________________
૨૬
યોગસાર આત્મભાવનાથી સંસારનો પાર પમાય :
ગાવા-૫૧
जेहउ जज्जरु णरय-घरु तेहउ बुज्झि सरीरु । अप्पा भावहि णिम्मलउ लहु पावहि भवतीरु ।। નકવાસ સમ જર્જરિત, જાણો મલિન શરીર; કરી શુદ્ધાતમ ભાવના, શીઘ લહો ભવતીર.
હે જીવ! જેવી રીતે નરકસ્થાન દુર્ગધથી જર્જરિત છે, તેવી રીતે શરીરને પણ મલમૂત્ર આદિથી જર્જરિત જાણ. તેથી નિર્મળ આત્માની ભાવના કર, તો તું શીઘ જ સંસારથી પાર પામશે.
વ્યવહારમાં ડૂબેલા જીવો આત્માને ઓળખી શકતા નથી -
ગાવા-પર धंधइ पडियउ सयल जगि णवि अप्पा हु मुणंति । तहिं कारणि ए जीव फुडु ण हु णिव्वाणु लहति ।।
વ્યાવહારિક ધંધે ફસ્યા, કરે ન આતમજ્ઞાન; તે કારણ જગજીવ તે, પામે નહિ નિર્વાણ.
જગતના સર્વ જીવો વ્યાસંગમાં વ્યાસક્ત છે (પોતાના કામમાં મશગૂલ છે, પોતાના વ્યવસાયમાં રચ્યાપચ્યા છે), પોતાના ધંધામાં - વ્યવહારમાં પડેલા છે, ગૃહસ્થનાં કાર્યોમાં પ્રવર્તે છે અને પોતાના આત્માને જાણતા જ નથી. તે કારણે આ જીવો નિશ્ચયથી નિર્વાણને પામતા નથી એ વાત સ્પષ્ટ છે.