________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૩૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
વળી નાના નાના માંડલાં વટી સૂર્ય પહેલે માંડલે આવી પહોંચે છે. આ પ્રમાણે સૂર્યને ગમનને અધિકાર જાણવો. +૪૬ ચદ્ર નક્ષત્રમાસથી ચંદ્રમાસમાં ૨૦૧૮ અધિક માંડલું ફરે છે. (સૂર્ય૨૪૨ )
ચંદ્ર માડલાધિકાર (સૂર્ય ૨૪૯) સૂર્યથી ૮૦જન ઉચા સ્ફટીક રત્નના ચંદ્રના વિમાને છે. તે લાંબા પહોળા ક જનને ઉંચા 3 જન હોય છે. ચંદ્ર પણ સૂર્યની જેમ જ બુદ્વીપમાં બે છે ને ૧૫ માંડલામાં ફરતા ફરતાં ઉદયાસ્તની ક્રિયા કરે છે, પણ જેમ ૪૮ કલાકમાં સૂર્ય પોતાને સ્થાને આવે છે તેમ ચંદ્રની ગતિ ધીમી હોવાથી ચંદ્ર પિતાને સ્થાને પહોંચી શકતો નથી. સર્વ જ્ઞાનીઓ કહે છે કેता एतेसिणं चंदम मूरिय गह न खत्ततरारुवाणं, चंदे हितो सूरे सिग्ध गति ॥ (સૂર્ય૦ ૨૪૫) અર્થાત કે બન્ને ચંદ્રો મળી એક માસમાં ૨૯ વાર અસ્તેય પણને પામે છે એટલે એક દિવસમાં ૫૦ મિનિટનું આંતરૂ પડે છે. સુદી બીજને દિને ૭ વાગ્યે જ્યાં ચંદ્ર હોય છે ત્રીજને દિને ત્યાંજ ચંદ્ર આવવાને શા-પનો ટાઈમ થશે ને ચોથને દિને તેજ સ્થાને ચંદ્ર આવતાં ૮-૧૦ને ટાઈમ જોઈશું એટલે તેની ગતિ બહુ ધીમી છે, જેથી પુર્ણિમાને દિને સાંજે ઉદય ને સવારે અસ્તમન થાય છે અને પંદર દિવસે માંડલાના અર્ધાભાગની ગતિને ફેર પડવાથી અમાસને દીને ચંદ્રની સવારે ઉદયને સાંજે આથમવાની ક્રિયા થશે. ભરતીઓટ પણ આ પ્રમાણે જ થાય છે. ચંદ ભરતીઓટ થવાના હેતુભૂત નથી, પણ ચંદ્રના ઉદયાસ્તને અને ભરતીઓટને કાલસામ્યથી નૈસર્ગીક સહભાવી સંબંધ છે. ભરતા એટ થવાનું કારણ એવું છે કે-લવણોદધિ સમુદ્રમાં પાતાલ કલશા છે તેના અર્ધા ભાગમાં વાયુ છે તેની ઉપર વાયુ ને પાણીનું મિશ્રણ છે ને તે ઉપર પાણી છે. ૪૬ ટીપણી-સૂર્ય ન સૂર્ય છેલે ૧૮૪ માંડલે સૂર્ય ચંદ્ર માંડલા યો૫૧૦ માંડલે હોય ત્યારે. હેાય ત્યારે.
સૂર્ય ચંદ્ર રાશિ
કુલ માંડલા
૧૮૪ દીનમાન મોટું પછી માંડલે નાનું ભૂરે
માંડલે માંડલે સૂર્ય જંબુમાં ક્ષેત્રયજન ૪૫૦૦૦ ૬૩૨૪ ૫૯૭ લવણમાં , ૩૩૩૩૩ ૬૩૨૪૫. જબુ ૧૮૦૦ માં ૬૫ ૭૫ અત્યંતર પહોળું ,,૯૪૮૬ % ૯૪૮૬ લવણ ૩૦ ચો. માં ૧૧૯ બાહ્ય
,, ૯૪૮૬૮૧% ૯૪૮ ૬૮% અત્યંતર , , ૩૨૪, ૬૩ ૬ ૬૩
પ્રઃ ચંદ્ર છેલે ચંદ્ર બાહ્યતર ,, , ૬૩૨૪૫ ૫૩૦૫
૫૦૭૩ ૬ ૫૧૨૫ કફ, ઉદયાસ્તાંતર ,, ૯૪પર૬ દર મુહુર્ત ગતિ , પરપ૧૬ ૫૩૦૫૫ અહોરાત્રિ ,, ૧૫૦ ૨૯
મકર
-
મુદત ઘટે
For Private And Personal Use Only