Book Title: Atmanand Prakash Pustak 012 Ank 04
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531136/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Bian Yao Xuan Fei Ying Pei Le Dong Yao Bi Jiu Bi Mo Zhao Zheng Wan Ta Jin Ya Bing Pei Qi Pateverested COCCusta zrI459 AtmAnandaprakArA. HackGRama ckDR.Com OSTEDOTOSDETECTEDGETSTORIJCtOTSNDTE DRI zha hi rAgadveSamohAdyannibhUtena saMsArijantunA zArIramAnasAnekAtikaTukaduHkhopanipAtapImitena tadapanayanAya heyopAdeyapadArtha parijJAne yatno vidheyaH // FERESISABSESSES SEER ONDORSE-500-SIBEESE0000000000000AAAAAA pustaka 12] vIra saMvat 2440, kArtika, Atma saMvat 19. [aMka 4 tho. abhinava varSAbhinaMdana. mahAzaya-yA ane poSa-prati (jAti) Anada dAI Aje, prAtaH samayanI prabhA pUrNa prasarI; jana mana raMjana dIse, isita artha" iSTa deva samarI. nUtana varSAraMbhe, abhinaMdana huM Apu antarathI; zAla mubAraka sAthe, dinakara sama caDhatI ho tana dhanathI. .. . 2 vibhA61871 varSArabha-pratipadA bhAvanagara, zrI jaina AtmAnaMda sabhA. For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org bhAvanagara jaina meDIMga. AtmAna prakAza dhana ane dhAnaka. 47 ( harIgita. ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che vAryuM tana pANe; dhana maLyuM udyamathI bhale ke pUrva puNya upAne, sukha prApti vaibhava mATe te parahita vicAryuM nahIM nA kAna dIdhe kA kSaNe, dhikkAra che e dhata ane e dhana taNA dharanArane. meTAM mahAlaya che| caNAvyAM vitta emAM vAparI, nija svArtha mATe che. badhI alakApurI ubhI karI; nija jJAtine ke dezane AvyuM na khapa e ke kSaNe, dhikkAra te e dhana ane e dhanataNuA dharanArane. ADaMbare jJAti jamADI vitta jaLa sama vAparI, dhAMdhala macAvyuM che. jage peAlA calita yazane varI; ApI nahIM paNa pAI eke raMka ke naranArane, dhikkAra che e dhana ane e dhanataNA karanArane rAjI karyAM che. rema rAkhI 'hAjI! hA!' karanArane, vhAlA gaNI che. vitta dIdhuM 'vAha ! vA !' karanArane; adhI avidyA TALavA nava vAparyAM bhaMDArane, dhikkAra che e dhana ane e dhana taNA dharanArane. para dhana thakI kIrtti maLe evA prayatno AdaryAM, nija dhanataNA para Dina mATe mAga nA khullA karyAM; niMdyA madAMdha banI ane jana hitanA karanArane, dhikkAra che e dhana ane e dhana taNA dharanArane. para hita mATe mArga jeNe drazyathI khullA karyAM, vaLI TALavA ajJAna jeNe sulabha raratA Aryo; sAMkhI zakayA nA kIrtti tenI vRthA khAye bhArane, dhikkAra che e dhana ane e dhanataNA dharanArane. vidyA taNI vRddhi tA sA sAdhakeAnA paMthamAM, khetI vighna sa MteSI vadhAryAM vighna dhanathI khatamAM; bhAre vRthA mArI are je vittathI jaNanArane, dhikkAra che e dhana ane e dhana taNA dharanArane. uya taNuA karanArane vaLI kAmanA AdhAra je, svAtaMtrya sahu nIti bharyAM saddha hita vicAraje; dAkhI dIdhA nija dravpa ore sukhada e suvicArane, dhikkAra che e dhana ane e dhanataNA dharanArane zubha dhama kAryo cheA karyo nija Atma hita mATe bahu, paNa leAkanA kakSANunuM jo kA eke nA thayuM; kadI kAna je nA ApI dIna arajanA karanArane, dhikkAra che e dhana ane e dhanataNA dharanArane. ajJAna timira abhrathI nija jJAti DhaMkAI gai, te TALavA ladhu bALako uttejavA mati nA thai; hita dezanuM nA sAMpaDayuM kadI svapnamAMya gamArane, dhikkAra che e dhana ane e dhanataNA dharanArane } zAhu popaTalAla pujAbhAi For Private And Personal Use Only navA va Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUrvakAlanA jainAcAryo. pUrvakAlanA jainAcAryo. (leva-punarAgathI binavinAnI-nALA) dama ci ra kAlathI 2 kAlathI mahAn jaina dharma zvetAmbara ane digaMbara evA be pracaMDa vibhAgamAM vaheMcAI gaela che. itihAsanA madhya kAlamAM ane pakSo pUrNa unnatAvasthAmAM hatA. vetAMbarene vizeSa pracAra jyAre gujarAta, kAThiyAvADa ane rAjapUtAnA vigere pradezamAM hatuM, tyAre digaMbaranuM dakSiNa, karNATaka, ane telaMga vigere da. jaina dharmanA kSiNa bhAratanA pradezamAM adhika bala hatuM. banne phirakAnA pracaMDa be vibhAge- pratApathI jainadharma AkhA bhAratavarSane pUrNa rUpamAM prakAzI rahyo temanI jA hatA. te vakhate jaina dharma e amuka vANIAone dhama che, ema hojalAlI. nahetuM manAtuM, paraMtu te eka rASTrIya dharmanA nAme oLakhAte hatuM. sAmAnya manuSyothI mAMDa heTA vhoTA dhanADhaye, rAjayAdhikArIo ane pratApI rAjA mahArAjAo sudhAM e pavitra dhamanI. dhvajA nIce ubhA rahetA hatA. jaina dharma te vakhate madhyAnakALanA sUryanI mAphaka dIpI rahyo hate. anya dhamAM enA tejathI aMjAI jaI maMda maMda paNe pitAnA kSaNa tejane phelAvatA hatA. e jAherajalAlI ane unnati te vakhatanA, tenA prabala pravata che ane pracArakone AbhArI che. koIpaNa dharma, samAja yA sosAyaTInI unnati avanati tenA pitAnA kAraNe nathI thatI paraMtu tenA saMcAlakonA AcAra vicAranA AdhAre thAya che. je saMcAlaka-pravartaka-pracArake vizuddha AcAra vicAravALA hoya che to te saMsthAnI unnati thAya che ane malIna AcAra vicAra vAlA hoya che te avanati thAya che. baddha dharma je vakhate hindusthAnamAM agragaNya hatuM. te vakhate kAMI tenA tatvo ghaNA daDha nahIM hatA ane je vakhate tene lopa thaye te vakhate tenA tamAM kAMI zithilatA nahatI AvI gaI. paraMtu tenA pravartakenA prabala purUSArthane lIdhe te mahattAnI Toce caDhayuM hatuM, temaja jyAre pravartakemAMthI unnatikAraka guNo nikaLI, svArthaparatA, dhamaDhehatA vigere atyAcAe praveza karyo tyAre tene potAnI janmabhUmimAMthI sadAne mATe vidAyagirI levI paDI. Aja pramANe jenadhama paNa te vakhate je unnatinA zikhare pahoMcyuM hatuM. tenuM kAraNa phakata pracArakone prabala purUSArtha ja che. te samayanA susAdhue pitanA jJAna, darzana ane cAritrarUpa ratnatrayanI saMbhALa rAkhavAmAM pUrNa sAvadhAna hatA. sAdhu-jIvananI zI zI javAbadArIo che, te sArI peThe sama For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza jatA hatA. dharmanA pracArane mATe bhAratavarSanA A cheDAthI te pelA cheDA sudhI ke paNa prakAranA pratibaMdha rahita vicaratA hatA. amuka upAzraya ane amuka zeThioenA gurUo tarIke oLakhAtA na hatA paraMtu sarvasaMganA tyAgI thaI duniyAmAM pharatA hatA. koIpaNa prakAranA svArtha vagara, kevaLa jaganA bhalAne mATe ja temanuM pAvana jIvana arpAyeluM hatuM. jaganA upara keIpaNa jAtane bhAra nahI nhAMkhI phakata pitAnA baleja, vidyAbhyAsa karatA hatA. deza dezAMtaramAM pharI, aneka kaSTa veThI, pitAnA jJAnanI, buddhinI ane cAturyanI vRddhi karatA hatA. jagane sanmAgamAM jAlAvavA mATe upadezakapaNAne jhuMDe hAthamAM laI, dhama, jAti ke samudAyanA bheda bhAva rahita sarvatra sabaMdha ApatA hatA. lAkho manuSyane, sadAcArathI bhraSTa thatA aTakAvI, jIMdagInA UMDA rahasya samajhAvI, temanuM jIvana saphaLa karAvatA hatA. nItine sadupadeza ApI, prajAne pitAnA kartavyanuM bhAna karAvatA hatA. AkhI duniyAne zAMtinA zItaLa sarovaramAM snAna karAvI AMtaruM ane bAhya melathI mukta thavA mATe-sarveri tu vinA sarve santu nirAmayA sarve mAna parathaMtu mA vaDhavAta " e mahAmaMtrane pATha niraMtara saMbhaLAvatA hatA. manuSya jAtanuM bhaluM karavAmAM tatpara rahetA hatA, emAM Azcaryaja zuM, paraMtu pazugAnuM paNa hita karavAmAM teoe jIvane ApI dIdhA che. dhamanuM utkarSa ane mahAtmya vadhAravA mATe, pratipakSIo sAme TaTAra thaI ubhA rahetA hatA ane nItipUrvaka zAstrArtho,-vAdavivAdo karI vipakSIone mada UtaratA hatA. aneka rAjA mahArAjAone sadupadeza ApI, jagatamAMthI hiMsA-rAkSasIne nAza karAvatA hatA ane sakala prANI gaNane abhayadAna apAvatA hatA. dezanI prajAnA duHkho dUra karAvatA hatA. e badhuM te mahAtmAonuM kamaga ke hatuM te jaNAvavA mATe kahyuM. have temanA jJAna meganI paNa cheDI tapAsa karIe. te vakhatanA sAdhuo mahA vidvAna hatA. svadharma tathA paradhamanA sakaLa sidvAMtemAM pAraMgata hatA. kevaLa dhAmika jJAnamAM ja kuzaLa hatA ema nathI. paraMtu vyAvahArika jJAnamAM paNa teo teTalAja uttIrNa hatA. vidyAnA keI paNa viSayamAM temanI akhalita gati hatI. piotAnA jJAnano lAbha bhaviSyanI prajAne paNa maLe teTalA mATe, tathA sAhityanI samRddhinI mATe, temaNe hajAra graMtha lakhyA che. nyAya, vyAkaraNa, kAvya, kaSa, alaMkAra, tiSa, vaidaka, zi95 ane nItimAMthI kaI paNa viSaya evo nathI ke jemAM temanI gati na hoya athavA te viSayamAM temaNe kAMI lakhyuM nahIM hoya!! kevaLa vidvAnenAja upayogamAM Ave tevAja che. racyA che tema nahIM paraMtu jaDa buddhivALA sAdhAraNa mANase, bALako ane strIo paNa samajI zake ane sAra grahaNa karI zake teTalA mATe, te te vakhatanI pracalita For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUrvakAlanA jainaAcAryo, deza bhASAomAM, sarala ane subodha racanAmaya, kathAo, vyAkhyAne, upadeze, ane nItinA nibaMdha lakhyA che! prasaMgavazathI pUrvakAlIna jaina sAdhuonA purUSArthanA phaLarUpa jaina sAhitya saMbaMdhI, be vAta kahevAnuM mana thAya che tethI vAcakane kaMTALo te nahIM ja Ave. AgaLa evA sAdhane nahotA ke jethI dareka manuSya e jANI zake ke duniyAnA kayA kayA dharmonuM, kayI kayI jAtIonuM, sAhityamaMDaLa keTaluM ane kevA mahattvavALuM che. paraMtu Adhunika vaijJAnika kALanA pratApe e muzkelI dUra thaI che. ane aneka vidvAnonA mahata parizramathI dareka jijJAsu e viSayanI pitAnI AkAMkSA pUrI karI zake che. zedhaLanA AdhAre ApaNe kahI zakIe chIe ke-bhAratavarSanA bhASA sAhityanA bhavya bhaMDArane bharapUra karavA mATe jeTale bhAga bhAgyazALI jena bhikSuoe bhajavye che, teTale bIje koI dharmavALAe nathI ja !!! A vacana, svadharmanA anurAganA lIdhe kahevAmAM Ave che ema mAnavAnuM kAraNa nathI, temaja atizaktirUpe paNa nathI, paraMtu yathArtha vastu rithatinA lIdhe ja ema kahevAmAM Ave che. je bhAratIya bhASAnA sAhitya bhaMDaLamAMthI jaina vAlmaya juduM kADhI levAmAM Ave te bhAratanuM sAhitya-sAgara ghaNuM ja sUkAI gayela lAgaze. jenee brAhmaNa vikAnenI mAphaka phakta ekalI saMskRta girAne ja poSI che tema nathI paraMtu deza bhASAene paNa temaNe ghaNI puSTa karI che. keTalIka bhASAo te khAsa jenA pratApe ja sajIvana rahI che. ema kahIe te paNa atyukti nathI. enA udAharaNamAM, ApaNe prAkRta ane karNATaka (kanaDI) bhASAonA nAma laIzuM. prAkRta-mAgadhI zarasenI apabhraMza vigere purAtana bhASA ke je eka samaye hindusthAnanA keTalAka pradezamAM prajAnI mukhya bhASA hatI. prajA pitAne samagra vyavahAra eja bhASAthI calAvatI hatI. e bhASAmAM lakhAyeluM sAhitya je Aje ApaNe jevA jaizuM. te phakta jene tyAMja maLaze. jainoe enI aMdara, pitAnA pavitra dharmagraMtha (Agama)thI mAMDI nyAya, vyAkaraNa, kAvya, keSa vigere kaThInamAM kaThIna viSayathI laI kathA, AkhyAyikA, upadeza jevAM sarala padArtho sudhInA badhA viSayo upara eka, be ke daza, vIza nahIM paraMtu hajAre graMthe ane lAkho zloka lakhyA che! kALanA kuTila prahArathI je ke ghaNu graMthe naSTa thaI gayA che, paraMtu jeTalA vidyamAna che, teTalA paNa kAMI ochI saMkhyAvALA nathI. jyAre eka tarapha amuka saMkhyAvALA jene prabala purUSArtha ATalA vizALa phaLa rUpamAM upasthita che, tyAre bIjI bAju kareDenI gaNatarImAM gaNavAvALA hIMduo taraphathI phakta gaMDava jevA eka be kAvyuM ke, keTalAka saMskRta nATakamAM chUTA chUTA ane TUMkA TUMkA vA zivAya, e vRddha-mAtRbhASAmAM kazuM lakhAyeluM nathI maLatuM! For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - 4 AtmAnaMda prakAza brAhmaNa paMDitanI, AvA prakAranI-prAkRta bhASA taraphanI-upekSA, ane saMskRta uparanI anahada prIti, e bhAratavarSanA purAtattva premIone bahu khaTake che. kAraNa ke, saMskRta bhASA te phakata vidvAnonA manane ja tuSTa karavAvALI che.te sadAthI vidvAnonI vacce ja bolAtI hatI. keIpaNa samaye te prajAnI sava sAdhAraNa bhASA tarIke bhASA thaI nathI. Ama hovAthI tenI aMdara je kAMI guMthavAmAM AveluM che te phakata saMskRta-manuSyane ja anubhava che, sAmAnya prajAne nathI. sAmAnya prajAnA anubhavanA abhAve, te vakhatanI rASTrIya paristhiti kevA prakAranI hatI e ApaNe nathI jANI zakatA. amuka mANasonA AcAra vicAra uparathI samagra prajAnA AcAre vicAre jANI nathI zakAtA. prajAnA jIvananI rekhAo jovA mATe prajAnI bhASAmAM ja lakhAyelA vicAre hoya te te upayegI thAya. Aja kAraNathI Aje bhAratavarSanA yathArtha ItihAsanI nyUnatA ApaNane vAraMvAra muMjhavaNamAM nAMkhe che. eTalI paNa sadabhAgyanI vAta che ke, jaina sAdhuonI popakAravRtti,temane parizrama, e viSayamAM kAMIka AzvAsana Ape che. prAkRta bhASAmAM lakhelA temanA agaNita graMtha, e tarapha ghaNe prakAza pADe tema che. yadyapi, hajIlagI jevI joIe tevI, jaina-prAkRta-sAhityanI, AlocanA pratyAlocanA, vidvatsamAjamAM vizeSa prakAre thaI nathI, paraMtu bhaviSyamAM e tarapha adhika pravRtti thAya, evI AzA, udAra vicAravALA ane utsAhI evA dezI temaja videzI vidvAnI, te tarapha jatI, maMda paraMtu Adara yukata dRSTithI rAkhI zakAya che. jyAre jaina prAkRtasAhityanuM avalokana vizALarUpamAM thaze, tenI aMdara rahelA aneka gUDha rahasyo prakaTa thaze, tyAre, ApaNA itihAsanI ArasI upara oraja jAtane prakAza Avaze. purAtanI prAkRtanI ja putrI, ApaNI mAtRbhASA, gurjaragirAnuM kalevara jainethI keTaluM piSANuM che, te vAta "gujarAtI sAhitya pariSadra" nA pratApe tathA bIjA paNa ApaNuM udArAzama vidvAnonA suprayAsathI, badhAnI jANamAM AvI ja gaI che, tethI tenA viSayamAM vizeSa kAMI kahevuM te piSTapeSaNa jevuM hovAthI, eTaluM ja kahevuM basa thaze ke, gujarAtI bhASAne janmathI pALI peNIne heTI jenee ja karI che ! dakSiNa bhAratanI mukhya bhASA je karNATakI (kaDI) che, te paNa gujarAtInI mAphaka jaine (digaMbara saMpradAya) thIja vadhAre poSANI che, ema ApaNe nAmadAra madrAsa gavameMTa vigere taraphathI thayelI zodhakhoLanA pariNAme kahI zakIe chIe. e bhASAnI aMdara jainee vidyAne lagatA badhA viSaye upara saMkhyAbaMdha pustake lakhyA che. nyAya, vyAkaraNa, kAvya, keSa, sAhitya vigerenA aneka graMtho lakhI enA zarIrane khUba paripuSTa karyuM che. kanaDI sAhityane abhyAsa karavA mATe jeTalA sAdhano vidyamAna che, temAMthI ghaNe bhAga jenenI mAlikIne ja che. karNATaka For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUrva kAlanA jainaAcAryA, pa ww kavicarita ' nAmanA pustaka uparathI, karNATaka jaina kavionA paricaya ane sAmadhya sArI peThe jaNAI Ave che. A sivAya samagra saMsAramAM sava zreSTha sarvAMga suMdara bhASA ke je zrImatI bhagavatI saMskRta-svarUpiNI che, jenI aMdara A+nI anaMta jJAnarAsI rahelI che. tenI vRddhi ane vistRti mATe paNa jainae atyaMta agatyatA bhajavI che. je viSaya tarapha jIe, temAM darekamAM eka be nahIM paNa TheranA Thera pustaka, jenAnA lakhelA maLaze. aneka AcAye+e, aneka draSTithI, akeka viSaya paratve, aneka graMthA lakhI, saMskRta-sAhityanI apUrva sevA bajAvI che. sAmAnya rIte pAzcAtya vidyAnAnA, saMskRta lekhako tarapha vAraMvAra evA kaTAkSo thayAM ja kare che ke, temaNe itihAsa tarapha bahuja bedarakArI batAvI che;-saMskRta sAhityanI aMdara aitihAsika sAmagrInA abhAva che. paraMtu jenA te e viSayamAM paNa cupa nathI rahyAM ! emAM paNa thoDA ghaNe phALe avazya Apyo che ja !! sahu koI jANe che ke; gujarAtanA purAtana itihAsanI sAmagrI jainAe ja pUrI pADI che. jenAnA lakhelA graMthA,lekhA ane nAMdhe uparathI ja gujarAtane purANu itihAsa ubhuM karavAmAM Avye che. : rAsamALA 'vigere graMtheAnA jovAthI e vAta satya jaNAya che. ' prama ciMtAmaNI ' ' kumArapAla cirata ' ' dvAzraya mahAkAvya ' vigere graMthe enA pramANurUpe che. kevaLa gujarAtanA ja itihAsamAM madadarUpe e grathA che ema nahi paraMtu guja rAtanA bahAranA, rajapUtAnA vigere pradezonI hakIkata paNa e graMthomAM keTalIka samAyalI che. bIjA kAipaNa aitihAsika graMtha karatAM, e graMthe vizeSa vizvasanIya mAnavAmAM Ave che, e grathA sivAya bIjA paNa chuTA lekhA, graMthaprazastiA, pratimA uparanI phuTakara noMdhe ane zilAlekho vigere aneka aitihAsika sAdhanA, jainonAM pustaka-bhaDArA temaja devAlayAmAM dakhAyalA paDayA che ke, jyAre teo prasiddhimAM Avaze, tyAre navIna ja prakAza paDaze. karnala ToDa sAhee eka sthAne lakhyu` che ke, '' jyAre jaina dharmavALAonI sapUrNa aitihAsaka noMdhA bahAra paDaro, tyAre bhAratavarSanA itihAsanI eka mahAn trUTa dUra thaze. " pUvakALanA sAdhuo kevaLa vyAkaraNa, nyAya geAkhanArA ja naheAtA, paraMtu vyAvahArika vidyAomAM paNa pUrNa kuzaLa hatA, ema ApaNe temaNe racelA nItimaya ane upadezamaya pustakendvArA jANI zakIe chIe. e AzcayakAraka vAta sAMbhaLI kayA jaina khUzI nahIM thAya ? ane peAtAnA pUrvanA dharmagurUonI jJAnazakti upara magarUra nahIM thAya ke,--pratyakSa yA parokSa rIte jenI kathAonA ane sadrupadezane pracAra duniyAnI ghaNIkharI bhUmi ane bhASAmAM thayelA che. evo; saskRta-sAhityanuM eka anamola ratna ke je paMcataMtra" nA nAmathI prasiddha che, te pa jenAnI For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AmAnada prakAza ja saMpatti che! je rUpamAM hAla e graMtha vidyamAna che, te rUpa ApanAra pUrNabhadra nAmanA eka jainAcArya ja che!! paropakArI ane vidyA-premI pUrvanA jaina sAdhue pitAnI jJAnatithI svabhuvana ja prakAzita karyuM che tema nathI, paraMtu paradharmIonI kRtione paNa prakAzamAM ANI che. jaina zivAyanA hiMdu ane jaiddhadharmIonA racelA, aneka graMtha upara paNa temaNe TIkA-TIppaNa vigere lakhelA che! aprasiddha graMtha upara vivecane karI prasiddhimAM ApyA che. AvA prakAranI prasaMzanIya pravRttithI temanI kIrtimAM ora vadhAre thAya che. AvI udAra vRttithI temanI parepakAra parAyaNatA spaSTapaNe jaNAI Ave che. pAThake! A viSayamAM karelA ATalA lAMbA vivecanathI hame jANI zakaze ke, pUrvakALanA mahAna jaina sAdhuo kevA purUSArthavALA, papakAra vRttivALA, mahAnuM sAmarthyavALA ane pUrNa vidyA-vyasanI hatA. temanI jJAnazakti apUrva hatI. cAritrabaLa adhika hatuM. satya-zraddhA pUrNa hatI. evA evA uttama guNone lIdhe, jagat upara temanI chApa sajajaDa paDatI hatI. temane upadeza vadhAre asara karate hate. temanuM vacana sarvamAnya gaNAtuM hatuM. eja kAraNathI jainadharma te samaye vizeSa unnatipara hate. samAja-vyavasthA susthita hatI. pArasparika kaleze alpa hatA. saMgha-zakti prabaLa hatI. siddhasena divAkara, haribhadrasUri, vAdI devasUri, banne hemacaMdrasUri, malayagirisUri, muni suMdarasUri, hIravijayasUri, vijayasenasUri, yazavijapAdhyAya, vinayavijapAdhyAya ane jinacaMdra, jinadattasUri vigere aneka jainAcAryonA Adarza jIvanacaritre uparathI e upara kahelI pUrva kAlIna jainadharmanI jAherajalAlIne khyAla sArI peThe Ave che. emane purUSArtha sAcI sAdhutAnuM smaraNa karAve che. AvA mahAtmAonA pratApe ja, pratipakSIonA pracaMDa prahArenI sAme, jainadhama jagamAM TakI rahe che. *DA samaya upara jensa haTela nAmanA eka yuropIya vidvAne e apUrva zodha karI, badhA vidvAnone cakita karI mUkyA hatA. hAlamAM ja e vidvAnane "paMcataMtra saMbaMdhI eka vizeSa lekha kalakattAnA suprasiddha marDana rIvyu' nAmaka aMgrejI mAsikanA agaSTa mAsanA aMkamAM Avela che ke je vidvAno-sAhitya zokhInane khAsa avalovA lAyaka che- lekhaka. For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMnyAsa zrImad dAnavijayajInuM dharma saMbaMdhI bhASaNa. paMnyAsajI zrImad dAnavijayajI mahArAjanuM vyAkhyAna 4 thuM. (gatAMka pRSTha 75 thI zarU. ) gRhastha dharmanuM vizeSa svarUpa. zrImAna gAyakavADa sarakAra mahArAjA ! ApanI dhamaviSayaka zravaNabhilASA thavAthI prathama deva gurU ane dharmanA saMbaMdhe be akSara kahIne batAvyA, pachI paramadevanuM, svarUpa tyArabAda gurU dharmane AcAra ane gRhastha dharmanA AcAranuM kiMcit sAmAnya svarUpa kahyuM. have tenuM ja kicita vizeSathI svarUpa kahI batAvuM chuM. che maMgAvAI che puNyapApavinirmukta, rAgadveSavivarjitaM / / zrI arhadabhyo namaskAraH karttavyaH zivamicchatA // 1 // atha-je puNya pApe karIne rahita che. temaja rAgadveSathI paNa rahita che, tevA zrI ahetu bhagavAnane mokSanI IcchAvALA purUSe namaskAra kare. 1 anartha daMDarUpa AThamA guNavratanuM svarUpa. sAtamAM guNavratamAM bhegAdika vastuonA niyamanuM varNana karyuM hatuM te Icchita vastuo maLyA pachI tene viga thatAM ane aniSTa vastuone saMga thatAM aneka prakAranA saMkalpa vikalpa uThAvavA temaja zatruone nAzAdikanA saMbaMdhe, jIvahiMsAnA saMbaMdhe, jUThanA saMbaMdhe, cerI Adi aneka prakAranA saMbadhe aneka prakAranAM jUThA sAcA vicAra bAMdhI ApaNuM AtmAne phegaTa phasAvavuM temaja svAbhAvika gativALAM gAya gheDAdikane vinA prajane prahArAdikathI duHkhI karavAM. A badhA prakArene anartha daMDarUpe gaNelA che. e anartha daMDarUpa AThamuM guNavrata kahyuM. ahIM sudhI pAMca aNuvrata ane traNa guNavrata kahyAM. have AgaLa cAra zikSAvrata kahe che. tAtparya-pUrvanA vratane puSTi maLavI eja che. navamA sAmAyika vratanuM svarUpa have navamuM vrata e che ke AThamA vratamAM kahelA aneka prakAranA temaja vyApArAdikanA aneka prakAranA vikalane temaja rAgadveSAdikane ghaTADIne be ghaDI For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 8 AtmAnaMda prakaraNa ama ekAMta sthaLamAM besIne jJAna dhyAnAdikanA abhyAsane vadhArI AtmAne zAMta pamADe tene sAmAyika vratanA nAmathI kaheluM che. ene artha e che ke AtmAne svaguNane lAbha e navamuM vrata karyuM. dazamuM zikSAtrata kahe che. prathama chaTThA guNavratamAM urva, adhe ane tacha dizAomAM gamanAdikanuM pramANe jIvatAM sudhInuM karyuM hatuM, te svAbhAvika rIte dareka vratane mATe vadhAre rAkheluM hoya che te pramANe dararoja karavAnI jarUra paDe nahi tethI caturmAsAdikamAM marajI pramANe ghaTADI pAlana kare. kAraNa ke ochuM kare teTalo oche vikalpa thAya mATe A zikSAne paNa dhAraNa kare. A vratanuM nAma dezAvagAsika ApeluM che. agyArama zikSAtratanuM svarUpa, aSTamI, caturdazI Adi dharmanA mukhya divasamAM AhAradikane tyAge athavA ekAda vakhata sUkSma bhajana kare paNa strI sevana temaja vyApArAdika kAne tyAga karIne Akho divasa jJAna dhyAnAdikamAM ja rahIne dharmanI ja puSTi kare tethI e vratanuM nAma piSadhavata ApeluM che. bAramA zikSAvratanuM svarUpa, agIyAramA vratamAM A divasa dharma sthAnAdikamAM bhejana vyApArAdika vinA jJAna dhyAnAdikamAM vyatIta karyo tenA bIjA divase ApaNe vAste je bhejanAdika taiyAra thayeluM hoya temAMthI koI mahAtmA nispRhI hoya temane meTA AdarathI ghera teDI lAvIne ghaNuM AnaMda pUrvaka bhojana Ape te pachI ja pite bhejana kare. kadAca tevA mahAtmAo te zaheramAM vidyamAna na hoya te ApaNe sAthamAM je sAdhAraNa purUe jJAna dhAnAdikamAM vakhata vyatIta karyo hoya temAMthI paNa jeTalI marajI hoya teTalA purUSane ApaNA ghera bolAvIne jojana karAve ane ApaNA vratane sArthaka kare tethI A vratane atithi saMvibhAga nAmathI kaheluM che. A dharmanA bAra vibhAga gRhasthanA mATe TuMkamAM kahI batAvyA. upara batAvelAM sAdhunAM pAMca mahAvratAdika ane gRhasthanA mATe pAMca aNuvratAdika bAra vibhAga je saMkSiptathI batAvyA tethI paNa sUkSma vicAra yukata moTA darajajAthI paramadeva thavAvALA purUSe pUrvanA bhamAM gRhastha hoya te vakhate gRha sthanA dharmanuM pAlana kare ane pachIthI sarva riddhine choDIne sAdhupaNuM aMgIkAra karI sAdhunA dharmane paNa ati sUmapaNe pAlana karI paramadevanI padavI cagya puNya upArjana karI pachI paramadevanI padavIne prApta thaI bIjA jInA upakAra mATe dhamanI pravRttine upadeza ApI ane mekSamAM prApta thAya che ane pharIthI A duniyAnA janmamaraNAdika saMkaTamAM AvatA ja nathI. tethI ja A sarva karta For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMnyAsajI zrImad dAnavijyajInuM dharma saMbaMdhI bhASaNa ne karavAnI AvazyakatA che ke jethI ApaNA jIvane paNa pharIthI saMsAranA janmamaraNamAM paDavuM paDe nahi. A sAmAnyapaNe sAdhu dharmanA temaja gRhastha chemaMnAM katane sAra kahIne batAvyuM. bAkI A viSayanA graMtha jaina zAsanamAM ghaNa racAyelA che. te jovAthI ja vizeSa khAtrI thAya paNa lakhIne ke kahIne TuMka vakhatamAM batAvI zakAya nahi, eTaluM kahIne A viSayanI samApti karUM chuM. Aja sudhInA vyAkhyAmAM deva, gurU ane dharmanA svarUpanI sAthe gurUdharmanA temaja gRhasthadharmanA kartavyanuM svarUpa kiMcit mAtra kahI batAvyuM. paraMtu te gRhastha dharmanA adhikArIo thayA vinA tAdazaphaLanI prApti thavAno saMbhava nathI. jemake AMbAne mahera koyalanA kaMThane ja ughADavAvALA thAya che, paNa kAgaDAnA kaMThane ughADavA samartha thatuM nathI. vaLI juo ke caMdramAnA kiraNe caMdrakAMta maNineja dravIbhUta karavAne samartha thAya che paNa bIjA patharAone dravibhUta karavAne samartha thatAM nathI. te ja pramANe AgaLa kahevAmAM AvatI nItionI saMbhALa karyA vinA gRhastha dharmamAM aneka prakAranI khelanA thavAno saMbhava che. vAsta te kartavyanuM svarUpa pAMtrIsa guNathI zrI hemacaMdrAcArya mahArAje zrI kumArapALa mahArAjAne kahIne banAveluM tene kiMcit sAra kahIe chIe. tathAhi. pAMtrIsa guNanAM nAma nIce pramANe. 1 nyAyathI dravya upArjana karavuM. 2 sArA purUSanA AcAranI prazaMsA 3 kuLa ane zILathI sadaza anya karavI. gotrIonI sAthe lagna karavuM. 4 pApathI bhaya rAkhave. 5 prasiddha dezAcArane aMgIkAra kare 6 koInA avarNavAda balavA nahIM temAM 7 ati gupta tathA ati pragaTa nahi paNa rAjAdikanA vizeSe karI avaNa tathA sArA pADozI yukata sthAnamAM vAda balavA nahi. rahevuM 8 sArA AcAravALA sAthe saMbaMdha kare 9 mAtA pitAdikanI sevA karavI. 10 upadravavALA sthAnane tyAga kare 11 nidita kAryamAM pravRtti nahi karavI. 12 AvakanA pramANamAM kharca kara. 13 lamIne anusare veSa dhAraNa 14 buddhinA ATha guNa meLavavA. kare. 15 niraMtara dharma zravaNa karavuM. 16 ajIrNa hoya tyAM sudhI bhejana 17 hamezAM vakhata pramANe pathyApathyane nahi karavuM. vicAra karI bhejana karavuM. 18 paraspara virodha na Ave tema dharma 19 atithi,dIna purUSane yogyatA pramANe artha ane kAma e traNa varganuM satkAra kare. sAdhana karavuM. 20 keIpaNa vAtamAM kadAgraha nahi karaze For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AbhAnada prakAza 33 para 21 guNIjanene pakSapAta kara. 22 deza tathA kAlavirUddha AcArane tyAga 23 kAryanA prAraMbhamAM pitAnA balA kare. balane jANavuM. 24 jJAnAdika guNae karIne vRddha purU 25 piSaNa karavA egya jinenuM piSaNa hoya temanI sevA karavI. karavuM. 26 dareka kAryamAM pUrvApara vicAra kara. 27 vizeSa prakAre jANavuM. 28 karelA guNane jANavo. 29 lekanI prIti meLavavI. 30 kalajajAne dhAraNa karavI. 31 dayA rAkhavI. 32 zAMta prakRti dhAraNa karavI. 33 papakAramAM zUravIra thavuM. 34 kAma krodhAdika cha zatruone jItavA. 35 iMddhine vaza rAkhavI. 1 pahelA guNamAM nyAyathI dravya upArjana karavAnuM kahyuM te te nyAya kene kahe tenuM kiMcit svarUpa- dveSAdikathI mAlikanA kAryamAM nukazAna pahoMcADavuM nahIM. temaja mitrenA kAryamAM paNa nukazAna pahoMcADavuM nahIM. vizvAsuone ThagavA nahIM, cerInA mAlane grahaNa kare nahI, sarva prakAranA vyApAramAM nyAya pUrvaka vartavuM. lAMca khAvI nahIM. sAmA dhaNIne chetarIne vyAja paNa vadhAre levuM nahIM. mAtra ApaNI ApaNuM jAtine anusarI nyAya pUrvakaja dhana upArjana karavuM--evuM nyAya pUrvaka dhana upArjana kareluM hoya te ja sukhethI bhagavI zakAya bAkI anyAyanuM dhanata duHkhadAIja thaI paDe- ema zrI jInamaMDanagaNI mahArAje paNa kaheluM che. anyAyapAni thaze phri di NI te / navaNAkAlakUTasya so'nivAMbati jIvituM // 1 // artha-je purUSa anyAyathI meLavelA dhane karI potAnA hitanI IrachA rAkhe che te purUSa jhera khAIne jIvavAnI IcchA rAkhavA jevuM kare che. vaLI nyAyathI dhana upArjana karI bhoga karanAranI uttarottara paNa zuddhi thatI jAya che, kahyuM che ke. vvhaarshuddh| dhammassa mUlaM sacannu nAsae vavahAreNa tu sukeNaM atyazucI jao nave // 1 // sukaNaM ceva atyeNaM AhAro ho sumo AhAreNaM tu suddhaNaM dehsuddh| jo nave bhAvArthI-gRhasthanA mATe dharmanuM mULa vyavahAranI zuddhija sarvajJa purUSoe kahelI che. (tethI--vyApAra karatAM ochu ApavuM. vadhAre levuM. mApa For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paMnyAsajI zrImad dAnavijayajInuM dharma saMbaMdhI bhASaNa 101 pramANathI ochAM vatAM rAkhavAM. sAre mAla batAvI kharAba mAla Ape. nabaLA mAlanI sAthe sAre mAla meLavI paisA sArA mAlanA levA vigere anyAya na kara )kAraNa vyavahAra zuddha hoya tenuM dhana paNa zuddha hoya che-ane jenuM dhana zuddha hoya teno AhAra paNa zuddha hoya tevA AhAranI zuddhithI deha paNa zuddha hoya. pachI te purUSa dharmane yogya thAya. kahyuM che. ke // sukeNaM ceva deNaM dhammajuggo ya jAya / / je je kuNai kiccaMnu taM taM se saphalaM nave che ? . artha--jemake snAna karyA pachI alaMkArane ceSya thAya tema dehanI zuddhi thayA pachI dhamarU5 ratnanA alaMkArane yogya thayA. pachI dhamanAM je je kArya kare te te badhAM saphala thAya ane chevaTa svagamekSanA phalane bhoktA paNa avazya thAya ja. paNa viparItapaNe sukhanI prApti na thAya. kahyuM che ke, annahA aphaso hoi jaM jaM kiccaM tu sA kare vavahAra suddhI rahio ya dhammaM khisAvae jo // 1 // atha-vyavahArAdikanI zuddhi vinA je je dharmanAM kArya kare te badhAM niSphala thAya. kAraNa ajJAna leka te purUSanAM viparIta AcaraNa joIne dharmanI ja nidA kare che tema karanArane ane karAvanArane zuM thAya, te kahe che. / / dhammakhisaMkuNaMtANaM appaNo aparassa ya abohI paramA hoi ii mutte vinAsiyaM artha-dharmanI niMdA karAvanAra purUSe ApaNA AtmAne temaja bIjAnA AtmAne dhamathI vimukha kare che (arthAt lAMbA kALa sudhI paNa dhamanI prApti na thaI zake tevI rIte baMdha bIjane) nAza kare che. ema jaina siddhAMtamAM kaheluM che. vaLI anyAyanuM dhana lAMbA vakhata sudhI TakI paNa zakAtuM nathI. juve ke-- anyAyopArjitaM vittaM daza varSANi tiSThati prApte tvakAdaze varSe samUlaM ca vinazyati artha--anyAyathI meLaveluM dhana prAye daza varSa ja TakI zake che. jyAM agi. yAramuM varSa thayuM ke jaDamULathI game te prakAre nAza thAya che, paNa TakI zakatuM nathI. evA aneka dAkhalAo vartamAna kALamAM paNa jovAmAM Ave che. jemake kanyAvikaya AdinA dhanathI chevaTamAM duHkhI thatAja jovAmAM Ave che. kadAca koIne cheDA divasa sukhI dekhavAmAM Ave paNa chevaTa te duHkhI thatAja joIzuM. prazna-dhana upArjana karavAmAM nyAyeja vaLagI rahIzuM te pachI amAre For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ww www.kobatirth.org * AtmAnaMda prakAza. gRhasthadhama kevI rIte nabhI zakaze ? tenA uttara e che je yanArdika meLavavAmAM nyAya che teja tamArA gRhasthaSane nibhAva karanAra che paNa anyAya koi divase paNa nibhAva karI zakaze nahIM-kahyuM che ke nipAnamiva maMkAH saraH purNa mitrAMmajAH // zubhakarmANamAyAMti vivazAH sarvasaMpadaH nodanvAna'rthitAmeti nacAMno jarna pUryate // AtmA tu pAtratAM neyaH pAtramAyAMti saMpadaH // s li a -- jyAM pANInu sthAna hoya tyAM deDakAe peAtAnI meLeja Ave che ane sarAvara hoya tyAM pakhie peAtAnI meLe Ave che, tevIja rIte zubha AcaraNavALAenI pAse sa` saMpadAe peAtAnI meLeja AvIne maLe che. paNa anyAyathI dhanAdikanI prApti kAi divase paNa thatI nathI, e siddhAMta che ! 1 u vaLI jIvA ke samudra che te kAinI paNa icchA rAkhatA nathI te paNa sarva nadIAnuM pANI temAMja jaine maLe che. AmAM samajavAnuM eja che ke--ApaNA AtmAne sArA guNAthI pAtramanAvave ke jethI sarva prakAranI sa'padAe peAtAnI meLeja AvIne maLe. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only || ? / A viSayamAM ghaNA bhedo darzAvelA che. paNa TuMka vakhatamAM kahI zakAya nahIM. tAtpaya e che je--gRhasthAvAsa calAvavAmAM dravya che te mukhya kAraNa che, tethI dravyanA mATe leAkeA nAnA prakAranA anyAyAne seve che. jemake- devamadirAnA dhanane cheDatA nathI, jogI, sanyAsIe, lulA laMgaDA, anAtha AdinA dhanane paNa gumma karI jAya che. rAyanA dANanI paNa mATI mATI cArIo kare che te sivAya kadAca pAte khAtara pADavA jAya nahIM paNa cAronA sAmIla thaIne temane nAnA prakArathI sahAyya kare te aDhAra prakAranI prasiddhiothI oLakhAya che. A badhAe prakArone anyAyarUpaja gaNelA che. evA anyAye mekSamAM gamana karavAne ceAgya thaelA purUSa hajArA bhava pahelAM paNa karatA nathI teA pachI paramadevanI prAptine meLavavAvALA kevI rIte karI zake? arthAt tevA moTA anyAye temanAthI khanI zake nahIM. vAste dharmAMthI purUSoe nyAyathI dhana upArjana karavArUpa prathama guNu te avazya meLavavA ja joie. kAraNa e guNa AvyA pachI bIjA guNAne paNa dhIre dhIre AvI maLavAno saMbhava che te mATeja A guNane pahelA vaye che. ATaluM TukAmAM kahIne mArA viSayanI samApti karU chuM have Age gRhasthadharmane ceAgya thavAne mATe bIjA guNe paNa dhAraNa karavA tenuM vana ki Mcit kicit anukramathI kahI batAvIzuM 5 icala vistaraNa mA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org zrI naimIjIna stavana. MMMMA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zro nemijita stavana. bha1 bha bhara bha bha 3 [ Ave jamAi prAtuNa e dezI, ] nirakhA nemijiSNudane arihaM'tAjI, rAjImatI karyAM tyAga bhagavaMtAjI; brahmacArI saMyama grahyA a. anukrame thayA vitarAga. cAmara cakra siMhAsana a. pAdapITha saMyukata; chatra cAle AkAzamAM a odeva dudubhi vara yutta, sahasa heMcaNa dhvaja sAhatA a. prabhu AgaLa cAlata; rakanaka kamala nava upare a vicare pAya vaMta. uccAra mukhe cei dezanA a. traNa gaDha jhAka jhamALa; keza rezama mannu nakhkhA a. vAdhe nahIM koI kALa kAMTA paNa udhA hAye a0 paMca viSaya anukULa; Satu samakAle kle, a. vAyu nahIM pratikUla pANI sugaMdha sura kuzumanI a. vRSTi hAya surasAla; paMkhI dIdhe supradakSiNA a. vRkSa name asarALa. jina uttama pada padmanI a sevA kare sura koDi; cAra nikAyanA jaghanyathI a. caitya vRkSa tema joDi, bha www bha 4 bha 103 bha 5 bha bhada bha For Private And Personal Use Only bha07 iti. yojaka-munirAja zrI kapUravijayajI mahArAja, ahiMsA dharmanI puSTi mATe purUSArtha siddhi upAyakAre pratipAdana karelA pramANu vAkaye. (lekhaka-saguNAnurAgI muni kapUravijayajI mahArAja.) parama upakArI zAstrakAroe ahiMsA yA dayAnu je svarUpa pratipAdana kareluM che, te samyaga rItyA avadhArI jema ane tema mana, vacana ane kAyAvaDe ukata ahiMsA dharmanuM sevana-ArAdhana karavA bhavyAtmAe ujamALa thAvuM 1 deva vAGatra yukata [ sadbhuta ] + dADhI=mucha * A tavanamAM zrImAne prabhunA devakRta 19 atizayAnuM varNana kareluM' jaNAya che= deva vAtra yukata. 2 devakRta nava suvarNa kamaLa upara padanyAsa karatA prabhu vicare. 3 prabhu cAra mukhe dezanA de tene e bhAvA che ke prabhu pAte pUrva dizA sanmukha, siMhAsana upara savacaraNamAM birAje che sAre khIjI traNa dizAmAM prabhu tuchyuM RNu prati bibeA ( AdhikArI deva ) karI sthApe che te bA prabhunA atizayathI prabhu samAna ja prati bhAge che. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmAnaMda prakAza yukata che. parama sukha prApta karavA sAdhanarUpa parama ahiMsA rasAyaNane meLavI pachI mUrkhajanonuM virUddha vatana jaI vyAkuLa thavuM nahi. arthAt hiMsA karanArane pragaTa sukhazAtA vedatA joIne athavA ahiMsA dharmanuM pAlana karanArane duHkhI thatA dekhI, ahiMsA dharmathI kadApi calAyamAna thavuM nahi. hAya teTalI puSTikAraka dalIle hiMsA saMbaMdhI karanAra maLI Ave che tenAthI kadApi nAsIpAsa thaI javuM nahi. "bhagavAne bhAkhele dhama bahu jhINe che ane dhama nimitte hiMsA karavAmAM kazo doSa nathI" ema dhamadhUpaNe mAnI laI kadApi (yajJAdika nimitte) pazu vadhAdika karavA-karAvavA ke anumodavA nahi. kemake e ( svArthInuM vacana pramANu bhUta nathI.) " nice devatAothI dhama utpanna thayela che tethI temane sarva kaMI arpaNa karavuM joIe evI aviveka bharI buddhithI kadApi prANu vadha kare, karAvo ke, anuda nahi, kemake e vacana paNa mAyAdevInI upAsanA karanAra ThagabhakatAnuM ja che. "pUjya-atithi-abhyAgatanA satkAra athe chAga-ajAdikane vadha karavAmAM kaze doSa nathI " ema vicArIne paNa pUjya-atithi nimitte kadApi chAgAdika pazuone vadha kara-karAvo ke anuda nahi. "ghaNu kSudra jatuone ghAta karIne AjIvikA calAvavA karatAM eka mahAna prANuM ( hastI pramukha) gevadha karIne nirvAha kare ThIka che ema vicArIne kadApi mahA prANInI hiMsA karavI karAvavI ke anumedavI nahi kemake ekedriya rUpa sacitta anna karatAM paMcepriya chene vadha karavA-karAvavA ke anumodavAmAM atyaMta pApa raheluM che. eka mahA prANIne mArI nAkhavAthI ghaNA jIvonI rakSA thaze evI mAnyatAthI hiMsArI (hiMsArI) jAnavaranI paNa hiMsA karavI nahi kemake jyAre hiMsA karanArane ja enuM phaLa bhogavavuM paDe che te pachI ApaNe zAmATe tenI hiMsA karIne malIna thavuM joIe? vaLI saMsAramAM maccha gaLAgaLa nyAya pravartI rahele jaNAya che. te tevI parAI ciMtA kayAM sudhI karavI zakaya che? baha ne ghAta karanArA A vAgha, varU vigere duSTa jIvo jIvatA chatA bhAre pApa upArjana kare che, evI kalpita anukaMpA yA dayA khAIne paNa hiMsArI jAnavanI jAte hiMsA karavI nahi, temaja te karAvavI ke anumedavI paNa nahi. bahu duHkhathI saMtApita prANIo temanA prANathI mukta karavA vaDe teo zIgha duHkha mukta thaze evI kubuddhirUpI karavAla (talavAra)ne pakaDI tevA duHkhI prANIone paNa hajuvA-haNAvavA nahi kemake ethI paNa hiMsA janita pApa baMdhanA ja bhAgI thavAya che. (sava jIva jIvavAne ja vAMche che, maraNane kaI vAMchatu nathI.) vaLI sukhanI prApti durlabha che, ane sukhI prANIone prANa mukta karavAthI teo (pharI) sukhI ja thAya che, evI kubuddhi karavA paNa sukhI prANIonA ghAta mATe uThAvavI nahi. kemake e rIte ghAta karanAra te mahA pApane bhAgI thAya che ane For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ahiMsAnI puSTi mATenA pratipAdana karelA pramANu vA. 105 sukhI te satya dharma (ahiMsAdika) nA sevanathI thavAya che, nahi ke sukhamAM maravA-mAravAthI (sukhI thavAya che). ema samajI sukhI thavAno khare raste Adaravo ane khoTA raste tajI de. lAMbA abhyAsathI jJAna ane sagati sAdhana gya susamAdhi prApta thayelA svagurUnuM mastaka sudhamanI abhilASAvaMta ziSya kApI nAMkhavuM nahi, ema samajIne ke AvI sArI avasthAmAM prANatyAgathI gurU uccapadane prApta thaI zakaze. e mAnyatA taddana bhUla bharelI che ata eva tajavA gya che. kemake sasAdhana saMpanna gurU satsAdhana ge jyAre tyAre sAruM ja phaLa pAmI zakaze, paNa tenuM zirachedana karanArane te prANapIDana janita hiMsAnA ja bhAgI thaI pApabaMdha uparAMta bIjuM kaMI phaLa prApta thaze nahi." (je mugdha ziSya pitAnA gurUne jIvatA dATI daI temaNe samAdhi lIdhI mAne che-kahe che temane paNa A doSa kema lAgu na paDe? jIvatA dANyA pachI dATanAranA pariNAme sArA ja TakyA rahe enuM paNa zuM pramANa kahI zakAya?). vaLI "khAra paTIyanI pere zarIra chuTI javA mAtrathI mekSa mAnI laI mugdhajanene vizvAsa besADavAne mATe lobha vaza thaI svapara prANa tyAga nahiM ja kare joIe. AvI duSTa mAnyatAthI aneka dukRtya thavA saMbhavita che. vaLI kSudhAtura evA keI mAMsabhakSI prANune dekhI svamAMsanuM dAna devAnI utAvaLathI AtmaghAta paNa nahiM karavuM joIe. kemake eka te e mAMsabhakSI jIva dAna pAtra nathI. bIjuM mAMsa dAna ja dharma-zAstra virUddha ane nidya che. ane trIjuM "AtmaghAtI mahA pApI" e paNa loka prasiddha kathana che. ethI deha mamatva rahita chatAM paNa svamAMsadAna evA mAMsabhakSIne devA utAvaLathI AtmaghAta kara e kevaLa anucita nyAya virUddha ane pApa bhayu" ja che, ema siddha thAya che. "nyAya-zAstra vizArada saddagurUonI sevA karI jeNe zuddha zAstra rahasya jANyuM che, e vizuddha mativaMta mahAzaya (zuddha) ahiMsAne Azraya kare che te pUrvokta mehajALamAM kema ja paDe? apitu naja paDe." "priya, pathya ane tathya vacana tajIne cADI-cugalIvALuM, hAsya bhareluM, virodhavALuM, bakavAda jevuM tathA bIjuM je kaMI zAstra virUddha vacana belAya te badhuM siMgha lekhAya che. kemake evAM vacanathI vastutaH lAbha kazuM thatuM nathI, paNa nukazAna te pArAvAra thavA saMbhava rahe che. je vacanathI prANI vadhAdi pApa pravate te badhAM chedana, bhedana, mAraNAdika nirdezaka vacane sadoSa hovAthI sujJajanee javA - gya che. arati yA aprItikArI, bhItikArI, khedArI, vaira, zeka ane kalahakArI tathA parane tApakArI evuM bIjuM badhuM vacana apriya jANavuM. je vacana vastutaH svara hitarUpa nahi thatAM ulaTuM ahita-duHkharUpa (pragaTa ke pariNAme) atyAre ke AgaLa thAya te apathya jANavuM. "viSaya-kaSAyAdi pramAdavazAt je kaMI vacana svIparane hAnikAraka thAya, evuM viparIta vidAya tevuM vacana apaSa yA ane satya jANavuM. kintu ekAnta hita buddhithI pramAda doSa rahita sata zAstrAnusAra kaMI upadezavAmAM Ave te saghaLuM pariNAme sukhadAyI hovAthI satya avitatha che. Itizama. For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 106 AtmAnaMda prakAza viDa dharma? AzcaryathI zuM dharma prApti thAya che ? (lekhaka munirAja zrI maNivijyajI ma. luNAvADA.) ( puSpa 14 muM) vismaya-Azcaya. te Azcaya duniyAne viSe aneka prakAranA che, tene viSe kaI kaI prakAranA Azcarya kaI kaI prANiyone mahAlAbhanA hetubhUta zrImAnuM IlAputranA peThe thAya che. kahyuM che ke thata:aniruuddho vaMsagge, muNipavareda?kevalaMpatto, jogihavesa dharovihu, tamilAputtanamaMsAmi // 1 // bhAvArtha-je nATaka karavAne mATe vAMsanA agrabhAgane viSe caDele ilA putra, grahasthane ghare AhArAdakane grahaNa karatA, evA muni zreSTane dekhI grahasthanA veSamAM chatAM paNa je nizcaya kevalajJAnane pAmyA te IlAputrane huM namaskAra karuM chuM. zvAputra dRSTAMto ythaaHkeIka gAmane viSe kaIka brAhmaNe dharmagurUnA pAse strI sahita dikSA lIdhI, ane te banne jaNa arasaparasa prema sahita tIvra tapasyA karavA lAgyA. te samaye brAhmaNa sAdhavI hatI te zudra jAti vigerenI strInI jugupsA karatI hatI. tyArabAda banne jaNA kALadharma pAmI svarge gayA ane tyAM sukhane viSe kALa vyatita karavA lAgyA. A bharatakSetrane viSe pRthvInA AbhUSaNarUpa evuM ilAvardhana nAmanuM nagara hatuM. tene viSe yathArtha nAma che jenuM eTale sApamAnitA-je mANaso tenI mAnatA kare tenI mAnatA satya kahetA sAcIne sAphalya thAya tevI IlA nAmanI devI hatI. te nagarane viSe eka zeThIyAnI strIne putranI IcchA hovAthI niraMtara IlA devInI upAsanA-bhakti karavA lAgI. tyArabAda devakathI cavIne brAhmaNane jIva je hatuM te zeThANIne putrapaNe utpanna thaye, tethI mAtA pitAye utsava pUrvaka tenuM nAma IlAputra pADayuM. anukrame te IlAputra vRddhi pAmI, kaLA kaizalyane jANa thaI, vana avasthA pAme. have strIne jIva je hatuM te paNa svaga thI cyavane Agale bhave jugupsAnA karavAthI nATakIyAnI putrIpaNe utpanna thaI ane te paNa vana avarathA pAmI. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AzcayathI zu' dharma prApti thAya che ? 107 anyadA teja nagarane viSe te nATakaNIne nAcatI dekhI IlAputrane pUrvabhavanA snehathI nATakaNI upara tIvra rAga-meha thayA. tevIja rIte nATakaNIne paNa IlAputrane dekhI rAga-moha thayA. AvI rIte pratikULa jAtinA chatAM paNa pUrvabhavanA sneha vikArathI anne jaNA rAgamAM raMgANA. kahyuM che ke-- yataH ', nAtiH krodhava parihIyate, savizeyo manuSyeya, eSa pUrva vaH // | 1 || bhAvArtha jene dekhI prIti vRddhi pAme che, temaja koSa nAza pAme che, te dekhI mANasAe jANavu ke mahArA pUrvabhavanA bAMdhava che. apica:: hAvarddhate krodhaH, snehaca parihIyate, vijJeyo manuSyeNa Same pUrva zatruH || 1 || bhAvArtha jene dekhI krodhanI vRddhi thAya temaja snehanI hANI thAya, tene dekhI mANasAe jANavuM ke A mhArA pUrvabhavane zatru che. dhik jAti evI nATakaNIne viSe paNa uttama jAtivALA IlAputra viSaya vAsanAne viSe grasta thayA, zAstrakArAe strIceAne mahA mehavu sthAna kahela che. taH darzanAt harate cittaM, sparzanAt harate balaM, saMgomAt Dharate vIrya, nara cA rAkSaso || ? // bhAvAtha -- strIcAnA dana karavAthIja eTale dekhavAthIja dekhanAranA cittane haraNa kare che. arthAt viSayavAsanA utpanna kare che. tathA sparzI karavAthI paNa maLa parAkramane haraNa karI le che, eTale jema leAhacuMbaka lAkhaMDane AkarSaNa karI pecatAnA tarapha kheMce che temaja srIyane sparza karavAthI sparza karanAra prANonA parAkramane strI tatkALa haragu karI le che, tenA sAthe maithunArdikanA sevanathI vIya ne paNa haraNa karI le che, je mATe zAstrakAroe strIne pratyakSa rAkSasaNInI upamA ApI che, te yathArtha kharAkhara lAyaka che; kAraNa ke, rAkSasaNIne je mANasa dekhe che, tenu cinta mujAi jAya che. ane bhakSaNa karavA mATe jevI sparza kare tevAja mANasa parAkramathI hIna thai nisteja thaI jAya che. vaLI paNa vyatarIyAnI jAti thAya che te rakhaDatI hAi ne manuSyAnI najare paDe te tene viSayavAsanAmAM lalacAvI tenA sAthe maithuna sevI, tenuM kALajuM uttaraDI khAvA samartha mAna thAya che, tema strI paNa evIja samajavI. arthAt prANane nAza karavAvALI thAya che. vaLI paNa kahyuM che ke For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 AtmAnaMda prakAza, yataHmdiraa to guNa jyeSTA, lokaghaya virodhinI; kurute dRSTa mAtrA'pi, mahilA grathinaM jagat / / 1 // bhAvArtha-madirA kahetA dArUnA guNa karatA paNa jene viSe vizeSapaNuM raheluM che, arthAt madirA karatAM paNa kepha tathA unmattapaNe jene viSe ghaNuM ja raheluM che, evI strI je che te Ihaloka tathA paraleka bannene virodha karavAvALI che.-bane bhavane bagADavAvALI che. jema madirApAna karanAra mANasa gAMDA thaI Ihalekane bagADe che, temaja paralokane viSe dugatimAM jaI paDe che, temaja strI paNa A bhava temaja parabhavamAM paNa dugati ApavAvALI che. madirAnuM pAna karI mANasa gAMDe thaI jAya temAM Azcarya nathI kAraNa ke te kephI vastu che, paraMtu mahA AzcaryanI vAta to e che ke strI te pote dekhanAra jagane dekhatA vAraja gAMDu banAvI de che, tethI ja strIne madirA karatA vizeSa kaphavALI kahelI che. arthAt strInA mehapAzamAM sarva jagat jakaDAI jAya che. athavA muMmaMzirovadanametadaniSTagaMdha, nidATanena jaraNaM cahatodarasya, gAtraM mona malinaM gata sarva zonaM, citra tathApi manasomadane'pivAMga // 1 // bhAvArtha-kAmanI balihArI che, kAraNa ke je vividha prakAranA bhejana karanArAnA, nAnA prakAranA vastrAlaMkArane dhAraNa karanArAnA, puSpagaMdha mAlyAdikanA zekhInenA temaja iMdriye prabala hoya tenA manane viSe to viSaya vAMcchanA utpanna kare che te to yogya ja che, kAraNake uparanA tamAma vikArane ja karanArA che, paraM. tu tyAgIyonA manane viSe paNa viSayavAMcchanA thAya che, teja Azcaya che. jemake mastaka muMDana karAvyuM hoya, vadana kahetA mukha durgadhathI bhareluM hoya temaja bhikSA pharavAthI aMtaprAMta, lukhe suke AhAra karavAthI jenuM udara pAtALamAM pezI gayuM heya, zarIra paNa maLa vaDe karI mahA malIna hoya to paNa tevA tyAgIonA citane viSe viSayavAMcchanA thAya che teja Azcarya che. purU kAmI hoya te paiyane dhAraNa karI zakatA nathI. kahyuM che ke strIne nahIM dekhelI hoya te dekhavAnI IcchA kare che ane dekhyA pachI AliMgana karavAnI abhilASA kare che, AlIMgana karyA pachI abhedapaNane kahetA anyonyapaNAthI pRthaka na thavAya tevI abhilASAne kare che, paNa saMbaMdha thakI mukta thavAnI IcchAne karatA nathI. arasaparasa strI purUSo lapaTAya che, temAM kAMI Azcarya nathI, paraMtu strI te purUSone kevaLa unmatta ja banAve che, kahyuM che ke - For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org AzcayathI zu dharma prApti thAya che ? yataH sanmArge tAvadAstepranavatihinarastAva deveMdriyANAM, sajjAMtAdhitte vinayamapisamAlavatetAvadeva, cApAkRSTa muktAH zravaNapathagatAnI pakSmANaete, yAvalIlAvatInAMnahu didhRtimuSodRSTivANAH pataMti // 1 // bhAvA--bhrakuTIrUpI dhanuSyathI AkaSa Nu karIne-khe cIne mUkelA evA tathA kAnaparyaMta pahoMcelA evA tathA dhaivatanA dhairyane paNa nAza karanArA evA strIceAnA STirUpI bANA jyAMsudhI paDatA nathI, tyAMsudhI ja prANIcA samAgamAM hoya che, temaja iMdriyone paNa tyAMsudhI ja damana kare che, temaja lajajA paNa tyAMsudhI ja dhAraNa kare che temaja vinayane paNa tyAMsudhI ja AlaMbana kare che, paraMtu srIyAnA dRSTimANanI sanmukha AnyA eTale uparokta save guNNA nAzane pAmI jAya che. kahevAnA sAra e che ke srIyA je purUSo pratye pAtAnA draSTi khANA phUMke che, te purUSAnA vinaya, viveka, dhairya, mati-buddhi, parAkrama sarve haNAI jAya che. kevaLa strIceAne ja dekhI tenA pAzane viSe adhAi jAya che. sarva jagat strInA meAhupAzane viSe badhAI jAya che ane peAtAnA mA bhulI jAya che, te jene pUrva bhavanA saMpUrNa sneha rahelA che, evA uttama kuLane viSe utpanna thayelA paNa ilAputra nATakaNIne dekhI mehu pAme temAM kAMI Azcaya nathI. nATakaNIne viSe titra abhilASAvAlA ilAputre peAtAnA mitrA pAse ghaNI ja lakSmI nATakIyAne ApI tenI putrInI mAMgaNI karI, temaja bhArobhAra suva tAlIne ApavAnuM kahevarAvyuM, tA paNa nATakIyAe peAtAnI putrI ApI nahi. paraMtu vAravAra mAMgaNI karAvavAthI nATakIyA bence ke, amArI putrI nATakaNI amAre kSaya vinAnA nidhAna samAna che, teNIne ame koi paNa rIte ApavAnA nathI, chatAM paNa jo te nATakaNIno khapa heAya te amArA ToLAmAM bhaLI jaI, nATakanI kaLA zIkhI kAi zeTha-zAhukAra rAjAne potAnI kaLA thakI raMjana karI lakSmI - pArjana kare teja A nATakaNI ame tene ApIzuM, sivAya nahIM. mitranA mukhathI AvA samAcArasAMbhaLI jenI buddhi sarvathA nAzapaNAne pAmI che, evA ilAputrane temanA mAtApitA uttama uttama rUpalAvaNya yukta devAMganA samAna uttama kuLamAM utpanna thayelI kanyAne paraNAvatA chatAM paNa nATakaNIne viSe jenuM mana bhramibhUta thayu che, eveA ilAputra kula maryAdA :lAkApavAda, mAtA-pitA tathA sajjaneAnI hitazikSAne temaja dhama buddhine tyAga karI, gharakhAra riddhi cheDI, tatkALa nATakIyAnA ToLAmAM bhaLyA, ane gheADA ja vakhatamAM naTaDAnI samagra kaLAne zIkhI nATakaNInA pANigrahaNa karavA mATe, lakSmI meLavavA enAtaTa nagare jai tyAMnA rAjA pAse peAtAnuM nATaka jovA yAcanA karavA lAgyA, -------- Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only 19 A Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 110 AtmAnaMda prakAza rAjAe paNa te kabUla karyuM. tyArabAda Aje IlAputra nATaka karavAno che, evuM jANI samagra aMtaHpura sahita temaja nagaranA ghaNu lekenA parivAra sahita IlAputranuM nATaka jevA rAjA taiyAra thaye. te samayane viSe IlApatre eka mahAvaMza kahetAM vAMsa ubhe karyo, tenA upara phalaka kahetAM pATIyuM mUkyuM, te pATIyAnA madhya bhAgane viSe be be khIlI jaDI, tenA upara uMce prakAre vividha prakAranI kaLAthI ilAputra nAcavA lAge te evI rIte ke, jema pasApAtranA meTA meTA mahele hoya te mahelanA zikhara upara zobhAne mATe mayUra rAkhelA hoya ane pavananA lAgavAthI te jema nAce tema IlAputra nAcavA lAgyA. nIce nATakIyAnI putrI te paNa gAyana karanAranA samUhanI sAthe Dhelane vagADatI, vividha prakAre gAnatAna ApI IlAputranI kaLAne viSe kuzaLatA meLavavA temaja pitAnI manokAmanA pUrNa karavA mATe zauya caDAvavA lAgI ane te manaharagAna tAna karI sabhAjanonA mana raMjana karavA lAgI. IlAputra paNa chidravALI pAdukA pagamAM paherI, hastane viSe khaDaga temaja DhAlane laI gaganamaMDaLane viSe uDI uDIne apramatta kahetA pramAda vajita evo sAta sAta vAra AgaLa pAchaLanA pATIyAnA madhye khIlImAM pAvaDI bharAvavA lAgyuM. AvI rIte nATaka dekhI samagra sabhA raMjana pAmI dAna ApavAnI IcchA karavA lAgI, paraMtu prathama rAjAe ApyA sivAya amArAthI kema apAya evuM jANI rAjA dAna Ape tenI sabhA rAha jovA lAgI. nATaka karI IlA putra rAjA pAse dAna levA AvyA, paNa nATakaNIne viSe rAjAnuM mana lubdha thavAthI be ke, meM barAbara joyuM nathI. pharIthI kara, tethI ilAputra paisAnI IcchAthI nATaka pharIthI karavA lAgyuM. te vakhate rAjA vicAra karavA lAgyuM ke A IlAputra mare te naTaDI mahAre hAtha Ave. tethI rAjA IlAputranuM maraNa ciMtavavA lAgyA. AvI rIte be traNa vAra paNa nATaka karyA chatAM rAjAye barAbara nahi dekhyAnA bahAnA kADhI jyAre dAna ApyuM nahi, tyAre ilAputra, naTaDI temaja sabhA varganA samajavAmAM AvyuM ke nizcaya rAjAnI buddhi naTaDIne grahaNa karavAnI thaI che ane ilA putranuM maraNa Icche che. AvuM jANI aMtarathI sabhAjano bolyA vinAja muMge moDhe saMkalpa vikalpathI phiTakAra ApavA lAgyA. IlA putra paNa paisAnI IcchAthI temaja nATakaNIe utsAha karAvavAthI pharIthI paNa vaMzanA agrabhAgane viSe caDa ane nAcavA lAgyA. For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AzcaryathI zuM dharma prApti thAya che? 111 te samaye najIka bhAgamAM rahela evA koIka grahasthanA gharane viSe rUpalAvayanA samudra samAna suMdara vana avasthAvALI temaja netrane cetarapha caMcaLatAthI phelAvatI, madhura vacanone varasAda varasAvatI sAkSAt devAMganA saddazI evI kaI strI keIka sAdhune AhAra vahorAvavA lAgI. te samaye te sAdhu paNa pitAnA nAsAvaMza upara daSTi rAkhI phakta piMDa kahetA AhAranA agrabhAga uparaja kAMIka maMda daSTi rAkhI AhAra grahaNa karavA lAgyA, tene joI IlAputra vicAra karavA lAge ke--aho ! ahA ! A munirAjane dhanya che, ke je AvI devAMganA samAna strInA upara potAnI daSTi paNa nAkhatA nathI. kharekhara munine mAga AhAra grahaNa karavAne vItarAga mahArAje AvI rIte kahe che. kahyuM che ke thata-- vicaMDamuvI sati saliMdArAvitA, purAnveSaNa kAritAka kRte kRtvAnnaSimIkare; piMmImAtramavekSate sahiyathA rUpAdinI rAgaham, dRSTAMto kathito'yameva yatinAM jataiSaNAdau jinaH // 1 // bhAvArtha-sava vastrAlaMkAranA samUhathI yukta thaI keI caMdramAnA samAna mukhavAlI strI annapiMDane hastakamaLamAM grahaNa karI, dura thakI zelate e taNuka kahetAM gAyane vAchaDe athavA laghu bALaka tene khavarAvavA Ave che. to vAchaDAne temaja bALakane te annapiMDa vallubha hevAthI tenA ja eTale piMDanA upara ja daSTine nAkhe che, paNa rUpAdikane viSe daSTi nAkhatuM nathI. kahevAnuM tAtparya e che ke sudhA lAgavAthI strInA rUpAdika upara daSTipAta kare cheDI daI kevaLa piMDane ja dekhe che, tevI ja rIte tyAgIone paNa zrI vItarAga mahArAje AhAra--pANi grahaNa karavAnuM Aja daSTAMta kahela che. arthAta tyAgIo paNa annapiMDanA upara dRSTi rAkhI grahaNa karI cAlyA jAya che, paNa strInA sanmukha jeve nahIM, teja kharekhara tyAgI kahevAya che. vaLI paNa vicAra kare che ke - cataHysyynaastirucitN, na tatra tasyaspRhAmanojhe'pi, ramaNIye'pi sudhAMzau, nanAmakAmaH sarojinyAH // 1 // bhAvArtha-jene je je rucatuM nathI tene tene maneharahe te paNa tenI spRhA kahetA IcchA thatI nathI. kAraNake mane hara e paNa caMdramA che te paNa kamaline tenuM kAMI paNa prajana nathI, kAraNake sUya vikAzinI kamalInI sUyane udaya thAya tyAre ja praphullita thAya che, ane sUryanA asta thavAthI pite paNa bIDAI For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 112 AtmAna, prakAza jaI sa kAcapaNAne pAme che. ane zItaLa tathA manahara caMdramAnA udbhaya thAya te paNa vikasvara thatI nathI, kAraNake tenuM kAMIpaNa prayeAjana nathI, temaja tyAgIe paNa game tevI strI rUpAdikathI bharapUra hAya tepaNa tenu prayeAjana kAMI paNa nahi hovAthI strInI IcchA paNa karatA nathI, tema sanmukha paNa jotA nathI. AvI rIte vairAgya ragita thai vaLI paNa ciMtavanA karavA lAgyA. mRtaH - Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir eka rAgiSurAjate priyatamA dehArdhadhArI haro, nIrA giSujino vimukta lalanA saMgo na yasmAtparaH sorasparavANapannaga viSAsaktazca mugdhojanaH, zeSaH kAmavibito hi vISayAn joktuM na moktuM kumaH || 1 || bhAvA --rAgIyAne viSe zirAmaNa evA hara kahetA mahAdeva, te peAtA nI strI pAvatIye jenuM aMga adha` suzobhita karelu che, eTale zivanA aMka kahetAM kheALAmAM pAvatI beThelI che, tethI zivanu ardha zarIra rokAyelu che, evA mahAdeva rAgiyAne viSe phakta ekaleAja zAle che. arthAta mahA rAgI che, temaja jeNe mana, vacana, kAyAnA yAgathI lalanA kahetA srInA sagane tyAga karela che, te nirAgIne vize zireAmaNi eka ja jinezvara mahArAja zele che. arthAt jevI rIte jinezvara mahArAje rAga tathA kAmane jItelA che, tevI rIte khIjA kAce jItelA nathI. mATe nIrAgI te jinezvara mahArAja ekaja che; khAkI duHkhe karIne vAraNa karI zakAya evA kAma mArUpI sa`nA viSanA AvezamAM Asakta thayelA evA bheALAjana--srIraktajana--leAka samudAya te kAmathI viDaMbanA pAmI viSayeAne bhogavavA temaja tyAga karavA samarthyamAna thatA nathI. kevaLa adharaja laTakI rahe che. ilAputra vicAra kare che ke dhanya che ! A mahAtmAne, ke je madanama`dira kahetA gharanA samAna evI A strI che tenA sanmukha paNa A muni zvetA nathI, te viSayanI icchA te kayAMthIja hoya ! dhanya che ! A mahAtmAne ! ahA ! ahA ! kayAM A niviSayI mahAtmA ane kayAM huM viSayI pApI jIvaDA ! kharekhara mahArU svarUpa mahA kharAbamAM kharAba che, kahyuM che ke-- thata prajAnan dAhAtmyaM patati zalajastIvadahane, samonopyA ghazayutama prAti pizitaM, vijJAnaMtonthene minipAlanalliA, na muMcAmaH kAmA na hahagahano moha mahimA // 1 // For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AzcaryathI zuM dharmaprApti thAya che? 113 bhAvArtha-patagIye ema jANatuM nathI ke huM agnine viSe paDIza te mane raNa pAmIza, tethI ajANa e pataMgIye agnine viSe paDI maraNa pAme che. mIna kahetA matsya je che te paNa vaDiza eTale masyAne pakaDavAne lakhaMDane kAMTe, tene viSe mAMsane athavA piSTa kahetA leTane sthApana karI pANIne viSe dhIvare nAMkhe che. tenuM bhakSaNa karavA mATe matsya Ave che ne vaDizane potAnuM mukha lagADavAthI tatkALa vidhAI jaI lekhaMDanA AMkaDAne viSe ajANatA ja mIna pakaDAI jaImaraNane pAme che, arthAt te te ajANatA mRtyune pAme che, paraMtu ame te jANatA chatAM ApattinA samUhavaDe karI vyAsa thayelA kAmane-viSayane mukI zakatA nathI. te ahAhA!!! Iti khede mehane mahimA mahA-gahana kahetAM gaMbhIra rahele che. - ItyAdika ciMtavanA karatA, vairAgyamAM tivrabhAvita thaI saMsAranI asAratAne ciMtavatA, viSayavAsanAne tiraskAra karatA, zubha adhyavasAyane dhAraNa karatA, zukaladhyAnamAM vattatA, kSapakazreNi upara ArahaNa thaI IlAputra vaMza upara ja kevaLajJAna pAmyA. te ja samaye rAjAe paNa sabhA lokonA mukhathI pitAnI nIMdA zravaNa karI manamAM lajajAne pAmI vairAgya bhAvanA bhAvavAthI kevaLajJAna pAmyA. temaja rANuM tathA nATakaNI paNa uttama bhAvanA bhAvatA kevaLajJAnane pAmyA. tyArabAda Asana vyaMtara devatAe cyAre kevaLajJAnIone sAdhumahArAjane veza Ape. IlA putrane je vaMzanA agrabhAga upara kevalajJAna thayeluM hatuM tyAM vyaMtara devoye suva nuM siMhAsana karyuM. te suvarNa siMhAsana upara besI ilA putra kevaLajJAnI mahArAje dharmadezanA ApI. te dezanAnA zravaNa karavAthI keIke dikSA, koIke bAra vrata tathA keI ke samyakatva vigere upArjana karyuM. ane ghaNuM ja leke bedhane pAmyA. ilAputra kevalajJAnI mahArAja paNa bhUmimaMDalanA upara vicarI ghaNuM bhavya janane prabodha karI zivazayyAne viSe ArUDha thayA. iti vismaye ilAputra saMbaMdhaH saMpUrNaH graMthAvalokanazrI paryuSaNa mahAparva mahAbhya, nAmano graMtha zrImadda yazovijayajI pAThazALA mahesANA taraphathI amane bheTa maLela che. paryuSaNa parva e lokottara pUrva hovAthI jyAM kalpasUtra vagere zAstra zravaNane sadUgurUne vega na hoya tyAM paNa tevo yoga banI zake evA hetuthI A graMthanI - For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114. mAtmAna prakAza, janA parama kRpALu munirAja zrI kapUravijayajI mahArAje karI che. ukata mahAtmAnA lekhe sarala ane subodhaka heI jaina-jana samAjane rUcIkara thaI paDayA che te nisaMdeha vAta che. A graMtha paNa teja upakArI che. A graMthamAM paryuSaNa parvanA badhA vyAkhyAnane [ AThe divasanA ] samAveza karavAmAM Avyo che. aSTAtvika vyAkhyAna, kalpadharathI mAMDI cAra divasanA ATha vyAkhyAna ane chellA divasanA bAraseM sUtranI pere mULa graMthanI saMpUrNa DhALe eka sAthe navamAM vyAkhyAna tarIke ApavAmAM Avela che. A kalpasUtrane paramArtha zrI jJAnavimalasUrijIe sajajhAyanA rUpamAM utArela che ane tenA upara zrI udayasAgaragaNi banAvela bALAvadha che. temAM daSTigata AvatI khAmIo banI zakatI dUra karIne tene punarUddhAra A graMthamAM ukta mahAtmA zrI kapUravijayajI mahArAje karela che, sAthe vaLI tene lagatA mahAvIra prabhunuM paMcakalyANakanuM stavana, pAMca vadhAvA sAthe ApelA che, vadhArAmAM yazavijayASTaka, gurUpradakSiNu, sAdhuyogya niyama, puSya, dAna, zIla, tapa ane bhAva kulakA, tattvavicAre, pAMca mahAvratonI rakSA ane puSTi yogya bhAvanAo, pAzvajina stavana vagere viSa ApI vastusaMkaLanA sArI karI eka upayogI graMtha banAvyuM che. ukata graMtha prasiddha kartA zrI vijayajI pAThazALA mahesANA che, je prayAsa teone stutipAtra che. A graMtha dareka vastIvALA gAmamAM bheTarUpe ApavA ane vyakitagata joIe te ATha AnAnI kiMmatathI ApavAmAM Ave che. dareka jaina baMdhuone potAne maLela uttama lakSmIne AvA jJAnodvAranA kAryamAM vyaya karavA sucanA karIe chIe. UpakAra. zrI AtmavilAsa stavanAvALI. jemAM jagavikhyAta mahepakArI nyAyAbhAnidhi zrI vijayAnaMda sUrIzvara [AtmArAmajI mahArAja] kRta vIzI, bhAvanA ane stavano temaja zrImAna mahepAdhyAya zrI vIravijayajI mahArAja kRta stavane je ke ghaNuM ja sarala, suMdara, rasadAyaka ane bhAva@Asa karanAra che, te graMtha kalakattA nivAsI zeTha sumeramalaja surANu taraphathI prasiddha thayela che, te ukta upAdhyAyajI mahArAjanA upadezAnusAra A sabhAnA mAnavaMtA lAIpha membarone bheTa ApavA mATe amane maLela che, temaja zrI bhaktibhAvanA prakAza jemAM zrImad devacaMdajI mahArAja kRta snAtra saMpUrNa vidhi sahita, temaja zrImad rUpavijayajI mahArAja kRta paMcakalyANanI pUjA, puNya prakAzanuM stavana ane vividha vacanAmRta jevA apUrva viSayo AvelA che. je graMtha zeTha ratanajI vIrajInA smaraNArthe temanA suputroe A sabhAnA mAnavaMtA lAIpha membarane bheTa ApavA mATe amane suprata karela che jethI te baMne grahono AbhAra mAnavAmAM Ave che. - eka sudhAro, gayA mAsanA aMkamAM pA. 76 meM aDhAra pApa sthAnakanA dazamA rAganA padyamAM bIjI kaDInA bIjA padamAM "zratinidhi maMdiSaNajI, rAgethI kezyA kara caDyA" Ama tenA lekhaka vaLAnivAsI durlabhajI gulAbacaMde jaNAvela che. te barAbara nathI, kAraNa kesyA nAmanI vezyAne ghera te raghulibhadrajI rahyA hatA jethI naMdiSeNujI vezyAne tyAM rahyA hatA tene badala lekhake vesyAno artha kazyA karela che je khoTuM che kAraNa ke kAsyAno artha vesyA thatuM nathI. jethI tyAM vezyA ema samajavuM. For Private And Personal Use Only