________________
(૧૧).
* જૈન બાળકનો વિનય-વિવેક જ બાળકો, તમે જૈન છોને? જૈન કુળ ક્યારે મને ખબર છે? જબ્બર ઉત્કૃષ્ટ પુણ્ય હોય તો જ જૈન કુળમાં જન્મ મળે. જૈન ધર્મ જગતના બધા જ ધર્મોમાં શ્રેષ્ઠ ધર્મ છે. જન્મ થતાંની સાથે જ જીવદયાના સંસ્કાર મળે છે. તેથી ઘણા ઘણા પાપથી આપણે અટકી જઈએ છીએ. જો જૈન ન બન્યા હોત અને આપણો જન્મ બીજે થયો હોત તો... કેટલા બધા જીવોને મારતા હોત ? કીડી, માંકડ, મરછર વગેરેને મારવાનો ડર જ ન હોત. જૈન ધર્મનો અહિંસા ધર્મ મળી ગયો તો આપણા હૈયામાં-દયા-કરુણા આવી. જૈન ધર્મમાં દયા - અહિંસા હોવાથી જ જગતમાં મહાન ધર્મ તરીકે
પ્રસિદ્ધ છે.
આવો ઉત્તમ ધર્મ આપણને મળ્યો છે તેનું ગૌરવ હોવું જોઈએ. નાની ઉંમરથી જ તેની રહેણી-કરણી-પ્રણાલી શીખવી જોઈએ.
હાય હલ્લો છોડો, જય જિનેન્દ્ર બોલો” એ સૂત્ર હાલ ચાલે છે. પરંતુ બધી જ જગ્યાએ ‘જય જિનેન્દ્ર' ન બોલાય. દેરાસર દેખાય, ગુરુ મ. મળે, વડીલ કે સાધર્મિક મળે, કે અજૈન મળે આ બધાની ભૂમિકા જુદી જુદી છે. તો દરેક સામે વિનય વ્યક્ત કરવાની રીતો પણ જુદી જુદી હોય છે. ચાલો; આપણે વિનય શીખીએ અને જીવનમાં તેનો અમલ કરીએ. ૧. જિનમંદિરનાં દર્શન થતાં જ પગમાંથી ચંપલ કાઢી બે હાથ જોડી મસ્તક નમાવી ‘નમો જિણાણ કરીને
નમસ્કાર કરવો. ૨. પૂ.ગુરુ મહારાજ (સાધુ-સાધ્વીજી) માર્ગમાં મળે તો ઉપર પ્રમાણે જ મસ્તક નમાવી “મFણ વંદામિ”
બોલવું અને સુખશાતા પૂછવી જોઈએ. ગુરુ મ. ધર્મલાભના આશીર્વાદ આપે. 3. માતા-પિતા, જૈન વડીલ કે સાધર્મિક મળે તો બે હાથ જોડી પ્રણામ’ કહેવું જોઈએ. પાઠશાળામાં શિક્ષક આવે
ત્યારે ઊભા થઈને બે હાથ જોડી મસ્તક નમાવી પ્રણામ કરે. જૈન મિત્રો - મિત્રો સામે મળે તો પણ પ્રણામ કહેવું
રોજ સવારે ઊઠી નવકાર ગણી માતા-પિતાને પ્રણામ કરી તેઓનો હાથ માથે મુકાવી આશીર્વાદ લેવા. ૪. અજૈન હોય તેનું પણ ઔચિત્ય તો જાળવવાનું છે. અજૈનો સામસામે મળે તો જેમ જય શ્રી કૃષ્ણ કે જય
સીયારામ બોલે છે તે રીતે જૈન શિષ્ટાચાર પ્રમાણે “જય જિનેન્દ્ર' કહે. જૈનને અજૈન મળે તો જૈન જય જિનેન્દ્ર કહે. આ રીતે જુદા જુદા સ્થાને અલગ-અલગ રીતે વિનય વ્યક્ત કરવાનો છે. આવી બુદ્ધિને વિવેક કહે છે. આજે જૈન શાસ્ત્ર પ્રમાણેનો વિવેક ભુલાઈ ગયો છે. ભગવાન હોય, ગુરુ મહોય, વડીલ-સાધર્મિક હોય કે અજૈન હોય બધે જ જય જિનેન્દ્ર બોલવાનું શરૂ થઈ ગયું છે. તે ખોટું છે. આપણા જીવનમાં આવી ભૂલો ન થાય તે ધ્યાન રાખવાનું. કયા સ્થાને કયું વર્તન કરવાનું તે વિવેક બુદ્ધિ શીખવાડે છે. વિવેકપૂર્વક વિનય કરવાથી, ભગવાનની કરુણા મળે. ગુરુ મહારાજના ધર્મલાભ આશીર્વાદ મળે, વડીલોસ્વજનોના ગુણવાન જીવતા આશીર્વાદ મળે, અર્જન વડીલોની પણ શુભેચ્છાઓ મળે. બાળકો: ૧. વિનય એ ધર્મનું મૂળ છે. જીવનમાં વિનય ગુણ કેળવજો.
૨. વિનયગુણને શોભાવવા માટે વિવેક જોઈએ.. કયાં કેવો વિનય કરવો કેવું વર્તન કરવું તે વિવેક ગુણ
શીખવાડે છે. ૩. નમોનિણાણે, મત્યએણ વંદામિ, પ્રણામ અને જય જિનેન્દ્ર કયાં બોલવા તે શીખજો.
{ "pyrgy ke'sus's 'Grocetir t[m C[m[ypes yo's efforts te's gઝm[G
vs "off
"G or concern regg KU's) ૮)
જે.' (or movોકે
