNo moTe bhAge te vasubaMdhue racelA A kArikA uparanA pAbhASya sAme ja che ane bhASya to Aja sudhI lupta thaI gayeluM ja manAtuM hovAthI e bhAga maLavAnI AzA ja nahotI paraMtu e bhASyane badhe ja aMza aneka prayatnane aMte sadbhAgya mane maLyo che, ane Aje huM e vAMcako samakSa rajU caMdra UgyA pachI avasya pUrNimA thavAnI, zreya suvamAd siddhAvastha sparvato thathAstroe vacce bhale divasarUpa aMtarAya Ave tenI garamaNAnArAma paramAra tathA noti || aDacaNa nahiM; ane puNyAnubaMdhI puNyathI gazAstra-zrImadda hemacaMdrAcArya. prakaTelAM zubha nimittathI AtmA karmothI sadaM- "he prabho! kaI paNa padagalika sukhanI tara mukita thavA udyama karI zake che ane pUrNa yAcanA ApanI pAse mArI nathI, paraMtu A caMdranI jema paramAtmA banI rahe che. enA taraphanA zubha rAga A janmamAM ane janmAMtaramAM banyo rahe te mAgaNa che " upasaMhAramAM sAdhanasAdhyanI athavA " jema siddharasanA sparzathI letuM suvarNa nimittaupAdAnanA be mAMgalika ke sAdara banI jAya che tema AtmadhyAnathI AtmA, karI viramavAmAM Ave che. paramAtmapaNAne pAme che. " viSayAnuvaMzavapurama mizcatta 4 vAra OM zAMti: zAMti: zAMti: chA nimaratA gratif I muMbaI. ) : Atma saM. para | phatehacaMda jhaverabhAI nyAyAlokaprazasti-ua zrImadda yazovijayajI zrAvaka zukala pUrNimA ! For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza karavA icchuM chuM ke jethI tavAITIkAntargata samagra carcA spaSTa samajI zakAya ane mudrita graMthamAM je azuddhi hoya te paNa dUra thaI jAya. vAta ema banI hatI ke, bhagavAna malavAdIe nayacakranA prathama aramAM abhidhakezabhASyanA eka bhAganI bahu vistArathI samAlocanA karI che paraMtu A. zrI mahUvAdikRta mUla nayacaka anupalabdha hovAne lIdhe A. zrI siMhasUri (2 ??) gaNivAdi kSamAzramaNakRta TIkAne AdhAre ja badhuM kAma levAnuM hovAthI e samAjanA saMtoSakAraka samajAtI nahatI. daramyAna mArA jANavAmAM AvyuM hatuM ke bauddha paM. rAhula sAMkRtyAyane thoDA varSo pUrve ja TibeTamAMthI maLI AvelI eka abhidharmakaza bhASyanI pratinA phoTAo laIne te paTaNAnI bihAra enDa orisA risarca sesAyaTIne soMpyAM che. AthI e negeTiva meLavavA mATe bihAra sarakAranA zikSaNapradhAna badrIbAbuno ema paraMparAe saM5rka sAdhya. temanA vacanathI pheTA meLavavAnI AzA baMdhAI hatI, paraMtu thoDA ja samaya pachI jANavAmAM AvyuM ke e badhA phaTAe zAMtiniketanamAM gayA che, ane tyAMnA koI vidvAna enuM 1 nayacakra saMbaMdhI mArA agAunA lekhamAM meM TArAnArIvAra zrIharignnivaadikssmaashrmnn ane tattvArthaTIkAkAra ga46ratI zrI siddhsengnnii| prazuru zrI siNhsuurnA aikayanI saMbhAvanA rajU karI che. paraMtu puNyanAmadheya pUjaya munirAjazrI puNyavijaya mahArAje thoDA vakhata pahelAM ja zodhI kADhelI (juo, A varSanA phAgaNa mAsanA aMkamAM " vizeSA vazyaka mahAbhASya svapajJa TIkAnuM astitva" e zIrSakavALo teozrIne lekha) vizeSAvazyaka mahAbhAbanI bhagavAna jinabhadragaNikSamAzramaNaprArabdha tathA kAryavAdigaNi mahattare pUrNa karelI TIkAmAM sihasurikSamAzramaNa saMbaMdhI eka nIce mujabane ulekha kaTTAryavAdiSaNikRta TIkAmAM maLI Avyo che. " siMhasUrikSamAzramaNapUjyapAdAstu " sAmAnyaM nirvizeSa drava-kaThinatayoAryadRSTaM yathA kiM ? yonyA zUnyA vizeSAstarava iva dharAmantareNoditAH ke / kiM nirmUlaprazAkhaM surabhi khakusumaM syAt pramANaprameyaM ? sthityu-tpatti-vyayAtma prabhavati hi satAM prItaye vastu jainam // " [vArthavALamaduttaravA dIvA pR. 11 ] kAryavAdikRta TIkAnuM avelekina karatAM temAM zraddhAcArya diggAganA pramANasamuccaya-nyAyamukhAdinAM aneka vacano jovAmAM Ave che paraMtu dharmakIrtikumArikanuM kayAMya paNa nAmanizAna na hovAthI saMbhave ke ke-A TIkA racAI haze tyAM sudhI temaNe dhamakIrtikumArilanA graMtho nahi ja joyA hoya. jo A saMbhAvanA sAcI hoya te vikrama saM. 700 AsapAsa ke pUrve teozrIe A TakAnI racanA karI haze. ethI temaNe jemano ullekha karyo che te dvArikSanAthanA ane nayacakraTIkAkAra zrI sidarivArikSamAmA eka ja vyakita haze evo saMbhava che, kemake nayacakra TIkAkAra paNa vikrama nA sAtamA saikAmAM ja thayA hovAno saMbhava che, vAcako e paNa noMdha le ke bha. kedrAya gaNie AvazyakaNine paNa be vAra nAmollekha karyo che. For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bauddhadarzanasaMmata ahiMsAnuM svarUpa. hA, saMzodhana-saMpAdana kArya karI rahyA che. mAre zAMtiniketanamAM sAkSAt ke paraMparAe kazI ja oLakhANa na hovAthI e prAptinI AzA ja meM pachI jatI karI, ane bIjA prayatna lAgyA. belijayamadezanivAsi vidvAna lA-vAla-pUSine (La Valle Poussin.) cInI yAtrI ghanacAMga (anuvAdasamaya saM. 708-711) tathA paramArtha (anuvAdasamaya. " saM. 600-6 24) karelA abhidhamakAzabhAgyanA cInI anuvAda tathA TibeTana bhASA uparathI pheMca bhASAMtara karyuM che. ghaNI zodha karatAM A pheMca bhASAMtara maLI AvyuM. abhidhamakezabhALanI kaTArthI vyAkhyA (Bibliothera Buddhika) tapAsatAM eTalI vAta jANavAmAM ja hatI ke malavAdisamAcitabhAgya prathama kezasthAnanI dazamI kAzkiAnuM bhASya che. phreMca bhASAMtaramAM jatAM barAbara e sthaLe ja A bhAga maLI AvyuM. te AdhAre mUla lagabhaga barAbara nakakI karI zakAyuM ane nayacakramAM AvatI e AkhI carcA lagabhaga spaSTa thaI gaI, chatAM paNa amuka prakAranI temAM kSati rahI jatI hatI eTale nayacakrAntargata samAlocanA sarvathA spaSTa karavA mATe zAMtiniketanamAM rahelA abhidhamekezabhASyamAMthI apekSita aMza meLavavAnI mArI utkaTa IcchA hatI. AthI jyAre A varSe vaizAkha mAsamAM mAre punA AvavAnuM thayuM tyAre tyAM phargyusana kolejanA prophesara mUla abhidhUmakezanA saMpAdaka cInI-TibeTiyana pheMca jarmana Adi aneka bhASA zrI vAsudevavizvanAtha gokhale ne bane te zAMtiniketanamAMthI eTalo bhAga meLavI ApavA mATe meM vAta karI. temaNe tarata ja bauddhabhikSu bhadata rArita mi upara A mATe patra lakhyo, ane pachI matta rAtimikSudvArA huM A graMthanuM saMzodhana karatA uDIsA(orisA ). vAsi 5. zrI prahalAda pradhAnajInA sIdhA saMparkamAM AvyuM. pradhAna sAthenA patravyavahArathI cInI-TibeTiyana Adi aneka bhASAo temaja buddhisTa zAstronuM gaMbhIra jJAna hovA uparAMta temanI Azcaryajanaka sajajanatA joIne ghaNAM varSothI jenI jijJAsA hatI te pratipAta: gya gharayAtrAtimAn kArikAnuM bhAgya meLavavAne paNa mane svAbhAvika ja lAbha thayo. pradhAnajIe atijhAMkhA ughaDelA phaTAo uparathI sahaja saujanyathI ghaNuM kaSTa uThAvIne e badhA aMze hamaNAM ja cAInIjha bhASAMtaranA pAThAMtare sAthe mekalI ApyA che, temAMthI tavArtha TIkA vi0mAM ahiMsA saMbaMdhi vasubaMdhunA je vaktavyanuM khaMDana che te aMza nIce ApavAmAM Ave che- 1. bhAvali-pUpine skUTArtha TIkA, tathA cInI-TibeTana anuvAdane AdhAre abhidhamakAzanI 613 kArikA paikI pAMcaso uparAMta kArikAo taiyAra karI hatI. temAM zuddhi-vRddhi karIne rAhula sAMkRtyAyane A abhidhama keza nAdikA nAmanI svaracitavRtti sAthe chapAvyuM che, paraMtu DAM varSo pUrve ja TibeTamAM mULa saMskRta abhidharmakAza kArikAnI eka prAcIna prati maLI AvI hatI. tenA phoTAo bhAratamAM lAvavAmAM AvyA hatA. tenA uparathI De. gokhalee abhidharma kezakArikAnuM saMpAdana karyuM che ke je rela esiTika sosAyaTInI muMbai zAkhAnA jarnalamAM (Journal of the Bombay Branch, Royal Asiatic Society, 1946) 22, mA velyumamAM hamaNu ja prakAzita thayuM che. A viSayanA abhyAsIone A mUlasvarUpanA saMthanuM prakAzana hovAthI khAsa upayogI che. AnAM alaga prinTa paNa maLe che. For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 zrI AtmAnaMda prakAza __"kiyatA punaH prANAtipAtaM svayaM kurvataH karmapatho bhavati ? kiyatA yAvanmithyAdRSTiH karmapathaH ? iti lakSaNaM vaktavyam taducyate prANAtipAtaH sazcintya parasyAbhrAntimAraNam / yadi 'mArayiSyAmyenam' iti saMjJAya paraM mArayati tameva ca mArati nAnyaM bhramitvAiyatA prANAtipAto bhavati / yastarhi sandigdho mArayati 'kimayaM prANI, na prANI ? ' iti 'sa eva, anyo yA ?' iti so'pyavazyametaM nizcayaM labdhvA tatra praharati 'yo'stu so'. stu' iti kRtamevAnena tyAgacittaM bhavati / kathaM kSaNikeSu pudgaleSu prANAtipAto bhavati ? prANo nAma vAyuH kAyacittasannidhito vartate tamatipAtayati yathA pradIpaM nirodhayati ghaNTAsvanaM vaa| jIvitendriyaM vA prANaH taM nirodhayati, yadyekasyApi jIvitakSaNasyotpadyamAnasyAntarAyaM karoti prANAtipAtAvadyena spR. zyate, naanythaa| kasya tajjIvitaM yastadabhAvAnmRto bhavati ? kasyeti SaSThI pudgalavAde vicArayiSyAmaH / uktaM tu bhagavatA " AyurUSmA'tha vijJAnaM yadA kAyaM jhtymii| apaviddhastadA zete yathA kASThamacetanaH // " iti tasmAt sendriyaH kAyo jIvatItyucyate, anindriyo mRta iti / abuddhipUrvAdapi prANivadhAt karturadharmo yathA'gnisaMyogAdAha iti nimrnthaaH| teSAM paradAradarzane'pyeSa prasaGgaH nirgranthaziroluJcane ca kaSTatapodezane ca zAstuH tadvisUcikAmaraNe ca dAtuH vaidyAnAM cAturapIDane maraNe ca mAtR garbhasthayozcAnyonyaM duHkhanimittatvAt vadhyasyApi ca tatra kriyAsambandhAd agniSvA( svA )zrayadAhavat / kArayatazcAprasaGgastadsambandhAt pareNAgniM sparzayataH tenA'dAhavat / acetanAnAM ca kASThAdInAM gRhapAte prANivadhAt prApaprasaGgaH na vA dRSTAntamAtrAt siddhiriti uktaH prANAtipAtaH // " [abhidharmakozabhASya; kozasthAna 4, kArikA 73 ] A bhASya upara mitre karelI skUTArthI vyAkhyA maLe che temAM AnuM vivaraNa mA prabhArI cha " saMjJAya paricchidyetyarthaH / nAnyaM bhramiveti na bhrAntyA'nyaM mArayatItyarthaH / kSaNikeSu skandheSviti svarasenaiva vinazvarANAM skandhAnAM kathamanyenaiSAM nirodhaH kriyatA ityabhiprAyaH 12 vAzihAra( Unrai Woghihar ) nAmanA pAnI pata saMpAdita so sA aMya The Publishing Association of Abhidharmakosh-Vyakhya nAmanI Teki(jApAna)nI saMsthAthI prakAzita thayA che. pro. gokhalenA saujanyathI (punA) phargyusana kolejanA pustakAlayamAMthI huM A meLavI zako chuM. graMtha Akhe romana (iMglIza) lipimAM che. 24ArthAnAM prayama 19612thAna Bibliotheca Buddheca ziyA 55 prazita 44 cha. For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir baddhadarzana saMmata ahiMsAnuM svarUpa tA. prANo nAma vAyuH kAyacittasannizrito vartata iti kathaM cittasannidhito vAyuH pravartate? cittaprati baddhavRttitvAt tathA hi-nirodhA-saMnisamApattisamApannasya mRtasya ca na pravartate zAstre cApyuktam " ya ibhe AzvAsa-prazvAsAH kiM te 'kAyasannidhitA vartante' iti vaktavyam ? 'cittasannizritA vartante' iti vaktavyam ? ' naiva kAyacittasannidhitA vartante' iti vaktavyam ? 'kAyacittasannithitA vartante' iti vaktavyam ? Aha-'kAya cittasannidhitA vartante' iti vaktavyam" iti vistrH| tamatipAtayatIti taM prANaM vinAzayatItyarthaH / utpannasya svarasanirodhAdanAgatasyotpatti pratibanin nirodhayatItyucyate yathA pradIpaM nirodhayati ghaNTAsvanaM vA kSaNikamapi santam kathaM ca sa nirodhayati ? anAgatasyotpattipratibandhAt / jIvitendriyaM vA prANaH iti cittaviprayuktasvabhAvamenaM darzayati / kasya tajIvitaM yastadabhAvAnmRtaH ? iti yaH prANI jIvitasya abhAvAmmRto bhavati sa bauddhAnAM nAsti nairAtmyavAditvAt ata evaM pRcchati / kasyeti SaSThI pudgalavAde pudgalapratiSedhaprakAreNa " asati Atmani kasyeyaM smRti: 1 kimaSA SaSThI ?" ityatra pradeze cintayiSyAmi AstAM tAvadetat sAmA(sAMnyAsiA kamityabhiprAyaH tasmAt sendriyaH kAyo jIvatIti sendriyasyaiva kAyasya tajIvitaM nAtmana iti darzayati / sa eva cAnindriyo mRta iti / abuddhipUrvAditi vistaraH asaJcintya kRtAdapi prANAtipAtAt karturadharmo yathA'gnisaMparzAdabuddhipUrvAdasaJcintya kRtAhAha iti nirgranthA nagnATakAH teSAM nirgranthAnAM nagnATakAnA. mevaM vAdinAmabuddhipUrve'pi parastrIdarzanasaMsparzana eSa prasaGga pApaprasaGga ityarthaH agnidRSTAntAt / nirmanthaziroluzcane ca nirgranthaziraH kezotpATane ca du khotpAdanabuddhadhabhAva'pyadharmaprasaGgaH agnidAhavat / kaSTatapodezane ca nigranthazAsturadharmaprasaGge budbhayanapekSAyAM parasya duHkhotpAdanamadharmAya bhavatIti kRtvA / tadviSUcikAmaraNe ca nirgranthAnAM viSacikayA'jIrNena maraNe dAturannadAturadharmaprasaGgaH annadAnena maraNakAraNAt abuddhipUrvo'pi hi prANivadhA kAraNamadharmasyeti / mAtR-garbhasthayozca mAturgarbhasthasya cAnyonyaM duHkhanimittatvAdadharmaprasaGgaH tata evAgnidRSTAntAt / vadhyasyApi ca takriyAsambandhAt prANAtipAta kriyAsambandhAt adharmaprasaGgaH vadhye hi sati prANAtipAtakriyAvadhakasya bhavati agnisvAzrayadAhavat agnirhi na kevalamanyajanaM dahati kiM tarhi ? svAzrayamapIndhanaM dahatIti tadvat na. hi teSAM cetanAvizeSo'pekSyate / kArayatazca pareNa vadhAdi adharmasyAprasaGgaH pareNAgni sparzayataH sparzayituH tenAdAhavat aagneydhrmaabhyupgmaat| acetanAnAM ca kASThAdInAM kASThaloSTavaMzAdonAM gRhapAte tatrAntaHsthitAnAM prANinAM vadhAt pApaprasaGgaH na hi buddhivizeSaH pramANIkriyate / na vA dRSTAntamAtrAdahetukAt siddhirasyArthasyeti / "2 [abhidharmakozasphuTArthA vyAkhyA. pR. 404, 405, 406 ] (apUra) 1 keTalAka bauddhAcA digaMbara vAta pradezamAM ja thayA hovAthI temaNe nigraMtha-jaina vagere zabdone namrATaka e ja paryAya mAnI lIdhuM che. 2. abhidhamakaza bhASyamAM pAThabhedo paNa maLe che. TIkAmAM jyAM bhUla karatAM jude pATha lAge tyAM pAThabheda che, ema samajavuM. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Com e ste de detectados ne sukhI kema thavAya? lekhaka-AcArya zrI vijayakaturasurijI mahArAja mAnavIne sukha joIe che paNa svAdhInatA sukhI mAne che. mUrkha zrImate jaDAsakta joItI nathI te kema bane? svAdhInatA vagara hovAthI punyakarmathI meLavelI saMpatti vaiSayika to sukha maLI zake ja nahiM. pagalika sukha sukhanA sAdhane banAvavAmAM vApare che. pAMce hoya ke Atmika sukha hoya paNa mAnavI jyAM Indriyone game tevA bAga-baMgalA-vastra-AbhUsudhI svAdhIna nathI tyAM sudhI to te koI paNa kSaNe-miSTAnna Adi vastuo vadhAre Asakti prakAre sukhI hoI zakato ja nathI chatAM bhAva utpanna thAya tevI banAvIne vadhAre sukhI parAdhIna hoIne paNa je potAne sukhI mAne hovAnI bhramaNathI dhanamadane AdhIna thayelA che te potAne zrImaMta mAnanAra bhIkhArInA jevo dukhagarbhita sukhathI AtmAnI parAdhInatAne che. sukha ane svAdhInatA baMnemAM nAmane vadhAre puSTa banAve che. jaDAtmaka kSaNika vastuo ja pharaka che artha nathI. keTalAkanuM mAnavuM niraMtara eka rUpe rahI zakatI nathI. mehanA che ke dhana-saMpatti sArA pramANamAM maLI hoya dabANathI temAM mAnelI suMdaratA pratyeka kSaNe te svAdhIna banI zakAya che ane tethI mAnavI naSTa thatI jAya che ane jaDa vastune asuMdara sukhI thaI zake che, paNa AvuM mAnanArAo bhAva pragaTa thato jAya che jethI mAnavI pariNAme moTI bhUla kare che, kAraNa ke dhana-saMpatti sArA kaleza, glAni tathA duHkhane anubhava kare che pramANamAM maLyA pachI mAnavI potAnI zeDI toye mUDha mAnavI te vastune pAchI suMdara banAvI ghaNuM svAdhInatA hoya che tene paNa che tenAthI naSTa thayeluM sukha pAchuM meLavavAnA nAMkhIne vadhAre parAdhIna bane che. mAnavI garI- prayAsamAM ja pitAnuM kimatI jIvana veDaphI bAImAMthI zrImaMta bane che ane te jyAre nAMkhe che chatAM saphaLatA meLavI zakto nathI. garIba hoya che tyAre tene jIvananirvAha pUratAM mUrkha zrImaMte svAdhInatAno nAza karanAra ane sAdhana meLavavAnI IcchA hovAthI zrImaMta jIvanamAM nirupayegI evA hATa, havelI, bAga karatAM ghaNuM ja ochI jarUrIAtavALo hoya baMgalA, meTara, cAkara vigere sAdhano vasAvIne che ane tethI te svAvalaMbI paNa hoya che jene tenA gulAmadAsa banavA chatAM paNa je potAne laIne tene bIjAnA Azrita banavuM paDatuM svAdhIna tathA sukhI samajatA hoya to temanuM nathI eTale te moTe bhAge svAdhIna hovAthI DahApaNa na kahevAya. khAvAne dhAna, rahevAne makAna, sukhI hoya che paNa jyAre tenI pAse puSkaLa paheravAne vastra, kAma karavAne hAtha, cAlavAne dhana thaI jAya che tyAre te potAnI nabaLI paga vigere sukhe jIvavAnAM sAdhano hovA chatAM sthitinuM bhAna bhUlAvIne pitAne sukhI mAna paNa mUDha mAnavI mUrkha zrImaMtonI jIvananArA ajJAnI zrImatanI pravRtti tarapha lakSya paddhati joIne pitAne duHkhI mAne che. anIti ApIne temanuM anukaraNa kare che eTale te vadhAre tathA adharma karIne paNa dhana meLave che. pachI parAdhIna banane dukha bhegavavA chatAM pitAne pote paNa huM paNa zrImaMta chuM eTale sukhI chuM. For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sukhI kema thavAya ? 13 tenI janatAne pratIti karAvavA jaDAtmaka saMpatti tathA svAdhInatAnA saMbaMdhane niyama vastuo banAvIne ajJAnIonI prazaMsA sAMbha nathI. dhana vagara paNa svAdhInatA meLavI zakAya LIne mithyAbhimAnathI phelAya che. ane pitAnuM che. dhana hoya ke na hoya paNa jene sAcI kiMmatI jIvana, baMgalAmeTara Adi jaDa samajaNa che te ja vAdhInatA meLavavAne vastuo tathA nokara-cAkara Adine svAdhIna adhikArI che ane tAtvika dRSTithI sukhI paNa karI de che jethI pote svataMtrapaNe jIvI hoI zake che mATe svAdhInatA meLavavA sAcI paNa zakato nathI kAraNa ke bAga-baMgalA samajaNanI jarUrata che paNa kevaLa dhananI nathI. Adi nAza pAmavAthI tathA nokara-cAkara nAzI samajaNa vagarano mAnavI potAnI pAse mamatA javAthI parAdhInatA tenA prANa haraNa karI le che. karavAnuM sAdhana na hoya te ghaNuM ja duHkha manAve hAtha-paga, AMkha-kAna Adi kudaratI sAdhano che ane aneka prakAranAM kaSTa veThIne paNa dhanaDAvA chatAM paNa dhanavAna lalA-baherA-AMdhaLA saMpatti, bAga-baMgalA Adi meLave che. pachI banIne apaMga mANasonI paMktimAM bhaLe che. tenI mamatA karIne pote potAne sukhI mAne chatAM potAne sukhI hovAno dAvo kare che te che. sUkSma daSTithI vicAra karatAM jaNAya che ketemanI buddhinI nabaLAI ja sUcave che. dhananA saMsAramAM aNajANa mAnavIeAe mamatAmAM madathI pUjya-sevya tathA mAnanIya mahApuruSe sukha mAnyuM che. bAga-baMgalA Adi bhalene athavA to guNavAna-DAhyA sajajana puruSone pitAnA upayogamAM na ja AvatA hoya to paNa bheTe thAya che temanuM ucita na jALavavuM, duHkhI mAnavInA manamAM mArApaNAnI buddhi thavA mAtramANasanI dazA AMkhethI jevA chatAM paNa thI ja potAne sukhI mAne che, nahiM to bIjAnI AMdhaLA mANasonI jema asara na thavI, pAse aDhaLaka dhana-saMpatti tathA digalika duHkhIAone sAda sAMbhaLavA kAna kAma ApI sukhanA sAdhane hoya che tene jevAthI ke sAMbhazake nahiM, Apadagrastane AzvAsana ApavA LavAthI athavA to bIjAnI mAlIkInI vastuno jIbha kAma karI zake nahiM, gherathI dukAne javuM upabhoga karavAthI mAnavI potAne sukhI mAnato hoya te paga kAma Ape nahiM, vAhananI nathI, kAraNa ke te jANe che ke A vastu mArI jarUrata paDe, eka mAIla paNa cAlI zakAya nathI paNa pArakI che. bhale, atyAre A vastu huM nahiM tema ja pAzera vajana paNa UMcakI zakAya vAparuM chuM paNa AvatI kAle ene mAlIka nahiM eTale majUranI paNa jarUrata paDe -A jyAre mAMgaze tyAre mAre tenI vastu pAchI pramANe apaMga dazA bhogavatA dhanavAna parAdhIna ApavI paDaze. A pramANe mamatAno abhAva paNe jIvana gALavA chatAM paNa pitAne sukhI hevAthI vastu vAparavA chatAM paNa pitAnI vastu hevAno DoLa karIne narI mUrkhAI ja jAhera jeTaluM sukha mAnato nathI. te vastu sArI bane kare che. dhananA madamAM viveka naSTa thavAthI ke naSTa thAya tenA mATe harSa-zoka karato nathI. avivekIpaNune laIne AhAra-vihAra tathA je mAnavI sAcI samajaNapUrvaka vicAra kare vyavahAramAM avyavasthita thavAthI veMkaTara-vakIla to potAnI pAse hoya ke bIjAnI pAse hoya tathA sattAdhIzonI AgaLa namIne cAlavuM paDe paNa pigalika vastu mAtra pArakI che. AtmA che ane temanA kahyA pramANe vatIne temanI teno mAlIka-svAmI hoI zakatI ja nathI, chatAM tAbedArI uThAvavI paDe che mATe ja svAdhInatA temAM mArApaNAnI buddhi rAkhavI te ajJAnatA meLavavAne dhananI khAsa jarUrata nathI. dhana- ja che. mehaghelA mAnavI mAne che ke-A vastu For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 14 zrI AtmAnaMda prakAza mArI che ane A vastu mArI nathI kAraNa ke kema na hoya ane te nAza pAme ke vRddhi pAme je vastu pArakI che te chevaTe tenA svAmIne tenA mATe mamatAhIna bIjA mAnavIne harSa pAchI ApavI paDe che. paNa te bhUle che. pitra- ke zoka thato nathI paNa tenA mATe upekSaka rahe lika vastu ke jene potAnI mAne che te paNa che; kAraNa ke te manamAM ema mAne che ke A tenI nathI. chevaTe digalika vastune te chaDI vastu mArI nathI eTale tene game tema thAya temAM daIne pudgalAstikAyane svAdhIna karavI paDe che. mAre zuM? ane keTalAkane to te vastu pitAnI hATa-havelI Adi jeTalI jaDAtmaka vastuo che na hovAthI duHkha thAya che tyAre keTalAkane te te nAza pAmIne mATImAM maLI jAya che mATe ja vastu vAparanAra upara IrSyA thavAthI te vastune kSaNabhaMgura jaDAtmaka vastuone potAnI mAnI nAza Icche che, ane tenI dhAraNuM pramANe thAya khuzI thavuM ke sukha manAvavuM te ajJAnatA ja che. te pote ghaNuM ja khuzI thAya che. jenI pAse bAga-baMgalA Adi jaDAtmaka vastuo sva .. gopabhoganI vastu na hoya te te kadAca bhAvathI ja mAnavIne sukha ApI zakatI nathI, jogasaMpanna vastuvALA mAnavI upara IrSyA kare arthAt jaDAtmaka vastuomAM evo svabhAva ane tenuM ahita che; paNa punya karmanA nathI ke tene jovA mAtrathI mANasa sukhI thaI na pigalika sukhanI sAmagrI maLavA chatAM jAya. jo ema hoya to pachI mAnavI paigapaNa itaranI sukha sAmagrI jeIne irSyA karavI, lika vastu meLavIne tenA upagathI potAne duHkha manAvavuM ke bIjAnuM ahita chavuM te sukhI hovAnuM mAne che tenI jarUrata ja na rahe mUrkhatA ja kahevAya. eTale ke garIba mANasa to ane bAga-baMgalA-strI-putra-dhana-moTara Adi A zrImaMta upara potAnI punyanI nabaLAIne laIne vastuone upabhegA karyA sivAya paNa bhega jeTaluM prakhya IrSyA karI tenuM ahita che, paNa pote sukhanA sukha maLI javuM joIye paNa tema jaNAtuM nathI sAdhanavALo hoIne bIjAnI upara IrSyA karavI eTale e vAta to nirvivAda che ke jaDa varatu te mANasAI na kahevAya. bIjAnuM sukha joIne emAM sukha che ja nahiM chatAM ajJAnI mAnavI dekhI thavuM athavA to sukhI mANasanA sukhane te vastuo vAparIne mAtra sukhanuM abhimAna nAza thai nAza thavAthI tene duHkhI thate joIne rAjI thavuM dharAve che mATe ja te sukhAbhAsa che. pArakI bAga te adhamatA ja kahI zakAya. baMgalA Adi vastuo jenAra mANasa pote zrImaMta kaMgALa bane, vidvAna mUrkha bane, tene svAmI na hovAthI mamatA karI zakato rUpavAna kurUpa bane, yazasvI apayaza meLave nathI mATe pote sukhI thavAne badale duHkhI thAya ane baLavAna nirbaLa bane tethI kAMI bIjAne che. arthAt mahAdhIna ajJAnI mAnavIne te lAbha maLato nathI temaja tenuM kAMI paNa sudhavastuo dukha manAvavAmAM nimitta kAraNa bane ratuM nathI chatAM prasanna manavALA thavuM ane che, tethI te vastuonA nAzanI IrachA rAkhe saMtoSa mAnavo te durjanatA to che ja paraMtu che. saMyogavazAt bIjAnI pAsethI te vastuo tenuM bIjuM paNa eka kAraNa jANavA maLe che nAza pAmI jAya to pite rAjI thAya che. ke dhana-vidyA-rUpa tathA baLa Adi vastuo saMsAramAM mamatA vagaranI asvAdhIna vastuo meLavyA pachI mAnavI mithyAbhimAnamAM AvI mAnavIne upekSA, khuzI tathA duHkha utpanna jaIne dhana-vidyA tathA rUpa vagaranA mANasonI kare che. pArakI vastu game tevI sArI ane suMdara avajJA kare che, temanI tarapha halakI duSTithI For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sukhI kema thavAya ? 15 jue che ane temane tiraskAra kare che eTalA mATe ja tene meLavavAnI IcchA kare che. eTale temanA aMdara irSyA utpanna thavAthI paugalika vastuo para hovAthI tene meLavyA temanuM ahita citave che ane temane duHkhI pachI te haMmezane mATe rahetI nathI, jyAre thatA joIne rAjI thAya che. je mAnavI dhana, tano viyoga thAya che tyAre mAnavIne dukha thAya rU5, vidyA tathA baLa Adi vastuo meLavyA che ane tevI sukhanI vastu meLavavAne cAhanA pachI sahu sAthe maLIne cAle te tenI upara rAkhe che. A pramANe anukULa pagalika sukhanA koI paNa IrSyA kare nahi ane tenuM ahita sAdhana maLe che tyAre mAnavI potAne sukhI paNa Icche nahiM paNa tema banavuM kaThaNa che. mAne che ane tene viga thAya che tyAre mAnavI koIka ja mANasa e haze ke jene dhana saMpatti pitAne du:khI mAne che, ane tethI karIne jaDAAdi maLyA pachI mithyAbhimAna mUMjhave nahi. tmaka vastunI IcchA paNa niraMtara kAyama rahe mehagrasta mAnavIne pharajiyAta jaDAtmaka vastu che. mAnavIne jyAM sudhI anukULa pagalika enA dAsa banavuM ja paDe che ane tethI tene vastuone saMga banyA rahe che tyAM sudhI parAdhIna paNe kavAyAnA Azrita banavuM ja paDe tene vastuo upara rAgagarbhita mamatA hoya che. jyAM sudhI mAnavI kAma-krodha, mada-moha, che ane tethI ja vastuonA rakSaNa mATe tene labha tathA mAyAne AdhIna che tyAM sudhI te niraMtara kALajI rAkhavI paDe che, kAraNa ke sAcuM samajI zakatA nathI ane tethI tene mAnavIne je vastunI mamatA hoya che tene paugalika sukhanA sAdhana maLyAM hoya ke na AdhIna rahevuM paDe che. sukhanA sAdhana tarIke maLyA hoya to paNa te parAdhIna hovAthI parama mAnelI jaDAmaka vastuone viyAga na thavA duHkhI ja hoya che. jene vaiSayika sukhanA sAdhana devAne mATe aneka jIvAne sahAra karavo paDe maLyA hoya che te viSayavAsanA poSavAne mATe che to ye te vastuonA chevaTe viyegA thAya ja atyaMta Asakti bhAvathI teno upaga karIne che ane jeTalo potAne sukhI mAnatA hoya che kAma-krodhAdine puSTa banAve che. jema jema tenAthI bamaNe duHkhI thAya che. viSayaka vastuone vApare che tema tema kAmanA ajJAnatAne laIne mAnavI parAdhInatAmAM atizaya vRddhi thatI jAya che, ane kAma vadha sukha ane svAdhInatAmAM duHkha mAne che, tethI vAthI kaSAye paNa vadhe che, kAraNa ke kAma icchA sAcA sukhathI te vaMcita ja rahe che mATe ja rUpa ane viSayarUpa ema be prakAranA hoya che. anAdi kALathI mehanA dabANane laIne du:khane IcchAo pUrI na thavAthI tathA viSayamAM atRpta makha mAnI parAdhIna paNe dAkha bhogavatA jaDAmAnavInA manamAMthI bhego paganI bhAvanAo sata jIvone sAcuM sukha meLavavAne mATe jJAnI bhuMsAtI nathI, ane tethI tenA cittamAM niraM. puruSoe jaDa vastuone tyAga karavAno upadeza tara kaleza rahyA kare che. Ape che. je paththaranI gAya dUdha Ape te IrachA ane viSaya baMne evI vastu che ke ja jaDa vastuothI sukha mAnI zake mATe dhijene cheDo nathI ane tRpti paNa nathI, kAraNa galika vastuonI mamatA choDI daIne teno ke IcchAo kamajanya hovAthI jaDa vastuonI tyAga karavAnI atyaMta AvazyakatA che. te thAya che. mAnavIne pIdgalika vastuomAM sukhanI sivAya te sukhanI IcchA pUrI thaI zakavAnI bramaNathI vastuo upara rAga hoya che ane nathI. pudgalAnaMdI jIvane jaDAtmaka vastuo For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ---- A paryuSaNA mahApa` kaI rIte UjavazeA ? Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paryuSaNA mahApanA saMdeza, le,-munizrI nyAyavijayajI ( tripuTI ) jainA, jAgA ane jIe, Aje bhAratamAM kai krAntinA za MkhanAda phUMkAi rahyo che ? mahAn yugapradhAna kAlikAcAye sAdhvI sarasvatInI rakSAne mATe avantipati gabhillune keTa ceAga karyo. rAjAne samajAvavA zrI saMghane meAkalyA. are! pAte pAgala jevA thai gayA, parantu e kAmAMdha svAthI rAjAnI AMkha na UghaDI te na ja UghaDI. badhI samajAvaTA ane prayatnA niSphaLa gayA. Akhare kAlikAcArya hinda bahAra pagaluM mUkayuM. vAMcakA, A eka sAdhvIjInA ziyala rakSaNa khAtara ja hatuM, e barAbara che parantu uddeza ethI ce mahAna hatA. tI karabhagavaMta sthApita caturvidha zrI saMghanA eka bhAga upara, keTaleA samajAvyeA hai keTakeTalI lAgavagane upa-eka aMga uparanA humaleA bhaviSyamAM kacAM aTakaze? kai rIte aTakaze ane di nahi aTake teA bhaviSyamAM zuM pariNAma Avaze ? Aje sAdhvIjInuM ziyala salAmata nathI, AvatI kAle keAnuM salAmata raheze ? ane zrI sa Mgha-tI rUpa zrI saMghanA khIjA aMgAnI rakSA kai rIte thaze ? A badhA vicAra karIne kAlikAcArya hinda che ke jyAM koi paNa prakAranI icchAne avakAza nathI ane para vastu meLavavAnA trAsa nathI, je sukhane mATe kAi paNa vastunI parAdhInatA bhAgavavI paDe che te sukha nathI paNa du:kha che. para vastunA saMyoga hAya ke na hAya paN bAhya vRttithI ke AMtara vRttithI parAdhInatA bhAgavavI te ja sukha che, ane te parAdhInatAnuM mULa kAraNu mamatA . jyAM mamatA hAya che tyAM parAdhInatA avazya rahelI ja hAya che. bahArathI sagAM saMbaMdhI, dhana-sa`pattine tyAga kayo haiya pazu jo maneAvRttimAMthI mamatA na cheDI DAya tA te parAdhIna hAvAthI parama duHkhI che mATe te tyAgI kahI zakAya nahi, kAraNa ke tyAgI parAdhIna hAtA nathI mATe te sAcA sukhaneA adhikArI che ane je sAcuM sukha bhAgave che tene mamatA ane tethI dhavAvALI parAdhInatA hAtI nathI jethI karIne te du:khAthI mukAi javA svarUpa mukita meLavIne zAzvata sukhanA bhaktA thAya che. cheDavI gamatI nathI kAraNa ke te paravastune cheADavAmAM du:kha mAne che. temanuM mAnavuM che ke jeo dhana-saMpatti, bAga-baMgalA Adi vastu Ane cheADavAnA upadeza ApI tenA tyAga karAve che tee amane sukhathI vaMcita rAkhe che. paNa sAcI rIte vicAra karavAmAM Ave te temane jaNAze ke tee bhUle che. jyAM sudhI paravastune| tyAga karavAmAM nahi Ave tyAM sudhI svAdhIna banI zakAya nahi ane svAdhInatA sivAya sukha maLI zake ja nahi.. eTalA mATe jJAnI puruSA svAdhIna banavAne, vAra MvAra jaDa vastuone cheADavAnuM kahe che. temanA Azaya sukhathI vAMcata rAkhavAne nathI paNa du:khamAMthI lRADAvIne nira tarane mATe sukhI banAvavAneA che. jJAnI puruSA jAte anubhava karIne ja kahe temaNe para paudgalika vastuo cheADIne Atmika sAcuM sukha meLavyu che eTale duHkhane sukha mAnI pariNAme du:kha bhogavatA jaDAsakta jIvAne tyAganA upadeza ApI sAcA sukhanA mArga matAnye che. sAcu' sukha te ja kahevAya For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paryuSaNa mahAparva kaI rIte ujavazo? 17 bahAra gayA. tyAMnA zaka rAjAone pitAne mevADanA mahArANAoe jaina saMghanA mahAna anukULa karI gardabhila upara jabarajasta hamale AcArya zrI jagajIMdasUrijIne-"mahAtapAkarAvI e zetAnI rAjyane aMta karAvyA, nA gauravavaMtA birudathI zobhAvyA hatA, e sAdhvIjIne bacAvyAM ane zrI saMghanI Ijajata ja jagacaMdrasUrijInA hAthe A dhUlevAnI nI rakSA karI. bhaviSyamAM koI paNa rAjA, kaI mUrti-zrI kaSabhadevajInI mUrtinI sthApanA thaI samrAhu ke kaI mAMdhAtA paNa jena saMdhanA keI che. mahAna AcAryazrInA hAthathI A mUrti paNa aMganI beIjajatI na kare e pATha pratiSThita thaI hovAthI mahAcamatkArI ane kAlikAcA jaina saMghane ApatA gayA e prabhAvavaMtI che, jethI jena ke jainetara paNa Adarza, e pAThanI punarukti kare tevo vikaTa, bhakitathI prabhune name che. bAdhA-AkhaDI bhayaMkara prasaMga jena saMghane mAthe AvyA che. rAkhe che ane kesara vagere caDhAve che. zrI bhale ApaNe rasto badalIye. ekanuM eka nizAna kesarIyAjI nAma ja e sUcave ke tIrtha sadAye nathI cAlatuM paraMtu prasaMganI bhayaMkaratA, zvetAMbaranuM che. e pradezanA bhile je kesara enI vAstavikatA te samajavI ja joIe. vagere caDhAvatA te paNa vetAMbara vidhithI ja e vIranA suputro, jAgo, ALasa uDADe caDhAvatA hatA. ajaine to pUjA karavA AvatA ane jue, Aje ApaNA sthAvara tIrtha zrI ja nahotA. dhUrtavA gAmamAM je paMDyAe rahetA. kesarIyAjI upara kevI bhayaMkara Apattio AvI te tIrthamAM bhakita ane sevAne bahAne ja rahetA, che. udayapura sTeTamAM AveluM udayapurathI 40 tyAM AvatA jena yAtrikane badhI sagavaDa pUrI pAtA ane badalAmAM bhAvika jene je kAMI mAIla dUra rahevuM ane mevADanuM gAva" manajI Ape te lai saMtoSa mAnatA hatA. dhalevAi-zrI RSabhadevajI-zrI kesarIyAjI tIrtha, Aje udayapura sTeTa enA upara potAnI pachI e ja paMDyAe potAnI anukUlatA sattAne amaryAdita karaDe vIMjhI rahyuM che. khAtara dhIme dhIme potAnA dhArmika graMtha udayapuranA mahArANAe eka ja kalamanA vAMcavAnuM zarU karyuM ane rAjyanI anukULatAno goda A tIrtha upara rAjyanI sattA jamAvI lAbha laI pagapesAro zarU karyA chatAM zrI daI enA bhaMDAramAMthI paMdara lAkha rUpiyA kesarIyAjI tIrthane vahIvaTa zrI bhavetAMbara saMgha laI levAnuM ane tyArapachI paNa dara varSe mara- kamiTIdvArA thato hato tyAM sudhI to paMDyAo jImAM Ave eTalA rUpiyA levAnuM nakkI karyuM che. paNa e kamiTInA AdezAnusAra ja kAma karatA paraMtu dhvajAdaMDanA nimitte zrI kesarIyAjI eka vajAdaMDanA kesane varSo sudhI gupta tIrtha prakaraNa jAgyuM ane rAjaye emAM dakhalagIrI dhananI jema sAcavI rAkhyo ane have pitAnI karI navI kamiTI sthApI tyArathI paMDyAonuM sattAne amaryAdita keraDo vIMjavA mATe ene jora vadhatuM ja gayuM che. vetAMbara jainenI prabhu cakA pragaTa karyo ane lakhyuM ke-tIrtha anAdi pUjA vagerenI bolIdvArA AvatI upaja upara kAlathI digaMbarI che kiMtu enI pUjAvidhi paNa temaNe haka jamAvavA mAMDayo hato, paraMtu anya hinduo ane vetAMbara jene IcchA emAM te na phAvyA. bhaMDAra uparanI vastuo mujaba kare che. levA mAMDI temaja atyAre je yAtrika prabhujIne vastusthiti AthI taddana judI ja che. je abhiSeka mATe dUdha, dIpaka mATe kRta ane For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 zrI AtmAnada prakAza pUjA mATe kesaraphUla vagere Ape che te paNa satya che kintu e dharmasthAne ane devasthAnothI paMDyAone rAye ApavA mAMDyuM che. hamaNuM ja mevADanA nairavane khaMDita karavAnuM, e gauravane ja aMdarathI pragaTa thatAM "vaja' patramAM kSati pahoMcADavAnuM mahArANujIne kema gamyuM ? je samAcAra AvyA che e te bahu ja cakA- e salAha kema gamI? zuM mevADanAM A dharma. vanArA che. prabhunI AMgI nimitte apAtA sthAne ane tIrthasthAne luTI levAthI sTeTanuM rUpiyAnI paNa devasthAna kamiTI pahoMca nathI garava vadhaze ke ghaTaze? ApatI, enA nakarAnimittanA jamA thatA rUpiyAnI pahoMca ApatAM paNa AnAkAnI kare kahe che ke-udayapura TeTane evAM svapna che. eTale Aje te "kAmadudhA" jevA AvyAM che ke-A tIrthabhUmine vidyAbhUmi paNa banAvavI. ane ene kharca tIrtha sthAnamAMthI A mahAna tIrthane udayapura sTeTa hajama karI javA mAMge che. le, paraMtu mahArANAjI eTaluM yAda rAkhe bhaMDAramAM rahelA lAkho rUpiyA upara ke mevADanAM ghaNAM tIrtha sthAne te bahAranA yAtrikonI Avaka upara ja nabhe che. bahAranA udayapura sTeTanI najara paDI che. udayapura sTeTanA yAtrikonI AvakathI ja tIrthanuM gaurava che ane navavidhAnanA racanArAonI najara A bhaMDAra upara paDI che ane enI milakta upara kalamanA tIrthane bhaMDAra bharAyelo rahe che. de lUMTa calAvavAnI tarakIbe vejAI che. emAMye zrI kesarIyAjI tIrthane devasthAna je udayapura sTeTanA pUrvajo "hindu phala- bhaMDAra to jaina saMghanI milakta che. udAra dharmasUrya nuM gauravavaMtuM biruda dharAvatA tenA ja zIla ane zraddhALu jenoe potAnA parasevAnI saMtAna AjanA udayapuranA mahArANA zrImAna lakSmI, bhakita ane zraddhAthI ApelI che. eTale bhUpAlasiMhajI; emanA rAjyamAM rahelA A sTeTane A tIrtha upara koI paNa hakake ja nathI, hindu maMdirane kaI rIte lUMTavA taiyAra thayA che ane je tIrtha sTeTanuM ja hoya te paNa ene e samajamAM nathI AvatuM. mevADanA e sUrya- dAna apAyelI milakata upara TeTano hakka vaMzI sIsodIyA mahArANuonA pUrvajo hindu- paNa lAgI zake ja nahiM. eka hindu mahArAjA dharmanA rakSaNa khAtara, hinduvaTanI rakSA khAtara pitAnA pUrvajoe ApelI milakata upara jIvananAM balidAna ApatAM, hajAro batrIza- kalamanA gode ja mAlIka thaI beThA hoya, ke lakSaNAone hemI detA, are ! samaya Avye tIrthanA mAlIka thavAne prayatna karatA hoya to rAjyapATa tyajI daI vananA atithi banatA hindanA itihAsanA pAne A prathama ja hatA emanA ja vaMzaja vartamAna mahArANAjI prasaMga che. emanA ja rAjyamAM rahelA A pratApI tIrthane, je sTeTa navA vidhAna anusAra pitAnA enA tIrthadhanane kaI rIte levA lalacAyA rAjayamAM lokazAhI-prajAzAhI sthApanA mAge che che e samajamAM nathI AvatuM. te sTeTa prajAne jANa paNa karyA vagara prajAnI kahe che ke-mevADane pitAnA prazno che, paNa sammati ke asammatinI paravA rAkhyA vagara enI koNe nA pADI che? kahe che ke-mevADamAM devasthAnonI milaktane kalamane goda lUMTI aneka devasthAne, sadAvrata ane dharmasthAne e kaI jAtanI lokazAhI ke prajAzAhI che e che mATe mevADa tIrthabhUmi che. A vAta taddana samajAtuM ja nathI. For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI paryuSaNA mahApava* kai rIte Ujavazo ? jaina udayapura sTeTanA A anyAyI, ApakhudI bharyA ane johukamIbharyA pagalAM sAme saMghanuM -hindanA samasta jaina saghanuM paNa mahAkatta bya che. tInI rakSA karavI e dareke dareka jainanI pharaja che. jaMgama tIrthanI rakSA mATe zrI kAlikAcArya nuM daSTAMta ApaNe upara vAMcI gayA, have sthAvaratInI rakSA mATe jaina saMgha zuM karaze ? paryuSaNA mahAparva ApaNane sadeze! Ape che: Atmazuddhi ane maitrI bhAvanA paNa e Atmazuddhi, e saMgharakSA, tIrakSA ane dharma rakSAmAM upayeAgI thAya teA ja e vAtavika AtmazuddhinI nizAnI che. paryuSaNA mahAparva nA kabyAmAM AvatAM vArSika kanTemAM tIrtha yAtrA, sadhavAtsalya ane caitya paripATI ApaNe sAMbhaLIe chIe. ApaNI tIrtha yAtrA, sadhavAtsalya ane caityaparipATI saphalatAnI atyAre parIkSA che. ApaNe dara varSe pa`SaNamAM kanyanA sa Mdeza sAMbhaLIe chIe. ene amalamAM mUkavAnA, e sa Mdezane jIvaMta anAvavAnA ane jIvaMta dhama banAvavAnA kaparA prasaMga ApaNI samakSa upasthita thayA che. hindabharanA jaina saMgha Aje zuM karavA taiyAra che ? keTaluM karavA taiyAra che? tA echAmAM enDru ATaluM karazeA tA ApaNA paryuSaNuparva UjavyAM sala-sAOka che. paryuSaNA mahApa`ne sAMbhaLelA sa Mdeze ja saphala thaze. tA ATaluM karo. 1 jyAM sudhI zrI kesarIyAjI tIrtha nA vahIvaTa jaina sa'dhane ke jaina saghanI kamiTIne na sAMpAya athavA te enI dekharekha nIce na rahe tyAM sudhI zrI kesarIyAjI tIrthanI yAtrAnA tyAga karavA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19 2 jyAM sudhI tItha jaina saMghatuM na ane tyAM sudhI tImAM eka pAi paNa koie na ApavI-na bharAvavI. tyAMnA paDyAone paNu kazuM na ApavuM temaja keAi paNa khAtAnuM kAma paMDyAne na ja sAMpavuM. 3 zrI kesarIyAjI tIrtha nimitta ekatra thayeluM dhArmika phaMDa ke rakama jIrNoddhAramAM, bIjA tIsthAnamAM kharcavI parantu levAjIkesarIyAjImAM na mekalavI. 4 hindabharanA samasta jaina sa dyAe sabhAe bharI, leAkamata jAgRta karI, gAmegAmathI sTeTanA A pagalA viruddha TharAvA ghaDI udayapura sTeTane, hindanI leAkasabhAne ane udayapura prajApariSa upara mekalavA temaja jainetara prajAmata paNa keLavI. gAmegAmathI rAjya viruddha TharAvA karAvI udayapura mahArANA upara emanA anyAyI pagalAMne pAchA khecavA Agraha karAvave. 5 dareka jAhera peparAmAM jaina tIrtha uparanA anyAyI hukamanA virodhadaka lekhe ApavA. 6 hindabharanAM jaina tIrthonuM pratinidhitva dharAvatI zeTha ANuMdajI kalyANajInI peDhInetenA kArya vAkAne zrI kesarIyAjI tIrthAMnA praznane peAtAnA hAthamAM lai banatI vyavasthA karavA samajAvavA. 7 jayAM sudhI tIrtha svataMtra na thAya ane sTeTe levA dhArelI rakama zakAya nahi tyAM sudhI amuka tithiye vrata-Aya'mila-upavAsa ke ekAsaNuM Adi karavuM. te divase zuddha brahmAcaya pALavu, vyApAra-dhaMdhA baMdha rAkhI, sabhA bharI sTeTanA anyAya viruddha TharAvA karavA. For Private And Personal Use Only 8 udayapura sTeTanA jaina sa Mghe jAgRta thai sTeTane pAtAnA majabUta virAdha batAvavAnI jarUra che ane samaya Avye mevADanA jaina Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 20 www.kobatirth.org saMgha mevADa sTeTa cheDIne anyatra cAlyA jaze, e jaNAvI devuM. udayapura sTeTanI janatAe paNa peAtAnA pADAzIe sAthe pADAzI dharma ajAvavAnI eTalI ja jarUra che. Aje emanA vArA che, kAle tamArA vArA Avaze te na bhUlaze. 9 dareka jaina sAdhu mahAtmAee eka dilIthI A praznane apanAvI lai, dararoja vyAkhyAnamAM A viSaya judI judI rIte carcA jaina saMghane jAgRta rAkhavA; e nimitte vrata paccakhANa karavA karAvavA prayatnazIla thavu' ane tI rakSA mATe banatuM badhuM karavAnI pratijJA levI. mane ema lAge che ke--ATaluM A SaNApamAM karIe teA pa`SaNa parvanA ApaNA mATe jarUra saphaLa lekhAze. deza paNu A mATe jarUra paDaze aikayanI, sahakAranI ane saMgaThThananI, jema AtmAnI AnaHjanaka samAcAra, A sabhAnA mAnavaMtA pednana, dhI krAuna lAi Insyuransa kaMpanInAM DepyuTI menejara dAnavIra zrIyuta caMdulAla TI. zAhane AjhAda dina tA. 15-8-1948 divase temanI rASTrIya ane sAmAjika sevAnI kadara karI nAmadAra rASTrIya sarakAre "jasTIsa epha dhI pIsa ''nI padavI ane AnarI presIDensI mejIsTreTa tarIke nimaNuka karI che, je mATe sabhA peAtAne hArdika Anada vyakta kare che. A W bhAi zrI caMdulAlabhAi eka rASTrIya sevaka, zikSaNapriya puruSa ane dharma zraddhALu nararatna che. jethI e traNe kAryamAM aneka chupI sakhAvata vartamAna samAcAra. zrI AtmAnaMda prakAza. mukita mATe darzana, jJAna, cAritranI anivArya AvazyakatA che, tema jaina sa MdhanA tIrtha nA rakSaNa mATe, AjhAdI mATe aikaya, sahakAra ane sagaThThananI paNu eTalI ja jarUra che. e vIranA suputrA ! jAgo. paryuSaNApa Avaze ane jaze paraMtu AgAmI vaSa~nA kiThana kata vyapathanuM nidarzana ApatuM jaze. tame ene jIvanamAM AcAramAM keTalu utArazeA e bhAvinA itihAsamAM lakhAze. pUjaya AcArya deve, pUjya sAdhugaNu ane zrI saMdha ekavIsamI sadInA A uSaHkAlamAM AvelI Apatti-AvelA saMkaTane TALavA, tIrakSA karavA ane bhAvI hiMdanA AjhAdInA itihAsamAM A prakaraNa zAMti, ane saMgaThThanathI dhIraja, kuneha, zraddhA ukelAyAnA suvarNAkSare| AlekhAya tevu karI jajo. masa A che paryuSaNA mahAparvane saMdeza. OM zAMti: zAMti: zAMti: Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAM vA kaye jAya che. jaina samAjanuM eka chupu' ratna che. te dIrghAyu thaI zArIrika, AdhyAtmika, Arthika lakSmI vizeSa vizeSa prApta karI dhArmika, sAmAjika, rASTrIya aneka khAtAomAM maLatI sukRta lakSmIvaDe sakhAvata kare ema A sabhA paramAtmAnI prArthanA kare che. AbhAra. lIMbaDInivAsI zeTha bhagavAnalAla harakhacaMda taraphathI rUA. 51) sabhAne megya lAge te khAtAmAM vAparavA mATe maLyA che te mATe sabhA teozrIne aMtaHkaraNa pUrvaka AbhAra mAne che. For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir amArUM navuM prakAzana, 1 zrI dvAdazAra nathacakrasAra-graMtha ( mULa TIkA sAthe ) tArkika zirAmaNa, nayavAdapAra gatavAdiprabhAvaka AcArya zrI madhuddhi kSamAzramaNa viracita mULa ane TIkAnA praNetA samathaeN tArkika AcArya zrI siMhasUragaNi kSamAzramaNa ekaMdare svapara vADmaya viSayaka pAMDityanA kSetramAM kevuM vizAla prabhutva dharAvatA hatA ? te A apUrva graMtha batAve che; temaja A graMthanA prakAzanathI vidyamAna-avidyamAna bhAratIya AdAnika sAhitya ane tene lagatA itihAsa upara viziSTa prakAre prakAza pADato A nayane aDhArahAra kloka pramANu apUrva graMtha che. ke je vidvAne, sAhi tyakSetramAM rasa dharAvanAra AmajanatAne paNa rasaprada khanaze. A mAsikamAM AvatI lekhamALA ane viziSTa saMze dhana ane sa MpAdanane lagatA sarva vibhAga zAntamUrti AcArya bhagavAna zrI siddhisUrizvarajInA vidrAna ziSya AcArya zrI vijayamedhasUrIzvarajInA mahAnubhAva ziSya zro bhuvanavijayajInA vidvAna ziSya munivarazrI ja>>vijayajI mahArAje A sabhA upara kRpA karI te bhAra svIkArI lIdhA che. A aMkamAM temaja have pachInA mAsikramAM te mATenA lekhe Ave te vAMcavA jaina baMdhue hunAne namra sucanA che. jema bane tema veLAsara amArA taraphathI chapAvavAnu kAma zarU thaze. 2 zrI pArzvanAtha prabhu caritra. ( chapAya che. ) zrImAna devabhadrAcAya kRta 11000 hajAra kSeAkapramANa, prAkRta bhASAmAM, bAramA saikAmAM racelA tenuM A bhASAMtara chapAya che. A caritra graMthakartA AcArya mahArAjanI vidvattApUrNa suMdara, anupama, alokika racanA che. ATale mhoTA zrI pArzvanAtha caritra graMtha bIjo nathI. tema AvI mahatvapUrNu caritra racanA bhAgyeja khIjA gra MthamAM haze. prabhunA bhavAnA vistRta varNa'na sAthe, prabhunA daza gaNudharAnA pUrva bhavAnA caritro sAthe ApavAmAM Avela che. sAthe aneka ataryaMta kathAo ane ghaNA jANavA yogya vividha viSayo paNa ApelAM che. A eka apUrva kRti che. 65 phema sADA pAMcase huM pRSTha, ane AkarSIka kaLAnI daSTie taiyAra karAvela aneka ra MgIna citrA, majamuta khAinDIMgavaDe taiyAra thAya che. 3 mahAsatI zrI damayaMtI caritra. ( chapAya che. ) zrI mANikacadevasUri viracita mULa uparathI anuvAda. pUrva pUNyayega ane zIlanuM mAhatmya satI zrIdamayaMtImAM asAdhAraNa hatuM tene zuddha ane saraLa bhASAmAM anuvAda karAvI amArA taraphathI prakAzananuM kArya zarU karela che. A anupama racanAmAM mahAsatI damayaMtInA asAdhAraNa zIla mahAtmyanA prabhAvavarDanA camatkArika aneka prasaMgA, vaNaeNne Avela che, sAthe naLarAjA pratye apUrva patibhakti, satI damayatI sAsare sIdhAvatAM mAbApe ApelI sonerI zikhAmaNeA, jugArathI thatI khAnAkharAbI, dhUta' jananI dhRtA, pratijJApAlana, damayaMtInA dharmo, rAjayanIti, vana nivAsanA vakhate, AvatA sukha duHkhA vakhate dhIraja, zAMti ane anubhava meLavavAnI bhAvabharIta teAMdha, temaja puNyazrlAka naLarAjAnA pUrvanA asAdhAraNa mhoTA puNyabaMdhanA yoge teja bhavamAM temanA mAhAtmya, mahimA, temanA nAma smaraNathI manuSyAne thatA lAbhA vagerenu' adbhuta paThana pAThana karavA jevuM vaNa na AcAya mahArAje A graMthamAM ApyuM che. khIjI aMtaryaMta sukhAdhaka kathAe paNa ApavAmAM AvelI che. For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 84 ( thAjanAmAM ) 1 zrI zreyAMsanAtha prabhu caritra 2 zrI sumatinAtha prabhu caritra ane 3 kathAratnameSa bhASAMtarI thAya che. na. 1-2-3 mAM Arthika sahAyanI apekSA che. taiyAra che. devasI-rAI (be) pratikramaNAdi mULa sUtra. - sUAnI saMkSipta samaja sAthe. hAla amArA taraphathI uparokta devasI-rAI pratikramaNa sUtranI buka pragaTa karavAmAM AvI che. niraMtaranI zrAvaka-zrAvikA mATenI A Avazyaka kriyA hovAthI AvI sakhta medhavArI hovA chatAM amArA upara ghaNI mAgaNI AvavAthI uMcA kAgaLA upara suMdara mahATA gujarAtI TAIpamAM chapAvI prasiddha karela che. kiMmata mAtra rU. 0- 8-0 ATha AnA posTeja juduM. | jaina kanyAzALA, pAThazALAoe A lAbha savara levAnI jarUra che. sAmaTI nakala lenAra dhArmika saMsthAne yogya kamIzana ApavAmAM Avaze. zrImAna haribhadrasUri viracita zrI dharmabiMdu graMtha, | (mULa ane mUla TIkAnAM zuddha sarala gujarAtI bhASAMtara sahita. ) A graMthanA mULa kartA mahAnubhAva zrI haribhadrasUri ke jeo jaina itihAsamAM suprasiddha che, zrI mahAnubhAva graMthakAre munio ane gRhasthanA sAdhAraNa ane vizeSa dharmo, mekSanuM svarUpa ane tenA adhikArI vagere viSaye batAvavAne mATe A upayogI graMthanI yejanA karI che, ane tenI aMdara tenuM vivecana karI sArI rIte samajAvyuM che. ( A pramANe gRhastha ane yati dharmane vistArapUrvaka pratipAdana karanAra A graMtha che. je vAcaka jaina dharmanA AcAra, vartana, nIti, viveka aneka viSayanA zuddha svarUpa sAthe tAnA rahasyone sArI rIte samajI zake che. muni ane gRhastha A graMthane Aghata vAMce to svadharmasvakatavyanA yathArtha svarUpane jANI pitAnI manovRttine dhamarUpa kalpavRkSanI zItaLa chAyAnI Azrita karI anupama AnaMdanA saMpAdaka bane che. A graMthanI A bIjI AvRti che. sumAre cArase huM pAnAnA A graMthanI kIMmata mAtra rUA. 2-0-0 I ! jaina aitihAsika guja2 kAvya saMcaya. ! | (saMgrAhaka ane saMpAdaka zrI jinavijayajI sAheba, AcArya gujarAta purAtatva maMdira. ) zrI jaina zAsananI unnati karanArA AcAryo, sAdhuo, sAdhvIo ane gRhasthAnA jIvanacaritra saurabhane prasarAvanArA prAcIna gujarAtI bhASAmAM racAyela pramANika aitihAsika prabaMdha, kAvyuM ane rAsAno saMgraha A maMthimAM Avela che. A graMthamAM ekatrIza vyaktinA tetrIza kAvyono saMcaya gujarAtI rAsAnuM sazodhana kArya saMpAdaka mahAzaya ane anya sAkSAe karela che. tene racanA kALa cAdamAM saikAthI prAraMbhI aDhAramA saikAnA prathama caraNasudhI sADAcAra saikAne che, te saikAonuM bhASA svarUpa, dhArmika samAja rAjakIya vyavasthA, rIta rIvAja, AcAra vicAra ane te samayanA loTTAnI gatinuM lakSabiMdu e darekane lagatI satya pramANika badhI mAhitie A graMthamAM ApavAmAM AvelI che. A graMthamAM kAvyo tathA rAsa gujarAtI bhASAmAM sAra, kartA mahAzaya kayA kayA gucchanA hatA, te te chAnA nAmo, gRhasthAnA nAmo, tamAma mahAzayAnA sthaLe, saMvata sAthe ApI A kAgya sAhityanI suMdara ane sarala upayogI racanA banAvI che. 500 pAMcaso pAnA karatAM vadhAre che. kiMmata rU. 2-12-0 pisTeja alaga. mudra ja zAha gulAbacaMda lallubhAI : prI mahAdaya prinTiMga presa : dANApITha-bhAvanagara For Private And Personal Use Only