________________
७८
દ્રષ્ટિનો વિષય
૨૩
સમ્યદ્રષ્ટિ જીવનો નિર્વિચિકિત્સાગુણ
સભ્યદ્રષ્ટિ જીવ, માત્ર શુદ્ધાત્મામાં જ ‘હું પણું’ કરતો હોવા છતાં પોતાને બીજા સંસારી જીવો, જેવો જ અર્થાત્ કર્મોથી મલીન પણ અનુભવ કરતો હોય છે અને તેથી કરીને તે પોતાને અન્ય સંસારી જીવોથી ઉંચો માનીને તેમના પ્રત્યે ઘૃણા વગેરેના ભાવો કરતો નથી, તે જ તેનો નિર્વિચિકિત્સાગુણ છે તેમ જણાવે છે, તે અન્ય સર્વે સંસારી જીવોને પણ પોતાના જેવો જ અર્થાત્ સ્વરૂપથી સિદ્ધ સમાન જ સમજે (જાણે) છે.
પંચાધ્યાયી ઉત્તરાર્ધની ગાથાઃ
ગાથા ૫૮૪ અન્વયાર્થ:- ‘‘જેમ જળમાં કાંઇ (ગદલીમલિનતા) રહે છે. ઠીક, એ જ પ્રમાણે જ્યાં સુધી જીવમાં અશુચિરૂપ એવાં કર્મો છે ત્યાં સુધી હું (અર્થાત્ સમ્યદ્રષ્ટિ = જ્ઞાની) અને તે સર્વ સંસારીજીવો સામાન્યરૂપથી (અર્થાત્ સમાન રીતથી) નિશ્ચયપૂર્વક કર્મોથી મલિન છે (એવો સય્યદ્રષ્ટિનો નિર્વિચિકિત્સાગુણ).’’ અર્થાત્ સમ્યદ્રષ્ટિ = જ્ઞાની જીવને કોઈપણ જીવ પ્રત્યે તુચ્છભાવ નથી હોતો પરંતુ સર્વે જીવો પ્રત્યે તેમને સમભાવ = સામ્યભાવ હોય છે તે જ સમ્યદ્રષ્ટિ જીવનો નિર્વિચિકિત્સાગુણ છે.
(CKD)