________________
યુવાની
હવે તમને ઘણી ખબર પડવા લાગી છે. તમે ધારદાર દલીલો કરીને વડીલોને ચૂપ કરી શકો છો. તમે નક્કી કરેલા સંબંધોમાં તમે મક્કમ રીતે આગળ વધો છો. સપનાઓ જોઈ શકો છો અને પડકાર ઝીલી શકો છો, તમે જીતી શકો છો અને હાર થાય તો બમણા ઝનૂનથી કામે લાગી જાઓ છો. તમારા શરીરની રૂપરેખા સૌંદર્યને સ્પર્શી રહી છે. તમારી પ્રશંસા થાય છે. કોઈ તમારી માટે વિશેષ રીતે લાગણી રાખી રહ્યું છે. આ બધું યુવાનીમાં બને છે. યુવાન થયા બાદ બીજાની સાથે સ્પર્ધા રાખીને જીતી જવાનું ગમે છે. ભણવામાં વધુ ગંભીરતા આવે અથવા ભણવામાં નવો કંટાળો આવે તે યુવાનીની નિશાની છે. ઘટમાં થનગનતા ઘોડાની વાત મેઘાણી સાહેબે કરી છે. એ ઘોડાની લગામ એમણે શોધી નથી આપી. ઘોડો શક્તિશાળી જનાવર છે. એની દોડવાની ગતિનો જવાબ નથી હોતો. યુવાનને દોડવું હોય છે. એની સાથે કુશળ સવાર બેઠો હોય તો કેટલાય વિક્રમો તૂટી જાય. ઘોડાની સ્વતંત્રતા ઘોડાની તાકાતને કમજોર બનાવે. યુવાનની સ્વતંત્રતા યુવાનની શક્તિને કમજોર બનાવે. યુવાની આવે ત્યારે જ ખરેખર વડીલની જરૂર પડે છે. તમે નાના હતા ત્યારે કશું વિચારી શકતા ન હતા તેથી વડીલને પરાધીન હતા. તમે યુવાન થયા. હવે તમે ઘણું વિચારી શકો છો, તેમાં ન વિચારવા જેવું શું છે તેની તમને ખબર પડતી નથી. તમે તો તમારા વિચારોને જરૂરી માનશો. તમારે ન સોચવાનું હોય તે તમે સોચવા લાગશો. તમારા વિચારોને સમર્થન આપે એવા મિત્રો તમને મળી રહેશે. વિચારવાનું અને સમજી શકવાનું સામર્થ્ય તમને હમણાં હમણાં મળ્યું છે માટે તમે રાજીપો રાખીને તમારું સામર્થ્ય કામે લગાડશો. તમે બીજાને રોકી શકશો પણ બીજા તમને રોકશે તે નહીં ગમે. તમે બીજાને સમજાવી શકશો પણ કોઈ તમને સમજાવવા બેસે તે તમને મંજૂર નહીં હોય. યુવાનીમાં શક્તિ મળે છે. શક્તિનો ઉપયોગ કરવાની સ્વતંત્રતા મળે છે. શક્તિનું નિયંત્રણ કરનારું છત્ર યુવાનીમાં મળતું નથી. એ શોધવું પડે છે. તમે યુવાન હો તો સારી વાત છે. તમે તમારાથી
૯૩
ઉંમરમાં મોટા હોય, અનુભવી હોય તેવા વડીલને મિત્ર બનાવો. એ તમારી માતા કે તમારા પિતા પણ હોઈ શકે, એ તમારા દાદા કે દાદી પણ હોઈ શકે. તમે આ સંબંધને પ્રેમથી સંભાળી રાખો. તમારા વિચારોને વહેંચવા માટેનો શ્રેષ્ઠ તબક્કો જુવાની છે. તમે વિચારોને એ વડીલ મિત્ર સુધી પણ પહોંચાડો. તમારી ઉંમરના મિત્રો કેવળ તમારી હા સાથે પોતાની હા ભળાવશે. વડીલ મિત્ર તમારી વાતને પોતાના અનુભવથી વાંચશે. તમારા વિચારોમાં કોઈ ભૂલ હોય તો જુવાન દોસ્તારો સમજી શકશે નહીં. તમારા વડીલ મિત્ર એ સમજી શકશે. તમે શું કરવા માંગો છો? તમે શું કામ આ કરી રહ્યાં છો. તમારા મનની ભાવના શું છે? તે તમારે નિખાલસતાથી જણાવવાનું. તમે માનો છો એટલા જડ નથી હોતા વડીલો. ગઈકાલે આ વડીલો જુવાન હતા. તેમણે તમારી જેમ જ યુવાનીના જુસ્સામાં કેટલુંય વિચાર્યું હતું અને સપનાઓ સાકાર કરવાના રસ્તાઓ પણ ઘડી કાઢેલા. એમણે ત્યારે માથે વડીલ રાખ્યા નહોતા. સમાન વયના મિત્રોની સોબત ખોટી નથી. અનુભવથી ખામી ભંડો ભાગ ભજવે છે. એ વડીલો પોતે જયાં મારા ખાધો ત્યાં તમને બચાવવા માંગે છે. તમે સામે ચાલીને મળતા અને પૂછતા રહેશો તો તમારી યુવાનીને તમારી ધારણા કરતાં વધુ સફળતા મળશે. યુવાની રણકતો સિક્કો છે. તમારા હાથોમાં જબરદસ્ત શક્તિ છે. તલવાર જેવી તીવ્ર અને આગ જેવી ભભૂકતી. મુદ્દાની વાત એ છે કે, એકલી આગ સર્વભક્ષક બને છે. તલવાર માણસના હાથમાં હોવી જોઈએ અને આગ માણસના કાબૂમાં હોવી જોઈએ. યુવાની તમારી છે. તેની શક્તિ તમારા વડીલના હાથમાં હોય અને તમારી સ્વયંભૂ શિસ્ત સાથે એ વડીલો દ્વારા સંચાલિત બનતી હોય તો ઇતિહાસને નવો જન્મ લેવો પડે.
