________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. #FFFFFFFFFFFFFFFFFFFFF
અધ્યાત્મ જ્ઞાનનિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર. કલાકાષFFFFFFFFFFFFFFFFER
(ગતાંક પૃ૪ ૨૪૪ શરૂ. )
- નવમે અધિકાર, પ્રશ્ન-બ્રહ્મ એટલે શું ?
ઉત્તર-બ્રહ્મતેજ છે જેને સિદ્ધ કહેવામાં આવે છે. શુદ્ધ ચિત્તવાળા મુનિને જે ધ્યાન કરવા યોગ્ય છે અને મુકિતગૃહપ્રતિ જવાની ઈચ્છાવાળા ગિયો જેને ભવસમુદ્રમાં પ્રવહણ સમાન ગણે છે.
પ્રશ્ન-આ સુષ્ટિ બ્રહ્મમાંથી ઉત્પન્ન થઈ નથી તે તે ક્યાંથી ઉત્પન્ન થઈ અને ક્યાં પ્રલય થશે?
ઉત્તર-ત્રિકાળજ્ઞાની વીતરાગ ગિયેએ કથન કર્યું છે કે કાળ, સ્વભાવ નિયતિ, કર્મ અને ઉદ્યમ (વીર્ય) એ સમવાયપંચક (પાંચના મેલાપ) થી સૃષ્ટિ અને સંહાર થાય છે.
પ્રશ્ન-પુરાતન તત્વવિદ્દ (તત્વના જાણકાર ) મહાત્માઓ વદે છે કે બ્રહ્મમાં બ્રહ્મ લીન થાય છે અને જ્યોતિમાં તિ મળી જાય છે, એ પ્રવાદ (કથન) બ્રહ્મ વિના કેમ ઘટે ?
ઉત્તર-વિજ્ઞ જ્ઞાનને બ્રહ્મ અથવા જેતિ કહે છે. એક સિદ્ધનું બ્રહ્મ [ જ્ઞાન અથવા તિ ] સર્વ દિશાઓમાં જે અનંત ક્ષેત્રને આશ્રિ રહ્યું છે તે જ ક્ષેત્રને આશ્રિ બીજા સિદ્ધનું ત્રીજા સિદ્ધનું યાવતુ અનંત સિનું પણ બ્રા રહેલું છે અને તેથી એવું કહેવાય છે કે બ્રહ્મમાં બ્રહ્મ લીન થાય છે અને જાતિમાં તિ મળી જાય છે.
પ્રશ્ન-જે એમ હોય તે ક્ષેત્રનું સાંકય [ સંકડાશ ] કેમ ન થાય તથા પરસ્પર આલિંગિત [ મિલિત ] બ્રહ્મને સંકીર્ણતા કેમ ન થાય?
ઉત્તર–જેમ કેઈ વિદ્વાનના હદયમાં ઘણા શાસ્ત્રાક્ષને સંગ્રહ છતાં તેની છાતી સંકીર્ણ (સાંકડી) થતી નથી તથા અક્ષરોને પરિપિડતા થતી નથી તેમ
* જેમ પ્રહણ ( વહાણ ) ની મદદથી સમુદ્રના કિનારે પહોંચી શકાય પણું ઘેર પહોંચવા માટે ઝાઝ છોડી ચાલવું વિગેરે સ્વાવલંબન કરવું પડે, તેમ સિદ્ધના બોનથી સંસારનો પાર પામી શકાય પણ મુક્તિમાં પહોંચવા માટે સિદ્ધનું ધ્યાન છેડી સમભાવલક્ષણ આત્મધ્યાન કરવું પડેઃ–પર્યાવર
For Private And Personal Use Only