Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
BRIAREN
H
BAL
પુસ્તક ૩૯ મું.
અંક ૪ થે."
સંવત ૧૯૯૮
કાતિક.
આબુજીના જીનાલયનું દૃષ્ય,
» કા શ ક શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા-ભાવનગર,
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir સાવિષવ-પરિચય 1. નૂતન વર્ષાભિલાષ ... ... (માસ્તર વિજયચંદ મો. શાહ ) 919 2. નૂતન વર્ષાભિનંદન .... ... ... ( કવિ રેવાશ કર વાલજી બધેકા ) 78 3. કલિકાલસર્વજ્ઞ ... ... ... (મુનિશ્રી હેમેન્દ્રસાગરજી મહારાજ ) 80 4. મૃત્યુ સમીક્ષા ... ... ( આ. શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ ) 81 5. દીપોત્સવી .... (મુનિશ્રી હેમેન્દ્રસાગરજી મહારાજ ) 81 6. ખરુ સહુ કામ બાકી છે ( આ. શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ ) 85 7, ઉપદેશક પુ . ... ... ...(5. શ્રી સમુદ્રવિજયજી મહારાજ ) 86 8. સ્તવનત્રિકને સાર ... ... ... ( શ્રી મોહનલાલ દી. ચોકસી ) 88 9. સુભાષિત વચનામૃત ... ... ( મુનિશ્રી લક્ષ્મીસાગરજી મહારાજ ) 90 10. શ્રી મૃગાપુત્ર ચરિત્ર ... ... ... ( મુનિશ્રી પુણ્યવિજય : સવિતૃપાક્ષિક) 91 11. કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય .. .. ( મુનિશ્રી લક્ષ્મીસાગરજી મહારાજ ) 94 12, અમર આશા ... ... ... ... ... ... ... ( કનૈયાલાલ રાવળ બી. એ. ) 95 13. વર્તમાન સમાચાર. ... (આ. શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મહારાજની જન્મજયંતિ ) 97 14, સ્વીકાર સમાલોચના. *** .. *** . *** .. *** .. .. . 9 શ્રી મ હા વી 2 જી વ ન ચ રિ ત્ર. ( શ્રી ગુણચંદ્રગણુકૃત ) બાર દુજાર કલાક પ્રમાણ, મૂળ પ્રાકૃત ભાષામાં, વિરતારપૂર્વક સુંદર શૈલીમાં, આગમ અને પૂર્વાચાર્યોરચિત અનેક ગ્રંથમાંથી દહન કરી શ્રી ગુણચંદ્ર ગણિએ સં. 1139 ની સાલમાં રચેલે આ ગ્રંથ, તેનું સરળ અને ગુજરાતી ભાષાંતર કરી શ્રી મહાવીર જીવનના અમુક પ્રસંગોના ચિત્રયુક્ત સુંદર અક્ષરોમાં પાકા કપડાના સુશોભિત બાઈડી' ગથી તૈયાર કરી પ્રગટ કરવામાં આવ્યા છે. - અત્યાર સુધીમાં પ્રકટ થયેલ શ્રી મહાવીર ચરિત્ર કરતાં વધારે વિસ્તારવાળા, જીવનના અનેક નહિ પ્રકટ થયેલ જાણવા જેવા પ્રસંગે, પ્રભુના પાંચે ક૯યાણુકે, પ્રભુના સત્તાવીશ ભાના વિસ્તાર પૂર્વક વિવેચન અને છેવટે પ્રભુએ સ્થળે સ્થળે આપેલ વિવિધ વિષય ઉપર બેધદાયક દેશનાઓનો સમાવેશ આ ગ્રંથમાં કરવામાં આવેલ છે. કિંમત રૂા. 3-0-0 પટેજ જુદું. લખાઃ—શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા–ભાવનગર નીચેના પ્રાકૃત-સંસ્કૃત ગ્રંથની ઘણી અલ્પ નકલો જ સિલિકે છે. જેથી જલદી મગાવવા સૂચના છે, (1) વસુદેવ હિડી પ્રથમ ભાગ રૂા. 3-8-0 (6) બૃહત કલ્પસૂત્ર ભા. 4 થે રૂા. 6-4-0 (2) , દ્વિતીય ભાગ રૂા. 3-8-0 (7) ભા. 5 મે રૂા. 5-0-0 (3) બૃહતક૯પસૂત્ર ભા. 1 લો રૂ. 4-0-0 (8) શ્રી દેવેન્દ્રસૂરિકૃત ચાર કર્મગ્રંથ રૂા. 2-0-0 - ભા. 2 જે રૂા. 6-0-0 (9) પાંચમો છઠ્ઠો કર્મગ્રંથ ભા. 2 જે રૂા. 4-1-6 (5) , ભા. 3 રૂા. 5-8-0 ( 10 ) ત્રિષષ્ટિશ્તાકા પુરુષ ચરિત્ર પર્વ 1 લુ', પ્રતાકારે તથા બુકાકારે રૂા. 1-8-0 For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
PARISHAD
KIDS
HARE
TRAIL
-
9
-
-
पुस्तक : 3 भु:
४ थे।:
यात्मस.४६:
पी२ स. २४९८ : ति: विमस. १८el :नवेयर :
नूतन वर्षाभिलाषः।
כתכתבתלת-כחלחלחלובהתלהבתכתברכתבהלהלהלהלהלהלהלהלהלהבהלחלחכה
संकुर्वन्तं मलीनं सुहृदयहृदयं मूढतामानयन्तं, सर्वेषां प्राणिनां तं चिरपरिचितमाहत्य मोहान्धकारम् ।
आत्मानन्दप्रकाशं ददतु शुभमिदं जैनधर्मप्रकाश, संसारे सर्वदेषेव खलु विजयचन्द्रस्य वाञ्छाऽस्ति चैका ॥१॥
આત્માનન્દ પ્રકાશને હૃદયને ઉલ્લાસથી વાંચશે, પામી જ્ઞાન સુચાર યુગલથકી જે મોહને ત્યાગશે, માનીને સુખ પુદગલ કદિ નહીં આપી શકે સર્વથા, સંસારે બહુ પામશે વિજય તે ચંદ્ર પ્રમાણે સદા ૧.
ऐसी हो यदि दुःखसे रहित होना हे जनो ! चाहना, या तो हो अविनाशि श्रेष्ठ सुखके संयोगकी कामना । आत्मानन्द प्रकाशके पठनमें तो लग्न हो जाइये, संसारे शुभ चन्द्रसा विजय भी सर्वत्र फिर पाइये ॥ १ ॥
मास्तर विजयचंद मोहनलाल शाह.
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
-
-
-
[ ૭૪ ]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
૦િ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦(ઉ૦૦૦૦૦૦-૮૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
8છું – તે ન વ ર્ષો ભિનંદન. 4િ
ooo0૦૦,
wo૦૦૦૦૦૦૦(
૦,૦૦૦(૩૦૦૦૦૦૦૦૦-૭૦૦૦૦૦૦૦૦૦
દેહરા.
છgle
મનgooa૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦e
છઠ્ઠ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦
ભાવ
ગુણીયલ મારા ગ્રાહકે, વિવેકી વાચકવૃંદ અઠ્ઠાણુમાં આ સભા, આપે “અભિનંદન''. ૧ ભલે આવી મમ આંગણે, દિવાળીબા મહેમાન; રંગ-રૂપ ફિકકાં દીસે, “અવસરના એંધાણ સમય-સમયના રંગ છે, તનમાં ન ધરીશ ત્રાસ એ દિન પણ ચાલ્યા જશે, સાખ પૂરે ઇતિહાસ. ૩ એક મંત્ર આપું તને, ધર્મ સદા સંભાળ; સંરક્ષણ-સુખ આપશે, ધર્મની પિંગી ઢા. ૪
હરિગીત છંદ. શ્રી પત્રિકા સુપ્રભાતમાં, સજજનતણાં ઘર શોધજે, આશિષ-અમૃત સિંચીને, સધ્ધર્મ સૂત્રો બેધજે; પરમાત્મનું મંગળ સ્મરણ, એ આજ સ્વર્ગીય સાદ છે, અઠ્ઠાણુના આરંભમાં, અંતરથી માત્ર છે. ૧
સુખ-દુ:ખતણા ભંડાર કે, ઈશ્વર નથી ભરી રાખ, વનુસાર સુખ-દુઃખના, સ્વાદ પ્રાણી ચાખતે, સત્કર્મ ને સધ્ધર્મ સેવે, એ જ નિર્મળ નાદ છે,
ભારતતણાં સંતાનને, મુજ હૃદય નાશી છે. ૨ પુણ્યથી જન્મે સંસ્કૃતિ, ને પાપમાંથી વિકૃતિ સૌ ધર્મને સિધ્ધાન્ત એ છે, શાસ્ત્ર-પંડિતની મતિ, રે! દેષ દે, દૈવને, એ તે વિતંડાવાદ છે, મમ જન્મભૂમાં ધર્મ આપ, એ જ આશીર્વાર છે. ૩
ઈએ ઈ
oo
Je ૧૧૦૦૦ ૧૧ોિહિક ૨૦ ૧૦૦વઘકાવવવવવવ વવવ વeo ૧૧૫
ર્ભ૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦)
D
GUs wo
enseworyonee eeeen opeo un૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦eos no o"
Aહતો હકકકકકossedહase:(6 0 (6) ૦૦૦૦૦૦૦ ૦ ૦૦૦૦૦
)
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
☺☺☺..............
00000000
000
ગણપત વ
swavesvv=8: ૦
www.kobatirth.org
નૂતન વર્ષાભિનંદન.
રે! જગતકાજી કાં થવું ?, નિજ દેઢુના કાજી ખના, ક્ષણ- ક્ષતણે હિંસાખ ન્યાળે, આત્મના એ સજ્જના;
છે ધર્મના જય, પાપના ક્ષય,
સૂત્ર મુજને યાદ છે,
એ સૂત્ર સૌ હૃદયે વસેા, એ આજ આશીર્વાર છે.
ભાવનગર-વડવા સ. ૧૯૯૭ની દીપેાસવી
તા
૨૦-૧૦-૪૧ ચન્દ્રવાસર
જુદાજુદા ગ્રંથા જુએ, જુદા-જુદા પથા જુઓ, ઉપરોકત સાવ હદે ગ્રહે, ખાલી વખત શાને ખુએ ? એ સત્યને સમજ્યા વિના, ફાકટ બધી ફરિયાદ છે, જિનબન્ધુએ ! એ સાર સમજો, એ જ જ્ઞાનીાય છે.
ભરતી સમય સાગર વષે, ને એટ થાતાં એ મધુ જળ, એવી જ રીતે વૈ-વંગ, અકળિત કળા અવિનાશની,
વર્ષી ગયાં, હજીએ જશે, તેને હિંસાખ નિજ પાપપુણ્યની આરસી, દૃષ્ટિ સમિપે
છે.
જગત્, ન્યાયાધીશ તે, ત્યાં વગ-વસીલે પત્રી-પૈસા,
00000000000 00000000000000
તપાસશે, રાખશે;
ચાખ્ખા હિસાખ જ માગશે,
કાંઇ
કામ ન લાગશે.
દોડુરા
સન્નTM આ સોધિનુ, આપે આશીર્વાદ; યશ ધન ને આરેાગ્ય હે, અઠ્ઠાણુ આમાદ.
Cl°
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
..............
૫
અદ્દભુત જળ એ જ સિન્ધુ થાય છે તે
ઉભરાય છે, સમાય છે;
જાય છે,
માનવથી શું સમજાય છે ?
For Private And Personal Use Only
o
લી૦ ગુણમકર'ના શેાધક ભ્રમર, રેવાશંકર વાલજી બધેકા નિવૃત્ત એજ્યુ. ઇન્સ્પેકટર-ધૌપદેશક,
સ. ભાવનગર
४
000
[ e ]
૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦° °600° @ @@
@@@@
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ,
[ ૮૦ ]. po
SHEET THE
SER
ઝ
, કુદર
પાપક અRUR ABC
ક લિ કા લ સ વે જ્ઞ. રચયિતા:–મુનિ શ્રી હેમેન્દ્રસાગરજી મહારાજ
BE
LiFSC
----
-TE:
TETC
. SEATHER
---
SEPTEMBER 1C
SHEETST
(શાર્દૂલ૦) સંવત્ વિકમનો હતે અતિ રૂડો અગ્યાર પીસ્તાલીસ, (૧૧૪૫) ચારુ મોઢ સુવંશમાં અવતર્યા કાર્તિકની પૂર્ણિમા પાકિની જનની કૂખે મણિ સમા ગ્રાચિંગવમા રૂડા, ધારી નામ શ્રી ચંગદેવ સુતનું માતાપિતા બે રીઝયાં. ૧ ( મજાક્રાન્તા) દીક્ષા ધારી શનિ દિન તે માઘ શુક્લા ચતુથી, પ્રેમે જેના ગુરુવર થઈ દેવગન્દ્ર વધાવ્યા સવે રીતે ગુરુ અતિ રીઝે શિષ્ય પામી સપાત્ર, હેમે જે જે પુનિત ગુણ સૌ દિવ્ય તે હેમચન્દ્ર. ૨ ( શિખરિણી), રચ્યાં કાબે ન્યાયે, વિવિધ શભ ગ્રંથે બહુમૂલા, અનેરા સાહિત્યે સકલ મનુએ મુગ્ધ બનતા રચાં વેગે છે જનહૃદયમાં આદર ધરે,
કરી સેવા ન્યારી ગુરજરધરાના કવિવરે. ૩ (વસંત ) પ્રત્યેક! ગ્રંથ ધરતે શુભ સાક્ષરત્વ,
ને સર્વમાં કુશલ કે નર હેય ભાગે; આચાર્ય હેમ સહમાં નિપુણત્વ ધારે,
પ્રત્યેક ગુર્જર જ હૃદયે વિચારે. (દુતવિલંબિત) અતુલ ઓજસ એ ઉપદેશમાં,
પરમ સુંદરતા સહ તેત્રમાં, સકલ કાવ્ય વિષે વિમલા પ્રભા,
પ્રબલ કાવ્યલા ગુરુની શુભા. (અનુષ્ટ્રપ).
જને જમ્યા ઘણા દેશે એક શાશ્વે જ પૂર્ણ જે, સર્વ શાત્રે લખ્યું જેણે શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય એ. દ નાગપુરે બન્યા સૂરિ અગ્યારસે છાસઠમાં (૧૧૬૯). સ્વર્ગપથેસિધાવ્યા તે બાર ઓગણત્રીશે (૧૨૨૯) ૭ વર્ષ ગાળ્યાં વસુધામાં ચોરાશી નિજ જીવને, શતપ્રબંધના કર્તા શિષ્ય રામચંદ્ર સમા. બિરુદ પામીયા શ્રેષ્ઠ કલિકાલસર્વાનું, ધન્ય! સૂરિશ કીધું કાર્ય મુક્તિદા અમરત્વનું. સ્વામી ! સંસ્કારના દાતા ! સૂરિ! અજિત રૂપ છે,
દાસ હેમેન્દ્રના હૈયે સર્વ કાલે અનુપ છે. ૧૦ નાકમાં નાક , કથકલ EN UTENT, NiBTમા ... 81
-
-
SEMESTERS
--
This
& ANS:
RESEFUESE
is indi
શિg
ఆలంగి
= =
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
ester -
મૃત્યુ સમીક્ષા
www.kobatirth.org
લેખક.
આ.શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ
!
આ શબ્દ કેટલે ભય’કર છે ? મૃત્યનુ' નામ સાંભળતાં જ ગાત્ર શિથિલ થઇ જાય છે; ઉદ્વેગ ઉભરાય છે; બેચેની છવાય છે; ધન સપત્તિ ભૂલાય છે; અભિમાન ઘવાય છે; વિષયવિકારથી વિરક્ત થવાય છે અને જગત અધકારમય થાય છે. સાજોતાજો માણસ હાય, જેના નખમાં પશુ રાગ ન હાય, તેને કંઇ પ્રસિધ્ધ અનુભવી ડૉક્ટર કે વેદ્ય શરીરની ચિકિત્સા કરીને કહે કે તમે ચાર કલાકમાં મરી જશેા, તે તેને જેટલુ દુઃખ થશે તેટલું દુઃખ ચર્માસ્થિ અવશિષ્ટ રહી ગયેલા, પાંચ વર્ષથી માંદા, શય્યાશાયી થયેલા પણ જીવવાને માટે વૈદ્યથી ખાત્રી અપાયલાને નહી થાય.
માનવી મૃત્યુથી ભય પામે છે તે મૃત્યુની વેદનાના સ્મરણથી નહી; પણ સંસ્કારથી અર્થાત્ અનતા મરણમાં અનુભવેલી વેદનાના જીવનકાળમાં જીવને અનુભવ હાતા નથી, પણ સંસ્કાર માત્ર હાય છે, જેથી કરીને જીવને મૃત્યુને ભય લાગ્યા કરે છે. મૃત્યુ અવસ્થામાં થવાવાળી વેદનાના અનુભવ તે મરનારને જ થાય છે; પણ તે વેદનાને કહેવાને માટે કોઇપણ પાછું આવતુ નથી અને મરીને જે પાછા આવે છે તે મરણુ સમયે અનુભવેલી વેદનાને કહી શકતા નથી; કારણ કે જે દેહમાં મરણની વેદનાને અનુભવ થયેલા હાય છે તે દેહને ત્યાગ કરીને જીવે બીજો દેહ ધારણ કરેલા ડાવાથી વેદનાની વિસ્મૃતિ થઇ જાય છે. કેવળ મૃત્યુની વેદનાનુ વિસ્મરણ થાય છે; એટલુ' જ નહી પણ તે દેહના જીવનકાળમાં અનુભવેલાં સુખ-દુઃખ, આપત્તિ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દી પા ત્સ વી.
☆
☆ ☆
( આ તે લાખેણી લજ્જા કહેવાય... ) જ્ઞાન-દ્વીપકથી હૈયું અજવાળ, આવી દિવાળી, વીર-સ્મરણે અંધારું તુજ ટાળ, આવી દિવાળી ટેક
*
*
દેવ માનવ ભાવે. જેના ચરણે નમે, એવા મહાવીર પ્રભુજી કાને ના ગમે ? તેના સ્મરણે કર્માં તારાં ખાળ, આવી દિવાળી
જ્ઞાન. ૧
પ્રતિગૃહે દ્વીપકકેરી જ્યેાતિ જલે, નાદા રૂડા સર્વસ્થાને મળે, દીપે દીપે મહાવીર ભાળ, આવી દિવાળી.
જ્ઞાન. ૨
પાવાપુરી-ટ્વીપાત્સવને હૈયે સ્મરે, જ્ઞાની ગૌતમની લબ્ધિ ભવિ સૌ વા, વીરકેરી આજ્ઞાઓને પાળ, આવી દિવાળી.
For Private And Personal Use Only
જ્ઞાન. ૩
દેવ સ્વગે દીપાત્સવ હાંશે ઉજવે, વીરગીત ભૂમિ પર માનવ ગજવે, પ્રભુ મહાવીરમાં વૃત્તિ વાળ, આવી દિવાળી.
જ્ઞાન. ૪
બુધ્ધિ ચેાજો અજિતપત્ર લેવા વીરે, ગાજે ચારાશીના ગૂઢ ફેરા શિરે, મુનિ હેમેન્દ્ર જીવન ઉજાળ, આવી દિવાળી,
જ્ઞાન. પ
રચયતાઃ—
મુનિ હેમેન્દ્રસાગરજી-પ્રાંતિજ
વિપત્તિ તેમજ બીજા પણ અનેક પ્રકારના અનુભવાનું વિસ્મરણ થઇ જાય છે.
જ્યાં સુધી જીવ કમઁથી ઘેરાયેલા છે ત્યાં
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૮૨ ]
શ્રી આમાનંદ પ્રકાશ. સુધી પરાધીનતાને લઈને પૌગલિક વસ્તુઓની બલથી જેમની પાસે લાખોની, કરોડની મિલસહાયતા સિવાય કાંઈ પણ કરી શકતા નથી. કત હોય, અને પીગલિક સુખનાં સાધન સ્ત્રીઓ, જાણવંજ્ઞાન એ પિતાને જ સ્વભાવ હોવા છતાં બાગ, બંગલા. મેટર, નોકર, ચાકર વિગેરે હોય પણ પદગલિક ચક્ષુ આદિ ઇદ્રિાની સહાયતા અને જે તેઓ તાવિક જ્ઞાનશૂન્ય હોય તે સિવાય જ્ઞાન કરી શકતું નથી. સુખ અને અજ્ઞાનતાથી ધર્મ-કર્મ ભુલાવીને વિશ્વમાં આનંદ પણ પિતાના જ સ્વભાવે છે તે પણ વીસે કલાક લીન રહેતા હોવાથી તેમને મૃત્યુ તેને મેળવવાને જીવને જડ વસ્તુની જરૂરત પડે સમયે ધનસંપત્તિ રહિત સાધારણ મનુષ્યો કરતાં છે. જો કે જડદ્વારા મેળવેલા જ્ઞાન, સુખ અને બમણી વેદના થાય છે, કારણ કે બાહ્ય સંપત્તિ આનંદ અવાસ્તવિક છે, તે પણ જાણવું-વેદવું વગરના સાધારણ જીવેને તે કેવળ શરીરની પિતાને સ્વભાવ હોવાથી કમને આવરણ નીચે મમતા હોવાથી શરીર માત્ર છેડવાની વેદના દબાયેલું હોવા છતાં પણ અવાસ્તવિક જાણે છે- થાય છે, પણ પદગલિક સુખના સાધનરૂપ વેર છે. પદગલિક વસ્તુઓના સંસર્ગમાત્રને બાદ સંપત્તિ જેમની પાસે હોય છે તેમને તે અનુભવ કરે છે, જીવને પદગલિક વસ્તુઓ દ્વારા રાસ'
રની બેવડી મમતા અનુભવ કરવાનું મુખ્ય સાધન શરીર છે. શુભા-
ન હોવાથી દેહ અને સંપત્તિ બને છેડતાં બેવડું શુભ કર્મને અનુભવ શરીરમાં જ કરી શકે છે.
દુઃખ થાય છે. જ્યાં સુધી સંપૂર્ણ વિકાસ થતું નથી ત્યાં સુધી આત્મા શરીરશૂન્ય રહી શકતું નથી. સંસાર- -
આયુષ્ય કર્મ ક્ષય થવાથી દેહનું છટી જવું માંથી છૂટી જઈને મુક્તિ મેળવે નહિ ત્યાં સુધીમાં તે મરણું કહેવાય છે અને તે જીવને ગમત અનંત શરીર ધારણ કરે છે અને તે બધાંયે ન
છે. નથી, કારણ કે જીવને દેહ છોડવું ગમતું નથી
અને એટલા માટે જ જીવ મરણનું નામ સાંભભિન્ન ભિન્ન પ્રકારના હોય છે, અને એટલા માટે
ળીને ભય પામે છે. જીવને હું દેહથી સર્વથા જ એક શરીરમાં અનુભવેલું બીજા ભિન્ન શરીર
ભિન્ન છું, દેહને ધર્મ અને મારો ધર્મ સર્વથા માં વિશિષ્ટ જ્ઞાન સિવાય સાંભરતું નથી, જેથી
ભિન્ન છે ઈત્યાદિ શરીર અને પોતાના ભેદવકરીને કઈ પણ જીવ પિતે અનુભવેલી મૃત્યુની વેદના ભિન્ન શરીરમાં હોવાથી કહી શકતો નથી. રેપની સ્પષ્ટ બોધ હોતા નથી પણ હું દેહજીવ જે જીવનમાં આવતું હોય તેમાં તેને
સ્વરૂપ છું એવી શ્રધ્ધા હોય છે, જેને લઈને
વીશે કલાક દેહની સેવામાં બન્યો રહે છે. આધિ, વ્યાધી, આપત્તિ, વિપત્તિ આદિન અને શરીરની આકૃતિ, સંઘયણ, સંસ્થાન કે રૂપ વખત અનુભવ થયેલ હોવાથી તે સંબંધી
સારું ન હોય તે મનમાં ખેદ પામે છે, શરીર વેદનાઓને સાંભળતાંની સાથે જ સાચી રીતે છે,
નિર્બળ હોય તે સબળ બનાવવા પ્રયાસ કરે સાક્ષાત્કાર થઈ જાય છે અને અતિશય ઉદ્વેગ- છે. સુકાઈ ગયું હોય તે પુષ્ટ બનાવવા મથે વાળે થાય છે, પણ શાસ્ત્રમાં કરેલી મૃત્યુની છે અને અનેક ને વિનાશ કરીને પણ વેદના સાંભળવાથી સાક્ષાત્કાર તે થતા નથી, શરીરને સાચવવા ઉદ્યમવાળો રહે છે. પરંતુ સંસ્કારને લઈને વેદના સંબંધી અસત્ક- પ્રાણીઓને બાહ્ય સંપત્તિ કરતાં પણ શરીર લ્પના કરીને ભય પામે છે.
ઉપર વધારે મમતા હોય છે. તીવ્રતર લાભના પ્રાણી માત્ર જાણે છે કે મૃત્યુ અવશ્ય અપવાદ સિવાય પ્રસંગ પડે શરીર બચાવવાને થવાનું જ છે છતાં પદ્દગલિક વસ્તુઓની મમતા- બાહાની સઘળીએ સંપત્તિને જાતી કરે છે, કેઈ ને લઈને મરણુથી ભય પામે છે. પુન્ય કર્મના બળાત્કારે શરીર છોડવવા પ્રયાસ તે દૂર રહ્યો
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મૃત્યુ સમીક્ષા.
[ ૮૩] પણ ભાવના માત્ર રાખે તે પણ તેના પૂર્ણ લાખો-કરેની જગમ-સ્થાવર મિલકત
થી થાય છે. દ્રવ્યહરણ કરવામાં તેટલું દુઃખ હોય, સ્ત્રી, પુત્ર-પુત્રી, કાકા-ભત્રિજા, માતા-પિતા, થતું નથી કે જેટલું પ્રાણહરણ કરવામાં થાય છે. ભાઈ-ભગિની આદિ બહોળું કુટુંબ હોય; ઘરથી
જીવને બાહ્ય સંપત્તિ કરતાં શરીર ઉપર પેઢીસુધી પણ પગપાળા ન જવું પડતું હોય, વધારે મમતા હોવાનું કારણ માત્ર એટલું જ છે પાચ દેશ દાસ-દાસીઓ પડતે બેલ ઝીલી લેવા કે શરીરની સાથે ઓતપ્રેત થઈને અવતરે છે હરવખત હાજર ઊભા જ હોય, એવા લોકિક અને દ્રવ્યાદિ બાહ્ય સંપત્તિઓ પાછળથી પ્રાપ્ત ષ્ટિએ કહેવાતાં પાંચ સાત શ્રીમતે સ્વસંપત્તિના થાય છે. જેમ એક જ જીવનમાં બાહ્ય સંપત્તિનો ગર્વ માં ચકચૂર બનીને આનંદથી મોટરમાં બેસીને અનેક વખત સંગવિગ થાય છે તેમ દેહનો ને લટાર મારવા નિકળી પડ્યા હોય અને કોઈ અનેક વખત સંગવિગ થતું નથી. દેહને એક ઉપવનમાં વૃક્ષેની ઘટામાં અનેક પ્રકારની એક વખત પણ વિગ થાય તે ફરીને તે જ ડિામાં સ્વર્ગીય સુખ અનુભવી રહ્યા હોય, દેહને સંગ થતો નથી, તેમજ દેહનો વિગ એવામાં મૃત્યુ આવીને જીવનદીપક બુઝાવી થવાથી જીવન તથા બાહ્ય સંપત્તિને પણ વિયેગ
શા અ ને આ તિ નાંખે છે અને સઘળુંયે અંધકારમય થઈ જાય થઈ જાય છે, પણ બાહ્ય સંપત્તિને વિગ છે, સંપત્તિ, કુટુંબ કે સ્વર્ગીય સુખમાંથી તેમની થવાથી દેહ તથા જીવનને વિયોગ થતું નથી. પાસે અંશ માત્ર પણ અવશિષ્ટ રહેતું નથી. અને એટલા માટે જ જીવને દેહ ઉપર વધારે મમતાળુ માનવી અજ્ઞાનતાને લઈને મોતની મમતા હોવાથી તેને છુટી જવાને માટે ભય કળાને કળી શક્તા નથી, મેતના કાવાદાવા રહે છે.
સમજી શકતા નથી અને ઘણી જ રાજીખુશીથી મૃત્યુને કાળ અથવા તે ક્ષેત્રને પ્રતિબંધ
... મે તને મળવા તેની બતાવેલી દિશામાં પ્રયાણ
કરે છે અર્થાત વિષયાસક્ત બનીને હદ ઉપરાંત નથી, ગમે તે કાળે અને ગમે તે સ્થળે આવી શકે છે. મૃત્યુ આવ્યા પછી એક ક્ષણ પણ
વિષય સેવે છે. ક્રોધના આવેશમાં ખુન કરે છે,
અથવા તે કૂહવાડે કરે છે, વિલંબ કરતું નથી; અધૂરાં કાર્ય પૂરાં કરવા
માનના દેતું નથી; સગાંસંબંધીને મળવા દેતું નથી,
આવેશથી અનેક દુશમને ઊભા કરે છે, માયાને પ્રમાદવશ થયેલા અવ્યવસ્થિત જીવનને વ્યવ
' વશ થઈને અનેક ખટપટ કરીને અને વિશ્વાસસ્થિત કરવા દેતું નથી અને જીવને સીધે પર
ઘાત કરીને અનેકનો દ્રોહી બને છે, જેમાં લેકના પથે પ્રયાણ કરાવી દે છે. રસ્તામાં
વશ થઈને સમુદ્ર તથા મહાન અટવીઓ ઓળંગે
છે. આ પ્રમાણે મૃત્યુની દિશામાં પ્રયાણ કરવાથી ચાલ્યા જતા હોઈએ; અનેક પ્રકારની આશાતૃષ્ણાઓના ઉભરાઓ ઉપરાઉપરા આવી રહ્યા
પરિણામે મૃત્યુ જીવન સર્વસ્વ ઝુંટવી લે છે
જેથી કરીને જીવનથી દરિદ્રી થયેલ માનવી પરહાય, ઉત્તરોત્તર અનેક કાર્યો સિધ્ધ થવાની સંપૂર્ણ ખાતરીથી આનંદ તથા હર્ષ હૃદયમાં
લાકમાં પ્રયાણ કરી જાય છે. સમાતો ન હોય એવે સમયે અને એ સ્થળે ધનસંપત્તિ, કુટુંબ પરિવારની ગોષ્યાથી જેમ બાજપક્ષી ચકલાને ઉપાડીને લઈ જાય હંફાળે થયેલે માનવી બધુંયે કાંઈ સાથે લઈને છે તેમ મૃત્યુ જીવને ઝડપથી લઈ જાય છે કે ફરતી નથી. સાથે તે ફકત શરીર ઉપર બેચાર તરત જ માનવીની સંકલ્પવૃષ્ટિને પ્રલય વસ્ત્ર કે બેચાર ઘરેણું અને એથી ય વધારે થઈ જાય છે,
ગણીયે તે ખીસામાં બસો, પાંચસે કે હજારના
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૮૪]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
નાણાં. બાકીની સંપત્તિ તે જ્યાંની ત્યાં પડેલી સાને માટે, કઈ માન પ્રતિષ્ઠાને માટે તે જ રહે છે. કેવલ સંપત્તિનું અભિમાન જ પોતાને કઈ પિતાની બુદ્ધિમત્તા તથા ડહાપણ બતાની સાથે રાખે છે અને મનમાં મમતાના ઉભ- વવાને માટે, કઈ પ્રસિધ્ધિને માટે તે કઈ તુચ્છ રાથી પિતાને સુખમાં નિમગ્ન જુએ છે. આ સ્વાર્થ સાધવાને માટે છળ-પ્રપંચ કરી અનેક માનવી નાટકસિનેમા જેવા બેઠેલો હોય છે, પ્રકારના કાવાદાવા કરી રહ્યા હોય; અસત્ય નાટક સિનેમામાં શૃંગારરસપૂર્ણ દશ્ય જુએ છે, તથા અનીતિના આશ્રય તળે આનંદ મનાવી કામવાસનાથી વાસિત હૃદયે દશ્ય પ્રમાણે ઘેર રહ્યા હોય; વિશ્વાસુઓના વિશ્વાસઘાત કરીને જઈને વર્તવા મનસુબા કરે છે; કામેચ્છા શીવ્ર અછતા ગુણોની શ્રધ્ધા બેસાડવા આડંબરની પૂર્ણ કરવાની હોંશ અત્યંત આતુર બનાવી દે જાળ પાથરી રહ્યા હોય; જાણે માત પિતાને છે અને નાટકસિનેમાની પૂર્ણાહુતિ થતાંની સાથે ઓળખતું જ નથી એમ સમજીને જ કર્તવ્યાજ ઉતાવળમાં નાટયશાળાના દરવાજા બહાર કર્તવ્યની ઉપેક્ષા કરી રહ્યા હોય, એવાઓની નિકળે છે કે તરત જ ઠેકર વાગે છે અને મૃત્યજીવન સમુખ મૃત્યુ જ્યારે ડેાળા કાઢીને ઘુરકાવતું ઊભું ઝુંટવી લઈને પલાયન કરી જાય છે કે તત્કાળ રહે છે ત્યારે એકદમ તેમનું શરીર ઠંડું થઈ હોંશના વાદળ વિખરાઈ જાય છે અને બધું યે જાય છે અને આંખો મીંચીને અસહ્ય વેદના હતું ન હતું થઈ જાય છે.
સહન ન થવાથી તડફડીયા મારતા દેહનો ત્યાગ
કરીને ચાલતા થાય છે. સંપત્તિની કે રાજ્ય શાસનની સત્તાથી - ત્વહીન થઈને બીજાને કનડવામાં જ સત્તાની માનવી મૃત્યુને હાંકી કહાડવાને મૃત્યુના દાસ સાર્થકતા સમજનાર સત્તાધ માનવી, અનાથ બનેલાની સહાય તથા સલાહ લે છે. ત્યારે તેઓ એ અસહાય અને નિર્દોષ પ્રાણીઓને સતાવીને તેમના જ સલાહ આપે છે કે જ્યારે મૃત્યુ તમારા જીવસુખી જીવનમાં વિઘ્ન ઉપસ્થિત કરી રહ્યો હોય, નમાં ઉપદ્રવ કરવાની શરૂઆત કરે કે તરત જ જીવનનિર્વાહ નષ્ટ કરવાની આશંકાથી ભયભીત તમારે બીજા શુદ્ર જીના જીવન મૃત્યુને અર્પણ બનેલા અનેક જીના નમ્ર નમન તથા આજી- કરી દેવાં, જેથી કરીને તે તમારા જીવનને જરા ય જીઓ મેળવવા છતાં તેમને તરફ કરડી નજ- ઈજા પહોંચાડશે નહિ. આ પ્રમાણે તેઓ રથી નિહાળી રહ્યો હોય; સત્તા-મદના ઘેનમાં સલાહકાર થાય છે, એટલું જ નહી પણ બીજાને યકા તદ્ધા માર્મિક વચનેની વૃદ્ધિ કરીને મેતથી બચાવવા અને પિત પણ મેતથી ઉદ્વેગ તથા ભયના શીતથી કંપાવી રહ્યો હોય, બચવાને તેમજ તેને પરાજય કરવાને અનેક મૃત્યુને વિસારીને તુચ્છ ધનના લેભથી બીજા ને મૃત્યુના મેમાં હડસેલીને અખછે કે મારે તેની પણ પરવા ન રાખીને તેમની તરાઓ કરે છે, છતાં છેવટે અત્યંત શીવ્રતાથી પાસેથી રક્તની જેમ ધનને ચૂસી રહ્યો હોય, મૃત્યુ તેમને કળીઓ કર્યા સિવાય રહેતું નથી, એટલામાં મૃત્યુ આવીને તેનું પ્રાણધન હરી લે કારણ કે અનેક જીના જીવનનું ભક્ષણ કરવાથી છે કે જેથી કરીને તેને અગ્નિનું શરણ લેવું પડે મૃત્યુ નિર્બળ બનવાને બદલે અત્યંત સબળ છે અને છેવટે રાખ ભેગું ભળવું પડે છે. થાય છે. તેમજ જીવન ભક્ષણ કરવાને ટેવાઈ
કહેવાતા વિદ્વાન પંડિત કે સાક્ષર, એળ- ગયેલું હોવાથી અન્યના જીવન આપનારના જ ખતા વૈદ્ય કે ડેકટર, અને પૂછાતા વકીલ કે જીવનને ભક્ષણ કરી જાય છે. મૃત્યુને પરાજય બેરિસ્ટર કઈ ધનને માટે તે કઈ કામ લાલ કરીને તેના દાસત્વમાંથી છૂટવાને માટે મૃત્યુને
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
,
, ,
નાના
લ-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- - -
-
-
-
-
ખરું સહુ કામ બાકી છે.
| [ ૮૫ ]
પરાજય કરીને સર્વથા સ્વતંત્ર બનેલાં શુધ્ધાત્મા- તમારું જીવન પણ ભક્ષણ કરી જશે, એટલું જ એની સલાહ લઈને તેમના બતાવેલા માગે નહીં પણ પિતાના તુરછ વૈષયિક સુખ માટે ચાલવાની અત્યંત આવશ્યકતા છે. આવા મૃત્યુથી તમે જેટલા ના શરીરને ઉપગ કર્યો હશે મુક્તિ મેળવીને સ્વતંત્ર બનેલા મહાપુરુષે, તેટલા શરીરે બીજા ના પગલિક સુખના મૃત્યુને નિર્બળ બનાવી પરાસ્ત કરવાની ભાવના ઉપયોગ માટે તમારી પાસેથી લઈને તેમને વાળા અર્થાત શાશ્વતું જીવન મેળવવાની ઈચ્છા- આપશે, અને તમારે પણ તેટલા શરીર ધારણ વાળા પ્રાણીઓને વારંવાર ભાર દઈને જણાવે છે કરીને આપવા પડશે. અને આ પ્રમાણે કરવાથી કે જે તમારે મૃત્યુને નિર્બળ બનાવવું હોય તે તમે કઈ પણ કાળે મૃત્યુથી મુક્ત થઈને શાશ્વતું પુદગલાનંદીપણું છોડીને આત્માનંદી બને. જ્યાં તે
જીવન મેળવી શકશે નહીં, અને મૃત્યુનો ભય સુધી તમે પુદ્ગલાનંદી હશે ત્યાં સુધી તમને
- સદાને માટે તમારો સાથી રહેવાને જ, માટે પાંચે ઇંદ્રિયોના વિષચાને પોષી આનંદ મેળવવાને માટે અન્ય જેના જીવનમૃત્યુને અર્પણ કર
તુચ્છ, અસાર, કૃત્રિમ વૈષયિક આનંદ તથા વાની અત્યંત આવશ્યકતા રહેશે, કારણ કે તે સુખની તૃષ્ણા ત્યાગીને કઈ પણ જીવના જીવનને સિવાય એ ગ્રહણ કરેલા શરીરરૂપ પગલે મૃત્યુને ન આપવું કે જેથી કરીને મૃત્યુ સર્વથા તમે મેળવી શકશો નહીં, અને પુદગલે મેળ- નિર્બળ બની જશે અને તમારા શાધતા જીવનને વ્યા સિવાય વૈષયિક આનંદ પણ મેળવી શકશો વિકાસ થવાથી મૃત્યુ તમારી પાસેથી હંમેશના નહીં. આ પ્રમાણે કરવાથી મૃત્યુ સબળ બનીને માટે વિદાય થઈ જશે, 'કથા ખરા સહુ કામ બાકી છે ” થપષT( ક ગ્યા લી )BHARUR T
બેઠા છો કેમ થઈ નવરા, તમે જાણે તજી ચિંતા; પરતુ ધ્યાનમાં છે કે, ખરું સહુ કામ બાકી છે. ૧ કરી ધંધા બહુ અવળા, ગુમાવી દ્રવ્ય પિતાનું; કરોડ મેળવ્યા છે પણ . ખ૦ ક્ષમા ને નમ્રતા ખેયા, ક્રોધ ને માન સંઘરીને; બતાવો શું તમે કીધું ? .. ખ૦ વિવાહાદિ ઘણા કામો, કરી સંસારના હોંશે; ભલે સંતોષ માને પણ, .. ખ૦ સિનેમા નાટક જોયા, સેંકડો રૂપીયા ખરચી; તમારું શું સયું તેથી? .. ખ૦ બની વિદ્વાન લેકોને, રીઝાવીને થયા રાજી; પરંતુ એથીએ અળગું, .. ખરુ બંધાવ્યા મહેલ મેડી, વસાવ્યાં શેખનાં સાધન; ખુશી શું થાઓ છો મનમાં? ... ખરુ૦ વિવિધ દેશે નિહાળીને, અનુભવ મેળ બહોળે;
પરંતુ આત્મ અનુભવનું, • ખ૦ પાપકપHISHપક આચાર્ય શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરીશ્વરજી મહારાજ પાપડ વર્ષો
Hillage
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સં:-પંન્યાસશ્રી સમુદ્રવિજયજી મહારાજ,
ઉપદેશક પુષ્પો.
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૩ થી શરૂ ) એ પ્રમાણે અનાદિકાળથી લાગેલ કર્મ- નાંખે છે. બંધનદોર તરફ જતા હાથીઓની રૂપ મહારોગ અલ્પ રીતે કહી બતાવ્યું. જેમ પરસ્ત્રી તરફ જતા કયા મદાંધ પુરુષે અપ્રમાદી સજજનોએ શુદ્ધ ધ્યાનરૂપ ઔષધ- ઘાત, ધિક્કાર, બંધ અને પીડા જાણતા નથી? થી તેને નાબૂદ કરવો. તે શુદ્ધ ધ્યાન પણ માટે પુણ્યની પુષ્ટિને માટે રસાયન સમાન તથા સંતોષમાં રસિકજને વિષયકષાયને ત્યાગ ગુણરૂપ હાથીને મહાઇટવી તુલ્ય એ સ્વદારકરવાથી પામી શકે છે, કારણ કે તે સુખનું સંતોષ તે પુરુષોએ સદા સેવા જોઈએ.” બીજ છે. સુવાકય કરતાં બીજું વશીકરણ નથી, કળા કરતાં બીજું ધન નથી; અહિંસા “ચંદ્ર વિના રાત્રિ તેમ પતિ વિના રામ કરતાં બીજે ધર્મ નથી અને સંતોષ કરતાં (રમણી) શોચનીય થઈ પડે છે. ચારિત્રરહિત જેમ બીજું સુખ નથી. ખાસ સેવનીય એવા તે જ્ઞાનલકમી ન શોભે તેમ રમણી રમણીય સંતોષની પણ જનની (માતા) તો વિરતિ છે. તે છતાં તે રમણ (પતિ) વિન શોભતી નથી. વિરતિને કેવલી ભગવતેએ સર્વથકી અને
25 ભર્તા વિનાની સ્ત્રી પિતાને ઘરે તૃણ કરતાં દેશથકી એમ બે પ્રકારે કહી છે. માટે છે. પણ હલકી લાગે છે અને ભેજાઈઓ તેને વિરતિમાં બુદ્ધિમાન સુખાથી સજજનોએ છે
- મુંડી (રાંડ) એમ કહી હલકી રીતે બોલાવે છે. પ્રશસ્ત કૃત્યમાં મહાવિનરૂપ પ્રમાદ તે ન જ
પ્રમાણે તે જ કલાહીન પુરુષ, જ્વાલારહિત અગ્નિ, જલહીન કરવો. કરોડો રત્ન આપતાં પણ આયુષની
નદી અને પતિ વિનાની સ્ત્રી એ ચારે કયાંય પણ એક ક્ષણ ન મળે તે માણસે પ્રમાદરૂપ
સન્માન પામતા નથી; નાથ વિનાની સ્ત્રીઓને રજથી તે કેમ હારી જાય છે ? ”
* બંધુ પણ પરાભવ પમાડે છે. ”
“अभियुक्तिशुक्तिमुक्तागुणगणयुक्ताः श्रयन् कलाः “અહો ! પરસ્ત્રી તે કેહી ગયેલ અન્નની માફક શાંતિ આપતી નથી, પુણ્યને હરે છે ૩૧૦માલવપુમાર: fમહેર: કતલ કરતે IP અને પાતકને વધારે છે. પરસ્ત્રીના આલિંગન. ઈમોવરકુપનારુતાતણીયર્નચરિત
ના.. થી જે સુખની આશા રાખવી તે શીતળ તરછત્ત નિયુવતિgતુતતઃ સંતુપાર જળથી સ્નાન કરતાં જવરદાહને દૂર કરવા ઉમરૂપ છીપના મતીરૂપ ગુણસમૂહ યુક્ત બરાબર છે. પરસ્ત્રી, રાત્રિની જેમ અપયશરૂપ સમસ્ત કળાઓને મેળવનાર એવા કુશળ અંધકારને આપે છે અને જેમણે સન્માર્ગ પુરુષને પત્થર સમાન બજારૂપ અલંકારનું જેયેલ નથી એવા પુરુષને નરકરૂપ ખાડામાં શું પ્રયોજન છે? નિશ્ચલ અને દુષ્કર જપ
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઉપદેશક પુપે.
[ ૮૭ ]
તથા દુષ્કર તપના જે ફળને લેકે પામે છે મુંડન કરાવનારની જેમ રહે તે દશમી તેવું ફળ મેળવવાને ઘમીજને સ્વદારામાં પ્રતિમા. ૧૦ || સંતુષ્ટ રહે. ”
જેમ અગ્યાર માસ લેાચ અથવા મુંડન
કરાવી રજોહરણ અને પાત્ર ધારણ કરી “અગ્યાશ્રાવકની ૧૧ પ્રતિમાના નામ- રમી પ્રતિમાને ધારણ કરનાર એવા મને કંઈ
સમ્યકત્વમાં નિરતિચાર રહીને ગૃહસ્થ ભિક્ષા આપે” એમ કહીને પિતાના બંધુવર્ગમાં એક માસ સુધી ત્રિકાલ પૂજા કરે તે દર્શન- વિચરે તે અગ્યારમી પ્રતિમા. ! ૧૧ છે” પ્રતિમા. / ૧ /
શુદ્ધ અણુવ્રતેને પાળતા પૂર્વ ક્રિયા સહિત “પંચમી, પછી, અષ્ટમી, નવમી, ચતુ(સમ્યક્ત્વ સહિત) ગૃહસ્થની બે માસની બીજી દેશી, અને અમાવસ્યા, એ તિથિઓમાં સપ વ્રતપ્રતિમા. ૨ છે
દશે તે મરણ નિપજે. વળી રવિ, મંગળ અને પ્રથમની ક્રિયા સહિત શ્રાવક ત્રણ માસ
શનિવાર એ ત્રણ વાર તેમજ પ્રભાતની સંધ્યા, સુધી બંને સંધ્યાએ સામાયિક કરે તે ત્રીજી
અસ્તસંધ્યા અને સંક્રાંતિસમય હોય તે સામાયિક પ્રતિમા. ૩
મરણ ઉપજાવે, તથા ભરણ, કૃતિકા, અશ્લેષા, પૂર્વની ક્રિયા સહિત શ્રાવક ચાર માસ સુધી
વિશાખા, મૂલ, અશ્વિની, રોહિણી, આદ્રા, મઘા મહિને ચાર પર્વો ચતુવિધિ પૌષધ કરે તે
અને પૂર્વોત્રય એટલે પૂર્વાફાલ્ગની, પૂર્વાષાઢા, ચેથી પૌષધપ્રતિમા. ૪
અને પૂર્વાભાદ્રપદ એ નક્ષત્રમાં સર્પ દશે તે શુદ્ધ આશયથી સ્નાન તજી, પ્રાસુક
મરણ નીપજે. જે રક્ત સહિત ચાર પ્રકારના ભજન લેતાં શ્રાવક દિવસે બ્રહ્મચારી રહે, દેશ ડંખ) પાણી ઝરતા જોવામાં આવે તે રાત્રે સ્વદારામાં નિયમ રાખે, પૌષધમાં રહી
મરણ નીપજે. જે દંશ રક્ત સહિત એક છિદ્રચાર પે એક રાત્રિની પ્રતિમા પાંચ માસ યુક્ત કાનપદની આકૃતિ સમાન, શુષ્ક શ્યામ સેવે એ પાંચમી પ્રતિમા. ૫ છે
અને ત્રણ રેખાયુક્ત હોય તે જરૂર મરણ પામે. પૂર્વે કહેલ વિધિથી છ મહિના બ્રહ્મચારી વળી આવત” (ગોળાકાર) ચેતરફ સુજેલ અને રહે તે છઠ્ઠી પ્રતિમા. . ૭
મુખ આગળ સંકુચિત હોય એવા ડંખથી પણ - સાત માસ સમસ્ત સચિતને ત્યાગ કરે મરણ જ નીપજે. કેશના અંતે, મસ્તકે, ભાલમાં તે સાતમી પ્રતિમા. ૭૫
ભગુટીની વચ્ચે, આંખ, કાન, નાકના અગ્રભાગે, આઠ માસ પિતે આરંભને ત્યાગ કરે તે હે હમ, દાઢીવાળા ભાગે, કંઠમાં, સ્કંધમાં, હુદઆઠમી પ્રતિમા. છે ૮
યમાં, સ્તનમાં, કાન, નાભિપદ્મ, લિંગ, સાંધા નવ માસ બીજાઓ પાસે પણ આરંભ ન પર, ગુદા અને હાથપગના તળિયે જે ડો કરાવે તે નવમી પ્રતિમા. . ૯
હોય તે પણ જરૂર મરણ થાય.” ઉદેશીને કરેલ આહારનો ત્યાગ કરે, ધનને * નાટ-આ બનાવો ખાસ ધ્યાનમાં રાખવા તજે, શ્રાવક માથે શિખા રખાવે એમ દશ માસ લાયક હોવાથી અહીં ઉધૃત કર્યો છે.
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સ્તવત્રિકનો સાર.
લેખક-ચાકસી.
ચોગીરાજ માનદઘનજીના નામે સ્તવન ચાવીશીમાં છેલ્લા એ તીર્થપતિએના સ્તવન તરિકે જુદા જુદા સારગર્ભિત ત્રણ ત્રણ સ્તવને દૃષ્ટિગાચર થાય છે. જો કે એમાં પણ દ્રવ્યાનુચેાગની ગહન ચર્ચા નજરે તે પડે છે છતાં પૂર્વેના સ્તવનામાં જે આધ્યાત્મિક ભાવ રમણુ કરતા ઊડીને આંખે વળગે છે, એ દ્વારા મુમુક્ષુ આત્મા પગલે પગલે નિવનતાના સાક્ષાત્કાર કરતા આત્મસાક્ષાત્કાર કરવારૂપ કાર્ય માં પ્રગતિ સાધે છે તેવુ કંઇ ખાસ આમાં જણાતુ નથી. એક કરતાં વધુ સ્તવનાની રચના જ સાબિતી આપે છે કે ભલે એ એમના નામે ચઢ્યા હાય છતાં કૌ અવશ્ય ભિન્ન હાવા જોઇએ. અહીં પણ ચેાવીશીના ક્રમ ન તૂટે એ દૃષ્ટિએ એ પર્ ઊડતી વિચારણા કરી લઇએ.
આગળ
(૧) ધ્રુવપદરામી હૈ। સ્વામિ માહરા–નામના સ્તવનમાં ક ંએ પાર્શ્વનાથ ભગવતમાં નિશ્ચય પદ્ય એવું જે સિદ્ધપણું તેના રમણુહાર, કામચંદ્રર્ષના અભિલાષ રહિત તેથી નિષ્કામી, કેવલ-રૂપ જ્ઞાન યુક્ત હાવાથી સુજ્ઞાની, આદિ ગુણાના વાસ છે તેને યાદ કરી જે સમ્યગ્દષ્ટિ જીવા એ પુરુષાદાણી પ્રભુની ઉપાસના કરે છે તે તેવા પ્રકારના 'નિશ્ચય ગુણ પ્રાપ્ત કરે છે એમ જણાવ્યુ છે. બીજીકડીમાં ઇશ્વર સર્વવ્યાપી છે' એ વાતની ચર્ચા કરી છે અને ઇતર દર્શન કરતાં જૈન દર્શન એ આખતમાં કેવું મંતવ્ય ધરાવે છે તે નિમ્ન
ગાથાઓમાં સુંદર રીતે સાબિત કરી બતાવ્યું
છે.
સર્વવ્યાપી કહે, સર્વ જાણુ’ગપણે, પર પરિણુમન સરૂપ, સુગ્યાની;
પરરૂપે કરી તત્ત્વપણું નહી,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્ઞેય અનેકે હા જ્ઞાન અનેકતા, જલ ભાજન વિ જેમ, સુગ્યાની, દ્રવ્ય એકત્વપણે ગુણ એકતા, નિજપદ રમતા હા એમ. સુગ્ગાની (૩) પરક્ષેત્રે ગત જ્ઞેયને જાણુવે,
પક્ષેત્રે થયુ' જ્ઞાન, સુગ્યાની. અસ્તિપણું નિજક્ષેત્રે તમે કહ્યુ, નિર્મળતા ગુણુમાન, સુગ્યાની. (૪) જ્ઞાનમાં સ્વભાવે નિર્મળતા છે તેથી તેમાં સ દ્રવ્ય દર્પણની જેમ ભાસે છે, પરંતુ જ્ઞાનક્ષેત્રમાં જ્ઞેય જતાં નથી અને જ્ઞેયમાં જ્ઞાન જતુ' નથી. એ દૃષ્ટિએ જૈન દર્શનમાં પરમેશ્વરનુ સર્વવ્યાપીપશુ છે. વાદી શકા કરે છે કે જાણવા લાયક ઘટ, પટ આદિ પદાર્થો નાશ પામતા જ્ઞાન પણ કહેવાય. અને ઉત્તર આપતાં આગળની ગાથાનાશ પામે છે એટલે તે જ્ઞાન વિનાશી ધર્મવાળું આમાં ઉત્પાદ, વ્યયરુપ પરિણમન અને સ્વસત્તા
ધર્મની વ્યાખ્યા કરી ગુરુલઘુભાવનું સ્વ રૂપ સમજાવી જરા પણ વિરોધ નથી આવત એમ દેખાડે છે અને અંતમાં પ્રાર્થના કરતા કહે છે કે
સ્વસત્તા ચિરુષ. મુગ્યાની (૨)
X
પારસમણિના સ્પર્શ થતાં જ લેતું સુવર્ણ પણાને હે પાર્શ્વજિન, આપ તો પારસમણિ સમાન છે. પામે છે તે આપનાં અનંતજ્ઞાનાદિ ગુણરૂપ રસ, સત્તારૂપે મારામાં પણ રહેલા છે એનો આવિર્ભાવ કરાવવામાં નિમિત્તભૂત થઇ આ આત્માને આપ સરખા બનાવવામાં પારસમણિ સમ ભાગ ભજવે,
X
*
For Private And Personal Use Only
X
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્તવનત્રિકને સાર.
[ ૮૯]. પાસજિન તારા રૂપનું,
દૂરદશા ઘરે ટળે, મુજ પ્રતિભાસ કેમ હોય છે?
- ભજે મુદિતા મૈત્રીભાવ રે, તુજ મુજ સત્તા એકતા,
વરતે નિત્ય ચિત્ત મધ્યસ્થતા, અચલ વિમલ અકળ જોય રે.
કરૂણામય શુધ્ધ સ્વભાવ રે. (3) એ સ્તવનમાં પરમાત્મપ્રભુમાં રમેલા
નિજ સ્વભાવ સ્થિર કર ધરે, ગુણેની આત્મામાં સત્તાગત રહેલા ગુણ સાથે
ન કરે પુગલની ખંચ રે; તુલના કરે છે અને નિશ્ચય તથા વ્યવહાર
સાખી હુઈ વરેતે સદા, નયથી એને સમન્વય સાધે છે એ માટે ઉદાહ
ન કદા પરભાવ પ્રપંચ રે. (૪) રણરૂપ નિમ્ન કડીઓ વિચારણીય છે. બંધ મખ નહીં નિશ્ચયે, વ્યવહારે ભજ દોય રે,
નિજ ગુણ સબ નિજમાં લખે, અખંડિત અબાધિત સેય કદા,
ન ચખે પરગુણની રેખ રે; નિત અબાધિત સેય રે. (૩)
ખીર નીર વિવરે કરે, આતમતા પરમાત્મતા,
એ અનુભવ હંસ સુપેખરે. (૬) શુધ્ધ નય ભેદ ન એક રે; નિર્વિકલ્પ ધ્યેય અનુભવે, અવર આરોપિત ધર્મ છે,
અનુભવ અનુભવની પ્રીત રે તેહના ભેદ અનેક રે. (૫) એર ન કબહું લખી શકે, અંતમાં જણાવે છે કે
આનંદ પ્રિત પ્રતીત રે. (૭) આતમ ધરમ અનુસરી,
ઉપરના ત્રણ સ્તવમાં આનંદઘનજી નામ રમે જે આતમરામ રે;
છે, છતાં ચોવીશીમાં જે કમ એકવીશ સ્તવન આનંદઘન પદવી લહે,
સુધી જળવાયેલે નયનપથમાં આવે છે તે પરમ આતમ તસ નામ રે. (૭)
આમાં નથી. અલબત્ત, વિષય તે દ્રવ્યાનુયેગને
જ લીધે છે. વિચારણામાં અધ્યાત્મને મુદો વીસત્રીજા સ્તવન “પ્રણમું પદપંકજ પાર્શ્વના, જસ રવામાં પણ નથી આવ્યો છતાં આલેખન પધ્ધતિ વાસના અગમ અનૂપ રે'માં આત્માનું શબ્દ પરથી એમ લાગ્યા વિના નથી રહેતું કે એ સ્વરૂપ ટૂંકામાં મુદ્દાસર વર્ણવ્યું છે. અધ્યાત્મસુખ કૃતિઓ ગીરાજ લાભાનંદજી ઊકે આનંદવનપિષવા સારું ત્રિવિધ અવંચક યોગ પર ભાર જીની નથી જ. તવ તે જ્ઞાની જાણે; બાકી એક મૂકી શંકા ને ખેદ આદિ દેષને દૂર કરવાનું કરતાં વધુ સ્તવને છેલ્લા બે તીર્થપતિઓના નામે તથા ભાવનાને ધારણ કરવાનું કહ્યું છે, એ રજૂ થાય છે એ વસ્તુ ભિન્ન કર્તુત્વપણું પુરવાર માટેના શબ્દો આ રહ્યા:
કરવામાં સહાયક બને છે. અલં પ્રાસંગિકેન,
For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સુભાષિત વચનામૃતો
લેખક : મુનિશ્રી લક્ષ્મીસાગરજી મહારાજ
૧. જૈન ધર્માભિલાષીઓએ સ્વાન્નતિને માટે ધ પ્રયાસ કરતા રહેવું.
૨. માતાપિતા શિખામણ આપે તે પ્રેમથી શ્રવણ કરવી, જનનિજનક સામે ઉધ્ધતાઇનું વેણુ વવું નહિ. માત-પિતાની નિ ંદા કરનાર દુ:ખી થાય છે.
૩. ધર્મના ગુરુમહારાજની તે સ્વપ્નમાં પણ નિંદા ન થાય તેમ વર્તવુ. કહેવત છે કે ( પુનિયા જક્ષય ) ‘ગુરુની નિ ંદા” કુળના ક્ષય
કરે છે.
૪. ગુરુ, માતપિતાની જે નિ'દા કરે છે તે અતિદુઃખ ભાગવી જીંદગી દુ:ખમાં ગાળી પર ભવમાં નરગામી થાય છે. અને ઉભય લેકમાં અતિ આપદા ભેગવે છે.
વિદ્યા
૫. માણુસેને નાનપણની અવસ્થા ઉપાર્જન માટે છે, કારણ કે જે માણસે પ્રથમ વયમાં વિદ્યાધન પ્રાપ્ત કર્યું નથી તે અન્ય ત્રણ વયમાં શુ કરનાર છે ? માણસાની અવસ્થાના ચાર ભાગ–અવયવ છે. તેમાં પ્રથમે નોવાસિતા विद्या, द्वितीये नोपार्जितं धनमः तृतये नोपार्जिता નીત્તિ-શ્ચતુર્થં ત્રિનિર્માતા ?” ( જે માણસે પ્રથમ વયમાં વિદ્યા, ખીજી વયમાં ધન, ત્રીજી વયમાં કીર્ત્તિ પ્રાપ્ત કરી નથી તે ચેાથી અવસ્થામાં શું પ્રાપ્ત કરનાર છે; બલકે તેણે ફાગત જન્મ ગુમાવ્યા.)
૬. અભ્યાસ કરવામાં હિંમત હારવી નહિ.
સકટ સહન કરીને પણ વિદ્યા સપાદન કરવી.
છ. પેાતાના નેકટેક, ઇમાનદારી જાળવવા હુંમેશ યત્ન કરવા.
૮. કીર્ત્તિને કલકિત કરનારાં,શાસ્ત્રવિરુષ કાર્ય ન કરવાં.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૯. મીઠું એલી સની સાથે સમાન દૃષ્ટિએ
વક્ત્તવું.
૧૦. સ્વમુખે ગુણેાનું ગાન કરી પરેશ્ને આપણા અવગુણું। ગાઇ, માનહાનિ કરે તેવાને જાન જતાં પણ સ્વમિત્ર ન કરવા.
૧૧. ગ્રંથમાં કહ્યુ` છે કે-મિત્ર વત્તા જીસીવ તેમે શિન્દે વાત । હાટે વટાયે વિટ્ટુ પટે तोये न छोडे ख्याल ॥
૧૨. સ્વભાવે ગંભીર, શાંત, દીર્ઘદ્રષ્ટિ, નીતિવાન, ધૈર્યવાન, ધર્મબુધ્ધિમાન, કપટરહિત એવા મિત્ર કરવા.
૧૩. જૈન જુવાનીયા મિત્રાએ ધર્મની કેળવણી સારી રીતે લેવી અને જેનધર્મનાં પુસ્તકો જરૂર વાંચવા માટે ગીતાર્થ ગુરુ કરીને જૈન ધર્મનું જ્ઞાન લેવું.
૧૪. જૈન માતાપિતાએ છેકરાને નાનપણુમાંથી સદાચાર શીખવવે.
૧૫. એકલુ ગુજરાતી તથા ઇંગ્લિશ ભાષાનું જ્ઞાન છેકરાઓને આપવાથી ઉત્તરકાળમાં છેાકરાઓને ધર્મ ઉપર શ્રધ્ધા રહેતી નથી અને
મિથ્યાત્વી બની જાય છે, તેથી વિવેકહીન, ધર્મહીન બની જાય છે; ધમેતિ કરી શકતા નથી માટે અન્ય ભાષા ભણતાં પણ ધર્મી કેળ
વણીની પ્રથમ જરૂર છે.
જુવાન
૧૬. હાલના વખતમાં ઇંગ્લિશ વિદ્યા છેકરાઓના કામળ હૃદયપક્જમાં નિવાસીભૂત થયેલી વિશેષ જણાય છે. તે “ભાષા” સ્વગુણુ
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચારિત્રસેવનની દુષ્કરતા અને નારક્યાતનના અસરકારક વર્ણનને સૂચવતું માતા-પિતાના સંવાદરૂપે
શ્રી મગાપત્ર ચરિત્ર. લે. મુનિશ્રી પુણ્યવિજય. [ સંવિ પાક્ષિક ]
(ગતાંક પૃષ્ઠ ૪ર થી શરૂ ) હે પત્ર ! વળી સાધુધર્મમાં અશન, પાન, વળી કઈ તાડના કરે તેમ તર્જના કરેદિમ. વાદિમ એવા ચારે પ્રકારના આહી- તરછોડે તથા વધ અને બંધના પરિષહ સહન રમાં રાત્રિભોજનની વર્જના કરવી તેમ કઈ ,
કરવાના, વળી દુઃખરૂપ નિર્દોષ ભિક્ષાચર્યા તથા પણ સંનિધિ-ભેળું કરી રાખવું તથા સંચય
યાચના કરવા છતાં કંઈ ન મળે તે દુઃખ ન સંગ્રહ એ બે વર્જવા અતિ દુષ્કર છે.
લગાડવું એ પણ દુષ્કર છે. વળી હે પુત્ર ! સુધા, તૃષા તથા શીત, હે પુત્ર! સાધુધર્મને વિષે કાપત વૃત્તિ ઉષ્ણુ અને ડાંસ-મચ્છરની વેદના, આક્રોશ, રાખવી-પારેવાના જેવી વૃત્તિ રાખવી પડે છે. દુઃખશચ્ચા–સુવાનું કષ્ટ, તૃણસ્પર્શા–સંથારાના વળી દુઃખદ કેશને લંચ અને ઘેર–અતિ તૃણ ખૂચે તેનું દુઃખ અને મળપરિષહ આ કઠિન બ્રહ્મચર્યનું વ્રત મહાત્મા–સાધુએ ધારણ બધું સાધુએ સહન કરવું પડે છે. કરવું–થાવત્ પાળવું એ અતિ દુષ્કર છે.
ગંધ ફેલાવી. અધર્મ માર્ગનુગામી કરવાને ધર્મ છોકરીઓને પરણાવવાં નહિ. શાસ્ત્રોક્ત વિવાહધારણા ખસાવી નાખે છે, માટે તે સાથે અવશ્ય કાલે તેઓનાં શુભ લગ્ન કરવાનાં અર્થત બાળધર્મવિદ્યાનું જ્ઞાન છોકરાઓને ખાસ આપવું. લખને કુરિવાજ દૂર કરો.
1. ૨૧. કછ કરી રાજ્યદરબારે જવું નહિ ૧૭. સારામાં સાર, ધનમાં ધન, નીતિમાં
આ કારણ “જે જાય દરબાર, તેનું જાય ઘરબાર.” નીતિ, પ્રિયમાં પ્રિય, સત્યમાં સત્ય એક ધર્મ જ
૨૨. જોગી જતિ સાથે વેર બાંધવું નહિ. છે. સાંસારિક વસ્તુઓ ક્ષણિક છે. ધર્મ અક્ષય ને શાશ્વત છે, તેથી માતાપિતાએ બાળકોને
૨૩. જે મુનિ થઈને ક્રોધ કરે તે
ચંડાલ જાણ. જેમ પશુને વિષે ચંડાલ ગર્દભ તે જ્ઞાન સર્વદા આપવું.
છે, પક્ષીને વિષે ચંડાલ વાયસ છે પણ સર્વથકી ૧૮. મરણું શરણું થતાં પણ ધર્મ નામ દઈ નિંદા કરનાર મહાચંડાળ જાણો. સહાયી બની રક્ષણ કરે છે. ઉપાર્જત ધને, ૨૪. દાનને વિષે, તપને વિષે, પરાક્રમને ભૂમિનાં આશ્રિત બને છે. પશુઓ ગેષ્ઠ રંગમાં વિષે, વિજ્ઞાનને વિષે, વિનયને વિષે, ન્યાયને વિષે રહી જાય છે.
ચાતુર્યપણું દેખીને સર્વથા વિસ્મય ન થવું, કાર૧૯ જ્ઞાનથી સત્ય જણાય છે, ભક્ષ્ય અભ- ણ કે પૃથ્વી તે એવા રત્નોથી ભરેલી છે. ક્ય વસ્તુનું જ્ઞાન થતાં અભક્ષ્યનો ત્યાગ થાય છે. ૨૫. એક હજાર મિથ્યાષ્ટિથી એક સમતે જ્ઞાનને પ્રતાપ છે.
કિતી અને એક હજાર સમકિતીથી એકવૃતધારી ૨૦. નાની વયમાંથી છોકરાંઓને તથા શ્રાવક ઉત્કૃષ્ટ જાણુ.
કથા.
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૯૨ ]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
હે પુત્ર! તું સુખચિત-સુખ જોગવવા જાયા ! જેમ વસ્ત્રના કથળને વાયુથી લાયક છે તેમજ સુકુમાર શરીરવાળા તથા ભરવાનું દુષ્કર હોય છે, તેમ હીનસવ પુરુષે સારી રીતે સ્નાન કરનારે છે તેથી હે પુત્ર! તું શ્રમણત્વચારિત્ર પાળવું દુષ્કર છે. સાધુધર્મનું અનુપાલન કરવા સમર્થ થઈશ નહિ.
હે પુત્ર ! જેમ મેરુપર્વત ત્રાજવાવડે હે પુત્ર ! જે ગુણોને માટે ભાર એટલે તેળવે દુષ્કર છે તેવી રીતે નિશ્ચળપણે તથા ચારિત્રમાં મૂલગુણે તથા ઉત્તરગુણે કહ્યા છે નિઃશંકપણે શરીરની અપેક્ષા ન રાખતા સાધુતે મોટા લેઢાના ભાર જેવો બહુ બોજાવાળા – પાળવું દુષ્કર છે. હેઈ અત્યંત દુર્વહ-વહન કરે કઠિન છે; કેમકે તે યાજજીવ-જીવિત પર્યત વિશ્રામ
હે પુત્ર! જેમ બે ભુજાવડે સમુદ્ર તરે રહિત ઉઠાવવાને છે. મોટે ભાર કયાંક ઉતારી
કઠિન છે તેવી જ રીતે આ દમરૂપી સાગર વિસામે લેવાય, પણ આ ચારિત્રભાર તે
અનુપશાંત પુરુષે તરવો દુષ્કર છે; એટલે જીવિત પયંત ધરી રાખવાને છે.
* ઇંદ્રિયે વશ નથી કરી અને કષાય જેણે જીત્યા
- નથી એવા પુરુષને ઇમરૂપી સાગર ત હે પુત્ર! આકાશમાં જે ગંગાસ્રોત
દુઃશક્ય છે. દુસ્તર છે તથા જેમ અન્ય નદીમાં પ્રતિસ્ત્રોતસામે પૂરે તરવું જેમ દુષ્કર છે અને બાહુવડે
હે જાયા ! તું મનુષ્ય સંબંધી પાંચ સાગર તરી જ દુષ્કર છે તે આ પ્રકારના ભેગોને ભેગવ અને તે પછી ભોગગુણનાં સમુદ્રરૂપ સાધુધમતર અતિ દુષ્કર છે. વ્યા છે ભેગો જેણે એ થઈ પછી ધર્મનું
આચરણ શ્રમણત્વ અંગીકાર કરજે. હે પુત્ર! વેળુના કેળીયા ખાવા જેમ સ્વાદ રહિત હોય તેમ સંયમ પાળવો એ ત્યારપછી મૃગાપુત્ર બોલે છે કે હે પણ દુષ્કર છે અને અસિતલવારની ધાર માતાપિતા ! તમે જેમ ફુટપણે પ્રવજ્યાનું ઉપર ચાલવા જેવું તપશ્ચરણ કરવું એ પણ દુષ્કરપણું કહ્યું તે એમ જ છે. જરા અસદુષ્કર છે.
ત્ય નથી, તે પણ આ લોકને વિષે તૃષ્ણા
રહિત નિઃસ્પૃહ થયેલા પુરુષને કઈ પણ હે પુત્ર! દુશ્ચરદુઃખે આચરી શકાય
પણ દુષ્કર નથી જે પૃહાવાળે હોય તેને તેવા ચારિત્રમાર્ગમાં સર્પની પેઠે એકાગ્ર દૃષ્ટિ પરિગ્રહ ત્યાગ કરે દુષ્કર જ છે, પણ રાખીને ચાલવાનું છે અને જેમ લોઢાના નિરીહ જનને સાધુધર્મ સુકરજ થાય છે, જવ ચાવવા કઠિન છે તેમ આ ચારિત્ર પણ તે હું નિઃસ્પૃહ-મમત્વ વિનાને હોવાથી મારે આચરવું અતિ દુષ્કર છે.
તે સુખેથી સાધુધર્મ પાળી શકાશે. હે પુત્ર! જેમ અગ્નિની વાળા પીવી હે માતાપિતા ! મેં અનંત વાર શરીબહુ દુષ્કર હોય છે તેવી જ રીતે તારુણ્ય રની તથા મનની ભયંકર વેદનાએ સહી છે, યુવાવસ્થામાં જે શ્રમણ્ય-સાધુપણું આચરવું તથા અનેક વાર ભયાનક દુઃખે તથા વિવિધ દુષ્કર છે,
પ્રકારના ભય પણ સહન કરેલ છે,
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી મૃગાપુત્ર ચિરત્ર.
હે માતાપિતા ! આ ચાતુરંત એટલે દેવ, મનુષ્ય, તિક્ તથા નારકરૂપ ભત્ર છે જેના એવા જન્મ તથા મરણરૂપી અરણ્ય સરખા આ સસારમાં મે' ભયાનક જન્મા તથા મરણ કર્યા છે.
હું માતાપિતા ! નરકેાને વિષે હું ઉસન્ન થયેલા તે નરકેામાં મેં અહીં મનુષ્યલેાકના અગ્નિની ઉષ્ણતા કરતાં અનત ગુણી ઊની સ્પર્શેન્દ્રિયને અતિ દુઃખ દેનારી અશાતા વેદના ભાગવી છે. અહીં જેવી શીત-ટાઢ
તેના કરતાં ત્યાં નરકમાં અનંત ગુણી ટાઢની દુઃખપ્રદ વેદનાએ અનુભવી છે.
હું માતાપિતા ! આક્રંદ કરતા ઊંચા પગ અને નીચે મસ્તક રહે એવી રીતે ભાંડ તથા લાઢાની કાઠીએમાં મળતા અગ્નિ ઉપર હું અનતવાર પૂર્વે પકાય! છુ. અર્થાત્ એ કાઠીઓમાં ઘણી વખત રધાણા છું.
હે માતાપિતા ! મેાટા દાવાનળ જેવા હીરાકણી જેવી વેળુ હાય છે તેવી રેતીમાં હું પૂર્વે ચણા અને ધાન્યની જેમ ભૂંજાયા
હે માતાપિતા ! લાઢાની રાંધવાની મેાટી કાઠીઆમાં રાડા પાડતા તથા કેવળ અશરણુ, બંધુ વનાના, વૃક્ષની શાખામાં બાંધેલા કરવત તથા ક્રુકચવડે હું અનતવાર પૂર્વે
છેદ્યાયે છેં.
હું માતાપિતા ! અતિ તિક્ષ્ણ કટકાથી બ્યાસ એવા શામલીવૃક્ષ ઉપર મને પરમાધામીદેવાએ પાશથી ખાધીને ફ્ે કેલા અને તે દેવાથી કરાતી ખે’ચતાણવડે દુ:સહ દુઃખ અનુભવેલ છે.
હું માતાપિતા ! વળી પાપકર્મોના કરનાર એવે! હું ઘણીવાર પોતાના જ કર્મોના ફળરૂપે મહાયંત્રામાં જેમ શેલડી ચીચેાડામાં
[ ૯૩ ]
પીલાય છે, તેમ અત્યંત ભયાનક રાડૅા–ચીસે પાડી ભ્રમરાણ નાખતા પીલાણું છું.
હે માતાપિતા ! હું બ્રૂમે। પાડતા જ હેાઉં અને વરાહ તથા કૂતરાના રૂપ ધારણ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કરનારા શ્યામ તથા શમલ નામના પરમ
ધાર્મિક દેવાએ અનેકવાર મને ભૂમિ ઉપર પાડ્યો છે, ફાડ્યો છે, છેદ્યો છે અને હું તરફડ્યો છું.
હું માતાપિતા ! મારા પાપકર્માંવડે પ્રેરા
મેલે તે નરકામાં અતસીના પુષ્પ જેવા શ્યામવણ વાળી તરવારેાવડે તથા ત્રિશૂળ ભાલાવડે છેદાણા ધ્ર, ભેદાણા છું, ટુકડે ટુકડા કરાણેા છે.
હું માતાપિતા ! તે નરકમાં વેઢાના રથમાં પરવશ બનેલા એવા મને પરમાધામીઆએ અગ્નિથી જાત્રુશ્યમાન બે સમેલમાં અને નાથમાં રાશ પરાવી અગ્ર આરવાળા પરાણાવડે પ્રેરણા કરી હાંકેલ છે અને પછી રોઝની પેઠે લાકડી મારી પૃથ્વી ઉપર મને પાડી નાંખવામાં આવ્યેા છે.
હે માતાપિતા ! વળી હું' પાપકમાંથી વીંટાયલા એવા હુ જાજ્વલ્યમાન અગ્નિમાં બન્યા –ભસ્મરૂપ થયા છુ. રીગણાં વિગેરેની પેઠે મારૂ ભચુ કરવામાં આવેલ છે.
અને પરવશ બનેલેા ચિતામાં પાડાને ખાળે તેમ બન્યા અને જેમ પાપી પુરુષા પશુને ખાંધીને અગ્નિમાં ભડથુ' કરે છે, તેમ હું એ પરમાધામી દેવેએ વિધ્રુવેલા ચિતાના અગ્નિમાં મળી અગ્નિમાં રધાયેલા છું.
હે અમાતાય ! સાણસી સમાન કઠેર મુખવાળા તથા લેાહ સદેશ ચાંચાવાળા ઢંક તથા ગીધ પક્ષીઓથી વિલાપ કરતા અનતવાર ચુ'થાયેલા છુ..
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
[ ૯૪ ]
શ્રી આત્માનઃ પ્રકાશ.
હું માતાપિતા ! વળી હું તૃષાના માર્ગો દાડતા વૈતરણી નદીએ પાંચે. ત્યાં જઇને “ હવે જલપાન કર 27 આમ વિચાર કરૂ છું', ત્યાં તે વૈતરણી નદીના તરગા ઉછળીને મારા પર પડ્યા. તે સજાયાના જેવી ધારવાળા, ગળું કાપી નાંખે તેવા હેાત્રાથી એ મેાજાના આ.પેઠે ફૂટચે પણ છે.
હું માતાપિતા ! માછલાં પકડવાના પાસલાએવડે તથા મગરાળાવડે મત્સ્યની મકરરૂપધારી પરમામને પકડીને ચીચે અનંતવાર ગધેડાની -ચાલ
પેઠે ગળે ધાણા છું. ધામીએએ બલાત્કારથી છે, ફાડયા છે તથા
ઘાતથી હું બહુ દુઃખી થયા.
હું માતાપિતા ! તડકાના તાપથી તસ થયેલા હું છાયાની આશાએ તલવારની ધાર જેવા જેના પાંદડા હોય તેવા અસિપત્ર નામના મહાવનમાં સંપ્રાપ્ત થયેા, ત્યાં તે મારા ઉપર પડતા તલવાર જેવા પત્રાવડે હું અનેક વાર પૂર્વે કપાણા છું, છેદાયા છુ, મારા કટકા થયા છે.
હું માતપિતા ! ગાત્રાને ભાંગી નાંખે એવા મુદ્દગરાવડે, ભુશ'ડીઆવડે, લેાવડે તથા મુસલાવડે ખચવાની આશા છે।ડીને અનંતવાર હું દુઃખ પામ્યા છેં.
હે અમ્માતાય ! હું વાળ સુંડવાના અસ્રાઆવડે તીક્ષ્ણ ધારવાળી છુરીઆવડે અને કાતરેાવડે કપાયા છુ, તેમજ વસ્ત્રની પેઠે ડાચા છે તથા છુરીઆવડે કાકડીની પેઠે ઇંદાચા છું અને શરીરની ચામડી ઉતરડી નાંખી ચીરાયા છુ'; એમ અનેકવાર કદર્શિત થયા છું'.
હે માતાપિતા ! વળી હું વારંવાર મૃગ જેમ પરવશ હાય તેવા પરાધીન ખની પાસલાવડે તથા પટયુક્ત જાળા પાથરેલીમાં હંગાયા છું, બધાણા છું, કયાંય ન તેમ રૂંધાણા છું અને મરણેા છું,
જવાય
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
* કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રીમદ્ હેમચ’દ્રાચાય' ”
‘- મહારાજની જયંતીનું ગીત '' ( મથુરામાં ખેલ ખેલી આવ્યા-એ રોગ) શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય મહારાજ, વંદન વાર હજાર. ગામ ધધુકામાંહી જન્મ તમે પામ્યા, કાર્તિક પુનમ ઉજમાળ, વંદન વાર હાર, માતપિતાના તમે મન હરખાવ્યા, ચળ નામ શુલ ધાર. વદન વાર ઉત્તર. વિદ્યાસાગરમાં ગભાર અપારા, યોગ્ય સૂરિપદ વળ્યાં વદન વાર હાર, હેમચંદ્રસૂરિજીના કીર્ત્તિ પ્રસરી, ગુર્જર દેશમાં ગવાય. જૈન યાર કુમારપાળ જીત ધર્મ અનાયા, સૂરિજીની વાણી અમેધ, વંદન વાર હાર. અદ્ભુત સાહિત્ય અપૂર્વ રચના, જેમાં છે મશહુર. વન વાર હજાર, આચાય દેવે અડ ફરકાવ્યો,
શાસનના મહિમા ઉજવાય. વદન વાર ઉત્તર. ગુર્જર દેશમાં નયરે, પાર્ટણ પુન્ય સ્મૃતિ દેખાય. વદન વાર હત૨. શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યના પુન્યપસારું, લક્ષ્મીસાગર ” ગુણ ગાચ, વંદન વાર હજાર.
For Private And Personal Use Only
હજાર.
કર્તા, મુનિ શ્રી લક્ષ્મીસાગરજી મહારાજ.
TPE©E
૨૦૦૦૦°°°°° ૯૦૦૦ ૨૨:૦૨૦૧
ve°_papp
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અ મ ર
આ
શા.
લેખક-કનૈયાલાલ જિ. રાવળ બી.એ.
જીવનસંગ્રામમાં, જીવનની વિષમતાઓમાં, ધમસાણ મચાવી મૂકે છે, તેના અંગેઅંગમાં તડકાછાંયામાં અને અજ્ઞાનના અંધકારમાં નિવેદ વ્યાપી રહે છેહિંમતના રહસો એક આશાબીજના માર્ગદર્શને માનવ જીવી અંશને રે તિલાંજલી આપે છે, તેને ઉત્સાહ રહ્યો છે. એક આશાના કિરણથી માનવ આ મંદ ગતિને બની સ્તબ્ધ થાય છે ત્યારે તેના જીવનના ઝંઝાવાતે સામે ટક્કર ઝીલી રહ્યો છે. જીવનમાં રસ, રસિકતા, રસવૃત્તિ કે ઉલ્લાસની આ આશાની ઝાંખી તેના પગમાં જેમ પૂરી રહી છે. આછીપાતળી રેખા ય ઉઘડતી લાગતી નથી;
આશાની ભરતી મનુષ્ય જીવનને આનંદને સર્વત્ર શૂન્યકાર ભાસે છે જગત વસમું થઈ પડે હેલારે ચડાવે છે કારણ કે આશામાં મીઠાશ છે છે; યમદૂતનાં દાંતિયાંના દર્શન પણ પામી ચૂકે આશામાં જીવનનાં એંધાણ છે. કારણ આશા એ છે; અને કમભાગ્ય હોય કે આયખું આવી રહ્યું ધ્રુવતારક છે. સાગરઝુલતા નાવિકને એ દિશાનું હોય તે જીવનદેરી કાપી નાખતા રજમાત્ર સૂચન કરે છે.
પણ તે ખચકાતું નથી. આશા માણસને ઉન્નતગામી બનાવે છે, આ માણસને એક આશાકિરણ મળી આવે માનવ આત્માને પ્રકૃલતાની આંબાડાળે ઝુલાવે તે ?તેનાં અધીરા હદયને આશા ચીંધી હોય તો? છે. હૃદયને આભઊંચે આદર્શ બતાવે છે. તે ભાગેલ હદયથી સાંધ પૂરાય. તેના દેહમાં જ્યારે નિરાશા ડુંગરખીણના નીચાણમાં મનુષ્યને માણનો સંચાર થાય; પ્રેરણાનું ઝરણું ફેટી ધકેલી દે છે; મૃત્યુના છાયા પ્રસારે છે. નીકળે તે કલ્પનાની પાંખે ચડી આવી પડેલું
જીવન એટલે અંધકાર પ્રકાશની સંતાકૂકડી, દુ:ખ અળગું કરી આનંદપર્યટનની સહેલગાહે આશાનિરાશાની સ્પર્ધા, સુખ અને દુઃખની નીકળી પડે ને જીવનની મઝા માણી જાણે. આવજા, કડવાશ-મીઠાશનું મિશ્રણ; આનંદ ને જગતમાં નિરાશાના ભંડારે અભરેભર્યા છે; શેકને સંભાર.
નિરાશાના સાયરના મોઝાંઓ કાંઠે આવી ભયાઆશાના એંધાણે નીકળેલ માણસ શેને નકતાથી ગર્જના કરી અથડાય છે કેક કાંઠે સ્વીકાર કરશે ? આશાકિરણ નાનું છે એટલે રહેલા કાચાપોચા ખડકના કચ્ચરઘાણ નીકળી તે અંધારામાં અટવાઈ જાય છે, આશાબિન્દુને જાય છે. કેક અડગ સાહસિક હિંમતબાજ ખડક આધાર ભૂલી જાય છે. તે જીવનના કળણમાં, તેનાં બળપછાડા બળહીન બનાવી નકામા કરી અંધાધુંધીમાં, ઉપાધિઓમાં, અટામણમાં ગુંચ નાખે છે. તેને જ જીવવાને હક મળે છે. વાઈ જાય છે.
- નિરાશાથી અશ્રધ્ધાના ઘોડાપૂર અફાટ ત્યારે તેની રગેરગમાં નિરાશાનું શેણિત વિરતારથી ફરી વળે છે. ઇશ્વરતવની આવી
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૯૬ ]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
પિછાન, પરમતત્વનું છે શું જ્ઞાન, જગન્નિ- આશાની મધુરતા-પ્રસન્નતા જે જીવનમાં ન ચંતાના અનંત ઉપકારે ઓસરી જાય છે. આત્મા ભળે તે ખારાશ વ્યાપી રહે છે. અજ્ઞવાદની ગર્તામાં ગબડી પડે છે.
માણસને આ હૈયા ઉકલત હોવી જોઇએ. પરંતુ માણસ સમજી શકે કે “કંઈ લાખા અધિકારના ગર્ભમાંથી પ્રકાશની ટશર ફૂટતી જઈ નિરાશામાં અમર આશા છૂપાઈ છે?' આઘાતના શકાય છે. નિરાશાના પંજમાં આશાનું એક અનેક પ્રજારા પછી સ્કૂરણને એક કપ જ માણ- બિન્દ જોઈ શકાય છે. દુ:ખના દરિયામાં સને નિદ્રામાંથી જાગ્રત કરે છે. આશા એ જડી
- સુખની નૌકાને હલેસા મારતી નીરખી શકાય છે. બુટ્ટી બને છે. જીવનના ચડ્યા ઝેર પળવારમાં ઉતારીને અમૃતરસનું પયપાન કરાવે છે. ઈશ્વરની
મનુષ્ય શું ન કરી શકે? જડતામાંથી પ્રાણ અલૌકિક શક્તિને પર અપાવે છે. ઓસરી જતા
પામી શકે છે, વૃક્ષમાંથી વાચા સાંભળી શકે છે, વિશ્વાસને દતર બનાવે છે અને અપાર પ્રગતિને
ખળખળ વહેતા ઝરણામાંથી અગાધ તત્વજ્ઞાનને કર્તવ્યને રસ્તે ચડાવી દે છે. અનેક મુશ્કેલીઓ
સાર મેળવી શકે છે પત્થરમાંથી ઉપદેશનાં ફળ પર સેતુ રચી ધાર્યું કામ પરિપૂર્ણ કરે છે.
' મેળવે છે. - નિરાશાવાદી માણસ તે કાયરની જેમ મૃત્યુ આમ નિરાશામાં પણ આશાની શ્રધ્ધા રાખઆવતાં પહેલે જ હજારવાર મૃત્યુને ભેટી ચૂકે છે. નારો માણસ જીવનમાં દુઃખી થતો નથી. વેડફાઈ આશાવંતના જીવનમાં મૃત્યુ એકજ વાર આવે છે. જતી જિન્દગીને સુધારી બચાવી લે છે. એક - આશાવંત થનારે ધીરજને કેળવવી પડશે આશા તને પ્રકાશે એ આગેકદમ બઢાવે છે. નિરાશાની અવધિ પૂરી થતાં સુધી દઢ ચિત્ત નિરાશા પિતે દર્દભરી નથી પણ નિરાશાની રાખવું જોઈએ, આશાની ઝીણી સેરને ધ્યાન આપણી કલ્પના દર્દભરી છે. બહાર જવા ન દેવી જોઈએ. એ ઝાંખા દીવડાના
માટે જ આશાદીપકમાં પાતળું પાતળું તેલ પ્રકાશના પંથેથી જરાય પણ પદય્યત ન થવું જોઈએ. આશાની અમર તિ પ્રત્યે એકીટશે કે
પૂરી તેની વાટ સંકેરતા રહેજો. નિરાશા પ્રત્યે નીરખી કાર્યમાં મશગુલ બનવું જોઈએ.
- નિગાહ ન ફેંકતા. મુશ્કેલીઓના ખાલી કલ્પના એક કવિ કહે છે કે આપણે જીવીએ છીએ કાફડા ઉભા ન કરતા. માત્ર આશાથી, પ્રશસ્તિથી અને પ્રેમથી.” આશાના એંધાણ પ્રતિ કદમ મિલા જે.
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
I
પ'જામ સમાચાર. શીઆલકેટમાં ૭૨ મા જન્મદિવસેત્સવ.
વર્તમાન સમાચાર.
આચાર્ય શ્રીમદ્ વિજચવલ્લભસૂરીશ્વરજી
મહારાજ.
શીઆલકાટ જેવી સખ્ત ભૂમિમાં આચાર્ય શ્રીમદ્દિજયવલ્લભસુરીશ્વરજી મહારાજ પેાતાના શિષ્ય પ્રશિષ્ય પન્યાસ શ્રી સમુદ્રવિજયજી આદિ મુનિમંડળી સહિત મિરાજમાન હાવાથી જૈન-અજૈન જનતા ઉપર જે મદ્ ઉપકાર થયેલ છે તેને બદલે। કઇ રીતે પણ વાળી શકાય એમ નથી. કા. સુ. ૨ તા. ૨૨-૧૦-૪૧ બુધવારે આચાર્ય
શ્રીજીના ૭રમા જન્મદિવસ મહેાત્સવ શીઆલકોટની જૈન-અજૈન જનતાએ ઘણા જ ઉત્સાહ-ઉમ ́ગ અને સમારાથી ઉજવી પેાતાનુ` અડે।ભાગ્ય માન્યુ:
સવારના સાડાસાત વાગ્યે શ્રી આત્માનંદ જૈન ભવનમાં જમ્મુશહેરનિવાસી ખાણુ ઉદયચ’છ જૈન, રિટાયર્ડ પેાલીસ ઇન્સ્પેકટરની અધ્યક્ષ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તામાં જાહેર સભા ભરવામાં આવી. શીઆલકાટ, નારાવાલ, શ્રી આત્માનંદ જૈન ગુરુકુળ-ગુજરાંવાલાની ભજન મ`ડળીઓએ અવસરેાચિત ગુરુસ્તુતિના ગાયનાથી સભાને ચકિત કરી દીધી હતી.
ક્ષત્રિયાણી બહેન કમ દેવીએ . આચાર્ય શ્રીજીના ઉપર પાંચ રૂપિયાથી વારણા કર્યાં હતા. મુનિ શ્રી વીરવિજયજી મહારાજ, બાપુ શારીલાલજી જૈન બી. એ., પંડિત શ્રીમાન હંસરાજજી શાસ્ત્રી, ગુજરાંવાલાથી આવેલ શુઠ્ઠી મહમદદીન મૌલવીના સુંદર ભાષણા થયા અને આચાર્ય શ્રીજીના જીવન સંબધી સારા પ્રકાશ નાંખ્યા. સભામાં હિન્દુ, મુસ લમાન, શીખ, સનાતની, આ સમાજી વિગેરે સર્વ કામેાની હાજરી ખાસ આકક હતી, ૧૧ વાગે જયનાદાની સાથે મેદકાની પ્રભાવના લઇ સભા વિસર્જન થઈ.
બપોરે પૂજા સમારેાડથી ભણાવવામાં આવી અને ગાંરમને શૌરાતું જમણુ આપવામાં આવ્યું
હતું, સેંકડા ગરિબ ભાઇએ પેટપૂર્ણ ભાજન કરી આશીર્વાદ આપતા જતા હતા.
રાતના કનકમડીમાં ગુરુદ્વારા પાસે ખુલ્લા મેદાનમાં લાલા ગેાપાલશાહજી જૈન હકીમની અધ્યક્ષતામાં વિરાટ સભા ભરવામાં આવી. ભજનમંડ લીઓના મનહર ભજતા અને પ ંડિત શ્રી હંસરાજજી શાસ્ત્રીનું વિદ્વત્તાભયું ભાષણું થયું. માણસેાની મેદની ખૂબ જામી હતી. ૧૧૫ વાગે જયકારાની સાથે સભા વિસર્જન થઈ,
આ શુભ પ્રસ`ગે ગુજરાંવાલા, નારાવાલ, લાર જહેલમ, જમ્મુ આદિના ભાવિકા લાભ લેવા પધાર્યા હતા.
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૮૮ ]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
બહારથી પધારેલા મેમાનને જમણ રાયસાહેબ શેઠ સાકરચંદ મોતીલાલ, પ્રમુખ લાલા કર્મચંદજી અગ્રવાલ ઓનરરી માજીસ્ટ્રેટના શેઠ રણછોડભાઈ રાયચંદ ઝવેરી, ઉપપ્રમુખ તરફથી આપવામાં આવેલ હતું.
શ્રી. ફૂલચંદભાઈ શામજી. ખજાનચી ગુજરાત, પંજાબ, મારવાડ, બંગાલ આદિ
શ્રી. હીરાભાઈ રામચંદ મલબારી મંત્રીઓ ખુશાલીને અભિનંદનના તારે અને પત્રો આવ્યા
શ્રી. વાડીલાલ જેઠાલાલ શાહ
ર. સા. શેઠ કાંતિલાલ ઈશ્વરલાલ જે. પી. સભ્ય હતા. તેના બદલામાં ગુદૈવ આચાર્યશ્રીજીના તરફથી તારે અને પત્ર પાઠવનારા સર્વે મહાનુભાને ધર્મ
શ્રી. મોતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડીયા સેલી. , લાભની સાથે સાનંદ ધર્મધ્યાનમાં વિશેષ ઉદ્યમ
શ્રી. મેહનલાલ દીપચંદ ચોકસી
શ્રી શાંતિલાલ મગનલાલ શાહ રાખવા ફરમાવવામાં આવેલ છે.
શ્રી. મનસુખલાલ હીરાલાલ લાલને
શ્રી. નરોતમદાસ ભગવાનદાસ શાહ ) જન્મમહોત્સવ.
ત્યારબાદ મંત્રીએ શ્રી ફૂલચંદ હરિચંદ દોશીને ગઈ કાર્તિક શુદિ ૨ ના રોજ પ્રાતઃસ્મરણીય આવેલ પત્ર રજૂ કર્યો હતે. અને જે બુક તેઓ પંજાબ કેસરી જૈનાચાર્ય શ્રીમદ્ વિજયવલભસૂરી- બ.
બહાર પાડવાના છે તેનાં પ્રકાશક તરિકે સભાનું શ્વરજી મહારાજનો ૭ર મે જન્મ મહોત્સવ શ્રી નામ આપવા માટે નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. આત્માનંદ જૈન સભા, અંબાલા તરફથી લાલા
લી. હીરાભાઈ રામચંદ મલબારી મંગતરામજીના પ્રમુખપદે સમારોહપૂર્વક ઉજવવામાં
વાડીલાલ જેઠાલાલ શાહ. મંત્રીએ. આવ્યો હતો. શ્રી આત્માનંદ જૈન મિડલસ્કૂલના વિદ્યાર્થીઓના સુંદર ભજન અને વિદ્વાનોના સારગર્ભિત ભાષણ દ્વારા આચાર્યશ્રીજીના જીવન પર ઓલરશીપ આપવાને મેળાવડે. સારો પ્રકાશ પાડ્યો હતો.
ચાલુ વર્ષની મુંબઈ યુનિવર્સિટીની મેટ્રીકયુલેશનની પરીક્ષામાં જૈન વિદ્યાર્થીનીઓમાં પ્રથમ
આવનાર બહેન વૈર્યબાળા છગનલાલ પારેશ્રી આત્માનંદ જૈન સભા-મુંબઈ
ખને શ્રીમતી લીલાવતી ભેળાભાઈ મોહનલાલ જનરલ સભા.
ઝવેરો વિદ્યાર્થીની સ્કોલરશીપના રૂા. ૧૦૦) શ્રી ઉપરોક્ત સભાના સભ્યોની તેમજ સભા પ્રત્યે મહાવીર વિદ્યાલયની વતી એનાયત કરવાને મેલાસહાનુભૂતિ ધરાવનારાઓની જરલ સભા આ વડે કાર્તિક શુદિ ૧૧ ના રોજ અને બે ગૃહસુદ ૩ મંગળવાર તા. ૨૩ -૯-૪૧ રાત્રિના શેઠ ના નામનો આમંત્રણ પત્રિકા પ્રગટ કરી રણછોડભાઈ રાયચંદ ઝવેરીના પ્રમુખસ્થાને શ્રી ન મોજવામાં આવ્યા હતા. સદરહુ મેલાવવાના પ્રમુખવેતાંબર કેન્ફરન્સ ઓક્સિમાં મળી હતી. મંત્રી સ્થાને માજીરાજ ગર્લ્સ હાઈસ્કૂલના લેડી સુપ્રીશ્રી વાડીલાલ જેઠાલાલ શાહે સભાનું બંધારણ ડેન્ટ બિરાજ્યા હતા. તેમના હસ્તે બહેન ધિર્યઆખું વાંચી સંભળાવ્યું હતું અને સુધારાવધારા બાળાને કોલર શીપ અર્પણ કરવામાં આવી થયા બાદ સવ બંધારણ પાસ કરવામાં આવ્યું હતી. આ રીતે શ્રી મહાવીર વિદ્યાલયને સંપાયેલ હતું. ત્યારબાદ ચાલુ વર્ષ માટે કાર્યવાહક સમિતિની બેહેન લીલાવતી કેલરશીપ હવે પછી જે જે નીચે મુજબ ચુંટણી કરવામાં આવી હતી, ગામ યા શહેરમાં આવી રીતે ઉો નંબરે જે પાસ
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
કુલ ૮ ની સીમા
3.9%
શ્રી સિદ્ધાંત માલસંગ્રહ ભાગ બીજા વહીવટ કમિટીદ્વારા ચાલતા હૈાવાથી ઉપજખ, કા વાડી વગેરેના રિપોર્ટ પણ સાથે આપેલ છે. આ પ્રણાલિકા યાગ્ય છે. પ્રકાશકને ત્યાંથી મળશે.
સંગ્રાહક
( છઠ્ઠા અને સાતમા માલ ) રાદાન શેઠીયા, પ્રકારાક અગરચંદ ભરદાન શેઠીયા, જૈન પારમાર્થિક સંસ્થા-બીકાનેર, કિંમત દોઢ રૂપિયેા. જુદા જુદા ચુમાલીશ આગમે અને ગ્રંથામાંથી ઉષ્કૃત કરી આ મેટલ સ'ગ્રહ તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. આ ત્રમાં આવેલા વિયેાની સકારાદિ અનુક્રમણિકા પ્રથમ આપવામાં આવેલ હાવાથી કાઈપણ વિષય જોવા પઠન કરનારને સરલતા કરી આપેલ છે. આ અને આને પ્રથમ ભાગ અને તત્ત્વજ્ઞાનના જિજ્ઞાસુએન ખાસ ઉપયોગી થાય તે રીતે તૈયાર કરવામાં આવેલ છે, પ્રકાશક સંસ્થાના
થાય તેમને આ વથી આ રીતે મેલાવડા કરી આપવાની શ્રી મહાવીર વિદ્યાલયે કરેલી શરૂઆત આવકારદાયક છે.
અત્રેની જૈન સમાજને પણ ધૈર્યમાળા બહેન પ્રથમ નબરે પાસ થયાના પ્રથમ પ્રસંગ હાવાથી ખુશી થવા જેવુ છે, તેથી કેળવણીના ઉત્તેજનાથે સમાજે પણ કાઈ પ્રકારે આનંદ વ્યક્ત કરવાની જરૂરીયાત હતી એમ અમે માનીએ છીએ. નહિં તેા છેવટ જે જે ગામમાં આવી રીતે યુનિવર્સિ ટીની પરીક્ષામાં કાઇ બધુ કે બહેન પ્રથમ નંબરે પસાર થાય ત્યાં ત્યાં નાની મેાટી જે કાઇ સંસ્થા હાય તેણે તે। આવા કેળવણીના ઉત્તેજનનાં જેટલાં કઢાયા થતાં હાય ત્યાં તેને માટે આનંદ જાહેર કરવા ૐ અભિનંદન વિ. આપવાનુ આછાવધતા પ્રમા શુમાં કઈ કરવું જ નેઈએ; કાણુ કે શિક્ષણ એ સમાન્ય અને પ્રથમ ધ્યેય છે,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પૃથ્વીચંદ્ર અને ગુણસાગર (અથવા એકવીશ ભવનો સ્નેહસંબંધ ) લેખક મણિલાલ ન્યાલચંદ શાહ. પ્રકાશક મહેતા નાગરદાસ પ્રાગજીભાઇ અમદાવાદ ( દોશીવાડાની પોળ ), પંડિત શ્રી રૂપિવજયજી ગણિવરચિત કાવ્ય ઉપરથી આ ચિરગ્રંથ લેખકે તૈયાર કરેલા છે. સાદી, સરલ ભાષામાં સકલિત આ ચિરત્ર સુંદર હેાવા સાથે તેમાં આવતી આવાંતર કથાઓ પણ રસિક અને મેધક છે. પ્રકાશક નાગરદાસ મહેતા હાલમાં ગુજરાતી ભાષામાં અનુવાદ કરાવી જૈન કથા-ચરિત્રા જે પ્રગટ કરે છે તે અવશ્ય ઉત્તેજનને પાત્ર છે, કિંમત ત્રણ રૂપિયા. પ્રકાશકને ત્યાંથી મળશે.
વિદ્યાર્થી વાંચનમાળા પ્રથમ શ્રેણી, કિંમત એ રૂપિયા. આ પ્રથમ શ્રેણીમાં શ્રીરામથી શ્રી રવીન્દ્રનાથ ઠાકુર સુધી દરેક ધર્માંના મહાપુરુષોના ચરિત્રા સ`ક્ષિપ્તમાં સાદી અને સરલ ગુજરાતી ભાષામાં આપવામાં આવ્યા છે, તેના લેખક ધીરજલાલ ટાકરશી શાહ છે. આ વાંચનમાળા બાળકા વિદ્યાર્થીએ માટે ઉપયેાગી હાવા સાથે તેમના જીવનના ઘડતરમાં અગત્યના ભાગ ભજવે તેમ છે. ગુર્જર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય, ભાભુલાલ જગથી અમદાવાદ તેના પ્રકાશક છે. તેમણે બાળÈા માટેના ટૂંકા અને
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
[ ૧૦૦ ]
સુમેાધક વાંચન માટે પ્રકટ કરેલી . આ વાંચનમાળાની કોણી આવકારદાયક છે. પ્રકાશકને ત્યાંથી મળશે.
શ્રી આત્માનં પ્રકાશ
રિપોર્ટ-શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયના વી
શમા રિપોર્ટ –પ્રટકર્તા અનુમતિથી મોતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડીયા. શેઠ ચંદુલાલ સારાભાઇ મેાદી, હિંદની કળવણીને ઉત્તેજન આપનારી સંસ્થામાં આ વિદ્યાલય મુખ્ય અને અજોડ છે. દરેક રીતે મદદને પાત્ર છે. કાર્યવાહી રિપોર્ટ વાંચતા વ્યવસ્થિત છે.
ચૌદ રત્ના લેખક અને પ્રકાશક આપા ભાઉ મગદૂમ રાષ્ટ્રભાષાકોવિદ્–વીર ગ્રંથમાળા—સાંગલી ( દક્ષિણ ) શ્રી વીર ગ્રંથમાળાનું તેના પ્રકાશક લેખક દિગબરી જૈન બધુ છે. આ પુષ્પમાં ૧૭ આચાર્યના ટુંકા ચરત્ર મરાઠી ભાષામાં લખેલા છે. આ ભાષા ગુજરાતમાં પ્રચલિત નથી. દક્ષિણ હિંદુ માટે તે સમાજના બાળ}ા માટે ઉપયાગી છે. કિંમત છ આના, પ્રકાશકત ત્યાંથી મળશે.
રાણા પ્રતાપ-(નાટક) અનુવાદક ઝવેરચંદ મેઘાણી-પ્રકાશક ગૂજર ગ્રંથરત્ન કાર્યાલય રાંભુલાલ જગશી-અમદાવાદ, કિમત દાઢ રૂપિયા પ્રકાશક મૂળ કર્તા િિજન્દ્રલાલ રાયનો ગાળી ભાષાની કૃતિનો અનુવાદ છે. સાક્ષર શ્રી
શ્રી સિદ્ધક્ષેત્ર જૈન ખાળાશ્રમતા પાંત્રીશમા મેઘાણીના હાથે થયેલ તેનો ગુજરાતી અનુવાદ સુંદર
રિપોર્ટ સ. ૧૯૯૬ના મળ્યો છે.
અને રોચક ભાષામાં લખાયેલ છે. ભાઇ શંભુલાલ આવા આવા કથારિત્ર, નાટકા, વિગેરેના સુંદર ગ્રંથાનું પ્રકાશન કરી સાહિત્યસેવા કરે છે. આ
ગ્રંથ ખાસ વાંચવા જેવા છે. પ્રકાશકને ત્યાંથી મળશે.
શ્રી શાન્તિનાથ મહારાજકી પૂજા યેાજક, મુનિ શિવવિજયજી ( ૫જાબી ) ( આત્મવલ્લભશિવ પુષ્પ નં. ૧ ) પ્રકાશક, લાલા શાદીલાલ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિમલચંદ જૈન દુગડ ગુજરાંનવાલા પહબ ( કિ’મત એક આનો ) હિંદી ભાષામાં રચાયેલી આ પૂજા સરલ ને પ્રભુભક્તિ માટે ઉપયેગી છે. પ્રકાશકને ત્યાંથી મળશે.
શ્રા દ્રવ્ય સપ્તતિકા ભાષાંતર,
શ્રી વ્યસપ્તતિકા ગ્રંથનું ભાષાંતર પુસ્તકાકારે તૈયાર છે. પૂ. સાધુ મહારાજ તથા પૂ. સાધ્વીજીને
પત્ર લખી જણાવવા માત્રથી' ભેટ આપવાનુ` છે. ગૃહસ્થાને પાસ્ટ ખના પાંચ આના મેાકલવાથી ભેટ આપવાનુ છે. પુસ્તક અતિ પ્રમાણિક અને દળદાર છે જેઓને ખપ હાય તેઓએ શ્રી શાંતિનાથજી જૈન દહેરાસરજીની પેઢી મુ. ખીલીમેારા ઠે. નવાપુરા (જી. સુરત) એ સરનામે લખવુ,
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
નવા થયેલા માનવતા સભાસદા
૧. શેઠ શાંતિલાલ હીરાલાલ
૨. શેઠ કાંતિલાલ હીરાલાલ
૩. શાહુ હીરાલાલ જુટાભાઈ
૪. શાહુ હીરાચંદ મગનલાલ
મુંબઇ
99
99
ભાવનગર, હાલ મુંબઈ
29
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લાઇક મેમ્બર,
99
.
99
શ્રી વાસુપૂજ્ય ( પ્રભુ ) ચરિત્ર.
( શ્રી વ માનસૂરિષ્કૃત. )
૫૪૭૪ શ્લાકપ્રમાણ, મૂળ સંસ્કૃત ભાષા અને સુંદર શૈલીમાં વિસ્તારપૂર્વક જુદા જુદા આગમા તથા પૂર્વાચાૌકૃત અનેક ગ્રંથામાંથી દાહન કરી શ્રીમાન વ માનસૂરિજીએ સ’. ૧૨૯ ની સાલમાં લખેલે આ અપૂર્વ ગ્રંથ છે. રચનાર મહાત્માની કવિત્વશક્તિ અદ્ભુત છે, તે તેમાં આવેલ સ પ્રકારના રસે।ની પરિપૂર્ણુતા જ બતાવી આપે છે. તેનું આ સાદું, સરલ અને સુંદર ભાષાંતર છે. છે. ઊંચા એન્ટીક કાગળા ઉપર સુંદર ગુજરાતી અક્ષરામાં છપાયેલ છે.
For Private And Personal Use Only
આ ગ્રંથમાં પ્રભુના ત્રણ ભવા, પાંચ કલ્યાણુઢ્ઢા અને ઉપદેશક જાણુવા ચે।ગ્ય મનનીય સુંદર એધપાઠા, તત્ત્વજ્ઞાન, તપ વગેરે સંબધીની વિસ્તૃત હકિકતાના વર્ણન સાથે પુણ્ય ઉપર પુણ્યાત્મ્ય ચરિત્ર, રાત્રિભેાજન ત્યાગ અને આદર, બારવ્રત, હિણી આદિની અનેક સુ'દર, રાચક, રસપ્રદ, આહ્લાદક કથાઓ આપેલી છે, કે જેમાંની એક કથા પૂરી થતાં ખીજી વાંચવા મન લલચાય છે અને પૂરી કરવા ઉત્સુકતા થાય છે. તે તમામ કથાએ ઉપર ગ્રાહ્ય અને સુંદર ઉપદેશ પણ સાથે આપેલ છે. પ્રભુના ત્રણ ભવાના—જીવનના નહિ પ્રગટ થયેલ જાણવા જેવાં અનેક પ્રસંગેા અને કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયા પછી પ્રભુએ સ્થળે સ્થળે વિચરી આપેલ વિવિધ વિષયા ઉપર આદરણીય દેશના એ તમામ આ ગ્રંથમાં આપવામાં આવેલ છે.
એકંદરે આ ચરિત્ર પહેલેથી છેલ્લે સુધી મનનપૂર્વક વાંચવા જેવું અને પઠનપાહનમાં નિર્દંતર ઉપયાગ કરવા યાગ્ય છે, જેને માટે વિશેષ લખવા કરતાં અનુભવ કરવા જેવું છે,
કિ’મત રૂા. ૨-૮-૦ પાસ્ટેજ જીદુ,
( આ ગ્રંથ માટે મુનિમહારાજાએ વગેરેના જે સુંદર અભિપ્રાયેા મળે છે તેની નોંધ માસિકમાં આપવામાં આવે છે. )
ભાઇ રતનશી હઠીચ'ના સ્વવાસ.
ભાઇ રતનશી ઘેાડા દિવસની બિમારી ભાગવી, ગયા આસા વિદ ૧૧ ના રાજ પચવ પામ્યા છે, તેઓ સ્વભાવે મિલનસાર અને ધમ પ્રત્યે શ્રદ્ધાવાળા હતા. તેઓ આ સભાના ધણા વખતથી સભ્ય હતા. તેઓના કુટુંબને દિલાસા દેવા સાથે સ્વસ્થના આત્માને પરમશાંતિ પ્રાપ્ત થાએ તેમ પ્રભુ પ્રત્યે પ્રાથના કરીએ છીએ.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 481. શ્રી તીર્થકર ભગવાનના સુંદર ચરિત્રો. 1. શ્રી ચંદ્રપ્રભુ ચરિત્ર. રૂા. 1-12-0 2. શ્રી સુપાર્શ્વનાથ ચરિત્ર ભાગ 1 છે. રૂા. 2-0-0 3. સદર ભાગ 2 જે, રૂા. 2--0 4. શ્રી વિમલનાથ ચરિત્ર. રૂા. 1-12-0 5. શ્રી મહાવીર ચરિત્ર. રૂા. 3-0-0 6. શ્રી વાસુપૂજ્ય ચરિત્ર. રૂા. 2-8-0 રૂ. 13-8-0 ઉપરના વિસ્તારપૂર્વક ચરિત્રા એક સાથે બધાં લેનારને અમારા તરફથી પ્રકટ થયેલ અનેક સુંદર ચિત્રો સહિત સાદા કપડાનાં પાકા બાઈન્ડીંગવાળા શ્રીપાલ રાસ અર્થ સહિત ( રૂા. 2-0-0 ની કિંમતના ) ભેટ આપવામાં આવશે. ગુજરાતી ગ્રંથા. નીચેના ગુજરાતી ભાષાના કથાના સુંદર પુસ્તક પણ સિલિકે ઓછા છે. વાંચવાથી આહ્લાદ ઉત્પન્ન કરે તેવા છે. મનુષ્ય સંસ્કારી, ચારિત્રવાન બનતાં આત્મકલ્યાણ સાધી શકે છે. મંગાવી ખાત્રી કરે. બધા પુસ્તકે સુંદર અક્ષરમાં સુશોભિત કપડાંના પાકા બાઇન્ડીંગથી અલંકૃત અને કેટલાક તે સુંદર ચિત્રો સહિત છે. (1) શ્રી ચંપકમાળા ચરિત્ર રૂા. 08-0 (9) સુકૃતસાગર (પૃથ્વી કુમાર ચરિત્ર) રૂા. 1-0-0 (2) શ્રી સમ્યક્ત્વ કૌમુદી રૂા. 1-0-0 (10) શ્રી પ્રભાવક ચરિત્ર રૂા. 2-8-e (3) શ્રી ઉપદેશ સપ્તતિકા રૂા. 1-0-0 (11) શ્રીપાળરાજાના રાસ સચિત્ર અર્થ સહિત (4) સુમુખનુપાદિ ધર્મ પ્રભાવકોની સાદું પૂ રૂા. 1-4-0 કથા રૂા. 1-0-0 રેશમી પૂડું રૂ. 2-0-0 (5) આદર્શ જૈન સ્ત્રીનો રૂ!. 1-0-0 (12) સતી સુરસુંદરી ચરિત્ર રૂ. 1-8-1 (6) શ્રી દાનપ્રદીપ રૂા. 0-0 (13) શત્રુ જયના પંદરમે ઉદ્ધાર રૂા. ૦-ર-૦ (7) કુમારપાળ પ્રતિબંધ ( રૂા. 7-12-0 (14) ,, સોળમો ઉદ્ધાર રૂા. 1-4-0 (8) જેન નરરત્ન ભામાશાહ - રૂા. 2-0-0 (15) શ્રી તીર્થભંકર ચરિત્ર રૂા. 0-10* * કર્મગ્રંથ ભાગ 1-2 સંપૂર્ણ. 1. સટીક ચાર કર્મગ્રંથ શ્રીમદ્દેવેન્દ્રસૂરિવિરચિત-પ્રથમ ભાગ રૂ. 2-0-0 2. શતકનામા પાંચમ અને સપ્તતિકાભિધાન છઠ્ઠો કર્મગ્રંથ, દ્વિતીય ભાગ રૂા. 4-0-0 | ધણી જ કાળજીપૂર્વક તેનું સંશોધન, અમારી પ્રસ્તુત આવૃત્તિમાં સાવધાનપણે સંપાદક મહાપુરુષોએ આ બંને ગ્રંથમાં કર્યું છે અને રચના, સંકે લના વિદ્વત્તાપૂર્ણ કરવામાં આવેલ છે, જે ગ્રંથ જોયા પછી જ જણાય તેવું છે. બાકી તેની સાથે ગુજરાતી ભાષામાં આપેલ પ્રરતાવનામાં વિગતો, ગ્રંથકારનો પરિચય, વિષયસૂચિ, કમગ્રંથને વિષય કયા ગ્રંથમાં છે તેની સુચિ, પારિભાષિક શબ્દના સ્થાનદર્શક કેપ, તાંબરીય કમતત્ત્વ વિષય શાસ્ત્રોની સૂચિ, કર્મવિષયના ભળતાં ગ્રંથ, છ કર્મગ્રંથાન્તર્ગત વિષય દિગબરી શાસ્ત્રોમાં કયા કયા રળે છે તેના નિર્દેશ વગેરે આપવામાં આવેલ હાવાથી અભ્યાસીઓ માટે ખાસ ઉપયોગી થયેલ છે, જે પ્રથમ બહાર પડેલ કર્મગ્રંથ કરતાં અધિકતર છે. ઊંચા એન્ટીક કાગળા ઉપર, સુંદર ટાઈપ અને મજબૂત તથા સુંદર બાઈડીંગમાં બંને ભાગો પ્રકટ થયેલ છે. કિંમત બંનેના રૂા. 6-0-0. પેરટેજ જુદુ'. | લખેઃ—થી જૈન આત્માનંદ સભા- ભાવનગર. ( અ૬ પ્રિન્ટીંગ પ્રેસમાં શેઠ દેવચંદ દામજીએ છાપ્ય –ભાવનગર ) For Private And Personal Use Only