________________
૩૮
મહાપ્રભુ વલ્લભાચાર્યજી તેને ગદ્યમંત્ર પણ કહેવામાં આવે છે. એનો ભાવાર્થ -
ભગવાન શ્રીકૃષ્ણથી છૂટા પડ્યે હજારો વર્ષોનો સમય પસાર થવાથી ભગવાનની પ્રાપ્તિ માટે હૃદયમાં વિરહ-તાપ-સંતાપ જેનામાં તિરોધાન થઈ ગયો છે એવો હું ભગવાન કૃષ્ણને ગોપીજનવલ્લભને સ્ત્રી-પુત્ર- ઘર-કુટુંબીઓ-ધન, આ લોક અને પરલોક, તથા દેહ-ઈન્દ્રિયો-પ્રાણ-મન-બુદ્ધિ અને તેના ધમ જીવાત્મા સહિત હું અર્પણ કરું છું. નિવેદન કરું છું, હું કૃષ્ણ! હું તમારો દાસ છું.
આનું તાત્પર્ય એ છે કે હું પોતે તથા મારું પોતાનું જે કાંઈ હોય તે બધું, મારું માનેલું, સ્વીકારેલું, મારું મેળવેલું, સર્જેલું, મારા સંબંધવાળું એટલે જગતમાં - સંસારમાં જ્યાં જ્યાં મારો સંબંધ હોય તે સર્વ પ્રભુને ગુરુને સાક્ષી રાખી સમર્પણ કરવું. દરેક વસ્તુ ઉપરથી અહં-મમની ભાવના દૂર કરી પ્રભુને સોંપી દેવી, પછી મારે તો હે કૃષ્ણ! હું તમારો દાસ છું એમ સ્વીકારીને વર્તવું એનું નામ બ્રહ્મસંબંધ. આ ભાવ વાણીમાં નહીં પણ વર્તનમાં મુકાય ત્યારે પ્રભુની સાથે સંબંધ સિદ્ધ થયો કહેવાય.
સેવાના પ્રતિબંધક ઉદ્વેગ, પ્રતિબંધ અને ભોગ આ ત્રણ પ્રભુસેવામાં અવરોધ કરે છે, અને જીવને ભગવસેવાથી વિમુખ કરે છે તેથી તેને દૂર કરવા જોઈએ.
ઉગ એ મનનું કારણ છે. મનની ચંચળતામાંથી ઉદ્વેગ ઉત્પન્ન થાય છે. ઉદ્વેગવાળું મન પ્રભુમાં ન લાગે, તેથી ઉદ્વેગવાળા મનથી કરેલી સેવા એ કેવળ ક્રિયા છે, તેમાં
