________________
પ્રભાવથી કેવલજ્ઞાનસ્વરૂપ લક્ષ્મીને અનુભવી.’’-આ પ્રમાણે એકત્રીસમા શ્લોકનો અર્થ છે. એનો આશય સ્પષ્ટ છે કે આ અવસર્પિણીના પ્રથમ ચક્રવર્તીપણાનાં સુખોનો ઉપભોગ કરોડો વર્ષો સુધી કરવા છતાં, યોગના પ્રભાવથી; તત્કાળ કેવળજ્ઞાનસ્વરૂપ લક્ષ્મીને પ્રાપ્ત કરી હતી. મહારંભ અને મહાપરિગ્રહના સુદીર્ઘકાળમાં જે કર્મબંધ થયો હોય એવાં પણ કર્મોનો ક્ષય, યોગની પ્રાપ્તિ થતાંની સાથે થયો. અચિત્ય છે, યોગનું સામર્થ્ય ! ભરતમહારાજાનો વૃત્તાંત સુપ્રસિદ્ધ છે. યોગશાસ્ત્ર... વગેરે ગ્રંથથી એ જાણી લેવો જોઈએ.
।।૨૬-૩૧૫ ૪
***
શ્રી ભરતમહારાજાએ પૂર્વભવમાં સુંદર કોટિની સંયમની સાધના કરી હતી. તેના યોગે બંધાયેલા પુણ્યના ઉદયથી પ્રામ ચક્રવર્તિપણાના ભોગોની પ્રવૃત્તિમાં પણ તેમને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ. આ રીતે પૂર્વે જેમને ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ છે, તેમને વિશે યોગનું માહાત્મ્ય વર્ણવીને હવે પૂર્વે જેમને ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ ન હતી, તેમને વિશે યોગનું માહાત્મ્ય વર્ણવાય છે
पूर्वमप्राप्तधर्मापि, परमानंदनंदिता ।
યોપ્રભાવતઃ પ્રાપ, મરુદેવા પડ્યું પમ્ ॥૨૬-રૂા
“પૂર્વે જેમને ધર્મની પ્રાપ્તિ થઈ નથી એવા મરુદેવા
માતા, યોગના પ્રભાવથી પરમાનંદમાં આનંદિત થયેલા
\\I]\JZ\;]\N]\JZ\\\
ZAMAVAMAN
VIN
૫૧
\\\\\\\\\\0/ VIVIVAVAVAVIMMIN