________________
બાલમુનિ બાજુમાં જ સૂતેલા. આ વખતે જાગી ગયેલા. ગુરુદેવના શબ્દો એમણે સાંભળ્યા. તેઓ ધ્રૂજી ઊઠ્યા. તેમને થયું કે કદાચ મારું શરીર સહન ન કરી શકે લોચ, ને સાહેબજી મુંડન માટે આજ્ઞા આપી દે તો... ? ગુરુઆજ્ઞાની સામે તો ન હરફ ઉચ્ચારી શકાય, ન કોઈ વિચાર કરી શકાય.
તો શું કરવું ?
એમણે જે કર્યું તેની રોમહર્ષક ગાથા છે... તે રાત્રે બાર વાગ્યે બધા જ મુનિવરો સૂતેલા ત્યારે તેઓ જાગી ગયા અને પોતાના નાનકડા હાથોથી માથાના વાળને ઉખેડવા લાગ્યા. કેવું તો બળ ઊભરાયું એ નાનકડા હાથોમાં કે ફટાફટ વાળ ચૂંટાવા લાગ્યા... સવારે પાંચ વાગ્યે માથું સફાચટ...
રોજના નિયમ પ્રમાણે બાળમુનિએ ગુરુદેવનાં ચરણોમાં માથું મૂક્યું. ગુરુદેવે હાથ ફેરવ્યો ને નવાઈમાં પડી ગયા : અરે, તારા બધા વાળ ક્યાં ગયા?
બાળમુનિએ કહ્યું : ગુરુદેવ ! મને પ્રાયશ્ચિત્ત આપો ! આપશ્રીની આજ્ઞા વિના મેં લોચ કરી લીધો છે ! આપની આજ્ઞા વિના હું કશું જ કરી શકતો નથી, ગુરુદેવ ! મને પ્રાયશ્ચિત્ત આપો !
આજ્ઞાપાલનનો આ આનંદ આપ્ત તત્ત્વતાની ભૂમિકાએ સાધકને લઈ જાય છે. ગૃહસ્થપણામાં પ્રભુની ઘણી આજ્ઞાઓ વિષે સાંભળેલું, જાણેલું હોય; પણ એ જ્ઞાત તત્ત્વતાની ભૂમિકા છે. આજ્ઞાપાલનનો આનન્દ ભીતર ઘૂમરાય ત્યારે એ આજ્ઞા આપ્ત તત્ત્વતાની ભૂમિકાએ મળે છે.
સમાધિ શતક ૧૬૧
