________________
૧૧૨
સારી રીતે જાણતાં છતાં જે પ્રમાદને વશ થઈ ધર્મકાર્યમાં સીદાય છે તે ભારે કમપણાનું લક્ષણ સમજવું. હળવાકર્મી જી. વને ધર્મકાર્યમાં સ્વભાવિક રીતે રૂચિ પ્રીતિવિશેષે પ્રવર્તે છે. ૪૩૧
ધર્મ અર્થ કામ અને મેક્ષનું સ્વરૂપ સાંભળતાં જેને ભાવ પુદ્ગલિક બાબતમાં પ્રસંગવશાત્ ઢળી જાય છે તે જીવને એકાંત શાંત રસ વૈરાગ્ય રસથી ભરપૂર આ સકળ પ્રકરણ - હાશે નહિ; કેવળશાંત રસના અર્થ એવા આત્માથિ જીવને જ આ સમસ્ત પ્રકરણ ઉત્તમ પ્રકારના વૈરાગ્યનું વિણ કરી સુ ખદાયી થશે. ૫૩૨
સંયમ અને તપ સેવનમાં મંદ પરિણામી એવા ને આ ઉપદેશમાળારૂપ વૈરાગ્ય કથા કાને સાંભળતાં પણ રચતી નથી. પરંતુ પૂકત સંવિજ્ઞ પક્ષી સાધુઓને તે તે સમ્ય જ્ઞાન કિયાના રાગથી રૂચિકર થઈ શકે છે. પ૩૩
વૈરાગ્યરસથી ભરપૂર આ ઉપદેશમાળા પ્રકરણ સાંભળીને જેને ધર્મ સાધવાને ઉલ્લાસ જાગે નહિ તેમજ વૈરાગ્ય આવે નહિ, તેને અનંત સંસાર જમણું કરવાનું બાકી છે એમ સમજી લેવું. ૫૩૪
મિથ્યાત્વ આદિ ઘણાં કર્મને ક્ષયે પશમ જેને થયે છે તેને આ ઉપદેશમાળા પ્રકરણથી ઘણે સારે બંધ થઈ શકે છે અને મિથ્યાત્વ આદિ મળથી મલીન થયેલા છેને તેનું રહસ્ય ગળે ઉતરતું નથી. અર્થાત્ ભારે કમી જીવને તેને પરમાર્થ સમજી શકાતું નથી તે તે મુજબ વર્તવાનું તે કહેવું જ શું ૪૩૫
