Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૫૦ ૨૮ મું.
જ્યેષ્ઠ અંક ૧૧ મે.
પ્રકાશક, શ્રી જેન આત્માનંદ સભા
ભાવનગર.
વીર સં.૨૪૫૭ આત્મ સ. ૩૬. વિ.સં.૧૯૮૭
મૂલ્ય રૂા. ૧) છે
૨૦ ૪ આના.
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિષય-પરિચય.
૨૭૯
૧ જયતિ ... ... ( શા ચંદુ ધનજી )
૨૫૩ ૨ શ્રી તીર્થંકર ચરિત્ર. ... (મુનિ શ્રી દર્શનવિજયજી મહારાજ )
૨૫૫ ૩ અધ્યાત્મજ્ઞાન નિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર. ...( આત્મવલ્લભ ) ...
૨૫૮ ૪ ભગવાન શ્રી પાર્શ્વનાથ, ... ...( ગાંધી ) ૫ ભગવાન મહાવીર સંબ ધી મુખ્ય થડી બાબતો.
|
(મુનિશ્રી જયંતવિજયજી–શિવપુરી.) ૬ મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ. ...( વિઠ્ઠલદાસ મૂળચંદ શાહ )...
૨૭૧ હ વર્તમાન સમાચાર, સભાની વર્ષગાંઠ, જયંતી વગેરે.
&૭૫ ૮ સ્વીકાર અને સમાલોચના, ... •••
“ અમારું સાહિત્ય પ્રકાશન ખાતું. ''
નીચેના ગ્રંથ તૈયાર છે અને છપાય છે.
સંસ્કૃત ગ્રંથ (થોડા વખતમાં પ્રગટ થશે.) ૧ વૃહતક૯પ પીઠિકા. - ૨ કર્મગ્રંથચાર દેવેન્દ્રસૂરિકૃત ટીકા સાથે, ૩ વિલાસવઈકહા. (અપભ્રંશ ભાષામાં )
ગુજરાતી ભાષાંતરના ગ્રંથો. ૧ સુકૃતસાગર–પેથડકુમાર ચરિત્ર ( ઇતિહાસિક ગ્રંથ ).
૧-૦-૦ ૨ ધમપરિક્ષા—ધર્મ સ્વરૂપ કથાઓ સહિત. ૩ શ્રીપ્રભાવક ચરિત્ર-અનેક મહાન આચાર્યોશ્રીના ઇતિહાસિક દષ્ટિએ જીવન વૃત્તાંત. ૪ શ્રી મહાવીર ચરિત્ર-(પ્રાચી : ગ્રંય ઉપરથી.) ૫ શ્રી સુરસુંદરી સતી ચરિત્ર-અતિ રસમય ચરિત્ર. | નં. ૧ તૈયાર છે. બાકીના છપાય છે.
નં. ૨ અને નં. ૪ માં આર્થિક સહાયની અપેક્ષા છે. સહાય આપનાર બધુની ઇચ્છો પ્રમાણે સદ્દવ્યય કરવામાં આવશે. આ સભા તરફથી પ્રગટ થતાં દરેક ગ્રંથના કાગળ, ટાઇપ, બાઈડીંગ એ તમામ ઉંચા પ્રકારના થતાં હોવાથી દરેક ગ્રંથની સુંદરતા માટે લાઇફ મેમ્બર અને વીઝીટરો વગેરે બંધુઓએ સંતોષ બતાવેલ છે.
નવા થયેલા માનવતા સભાસદો. ૧ શેઠ ઝવેરચંદ નેમચંદભાઈ પિતાંબરદાસ મીયાગામ ૫૦ વર્ગ લાઈફ મેમ્બર ૨ શેઠ નાગરદાસ વલ્લભજી કલકત્તા
બી. વર્ગ ૩ શેઠ ચંદુલાલ સૂરજમલ વોરા ભાવનગર ૪ સંધરી અમરચંદ ધનજીભાઈ ૫ શેઠ હીરાલાલ ગાંડાલાલ ૬ પરીખ મણીલાલ કેશવલાલ મુંબઈ ભાવનગર ધી “ આનંદ ” પ્રીન્ટીંગ પ્રેસમાં શાહ ગુલાબચંદ લલુભાઈએ છાપ્યું.
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
IYOGLEPORT ACTOR
આ છે. માંની પ્રકાશ.
॥ धंदे वोरम् ॥ | यदुत भो भद्राः सद्धर्मसाधनयोग्यत्वमात्मनोऽभिलषद्भिर्भवॐा शिस्ताव दिदमादौ कर्तव्यं भवति यदुत सेवनीया दयालुता न
विधेयः परपरिभवः मोक्तव्या कोपनता वर्जनीयो दुर्जनसंसर्गः | विरहितव्यालीकवादिता अभ्यसनीयो गुणानुरागः न कार्या
चौर्य बुद्धिः त्यजनीयो मिथ्याभिमानः वारणीयः परदाराभिलापः | | परिहर्तव्यो धनदि गर्वः । ..
ततो भावष्यति भवतां सर्वज्ञोपज्ञ सद्धर्मानुष्ठानयोग्यता ॥
उपमिति बप्रपश्चा कथा-स
सब प्रपश्चा कथा-सप्तम प्रस्ताव
HDowdeodogeDire पुस्तक २८ } वीर सं. २४५७. ज्येष्ठ. आत्म सं. ३६. { अंक ११ मो. 00000mooxoxoram xoxoxoxoxopowrovoc00000000000000
श्री.
- સશુરૂ ચરણ્ય નમઃ |
स्यन्ति. ( 3५)
हाद।. આત્મતણા આરામની, આજ જયતિ જાન; આત્મ ધર્મ અવગાહવા, સંત ! સંગ પહિચાન.
(यात्राट. ) २मश २ बागे-भागे २५, (२) ગુરૂદેવ વિશિષ્ટ જયન્તિ મિ. નિજ નામ તથા વિધ ગુણ સુધા, અભિધાન જ આતમરામ બુધા;
મ વ
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૨૫૪
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માનં પ્રકાશ,
27
ધરીએ દગ એ યુગમાં અધુના, સહુ યાઓં મુનિજન એકમના. ગુરૂરાય શ્રી આતમરામ તથા, “ મુનિમંડળ માત્રની એક પ્રથા; ચયક્તિ ચથાવિધ ક કરે, વર જ્ઞાન ગરિષ્ઠ અનિષ્ઠ હરે. સૂરિ સત્ય અનુભવ મેળવવા, પરમા પણે પદ કેળવવા; પ્રભુતા લધુતા પર લક્ષ નહીં, हढ સમ્યક વન વિશ્વ મહી. હિરાતમ ભાવ સવિ તજતા, સહુ અન્તર આતમને પરમાતમ આતમ ગ તદ ચેાગ્ય ક્રિયા કરતા
**
આત્માદ ૩
જેટ શુકલ ૮. મુખઇ ૩.
વચનામૃત કેમલ
વીર તણાં,
રસ દ્રાવક રમ્ય રસાલ ઘણાં; મહુવા ઉપદેશ હમેશ કરે, નયભંગ—પ્રમેય~પ્રમાણ ધરે.
ભજતા;
વિષે,
હરશે.
કરૂણા જગ પ્રાણી સમસ્ત પરે, નહીં. ચાગ્ય અયેાગ્ય વિભેદ કરે; હરતા જગથી જન તપ્ત તણા, દુઃખ શબ્દ સુધા વરસાવી ઘણાં મતભેદ ન કારી દિ
કરશે !
હશે ! !
રહિત સરલાત્મપણું, પ્રકટે રસ સાધ્ય જયન્તિ તણુ
શિવ સાધન ભેદુ શમ-શીલ અને
77
For Private And Personal Use Only
વેલચ'દ ધનજી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ
સ
મ
મ
મ
મ
મ
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી તીર્થંકર ચરિત્ર.
૨૫૫
=
અગિઆર અંગામાં નિરૂપણ કરેલ
શ્રી તીર્થકર ચરિત્ર. ( ગતાંક પૃષ્ટ ૨૩૪ થી શરૂ)
=
૨૦ જ્યારે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે એ પ્રમાણે કહ્યું ત્યારે તે શ્રમણ નિJળે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને વાંદે છે નમે છે. વંદન-નમસ્કાર કરી
જ્યાં ગોશાલક મંખલિપુત્ર છે ત્યાં આવી પંખલિપુત્ર ગોશાલકને ધર્મસંબધી તેના મતથી પ્રતિકૂલ વચને કહે છે, ધર્મસંબન્ધી પ્રતિદના કરી ધાર્મિક પ્રતિસારણ તેના મતને પ્રતિકૂલપણે અર્થનું સ્મરણ કરાવે છે, ધર્મસંબન્ધી પ્રતિસારણું કરી ધર્મસંબન્ધી વચનના પ્રત્યુપચારવડે પ્રત્યુપચાર કરે છે, અને અર્થ પ્રજન હેતુ અને કારણ વડે યાવત તેને નિરૂત્તર
૨૧ ત્યારબાદ શ્રમણ નિજૅએ ધાર્મિક તેના મતથી પ્રતિકૂલ પ્રશ્નો કરી અને યાવત તેને-નિરૂત્તર કર્યો, એટલે મંખલિપુત્ર ગોશાલક અત્યન્ત ગુસ્સે થયે અને યાવત ક્રોધથી અત્યંત પ્રજવલિત થયે. પરન્ત શ્રમમુનિના શરીરને કંઇ પણ પીડા કે ઉપદ્રવ કરવાને તથા તેને કઈ અવયવને છેદ કરવાને સમર્થ ન થયો. ત્યારપછી આજીવિક સ્થવિરો શ્રમનિર્ચન્થવડે ધર્મસંબધી તેના મતથી પ્રતિકૂલપણે કહેવાયેલા ધર્મસંબન્ધી પ્રતિસારણા તેના મતથી પ્રતિકૂલપણે મરણ કરાવાયેલા અને ધર્મસંબન્ધી પ્રત્યુપચારવડે પ્રત્યુપચાર કરાયેલા તથા અર્થ અને હેતુથી યાવત નિરૂત્તર કરાયેલા અત્યન્ત ગુસે કરાયેલા યાવત્ કેધથી બળતા શ્રમણ અને નિર્ચથના શરીરને કંઈપણ પીડા ઉપદ્રવ કે અવયને છેદ નહિ કરતા એવા સંખલિ. પુત્ર ગોશાલકને જોઈને તેની પાસેથી પતે નીકળ્યા અને ત્યાંથી નીકળી ત્યાં શ્રમણ ભગવંત મહાવીર છે ત્યાં આવ્યા. ત્યાં આવીને શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને ત્રણવાર પ્રદક્ષિણ કરી, વાંદી અને નમીને શ્રમણ ભગવત મહાવીરને આશ્રય કરી વિહરવા લાગ્યા, અને કેટલાએક આજીવિક સ્થવિર મંખલિપુત્ર ગોશાલકને જ આશ્રય કરી વિહરવા લાગ્યા.
૨૨ ત્યારબાદ મખલિપુત્ર શાલક જેને માટે શીવ્ર આવ્યો હતો તે કાર્યને નહિ સાધતે દિશાઓ તરફ લાંબી દૃષ્ટિથી જેતે દીર્ઘ અને ઉષ્ણ નિસાસા નાંખતે દાઢીના વાળને ખેંચતે અવટુ ડેકની પાછળના ભાગને
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫૬
શ્રી મામાનંદ પ્રકાર,
ખજવાળતે પુત પ્રદેશને પ્રસ્ફટિત કરતો હસ્તને હલાવતે અને બને પગવડે ભૂમિને ફૂટતો “ હા હા અરે હું હણાયો છું ” એમ વિચારી શ્રમણભગવંત મહાવીરની પાસેથી અને કોષ્ટક ચૈત્યથી નીકળી જ્યાં શ્રાવસ્તીનગરી છે અને જ્યાં હાલાહલા નામે કુંભારણનું કુંભકારા પણ-હાટ છે ત્યાં આવ્યું. ત્યાં આવીને હાલાહલા કુંભારણના કુંભકારાપણમાં જેના હાથમાં આમ્રફલ રહેલું છે એવો મદ્યપાન કરતે, વારંવાર ગાતે, વારંવાર નાચત, વારંવાર હાલાહલા કુંભારણને અંજલિ કરતે અને માટીના ભાજનમાં રહેલા શીતલ માટીના પાણી વડે ગાત્રને સીંચતો વિહરે છે.
૨૩ હે આર્યો ! એમ કહીને શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે શમણનિને આમંત્રીને એ પ્રમાણે કહ્યું કે હે આર્યો ! મંખલિપુત્ર ગોશાલકે મારો વધ કરવા માટે શરીર થકી તે લેડ્યા કાઢી હતી તે આ પ્રમાણે ૧ અંગ, ૨ બંગ, ૩ મગધ ૪ મલય ૫ માલવ ૬ અ૭ ૭ વત્સ ૮ કૌત્સ ૯ પાટ ૧૦ લાટ ૧૧ વજ ૧૨ મૌલી ૧૩ કાશી ૧૪ કેશલ ૧૫ અબાધ અને ૧૬ સંસ્કુતર એ સેળ દેશને ઘાત કરવા માટે, વધ કરવા માટે, ઉચછેદન કરવા માટે, ભમ કરવા માટે, સમર્થ હતી. વળી હે આ ! પંખલિપુત્ર ગોશાલક હાલાહલા કુંભારણના કુંભારાપણુમાં આમ્રફલ હાથમાં ગ્રહણ કરી મદ્યપાન કરતે વારંવાર ચાવત્ અંજલિકમ કરતો વિહરે છે. તે અવધ દેશને પ્રચ્છાદન ઢાંકવા માટે આ આઠ ચરમ છેલી વસ્તુ કહે છે. તે આ પ્રમાણે–૧ ચરમપાન ૨ ચરમગાન ૩ ચરમનાટચ ૪ ચરમ અંજલિકમ ૫ ચરમ પુલસંવત : ૬ ચરમ સેચનક ગબ્ધહરતી ૭ ચરમ મહાશિલા કંટક સંગ્રામ અને ૮ હું આ અવસર્પિણીમાં વીસ તીર્થકમાં ચરમ તીર્થકરપણે સિદ્ધ થઈશ અને ચાવત સર્વ દુઃખને અન્ત કરીશ. વળી હે આર્યો મંખલિપુત્ર શાલક માટીના પાત્રમાં રહેલા માટી મિશ્રિત શીત પાણીવડે શરીરને સીંચતે વિચારે છે તે અવધને પણ ઢાંકવાને માટે આ ચાર પ્રકારના પાનક–પીણાં અને ચાર નહિ પીવા યોગ્ય (શીતલ અને દાહોપશમક) અપાનક જણાવે છે.
૨૪ (પ્ર. ) પાણે કેટલા પ્રકારે કહ્યું છે ? (ઉ૦ ) પાણી ચાર પ્રકારે કહ્યું છે. તે આ પ્રમાણે ૧ ગાયના પૃષ્ટથી પડેલું, ૨ હાથથી મસળેલું, ૩ સૂર્યના તાપથી તપેલું અને ૪ શિલાથી પડેલું એ પ્રમાણે પાણી કહ્યું છે.
૨૫ (પ્ર. ) અયાનક કેટલા પ્રકારે છે? ( ૧૦ ) અપાનક ચાર પ્રકારે છે. તે આ પ્રમાણે. ૧ સ્થાલનું પાણી, ૨ વૃક્ષાદિની છાલનું પાણી, ૩ શગેનું પાણી અને ૪ શુદ્ધ પાણી (દેવહસ્તના પર્શનું પાણી).
#ર મહારાજા ચેટક અને કણિકના યુદ્ધ પછી આ ઉપસર્ગ પ્રસંગ બનેલ છે.
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી તીર્થકર ચરિત્ર.
૨૫૭
- ર૬ (પ્ર. ) સ્થાલ પાણી કેવા પ્રકારે કહ્યું છે? ( ૧૦ ) જે ઉદકથી ભીંજાયેલે સ્થાલ, પાણીથી ભીને વારક-કરવડે, પાણીથી ભીને મોટે ઘટ, પાણીથી ભીને હાનો ઘટ, અથવા પાણીથી ભીની માટીના વાસણ તેને હાથથી સ્પર્શ કરે પણ પાણી ન પીએ તે સ્થાલ પાણી એ પ્રમાણે સ્થાલ પાણી કહ્યું છે.
ર૭ (પ્ર.) ત્વચા પાણી કેવા પ્રકારનું છે? (ઉ૦) જે આંબે અંબાડગ ઇત્યાદિ પ્રાગપદમાં કહ્યા પ્રમાણે યાવત્ ર તિંદુરૂક સુધી જાણવા, તે તરૂણ અપકવ અને આમ કાચા હોય તેને મુખમાં નાંખી છે ચાવે વિશેષ ચાવે પણ પાણી ન પીએ તે ત્વચાપાણી. એ પ્રમાણે ત્વચાપાણું કહ્યું.
૨૮ (પ્ર.) શીંગોનું પાણી કેવા પ્રકારનું છે? ( ઉ ) જે કલાય સિંબલી વટાણાની સીંગ, મગશીંગ, અડદની શીશ, કે શીંબલીની શીંગ વગેરે તરૂણ અપકવ અને આમ કાચી હોય તેને મુખમાં થોડું ચાવે કે વિશેષ ચાવે પણ તેનું પાણી ન પીએ તે શીંગોનું પાણી કહેવાય. એ પ્રમાણે શીંગનું પાણી કહ્યું.
ર૯ (પ્ર) શુદ્ધ પાણી કેવા પ્રકારનું છે ? (ઉ૦ ) જે છ માસ સુધી શુદ્ધ ખાદિમ આહારને ખાય, તેમાં બે માસ સુધી પૃથિવીરૂપ સંસ્તારકને વિષે રહે, બે માસ સુધી લાકડાના સંસ્મારકને વિષે રહે અને બે માસ સુધી દર્ભના સંસ્તારકને વિષે રહે તેને બરાબર પુર્ણ થયેલા છમાસની છેલી રાત્રીએ મહદ્ધિક અને યાવત્ મહાસુખવાળા બે દેવે તેની પાસે પ્રગટ થાય, તે આ પ્રમાણે પૂર્ણભદ્ર અને માણિભદ્ર. ત્યારપછી તે દે શીતલ અને આ હસ્તરડે શરીરના અવયને સ્પર્શ કરે. હવે જે દેવેને અનુદે એટલે તેના આ કાર્યને સારું જાણે તે આ વિષપણે કર્મ કરે, જે તે દેવોને ન અનુદે તેના પિતાના શરીરમાં અગ્નિકાય ઉત્પન્ન થાય અને તે પિતાના તેજવડે શરીરને બાળે અને ત્યારપછી તે સિદ્ધ થાય યાવત્ સર્વ દુઃખને અન્ત કરે. તે શુદ્ધપાનક કહેવાય. એ પ્રમાણે શુદ્ધપાનક કહ્યું.
ચાલુ—
આવતા માસ ( અશાડ ) નો અંક ધોરણ મુજબ બીજ અશાડ માસમાં પ્રકટ થશે. ”
(માસિક કમીટી.)
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. #FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
અધ્યાત્મ જ્ઞાનનિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર. કલાકાષFFFFFFFFFFFFFFFFER
(ગતાંક પૃ૪ ૨૪૪ શરૂ. )
- નવમે અધિકાર, પ્રશ્ન-બ્રહ્મ એટલે શું ?
ઉત્તર-બ્રહ્મતેજ છે જેને સિદ્ધ કહેવામાં આવે છે. શુદ્ધ ચિત્તવાળા મુનિને જે ધ્યાન કરવા યોગ્ય છે અને મુકિતગૃહપ્રતિ જવાની ઈચ્છાવાળા ગિયો જેને ભવસમુદ્રમાં પ્રવહણ સમાન ગણે છે.
પ્રશ્ન-આ સુષ્ટિ બ્રહ્મમાંથી ઉત્પન્ન થઈ નથી તે તે ક્યાંથી ઉત્પન્ન થઈ અને ક્યાં પ્રલય થશે?
ઉત્તર-ત્રિકાળજ્ઞાની વીતરાગ ગિયેએ કથન કર્યું છે કે કાળ, સ્વભાવ નિયતિ, કર્મ અને ઉદ્યમ (વીર્ય) એ સમવાયપંચક (પાંચના મેલાપ) થી સૃષ્ટિ અને સંહાર થાય છે.
પ્રશ્ન-પુરાતન તત્વવિદ્દ (તત્વના જાણકાર ) મહાત્માઓ વદે છે કે બ્રહ્મમાં બ્રહ્મ લીન થાય છે અને જ્યોતિમાં તિ મળી જાય છે, એ પ્રવાદ (કથન) બ્રહ્મ વિના કેમ ઘટે ?
ઉત્તર-વિજ્ઞ જ્ઞાનને બ્રહ્મ અથવા જેતિ કહે છે. એક સિદ્ધનું બ્રહ્મ [ જ્ઞાન અથવા તિ ] સર્વ દિશાઓમાં જે અનંત ક્ષેત્રને આશ્રિ રહ્યું છે તે જ ક્ષેત્રને આશ્રિ બીજા સિદ્ધનું ત્રીજા સિદ્ધનું યાવતુ અનંત સિનું પણ બ્રા રહેલું છે અને તેથી એવું કહેવાય છે કે બ્રહ્મમાં બ્રહ્મ લીન થાય છે અને જાતિમાં તિ મળી જાય છે.
પ્રશ્ન-જે એમ હોય તે ક્ષેત્રનું સાંકય [ સંકડાશ ] કેમ ન થાય તથા પરસ્પર આલિંગિત [ મિલિત ] બ્રહ્મને સંકીર્ણતા કેમ ન થાય?
ઉત્તર–જેમ કેઈ વિદ્વાનના હદયમાં ઘણા શાસ્ત્રાક્ષને સંગ્રહ છતાં તેની છાતી સંકીર્ણ (સાંકડી) થતી નથી તથા અક્ષરોને પરિપિડતા થતી નથી તેમ
* જેમ પ્રહણ ( વહાણ ) ની મદદથી સમુદ્રના કિનારે પહોંચી શકાય પણું ઘેર પહોંચવા માટે ઝાઝ છોડી ચાલવું વિગેરે સ્વાવલંબન કરવું પડે, તેમ સિદ્ધના બોનથી સંસારનો પાર પામી શકાય પણ મુક્તિમાં પહોંચવા માટે સિદ્ધનું ધ્યાન છેડી સમભાવલક્ષણ આત્મધ્યાન કરવું પડેઃ–પર્યાવર
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અધ્યાત્મજ્ઞાન નિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર
૨૫૯ બ્રહ્મપરંપરાશિત બ્રહ્મ (ચિદ)વડે સર્વતઃ આલિષ્ટ [ વ્યાપેલું] ક્ષેત્ર [ દિવ્] સંકીર્ણ થતું નથી અને બ્રહ્મને સાંકર્ય થતું નથી. એ જ પ્રમાણે સિદ્ધાથી પરિપરિત સિદ્ધક્ષેત્ર સંકીર્ણ થતું નથી અને સિદ્ધ પરંપરાશ્રિત સિધે સાંકર્યબાધા રહિત જયવંતા વતે છે.
દસમો અધિકાર. પ્રશ્ન- નિગદના જીવો અનંત કાળ સુધી નિગોદમાં જ રહે છે. નારક જીવોને પડતાં દુઃખ કરતાં અનંતગણું દુખ તે અનુભવે છે અને સ્વ૯૫ વખતમાં અનેક વાર જન્મ મરણ કરે છે. એમને મન પણ હેતું નથી. જે જીવો વ્યવહાર રાશિમાં આવે છે તે કેમે કરીને વિશિષ્ટ [ વિશુદ્ધ ] હય છે. વ્યવહાર રાશિમાંથી જે પાછા જાય છે તે ફરીને નિગોદ જેવા થાય છે. આ કેવી રીતે થાય છે?
ઉત્તર–નિગોદના છે તેમના જાતિ સ્વભાવથી અને મહાતિદાયક [ મહા દુઃખ દેનાર | ઉત્તરકાળની તાદશ પ્રેરણાથી સદૈવ દુઃખ પામે છે. અત્ર દ્રષ્ટાંત. લવણ સમુદ્રનું પાણી સદાકાળ ખારૂં હોય છે, અનંત કાળે પણ પ્રાયઃ પીવા ગ્ય થતું નથી તેમ વર્ણતર પણ પામતું નથી, એમ થતાં થતાં લવણું સમુદ્રને અનંતાનંત કાળ થઈ ગયો. તથાપિ જેમ લવણુ સમુદ્રનું પાણી મેઘનું મુખ પ્રાપ્ત થયે ગંગાદિ મહા નદીમાં આવવાથી પીવા ભેગુ થાય છે, તેમ નિગેદમાંથી નીકળીને વ્યવહાર રાશિમાં આવેલા છ સુખી થાય છે. જેમ ગંગાદિ મહા નદીનું પાણી લવણ સમુદ્રમાં પાછું જવાથી સમુદ્ર જળના રૂપ અને રસ યુક્ત–ખારું થાય છે તેમ વ્યવહાર રાશિમાંથી નિગોદમાં પાછા ગયેલા નિગદ જેવા દુઃખી થાય છે. બીજું દષ્ટાંત. દુર્માન્ટિક- ભુવા ] ના હૃદયમાં દુમન્ટ (ખરાબ મંત્ર) ના જે વણે હોય છે તે ઉચ્ચાટન કહેવાય છે. દુર્માત્રિકના હૃદય જેવું નિગોદનું સ્થાન છે. દુમન્નના વર્ગો જેવા નિગોદના જીવો છે. સન્મના વણે જેવા વ્યવહાર રાશિના જીવે છે. જેમ દુશ્મન્ત્રમાંના વર્ષો માંથી જે વણે સન્મ– [ સારાં મંત્ર] માં આવે તે શુભ કહેવાય છે, તેમ નિગોદના જીવોમાંથી જે વ્યવહાર રાશિમાં આવે છે તે વિશિષ્ટ થાય છે. જેમ સન્મત્વમાંના જે વર્ષો પાછા દુમન્ત્રમાં વપરાય તે ઉચાટન દોષથી દૂષિત થાય, તેમ વ્યવહાર રાશિમાંથી નિગદમાં પાછા આવેલા જી નિગોદ જેવા થાય છે. પંડિતએ સ્વબુદ્ધિથી એવાં નાનાં મોટાં દષ્ટાંતે ૨જી લેવાં.
| નિવેદના છે બે પ્રકારની રાશિમાં છે. અવ્યવહાર અને વ્યવહાર. તેમાં નિદ સંજ્ઞાથી સામાન્યત: અવ્યવહાર રાશિનું ગ્રહણ થાય છે.
* સર્વ કેન્દ્રિય, દીન્દ્રિય, ત્રિન્દ્રિય અને ચતુરિન્દ્રિય જીવોને મન હોતું નથી. પયિ જીવોમાં જે સંજ્ઞી છે તેમને મન હોય છે, અસંસીને મન હોતું નથી.-જૈન સિદ્ધાંત.
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
२६०
શ્રી ખાત્માન પ્રકારૢ.
પ્રશ્ન—નિગેાદના જીવે સમસ્ત લેાકમાં વ્યાપીને રહેલા છે તે ઘનીભૃત [ ગાળા જેવા ] થતાં દૃષ્ટિપથ [ જોવા ] માં કેમ આવતા નથી ?
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઉત્તર—નિગેાદના જીવા અતિસૂક્ષ્મ નામકર્મના ઉદયથી એક શરીર આશ્રિ અનંત રહેલા છે તથાપિ ચચક્ષુથી દેખાતા નથી. જેમ ગધા ( વજ્ર ), કલેવર અને હિંગ વગેરેની બહુ પ્રકારની ગંધ પરસ્પર મળીને રહ્યાથી અન્ય વસ્તુને અથવા આકાશને સકીંતા થતી નથી, તેમ નિાદ જીવાના પરસ્પર આશ્લેષ ( મળવા ) થી તેમને પેાતાને સદાકાળ અતિ ખાધા રહે છે પણ અન્ય વસ્તુને તથા આકાશને સકીતા થતી નથી. જેમ ગંધાદિક વસ્તુની સત્તા નાકથી સમજાય છે પણ આંખથી જોઇ શકાતી જ નથી તેમ નિગેાદના જીવા શ્રીજિનવચનથી મનવડે જાણી ( માની ) શકાય પણ જોઇ શકાય નહિ. કેવલજ્ઞાની તેમને જોઇ શકે, જેમ સર્વોત્ર ઉડતી અતિ સૂક્ષ્મ રજ આંખે દેખાતી નથી અને રાશીભૂત થતી પણ જણાતી નથી; પરન્તુ આચ્છાદિત ( પાથરેલા ) વસ્ત્રપ્રદેશના છિદ્રમાં પડેલાં સૂર્યકિરણાનાં પ્રતિબિંબેમાં ઉડતી ત્રસરેણુ દેખાય છે, તેમ નિગેાદના વા દિવ્ય દષ્ટિથી દેખી શકાય છે.
પ્રશ્ન-નિગોદાદિ જીવ આહાર કરે છે છતાં તે કયા ગુણને લીધે ગુરૂતા પામતા નથી ?
ઉત્તર—જેમ પારા વિવિધ ધાતુઓને ખાતા છતાં ગરિષ્ઠતા [ભારેપણાને પામતેા નથી, ચંપાના પુલથી વાસિત અથવા કૃષ્ણાગરૂ ધૂપથી ધૂપિત વસ્ત્ર મૂલભારથી ગુરૂતા પામતું નથી, એક તાલે સિદ્ધ કરેલા પારા સાતેલા સાનુ પચાવી જાય તે પણ તેનુ તેલ વધતું નથી અને પખાલની અંદર પવન ભરવામાં આવે તેમ છતાં તેનું વજન વધતું નથી, તેમ જીવ પણ આહાર કરતા છતાં ગુરૂતામાં વધતા નથી.
પ્રશ્ન—નિગેાદના જીવો કયા કર્મોથી અનંતકાળ સુધી અતિ દુખિત હૈાય છે?
ઉત્તર—આ સંબંધી સંપૂર્ણ વિચાર જણાવવાને કેવલી સિવાય કોઇ સમ નથી. તાપણુ તેના આશય સમજાવવા સારૂં કિંચિત્ ક પ્રકાર કહેવામાં આવે છે. નિગેાદના જીવા સ્થૂલ આશ્રવ સેવવાને સમ નથી પરન્તુ તે એક એકને વિધીને એક એક શરીર આશ્રિ અનંત રહેલા છે; પૃથક પૃથક દેહરૂપી ગૃહથી રહિત છે, પરસ્પર દ્વેષના કારણ-ભૂત તેજસ કાણુ શરીરમાં સંસ્થિત છે અને અત્યંત સંકીણું નિવાસ મળવાથી અન્યેાન્ય વિધીને નિકાચિત વેર બાંધે છે, જે પ્રત્યેકને અનંત જીવા સાથે ઉગ્રપણે બંધાય છે, હવે જ્યારે એક જીવે એક જીવ સાથે
+ Air Pump થી તદ્દન વા રહિત કરેલી-Vacuum યુકત વસ્તુ જેવી નિહ પણ સાધારણ રીતે ખાલી કહેવાતી અને પછીથી પવન ભરેલી પખાલ સમજવી.
For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અધ્યાત્મજ્ઞાન નિરૂપણ પ્રમૈનેત્તર.
૨૬૧ બાંધેલું વૈર અજેય (છુટે નહિ તેવું ) છે. ત્યારે એક જીવે અનંત જી સાથે બાંધેલું વેર અનંત કાલે કેમ ન ગવાય? વળી તે વૈર વર્ધમાન થતાં તેથી પણ અનંત કાળ સુધી કેમ ન પહોંચે ? અર્થાત્ નિગદ જીવોનું વૈર દુષ્કર્મ અને તે ભેગવવાને કાળ અનંત છે. ગુપ્તગૃહ-(કેદખાના) માં પૂરાયેલા કેદીઓ જેમ પરસ્પર સંમર્દન ( દબાણ) થી પીડાયા છતાં આમાંથી કઈ મરે અથવા જાય તો હું સુખે બેસું ને ભક્ષ્ય પણ પ્રમાણમાં કંઈક વધારે મળે, એવી દુષ્ટ ભાવનાથી એક એક પ્રતિ નિકાચિત અત્યંત વૈર પૂર્વક કર્મ બાંધે છે જે વર્ષમાન થતાં તેમને અતિ દુષ્કત લાગે છે. તેમ નિગદ ના કમબંધ વિષે પણ સમજવું. જુઓ ! અતિ સાંકડા પાંજરામાં પૂરાયલ પક્ષીઓ અને જાળ વગેરેમાં સપડાયલાં માછલાં પરસ્પર વિબાધા ( પીડા-દુઃખ ) થી યુકત થયા છતાં અતિ દુઃખી થાય છે. બુધ કહે છે કે, ચેરને મરાતે અથવા સતીને અગ્નિમાં પ્રવેશ થતી કુતૂહલથી જેનાર દ્રષવિના પણ સામુદાયિક કર્મ બાંધે છે, જે નિયત (ખરેખર) અનેક પ્રકારે ભેગવવું પડે છે. એ પ્રમાણે જૈતુકથી બંધાયેલાં કર્મોને વિપાક અતિ દુઃખદાયી થાય છે તે પછી નિગોદ જીએ પરસ્પર બાધાજન્ય વિધથી અનંત જીવો સાથે બાંધેલાં કર્મોને ભેગ (પરિપાક) અનંત કાળ વીત્યા છતાં પણ પૂરે ન થાય તેમાં શું આશ્ચર્ય છે ?
પ્રશ્ન-નિગોદ જીવોને મન નથી તેમ છતાં તે તંદુલ મત્સ્યની પેઠે, જેને પરિપાક અનંત કાળસુધી પહોંચે એવાં કર્મ શાથી બાંધે છે ?
ઉત્તર-નિગોદ જીવોને મન નથી પણ અન્ય વિબાધાથી તેમને દુષ્કર્મ તે ઉત્પન્ન થાય જ. વિષ જાણતાં ખાધું હોય અથવા અજાણતાં ખાધું હોય તે પણ તે મારે જ. જાણવામાં હોય તો પિતે અથવા બીજા ઉપાય કરે તેથી કદાચિત બચી જાય; પરંતુ અજાણપણે તો મારી જ નાખે. તેવી જ રીતે મન વિના ઉત્પન્ન થયેલું પરસ્પર વૈર અનંત કાળે પણ ભોગવતાં પુરૂં થાય નહિ. નિગદના જીવને મન નથી પણ મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, કષાય, અને કાયાગ જે કર્મચાગનાં બીજ છે તે હોય છે.
અગીયાર અધિકાર. પ્રશ્ન-સર્વ વિશ્વ નિગદના જીવોથી પરિપૂર્ણ છે તેમાં કર્મો, અન્ય પુગલરાશિ અને ધર્માસ્તિકાયાદિ કેવી રીતે સમાય છે ?
ઉત્તર–જેવી રીતે ગાંધીની દુકાનમાં કપૂરને ગંધ પરેલ હોય છે તેમાં કસ્તુરી તથા જાયફલાદિ વસ્તુને ગંધ, પુષ્પાદિને ગંધ, સૂર્યને તડકે, ધૂપને ધૂમ, વાયુ, શબ્દ, ત્રસરેણુ (જાળીમાંથી આવતા સૂર્ય કિરણમાં દેખાતા રજકણો)
ગ્રંથકર્તાના સમયના કેદખાનાને ઉદેશી આ દષ્ટાંત છે તે ધ્યાનમાં રાખવું.
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ભગવાન શ્રી પાર્શ્વનાથજી.
ઘણાખરા જૈનેતર સંશોધકોને મતે પણ શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન એતિહાસિક પુરૂષ છે.
- શ્રી નેમિનાથ પ્રભુના નિર્વાણ પછી ૮૩૭૫૦ મેં વર્ષે શ્રી પાર્શ્વનાથ પ્રભુ નિર્વાણ પામ્યા છે.
આજથી પ્રાયઃ ૨૮૦૦ વર્ષ પૂર્વે ઇતિહાસ પ્રસિદ્ધ પવિત્ર મનાતી બનારસી નગરીમાં આ દિવ્ય પુરૂષને ઈવાકુવંશીય અશ્વસેન રાજાની વામા રાણીના ગર્ભથી પશદશમી (માગશર વદી ૧૦) રેજ ( ભગવાન પાર્શ્વનાથ સ્વામીને) જન્મ થયે હતો.
યુવાવસ્થા પ્રાપ્ત થયા પછી કુશસ્થલાધિપતિ રાજા પ્રસેનજિતની કન્યા પ્રભાવતીની સાથે વિવાહ થયો હતો. ત્રીશવર્ષ સુધી ગૃહ થાવસ્થામાં રહી સર્વ પરિગ્રહને ત્યાગ કરી ચારિત્ર લઈ ઘોર તપસ્યા કરવા લાગ્યા. કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થતાં સુધીના દરમ્યાનના યાસી દિવસ દેવ અને મનુષ્ય આદિના અનેક ઉપસર્ગ ઉપસ્થિત થતાં ધ્યાન અને તપમાંથી ચલિત ન થયા. છેવટે લોકલેક કેવળજ્ઞાન, કેવળદર્શન પ્રગટ થયું. પછી સીતેર વર્ષ સુધી ઉપદેશદ્વારા ધર્મપ્રચાર ખૂબ કર્યો, અનેક ભાવિને તાર્યા, સો વર્ષનું આયુષ્ય ભેગવી શ્રાવણ સુદ ૮ના રેજ સમેતશિખર પર્વત ઉપર મેક્ષ પ્રાપ્ત કર્યું.
પાર્શ્વનાથ ભગવાનને શુભદત્ત, આર્યપ, વશિષ્ઠ, બ્રહ્મચારી, સેમ, શ્રીધર, વીરભદ્ર અને યશસ એ આઠ પટ્ટ શિષ્ય હતા. શુભદત્ત વગેરે સમાય છે; જેવી રીતે વિચક્ષણ પુરૂષના હૃદયમાં શાસ્ત્રપુરાણવિદ્યા હોય છે તેમ છતાં વેદ, સ્મૃતિ, વ્યાકરણ, કેષ, જયોતિષ, વૈદ્યક, આશિષ , રાગ, મંત્ર, આમ્નાય (પરંપરાગત વિધાન ), ધ્યાન, મંત્ર, તંત્ર, કલા, વાર્તાવિનોદ, સ્ત્રીવિલાપ, દાન, શીલ, તપ, ભાવ, ક્ષાન્તિ ( ક્ષમા ), ધૃતિ, સુખ, દુઃખ, સત્વ, રજ, તમ, કષાય, મૈત્રી, મોહ, મત્સર, શંકા, ભય, નિર્ભય, આધિ વગેરે સમાય છે; અને જેવી રીતે વનખંડ-જંગલમાં રેણુ, ત્રણ, સૂર્યને તડકે, અગ્નિનો તાપ, પુપિને ગંધ, “ તુ, પશુ પક્ષીના શબ્દ, વાદિત્રના નાદ, પાંદડાના મર્મર ( ખડખડાટ ) વગેરે સર્વ સમાઈ જાય છે; તથાપિ અવકાશ રહે છે તેવી જ રીતે સર્વ લેક નિગદમાં સદા પરિપૂર્ણ છતાં સર્વ કર્યો તેમાં સમાય છે એટલું જ નહિ પણ બેથી નિચિત (ખિચખીચ ભરાયેલું) છતાં તાદશ અવકાશ રહે છે. (ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ભગવાન શ્રી પાર્શ્વનાથજી.
૨૬૩
1---
-
મુખ્ય ગણધર થયા. એમના પછી અનુક્રમે હરિદત્ત, આર્યસમુદ્ર, પ્રભ અને કેશી ગણધર થયા. જેમના શ્રાવક મહાવીર ભગવાનના પિતા હતા. તે પછી અઢીસેંહ વર્ષ પછી મહાવીર પ્રભુને જન્મ થાય છે. જેનેતરે ઈતિહાસવેત્તા પ્રથમ તો પાશ્વનાથ ભગવાનને કાલ્પનિક વ્યક્તિ અને પિરાણિક માનતા હતા, પરંતુ બદ્ધ અને જેના પ્રાચીન ગ્રન્થોના અભ્યાસ પછી તેઓની તે માન્યતા ફરી અને પાર્શ્વનાથ ભગવાનને ઐતિહાસિક પુરૂષ માનવા લાગ્યા છે જે પશ્ચિમાત્ય વિદ્વાનો હરમન જેકેબી, વીસેટ સ્મિથ, હૈ. ગોએરીને, ડૉ. પ્લેસેનપ વગેરે છે. પાર્શ્વનાથ ભગવાનના સમયમાં ચારવ્રત (ચતુર્યામ ધર્મ પ્રચલિત) હતા. અને મહાવીર ભગવાને અહિંસાદિ પાંચ પ્રકારને ધર્મ ( પાંચ મહાવ્રત) ઉપદેશી પ્રચલિત કરેલ છે. કાલ આશ્રી અને મનુષ્ય સ્વભાવ-પ્રકૃતિને લઈ તે ફેરફાર થાય છે. જે હકીકત કલ્પસૂત્રમાં છે તે સર્વ વિદિત છે.
જે ચરિત્રનાયક પ્રભુને થયાં આજે ત્રણ હજાર વર્ષ વીતી ગયા છતાં તે પુરૂવાદાણું પાર્શ્વનાથ ભગવાનનું નામ જેના હૃદયમાં પૂજ્યભાવે, ભક્તિપૂર્વક વર્તમાનમાં બિરાજમાન છે. પાર્શ્વનાથ ભગવાનનું નામ, મરણ, ધ્યાન વગેરે વિનાશક છે, એમ જેનાના અનેક ગ્રંથમાં કહેવામાં આવેલ છે. ક૫સૂત્રમાં જે ચરિત્ર આવેલ છે તે ઘણું ટૂંકું છે; પરંતુ પાર્શ્વનાથ ભગવાનનું વિસ્તારપૂર્વક જીવન નીચે જણાવેલા અનેક ચરિત્ર ગ્રંથમાં આવેલ છે. જીજ્ઞાસુઓએ તે મનનપૂર્વક વાંચવા જેવું છે.
૧ શ્રી પદ્મસુંદરગણિ કૃત પાર્શ્વનાથચરિત્ર.વિક્રમ સં. ૧૧૩૯ કલેક ૧૦૨૪. ૨ શ્રી દેવભદ્રસૂરિકૃત સંસ્કૃત પ્રાકૃત શ્લેક ૯૦૦૦) સં. ૧૧૬૫. ૩ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય કૃત ત્રિષષ્ઠિપુરૂષચરિત્ર સં. ૧૨૨૦. * શ્રી માણિકચંદ્રકૃત (સંસ્કૃત) સં. ૧૨૭૭ કલેક પર૭૮. ૫ શ્રી ભાવદેવસૂરિકૃત સં. ૧૪૧૨ લોક ૬૪૦૦. ૬ શ્રી હેમવિજયગણિકૃત શ્લેક ૩૧ ૭ (સંસ્કૃત) સં. ૧૬૩૨. ૭ શ્રી ઉદયવીરગણિકૃત ચરિત્ર લોક ૫૫૦૦) સં. ૧૬૫૪. ૮ શ્રી વિનયચંદ્ર કૃત કલેક ૩૯૮૫ (સંસ્કૃત) ૯ સર્વાનંદસૂરિ કૃત તડપત્ર ૩૪૫ ( , )
દિગંબર સંપ્રદાયમાં વાદિરાજ કૃત, માણિકયચંદ્ર જૈન ગ્રંથમાળા તરફથી પ્રગટ થયેલ છે, તેમ તે સંપ્રદાયના અન્ય મહાશયોની કૃતિઓ પણ સાંભળવા પ્રમાણે છે.
પાર્શ્વનાથ ભગવાનની સ્તુતિઓ, કાવ્યો અને તેત્રે કે જે માંગલિક
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
કાર્યોમાં વિનનિવારણ ગણાય છે તેવા અનેક પ્રચલિત છે. બીજા તીર્થકર ભગવાને કરતાં પાર્શ્વનાથ ભગવાન માટે આ વિશિષ્ટતા છે.
હિંદુસ્તાનના જુદા જુદા શહેર, ગામમાં જ્યાં જ્યાં પાર્શ્વનાથ ભગવાનના મંદિરે છે ત્યાં ત્યાં જુદા જુદા નામથી પૂજાય છે. જાણવામાં આવેલ સ્થળે ઓળખાતા નામ સાથે નીચે મુજબ છે. ૧ કલિકુંડ
પાર્શ્વનાથ ૨ કાકા ૩ કન્સારી
ખંભાત. ૪ ટાંકલા ૫ નવપલ્લવ ૬ થંભન ૭ ઉમરવારી
સુરત. ૮ વાડી
પોહન. ૯ કલ્યાણી ૧૦ પલવીયા
પાલનપુર ( ઢીમા) ૧૧ કેશરીયા ૧૨ ગંભારી
ગુજરાત ૧૩ ગાડલીયા
મંડાલ ( ગુજરાત) ૧૪ ચિંતામણી
લખને, આગ્રા, મુર્શિદાબાદ, બિકાનેર, મેડતા, પાટણ, સાદરી,
જેસલમેર. ૧૫ જગવલ્લભ
મેવાડ, અમદાવાદ. ૧૬ જિરાફેલા
સિરોહી, અમદાવાદ, ગેઘા. ૧૭ જોટવા
મહેસાણ. ૧૮ નવપલ્લવ
માંગરોળ (કાઠીયાવાડ) ૧૯ ચંપા પાર્શ્વનાથ
કચ્છ. ૨૦ ધૃતકલ્લોલ
વિહુરા (મારવાડ), મુંબઈ
મુર્શિદાબાદ. ૨૧ દાદા
વડોદરા. ૨૨ નવખંડા
પાટણ (ગુજરાત), ગોઘા. ૨૩ નવલvખા
પાલી (મારવાડ) ૨૪ નાકડા
બાલેતા (મારવાડ ) ૨૫ નાડલાઈ
(મારવાડ) નાંદલાઈ. ૨૬ પંચાસરા
પાટણ (ગુજરાત) ૨૭ ફલવધિ
ફલેધી (મારવાડ )
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૨૮ વરકાણા
૨૯ ભાભા ૩૦ ભદ્રાવતી ૩૧ ભિડભંજન
૩૨ મકક્ષીજી
૩૩ મનમેાહન
૩૪ મનરગા
૩૫ ગાડીજી ૩૬ કરેરા
૩૭ અમીઝરા
૩૮ અંતરીક્ષજી
૩૯ અજારા
૪૦ શ્રી શ ંખેશ્વરજી
૪૧ લાઢણપાર્શ્વનાથ
www.kobatirth.org
ભગવાન શ્રી પાઘનાથ.
""
""
""
""
,,
""
,,
""
""
39
""
""
""
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૬૫
( મારવાડ ) વરકાણા. ( ગુજરાત પાટણ. ખીરાર.
ઉના ( કાઠીયાવાડ ), ખેડા મકક્ષીજી ( ગ્વાલીયર ) પાટણ ( ગુજરાત મ્હેસાણા ( ગુજરાત ) અજમેર, પાલી, ઉદયપુર, ભાવનગર, મુંબઇ.
( ઉદયપુર નજીક ) કરેા. ગીરનારજી તી. આકાલા પાસે ( તી ). અંજાર ( કાઠીયાવાડ ). શમેશ્વર ( ગુજરાત ). ડભાઇ ( ગુજરાત ).
""
ઉપર પ્રમાણે જુદા જુદા ગામોમાં જુદા જુદા નામથી પ્રતિષ્ઠિત પાર્શ્વનાથ પ્રભુ પૂજાય છે.
For Private And Personal Use Only
આ સિવાય શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાનના જુદા જુદા ૧૦૮ નામેા છે અને ભૂતકાળમાં કઇ શહેરામાં પ્રતિષ્ઠીત થયેલ હશે અને તે નામથી પણ પૂજાય છે તેનું એક કાવ્ય સ. ૧૮૮૧ ના ફાગણ માસમાં શ્રી ખુશાલવિજયજી શિષ્ય ઉત્તમવિજયજી મહારાજનું રચેલું મળી આવેલું છે તે આ નીચે આપી આ લેખ પૂર્ણ કરવામાં આવે છે.
પુરૂષાદાણી પાર્શ્વદેવ નામમાળા.
પાસ જિનરાજ સુણિ આજ શંખેશ્વરા, પરમ પરમેશ્વરા વિશ્વવ્યાપ્યા; ભીડ ભાંગી જરા જાદવાની જઈ, થિર થઇ “ શંખપુરી” તામ થાપ્યા. પાસ૦ ૧ સારિકરિ સાર મનેાહારિ મહારાજ તુ, માન મુઝ વીનતી મન્નમાચી; અવર દેવાતણી આસ કુણુ કામની, સ્વામીની સેવના એક સાચી. તૂહી અહિન્ત ભગવન્ત ભવ તારણા, વારા વિષમ ભય દુઃખ વાટે; તુહી સુખકારી સારણેા કાજ સહુ, તુંહી મનેહારણે સાચ માટે અંતરીક, અમીઝરા, પાસપંચાસરા, ભાંયરાપાસ, ભાભા ભટેવા; વિજય ચિન્ત મણિ, સામ ચિન્તામણિ સ્વામી સીપ્રાતણી કરો સેવા. વૃદ્ધિ પાસ, મનમેહના, મગસિયા, તારસટ્ટા, નમુ નાંહિ તેાટા; સકખલેચા પ્રભુ આસ ગુલ અજિયા, અભણા, થભણા, પાસ મેટા, પાસ૦ ૫
પાસ ૪
પાસ૦ ૨
પાસ૦ ૩
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ગેબી, ગેડી, પ્રભુ નીલકંઠા નમું હલધરા, સાંમલા, પાસ પ્યારા; સુરસરા કંકણું પાસ દાદા વલી, સૂરજ મંડણ નમું તરણુતારા. પાસ. ૬ જગતવલ્લભ, કલિકુંડ, ચિંતામણિ, લેઢણા, સેરિસા, સ્વામિ નમિયે; નાકેડ, ન્હાવલા, કલિયુગા રાવણા, પિસીનાપાસ નમિ દુઃખ દમિર્યો. પાસ ૭ સ્વામીમણિક નમું નાથ સારડિયા–નકડા જેરવાડી જમેશા કપલી દોલતી ‘પ્રસમિયા ” મુંજપુરા, ગાડરીયા પ્રભુ ગુણ ગિરેશા. પાસ ૮ હમીર પુરપાસ પ્રણમું વલી નવલખા, ભીડભંજન પ્રભુ ભીડ ભાગે; દુઃખભંજન પ્રભુ ડિકરીયા નામું, પાસ જીરાવલા જગતજાગે. પાસ ૯ ઉજજંતિ ઉજજેણિયે સહસફણી સાહેબા, “મહિમદાવાદ” કોકો કહેરા; નારિંગા ચંચૂ ચલ્લા ચવલેસર, તવલી ફલવિહાર નાગૅદ્રનેરા. પાસ ૧૦ પાસ કલ્યાણ ગંગાણિયા પ્રણમિયે, પલ્લવિહાર નાગૅદ્રનાથા; કુર્કટ ઈશ્વર પાસ છત્રા અહિ, કમઠદેવે નમ્યા શક્ર સાથા. પાસ૦ ૧૧ તિમિરોગો પ્રભુ દૂધિયા વલ્લભા, શંખલ વૃત કલ્લોલ બૂઢા; ઢીગડમલ્લ પ્રભુપાસ ઝોટીંગજી, જાલમહિમા નહીં જગતગૃઢા. પાસ૦ ૧૨ ચારવા જિનરાજ ઉદ્દામણિ, પાસ અન્નાવરા નેવ નંગ; કાપડેરા વજે પ્રભુ છે છલી, સુખસાગર તણા કરે સંગા. પાસ. ૧૩ વિજજુલા કરકંડ મંડલીકાવળી, મુહુરિયા શ્રીફલેધી અનિંદા,
આ કુલપાક કંસારિયા ડંબરા, અનિયલા પાસ પ્રણમું આનંદા. પાસ ૧૪ નવ્વસરી નવપલ્લવા પાસજી, શ્રીમહાદેવ વરકાવાસી, પકલ ટાંકલ, નવખંડા નમું, ભવતણી જાય જેહથી ઉદાસી. પાસ) ૧૫ મન્નવંછિત પ્રભુ પાસજીને નમું, વલી નમું નાથ સાચા નગીના; દુઃખદેહગ તજી સાધુમારગ ભજી, કર્મના કેસરીથી ન બીના. પાસ. ૧૬ અશ્વગૃપનંદ કુલચન્દપ્રભુ અલવર, બીબડા પાસ કલ્યાણરાયા; હવે કલ્યાણ જસ નામથી જય હવે, જનની વામાને ધન જેહ જાયા. પાસ૧૭ એકશત આઠ પ્રભુ પાસ નામે થુમ્યા, સુખસંપત્તિ લૉ સર્વ વાતેં; ત્રાદ્ધિ યશ સંપદા સુખ શરીરે સદા, નાહી મનાં માહિરે કઈ વાતે. પાસ૧૮ સાચ જાણી રત મન્નમાહરે ગમે, પાસ હૃદયે એ પરમ પ્રીતે; સમીહિત સિદ્ધિ નવનિદ્ધિ પામે સહુ, મુજથકી જગમાં કેન જીતે. પાસ. ૧૯ કાજસહુ સારજે શત્રુ સંહારજે, પાસ શંખેસરા મોજ પાઉં; નિત્ય પરભાતિ ઉઠી નમું નાથજી !, તુઝ વિના અવર કુંણ કાજે ધ્યાઉં. પાસ૨૦ અઠાર એકાસિયે ફીલગુણ માસિએ, બીજ કજજલ પખે છંદકરિય; ૌતમ ગુરૂતણા વિજયખુશાલને, ઉત્તમું સંપદા સુખરિય. પાસ ૨૧ 20ઝ
(સંગ્રાહક-ગાંધી.)
For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભગવાન મહાવીર સંબંધી થોડી હકીકત.
ભગવાન મહાવીર સંબંધી મુખ્ય થોડી બાબતો.
0
-
-
-
GKK's
( સંગ્રાહક મુનિશ્રી જયંતવિજયજી-શિવપુરી) સર્ગ કલાક
ભગવાન પ્રાગત વિમાનથી ઍવીને ત્તરા નક્ષત્રમાં ક આવ્યું છે તે આષાઢ શુદિ ૬ ને દિવસે દેવાનંદાની કુક્ષીમાં આવ્યા. આગે (ગુ. ભાદરવા ) વદિ ૧૩ હસ્તત્તરા નક્ષત્રમાં ચંદ્ર આવ્યું હતું ગર્ભ હરણ. ચાંદ સ્વપ્ન-હાથી, બળદ, સિંહ, ઉમાદેવી, માળા, ચંદ્ર, સૂર્ય, મહાધ્વજ પૂર્ણભ, પવાર, સમુદ્ર, વિમાન, નિરાશા અને અગ્નિ. નવમાસને સાડાસાત દિવસ ગર્ભમાં થયા પછી ચિત્ર શુદિ ૧૩ ને દિવસે
સ્તત્તરા નક્ષત્રમાં ચંદ્ર આવ્યું છતે જન્મ થયેા. ,, ૧૦૩ કાંઇક ન્યૂન આઠ વર્ષે આમલકી કીડા
૧૧૯ કાંઇક અધિક આઠ વર્ષે લેખશાળા મોચન; ઈદ્ર વ્યાકરણત્પતિ ૧૨૩ શરીરની ઉંચાઈ સાત હાથની. ૧૫૬–પછે ભગવાનની ૨૮ વર્ષની ઉમ્મરે તેમના માત પિતા ૧૨ મે દેવલેકે ગયા
ત્યાંથી ચવીને પશ્ચિમ મહાવિદેહમાં માસે જશે. ૧૬૯ દીક્ષા લીધા પહેલાં એક વરસ સુધી વાર્ષિક દાન દીધું. ૧૯૯ ભગવાને ૩૦ વર્ષની ઉમ્મરે માગશર ( ગુદ કારતક ) વદિ ૧૦ ને દિવસે
હસ્તોતરા નક્ષત્રમાં ચંદ્ર આવ્યું તે છેલ્લે પહોરે છઠતપથી એકલા દીક્ષા લીધી અને તેજ વખતે મન:પર્યવ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. ભગવાને પાંચ અભિગ્રહ લીધા તે--૧ પ્રાયમેન રહેવું–૨ હાથમાં ભોજન કરવું–૩ ગૃહસ્થને વિનય ન કરે -૪ અપ્રીતિવાળા ઘરમાં રહેવું નહિ-૫ શરીરથી કાઉસગધ્યાનમાં હમેશાં રહેવું. શાલિશીર્ષ ગ્રામે કટપૂતનાને શીતપસર્ગ સહન કરતાં ભગવાનને ઉત્કૃષ્ટ લકાવધિજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. તૃભક ગ્રામની પાસે જુવાલિકા નદીને ઉત્તર કાંઠે અવ્યકત ચત્યની
પાસે સ્યામાક નામના ગૃહના ક્ષેત્રમાં શાલવૃક્ષની નીચે ઉત્કટ આસને છટ્ટ
આ લેખમાનાં નામ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય રચિત મહાવીર ચરિત્રમાંથી લખાયેલ છે, કે જેથી શ્રી મહાવીર પ્રભુ ચરિત્ર એતિહાસિક દષ્ટિએ સાહિત્ય રસીક લેખકને કેટલીક સગવડતા પ્રાપ્ત થાય તે દૃષ્ટિએ સંગ્રાહક મુનિશ્રીએ પ્રયત્ન કરેલ છે. અન્યને પણ જાણવા લાયક છે.
(માસીક કમીટી. )
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. તપથી વિજય મુહૂર્તમાં વૈશાખ શુદિ ૧૦ ને દિવસે હોતરા નક્ષત્રમાં ચંદ્ર
આવ્યું તે દિવસના ચોથે પહેરે ભગવાનને કેવલજ્ઞાન થયું. ૪ ૪૭૯ છઘસ્થપણામાં ભગવાને ઘેર અભિગ્રહ લીધે–રાજ કન્યા હોય અને દાસી
પણને પામી હોય–પગમાં બેડી હેય-મસ્તક મુંડાવેલું હોય–ઉપવાસી હોય શેકથી રોતી હોય, એક પગ ઉંબરાની અંદર અને એક પગ ઉંબરા બહાર હોય, ભિક્ષાચરને સમય વ્યતીત થઈ ગયો હોય અને તેજ બાઈ સુપડાના ખુણામાં નાંખેલા અડદના બાફલા વહોરાવશે તોજ લઈશ અન્યથા નહી,
આ અભિગ્રહ પાંચ માસ અને પચીસ દિવસે પુરો થયે. ૪ ૬પર થી ૬૫૮ ભગવાનની તપસ્યા–૧ માસી-૧ પાંચ દિવસ ન્યૂન છ માસી-૯
ચમાસી-૨ ત્રીમાસી, ૨ અઢી માસી-૬ બે માસી-૨ દોઢ મારપી-૧૨ માસક્ષમણ-૭૨ પલક્ષમણ-૧૬ દિવસમાં ભદ્રાદિ પ્રતિમાં ત્રણ-૩૬ દિવસ અઠમબાર-૪૫૮ દિવસ છઠ બસો ઓગણત્રીશ-૩૪૯ દિવસ પારણાના કુલ
૧૨ વરસ અને ૬ મહીના–બધી તપસ્યા નિર્જલ. ૧૩ ૨૨ થી ૩૪ કાર્તિક ( ગુ. આ ) વદી અમાવાસ્યાની શત્રિના પાછલા પહોરે
સ્વાતિ નક્ષત્રમાં છઠ્ઠ તપ કરીને ૨૯ વર્ષ પછ માસ કેવલપર્યાય પાળીને
મેક્ષે ગયા. ૧૩ ૭૨ ૩૦ વર્ષ ગૃહસ્થપણામાં અને ૪ર વર્ષ દીક્ષા પર્યાયમાં એ પ્રમાણે ભગવાનનું
ઉર વર્ષનું આયુષ્ય હતું.
-
-
હવેથી મહાવીર ચરિત્રમાં આવતા મનુષ્ય, દેશ, નગર, નદીઓ
વગેરેના વિશેષ નામે આપીએ છીએ.
શ્લોક
ભરતક્ષેત્ર. બ્રાહ્મણકુંડ. ઋષભદત્ત, કૌડાલસ ગેત્ર. દેવાનન્દા, જાલન્ધર ગોત્ર. ક્ષત્રિયકુંડ ગ્રામ. સિદ્ધાર્થ રાજા-જ્ઞાતલ. ત્રિશલારાણું. નંદિવર્ધન (ભ. ના ભાઈ ). સુદર્શન ( ભ. ની બેન ). રાજા સમરવીર ( ભ. ના શ્વસુર ). યશોદા (ભ. ની ભાર્યા ).
૧૨૫
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભગવાન મહાવીર સંબંધી ઘેડી હકીકત.
૧૫૪ ૧૫૫
૧૫
૩૪ ૩૫ ૪૯
૪૯
પર
(૮ (૯
૧૧ર ૧૨૫
પ્રિયદર્શના ( ભ. ની પુત્રી ). જમાલિ ( ભ. નો જમાઈ ). જ્ઞાતખંડન ( ક્ષત્રિયકુંડમાં ). સોમઃ ( વિપ્રઃ ) ( સિદ્ધાર્થ રાજાનો મિત્ર દેવદુષ્ય લેનાર ). કુમાગ્રામ પહેલો ઉપસર્ગ-ગેપનો. સિદ્ધાર્થ વ્યંતર ( ભગવાનને માસીઆઈ ભાઈ). કલાક ગ્રામ પ્રથમ પારણું. બહુલવિપ્ર–પ્રથમ પારણું કરાવનાર. મોરાકમામ પ્રથમ ચામાસું. કંઈ ઝન્ત તાપસનું આશ્રમ,
મેરાક ગામમાં. આસ્થિક ગ્રામ-પહેલા ચોમાસામાં ભગવાન ગયા. શલ પાણીનો ઉપસર્ગ. થલપાણિયક્ષ. વર્ધમાન ગ્રામ-અસ્થિગ્રામનું પ્રથમનું નામ. વેગવતી નદી તે ગામની નદી. ધનદેવવણિક-સાર્થવાહ. ઇંદ્રશમ શુલપાણિને પૂજક. ઉપલપરિવ્રાજક નિમિત્તિઓ. મોરાકગ્રામ. અદક પાખંડી મોરાગ્રામ વાસી મંત્ર તંત્રાદિ કરનાર. વીરેષકર્મકૃત મોરાકગ્રામ. ઈદ્રશર્મા ઉત્તર ચાવાલસન્નિવેશ. દક્ષિણ ચાવાલ. સુવર્ણવાલુકા નદી ઉપરના બન્ને ગામની વચમાં છે. રૂપવાલુકા નદી. કનકખલાખ્યતાસામ વિતવાનગરીની પાસે. ચંડકૌશિક તાપસ. ચંડકૌશિક સર્ષ. ઉત્તર ચાવાલ સન્નિવેશ. નાગસેન ગૃહસ્થ ઉત્તર ચાવાલમાં પારણું કરાવનાર. વેતવી નગરી. પ્રદેશ રાજ-તવી નગરીને રાજ. સુરભિપુર નગર. ગંગાનદી. સિદ્ધદર નાવિક ગંગા નદીમાં નાવ ચલાવનાર. મિલ શકુનત્ત.
૧૧ ૧૯૫
૨૧૮
૨૮ ૦ ૨૮૧ ૨૮૬
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
૨૯૪ 308
૩૧૫ ૩૨૫ ૩૪૧ ૩૪૯ ૩૫ર ૩૭૦
હ૭૧
૩૭૩
૩૭૪
૩૭૯ 3८८ ३८५
૩૯૮
૩૯૯ ૪૧૩ ૪૧૯
સુદાઢ નાગકુમાર ભગવાનને નાવમાં ઉપસર્ગ કરનાર. મથુરાપુરી. જિનદાસ મથુરાપુરીમાં કંબલ ચંબલનો રક્ષક. કંબલ શંબલ વૃષભ. ભંડીરવણયક્ષ. કંબલ શંબલ નાગકુમાર દેવો. પુષ્પ સામુદ્રિક શાસ્ત્રવેત્તા.
ધુણાક ગ્રામ. રાજગૃહ નગર. નાલંદા ( તેની શાખા ) બીજી ચેમા. મંલિ મંખ્ય જતિને, ગોપાલક પિતા. ભદ્રા ગે શાલક માતા. શરવણ ગ્રામ
નું જન્મ ગ્રામ. ગોબહુલ વિપ્ર શરવણ ગ્રામમાં ગોશાલકનું જન્મ સ્થાન ગોશાલાને ધણી. વિજયબ્રષ્ટિ રાજગૃહ નગરમાં ભગવાનને પારણું કરાવનાર, આનંદ ગૃહસ્થ સુનંદ ગૃહસ્થ કાલાક ગ્રામ બહુલ વિપ્ર કલ્લાક ગ્રામ સ્વર્ણખલ ગ્રામ બ્રાહ્મણ ગ્રામ નંદ ઉપનંદના પાડાવાળું. નંદ બ્રાહ્મણ ગ્રામ ભગવાનને પારણું કરાવનાર. ઉપનંદ
, ગોશાલાએ ઉપનંદનો પાડા બાળી નાખે તે. ચંપા નગરી ત્રીજું ચામાસું. કલાક ગ્રામ. વિદ્યુન્મતિ દાસી ( ગ્રામે શતનયઃ ) સિંહ ( કલ્લાક ગ્રામમાં ). પત્રકાલ ગ્રામ સ્કન્દ: ( ગ્રામસુતઃ ) દન્તિલા દાસી પત્રકાલ ગ્રામમા. કુમારસન્નિવેશ ગ્રામ. ચંપકરમણીયોદ્યાન ઉપરોકત ગ્રામમાં. કુપનય કુલાલ ( કુંભાર ). મુનિચંદ્રાચાર્ય શ્રી પાર્શ્વનાથ શિષ્ય. વર્ધનસૂરિ ઉપરોકત આચાર્યના શિષ્ય. સોરાક ગ્રામ ઉપસર્ગ ચારિક હેરિકશંકાથી ભ૦ પકડાયા. સેમા ઉત્પલની બેન પાર્શ્વનાથ ભ. ની શિષ્યા તાપસણી. જયતિકા પૂઢ ચંપા નગરી એવું ચોમાસું. કૃત મંગલનગર.
४२६ ४२८
૪૩૦
૪૩૯ ૪૪૦
૪૪૬ ૪૪૭
४७७ ૪૮૨
४८७ ૪૮૯
For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મનનું રહસ્ય.
૨૭૧ 999999999999999999999 છે મનનું રહસ્ય અને તેનું નિયંત્રણ છે 969090909090909999968
ગતાંક પૃષ્ઠ ૨૪૯ થી શરૂ.
અનુ:–વિ. મૂ. શાહ મન અર્થાત્ કારણ શરીરમાંથી જ સંસ્કારે ઉગમ થાય છે. મનમાં જ સુખની સ્મૃતિ ઉઠે છે, ત્યારે મન વિષયનું ચિન્તન કરે છે. મનના સંક૯પમાં જ માયાનું મજબૂત આસન છે. અને તેમાંથી આસકિત ઉત્પન્ન થાય છે. મન જુદી જુદી જાતની યોજનાઓ રચે છે અને તેનાથી તે પોતે વિષયને આધીન થઈ જાય છે અને તેની પ્રાપ્તિ તથા ઉપભેગ માટે શારીરિક ચેષ્ટા કરવા લાગે છે. તે પોતાના પ્રયત્નમાં રાગ તથા શ્રેષને લઈને કયાંક નેહભાવ દેખાડે છે અને કયાંક ઉપેક્ષાભાવ દેખાડે છે. તેથી જ શુભ તથા અશુભ કર્મોના ફળ ભોગવવાં પડે છે. આ જન્મ તથા મૃત્યુરૂપ સંસાર-ચક્ર રાગદ્વેષ, ધર્મ અધર્મ, સુખ દુઃખના છ આની મધ્યમાં અનાદિ કાળથી વિનાવિરામ ચાલી રહેલ છે.
કેટલાક લોકોને દુધ રૂચે છે અને કેટલાકને નથી રુચતું, પરંતુ દુધની અંદર એ કઈ દોષ નથી. નિશ્ચયપૂર્વક મનની અંદર કોઈ એ વિકાર
દરિદ્રસ્થવિરાભિખ્યા પાખંડિનઃ ઉપરોકતનગરે. ૫૦૫ શ્રાવસ્તીનગરી. ૫૦૯ પિતૃદત્ત ગૃહસ્થ શ્રાવસ્તી નગરીમાં ) ગોશાલાને માંસ મિશ્રીત ખીર ૫૧૦ શ્રીભદ્રા તેની સ્ત્રી
ખવરાવનાર, શિવદત્તક નિમિતિઓ ,, પ૨૦ હરિ કુક ગ્રામ. ૫૨૭ લાંગલ ગ્રામ. પ૩૪ આવર્ત ગ્રામ ૫૪૨ ચોરાક ગ્રામ. ૫૪૮ કલંબુક ગ્રામ. ૫૪૯ મેઘ ઉપરોકત ગ્રામનો માલિક.
કાલહસ્તી ૫૫ લાટદેશ અનાર્ય દેશ. ૫૬૨ પૂર્ણકલશગ્રામ.
ભદ્દિલપુર પાંચમું ચોમાસું. ૫૬) કદલીસમાગમ ગ્રામ,
--(ચાલુ)
૪૯૦
For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
cો મામાનદ પ્રકાશ.
થાય છે, મનમાં જ એક દોષ છે એ નિઃસંદેહ છે. જ્યારે બાળક પોતાની માતાને જુએ છે ત્યારે તે સમજે છે કે તે પોતાનું પાલન પોષણ કરનારી અને સર્વ પ્રકારના સુખ આપનારી છે. તેવી સ્ત્રીને તેને પતિ સુખનું સાધન સમજે છે અને તે જ સ્ત્રીનો જયારે એકાદ દેષ દેખાય છે ત્યારે તેને પોતાને શિકાર સમજે છે. એ સ્ત્રી તે પ્રત્યેક સ્થિતિમાં તે જ છે, પરંતુ બાળક, પતિ અને દેષની વિચાર દષ્ટિ-માનસિક દેષને લઈને વિભિન્ન થઈ જાય છે.
આપણુ મનના આપણે પોતે જ સર્વશ્રેષ્ઠ ન્યાયાધીશ છીએ. એકાન્તમાં અથવા શાંત ઓરમાં જઇને એક કલાક સુધી અંત:પ્રેક્ષક કરે ત્યારે જ તમને તમારા મનના દેષ અને નબળાઈઓ સ્પષ્ટ જણાઈ આવશે.
શમના અભ્યાસથી મનમાં જે શાંતિ ઉત્પન્ન થાય છે તેને ઉપરતિ કહેવામાં આવે છે. સાધના દ્વારા મનને હૃદયમાં સ્થિર કરવું એ શમ છે. વાસનાને ત્યાગ એ જ શમ છે. મનને વિષયાકાર ન થવા દેવું, બાહ્યાવૃત્તિઓમાં ન ભટક્યા દેવું. એ અંતર્મુખવૃત્તિ કહેવાય છે.
સત્વાપત્તિ મનની એ અવસ્થા છે કે જ્યારે તે સર્વથી, નિર્મળતાથી પરિપૂર્ણ થઈ જાય છે. એનાથી ભાવ–સંશુદ્ધિ ( વિચારની શુદ્ધિ) તથા સત્વસંશુદ્ધિ (જીવનની શુદ્ધિ) થાય છે. એ જ્ઞાનની ભૂમિકા છે. - નિદ્રાવસ્થામાં મન હૃદયમાં-મુખ્ય પ્રાણમાં નિવાસ કરે છે.
પહેલી ભાવના જે આપણા મનમાં ઉઠે છે તે હું અને “મારૂં' હોય છે. છેવટની ભાવના અથવા વૃત્તિ હશે, તદાકારવૃત્તિ અને તે ત્યારે ઉત્પન્ન થાય છે કે જ્યારે આપણે અનુભવીએ છીએ.
ગાયે અનેક પ્રકારની હોય છે, તેના રંગ તથા આકાર–પ્રકારમાં તફાવત હોય છે, પરંતુ સોનું દુધ એક સરખું જ હોય છે. મનુષ્યના રીત રિવાજ, રહેણીકરણી, વસ્ત્રાભૂષણ, ખાનપાન આખા સંસારમાં જુદા જુદા હોય છે, પરંતુ ભાવ તથા વૃત્તિઓ એક જ હોય છે જુદા જુદા દેશમાં જુદી જુદી હોય છે, પરંતુ ભાષાઓના મૂળમાં જે ભાવ રહેલો છે તે એક જ હોય છે. એ વિભિન્નતા દ્વત અને અનેકન્ડમાં એકત્વની ઝલક રહેલી છે. નિદ્રામાં એક જ રસ, એક જ તત્વ છે. તેમાં સાને અનુભવ સરખે છે, જુદા જુદા ભાવને તેની અંદર સર્વથા અભાવ છે. એવી રીતે બધી વસ્તુઓની અંદર એક જ સજાતીય દ્રવ્ય છે અને તે આત્મા છે.
એક પક્ષી જ્યારે ચારેતરફ ઉડે છે અને તેને વિશ્રામનું સ્થાન નથી મળતું ત્યારે છેવટે જ્યાં તેને પુરી રાખવામાં આવ્યું હતું ત્યાં જ આવી જાય છે. એવી જ રીતે મન જ્યારે ચારેતરફ ભટકે છે અને તેને કયાંય ઉભા
For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મનનું રહસ્ય.
૨૯૩
રહેવાનું સ્થાન નથી મળતું ત્યારે છેવટે તે આત્માના આશ્રય લે છે. જરૂર.
આત્મા મનને મધનાર દારી છે.
મનને પારાની સાથે સરખાવવામાં આવે છે, કેમકે તે જુદા જુદા વિષયા ( પદાર્થા ) ઉપર ફેલાઈ જાય છે. તેની તુલના વાંદરાની સાથે કરવામાં આવે છે, કેમકે તે એક વિષયથી ખીજા વિષય ઉપર કુદ્યા કરે છે, તેને હવાની સાથે સરખાવવામાં આવે છે કે તે તેના જેવુ ચંચળ છે. તેની ઉપમા તેની પ્રચંડ વાસનાને કારણે ક્રોધાન્ય હાથીની સાથે પણ કરવામાં આવે છે. જેવી રીતે અગ્નિવર્ડ સીસું, સાવું વિગેરે પિગળી જાય છે તેવી રીતે કામકાધ રૂપિ અગ્નિ મનને ગાળી નાંખે છે.
મન પેાતાની અંદરથી આ ભૌતિક જગતને જાગ્રત અવસ્થામાં ઉત્પન્ન કરે છે અને સુષુપ્તિમાં પેાતાની અંદર એને સમાવી દે છે. ગ્રાહ્ય તથા ગ્રાહક એક જ છે. બાહ્યાકાર તથા વિષયાકાર અનેલી મનેવૃત્તિને જ પદાર્થ કહેવામાં આવે છે; આ એક વિચાર—સરણી છે.
મનમાં ઈચ્છાશકિત તથા દૃષ્ટિ જુદી જુદી હૈાય છે. પરંતુ શુદ્ધ ચિત્તમાં ઇચ્છા તથા દૃષ્ટિમાં ભેદ નથી હાતે. તેની અંદર ઇચ્છાશકિત તથા દ્રષ્ટિના સચાગ થઇ જાય છે અને પછી તે એક ખીજાથી જુદા પડતા નથી.
માનસિક વૃત્તિઓનું કાર્યં આવરણ-ભંગ અર્થાત્ પદાર્થો ઉપર રહેલ અવિદ્યાના પડદાને દૂર કરવાનુ છે. સ્થૂલ અવિદ્યા સર્વ પદાર્થાને ઢાંકી રહેલી છે. જ્યારે પડદો દૂર થઇ જાય છે ત્યારે પદાર્થોના પ્રત્યક્ષ સ ંભવ થઈ જાય છે. વૃત્તિએ અવિદ્યાનું આવરણ દૂર કરે છે, જ્યારે આપણે લેાકાનાં ટાળામાંથી પસાર થતા હોઇએ છીયે ત્યારે દૃષ્ટિમાં કેટલાક માણસે આવે છે અને કેટલાક આપણી સામે હોય છે તે પણ આપણે તેને જોતા નથી, કેમકે આપણી સામે જે આવરણ હાય છે તેના પૂરેપૂરા ભંગ થયા હોતા નથી. જ્યારે તેના પૂરેપૂરો ભંગ થઈ જાય છે ત્યારે પદાર્થ આપણી સામે ઝળકવા લાગે છે,
જયારે મન તજી દીધેલા પદાર્થાની પ્રાપ્તિ માટે તેને ઇષ્ટ સમજીને લલચાવા લાગે ત્યારે વિવેકના દંડ ઉઠાવવા. તેનાથી તેનુ માથું નીચુ' થઇ જશે
અને તે શાંત થઇ જશે.
મન અત્યંત સૂક્ષ્મ હેાવાથી તેના સંબંધ બીજા મનેાની સાથે ઘણેા હોય છે. મનની શરીર ઉપર અસર થાય છે. મનમાં શાક હાવાથી શરીર દુળ થઇ જાય છે. તેના બદલામાં શરીરની પણ મન ઉપર અસર થાય છે. સ્વસ્થ શરીરમાં મન પણ રવસ્થ હોય છે. પેટમાં દરદ થવાથી મનમાં બેચેની પેદા
For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ર૭૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
થાય છે, શરીર મનની છાયા જ છે. એ મનની દ્વારા બનેલ એક સંચે છે જેમાં મન પિતાની શકિતઓ વિતરિત કરે છે. શુદ્ધ મનને અર્થ સ્વસ્થ શરીર થાય છે, જો કે સર્વથા એવું નથી હોતું.
બળવાન મનની અસર નબળાં મન પર થાય છે. એક બળવાન મનવાળા હિનેટીસ્ટ નબળા મનવાળા દશ બાળકોને સંમોહિત કરી શકે છે. મહાત્મા ગાંધીજીએ પોતાની માનસિક શકિતના બળથી લાખો મનુષ્યને ખાદી પહેરવા માટે તથા પોતાનું અનુકરણ કરવા માટે પ્રભાવિત કરી દીધા છે.
મનનું એક કિરણ બહાર જાય છે, વસ્તુના રૂપ તથા રંગમાં પરિણત થઈ જાય છે અને આવૃત કરી દે છે, ત્યારે જ્ઞાન થાય છે. એક પુસ્તકને પ્રત્યક્ષ સંભવ ત્યારે છે કે જ્યારે મને તેના આકારને યથાવત્ ગ્રહણ કરે. થોડા બાહ્યાચારની સાથે માનસિક રૂપ જ વિષય બને છે. જે કાંઈ વસ્તુ આપણે બહાર જઈએ છીએ તેની માનસિક મૂતિ આપણું મનમાં પણ ઉભી થાય છે.
પ્રત્યક્ષ જ્ઞાનનો બીજો સિદ્ધાંત એ છે કે બહાર કેવળ કંપની છે, પરંતુ મન તેને રૂપ, રંગ તથા આકૃતિ આપે છે. એવી અવસ્થામાં આપણે એને કેવળ માનસિક વિકાર અથવા માનસિક અવિદ્યા જ કહેશું
મનમાં ઐરા ( Aura ) હોય છે. તે માનસિક અથવા પ્રાણ સંબંધી હોય છે, ઓરા ( Aura ) એક પ્રકારનું તેજ છે જે મનમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે, જે લોકો મનને ઉન્નત કરે છે તેઓનું ઓરા ( Ara) અત્યંત ચમત્કારી હોય છે. તેને પ્રકાશ ઘણે દૂર જઈ શકે છે અને તે અનેક મનુષ્ય ઉપર પિતાને પ્રભાવ પાડે છે, જેઓ એ પ્રભાવની અંદર આવી જાય છે. આત્મિક ઐરા ( Aura) માનસિક કે પ્રાણિક ઐરા (Aura ) થી વધારે શકિતશાળી હોય છે. ભગવાન બૌધનું આત્મિક એરા (Aura ) ત્રણ માઈલ સુધી ફેલાઈ રહેલું હતું.
મનદ્વારા જ જગતું આભાસિત થાય છે. પરંતુ આશ્ચર્યની વાત છે કે દા સિવાય મનને કોઈએ જોયું નથી.
વાસના ભાવાપન્ન મનની એક અવસ્થા વિશેષ છે. વાસના બંધન છે અને સંક૯૫ અગ્નિ છે. સંકલ્પાગ્નિ વાસનારૂપી ઇંધન દ્વારા જાગૃત રાખી શકાય છે, જે આ આપણે ઇધન નાખવાનું બંધ કરી દઈએ તે અગ્નિ તેના ગર્ભમાં જ લીન થઈ જશે. જો આપણે વાસનાઓને ઉછેદ કરીને ચિંતન બંધ કરી દઈએ તે મન પરમાત્મા તરફ ખેંચાશે.
જે રેગ ભૌતિક શરીરને પીડા આપે છે તે તે ગાણ રોગ છેમુખ્ય રેગ તે વાસના છે જે મનને પીડા આપે છે,
For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વર્તમાન સમાચાર.
૨૭૫
રેગોનું પ્રારંભિક કારણ ખરાબ વિચારે છે કે જે શરીરને પીડા કરે છે. જો ખરાબ વિચારે નષ્ટ કરવામાં આવે તે શારીરિક રોગો પણ અંતહિત થઈ જાય. મનની પવિત્રતાને જ અર્થ સ્વસ્થ શરીર છે. - જ્યારે મને ઉત્તેજીત થાય છે ત્યારે શરીર પણ ઉત્તેજીત થાય છે, જ્યાં શરીર જાય છે ત્યાં મન પણ તેની સાથે જાય છે, જ્યારે મન તેમજ શરીર બને ઉત્તેજીત થઇ જાય છે ત્યારે પ્રાણ વિષમ થઈ જાય છે. એ વિષમ ગતિ ને લઈને આખા શરીરમાં કંપન શરૂ થાય છે, જેને લઈને ભેજનને યોગ્ય પરિપાક નથી થતો અને રોગ ઉત્પન્ન થાય છે. જે પ્રારંભિક કારણે દૂર કરવામાં આવે તે બધા રોગે આપોઆપ નષ્ટ થઈ જાય.
—ચાલુ
છે વર્તમાન સમાચાર.
દરેડ્ડ
POSADEQ@gae&DED કલકત્તા શહેરમાં કેનીંગ સ્ટ્રીટનાં ૯૬ માં આવેલ જૈન ઉપાશ્રયના મકાન (ચત્યાલયમાં) શ્રી મહાવીર પ્રભુ, શ્રી ઋષભદેવ ભગવાન અને શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનની પ્રતિમાઓ જેઠ શદ ૫ શુક્રવારના રોજ પધરાવેલ છે. ( પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવેલ છે. ) તેને અંગે અઢાઈ મહાત્સવ, શાંતિ સ્નાત્ર, સ્વામીવાત્સલ્ય વગેરે શુભ કાર્યોથી ભકિત કરી શાસનની વૃદ્ધિ કરી છે. આ માંગલિક કાર્ય બાળબ્રહ્મચારી શ્રી જૈન ગુરૂકુળના સંસ્થાપક સ્વર્ગવાસી મુનિ શ્રી ચારિત્ર વિજયજીના સુશિષ્યો મુનિરાજ શ્રી દર્શનવિજયજી, મુનિરાજ શ્રી જ્ઞાનવિજ્યજી,
શ્રી ન્યાયવિજયજીના ઉપદેશથી થયેલ છે. ત્યાંના શ્રી સંઘના અગ્રેસરો શેઠ શ્રી નરોતમદાસ જેઠાભાઈ, રતનજી જીવણદાસ, ઈદજી લાલજી દોશી, અંબાલાલ ધરમચંદ અને દેવકરણ ગોકળદાસ વગેરે શ્રદ્ધાળુ બંધુઓના તરફથી આમંત્રણ થયેલ છે. આ સભાને ૩૫ માં વાર્ષિક મહોત્સવ–
સભાની વર્ષગાંઠના મંગળમય દિવસ જેઠ સુદ ૭ અને પ્રાતઃસ્મરણીય શ્રી વિજયાનંદસૂરીશ્વરજી ( આત્મારામજી) મહારાજની જેઠ સુદ ૮ ના રોજ આ સભાએ ઉજવેલ જયંતી.
આ સભાને પાંત્રીસમું વર્ષ પુરૂં થઈ જેઠ સુદ ૭ ના રોજ છત્રીસમું વર્ષ બેસતું હોવાથી દરવર્ષ મુજબના કાર્યક્રમ અને ધેરણ અનુસાર નીચે મુજબ ધાર્મિ કાર્યો કરવામાં આવ્યાં હતાં.
૧ જેઠ સુદ છે રવીવારના રોજ આ સભાના મકાન (આત્માનંદ ભવન ) ને ધ્વજા તેરણ વગેરેથી શણગારી સવારના આઠ વાગે પ્રથમ પ્રાતઃસ્મરણીય શ્રી વિજયાનંદસૂરીશ્વરજી ( આત્મારામજી) મહારાજની છબી પધાવી સભાસદોએ પૂજન કર્યું હતું, ત્યારબાદ નવવાગે સભાના મકાનમાં પ્રભુ પધરાવી આચાર્ય શ્રીમદ વિજયવલભસૂરિ મહારાજ
For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ર૭૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
કત શ્રી પંચતીર્થની પૂજા ભણાવવામાં આવી હતી ચતુર્વિધ સંઘે તેમાં ભાગ લીધો હતે. અને પૂજામાં પધારેલા બંધુઓને આ સભાના સેક્રેટરી શેઠ હરજીવનદાસ દીપચંદ તરફથી દુધ પાર્ટી આપી સાકાર કરવામાં આવ્યો હતો.
તેજ દિવસે સ જે ક. ૫-૫૦ ની ટ્રેનમાં ( દરવર્ષ મુજબ પ્રાતઃસ્મરણીય આચાર્ય શ્રીમદ વિજયાનંદસૂરીશ્વરજી ( આત્મારામજી) મહારાજની જયંતી જેઠ સુદ ૮ સેમવારના રોજ ઉજવવાની હોઈ ) શ્રી સિદ્ધાચળજી (પાલીતાણા ) સુમારે ચાળીશ સભાસદ બંધુઓ ગયા હતા.
૨ જેઠ સુદ ૮ સેમવારના દિવસે શ્રી સિદ્ધાચળજી ઉપર શ્રી આદિશ્વર પ્રભુના મંદિરમાં આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરિ કૃત શ્રી નવાણું પ્રકારી પૂજા બહુ જ આનંદ અને ઉત્સાહપૂર્વક ભણાવવામાં આવી હતી. દેવગુરૂની સુશોભિત આંગી રચવામાં આવી હતી તથા પુરબાઈની ધર્મશાળામાં પ્રિતિભોજન કરવામાં આવ્યું હતું. ગુરૂભકત શ્રી શેઠ લાલચંદભાઈ ખુશાલચંદ બાલાપુરવાળા તરફથી તે માટે આર્થિક સહાય ગુરૂભકત માટે મળેલ છે.
વિજાપુર (ગુજરાત) માં જૈન જ્ઞાનમંદિરના મકાનની ઉદ્દધાટન ક્રિયા.
સદગત આચાર્ય શ્રી બુદ્ધિસાગરસૂરિશ્વરજીએ પિતાની વૈયાતિમાં અપરિમિત પરિશ્રમ લઇ પુસ્તકો-આગમ વગેરેનો સંગ્રહ સુવ્યવસ્થીત રીતે સચવાઈ રહે તેવી ઈચ્છા પ્રદર્શન કરી હતી. જેને લઈને તે માટે હાલમાં એક ફાયરફ મકાન તે સંગ્રહ સાચવવા માટે ત્યાંના શ્રી સંઘે બનાવેલ, તેને ખુલ્લું મુકવાની ક્રિયા ત્યાંના શ્રી સંઘે શેઠ લલ્લુભાઈ કરમચંદ દલાલના પ્રમુખપણ નીચે શ્રી સંઘનો મેળાવડો કરી ખુલ્લું મુકાવી કરી હતી, સદ્ગત આચાર્યશ્રીને વિજાપુરમાં જ્ઞાનમંદિર કરવાને હેતુ પ્રમુખશ્રીએ જણાવ્યો હતો અને આ માટે શેઠ ચુનીલાલ નેહાનચંદની વિધવા શ્રીમતી અમથી હેનના ટ્રસ્ટીઓ તરફથી રૂા ૭૦૦૧) ની રકમ મળવા માટે ઉપકાર માની જ્ઞાન મંદિરનું મકાન ખુલ્લું મુકયાનું જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. આ જ્ઞાનમંદિરની વ્યવસ્થા કરવા માટે સેક્રેટરીએ તથા મેમ્બરોના વર્ગોની કમિટિ નિમવામાં આવી હતી. અમે ભવિષ્યમાં આ જ્ઞાનમંદિરની ઉન્નતિ ઈચ્છીએ છીએ અને આવા આવા શહેરોમાં દરેક સ્થળે આવા પ્રાચીન ગ્રંથોના સંગ્રહથી બિરાજીત જ્ઞાનમંદિરની સ્થાપના થયેલી જોવા ઈચ્છીએ છીએ અને આવશ્યકતા માનીએ છીએ. શ્રી મહાવીરે વિદ્યાલયને પ્રાપ્ત થયેલ શેઠ મેઘજી સેજપાળ ઉચ્ચ ધાર્મિક
શિક્ષણ સહાયક ફંડ. ઉપરોકત સંસ્થામાં ઉપરના નામથી થયેલ ફંડવડે આવતા જુન માસથી ઉચ્ચ ધાર્મિક શિક્ષણ શાળા ખોલવામાં આવશે. તેમાં કલકત્તામાં લેવાતી જૈન ન્યાયતીર્થની પ્રથમ, મધ્યમા, તથા ઉપાધિની પરિક્ષાઓ માટેના વર્ગો તેમજ મુંબઈ યુનિવસીટીના પ્રથમ વર્ષથી માંડી એમ, એ સુધીના અર્ધ માગધીના અભ્યાસ માટે વર્ગો હાલમાં રાખવામાં આવશે.
For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વર્તમાન સમાચાર,
૨૭૭
આ વિદ્યાલયમાં રહી કૅલેજના શિક્ષણ સાથે અથવા માત્ર ન્યાયતીર્થની પરિક્ષાઓ માટે અભ્યાસ કત્તાં વિદ્યાર્થીઓને વિદ્યાલયમાં દાખલ કરવામાં આવશે. અને બહારના જૈન તેમજ જૈનેતર વિદ્યાર્થીઓને આ ફંડની જન તેમજ આ સંસ્થાના ધારાધરણ પ્રમાણે શેઠ મેઘજી સોજપાળ ધાર્મિક શિક્ષણ શાળામાં અભ્યાસ કરાવવા ગોઠવણ કરવામાં આવી છે. આ શાળામાં અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓ રૂા. દશ અને તેથી વધુ રકમની સ્કોલરશીપ મોટી સંખ્યામાં યોગ્યતા પ્રમાણે આપવામાં આવશે, તે સંસ્થાના વિદ્યાર્થીઓ પાસેના લેણાપેટે વસુલ કરવામાં આવશે નહિ જૈન વ્યાકરણ તીર્થ માટેના વર્ગો પણ અરજીએ આવેથી પુરતી સંખ્યામાં ખોલવામાં આવશે. ઉમેદવારોએ નીચે લખેલા સ્થળેથી અરજીઓ મોકલી આપવી. ગોવાલીયાટેક રોડ મુંબઈનં૭ મેતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડીયા, એ સેક્રેરી
શ્રી આત્મારામજી મહારાજની જયંતી. ” પુના “ તા. ૨૫-૫-૩૧ ના દીવસે શ્રી આત્માનંદ જૈન લાયબ્રેરી પુના તરફથી શ્રીમદ્ વિજયાનંદસૂરિ (આત્મારામજી ) મહારાજની જયંતી લાયબ્રેરીના હેલમાં ઉજવવામાં આવી હતી. જોકેની હાજરી પણ સારા પ્રમાણમાં હતી, તે પ્રસંગે મ્યુ. કૌન્સલર મી. પિપટલાલ શાહના પ્રમુખપણામાં મહારાજશ્રીના જીવનચરિત્ર ઉપર સરસ વિવેચન થયું હતું. બીજા ત્રણ ચાર વકતાઓના પણ ભાષણ થયા હતા. પ્રમુખસ્થાનેથી સમાલોચતા કરતાં આવા મેળાવડાઓની ખાસ અગત્ય જણાવી હતી. બાદ સેક્રેટરી તરફથી પ્રમુખશ્રીના અને શ્રોતૃ સમુદાયના આભાર માન્યા પછી મેળાવડો વિસર્જન થયો હતો
મહેરબાન શ્રી જેન આત્માનંદ સભાના સેક્રેટરી જેગ. આ સાથે મોકલેલ સંધના કરાવનું હેન્ડબીલ આપના માસિકમાં છાપવા યોગ્ય કરશે. તા. ૨૯-૫-૩૧
લી મોતીચંદ ઝવેરચંદ મહેતા
(શ્રી સંઘની આજ્ઞાથી) શ્રી ભાવનગર શ્રી જૈન સંઘના માનનીય પ્રમુખ તરફથી નીચેનો ઠરાવ પ્રકટ કરવા અમને મળ્યો છે જે જાહેરની જાણ માટે પ્રકટ કરીયે છીયે, ( માસિક કમીટી )
ભાવનગરના શ્રી સંઘને ઠરાવ, સં. ૧૯૮ઇ જેઠ શુદિ ૨ ને ભમવારના રોજ શ્રી સંધના સેક્રેટરી શેઠ કુંવરજી આણુંદીના નામથી શ્રી સંધને ભેગા કરવાની આમંત્રણ પત્રિકા નીકળવા પછી તેજ દિવસે રાત્રિના મોટા દેરાસર પાસેના ઉપાશ્રયના હાલમાં રા. રા. શ્રીયુત મોતીચંદ ઝવેરચંદ મહેતાના પ્રમુખપણું નીચે જૈન સંઘ એકત્ર થતાં નીચેના બે ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યા છે
For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૨૭૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
રાવ પહેલા.
શા માણેકલાલ રાયચંદના સગીર પુત્ર પ્રતાપરાયને અહીંથી કાઇના શીખવવાથી દીક્ષા લેવા માટે નસાડવામાં આવેલ છે. તે તેમને કાઇ પણ ગામના કે શહેરના સથે કે કાઇ પણ સાધુ મહારાજે તે નાની ઉંમરને હાવાથી તેમજ તેના માબાપની રજા નહિ હોવાથી ભાવનગરના શ્રી સંધની સંમતિ સિવાય દીક્ષા આપવી નહીં અને દરેક ગામ અને શહેરના સધને વિનંતિ કરવામાં આવે છે કે સદરહુ પ્રતાપરાય જે જગ્યાએ હેાય ત્યાંના સંધે ભાવનગર શ્રી સંધ ઉપર લખી મોકલવા મહેરબાની કરવી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ઠરાવ મુકનાર શેઠ નાનચંદ્ર કુંવરજી. ટેકા આપનાર શા જગજીવન ગનલાલ.
ઉપરના ઠરાવ સર્વાનુમતે પસા થયેલ છે.
રાવ ર્ જો.
સ. ભાવનગરના નામદાર કાઉન્સીલ એફ એડમીનીસ્ટ્રેશનના મે॰ પ્રમુખ સર પટ્ટણી સાહેબ તરફથી તા. ૨૪-૧૨-૧૯૨૯ ના રાજ શ્રી સધન સેક્રેટરી ઉપર આવેલ નીચે પ્રમાણેની ચીઠ્ઠી આજે સધ સમક્ષ વાંચી સંભળાવી.
મે॰ ભાવનગર સ્ટેટ કાઉન્સીલના પ્રમુખ સર પ્રભાશંકર પટ્ટણીની આવેલ ચીઠ્ઠીની નકલ. જા. ન. ૧૮૧
સેક્રેટરીએટ.
ભાવનગર તા. ૨૪-૧૨-૧૯૨૯
જૈન સંધના શ્રીયુત સેક્રેટરી.
રા. રા. પ્રિય ભાઈશ્રી,
મુંબઇથી આવેલ એક તાર આ સાથે હું મેાકલું છું, દરબારશ્રીને ધર્મની આવી બાબતમાં વચ્ચે પડવાની પ્રાયશઃ ઇચ્છા નથી, પણ મને લાગે છે કે ન્યાની ઉંમરના છેકરા-છોકરીઓને દીક્ષા આપવાની પ્રથા યેાગ્ય નથી. એટલા માટે મને સલાહ આપવાનું મન થાય છે કે અહીંને જૈન સંધ આ બાબતમાં બરાબર વિચાર કરી આ પ્રથાના અટકાવ કરે એ જેમ યેાગ્ય છે તેમ ધર્મના ખરા રહસ્યને અનુકૂળ પણ છે. માટે હું આશા રાખું છું કે એવા કાઇ પ્રસંગ અહીં ઉભેલ થાય ત્યારે જૈન સંઘ, આવું કાંઇ ન બનવા પામે એવી સંભાળ રાખશે.
આ સાથેના તાર મને પાછે! મેકલશે એટલે એ મેાકલનારાઓને હું લખી મેાક લીશ કે અહીંના જૈન સત્રને ઉપર પ્રમણેની સલાહ આપવામાં આવી છે.
P. D. 'ttani,
For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વીકાર અને સમાચના.
૨૭૯ તે ઉપરથી શ્રી સંધ ઠરાવ કરે છે કે – .
“ સગીરવયના છોકરા અથવા છોકરીઓને દીક્ષા આપવાનું અહીને શ્રી સંઘ અયોગ્ય માને છે. ?
ઠરાવ મુકનાર વહેરા જુઠાભાઈ સાકરચંદ ટેકે આપનાર
શા દાદર ગોવીંદજી. ઉપરને ઠરાવ સર્વાનુમતે પસાર થયેલ છે. તા. ૨૧-૫-૩૧
શેઠ ગીરધરલાલ આણંદજી
પ્રમુખ શ્રી જૈન સંઘ-ભાવનગર, – – સ્વીકાર અને સમાલોચના.
શ્રી સુરત ધરમચંદ ઉદયચંદ જૈન જીર્ણોદ્ધાર કુંડ સં. ૧૯૮૩ થી સં.
૧૯૮૫ સુધીના રીપોર્ટ તથા હીસાબ. પ્રગટક્તો ટ્રસ્ટીઓ અને શા. જીવણચંદ ધરમચંદ ઝવેરી મુંબઈ. આ ફંડની સ્થાપના સં. ૧૯૫૮ માં થઇ છે. સુરત અને સુરત જીલ્લાના તમામ દેરાસરની સુવ્યવસ્થિત સ્થિતિ જળવાઈ રહે તે માટે દેરાસરનું સંરક્ષણ અને જીર્ણોદ્ધાર કરવા માટેનો છે. ઉદેશાનું સાર અત્યાર સુધીમાં બાવન હજાર રૂપિયા તે ખાતે વપરાયેલા છે જે ખુશી થવા જેવું છે. તેનું ભંડોળ જે જમે છે તે સારી સીકયુરીટીમાં ટ્રસ્ટીઓ વ્યાજે રાખે છે. દરવર્ષે હિસાબ એડીટ થાય છે. ટ્રસ્ટીઓ વહીવટ યોગ્ય રીતે કરે છે. હીસાબ ચોખવટવાળા છે દરેક જીલ્લાવાળા પિતે પિતાના મુખ્ય શહેર અને જીલ્લાના ( તાબાના ગામના ) દેરાસર માટે આવું ભંડોળ કરી આવી કાળજી રાખે તે હિંદુસ્તાનના દેવાલયો સુવ્યવસ્થિતીમાં રહે, સંરક્ષણ થાય અને સમગ્ર જૈન કેમને જો એ છે થાય. આ ફંડનાં ટ્રસ્ટીઓના કાર્ય માટે અમે ધન્યવાદ આપીએ છીએ.
શ્રી જૈન ભવેતાંબર મદદ ફંડને (અમદાવાદને) સં. ૧૯૬૦ ની
સાલને રીપેર્ટ, આ કુંડની સતેર હજારની મુડી શેઠશ્રી આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢીમાં અનામત મક સારી સીકયુરીટી દ્વારા વ્યાજ ઉત્પન્ન કરી સજાતા શ્રાવક ભાઈઓને મદદ તેમજ
For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૮૦
* શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ૨૭ વિદ્યાર્થીને સહાય આપીને તેનો વ્યય કરવામાં આવેલ છે. આ ફંડને તે રીતે સદ્ઉપયોગ તેના ટ્રસ્ટીઓ અને કાર્યવાહકે કરે છે. હીસાબ બરાબર અને ચેખવટવાળા છે. અમે તેની ઉન્નતિ ઇરછીયે છીયે.
શ્રી જૈન વિશ્રામ મંદિર. સં. ૧૯૮ી ના શ્રાવણ સુદ પ થી સં. ૧૯૮૨ના આ વદી :)
સુધીને રીપોર્ટ. મુંબઈ જેવા પ્રવૃત્તિવાળા અને જગ્યાના સંકોચવાળા શહેરમાં જૈન બંધુઓને વિશ્રામ માટે અતિ જરૂરીયાત હતી તે કેટલેક અંશે આ સંસ્થાના કાર્યવાહંકાએ પાર પાડી છે તેમ આ રીપોર્ટ પરથી જણાય છે. ઉપરોકત સાલમાં સાતભાઈઓને રવાની તથા વીશ બંધુઓને ખાવાની પીવાની (માગવા મુજબની ) સગવડ કરી આપવામાં આવેલ છે. ધંધા માટે પણ ત્રણ ભાઈઓને સહાય અપાયેલ છે. મુંબઈ જેવા શહેરમાં આવી સગવડ આપવા ઘણા મોટા પ્રમાણમાં દ્રવ્યની જરૂર પડે છે અને આ સંસ્થાના કાર્યવાહકેને તે સગવડ પ્રાપ્ત થાય છે તે વિશેષ કાર્ય કરી જૈન બંધુઓને રાહત આપી શકે તેવું છે. શ્રીમંત જૈન ગૃહસ્થાએ મધ્યમ વર્ગના આપણું બંધુઓ માટે વિશ્રામ ( રાહત ) મળવા કુટુંબનિર્વાહ માટે, તેમજ મુંબઈ આવતા તેવા બંધુઓ માટે જેને જે ખાવા, પીવા, સુવા, દેશમાં જવા માટે સગવડ કરી આપવા તેમજ બેકાર હોય તેને ધંધા લગાડવા વગેરે માટે ખાસ વિચાર કરવા અને તેને માટે એક સારૂં ફડ કરી તેની વ્યવસ્થા કરવા આ સંસ્થાની કમીટીને સુપ્રત કરવા જરૂરી છે. કાર્યવાહક અને જનરલ સેક્રેટરીએ હીરાલાલ મંછાચંદ શાહ સોલીસીટર અને લહેરચંદ ચુનીલાલ કોટવાળને ઉત્સાહ સારે છે, કાર્યવાહી ગ્ય અને હિસાબ ચોખવટવાળો છે.
- પન્યાસજી શ્રી સુંદરવિજયજી મહારાજનો સ્વર્ગવાસ.'
પન્યાસજી મહારાજ શ્રી સુંદરવિજયજી મહારાજ કેટલાક દિવસની બિમારી ભોગવી વૈશાક વદિ ૧૩ ના રોજ અમદાવાદ લુણાવાડામાં કાળધર્મ પામ્યા છે. મહારાજશ્રીની જન્મભૂમિ પંજાબ હતી. અને પ્રાતઃસ્મરણીય શ્રી ન્યાયાભાનિધિ વિજયાનંદસૂરિ (આત્મારામજી) મહારાજના પ્રશિષ્ય અને શુમારે પચાસ વર્ષના દિલીત હતા. તેઓશ્રી ચારિત્રપાત્ર અને અને નિખાલસ હદયના હતા. મુનિ સમુદાયમાં એક વૃદ્ધ ચારિત્રધારી પુરૂષની તેઓશ્રીના સ્વર્ગવાસથી ખોટ પડી છે. તેઓના પવિત્ર આત્માને અખંડ શાંતિ પ્રાપ્ત થાએ તેમ પરમાત્માની પ્રાર્થના કરીએ છીએ.
For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આવેલા ગુરૂ જયંતી મહોત્સવ
આકોલા-ગરૂ જયંતી મહોત્સવ.
જેઠ સુદી આઠમને દિવસે ગઠિખ્યાત યુગપ્રધાન સમાન શ્રી મદ્વિજયાનંદસૂરીશ્વરઆત્મારામજી મહારાજ સાહેબને યંતી મહોત્સવ એઓશ્રીના પટ્ટપ્રભાવક આ. ભ. શ્રીમદ્વિજયવલ્લભસૂરિજી મહારાજની અધ્યક્ષતામાં ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવ્યો હતો.
સ્વર્ગવાસી આચાર્ય મહારાજશ્રીની સુંદર પ્રતિકૃતિ શણગારેલ સિંહાસન ઉપર બિરાજમાન કરવામાં આવી હતી.
શ્રી સથે વાસક્ષેપથી ગુરૂપૂજન કયાં પછી. સાડા આઠ વાગ્યે જયંતીનું કામ ચાલુ થયું હતું.
સા. નવલચંદભાઇએ ગુરૂસ્તુતિ ગાઈ સંભળાવી હતી.
પ્રારંભમાં પૂ પા. આ. મ. ભીમદ્વિજયવલભસૂરિજી સાહેબે પ્રાસંગિક વિવેચન કર્યું હતું.
બાદમાં મુનિ શ્રી સમુદ્રવિજયજી મહારાજે પ્રવચન કર્યું હતું. તેમાં જયંતી કરવાને હેતુ, જયંતી માની કરવી જોઈએ, અને જયંતી કેણું કરી શકે ઈત્યાદિ વિષયનું સ્પષ્ટીકરણ કરી શ્રી આત્મારામજી મ નું સંક્ષિપ્ત પણ રસદાયક જીવનચરિત્ર સંભળાવી જણાવ્યું કે શ્રી આત્મારામજી મ. શ્રીએ અનેક અસહ્ય કષ્ટોને સહન કરી ધમના કેવાં કેવાં સરસ કાર્યો કર્યા છે.
અને તેમના જેન સમાજના ઉદ્ધાર માટે કેવા સુંદર હિતકારક વિચાર હતા. તે તેઓશ્રીના રચેલા ગ્રંથ વાંચવાથી માલુમ પડે છે. તેઓશ્રીજીના વિદ્યાપ્રચારના વિચાર રને અમલમાં મૂકવા માટે તેઓશ્રીજીના ખાસ પધર શ્રીમદિયવલ્લભસૂરિજી મહારાજે અનેક કષ્ટ સહન કર્યાં છે તે સર્વે આપને સુવિદિતજ છે.
જે આપણે તેઓશ્રીના વિચારોને માન આપી અમલમાં મૂકીએ તોજ જયંતી કિજવી સાર્થક ગણાય.
પછી યતિશ્રી મોતીવિજય કે જેઓ અંત્ર ઉત્સવ સંબંધી ક્રિયા નિમિતે શ્રી સંઘના આમંત્રણથી આવ્યા હતા. તેમણે પિતાના વક્તવ્યમાં જણાવ્યું કે મહારાજશ્રી આત્મારામજી મહારાજ આજકાલની અપાતી ધાંધલીયા દીક્ષાને પસંદ ન્હોતા કરતા જેનું પ્રમાણ એવણની જીંદગીમાં એ એક પણ બનાવ બનવા પામ્યો નથી.
કરી વીરજીભાઈએ પ્રસંગનુસાર વિવેચન કરતાં પંજાબના શ્રી આત્માનંદ જેન ગુરૂકુલની પોતાના પંજાબના પર્યટનમાં લીધેલી મુલાકાતનું વર્ણન કરી ગુરૂકુલની સાર્થકતા અને જરૂરીયાત જણાવી હતી.
અંતમાં આ. ભ. શ્રીએ મધુર ધ્વનીથી પ્રવચન કરી જણાવ્યું કે શ્રી આત્મારામજી મ. ય જ . કયાં પન્યા. અને કેવા સંજોગોમાં કેવી રીતે ક દીક્ષા લીધી.
For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મા ભાભાના પ્રકાર પછી પિતાની આત્મામાં વિકોશ આવતાં સ્થાનકવાસી દીક્ષાનો પરિહાર કરી. પપત્ર ભાગવતી દીક્ષા કેવીરીતે સ્વીકાર કરી જૈન ધર્મને દીપાવ્ય. ઇત્યાદિ બાબતો પર સારી રીતે પ્રકાશ પાડા જણાવ્યું કે શ્રી આત્મારામજી મહારાજ ખરા સાચા સત્યાગ્રહી હતા. ત્યારેજ પતે ક્ષત્રીય કલમાં ઉત્પન્ન થયા છતાં જેન ધર્મના ઉદ્ધાર માટે અનેક ગ્રંથની રચના કરી. - યુરોપ, અમેરીકાદિમાં શ્રીયુત વીરચંદ રાઘવજી ગાંધીને એકલી જૈન ધર્મને પ્રચાર કરાવી શક્યા હતા.
- તેઓશ્રીએ ઘણું ભવ્ય જીવોને પવિત્ર ભાગવતી દીક્ષા આપી છે પરંતુ કેવી રીતે દીક્ષા આપી. તેને સ્કટ જાણવા યોગ્ય ખુલાસો કર્યો હતેા વધારામાં એઓ સાહ વ્યું કે હાલમાં વિચરતા સાધુ મહારાજાઓ પૈકી જે જે સાધુઓની દીક્ષા સદ્ગત આચામેં મહારાજજીના શુભ હસ્તે થઇ છે અને જે જે સાધુએ સદગત આચાર્ય મહારાજજીના પરિચયમાં આવેલા છે તે બધાઓ સારી પેઠે જાણે છે કે સદ્દગત આચાર્ય મહારાજ શ્રી મજિયાનંદસૂરિ (આત્મારામ)જી મ. આજકાલ ચર્ચાઈ રહેલી અયોગ્ય દીક્ષા આપતા હતા.
અંતમાં શ્રી વિજયાનંદસૂરિજીની જય બોલાવી. પ્રભાવના લઇ સાડાબાર વાગ્યે સભા વિસર્જન થઈ હતી. મારે સદગત આચાર્ય શ્રી કત નવપદની પૂજા ભણાવવામાં આવી હતી
' આપેલા વતમાન. અંત્રે આ મ. શ્રીમદ જયાનંદ સુરીશ્વર પર પ્રભાવક આ. ભ. શ્રીમદ્વિજયવલ્લભસરજી મ. સાહેબના શુભાગમનથી શ્રી સંઘમાં આનંદ અને ઉલ્લાસ ફેલાઈ રહ્યો છે.
અત્રે ગુજરાતી અને મારવાડી ભાઈઓ વચ્ચે કેટલાક વર્ષોથી અનીચ્છનીય વૈમનસ્ય ચાલતું હતું તે આ શ્રીના અસરકારક સદુપદેશથી નાબુદ થઈ ગયું છે અને હંમેશને માટે કાયમ સુલેહશાંતિ થઈ છે.
આ. ભ. શ્રીના પ્રતાપથી જેઠ સુદ પાંચમનો પ્રતિષ્ઠા મહાવ મણ ખૂબ ધામધૂમથી નિાંનપણે શાંતિથી ઉજવાય છે.
આ નિમિત્તે કુંભસ્થાપન. નવગ્રહદિ પૂજન, રથયાત્રાનો વરઘોડો, શાંતિસ્નાત્ર, પૂન પ્રભાવના અને મારવાડીભાઈ-ગુજરાતીભાઈ—કાઠીયાવાડીભાઈ તેમજ કડીભાઈના તરફથી જુદી જુદી નવકારસીયો આદિ ધાર્મીક કાર્યો સારા થયા છે.
સંપ થવાથી આગેવાન સદૂગ્રહ ખૂબ ઉત્સાહ પૂર્વક ભાગ લેતા હતા. આ. શ્રીને વ્યાખ્યાનમાં જૈન તેમજ જૈનેતર ભાઈઓ ને રસપ્રર્વક ભાગ લઈ
ખુશાલીની વાત તો એ છે કે એક જૈનેતર ભાઇએ ચાંદિનું સિંહાસન બનાવી શ્રી જૈન મંદિર માં શ્રી સંઘને ) તે ભેટ આપ્યું છે.
(મળેલું ).
For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીવિમલનાથ પ્રભુનું ચરિત્ર, શ્રી વિમળનાથ મહારાજના પૂર્વભવ સહિતનું સંપૂર્ણ ચરિત્ર; સાથે ધર્મનો પ્રભાવ, ભેદે, શ્રાવકના ત્રતાના અધિકાર અને જૈન ધર્મના શિક્ષણનો સુંદર ઉપદેશ વિવિધ પાંત્રીશ કથાઓ સહિત આપેલ છે. ગ્રંથની રચના અલોકિક હોઈ વાચકના આત્માને શાંત રસ પ્રગટાવી, મેક્ષ સન્મુખ લઈ જાય છે. કિં. પિણા બે રૂપૈયા
શ્રી ચંદ્રપ્રભુસ્વામીનું ચરિત્ર.. પ્રભુજીના પ્રથમ ગણુધર દત્તના પૂર્વભવનું અલૌકિક વૃત્તાંત, શ્રી ચંદ્રપ્રભસ્વામીના ત્રણ ભવાનું સુંદર અને માહર ચરિત્ર, સાથે દેએ કરેલ પ્રભુના જન્મમહોત્સવ વગેરે પંચક૯યાણકાનું અને તે વખતની અપૂર્વ ભક્તિનું રસિક, ચિત્તાકર્ષક અને વિસ્તારપૂર્વક વર્ણન, પ્રભુજીએ દાન, શીયલ, તપ, ભાવ, બારવ્રત અને તા ઉપર અપૂર્વ દેશના સાથે જણાવેલ અનેક કથાઓ, વિવિધ ઉપદેશથી ભરપૂર એકંદર ત્રીશ બોધપ્રદ કથાઓથી ભરપૂર આ ચરિત્રની રચના છે. કિં. રૂા. ૧-૧૨-૦
ફોટોગ્રાફર નથમલજી ચંડાળીયા કલકત્તાવાળાના ફોટાઓ. નામ સાઈઝ.
કીંમત. શ્રી નેમનાથ સ્વામીના લગ્નને વરઘોડ. ૧૫૪૨૦
૦-૧૨-૦ શ્રી મહાવીર સ્વામીનું સમવસરણુ તથા શ્રેણિક રાજાની સ્વારી.
૦-૧૨-૦ શ્રી કેસરિયાજી મહારાજ.
૦-૮-૦ શ્રી ચંદ્રગુપ્તના સાળ સ્વપ્ન.
૦-૮-૦ શ્રી ત્રિશલા માતાના ચૌદ સ્વM.
૦-૮-૦ શ્રી ગૌતમ સ્વામી.
૦-૮-૦ શ્રી છનદત્ત સૂરિજી (દાદા સાહેબ )
૦-૬-૦ -છ લેસ્યા.
૦-૬-૦ મધુબિંદુ.
૦-૬-૦ શ્રી પાવાપુરીનું જલમંદિર.. ૧૬૪૧૨
૦-૬૦ ચિત્રશાળા પ્રેસ પુનાવાળાના ફોટા. શ્રી મહાવીર સ્વામી.
- ૧૫૪૨૦ શ્રી ગૌતમ સ્વામી મહારાજ.
૦-૮-૦ સમેતશિખર તીથ ચિત્રાવળી–સોનેરી બાઇન્ડીંગ સાથે.
૨-૮-૭ મળવાનું સ્થળ, શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા–ભાવનગર,
૦-૮
જૈન વિદ્યાર્થીઓને માટી સગવડે. પુના સરીખાં વિદ્યાના કેંદ્ર સ્થળે ઉચી કેળવણી લેવા ઇચ્છતા જૈન વિદ્યાર્થીઓ માટે “ ભારત જેન વિદ્યાલય ” નામની સંસ્થા ચાલુ છે. નવી ટમ જુન માસથી શરૂ થશે. તક લેવા ‘ઇચ્છતા વિદ્યાર્થીઓએ શેઠ કાતીલાલ ગગલભાઈ રવીવાર પેઠ–પુના સીટી, એ સીરનામે પત્રવ્યવહાર કરવો.
મણીલાલ માણેકચંદ સેક્રેટરી
For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 431. અલ્લાહહહહલતફહહહહહહહહહહહહહાહ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ - 59ણ:8:59:59 seve8 ઋ૩૩૭૭ હહ 8958-5ઋઝહ. - કરલક દર માસની પૂર્ણિમાએ મૅગટ થતું માસિક પત્ર. છે. . 28 મું. વીર સ. ર૪પ૭. ચેષ્ટ: આત્મ સ’, 36. અંક 11 મે. - સ્વદેશી અને અહિષ્કાર. જ 18 અ ગ્રેજોએ આપણા વણાટના ધુ ધા માયે એમાં આશ્ચર્ય નથી, પણ છું. આપણે ત્રીસ કરોડની પ્રજાએ તે મરવા દીધા એ ભારે આશ્ચર્યની વાત છે, છે પ્રા જાગૃત હોત તો કોઈ પણ સરકારની તાકાત ન હતી કે આપણી પાસેથી છે. છે. પરદેશી કાપડ પરાણે ખરીદાવે. આપણામાં જે દયાભાવ હોત બંધુપ્રીડતે હોત, દેશભક્તિ હોત તો આપણે આપણા વણુકર ભાઈઓનું સત્યાનાશ થતું છે છે છે કે પેટે ન જોયું હોત. એ જે આપણે રાષ્ટ્રીય પાપ કર્યું તે ધોઈ કાઢવાનો છે. છે આપણા પ્રયત્ન તે જ ખાદી વ્રત અને પરદેશી કાપડનો બહિષ્કાર.. આપણા 1 શું વણકર ભાઇઓ અને કાંતનાર ખેડુતે અંગ્રેજોને હાથે મરે તો આપણને ભારે છે છે ચીડ ચડે અને જાપાની, અમેરીકને કે ઈટાલીયન લોકોને હાથે મરે તો તે છે આપણને સંતોષ રહે એવી સ્થિતિ તો ન જ હોવી જોઈએ ! વસ્ત્રનિમણુ છે. " કરવાનો આપણા ધું છે. પ્રાચીનમાં પ્રાચીન છે, ઉંચામાં ઉંચી કોટિએ પહે૨ ચેલે છે. એ ધંધા મારફતે જ આપણે કરાડાને કાંઈક રોજી આપી શકીશ'. છે. કે એ ધંધે મરવા દેવાથી આપણે કરોડ રૂપિયા નાહક પરદેશ મોકલીએ છીએ.” તે 1 1 0 0 - 0 0 - 0; re [iier : , , , : શ્રી કાકા કાલેલકર કૃષ્ણ-99999999ઋ૪ રૂ9:-- -- - 23-3s & For Private And Personal Use Only