________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
ester -
મૃત્યુ સમીક્ષા
www.kobatirth.org
લેખક.
આ.શ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ
!
આ શબ્દ કેટલે ભય’કર છે ? મૃત્યનુ' નામ સાંભળતાં જ ગાત્ર શિથિલ થઇ જાય છે; ઉદ્વેગ ઉભરાય છે; બેચેની છવાય છે; ધન સપત્તિ ભૂલાય છે; અભિમાન ઘવાય છે; વિષયવિકારથી વિરક્ત થવાય છે અને જગત અધકારમય થાય છે. સાજોતાજો માણસ હાય, જેના નખમાં પશુ રાગ ન હાય, તેને કંઇ પ્રસિધ્ધ અનુભવી ડૉક્ટર કે વેદ્ય શરીરની ચિકિત્સા કરીને કહે કે તમે ચાર કલાકમાં મરી જશેા, તે તેને જેટલુ દુઃખ થશે તેટલું દુઃખ ચર્માસ્થિ અવશિષ્ટ રહી ગયેલા, પાંચ વર્ષથી માંદા, શય્યાશાયી થયેલા પણ જીવવાને માટે વૈદ્યથી ખાત્રી અપાયલાને નહી થાય.
માનવી મૃત્યુથી ભય પામે છે તે મૃત્યુની વેદનાના સ્મરણથી નહી; પણ સંસ્કારથી અર્થાત્ અનતા મરણમાં અનુભવેલી વેદનાના જીવનકાળમાં જીવને અનુભવ હાતા નથી, પણ સંસ્કાર માત્ર હાય છે, જેથી કરીને જીવને મૃત્યુને ભય લાગ્યા કરે છે. મૃત્યુ અવસ્થામાં થવાવાળી વેદનાના અનુભવ તે મરનારને જ થાય છે; પણ તે વેદનાને કહેવાને માટે કોઇપણ પાછું આવતુ નથી અને મરીને જે પાછા આવે છે તે મરણુ સમયે અનુભવેલી વેદનાને કહી શકતા નથી; કારણ કે જે દેહમાં મરણની વેદનાને અનુભવ થયેલા હાય છે તે દેહને ત્યાગ કરીને જીવે બીજો દેહ ધારણ કરેલા ડાવાથી વેદનાની વિસ્મૃતિ થઇ જાય છે. કેવળ મૃત્યુની વેદનાનુ વિસ્મરણ થાય છે; એટલુ' જ નહી પણ તે દેહના જીવનકાળમાં અનુભવેલાં સુખ-દુઃખ, આપત્તિ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દી પા ત્સ વી.
☆
☆ ☆
( આ તે લાખેણી લજ્જા કહેવાય... ) જ્ઞાન-દ્વીપકથી હૈયું અજવાળ, આવી દિવાળી, વીર-સ્મરણે અંધારું તુજ ટાળ, આવી દિવાળી ટેક
*
*
દેવ માનવ ભાવે. જેના ચરણે નમે, એવા મહાવીર પ્રભુજી કાને ના ગમે ? તેના સ્મરણે કર્માં તારાં ખાળ, આવી દિવાળી
જ્ઞાન. ૧
પ્રતિગૃહે દ્વીપકકેરી જ્યેાતિ જલે, નાદા રૂડા સર્વસ્થાને મળે, દીપે દીપે મહાવીર ભાળ, આવી દિવાળી.
જ્ઞાન. ૨
પાવાપુરી-ટ્વીપાત્સવને હૈયે સ્મરે, જ્ઞાની ગૌતમની લબ્ધિ ભવિ સૌ વા, વીરકેરી આજ્ઞાઓને પાળ, આવી દિવાળી.
For Private And Personal Use Only
જ્ઞાન. ૩
દેવ સ્વગે દીપાત્સવ હાંશે ઉજવે, વીરગીત ભૂમિ પર માનવ ગજવે, પ્રભુ મહાવીરમાં વૃત્તિ વાળ, આવી દિવાળી.
જ્ઞાન. ૪
બુધ્ધિ ચેાજો અજિતપત્ર લેવા વીરે, ગાજે ચારાશીના ગૂઢ ફેરા શિરે, મુનિ હેમેન્દ્ર જીવન ઉજાળ, આવી દિવાળી,
જ્ઞાન. પ
રચયતાઃ—
મુનિ હેમેન્દ્રસાગરજી-પ્રાંતિજ
વિપત્તિ તેમજ બીજા પણ અનેક પ્રકારના અનુભવાનું વિસ્મરણ થઇ જાય છે.
જ્યાં સુધી જીવ કમઁથી ઘેરાયેલા છે ત્યાં