________________
૧૮
સાધુ વાસવાણી
સિંધ છોડી જવાની સલાહ આપી. તેઓ માનતા કે મૃત્યુ એ મહેમાન છે અને આવે ત્યારે સ્વાગત કરવું તેથી તેઓએ સલાહ પર ધ્યાન આપ્યું નહીં અને ઈશ્વર પરની શ્રદ્ધાને કારણે ત્યાં જ
રહ્યા.
થોડા સમય બાદ મીરાં સ્કૂલની શિક્ષિકા લક્ષ્મીબહેનના પિતા મોતીરામ ગિડવાણીનું ખૂન થયું. આ કુટુંબ વાસવાણીજીનું ભક્ત હતું. આ પ્રસંગ બાદ વાસવાણીજીએ હિંદુ જવા વિચાર્યું. ચુપકીદીથી તેઓએ અજ્ઞાત અવસ્થામાં કરાંચી આવી થોડા સમય પછી મુંબઈ પ્રતિ પ્રયાણ કર્યું - ૧૦ નવેમ્બર, ૧૯૪૮ના પ્લેન મારફત વાસવાણીજીએ સિંધ છોડ્યું અને અન્ય શિષ્યો જહાજ મારફતે ઊપડ્યા.
મુંબઈ ત્રણ માસ રોકાઈ, પરિસ્થિતિના અભ્યાસ બાદ પૂનાને પોતાના કાર્યક્ષેત્રનું મુખ્ય કેન્દ્ર બનાવવા વિચારી ૧૩ ફેબ્રુઆરી ૧૯૪૯એ તેઓ પૂના આવ્યા.
નિર્વાસિત સિંધીઓને મદદ કરવા એક કેન્દ્ર ચાલુ કર્યું. આ કામ શ્રી તનુમલ અને તેમનાં પત્ની ચતુબાઈએ પ્રેમથી સંભાળ્યું. તેમના દરવાજા ચોવીસ કલાક મદદ ઇચ્છનાર માટે ખુલ્લા રહેતા.
તેમની ૬૯મી વર્ષગાંઠ આસપાસ તેઓ પૂના આવ્યા. વર્ષ ઉપરનો સમય ત્યાં પરિસ્થિતિ જોયા બાદ તેમની ૭૦મી વર્ષગાંઠ સમયે તેમના ઘણા જૂના શિષ્યો પૂના આવી વસેલા હોઈ પ્રવૃત્તિઓની હારમાળા શરૂ થઈ. ૨૬ જાન્યુઆરી ૧૯૫૦ના દિવસે શ્રી રામચંદ દરિયાણીએ ભાડા સિવાય આપેલ મકાનમાં દવાખાનું ચાલુ કર્યું. કર્નલ અડવાણીનાં પત્નીએ સ્મૃતિ માટે