Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamagacchIya A.zrI jinaprabhasUri viracita apabhraMza-bhASA-baddha vajrasvAmI-carita saM. ramaNIka zAha IsvI. 13mI sadInA uttarArdhamAM thaI gayelA AgamagacchIya AcArya jinaprabhasUrie uttarakAlIna apabhraMza bhASAmAM racelI aneka laghu kRtio pATaNanA jaina jJAnabhaMDAranI tADapatrIya hastapratomAM saMgrahAyelI maLe che. evI eka kRti 'vayarasAmicariu' (vajrasvAmIcarita) ahIM prathamavAra saMpAdita prakAzita thAya che. __pATaNanA saMghavI pATaka bhaMDAranI naM. 311nI tADapatrIya pratamA 17mI kRti 'vayarasAmicariu' patra 124 thI 129 sudhImAM lakhAyelI che, te parathI lagabhaga vIzeka varSa pUrve meM karelI nakalanA AdhAre prastuta saMpAdana karyu che. kRtinI bIjI koI hastaprata maLatI nathI. ___ A. jinaprabhasUri AgamagacchanA AcArya hatA. temanA gurunu nAma devabhadrasUri hatuM. A devabhadrasUrie saM. 1250 (I.sa. 1194) mAM aMcalagacchano tyAga karI navo Agama yA tristutika nAme oLakhAto gaccha sthApyo hato. A. jinaprabhasUrie prAkRta, apabhraMza ane prAcIna gUrjara bhASAmAM dhaNI nAnI nAnI kRtio racI hovAnuM jaNAya che. temanI karmabhUmi gujarAta hoya tema lAge che. temaNe keTalIka kRtio zatrujayagiri para rahIne racI hovAnI noMdha che. temanI racanAomAM keTalIka prakAzita thaI cUkI che. jyAre ghaNI haju sudhI aprakAzita che. temanA jIvana vize anya kaMI sAmagrI maLatI nathI. prastuta kAvyamAM saraLa apabhraMza bhASAmAM kavie zrIvajrasvAmInuM jIvanacarita guMthyuM che. bhASAmAM tatkAlIna gujarAtInI prabaLa asara dhyAna kheMce che. 1. A.jinaprabhasUri ane temanI kRtio mATe juo- saMdhikAvya-samuccaya, saMpA. ra. ma. zAha, prakA. lA.da.bhA.saM. vidyAmaMdira, amadAvAda, 1980.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ [48] siri-jiNapahasUri-raiu vayarasAmi-carita namavi jiNavara nijjiyANaMga, chattIsa-guNa-gaNa-pavara- suguru-calaNa paNamavi subhAvihi, dhammu ju jIvaha daya-sahiu sayala-sukkha-dAyagu sahAvihi / cauviha saMgha vi sura-mahio, mutti-niaMbiNi-hAru / vayarasAmi-sucariu bhaNisu, bhaviyaNa-maMgalakAru // 1 // asthi iha nayara-varu tuMbavaNu avayaMtI-desa-majjhAri / tahiM vasai dhaNagiri ibhyaputtu tasu sunaMdA vara-nAri // 2 // tumhi nisuNau bhavika-jana, vayarasAmi-carittu // jasu aTThAvai deva-bhave, goami dinnu samattu // tumhi0 1 [vastu] anna-divasiNa neha-paDibaddha, dhaNagiri niya-piayama bhaNiya mujjha cittu bhoga amilhai, pekkheviNu AraMbha ghaNu, niraya-tiriya bahu dukkha sallai / eu nisuNeviNu vaya-gahaNi, maI suMdari mokalli / jara-rakkhasi niya-bali sahia, Avai ajju ki kalli ||3|| tumhi0 kara joDavi sunaMdA bhaNae, AsA-luddhi annAha / putta-jammu paDakhesu priya, sAmia ma kari aNAha // 4 // tumhi0 paDhama-jovaNi tAsu vara-gharaNi, gaya-gAmiNi sasahara-vayaNi rUvavaMtu nia-taNu vahaMtIa / miga-loaNa pia-vayaNi piu bhaNai bAlu karuNaM ruaMtIa / aggai baMdhavi vau laiDa, sAmIa tauM ma-na lesu / nia-kula-kamalA-keli-karu, putta-jammu paDakhesu // 5 // tumhi0 jaNaNIa kukSi-sara-rAyahaMso, devalogAu Uvannu ! tau dhaNagiri sukalAvi dIkha, sIhagiri--pAsi pavannu / / 6 / / tumhi0 sunaMdA pasavae putta-rayaNu, rUva-lakkhaNa-saMjuttu / sahIa bhaNai jai jaNaku huMtu, jammUssavu kAriMtu // 7 // tumhi0
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 491 suNavi eu vayaNu jasu jamma-kAle jAIsaraNu saMpattu / piya-pAsi lesu vau dharIu citta mAi lUNai(?) roaMtu // 8!! hAlarU hAlarU bAlapaNe saMjamu jiNa dhariu sunaMdA-naMdaNu dhaNagiri-kula-maMDaNu // hAlarU0 vastu goara-carI caliu dhaNagiri, ajja-samiti saMjuttu / sauNi jANIu bhaNai sIhagiri leu tamhi sacittu acittu / / 9 / / hAlarU0 patta sunaMdA-bhavaNa-majjhammi, roaMtau ucchaMgi ThiTha, levi puttu tasu priya samappai / karavi sakkhi nara-nAri-gaNa, hAsa-khiDDi dhaNagiri su ghippai / piya-pAsi AvIu muNavi, hasai su pamuiDa bAlu // / saMjama-siri-ukaMTha-maNu, moharAya-khayagAlu / / 10 / hAlarU0 hAsaiM puttu ApeviNu, dei sA muNivara dANu / sAhu jaM gahiu taM muaI na hu, amuNaMtIa nihANu // 11 // hAlarU0 levi muNivara putta-vara-rayaNa, saMpatta suha-guru-calaNi, bhAru bhaNavi guru-hatthi dhArIu / ANiu iha kiM vajja-varu, tAsu, rUvu lakkhaNu nihAlIu / / jiNa-sAsaNa eu udayagiri, uggisai vara-bhANu / sAvaya-kuli saMgovi kare, pAlijjau su nihANu // 12 sAhu caritta-pAsAya-dhara, mukka so sAvaya-bhavaNi / raMgihi dhUa vahUa bhalAvae, ApaNa eu tAraNa-taraNI // 13 / / hAlarU0 siTThi sunaMdA puttu maggei, alahaMtI roaMta tarhi, pAi khIra pannahai jharaMtihi / savvi vi mahilA milavi tasu, kuNai kiccu nhANAi bhattihiM / / chavviha-jIvaha rakkhakaru, vaDDhai vayara-kumAru / taIya varasi guru-AgamaNi, kiu rAuli vavahAru // 14|| hAlarU0 rAu be pakkha melavi bhaNae, mujha pAsi lhIU pUtu / teDau jaNaNIa tau jaNaku, jasu pAsi jAi so tAsu pUtu // 15 //
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ [50] sUra- uggami sIhagiri suguru saMpatta yaha bhavaNi, saMghi sahIu nara- vara namaMsira / suya - kIlAvaNa Nega sauM, patta sunaMda bahu-loa daMsIa // vayara - kumaru pikkhevi nivu baisArai ucchaMgi / bhadde tihUaNa - maNaharaNu, hakkArisu bahu-bhaMgi || 16 || hAlarU0 saMdhi sauM naravara ko vivAdo, jo dUcchI AdhAru / priyayama- baMdhavi mUka nibbhAgiNI, ApiU putu mallAru || 17 || taM Avi-na vayarakumAra ! dUkkhiNI dukhu vIsAri pUta ! ta Avi-na, mADiya hIai AdhAru devu / tauM Avi-na sunaMdA pabhaNae, Avi vAcha ! khelAvaNAM gavi / mAi - maNoraha pUri heva, hiaDae nehu dharevi ||18|| tauM Avi-na, pasava - kAli jaM duhu sahai, taM pi sayalu kevalI muNaMtIa 1 bAlappaNi suu lAlatiya maMgala sayaya karei / so puNu jaNaNIa ratti diNu dukkha - lakkhu pari dei ||19|| tauM0 kavaNi na pAvIu maNUa- bhavo, kavaNi na pAvIu sukkhu / puttu so supurisu salahIae jaNaNi ju jANae dukkhu // 20 // tauM0 dukkhi pAvai jIvu thI - jammu duhu bAlIa duhu paraNIaha, sahai dukkhu pIhara - viuttI / rati - divasu dukkhihiM gahIa, karai kammu para- muha juaMtI // dukkhu avaccai lAlatIa, egAgiNI sahei / jaNaNI - jammu sudukkhamaU, jiNavara vayaNu kahei ||21|| tauM0 jara jiNa - dIkha tauM gahia maNu, pacchae leji tA pUta / ammA-piari jIvati vIriM sA navi gahia nirUta ||22|| tauM0 vaccha ! jaNaNI dINa vilavaMta / doharige tu ggiya rahi, baMdhu vatta nigguNa nilakkhaNa / Avi putta guNagaNa - pavara, maraDaM nAma vara- rUva - lakkhaNa // iya vilavaMtIa neha bhare, jai navi rakkha karesi / hiuM phuTTavi sA muia, pacchA sarvANi suNesi ||23|| tauM0
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 51 ] sunaMdA - dukkha bahu dukkhira eu pikkhira loDa rovaMtu / vayara - kumaru maNi citavae, nayaNihiM nIru jharaMtu ||24|| tau0 mAi mahIyali titthu supasatthu, jaM matri jiNavarihi, gabbhavAsi tihu - nANavaMtihi / kumarataNi jo deva guru namiTha neva titthayara hutihi || te vi kayannU siri mauDa, jaNaNI-calaNa namaMti // tihUaNa - lacchi nivAsakara, viSaya- dhammu payaDaMti // 25 // uM0 rAya bolAviu dhaNagiri, pahu hakkAri kumAru / eha be pakkha para vi puNa, lesai jaM jagi sAru ||26|| tauM0 mAi mantravi saMghu avagaNIu, tasu matriNa sA mantria vi, jeNa sajja vara - nANa-guNa-nihi / saMghihi mantriI jiNa bhaNiI, tarai jIvu saMsAra - jalanihi // iyacitavi maNu didu karavi, saMghu pamANu karesu / jaNaNI puNu maha neha - vase, lesai samaNI- vesu // 27 // tauM0 kAUNa ya rayaharaNaM, tassa pamANaM tu dhaNagiri - hatthe | gahiUNa imaM suMdara, laggasu jiNanAha - paramatthe // 28 // jai si kayajjhavasAo, dhammajjhayamUsiyaM imaM vayara / ginha lahu~ syaharaNaM, kammaraya pavajjaNaM dhIra // 29 // tau naravai - ucchaMga turi, Utariu vayarakumAru / siri AroviDa rayaharaNu, jaNi kiu jayajayakAru // 30 // pikhi pikhi priyatama dali sahiu, nAThau jAi moha-rAu / bali kIjisu tasu vayarakumara, jiNi saMghaha kiu ucchAhu / pikhi0 jItauM cArita mahArAji jasu, jaNaNi-taNai vavahAre / sadAgami sadabodhi maMtri, samakatti kIa amAre / / 31 / / pikhi0 - pamuiu saMjamu savvaviraha, anu pANi-dayA saMtosu / nANa - lacchi saMvara variu, kevalasiri huu tosu ||32|| pikhi0 yahiM pUi sayala - saMdhu, maha - Usavi vasati pahuttu / sunaMdA vaDa leu suguru- pAsi, kIu nia kulu jammu pavittu // 33 // pikhi0
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ [52] samaNIa vasaI siTTi-ghari, guri melhIu kIu vihAru / sAhuNi paDhatI gAra-aMga-suGa, ginhai vayara-kumAru // 34 // pikhi0 aTThamai varasi jo guri sariso, nayari UjeNi pahuttu // devi veuvvi nahagAmiNI dinI, parakhIu jasu cArittu // 35 // bho bhavio tamhi namau bhAvihiM vayarasAmi / jasu aNAgata-cArittu pekhIu, paNamIu bhaddabAhu-sAmi / bho bhavio ramIu ju appA-rAmi / gAmi gacchaMti guri muNi bhaNiya, tamha desae vAyaNA vayaru / dhanna te sIsa je taha tti bhaNeviNu, mAniuM vayaNu niya-guru // 36 // bho bhavio0 nANu jaM tu nia-guru-pAse, taM gahiu UjINi puNu pattu / bhaddagutta mUlI paDhiu dasa pUrava, tau dasapuri saMpattu / / 37 // bho bhavio0 tattha jiNahari sIhagiri suguri nia paTTi saMThAviU, vayarasAmi saMpanna suaharu / milivi saMghi devihi vihIu, guru-pamoi Usavu maNoharu / paMcasaI parivAri sauM, viharai puhavi muNiMdu / / miccha-timira-ninnAsakaru, eu ahiNavau diNiMdu / / 38 / / bho bhavio0 aisaya-laddhi-saMpunna-nihi, jammi desammi viharei / vayarasAmi sobhAgi AvajjIu, loa saMkhijju paNamei ||39||bho bhaviu0 kusumapuri nayari patta, vayara-sAmi sammukho rAu Avei / desaNa suNavi aMteurI sAhae, sUri paramatthu payaDei // 40 // bho bhaviu0 suNai naravaru bIa-diNi dhammu, aMteura-pura-vara-sahio bhaNai, lou guNa rUvu naya hiu maNu tersi jANevi guru, kuNai rUvu sAhAvi surahiu, itthaMtari dhaNa koDi sauM, siTTi dhUa Dhoei / pahu paraNisu maha puttI, annu purisu na varei // 41 // bho bhaviu0 vayarasAmi sobhA saMputra-nihi, jAahiNavau diNi / /
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ [53] visaya-sukkhehi jIa NaMta dukkhaI sahai caugaIa saMsAri / saMjami pAvae NaMta sukkhaI, kevali kahIM vicAri // 42 // bho bhaviu0 suNavi uvaesu bahu loa paDibuddhA, tIe paDivannu cArittu / amiya-sarisehiM kyaNehi paNAsIu, kamma-visaya-micchattu // 43 // bho bhaviu0 anna varasi parivAru bhaNai, samaNa sIaMti dubhikkhi / / desa-nagara-pura-mAga-bhAgA, gaNihiM lesu subhikkhi // 44 // bho bhaviu0 jea sAhammi-vatsalli bahu ujjuA, caraNa-karaNa-sajjhAya / tittha-pabhAvaga te nara akkhiya, ANa kuNaI jiNarAya // 45 // bho bhaviu0 tehiM maniu nAhu arahaMtu anu saha guru siri dhammavaru, tariu tehiM duttara vi sAyaru / thira-sammatta caritta-dhara, pattu muNavi je kuNaI Ayaru // sAhammiya sua-bhaNiya-vihiM, je vacchallu kuNaMti / dhammu payAsiu jiNa-bhaNiu, te siva-suha pAvaMti // 46|| bho bhaviu0 iya ciMtavi paTi samaNa caDAvIU, jAva gayaNammi gacchei / tA zikhA chediU bhaNai sijjhAgaru, rAkhi pahu sIsu kareI ||47||bho bhaviu0 so caDAvIu gayaNa-tale jAi subhikkhi puri nayarI / / buddhovAsagu rAu amANae saMghu jiNa-pUa nivArI // 48 // bho bhaviu0 aha pabhAvaga aTTha jiNa bhaNiu, pAvayaNI dhammakahI vAya laddhi nemitti tavasI a / vijjAsiddha kaI ahUa dRr3ha-samatta suanANi saMsia // avamANiya jiNa-sAsaNaha, je u vivikkha karaMti / sattihiM huMtI tijja nara, bhava-sAyari nivaDaMti // 49 // bho bhaviu0 iya sumaravi guru gayaNi calio, nayari mAhesarI pattu / kusama magIu himavaMta gire, siridevi dIvu AvaMtu // 50|| bho bhaviu0 sahasapatte tIe ApIu kamale kuMbha puj ghAlei / gayaNa-tale nAcaMti bahu devihi, jiNavara-bhuvaNi AveI 1||51||bho bhaviu0
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ [54] tINa utsavi bhaNai pura-lou, jiNasAsaNu jayavaMtu pari vayarasAmi jiNa atthi guNagiri / harisihi aMteurI-sahiu namai rAu AveI jiNahari // desaNa suNavi naresaraha, hUu paDibohu turaMtu / tittha-pabhAvaNa INapari, muNau sayalu guNavaMtu // 52 // bho bhaviu0 evamAIsu bahu desi vihareviNu, titthu pabhAvIU jiNavara / nANi jANIu nia-Au AsannauM, sIkha deai vayara sIsa pavAra] // 53 / / bho bhaviu0 aNasaNu leu giravara-uvari paMcasaya-sIsa-saMjuttu / vayarasAmi sobhAgi savve vI, marataI saGa maraMtu // 54 // bho bhaviu0 celao gAmi bholAvIU mUko, tINa vi kiu aNasaNu / savvi jiNa-ANa jiNa-dhammu ArAhIu kuNaI dia-loki suh-mrnn-gmnnuu||55||bho bhaviu0 nANi jANIu sIsa vayara-saMtANU tassa dUra TThiya dinnu suyanANu // jhAao aNudiNu mahApabhAvu jiNarAja-sAsaNu / jiNa pAviiM lahau kevala-nANU // 56 // vayara-kappahuma-sAkha hUa ciAri | caMdu nAyallu nivRtti vijjAharu // 57 / jhAao aNudiNu0 caMda-gacchi devabhaddasUri dakkha, phUrai jiNaprabhasUri samaNa-guNa-lakkha / nANi caraNi guNi kitti samudrU deu vayarasAmi-cariu ANaMdu // 58 // jhAao aNudiNu0 sohagga-mahAnihiNo guruNo siri-vayara-sAmiNo cariaM / teraha-soluttarae raiyaM suha-kAraNaM jayau // 59 //
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ [55] jima jiNesari thuNiiM maha puttu sua kevali gaNahari, pavari nANa-laddhi-saMpunna guNahari, jaha samatti caritti thiri dANi sIli tavi punnu mahAhari, taha bhaviyaNa taM ciru havaU, vayara sAmi su[ca]ritta / paDhata guNaMta suNaMtaha, saMvegu dharaMta // 60 / / * * *