Uttaradhyayan Sutra

Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

Page 530

ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਦੇਵਤਾ, ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਜੋ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ । ਦੁੱਖ ਬੜੇ ਭਿਅੰਕਰ ਤੇ ਅਦਭੁਤ ਸ਼ਬਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਜੋ ਨਹੀਂ ਡਰਦਾ ਉਹ ਹੀ ਭਿਕਸ਼ੂ ਹੈ। 141
ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚੱਲਿਤ ਭਿੰਨ ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ ਵੀ ਜੋ ਗਿਆਨ, ਦਰਸ਼ਨ ਰੂਪੀ ਆਪਣੇ ਹੀ ਧਰਮ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਿਚ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੇ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਅਰਥ ਜਾਨ ਲਏ ਹਨ ਜੋ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਪਰਿਸ਼ੀ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਪ੍ਰਤਿ ਇਕ ਹੀ ਨਿਗਾਹ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਾਤ ਆਤਮਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਉਹ ਹੀ ਭਿਕਸ਼ੂ ਹੈ।15।
| ਜੋ ਸ਼ਿਲਪਜੀਵੀ (ਭਾਵ ਕਿਸੇ ਹੁਨਰ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ) ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਦਾ ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਘਰ ਨਹੀਂ, ਜਿਸ ਦਾ ਕੋਈ ਮਿੱਤਰ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ, ਜੋ ਇੰਦਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਪਰਿਹਿ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ, ਜੋ ਅਣੂਕਸ਼ਾਏ ਅਰਥਾਤ ਜਿਸਦੇ ਕਰੋਧ ਆਦਿ ਕਸ਼ਾਏ ਘਟ ਹਨ, ਜੋ ਰਸ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹਾ ਭੋਜਨ ਹਿਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਘਰ ਵਾਰ ਛੱਡ ਕੇ ਇਕੱਲਾ ਘੁੰਮਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਹੀ ਭਿਕਸ਼ੂ ਹੈ। 16। ਅਜਿਹਾ ਮੈਂ ਆਖਦਾ ਹਾਂ।
ਟਿੱਪਣੀਆਂ
ਗਾਥਾ 1
ਸੰਸਤਵ ਦੇ ਦੋ ਅਰਥ ਹਨ :
(1) ਸਤੁਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ) (2) ਵਾਕਫੀ ਜਾਂ ਜਾਣਕਾਰੀ। ਚੂਰਨੀ । ਅਨੁਸਾਰ ਸੰਸਤਵ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ (1) ਸੰਵਾਸ ਸੰਸਤਵ (ਅਸਾਧੂਆਂ ਤੋਂ
139