________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir
પાંચમી દીપક પૂજાને અથ. ( દુહાને અથ. ઉપભેગાંતરાયરૂપ પતંગીઓ જગતના જીવની જ્ઞાનરૂપી તિમાં પડીને બળી જાય–ભસ્મ થઈ જાય તેટલા માટે ત્રિશલાનંદન-મહાવીર-પ્રભુની પાસે દીપકનો ઉદ્યોત–પ્રકાશ કરીએ. ૧. જે વસ્તુ એક વાર ભેગવ્યા પછી પણ વારંવાર ભગવાય તે આભૂષણે, વસ્ત્રો, સ્ત્રી ઘર વિગેરે સંગમાં આવતી વસ્તુઓ ઉપભેગ કહેવાય છે. ૨.
કાળનો અર્થ. શ્રી જિનેશ્વરને મારી વંદના, વંદના, વંદના-વારંવાર વંદના છે. જે જિનેશ્વર ઉપભેગાંતરાયને હઠાવીને મહાનંદપર જે મેક્ષપદ તેના ભોક્તા-ભોગી થયેલા છે. ઉપભોગાંતરાયના ઉદયથી સંસારી જ નિધન થાય છે, પારકા તાબેદાર થાય છે, દેશવિદેશમાં પરિભ્રમણ કરવું પડે છે અને ભીમસેન. રાજાની જેમ ઘરે ઘરે સેવા કરવી પડે છે. તેણે પૂર્વભવે મુનિરાજની હેલના-અપભ્રાજના કરી હતી તે પોતાના પૂર્વભવનો વિપાક સાંભળીને પ્રાંતે ગિરનારજી ઉપર સુખી થયા અર્થાત્ મોક્ષપદને પામ્યા. ૧-૨.
ઉપભોગાંતરાયના ઉદયથી પવનંજ્યની સ્ત્રી ને હનુમાનની માતા અંજનાદેવીને બાવીશ વર્ષને પતિ વિયોગ રહ્યો, નળદમયંતીને બાર વર્ષને વિયોગ રહ્યો, તેમજ સીતા સતીને પતિ વિયોગે છ મહિના આક્રંદ કરવું પડયું. ૩. મુનિરાજને
૧ અંજનાસુંદરી, દમયંતી અને સીતાની કથા બહુ પ્રસિદ્ધ હેવાથી આપવામાં આવી નથી.
For Private And Personal