________________
R
नयचक्रसार मूळ
बालावबोधसहित
॥११३॥
E ACHUSALAMANG
कप्रकारौ तथापि किञ्चिल्लिख्यते विस्रसाप्रयोगजभेदाद् द्विभेदो सर्वद्रव्याणां चलनसहकारादिपदार्थक्रियाकारणं भवत्येव ॥
अर्थ-तिहांवली ग्रंथांतरे नित्यपणो बे प्रकारे कह्यो छे एक कूटस्थनित्यता, बीजी परिणामिनित्यता छे. जीवना असंख्यात प्रदेशे ते संख्यायें तथा क्षेत्रावगाह पलटतो नथी ते तथा गुणनो अविभाग ते सर्व कूटस्थनित्यता छे.
ज्ञानादिक गुण ए सर्व परिणामिक नित्यतायें छे. केमके गुणनो धर्मज ए छे. जे समय समये स्वभाव कार्यपणे परिणमे अने जे कार्य होय ते परिणामिकपणेज होय ए नीतिज छे अने जो ज्ञानगुण कूटस्थनित्यतापणे मानियें तो पेहेले समयें जे ज्ञाने करी जाण्यो तेहिज जाणपणो सदासर्वदा रहे पण तेम तो नथी. ज्ञेय तो नवनवी रीतें परिणमता |देखाय छे तो ते ज्ञेयनी नवनवी अवस्था ज्ञान जाणे नही एटले पहेले समय जे रीते ज्ञान परिणमे छे ते रीतें परिणमन जोवू जोईयें अने ए रीते ज्ञान यथार्थ थयु एम घटे नहीं ते माटे ज्ञेय जे घटपटादिक ते जेम पलटे छे. तेम ज्ञान पण जाणे तोहिज ज्ञान यथार्थ थाय ते माटे ज्ञानगुण ते नवा नवा ज्ञेय जाणवा माटे परिणामी जाणवो अनित्य, ज्ञायकता शक्ति माटे नित्य ए रीतें नित्यानित्य स्वभावी गुण छे. सर्व द्रव्यने विषे पोतानी क्रियानुं कारण थायज छे.
तत्र चलनसहकारित्वं कार्य धर्मास्तिकायं द्रव्यस्य प्रतिप्रदेशस्थचलनसहकारिगुणा विभागाः उपादानकारणं कारणस्यैव कार्यपरिणमनात् तेन कारणत्वपर्यायव्ययः कार्यत्वपरिणामस्यो
॥११३॥
