Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg.No. B.431 2690696090 zrImavijayAnandasUri sadgurubhyo namaH zrI AtmAnandaprakAza // stragdharAvRttam / / sarvAn pazyantu bandhUniva jagati janA bhedabuddhi vihAya sthAne pAtre ca kartuM vitaraNamasaJcAstu buddhirdhanasya // dIne nannA bhavantu prakharadhanavatAmagragaNyA hi zazvad / "AtmAnanda prakAzaM vidadhatu hRdaye zrIjinaH zrAvakAnAm / / pu0 23 muM SIra saM. 245.2. baizAkha Atma saM. 30 aka 10 mo. prakAzaka-zrI jaina AtmAnanda sabhA-bhAvanagara 95 viSayAnukramaNikA. viSaya viSaya pRSTa 1me abhutu-nAva.......2317rena bhatihAsika zikSA... 247 252dhi guNa saMkSiA 11261. 232. jAnA chatvA dhaDA-prayAzu. 250 vizvayanA ......233AvyasA ... ... ... 2 51 4 pazupAra.......... 2810 pattabhAna sabhAyAra. .. 252 jaya mA 25 vana. 240 1 athAvAna. 253 du dharma ratnane yogya kANu hoI zake ? 244 12 sAbhAra svIkAra, ..... 254 vASika mUlya rU. 1) TapAla khaca 4 AnA. bhAvanagaramAnada prInTIMga presamAM mAhi gulAbacaMde mulubhAIe chApyuM For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org amArA sujJa grAhakAne khuzakhabara. cAlatA AtmAnaMda prakAza pu0 23 tathya have pachInA pustaka 24 mAM ane varSanI cAlu niyama pramANe e varSanI bheTanI buka zrI dha ratnaprakaraNa - jemAM zrAvakanA uttamettama ekavIza guNunuM vana aneka rasamaya, medhaka kathAo sAthe Avela che. te graMtha ( khAsa zrAvaka upayogI hAvAthI ) ApavAnuM nakko thayela che. vIza phA'nA A graMtha amArA mAnavaMtA grAhakAne bheTa tarIke ApavAnI A sabhAe ( sAhitya pracAranA uttama hetune lai ) udAratA khatAvI che. amArA grAhakeAne dara varSe uttarAttara ucca kATInA graMthA bheTa ApavAmAM Ave che. te grADakAnI dhyAnamAMja che. vI pI nA kharca tathA mahenatanA paNa e varSoMnI sAthe bheTa ApavAthI grAhakeAne lAbha thAya te hetu che. graMthanI upayAgItA mATe vadhAre lakhavA karatAM vAcakavarga vAMcIneja jANI zakaze. jeTha mAsathI grAhakAne lavAjama vasula karavA vI. pI. ravAnA karavAmAM Avaze. maherabAnI karI dareka grAhaka svIkArI leze ema vinAta che. grAhaka sivAyanA badhuone rUA. 1-4-0 thI te muka maLI zakaze. jeTha mAsa pahelAM nAma nedhavanArane rUA. 1-0-0 ( posTeja juduM ) levAmAM Avaze. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMdhue mATe khAsa navA vAMcavA yAgya uttama graMthA, 10 samadhAsattarI-jainatattvajJAnanA apUrva graMtha. 11 zrI upadeza satrikA aitihAsika kathA graMtha. 12 zrIvividha pUjA sagraha. 13 Adaza jaina strIratne. 1-8-0 1 paMcaparameSThI guNamALA. 2 sumukhanRpAdri kathA. 3 zrI temanAtha caritra 1-0-0 2-0-0 4 zrIsupArzvanAtha caritrabhAga 1lA. 2-0-0 5 zrIsupArzvanAtha caritra bIjo bhAga. 2-8-0 6. Atma pramAdha. 208-0 7 zrAddhaguNu vivaraNa zrAvakrApayeAgI. 1-8-0 8 zrI jabhusvAmI caritra ada. 0-8-0 8 zrIca'pakamAlA satI Adyaritra-8-015 navapada pUjA artha sahita 14 zrI dAna pradIpa-dAnanuM addabhuta kathA sahita vana. zrI supArzvanAtha caritra ( bhASAMtara ). bhAga 1 lA tathA bhAga 2 jo. 91110 For Private And Personal Use Only 1-0-0 1-8-0 1-0-0 3-0-0 1-4-0 ( anuvAdaka: AcAya mahArAja zrI ajItasAgarajI. ) prabhunA kalyANA ane devAe te vakhate karela apUrva bhaktinuM vistArapUrvaka varNana zrIsupArzvanAtha prabhune kevaLajJAna utpanna thayA pachI aneka sthaLe vicarI bhagavAne Apela upadeza, aneka kathAo, zrAvaka janeAne pALavA lAyaka vratA ane tenA aticAra vigerenu varSoMna ghaNu ja vizALa rIte Apela che. A kathAnA graMthAmAM buddhine mahimA-svabhAvanuM vivecana, addabhUta tattvavAdanuM vana, laukika AcAra, vyavahAra, sAmAjIka pravRtti, rAjakIya pArasthiti, dhArmika prabhAva tathA naitika jIvana vagere tattvanA paNa samAveza karavAmAM Avela che. ekaMdara A gra Mtha mAnavajIvananA mArgadarzaka, jaina darzananA AcAravicAranuM bhAna karAvanAra eka prabaLa sAdhanarUpa che. uMcA rezamI kapaDAtA pAkA ba!inDIMganA eka hajAra pAnAnA A che graMthanI kiMmata rUA. 4-8-0 pAsTa kharca judA.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SO zrI ROSS AmAnanda prakAza || vyaMje rajU II kA araI ? ke ANaMde ? itthaM pi aggahe care, savvaM hAsaM paricanja AlINagutto paricae / purisA ! tupameva tumaM mittaM kiM vahiyAmittamicchasi ? / jaM jANijjA uccAlaiyaM vaM jANijjA durAlaiyaM, jaM jANijjA dUrAlaiyaM taM jANijjA uccAlaiyaM / purisA ! attANameva abhinigijjha, evaM dukkhA pamuccasi / purisA! sacameva samabhijANAhi, saccassANAe uvaTThie se mehAvI mAraM tarai / sahio dhammamAthAya seyaM samaNupassai // AcArAGgasUtram / YYYYYYO YOjajaY uttara rarU chuM. { vIra saMvat rara vairANa, mAramata rU. } saM 20mo. *****O 1:18 1919 1llUtil . amuluM-nAva. " tujha! pUrNa pUnya prabhAvathI phala prAptine zubha dAva jyAM, bhAva vAridhi taravA male mAnava amula nAva tyAM tarI pAra jAvA kAja kara purUSArtha gurUgama meLevI, karavI saphala A saphara brAhu! sAdhya suMdara keLavI. che mA manahara sAdhyane, yegI gRhinA bhedathI, kara sAdhanA yama niyama vRtanI pAtra yogya pramANathI, samyakatva dhru kAMTo ane sukAna jJAna taNuM haze , maMgala prayANa amApa AnaMda mArgamAM prakaTAvaze . e yAna ! mAnava ! Aja tujha sadbhAgya pUraNathI malyuM, che kAma ghaTa cintAmaNuM nA ka9pa tarU saheje phalyuM For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 23ra - ~ zrI AtmAnaMda prakAza. kara samayanuM sArthaka have kaTIbaddha thA nija kAryamAM, Ipsita siddhi kAraNe A vakhata cartha gumAvamAM. velacaMda dhanajI. parameSTi guNa saMkSipta vivaraNa "ka muni guNa varNana." (A A pAsajI muja maLIyAre;-e dezI.) bhavi tume paMcama pada muni vaMdo re, jethI pAmiye paramAnado. bha0 muni paMca mahAvrata dhArIre, valI rayaNi bhejana vArI re; zubha cha kAma rakSA kArI. bhavi. 1 pAMca Idriyane vaza karatAre, nitya lebha ari pariharatAre; aharniza kSamA mana dharatA. bhavi. 2 citta nirmala rAkhe sadAyare, kare paDilehaNa sukhadAyare; saMyama ge citta lAya. bhavi0 3 kumArgathI gatri vArire, saha parisaha je duHkhakArI re; upasarga saha atibhArI. bhavi. 4 Ima saptaviMza guNa dhArIre, munivara mahA maMgalakArI re; vinA e guNa kugurU dhArI. bhavi0 5 nahIM e sama jaga upagArIre, jasa zaraNa ati hitakArIre grahi zaraNa lahA bhava pArI. bhavi. 6 doharo. jana siddhasUri pAThaka muni, e pAMce sukhakAra; eha taNuM guNa varNavyA, a5 mati anusAra, * pAMca mahAvrata dhArI ane rAtrI bhojanano tyAga tethIe cha, pAMca Idriyone jItanAra tethI pAMca tathA chakAya jIvanuM rakSaNa karavuM mATe e cha guNa maLI sattara thayA. te sAthe lebhano nigraha kSamAnuM dhAraNa karavuM, cittanI nirmaLatA rAkhavI, ane vastra vagere paDilehaNa karavI e cAra meLavatAM ekaviza guNo thayA. valI saMyamayogamAM pravartavuM alI bAvIza thayA te sAthe mana, vacana, ane kAyAne kumArge jatAM rokavA tethI e traNa, ane zItAdi parisaha, ane maraNAdi upasarga, sahana karavA e be malI-pAMca meLavatAM kula sattAvIza guNo sAdhujIne jANavA. 1 traNa ga-mana, vacana, ane kAyA. * A sattAvIza guNo sivAyanA kugurU samajavA For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org vizvanA praznadha. ehumAM muja ajJAnathI, je duSaNa dekhAya; sahu Age tenI cahu, mAI mana vaca kAya. bhAi jhavera chaganalAla--suravADA. vizva racanA prabaMdha. nivedana 14 mu. ( gatAMka pRSTa 208 thI zarU. ) vizva anAdi ane sthira che tyAre caMdra sUrya anAdi kAlathI bhramazIla che tene jamavA mATe kaceA mArga che te tapAsIe 444 prAcina graMthA kahe che kepramANAgule lAkha ceAjana lAMbA cADA ja budvIpamAM merU nAme lAkha ceAjana uMcA pava ta che te ApaNAthI uttare che. sUrya caMdra graha nakSatra tArA vagere tenI aAsapAsa pAtapeAtAnI kakSAmAM rahe che. merUnI najIkamAM ja chu tArAnuM sthAna che. pAzcimAtya vidvAnA tene sthira kahe che.-4pa paNa mArika nirIkSaNathI te paNa gati Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2 44 AMzula traNa prakAranA che. dareka kAlamAM vartamAna kALanA manuSyeAnA AMgalAthI mApa thAya tene svAtmAMgala kahevAya che 1. cAlu mApathI 400 gaNA lAMbA rA gaNA paheALAM AMgalAne utsedhAMzula jANavuM 2, 500 dhanuSa uMcA mANasAnA AMgalAne pramANAMgula kahevAya che OM, utsedhAMgulathI paNa traNa prakAre mApa thAya che. svAmAgulathI 400 gaNuM urdhva * utsedhAMgula 1 rA gaNuM ApuM utsedhAMgula 2 ne hajAragaNuM zuci pramANu utsedhAMzula jANuvuM. ahiM ADA utsedhAMgulanu mApa jAvuM, ema pU. pA. zrI vijayAnaMda ( AtmArAmajI mahArAja ) sUrijI kahe che. lAja kahe che ke grahonA AkarSaNathI dhruvamAM cavicalatA heAya che. 233 45 prAcIna gra MthAnI peThe Adhunika prathA paNa have dhruvanA tArAne asthira mAnavAne kabula thayA che. For Private And Personal Use Only Dresananu 1901 mAM mRtyu thayuM hatu tyArapachI 1911 mAM DI. hArpIe tenA DreDsAnI A graMtha chApyA temAM lakhe che ke uttara dhruva asthira che. pUrva rAtri ane uttara rAtri vadhethI e vAta cesa che. ( citra ) sane 1850 mAM kAzIvAsI kamalAkara joSI siddhAMtatatva viveka gra MthamAM lakhe che ke--jUnA ane navA veSathI dhrunI ceADI paNa gati che ema nakkI karAya che AvA kathanathI hajArA vanA vedha ekaThA karI tapAsatlRAM dhruvanA tArA paNa kAinI AsapAsa pradikSA le che ema khAtrI thAya che. ( citra ) sara nArAyaNa hemacaMdra kahe che ke--pRthvIne dharInA eka bhAga uttara dhruva tarapha che ane te sthIra manAya che. pazu dhruvane satya ( sthIra ) mAnatAM sAvaceta rahevu joie. ( yA. dA. 50 )
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 234 zrI AtmAnaMda prakAza. vALe jaNAya che. sAMje cekasa nizAna rAkhI savAre tapAsavAthI tenuM sthAnAMtara zeAdhI zakAya che paNa tenI a5 kSetramAM evI zidhra gati che ke tenuM sthAnAMtara svabhAvika ka9panAmAM AvI zakatuM nathI. A saMbhUtala pRthvIthI 790 jana uMce prathama tArA maMDaLa che. tArAnA vimAnanI evI zIvra gati che ke dara covIza kalAke te potAnA sthAnamAM pahocI vaLe che. zAstrakAra paNa kahe che ke MArava tefheto tArA vidha ti eTale nakSatrathI paNa utAvaLI gati tArAnI che te kAraNe teonuM sthAna parAvartana daSTigocara nahIM AvavAthI teone sthira kahevAnI paNa ApaNe bhUla karIe chIe. tArAnA vimAna maMDalathI 1. yojana UMce 6 jana lAMbAne 3 jana ceDA sUryanA vimAne che. A jaMbudvIpane AzrIne jatiSa caka bevaDuM che eTale sUrya caMdra graha vigere bakhe che. eka sUrya jyAM udaya pAme che, vIza kalAke tyAM bIjA sUryane ugavAne vAro Ave che ne prathamanA sUryane teja sthAnanI apekSAe pharI udaya pAmatA 48 kalAka lAge che. te sUryone pharavAnI -( citra 11 muM) 1. bharata kSetra 2. pazcima bhAga 3, airAvata kSetra 4. pUrva mahA videha e pramANe mukhya cAra hada che. e cAre ThekANe lagabhaga bAra bAra kalAka ajavALuM Ape che. te banne sUryomAMthI jyAre eka sUrya bharata kSetramAM hoya che tyAre bIjo sUrya tenI sAme eravata kSetramAM hoya che eTale e bane sthAnamAM divaso hoya che ne baMne videhakSetramAM rAtri hoya che. kame bharata ane airAvata kSetramAMthI baMne sUrya cAlyA jatAM tyAM rAtri paDe che ne banne mahAvideha kSetramAM divodaya thAya che. ahIM samasta bhAratamAM nibadha nAmanA lAlaparvatanA zikharamAMthI pUrvane dakSiNa dizAnI madhyamAMthI sUrya AvI udaya pAme che ane sUrya AgaLa vadhI vAMkA mAMDalAmAM rU. 45 dakSiNa tarapha namate dara mUhurte parapa13 ejana kApato pAzcama tarapha jAya che. sUrya madhyapUrvamAMthI udaya pAmI mAthe thaI sIddha pazcimamAM ja nathI paNa upara pramANenI vakragati ja vAsta vika joI zakAya che. mAsyapurANamAM paNa kahela che ke rakSiLoma: mUryakSiNeyrivAti. eTale sUrya dakSiNamAM namIne pheMkelA bANanI jema gamana kare che. niSadha parvatanA zikharo lAla che tethI savAre ke sAMje tenA AghAtathI-vakIbhavanathI sUryanA kiraNe lAla dekhAya che. niSadhaparvata 168428 jana lAMbo che 40 yojana uMco che arUNAdaya ke sadhyA paNa tenA zikharanI ArapAra Avela prakA +. 45-rAmAyaNa. 44/64 mAM viSNu pada kahela che. 1 udaya parvatanA samanasa zikhare 2 merUparvatamAM 3 jabumAM siddhAMta ziromaNa golAdhyAyamAM bhAskarAcArya kahe che ke-zanishaa janakaHkanakAcala; kimutadaMtaragaH sana dadhyate. udagayananumerusthAMzumAn, katha munivakSiNamA. . . mA. tilaspaNa sUryane dakSiNamAM gamana karatA jaNAve che ApaNe paNa tema joI zakIe chIe. For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - vizvaracanA prabaMdha. 235 zanA baLathI thAya che (cha mAsanA divasa ane rAtrimAM hetubhUta vaitADhaya che) sUrya dakSiNa gamana karI, pazcima tarapha namI, teja niSadha parvatamAM udaya sthAnathI 62663 yojana dUra Athame che ne pazcima mahAvidehamAM udaya thAya che. eravatane sUrya paNa tevuM ja bhramaNa karma karI airAvatamAMthI AthamI pUrva mahAvidehamAM uge che. bIje dIne bharatakSetramAM pUrva videhavAle sUrya uge che ne sAMje Athame che. trIje dIne pAchA mUla sUrya tyAM AvI uge che. A rIte bane sUryanA vimAne gurUlaghu paNane lIdhe tichI gati karavA daivika sahAyathI bhame che-niraMtara bhramaNa karyA kare che. sUrya phare che ke pRthvI phare che te mATe parIkSA karIe to paNa sUrya pharavA saMbaMdheja satya tarI Ave che. jemake sUrya merU parvatane madhyamAM rAkhIne bhramaNa kare che. have sUrya jyAre udaya pAme che tyAre ApaNuM ne tenuM aMtara thoDuM hoya che ne tethI eka kalAkamAM te ghaNuM kSetrabhAgane elaMghI jAya che ema ApaNe joI zakIe chIe ane ApaNuM paDachAyAmAM paNa mahAna pheraphAra paDe che ne jema jema vadhAre vakhata thatuM jAya che tema tema sUrya ApaNI paDakhethI dUra thato jAya che. jo ke te prathamanI ja jeTalI ja gati kare che, to paNa te dUra hovAne laIne ApaNe tene dara kalAke a5 a85 kSetra oLaMgato joI zakIe chIe, tathA 11thI 1 vAgyA sudhImAM sUryanA gamanakSetramAM bahu thoDAja pheraphAra thAya che. paDachAyAmAM paNa teja pheraphAra thAya che ne baporathI sAMja sudhI dara kalAke adhikAdhika kSetragamananI maryAdA jevAmAM Ave che. to AthI sUrya pharavAnuM ja kabula karavuM paDe che. kadAca pRthvI pharatI hoya to savArathI nava vAgyA sudhI sUryanI dhIrI gati joI zakata ne ApaNe relamAM beThA haiIe te pAse Avela jhADane ekadama ApaNI pAsethI pasAra thatuM joI zakIe chIe, tema bapore sUryane paNa turata tenA madhyabhAgamAMthI pasAra thate joI zakata! ne sAMje dhIrI dhIrI gatithI ja joI zakata, paNa tema banatuM nathI. vaLI dhruvano tAro nakSatranuM udayasthAna ane pRthvIne kATakhuNe nIraMtara eka ja hoya che, eTale pRthvI pharatI nathI. tethI traNenA kATakhuNAmAM jarA paNa pheraphAra thato nathI. e rIte sUryaja phare che ema sAbiti thaI Ave che. sUryane bhramaNa karavA mATe 184 mAMDalA che. matsyapurANamAM paNa gati maMda rAta eTale e eMsI mAMDalA che ema kahyuM che. baMne sUryo atyaMtarane bahAranA mAMDalAnA cAravaDe karIne cAle che. jethI ayananA pheraphAro joI zakAya che. sUrya ekeka rAzi sAthe 15 thI adhika mAMDalAmAM cAra care che ne tenI sAthe cAMdramAsanI gaNanA meLavavAne mAsanI 3 varSe vRddhine amuka varSe hAninI gaNanA karavAmAM Ave che. pahele mAMDale sUrya hoya tyAre dIvasa mATe hoya che ne krame uttarettara meTA meTAM mAMDale jatAM chelle mAMDale sUrya jaI pahoMce che te vakhate dInamAna nAnuM hoya che. For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 236 zrI AtmAnaMda prakAza. vaLI nAnA nAnA mAMDalAM vaTI sUrya pahele mAMDale AvI pahoMce che. A pramANe sUryane gamanane adhikAra jANavo. +46 cadra nakSatramAsathI caMdramAsamAM 2018 adhika mAMDaluM phare che. (sUrya242 ) caMdra mADalAdhikAra (sUrya 249) sUryathI 80jana ucA sphaTIka ratnanA caMdranA vimAne che. te lAMbA pahoLA ka janane uMcA 3 jana hoya che. caMdra paNa sUryanI jema ja budvIpamAM be che ne 15 mAMDalAmAM pharatA pharatAM udayAstanI kriyA kare che, paNa jema 48 kalAkamAM sUrya potAne sthAne Ave che tema caMdranI gati dhImI hovAthI caMdra pitAne sthAne pahoMcI zakato nathI. sarva jJAnIo kahe che ketaa etesiNaM caMdama mUriya gaha na khattatarAruvANaM, caMde hito sUre sigdha gati // (sUrya0 245) arthAta ke banne caMdro maLI eka mAsamAM 29 vAra asteya paNane pAme che eTale eka divasamAM 50 miniTanuM AMtarU paDe che. sudI bIjane dine 7 vAgye jyAM caMdra hoya che trIjane dine tyAMja caMdra AvavAne zA-pano TAIma thaze ne cothane dine teja sthAne caMdra AvatAM 8-10ne TAIma joIzuM eTale tenI gati bahu dhImI che, jethI purNimAne dine sAMje udaya ne savAre astamana thAya che ane paMdara divase mAMDalAnA ardhAbhAganI gatine phera paDavAthI amAsane dIne caMdranI savAre udayane sAMje AthamavAnI kriyA thaze. bharatIoTa paNa A pramANe ja thAya che. caMda bharatIoTa thavAnA hetubhUta nathI, paNa caMdranA udayAstane ane bharatIoTane kAlasAmyathI naisargIka sahabhAvI saMbaMdha che. bharatA eTa thavAnuM kAraNa evuM che ke-lavaNodadhi samudramAM pAtAla kalazA che tenA ardhA bhAgamAM vAyu che tenI upara vAyu ne pANInuM mizraNa che ne te upara pANI che. 46 TIpaNI-sUrya na sUrya chele 184 mAMDale sUrya caMdra mAMDalA yo510 mAMDale hoya tyAre. heAya tyAre. sUrya caMdra rAzi kula mAMDalA 184 dInamAna moTuM pachI mAMDale nAnuM bhUre mAMDale mAMDale sUrya jaMbumAM kSetrayajana 45000 6324 597 lavaNamAM , 33333 63245. jabu 1800 mAM 65 75 atyaMtara pahoLuM ,,9486 % 9486 lavaNa 30 co. mAM 119 bAhya ,, 948681% 948 68% atyaMtara , , 324, 63 6 63 praH caMdra chele caMdra bAhyatara ,, , 63245 5305 5073 6 5125 kapha, udayAstAMtara ,, 94para6 dara muhurta gati , parapa16 53055 ahorAtri ,, 150 29 makara - mudata ghaTe For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vizvaracanA prabaMdha. 237 aMdarane vAyu vaMTolIyA pavananI jema (vikuvAya che.) uddhata thAya che tethI uparanuM pANI ekadama jesathI bahAra nIkaLe che jethI te samudramAM ane te samudranI sAthe akhaMDa paraMparAvALA laghu samudra ke akhAtamAM vela caDe che ne pavana dabAtAM te vahela pAchI kheMcAya che. sAme moTI vastu paDI hoya paNa ApaNuM netra ADe laghu padArtha AvatAM sAmenI moTI vastu paNa dekhAtI nathI, paNa laghu padArtha khasI jatAM krame pA adhI ne paNa vastu dekhAya che, tema sUrya caMdranI ADe rAha vimAna AvatAM te bannene ApaNe joI zakatA nathI; te vakhate tenuM grahaNa. +47 (rAhunA vimAnathI AcchAdana) thayuM ema ApaNe kahIe chIe. te rAhunuM vimAna jema jema dura thAya che tema tema grahaNa chuTatuM jAya che. sUrya caMdra ane rAhunA gamanamArge judA judA hovAthI A grahaNa kayAreka thAya che, vaLI caMdranI sAthe bIje eka nitya rAhu nAme graha che tenuM vimAna kRSNavarNa che ne tene pharavAno mArga caMdranA vimAnathI cAreka AMgala nIce che, bAkI gati caMdranI sAtheja pharyA kare che. nitya rAhunA vimAna karatAM caMdranuM vimAna mAtra 8 ( ) bhAgaja meTuM che. nitya rAhunA vimAnanI evI gati che ke vadI ekamathI niraMtara caMdranA vimAnanA je bhAgane pitAthI DhAMkI de che, eTale caMdranA vimAnane , me bhAga nitya rAhunA vimAnano pachavADe rahI jAya che jethI te dekhAtuM nathI eTale vadI ekame eka kaLA ochI thaI ema ApaNe kahIe chIe; ema paMdara divasa sudhI niraMtara teTalone teTaleja bhAga DhaMkAtA amAsane divase caMdranA ekatrIza bhAgamAMthI 30 bhAga DhaMkAI jAya che. paMdara kaLA DhaMkAI jAya che ne ekatrIzamAM bhAga rUpI soLamI aDadhI kaLA DhaMkAtI nathI paNa te sUryanA prakAzamAM dekhAte nathI ne tyArapachI niraMtara babbe ekatrIzyA bhAga (kalA ) nuM AvaraNa ochuM thatuM jAya che ne punamane dine tadana AcchAdana vinAne soLe kaLAthI khIlele pUrNa caMdra dekhAya che eTale zudI 1 thI ekeka kaLAnI vRddhi ne vada 1 thI ekeka kalAnI hAni thAya che -(phUrya 146 233 / 27ail) (vikrAMgvamAjhiMga-274) eka caMdra sUryanA parivAramAM 88 graha 28 nakSatro tathA chAsaTha hajAra navasaeN paMcetera koDAkoDI 6697500000000000000 tArAe TIpaNI-47-je grahaNa hoya teja grahaNa aDhAra varSa ane daza ke agIyAra divase (dI. 6585 kalAka 7 ane mInITa para ) thatAM Ave che. A grahaNanI bhUlathI cInamAM tivada hinehAne mArI nAkhyo hato. ( kha. 18thI20 ) tathA dara batrIza mAsane soLa divase adhika mAsa Ave che. (kha0 18 thI 20) bRhatiSasAranA rAhu cAra zloka "ra"mAM kahyuM che ke maMtrAti-satavA sisTara rAte ane anya pachAtavaraghAnAnna malho: ! 2 / arthacaMdra suryanA maMDalanI jevuM rAhunuM maMDaLa che, mAtra kRSNavarNa hovAthI te AkAzamAM dekhAtuM nathI. paraMtu brahmAjInA varadAnathI parvakALamAM dekhAya che te sivAya dekhAtuM nathI. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 238 zrI AtmAnaMda prakAza. hoya che. maMgala, budha,guru, zukra, zani, rAhuketu yurenasaneyuna vigere grahe te 8848 graha mAMhenA grahe che, te dareka graha paNa sUrya caMdranI jema bevaDA che ne potapotAnI kakSAmAM gamana karyA kare che. mUrati hAIsadhanahiMto divAphaghAti, ema te graho sUya thI zIdhragativALA che grahonI gatithI nakSatronI gati utAvalI che ne tArA nakSatranI gatithI paNa adhika vegavAlA che. caMdranA vimAnathI cAra yojana upara nakSatramAlA che, tene paMcavaNe che, te upara cAra jana uMce grahamAla che grahamAlanI upara cAra pejane budhane tAro che te harita ratnamaya che tethI 3jana uMce sphaTIka ratnamaya zukano tAro che tethI 3 jana uMce lAla varNamaya maMgaLane tAre che. tethI 3 ejana uMce jaburatnamaya zanIne tAre che. (zaninA vimAnanI davAthI 1aaaa rajaju uce (devaloka che) (juo citra 13 muM ) A dareka greDa meranI AsapAsa 1121 jana dura ke tethI vadhAre dUra pharyA kare che. AThamano caMdra sUryanA tejathI jema pAMkhe dekhAya che tema A graha divase udaya pAmyA chatAM sUryanA tejathI dekhAtAM nathI jethI ApaNe tene asta thayA kahIe chIe eTale savAre uge che ne sAMje 448 TIpI-88 graho aMgAraka, ravikAlaka, 3 lahityaka, 4 zanizcara, 5 Adhunika 6 prAdhunika, 7 kaNakaNaka, kaNavitAnaka, kaNasaMtAnaka, 12 soma, AzvAsana, kApiga, karbaTaka, ajakaraka, dudubhA, zaMkha, zaMkhanAma, zaMkhavaSNubha, 22 kaMsa, kasanAbha, kaMsavaNubha, 25 nIla-nibhAvabhAsa, ra7 rUpI, rUpyabhAsa, 29 bhasma, bhammarANI, tila, tilapuSpa, varNaka, daka, dakavarNa, kAya, vaMdhya, iMdrAni, 38 dhUmaketu, haripIMgalA, 41 budha, muzuka, 43 brahaspati raha, agasti, mANuvaka, kAmasparza, dhurapramukha, vikaTa, visaMdhikalpa, prakalpajaTAla, arUNa, agni, kAla, mahAkAla, 58 svastika, sovastika, vardhamAnaka, pralaMba nityAlaka, nityodyota, svayaMprabha, avabhAsa, zreyaskara, kSemakara, AzaMkara, prazaMkara, 70 araja, viraja, azoka, vitazAka, 74 viva, vivasa, vizALa, zAla subrata, anivRtti, ekajaTI, dijaTI, kara, kAraka, 84 rAja, argala, puSpabhAva, 88 ketu-28 nakSatranA nAme-abhica, zravaNa, ghaniSA zatabhiSA pUrvAbhAdrapada, uttarAbhAdrapada, revati, azvinI-bharaNa-kRtikA-rahiNI-mRgazara-AdA-punarvasu 15 puSya, azlekhA-madhA. pUrvAphAlganI-uttarAphAlganI-hasta, citrA, 22 svAti, vizAkhA anurAdhA-pekA-mULa, pUrvASADhA, 28 uttarASADhA, A darekanA vimAno hoya che je raMga dekhAya che te vimAnenA raMga jANavA. ketucAranA adhikAramAM nAradarUSi bahu rUpa vALA eka, pArIsarajI ekasoeka, ane ga vigere eka hajAra eka ketuo mAne che. devala, asita, garga, pArAzara, ane nArada, rUSi kahe che ke keTalAka ketu ekaja nAmavALA vividharaMgI, corasa, zIkhA dijaTA ItyAdi vividha AkRtivALA pUrvApara, agni, dakSiNa-IzAna, uttara dizAmAM bhamanArA che, jemAMnA keTalAkanA nAme A pramANe che-brahmadaMDa, visarpa-kanaka-vikyataskara, kauma-tAmasa-kIlaka- vizvarUpa-arUNA-arUNa (cAmara jevA) gaNuka (caturasU) kaMka-kabaMdha-vasA, asthi-kayAraudra, calaka veta-razmi-kuva-kumuda-maNi, jala, bhava paddha, Avaka, saMvartaka. (vRddhotisAra) For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paropakAra. 239 Athame che paNa sUryanA prakAzathI dekhAtA nathI A sUrya, caMdra, graha, nakSatra ane tArA pharatA hovAthI cara kahevAya che tene prakAza paNa pharato che. A graha pradarzana mAtra ja budvIpa mATe jANavuM. kAraNa ke bIjA dvIpasamudramAM kSetra paridhivizAla hovAthI dareka bhAgamAM prakAza puro pADavA sUryAdinI saMkhyAmAM vRddhi thAya che paNa aDhIdviIpanI bahAra jotiSInA vimAne sthira che ne jyAM teja tyAM teja ne jyAM aMdhArU tyAM aMdhArU ja hoya che. dareka tiSionuM naisargika niyame sarakhI gatithI eka sarakhuM ja gamana thayA kare che. * (cAlu) parepakAra paropakAra kara prite prANI, tana mana dhanathI nityere, eNkha svarganAM heje maLaze, mekSa taNuM paNa priyere. 1 popakAra kara. dIna kSINa daradIne dekhI, kara uddhAra umaMge re, prabaLa puNya baMdhAze vege, raheze parabhava saMgere. 2 parepakAra kara. paropakAranA prabaLa bhAvathI, pragaTe puNya kale re, paropakAra sama dIse na duje, uttama dharma ame lere. 3 paropakAra kara. paropakArathI vadhe jagamAM, jazakirti bahu jhAjhare, varI paNa vege vaza thAo, hoya raMka ke rAjAre. 4 paropakAra kara. prasaMga maLatAM prema karaje, paropakAra zira sATe re, ghaDI jIvananI saphaLa jANaje, kadI caDhe je hAthe re. 5 paropakAra kara. amara nAma avanimAM raheze, yAvata guNa gavAzere, paropakAra mahAmaMtra jIvanane, sAdhyAthI sukha thAze re. 6 paropakAra kara. chatI zaktie kare upekSA, hare na pIDa parAI, meMgherA mAnava bhava cetana, eLe jaze aTavAI re. 7 popakAra kara. paradu:kha bhajana pratApazALI, nRpa vikrama jaga bhAvya re, parepakArane pravAha akhaMDita, jIvanamAM vahevaDAve re. 8 paropakAra kara. paropakAra viNa jIvana jagamAM, jhaLake nahi ke kALe re; dhanya narA je parepakAramAM, nija Atamane vAge re. 9 paropakAra kara. vejalapura-bharUca, chaganalAla nahAnacaMda nANAvaTI. For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 240 zrI AtmAnaMda prakAza. gAharudhdha jIvana. viThThaladAsa-mU-zAha. (gatAMka 8 nA pRSTa 197 thI zarU.) pati patnIe hamezAM paraspara e vyavahAra rAkhavuM joIe ke jenAthI banenAM sukhanI vRddhi thAya. teoe hamezAM evAM kAma karavA joIe ke jene laIne koI prakArane asaMteSa athavA du:kha utpanna na thAya. krAMsamAM DiTAzkela nAmano eka moTo vidvAna thaI gaye. te kahete hatuM ke saMsAramAM manuSyane suzIla ane sadAcArI strI karatAM vadhAre bIjo koI AdhAra ja nathI. atyaMta sAdhAraNa kaTinA manuSya paNa sArI strInA sugathI ghaNuM lAyaka banI jAya che. DiTAkakelanI piotAnI strI ghaNuM ja zuzIla ane sugya hatI. jema jema tene sAMsArika anubhava vadhato gayo tema tema tene daDha pratIti thatI gaI ke sadaguNo ane sadAcAra vRddhine arthe goMcyajIvana sukhapUrNa hovAnI parama AvazyakatA che. eka sthaLe teNe potAnA saMbaMdhamAM lakhyuM che ke "mane sukhanAM aneka prakAranAM sAdhane prApta thayA che, paraMtu paramAtmAne saithI vadhAre kRtajJa mArA gArDa sukhane mATe ja chuM. yuvAvasthAmAM mAruM potAnuM jIvana ghaNuM kharAba lAgatuM hatuM te atyAre ghaNuM ja sAruM jaNAya che. have mAruM sarvasva paNa naSTa thaI jAya to paNa gAIthya sukha rahe te tenuM mane jarA paNa duHkha nahiM thAya. " DiTAkakelanA samayamAMja phrAMsamAM mahAna rAjyakAMti thaI hatI. tene laIne tene anekavAra saMkaTemAM phasAvuM paDayuM hatuM, paraMtu te sarva saMkaTa kevaLa potAnAM gAI sukhane laIne ja teNe zAMtipUrvaka sahyAM hatA. eka vakhata teNe potAnA eka mitrane lakhyuM hatuM ke " Izvare mane jeTalAM sukha ApyAM che temAM sauthI moTuM sukha e che ke mArI strI ghaNIja bhalI che. moTA saMkaTane prasaMge mane tenI jeTalI madada maLe che tene khyAla paNa tamane nahi AvI zake. te ghaNI ja semya prakRtine che chatAM vikaTa prasaMge AvI paDatAM tenAmAM vilakSaNa dhairya ane sAhasa AvI jAya che. jyAre saMkaTa veLAe huM gabharAI jAuM chuM tyAre te zAMta rahIne mane samajAvI dhairya Ape che. " tyArapachI teNe pitAnA eka bIjA mitrane eka vakhata lakhyuM hatuM ke-"atizaya zuddha pavitra manavALI ane suzikSita strInI sAthe ghaNe vakhata rahevAthI mane je sukha prApta thayuM che tenuM varNana zabdAtIta che. je vakhate huM kaI sAruM kAma karuM chuM athavA sArI vAta kahuM chuM te vakhate tene cahero prasannatAthI camakI uThe che. te joIne mane paNa koI jude ja AnaMdAnubhava thAya che. temaja je vAta mane kharAba jaNAya che te joIne, tene hero paNa utarI jAya che. For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gAhuNya jIvana. 241 je huM A prakAre tenI sAthe varyA karUM te mane vizvAsa che ke mArAthI kadi paNa kharAba kArya thaze ja nahi." jyAre DiTAkakelanI nokarI chuTI gaI tyAre teNe pustaka lekhananuM kArya zarU karyuM. phrAMsanI rAjyakrAMtinA saMbaMdhamAM teNe eka ghaNeja sAro graMtha lakhyo che. te lakhatI veLAe teNe lakhyuM che ke "lAgalaga pAMca cha kalAka sudhI lakhyA karavAthI mArA hAtha nathI cAlatA, te samaye mane virAma ane zAMtinI jarUra rahe che. mArI strI ane zAMta ane utsAhita karyA kare che, ene laIne huM graMtha lakhI zaku chuM. nahi te mArAthI kAMI na thaI zakata." phrAMsamAM gIjha nAmano eka bahuja vidvAna thaI gayo. tenA upara paNa ghaNI ghaNI vipattio AvI hatI, paraMtu kevaLa gAIgya sukhane laIne ja te hamezAM prasanna ane saMtuSTa rahetuM hatuM. teNe eka sthaLe lakhyuM ke "parivAranA premane lIdhe ja moTAM moTAM kAryo hAthamAM levAmAM Ave che. je strI ane mitranuM sukha na hoya te adhika pratiSThA pAmyA chatAM paNa manuSya kharekhara sukhI nathI thaI zakatte." vivAha thayA te pahelAM potAnI bhAvI patnIne temaNe pUchayuM hatuM ke "je bhavi. SyamAM mArI sthiti bagaDI jAya to tame mArA du:khabhAgI thaze ke nahi ? " tenA javAbamAM teNe kahyuM ke " je tame sArI sthitimAM haze te mane ghaNeja AnaMda thaze, paraMtu je tamArI sthiti kharAba thaI jaze kadi paNa huM te kaI babaDATa nahi karuM. " IglAMDano prasiddha vaktA eDamaMDa barka paNa gAuMstha jIvananI daSTie ghaNeja bhAgyazALI hate. tenI strI bahuja suMdara ane suzIla hatI. jyAre barka rAjakAjanI jaMjALathI thAkIne ghare Avato tyAre pitAnI strIne joIne te ghaNAja prasanna ane sukhI thato hato. te kahyA karato ke "gharamAM paga mUkatAM ja mArI saghaLI ciMtAo dUra thaI jAya che. " mArTina lyuthara kaheto ke "Izvara prasAdathI prApta thanAra sarva sukhomAM zreSTha sukha suzIla ane sadAcAriNI strI maLavI eja che. sukha ane zAMti evI strIthI ja maLe che. evI strIne ApaNuM sarvasva, ApaNuM prANa suddhAM paNa arpaNa karI devA joIye." IglAMDamAM sara vilyama hemiTana nAmano eka prasiddha vidvAna thaI gaye. tene ghaNIja lAyaka strI maLI hatI jene laIne tene ghaNuM ja lAbha thayo hato. chappana varSanI umare hemiTanane addhAMga roga thaI gayo te samaye te potAnI strInI sahA. yathI evA uttamottama graMtha lakhI zako ke jene laIne tenI kIti AkhA yure. pamAM prasarI rahI. tenI strI tene graMtha vAMcI saMbhaLAvatI hatI, tenA vicAre chetApUrvaka lakhI ApatI hatI, ane tenA vyAkhyAnanI pratilipi taiyAra karI ApatI hatI. je vyAkhyAne laIne hemIla uttama tatvavettA tarIke gaNAyo te taiyAra karI For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 242 zrI AtmAnaMda prakAza. ApavAmAM tenI strIe ghaNI ja madada karI hatI. alabata, hamITanA prakhara buddhi. mAna hatuM, paraMtu tenuM citta avyavasthita hatuM. teTalA mATe tenI strI tenA saghaLAM kAryonI sArI vyasthA karI ApatI hatI, eTaluM ja nahi paNa ema kahevuM joIe ke ucitarUpe kArya karAvatI hatI. hemilTana jarA ALasu hatA, paraMtu tenI strI ghaNI ja udyogaparAyaNa hatI. kahevAno matalaba e che ke hemIsTanamAM je guNono abhAva hato te guNe tenI strImAM ja upasthi hatA. tenA pairya ane udyogane laIne hemiTananI buddhine udaya thayo hato. yuropanA jInevA nagaramAM hayuyara nAmane prasiddha sRSTizAsavettA sattara varSanI vayeja aMdha thaI gayA hatA te aMdhatvane lIdhe ghaNe ja du:khI thaye tyAre tenI strI tene zAstronuM adhyayana karavA uttejIta karyo. teNe pitAnI strInI sahAyathI sRSTizAstranA eka evA aMganuM adhyayana karyuM ke jemAM bahuja tIvra daSTinI AvazyakatA hatI. potAnI strInI tene eTalI badhI madada maLI hatI ke vRddhAvasthAmAM te kaheto ke je mane pharI dekhato karavAmAM Ave to huM ghaNeja du:khI thAuM. teNe mAkhIo upara eka ghaNo ja sAre graMtha lakhyo che. te graMtha teNe aMdha thayA pachI pacIsa varSe lapa hato. tenI aMdara mAkhIonI utpatti, svabhAva vigerenA saMbaM. dhamAM eTalI badhI uttama ane sUkSama vAte lakhI che ke je vAMcIne ApaNane ema thAya ke tene lekhaka atyaMta tIvra daSTivALo hovo joIe. AjakAla kAmI ane durAcArI purUe "prema" ne kalaMkita karyo che. paraMtu vastutaH prema te eka svagIya vastu che. prema manuSyane sAhasa ane baLa Ape che, tene tene kartavyamArga dekhADe che, ane tenAmAM samasta saddaguNonI sRSTi kare che. manuSyanAM aMtaHkaraNane zuddha ane unnata banAvavAnuM sauthI sarasa sAdhana prema ja che. te uparAMta vicArazakti upara paNa tene ghaNo sAro prabhAva paDe che. prema manuSyane uccAkAMkSI ane udAra banAve che. eka vidvAnanuM evuM maMtavya che ke prema ja manuSyano sauthI sAro ane mahAna zikSaka che. prema vagara manuSyamAM manuSyatva AvatuM nathI temaja strImAM strItva nathI AvatuM. bannene pUrNa banAvavA mATe je koI vastunI AvazyaktA che te te prema ja che. premadeva manuSyane ke navA saMsAramAM pahecADe che, taddana navA jIvananuM pradAna kare che ane premanuM pradhAna kendra ane udgama sthAna strInuM hRdaya che. manuSyane saccaritra, sAdhusaMpanna ane sukhI banAvavAmAM jeTalI sahAyatA satI sAdhI strI ane tenA sAcA snehathI maLe che, teTalI koI paNa anya sAdhanathI maLatI nathI. pachI te sneha strIno hoya, ke mAtAne hoya ke putrIne hoya. eka mahAna vidvAnane mata che ke saMsAramAM AjasudhI ke e mahApurUSa nathI thayuM ke jene potAnA jIvana-kALa ane kAryomAM koI sAdhvI For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gAhastha jIvana. 243 strInA sAtvIka premanI sahAyatA nahi maLI hoya. moTA moTA durAcArI purUnA jIvanamAM paNa evA mathI ghaNe sudhAre thayelo jovAmAM Avyo che. jIvanasudhAraNAne arthe strI uparAMta bIje naMbare gharanI aMdara bALa-bacAM hovA te che. je durAcArIone bIjI kaI paNa rIte sudhAravAnuM kaThina hoya che teo ghaNe bhAge gharamAM saMtAna thatAM ja ApoApa sudharI jAya che. mAIgya jIvananuM ATaluM badhuM mahatva uparokta saghaLI vAtane laIne ja che. e sivAya manuSyanA vAstavika AcAra vicAra, yogyatA Adine khyAla tenAM gAIthya jIvanathI ja Ave che. satyatA, prema, sahAnubhUti, udAratA, sahanazIlatA Adi samasta guNene vikAsa gRhastha jIvanamAM ja thAya che. jenAM gharamAM sarva prakAranI zAti tathA sukha jovAmAM Ave tyAM samajI levuM ke te ghaNe ja suyogya, sadAcArI ane bhAgyazALI che. temaja jenAM gharamAM kaI prakAranI azAMti, asaMtoSa athavA kaleza devAmAM Ave tyAM samajI levuM ke tenuM AcaraNa barAbara nathI-tenI yogyatAmAM ghaNI ja truTIo che. gRhastha jIvanane manuSyanI yogyatA ane sAmarthyanI kasoTI mAnavAmAM Ave che. te kasoTI upara je purepuro utare te ja sarvIze kharA manuSyatvane lAyaka gaNAya che. gRhastha jIvanamAM kaI paNa prakAranI azAMti athavA asaMtoSa utpanna na thavA devAmAM jeTale purUSane phALe che te karatAM vadhAre strIno che. je strI che te gharane sAphasupha svaccha rAkhIne sarva prakAre suvyavasthita rAkhI zake che ane gRhane svarga sama banAvI zake che. eTalA mATe ja leke strane "pRhalakSamI' kahe che. je gharamAM AvI gRhalakSamI hoya che te gharamAM sarva prakAranAM sukha ApoApa Ave che. strIone gRhalakSamI banAvavA mATe AraMbhamAM bAlyAvasthAnuM zikSaNa Avazyaka che ane pachI sAsare gayA pachI sAsu ane pati vigerenA zikSaNanI AvazyakatA che. ghaNuM leke ema kahe che ke "vivAha karIne ame ghaNuM jaMjALamAM paDI gayA chIe ane ame to AphatamAM AvI paDyA chIe." AvA lokoe samajavuM joIe ke strIo pote jaMjALa athavA AphatarUpa ghaNe oche aMze thAya che. paraMtu ghaNe bhAge to gharanA loko tene jaMjALa athavA Aphata rU5 mArI bese che. navI vahu gharamAM AvyA pachI sAsu, naNaMda ane pati vigerenuM tenA pratye je kartavya hoya che te kartavyanuM pAlana karyA vagara je loko zubhaphaLanI AzA rAkhe che teo meTI bhUla kare che. pitAnI nirAzA ane duHkhanuM kAraNa teo pote ja bane che. teo eka ajJAna bALAne sarvaguNa saMpanna jovAnI AzA rAkhe che, paraMtu paricayathI teone tenAmAM aneka de daSTigocara thAya che. evA lokoe sauthI pahelAM te pitAnA doSe jANI levA joIe ane e doSa dUra karyA pachI strInI pAsethI sArAM kAryo ane sArI vAtanI AzA rAkhavI joIye. A saMbaMdhamAM ramAbAI For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. rAnaDenuM draSTAMta dhyAnamAM rAkhavA egya che. ramAbAI bilakula abhaNa hatA, paraMtu rAnaDe sAhebe temanA zikSaNane turataja prabaMdha karI dIdho. eka vakhata ramAbAInA saMbaMdhamAM eka adhyApikAe evI pharyAda karI hatI ke-e bilakula TheTha che. ene lakhatA vAMcatAM kAMI nahi AvaDe." paraMtu ramAbAIe eka bIjI adhyApikA pAse zIkhIne beja varSamAM pAMca dhoraNa samApta karyA. navI strI gharamAM AvyA pachI je kartavyanAM pAlananI AvazyakatA che, te sarva katonuM pAlana rAnaDe sAhebe bahu sArI rIte karyuM hatuM, jene laIne teonA gAIzya jIvanamAM kaI paNa prakArano deSa upanna thaye nahe. A rIte teone gRhasthAzrama sarvathA sukhamaya banyo hato. gRhastha jIvanane sukhamaya banAvavAmAM suzIla strI keTalo agatyano bhAga bhajave che e joyA pachI have " sAMsArika jIvana" saMbaMdhI vicAra karazuM. (saMpUrNa) dharmaratane gya keNa hoI zake? A saMsAramAM heya (tyAga karavA lAyaka) ane upAdeya ( prahaNa karavA lAyaka) padArthonA jJAnavaDe zobhatA asAra saMsArarUpI apAra samudramAM paDelA jaMtu samUhanA niraMtara du:kha saMtApane jANatA ane janma, jarA, maraNa, roga, zeka vigerenA duHkhathI tathA parabhavamAM durgatinI prAptinA bhayathI atyaMta pIDA pAmelA bhavya prANIe svarga ane mokSa vigerenI sukhasaMpattine prApta karavAmAM saphaLa (advitIya ) kAraNarUpa jinadharmarUpI mahArata upArjana karavuM yogya che. | durgatimAM paDatA prANIone je dhAraNa karI rAkhe te dharma kahevAya che. te viSe kahyuM che ke -"je sArI rIte (vidhi pramANe ) AcaraNa karavAthI durgatimAM paDatA prANIone dhArI rAkhe che, tethI te dharma kahevAya che, te dharma ja samagra anarthone nAza karavAmAM hetubhUta hovAthI tathA kalyANanA samUhane karanAra hovAthI ratnarUpa che. te dharmaratanI jeo prArthanA kare teo dharmaratnanA athI e kahevAya che. apAra bhavasAgaramAM bhramaNa karatA prANIone prathama manuSyapaNuM pAmavuM e paNa durlabha che. temAM anarthane dUra karanAra saddharmarUpI zreSTha ratnapAmavuM e te ati durlabha che. jene viSe prANIo, nArakI tIryaca, manuSya ane devarUpe utpanna thAya te bhAva" eTale saMsAra kahevAya che. te bhava ja janma, jarA ane maraNAdika rUpa For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharmaratnane yogya karyuM hoI zake? jaLane dhAraNa karavAthI samudrarUpa che. te anAdi anaMta hovAthI "apAra" eTale cheDA rahita che, temAM bhramaNa karatA jatuone manujatva paNa manuSyapaNuM paNa durlabha che-maLavuM muzkela che. te pachI Aryadeza, uttama kuLa ane zarIranI AregyatA vigere durlabha hoya temAM zuM kahevuM ? A durlabhatA viSe bhagavAn zrI vardhamAnasvAmIe aSTApadathI AvelA muni zrI gautamane kahyuM che ke---" he gatama! karmane vipAka gADha hovAthI sarva prANIone cirakALa sudhI paNa bhavamAM bhramaNa karatAM manuSyapaNuM pAmavuM ghaNuM durlabha che. tethI eka samaya mAtra paNuM pramAda kara ucita nathI." AvuM ( durlabha) manuSyapaNuM prApta thayA chatAM paNa je dAridraya ane tucha upadra vigere ko koI paNa prANathI prArthanA karAtA nathI eTale IcchAtA nathI, te kaze jenAthI haraNa karAya-nAza karAya te anarthane dUra karanAra saddharmarUpI zreSTha rata durlabha-du:khe maLe tevuM che. sat eTale sAro dharma eTale samakita darzanAdirUpa, te ja vara eTale pradhAna, rata samAna che, kAraNa ke te samagra kaSTane nAza karanAra che. kahyuM che ke -manuSyabhava, karmabhUmi, Aryadeza, uccakuLa, dIrgha AyuSyanI prApti, dharma zravaNa karavAnI zraddhA, kathaka (saddagurUne vega) ane dharmanuM zravaNa karavuM, ATalI sAmagrI maLyA chatAM paNa bedhi samakitanI prApti durlabha che. - je prakAre prasiddha evuM ciMtAmaNi ratra sulabha-sukhe pAmI zakAya tevuM tuccha vibhAvavALAne-a9pa dhanavALAne sulabha nathI, kAraNa ke te ratnanA mUlya jeTalo potAno vaibhava nathI, te jIva zabdanA artha mATe kahyuM che ke -" dvAMdriya, trIdriya ane caturiMdriye prANa kahevAya che, vanaspatio bhUta kahevAya che, pacaMdriya jIva kahevAya che, ane bIjA sattva kahelA che." vikaleMdriyone te dharmaprApti che ja nahIM ane paMcaMdriya che tenI yegyatAnA heturUpa guNenI sAmagrI rahita hoya te temane paNa dhamarUpI ratna sulabha nathI. keTalA guNavALe dharmane sulabha heya te kahe che. ekavIza guNee karIne yukta dedIpyamAna e jIva dharmaratrane arihaMtanA zAsanamAM kahe che te guNe upArjana karavA mATe, pahelAM te hatuthI, udyama karavuM joIe. ahIM bhAvArtha e ja che je-jema prAsAda banAvavAnA athae hADakAM vigere zalya dUra karI pITha ( pAye ) bAMdhavA vigerenA kAryamAM Adara karavo joIe. kemake tema karyA vinA suMdara-draDha prAsAda banI zake nahIM tema dharmanA athIoe A guNe sArI rIte upArjana karavA joIe. kAraNake viziSTa prakAranA dharmanI prApti te guNone ja Adhina che. 1 puNyarUpI vaibhava samajavo. For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. dharmone maLe je rasa je che te dharmarata eTale jinezvare kahelo dezavirati ane sarvavirati rUpa sadAcAra, tene yogya eTale ucita, thAya che. ekavIza guNAe karIne yukta teja guNone kahevA mATe "guNa ane guNIno kathaMcita abheda che' e nyAyane batAvavA mATe guNIne dekhADavApUrvaka guNone kahe che. akSudra 1, rUpavAna-prazasta rUpavALe " pugale rUpavALA kahyA che. " 2, tathA prakRtivaDesvabhAvavaDe samya-prazAMtacittavALe hevAthI suMdara svabhAvavALo 3, sadAcAranuM AcaraNa karavAthI lokone priya 4, paranA doSa jevA e vigere krUra svabhAva nahIM hovAthI akura 5, trAsa pAmavAne svabhAva hovAthI A leka ane paralokanA kaSTathI bhaya pAmanAra 6, sAcI kriyA vidhi pUrvaka karavAthI azaThazaThatA rahita 7, keInI prArthanAne satkAra karavAthI dAkSiNyatAvALe 8, pApa karavAmAM zaMkita havAthI lajajALu 9, cittamAM dayA hovAthI dayALu 10, tethI karIne madhyastha eTale rAgadveSa rahita ane saumya eTale krUratA rahita jenI daSTi hoya te madhyastha sAmya daSTivALo kahevAya che, kemake te yathArtha vastu tattvane jonAra hoya che, 11, laghukamIne lIdhe guNane viSe bahu mAnavALo hovAthI guNane rAgI 12, satkartha eTale sadAcAranuM AcaraNa karanAra hovAthI duSTa AcaravuM, sAMbhaLavuM ke kahevuM, tene viSe rUcivALe nahIM te 13, supayukta sArA parivAravALo arthAt dharmamAM virodha na kare tevA baMdhu ane parivAravALo 14, sadIrghadazI- buddhimAna hovAthI vicAra karIne jenuM pariNAma suMdara hoya evA kAryane karanAra 15, vizeSajJa-sata ane asat vastune jANanAra, paraMtu rAgadveSavaDe mUDha thavAthI athavA koIe prathamathI bharamAvela hovAthI aMgIkAra karelA kadAgrahamAM ja. manane tallIna karanAre na hoya 16, vRddhAnuga-jenI buddhi pariNAma pAmelI hoya -paripakava thayelI hoya tevA purUSanA vicArane anusaranAra 17, vinIta- garajananI bhakti karanAra 18, kRtajJa-keIe A loka athavA paraloka saMbaMdhI thoDA paNa upakAra karyo hoya tene jANanAra, paNa bhUlI na janAra 19, parahitArthakArI-pratyupakAranI AzA rAkhyA vinA bIjAnA hitakAraka kAryo sAdhI devAnA svabhAvavALo, ahIM koI zaMkA kare ke-dAkSiNyatAnA guNamAM ane A guNamAM taphAvata zuM che ? tene javAba e che je-dAkSiNya guNavALo purUSa anyanI prArthanAvaDe ja parepakAra kare che ane A to svabhAvathI ja potAnI meLe paranuM hita karavAmAM prItivALo hoya che. 20. jema AvIza guNe che te ja prakAre vaLI labdhalakSya guNavALo paNa dharmane adhikArI che. teno artha A pramANe-jeNe lakSya karavA lAyaka ( oLakhavA lAyaka) dharmakriyAne vyavahAra prApta karyo che te lakhyalaya kahevAya che, athatuM AvA guNavALA purUSane sukhe karIne zIkhavI zakAya che--dharmopadeza ApI zakAya che. 21. A ekavIza guNoe karIne yukta purUSa For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jene etihAsika zikSaNe. 247 dharmaratnane yogya che. ema pUve kahyuM ja che. mudra zabdanA ghaNu artho che. te A pramANe-kSudra eTale tuccha, zudra eTale kUra, zudra eTale daridra, zudra eTale laghu (nAna ) vigere. te paNa A ThekANe kSudrane artha tuccha laIne agaMbhIra levAno che. te vaLI uttAnamati-anipuNa buddhivALo hovAthI dharmane sAdhI zakato nathI- ArAdhI zakto nathI. kemake dharmane sUma buddhivALe ja sAdhI zake che. te viSe kahyuM che ke -" dharmanA athI manuSyoe niratara sUmabuddhithI dharma jANuM joIe, anyathA-nahIM te dharmanI buddhithI ja te dharmane vinAza prApta thAya che. jema koIe mAMdA sa dhune huM auSadha ApIza e abhigraha lIdhe. pachI kaI mAM sAdhu nahIM maLavAthI te chevaTa zeka karavA lAgyo ke -" ahe! meM ghaNe uttama abhigraha grahaNa karyo. paraMtu koI mAM thaye nahIM ane huM adhanya chuM, mArUM vAMchita siddha na thayuM, e mahA kaSTanI vAta che." A pramANe sAdhuonuM mAMdagI paNuM IcchIne je abhigraha -niyama le, te tatvathI deSa che, ema mahAtmAoe kahyuM che. " A mudrathI je viparIta hoya eTale pitAnA ane paranA upakAra karavAmAM zakta-samartha hoya te azudra eTale sUkSama draSTivALa-sArI rIte vicAra karIne kArya karanAre kahevAya che. te ja A dharmane grahaNa karavAmAM gya-adhikArI che. (cAlu) jena aitihAsika zikSaNe. mahAnubhAva abhayadevasUrie satata AMbelanuM tapa AcareluM ane tene aMge rAtre jAgaraNe karelA, tethI temanA zarIramAM rUdhirano bagADa thaI AvyA ane tethI temane kaSTano asAdhya vyAdhi utpanna thayuM hatuM. A vyAdhine laI anyadarzanIoe te mahAtmAnI aneka prakAre niMdA karavA mAMDI te sAthe jaina dhamIomAMthI paNa keTalAeka kahevA lAgyA ke, "TIkAonI racanAmAM thayelA utsava prarUpaNathI AcArya para gusse thayelA zAsana devatAoe zikSA karavAnA hetuthI temane A dazAe pahoMcADelA che." A lokApavAda sAMbhaLI AcArya mahArAja hRdayamAM dilagIra thaI gayA. tathApi e dharmavIra potAnI dharmazraddhAmAM daDha rahI te apavAdane dUra karavAnI dhAraNa avadhAravA lAgyA. * jaina dharmanI bhAvanAmAM addabhUta camatkRti rahelI che. svargavAsI devatAo paNa temAM pratyakSa hAjarI ApI lokonA hRdayamAM ajAyabI utpanna kare For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 48 zrI AtmAnaMda prakAza. che. caritAnAgamAM tevA aneka camatkAre sAMbhaLavAmAM Ave che. ane tevA camatkArathI jaina dharmanI mahattA pUrNa rIte vadhelI che. mahAnubhAva abhayadeva sUrinA prasaMgamAM paNa tevuM ja banyuM hatuM. te pavitra mahAtmAnA hRdayamAM jyAre lekAvAdane dUra karavAnI lAgaNI utpanna thaI ane tenA ja ciMtavanamAM teo magna thaI gayA, tyAre jaina zAsananA devatAonI lAgaNuM temanI tarapha AkarSaNa hatI mahAnubhAva abhayadeva sUri rAtre pitAnA saMthArAmAM rahI dhyAnapUrvaka zayana karatA hatA. tevAmAM dharaNe ke AvI temanA reganuM nivAraNa karyuM ane jaNAvyuM ke, "sUrijI, staMbhana nagaranI pAse AvelI seDhikAnadInA tIra upara bhUminI aMdara zrI pArzvanAtha prabhunI pratimA che. te pratimA divya camatkArathI bharapUra che. te pratimAnA prabhAvathI pUrve nAgArjune rasasiddhi sAdhI hatI; te pratimA pragaTa karI tame te sthale mahAtIrtha pravartA, jethI tamArA apavAdanA nAzanI sAthe jaina zAsananI prabhAvanA thaze " dharaNenA A vacana sAMbhaLI ane potAnA roganI nivRtti joI te mahAtmA AnaMdita thayA hatA. temanA AnaMdanuM kAraNa potAnA zAsana para Avele apavAda dUra thavAnuM mukhya hatuM. kAraNa ke, zarIranA mamatvathI rahita evA te mahAtmA roganI darakAra rAkhatA na hatA. vAMcanAra, A prasaMgane pUrNa vicAra kare che. pUrvanA jaina AcAryo zAsanane mATe keTalI badhI kALajI rAkhanAra hatA. temanAM hadayamAM zAsananI unnatinA ja vicAra AvyA karatA hatA. zAsananI zobhA vadhAravAne ane tenI prabhAvanA pravartAvavAne mATe teo trikaraNazuddhithI pravartatA hatA. temanI mane vRttimAM eja bhavAnA jAgrata rahetI ane te bhAvanAne kAyama rAkhavAne mATe teo Upaga rAkhI rahetA hatA. sAMpratakAle evI pravRtti kavacit ja jovAmAM Ave che. zAsananI niMdA thAya tevA kAryo tarapha mATe bhAga upekSA rAkhanAre che. munio ane grahonI vacce mAMho mAMhe kusaMpa, dveSa ane ISyone udaya thavAthI zAsananI prabhAvanAne meTI hAni pahoMce che ane sarvatra niMdAno pracAra thaI rahe che. vicakSaNa ane vidvAn jenee AvA pravartanane aTakAva karavAne sarvadA prayatna kare joIe. jyAre tema karavAmAM Avaze, tyAre ja AhaMta dharmanI unnatinuM darzana karavAne ApaNe samartha thaI zakIzuM dhAradranA varapradAna pachI mahAnubhAva abhayadevasUrie "nayatigaLa' e nAmanI batrIza gAthAovAluM eka stavana racyuM hatuM ane te stavanavaDe stuti karI staMbhanagaranI seDhikA nadInA tIra upara zrI pArzvanAthajInI suMdara pratimA saMghanI samakSa pragaTAvI hatI. A addabhUta camatkAra joI lake sAnaMdAzcarya thaI gayA hatA. ane tethI mahAnubhAva abhayadevasUrinI Uqla kIrti lokomAM prasarI hatI ane jenazAsananI mahAna unnati thaI hatI. For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jene etihAsika zikSaNe. 29 A banAva banyA pachI jaina zAsananI unnatine mATe temane vadhAre harSa thayo hato. ane teo potAnA munijIvanane kRtArtha mAnatA hatA. AhaMta dharmanI unnatine mATe AvI khaMta rAkhanArA munionI saMkhyA jyAre vRddhi pAmaze tyAre bhAratavarSanI bhUmi upara AhaMta dharmane jyadhvani thaI raheze. vIrazAsananA prabhAvika devatAo evI preraNA kare, evI vIraparamAtmA pratye amArI savinaya prArthanA che. mahAnubhAva abhayadevasUrie racelA batrIsa gAthAonA stavanamAMthI be gAthAo te AcAryo gopavI hatI ane tema karavAnI paraNe ke sUcanA ApI hatI. tethI adyApi paryata e stavanano trIza gAthAo prakhyAta che ane te stavanane caturvidha saMgha bhAvanA pUrvaka gAyA kare che. je pratimA te sthale pragaTa thaI te zrI staMbhana pArzvanAthajInA nAmathI prakhyAta che. te hAla staMbhanagarakhaMbhAtamAM vidyamAna che ane pitAnA prabhAva sAthe mahAnubhAva abhayadevasUrinA prabhAvane adyApi prakhyAta kare che. te samaye staMbhana nagaramAM goDa nAme eka dhanADhya zrAvaka rahete hato. te gujarAta ane bIjA keTalAka dezomAM dhArmika ane zrImAna tarIke vikhyAta thaye hate. mahAnubhAva abhayadevasUrinA prabhAvanuM darzana karI te temane mahA bhakata banI gayo hato. eka vakhate teNe te mahAtmAne vinaMti karI ke "bhagavan ! dharmanA prasAdathI mane ghaNuM saMpati prApta thaI che. have te saMpattine sadupaga thAya, te mArga kRpA karI darzAve." te gRhastha zrAvakanA AvA vacana sAMbhaLI mahAtmA abhayadevasUrie A pramANe kahyuM." bhadra! tamArI Uttama zraddhA joI khuzI utpanna thAya che. je tamArI IcchA hoya te jaina dharmanA sAta kSetranI unnati karo. te unnatine AdhAre tamArA dravyane sadupayoga kare. e sadupagathI tamArUM gRhastha jIvana sArthaka thaze ane jene dharmanI prabhAvanA vRddhi pAmaze." te mahAtmAnA A vacano sAMbhaLI goDa zrAvaka hRdayamAM AnaMdita thaI gaye ane tatkALa teNe sAta kSetranI aMdara potAnA dravyarUpa bIjanuM vAvetara karavA mAMDayuM. te sAthe te zraddhALa zrAvake staMbhana pArzvanAthajInI pratimAnI pratiSThA moTI dhAmadhUmathI karI hatI ane eka manohara citya banAvyuM hatuM. te pratimAnA AsananI pAchaLa te samayane eka lekha kotaravAmAM Avela che. A lekha mahAnubhAva abhayadevasUri ane goDa zrAvakanA nAmane avicalA rAkhI rahelo che. A nAzavaMta saMsAramAM AvI avicala dIti saMpAdana karavI eja jIvananI sArthakatA che. For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rapa0 zrI AtmAnaMda prakAza. mahAnubhAva abhayadevasUri AhaMta zAsananI kevaLa camatkArI prabhAvanA karIne besI rahyA nathI, teo jaina prajAne mATe jJAnane moTe vArase paNa mukI gayA che. te mahAnubhAve nave aMga para TIkAo racelI che. mahAna graMthakAra zrI haribhadrasUrinA racelA paMcAsaka para eka subedhaka TIkA racI che. A TIkA saM. 1124 mAM varSe dholakA mAM cAturmAsa rahI lakhelI che. ema tenA lekha uparathI jaNAya che. kaThina viSayanA lekha upara teo mahAna TIkAkAra thaI gayelA che. jayatihuaNurtotra, jina caMdra gaNi viracita navatatva prakaraNa, jinabhagaNi viracita vizeSAvazyaka bhASya, haribhadra sUrikRta paDazaka ane deveMdrasUrita zatAri prakaraNa-vigere mahAna graMtha Upara te mahAnubhAve Uttama TIkAo banAvelI che. te sivAya nigodaSatrizikA, paMcanithavicAra saMgrahiNI ane pugala Satrizika vagere keTalAeka svataMtra graMtha paNa temaNe lakhelA che. AvA upayogI lekho lakhI te mahAtmAe jene prajA upara mahAna upakAra karelo che. vartamAnakAle muniomAM AvI pravRtti kavacitaja jevAmAM Ave che, e khedanI vArtA che. svargavAsI mahAtmA vijayacaMdrasUrIzvaranI pachI eka--be munie zivAya koI paNa munie AhaMta prajAnI jJAnavRddhinA lekhe lakhelA nathI. sAMpratakALe keTalAeka sArA vidvAna munio jevAmAM Ave che, teozrI te mATe thoDA ghaNe aMze prayAsa kare che, paraMtu meTo bhAga pramAdane vaza thaI paDe che. - mahAnubhAva abhayadevasUri saMvata 1135 nA varSamAM gujarAtamAM AvelA kapaDavaMja gAmamAM svargavAsI thayA hatA. temanA svargavAsathI bhAratavarSamAM ghaNuM sthAne viSe jaina prajAmAM bhAre dilagIrI prasarI hatI. te mahAtmAe karelA upakAronuM smaraNa karI karI prajAe azupAta karyA hatA. evA upakArI mahAmAne sadAne mATe thayele viyAga kema sahana thaI zake ? vAMcanAra, A lekhane atyaMta vAMcI tenuM manana karaje ane jainazAsananI ekaniSThAthI sevA karanArA e mahAnubhAvanA kAryonI bhAvanA bhAvI tamArA hRdayane jaina etihAsika zikSaNane Uttama svAda cakhADaje. jiMdagInI chellI ghaDI--prayANa." rege gheryuM zarIra saghaLuM, kSINatAe bhareluM, auSadhothI adhika vadhate, vyAdhi na thAya e cho; aMte zakti zithila thaIne, gAtra DhIlA thayA che, nADI vahetI tvarita gatie, zvAsa jore vahe che. For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 25 divyakulamAM. chaDI AzA! jIvana ghaDIe, pUrNa thAtI jAe, nirAzAthI svajana saghaLAM, I e so rahyAM che; uDI cA amara AtmA, jINuM e deha choDI, sAthe tyAgyAM saMbaMdha saghaLAM, vizvanAM vizvamAMhI. revuM zAne ? praNayI hadaye, kaMI samajI zakuM nA, kone revuM ! kSaNika saghaLA, meha A vizvamAM jyAM; cheDI jAtAM amara sukhane, pAmatA divya draSTi, IcchuM huM e-amara padane, pAma sarva keI. kalyANa divya pulaDAM. ( saMgrAhaka-zezamala ke. zAha ). kumArga para cAlavAthI loko vakhANe tenA karatAM sanmArge cAlavAthI ke .khADe te paNa sAruM che. - jeo saMpattinA samayamAM prema ane bhrAtRbhAva batAve, temane mitra na mAne. khare mitra to te ja ke je Apatti samaye kAma Ave. sAmAnA mukhamAMthI kaDavAM vacana nIkaLatAM aTakAvavAM hoya, te tenA mukhamAMthI ugAra nIkaLatAM pahelAM ja tamArA mIThA vacanavaDe tenA mukhane mIThuM banAvI de. je ke tamArI AgaLa bIjAnAM deSa varNave che, te jarUra bIjAo AgaLa tamArA doSa prakaTa karaze. mitrothI paNa ApaNe gupta bheda chupe ja rAkhavuM joIe, kemake AjakAlanA mitra sahajamAM duzmana banI jAya che. belatAM pahelAM bahu ja vicArIne besavuM. kAraNa ke prIti ane aprIti, sukha ane du:khano AdhAra bolelA zabdo upara rahe che. nIcanI pratye namratA ane maherabAnI rAkhavAthI tenI nIcatA ane ulaTuM abhimAna vadhI jAya che. eTalI sakhtAI paNa na calAve ke jethI tamArA pratye aNagamo pidA thAya ane eTalI namratA paNa na svIkAro ke loko tamArA zarapara caDhI jAya. koInI harIphAI karavI paNa adekhAI na karavI. kAraNa ke harIphAI karanAra mANasa Akhare phatteha pAme che, paNa adekhAI karanAra mANasa du:khI thaI nAsIpAsa thAya che. For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI AtmAnaMda prakAza. vartamAna samAcAra. A mAsanI zuda 2-zuda 3 nA roja bhAvanagara rAjakIya pariSa6nI bIjI beThaka mahuvAmAM Thakkara amRtalAla viThThaladAsanA pramukhapaNa nIce maLI hatI. sAthe zrI prANurakSA pariSadunI pAMcamI beThaka paNa tA. 13-5-26 nA roja maLI hatI. satkAra kamITInA pramukha zrIyuta mohanalAla khoDIdAsa hatA. jemanuM TuMkuM paraMtu muddAsara bhASaNa mananIya hatuM. A saMsthA sArvajanaka hovAthI dareka manuSya yathAyogya madada karavAnI jarUra che, zrI yazovijayajI jaina gurUkuLa-pAlItANA. cAlu varSanI vArSika parikSAnuM pariNAma. A saMsthAe traNa varSa thayAM sAthe vidyAlaya (skUla) igrejI cethA dhoraNa sudhInI svataMtratAthI karelI che. skUla zikSaNa sAthe dhArmika zikSaNa joDI dIdhela che eTale skUla zikSaNa sAthe teja TAImamAM ApavAmAM Ave che. dhArmika zikSaNa mATe khAsa abhyAsakrama vyavasthApaka kamITIe taiyAra karela che te calAvavAmAM Ave che. aMgrejI pahelA dhoraNathI sAtamA dhoraNa sudhImAM parikSAmAM beThelA 78) vidyArthIomAMthI 68) vidyArthI pAsa thayA che. guru cothA dhoraNamAM daza daza pAsa thayA che. pAchaLathI ghaNA ja moDA dAkhala thayelA daza vidyArthI parikSAmAM beThA nahatA. gaI sAlathI bAra mAsane badale ATha mAsamAM (aMgrejI trIjA dhoraNa sudhI) puruM karavAno TharAva karela chatAM A vakhate AveluM 89 TakA pariNAma ghaNuM ja saMtoSakAraka gaNAya. mArca mAsanI Akhare 99) hAla 102) vidyAthI che. A saMsthA pAse bIlakula phaMDa nahIM chatAM ghaNA phI vidyArthIo kamITIe dAkhala karelA che. tenuM kAraNa eTalI badhI arajIo dAkhala thavA mATe Ave che ane keTalAka sAdhana vagaranA bALakone nANAnI taMgIne laIne nA pADatAM paNa kamATInuM hRdaya kaMpe che; chatAM vagara phaDe paNa nirUpAye kavate hRdaye keTalIka arajIo pasAra karavI paDe che. te kAraNathI temaja hAlamAM yAtrA Luo paNa sakAraNa nahIM AvatA hovAthI ATalA badhA vidyArthIonA zikSaNa, bharaNapoSaNa mATe muzkelIo paNa kamITI kAma karyuM jAya che. jene samAjane namra vinaMti che ke uparokta aneka kAraNathI A ucharatI, vyavasthApUrvakanI sarvamAnya upayogI thayelI A saMsthAne Arthika sahAya ApavAnI khAsa jarUra che. jayaMtI-prAtaHsmaraNIya zAMtamUrti zrI vRddhicaMdrajI mahArAjanI A mAsanA vaizAka zuda 8nA roja A zaheramAM zrI saMghanA upAzrayamAM paMnyAsajI mahArAja zrI kezavajayajI mahArAjanA adhyakSapaNuM nIce savAranA ATha vAge A mahAtmAnA guNAnuvAda karavA pUrvaka jayaMtI ujavavAmAM AvI hatI. prathama maMgaLAcaraNa thayA bAda zAha kuMvarajI ANaMdajI tathA gAMdhI vallabhadAsa tribhuvanadAse mahAmAzAnuM jIvanacaritra ane paricaya karI batAvyo hato. pachI munirAja zrI pramodavijayajI mahArAja paMnyAsajI kezaravijayajI mahArAja tathA paMnyAsajI devavija For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir graMthAvalokana. 253 yajI mahArAja vagere paNa te mATe bolyA hatA. baporanA moTA derAsaramAM gurU maMdIramAM paMca kalyANakanI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI. rAtrinA bhAvanA karavAmAM AvI hatI. graMthAvalokana. AnaMda ane prabhu mahAvIra-A graMthanA le. mahAtmA paMnyAsajI kezaravijayajI mahArAja che ke jeozrIe zrI yogazAstra, zrI malayAsuMdarI caritra, AtmajJAna pravezikA vagere graMtho lakhI jaina samAja upara upakAra kare che. A navalakathAmAM prabhu zrI mahAvIranA mukhya daza zrAvako paikI prathama AnaMda zrAvakanuM caritra che. sAthe zrI mahAvIra prabhue AnaMda zrAvakane zrAvaka dharma prApta karAvavAne upadeza karyo che, te graMthakartA mahArAjazrIe sAdI ane sarala bhASAmAM kathA sAthe lakhAyela chatAM temAM suMdara rIte tattvajJAna bhareluM che. tethI ja A graMtha laghu chatAM AkarSaka, mananIya, jANavA yogya khAsa upayogI banela che. A graMthanA racanAra mahArAja zrI eka sArA lekhaka che, te temanAM lakhelA graMthe uparathI spaSTa jaNAya che. A graMtha dareka manuSyane vAMcavA ane jANavA yogya che. ghaNA manuSyo lAbha le te mATe rAkhelI kiMmata (ATha AnA) yogya che. AvA AvA upayogI graMtho ( kathA sahita) vizeSa lakhI jenasamAja upara upakAra karavAnI mahArAjazrIne vinaMti karIye chIye. jana siddhAnta kaumudI (ardha mAgadhI vyAkaraNa)-A vyAkaraNa graMthanA kartA munirAja zrI ratnacaMdrajI svAmI che ke je eka navina racanA che. AvA vyAkaraNano graMtha racavAne hetu uddaghAtamAM batAvela che, chatAM jaina Agama vAMcavAnI jijJAsune to te khAsa upayogI che ema jaNAya che. prAkRta bhASAnA vyAkaraNane lagatA jeje graMtha che te paNa kartA mahAzaye A graMthamAM jaNAvela che. chevaTe dhAtupATha ane sUtrone akArAdi anukama ApI vidyAthIne saralatA karI ApI che. prAkRta bhASA ane vyAkaraNanA saMpUrNa jJAna sivAya AvI racanA thai zakatI nathI tema A graMtha jevAthI jaNAya che. prayAsa stutya che. jena kemane khAsa upayogI che. bIkAnera nivAsI zrI agaracaMda bhairavadAna zeThe zeThIyA jena graMthamALAnA puSpa 51 mA tarIke ane zrI gulAbavIra-graMthamALAnA trIjA ratna tarIke prakaTa thayela che. kiMmata rU. 1-8-0 yogya che. - vijApura bRhadu vRtAMta -je pavitra bhUmimAM je mahAtmAne janma ane svargavAsa thaye che teja bhUmi (zahera) nuM aitihAsika daSTie teja mahAtmA vRtAMta lakha te eka apUrvatA che. A graMthamAM aitihAsika dRSTie AcArya zrImad buddhisAgarajI mahArAje vijApuranuM varNana lakhyuM che ke je ukta mahAtmAnA nAmanI sIrIjhane 102 mA naMbarane A graMtha che. aneka zilAlekhe, graMtha, prazaritao vagere uparathI saMkalanA pUrvaka kAIpaNa zahera, deza ke samayanuM varNana lakhavuM e saheluM kAma nathI chatAM A bukamAM lakhAyeluM vIjApuranuM aitihAsika varNana tenI prAcInatA upara bahuja ajavALuM pADe che. graMtha vAMcatAM, jaina maMdironI hakIkata, rAjAenA vaMzavRkSo sAla sahita, nakazo vagere aneka hakIkato temAM samAvI che. koIpaNa varNana aitihAsika dRSTie AvA lakhAvA joIe ema ame khAtrIpUrvaka kahIye chIye. A graMthamAM A For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 254 zrI AtmAnaMda prakAza. cAryazrIe ghaNe prayAsa karyo che. bhaviSyamAM ItihAsa lakhanArane amuka aMze upayogI thaze ema ame mAnIye chIye. kiMmata rUA. 1-4-0 prakartA zrI adhyAtma jJAna prasAraka maMDaLa-muMbaI. kakkAvALI subodha--zrI buddhisAgarajI graMthamALAnA 106 ThThA maNukA tarIke zrI adhyAtma jJAna prasAraka maMDaLe prakaTa karela che, A graMthanA racayitA AcArya zrImad buddhisAgara mahArAja che. A graMthamAM athI laI jJa sudhI kakkAvaLImAM jANe ke subodhano eka koSa bharyo hoya tema sadupadezathI bharapura che varNana zakita, vidvatA, samayanuM jANapaNuM, bahuzrutapaNuM svAnubhava ane vyavahAra nizcayanuM jJAna saMpUrNa aMze A graMthamAM lekhaka mahAtmAnuM jaNAya che. A graMtha sAmAjika, naitika, dhArmika vagere aneka viSayonuM vivecana vistArathI sAdI ane sarala bhASAmAM janasamAjanA upakAra mATe lakhyo che. A graMtha sAdyuta vAMcavAthI lekhaka mahAtmA e keTale vizALa anubhava kyAMthI ane kayAre meLavyo haze? temaja zabda bhaMDoLa ukata mahApuraSanA magajamAM keTaluM bharyuM haze? te jANI parama AnaMda thAya che. A graMtha gurjara bhASAmAM chatAM sarala bhAvavAhI, alaMkAra yukta chatAM dareka A ba lavRddha samajI zake tevo hovAthI sAthe zikSAethI ubharAto hAI vAcakane AnaMda ane jJAna baMne pragaTa karAve tema che. AvI kakkAvalIvALA kAvyane Avo subodhaka graMtha Avo bIjo koI vidyamAna hovAnuM jaNAI zakayuM nathI. prastAvanA mI. pAdarAkare lakhelI che te vAMcavA jevI che. kiMmata rUA. 1-4-0 graMthanA pramANamAM pracAra karavAnA hetuthI yogya rAkhela che. zrImad buddhisAgara sUrismAraka graMtha. A buka AcAryazrInA svargavAsa pachI temanA smaraNArthe ane bhakitanimite zrI adhyAtma jJAna prasAraka maMDaLe prakaTa karela che. A graMthamAM AcAryazrInuM vRtAMta vistArathI ApavA sAthe judI judI avasthAnI chabIo ApI jIvana rUparekhA AkarSaka banAvI che. teozrInA svargavAsa pachI teozrI paratve jaina samAjanI kevI bhakti ane sevakapaNuM hatuM te batAvanArA tAra, kAgaLa, ane peparamAM AvelA lekhone saMgraha ApI aneka manunI gurUbhakti kevI hatI, te batAvyuM che. gurUzrInA zubha prayatnanA phaLarUpa pustaka bhaMDAra vijApura saMdhane gurUmaMdira baMdhAvavA upadeza ApI arpaNa karyo te jJAna maMdiranI chabI paNa Apela che, ekaMdare purepurI gurUbhakita prakaTa karanAra saMsthAe batAvI che. kiMmata bAra AnA. sAbhAra svikAra. nIcenA graMtho vagere bheTa maLyA che je AbhAra sAthe svIkAravAmAM Ave che. 1 zAbhana muni Adi saMskRta stuti vagere jhaverI premacaMda kalyANacaMda. 2 caityavaMdana covIzI-surata saMgha vagere. 3 zrI siddhakSetra pAlItANA zrI vardhamAna tapa khAtAne bIjo hisAba ane riporTa zAha lAlacaMda lIlAdhara. 4 Thakkara mANekalAla dhanajI lohANu pustakAlaya ane maphata vAMcanAlaya bhAvanagara A saMsthAna sekreTarI harIlAla lallubhAI vagere. * * * * * * * - For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 44 www.kobatirth.org kAvya sAhityanA apUrva graMtha kAvya sudhAkara. 99 66 ( raciyatA--AcArya zrI ajItasAgarajI mahArAja. ) kAvyakalA ane sAhityaneA eka suMdara namuneA ke je sAmAyika rasathI bharapUra che, tevA hRdayadrAvaka 435 vividha kAvyane saMgraha che. A kAvyAmAM kAgyajharaNutA ni`La pravAha askhalitapaNe vahe che, je A graMthamAM saMpUrNa kaLAmAM dIpI nIkaLe che, jethI vAcakane rasa utpanna kare che. A graMthamAM cAra vibhAga 1 kAvya kiraNAvalI, 2 kAvya kaumudI, 3 sAhityasAra ane 4 zrI AnaMdadhanajI padanA kAvya ( kavitA ) rUpe anuvAda e cAraneA samAveza karavAmAM AvelA che. tamAma kAvyA. eka Mdara sarala, suMdara, rasayukta, hRdayadrAvaka, ane bhAvavAhI che. sAmAjIka, naitika, dhArmika, viSayA sAthe prAsa Mgika ane kudaratI vAyI banelAM A kAvyA hAine dareka manuSyane upayAgI che. dareka manuSye lAbha levA jevu che. uMcA DhAMgaLA upara suMdara gujarAtI TAIpathI chapAvI su Mdara rezamI kapaDAnA pAkA khAiMDIMgathI alaMkRta karela sADAcArase pAnAnA A graMtha che, kiMmata rUA. 2-8-0 pesTeja juduM. maLavAnuM ThekANu -- zrI jaina AtmAnaMda sabhA ''--bhAvanagara. chapAi taiyAra thayela apUrva graMtha. 46 gurutattva vinizcaya / " Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prastuta gra MthanA kartA nyAyAcA' maheApAdhyAya zrImAn yazeAvijayajI mahArAja che. gurUtattvanA svarUpanA saMgraha vAMcakAne ekaja ThekANe maLI zake evA uddezathI teozrIe jenAgamAnu dohana karI prastuta gra MthamAM tevA saMgrahane rocaka ane sarala chatAM prauDhamASAmAM vaNu velA che. jene khyAla vidvAna vAcakeAne gra MthanA nirIkSaNathI AvI zakaze. sarakRta bhASAne nahI jANanAra sAdhAraNa vAcakeA paNa prastuta graMtha mATenI peAtAnI jijJAmA pUrNa karI zake te mATe graMthanI AdimAM soMpAdake graMthanA temaja tenA kartAneA paricaya karAvI graMthanA tAttvika sAra tathA viSayAnukrama Adi gujarAtI bhASAmAM Apela che, ane aMtamAM upayAgI pariziSTo tathA upAdhyAyajInA ajJAta e apUrva graMthAnA umerA karavAmAM AvyA che. khapI munimahArAjo temaja gRharathAe magAvavA sAvadhAna rahevuM. dareka lAbha lai zake te mATe kiMmata aDadhI rAkhavAmAM AvI che. ki Mmata rUA. 3-0-0 TapAla kharca judu paDaze. amAre tyAMthI maLI zakaze. For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhrAtRtva. '' bhrAtRtva bAhya avasthA che; arthAta e ApaNe bhrAtRbhAvane pALatA hoie ane sarvanI eka saMpatti, eka hitAkAMkSA ane eka ceSTA hAya, te e sthitine ja bhrAtRtva kahevAmAM Ave che. bAhya avasthA aMtaranA bhAvamAM pratiSThita thAya che. bhrAtRpremathI bhrAtRtva sajIvana tathA satya thAya che. sArAMza ke ApaNane eja bhrAtR premanI pratiSThA joIe che. ApaNe ekaja mAtAnAM saMtAnA chIe, dezabaMdhu chIe, e bhAve eka prakAre bhrAtR premanI pratiSThA samAna che. kiMtu eja bhAva rAjanaitika ekatA mATe baMdhanarUpa thaI paDe che ane ethI sAmAjIka ekatA paNa pratiSTi na thaI zakatI nathI, saMpUrNa bhrAtRpremanI siddhi mATeethI paNa adhika gaMbhIra sthAnamAM praveza karavAnI AvazyakatA che; arthAta jevI rIte ApaNe ApaNA deza mAM potAnI mAtAnI pUjAnA atikrama karIne sarva deza madhu AnI mAtAno upAsanA karIe chIe te rI ja rIte ApaNI potAnI janmabhUminA atikrama karIne jagajajana-rIte prApta karavI paDaze, tyAre ja e sa pUrNa bhrAtR premane sAdhI zakAze, sArAMza ke khaMDazaktinA atikrama karIne saMpUrNa zakitanA pradezamAM pahoMcavuM paDaze, tathApi jevI rIte bhAratajananInI upAsanAmAM lIna thatAM A dehanI jananIne atikrama karavA chatAM paNa ApaNe tene sarvathA visArI detA nathI, tevIja rIte jagajajananInI upAsanAmAM lIna thatA bhAratajananIne atikrama karavo chatAM ApaNe ApaNI bhAratajananIne sarvathA visArI devAnI je nathI e avazya lakSamAM rAkhavuM joIe; kAraNake te paNe kAla che ane te paNa mAtA che ! " | { dharma ja bhrAtRbhAvanI pratiSThA che. sarva dharmonuM' eja vidhAna jovAmAM Ave che ke AT ApaNe sarva eka chIe; athata sarva dharmonu- je kAI paNa mUla zikSaNa hoya to te kevaLa che prema, prema ane prema ja che. ApaNA dharma paNa ema ja kahe che ke ApaNe sarva eka chIe, V) bhedabuddhi ajJAnanuM lakSaNa che, jJAnIjanA sarvane samadaSTithI ja nIhALe che ane sarva mAM eka AtmA tathA samabhAvathI pratiSThita e ke ja prabhunA sAkSAtakAra kare che. e bhaktipUrNa samatAmAMthIja vizva premanA udbhava thAya che, paraMtu A jJAna mAnavajAtinuM parama kiMvA aMtima maMtavya sthAna hovAthI ane ApaNI zepa avasthAmAM e g na jyAre sarvavyApaka thaze ene (0) nizcaya na hovAthI e sarva vyApaka thAya te pUrva enI agika prAptinI aMtaramAM, bahirbhA(0) gamAM, parivAramAM, samAjamAM, dezamAM tathA sarva bhUtomAM anivArya avazyakatA che. mAnava - 1. jAti parivAra, kuLa, deza tathA saMpradAya Adine utpanna karIne temaja zAstra kiMvA niyamenA ja baMdhanane daDha karIne e brAtRtvanA sthAyI AdhArane dhaDavAnA cirakALathI prayAsa karatI AvI V) che ane atyArasudhI tenA e prayAsa viphaLA thayelA che. ne ke pratiSThA pazu che ane AdhAra D) 5 ) che, paraMtu brAtRtvanA prANanI rakSA karI zake evI ke, A eka akSaya zaktinI AvazyakatA (A) che ke jenA cAge te pratiSThA akSaNa tathA te AdhAra cirasthAyI kivA nitya nUtana svarUpamAM A rahI zake. bhagavAne adyApi e zaktino prakAza karyo nathI ane bhaMgavAna e zaktino je prakAza kayAre karaze e nizcayapUrvaka kahI zakAya tema nathI. te divasa Avaze to avazya paNa kayAre Avaze te nizcita nathI." * aravida vicAramALA' mAMthI. For Private And Personal Use Only