________________
રાષ્ટ્રીય નિર્માણુમાં સ્ત્રીઓનું સ્થાન.
કાલે મોટાં સ્ત્રી-પુરૂષા થશે. તેમની ઉપર દેશની ઉન્નતિના આધાર છે. તા શુ તમે તેમને મૂર્ખ રહેવા દેશેા ?
હવે કેળવણીના સંબંધમાં એક અતી મહત્ત્વની બાબત પ્રત્યે હું તમારૂં ધ્યાન ખેચીશ. તે ખખત ભાષાની છે. આજે તમારી સમક્ષ કઈ ભાષામાં શીક્ષણ આપવુ એ મહાન પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થયા છે. અને તમારે ડહાપણપૂર્વક તેના નિર્ણય કરવા જોઇએ. જે ભાષા બાળકેાની માતૃભાષા હાય તેજ ભાષામાં તેમને શીક્ષણ આપવુ જોઇએ. એ સિવાયની બીજી કાઈ પણ ભાષામાં તેમને શીક્ષણ આપવુ એ સમય અને શિતના નાશ કરવા સમાન છે. આજે અગ્રેજી ભાષાને જે અગ્ર સ્થાન આપવામાં આવ્યુ છે તે અયુક્ત છે. ભાષા અને સાહીત્ય એ રાષ્ટ્રની મહાન સંપત્તિ છે. જે દેશનું સાહીત્ય સારૂ હાય છે, તે દેશ ઉન્નત હેાય છે. શūામાં મહાન બળ રહેલુ હાય છે. અને બાળકાને શબ્દોના પ્રયાગ કરતાં માતા શીખવે છે. માટે જો તે સારા શબ્દો આલે તેા બાળકની ઉપર સારી અસર થાય છે અને ખરાબ શબ્દો એટલે તેા ખરાબ અસર થાય છે. સ્ત્રીઓને માતૃભાષાનું જ્ઞાન હાવાની જરૂર છે. જેઓ ગુજરાતી હોય તેમને ગુજરાતી ભાષાનુ અને જે હીંદી હાય તેમને હીંઢી ભાષાનું જ્ઞાન હાવાની જરૂર છે. તેમણે સારા સારા ગ્રંથાનું અધ્યયન કરવું જોઇએ. પુસ્તકા મનુષ્ય જીવન ઉપર બહુ ઉંડી અસર કરે છે. હું એક દાખલા આપીશ કે–એક અમેરીકન ખાઈએ ‘અનકલ ટેામસ કેબીન' એ નામનું પુસ્તક લખ્યુ હતુ. તેમાં ગેારાએ પેાતાના સીદી ગુલામેા પર કેવા અમાનુષી અત્યાચારા કરતા હતા. તેનું અતી અસરકારક ભાષામાં વર્ણન કર્યું હતું. આ ગ્રંથૈ જનસમાજ પર એટલી ભારે અસર કરી કે તેથી ગુલામાની મુક્તિને માટે અમેરીકામાં યુદ્ધ થયું. હબસીઓને સ્વત ંત્રતા આપવાની ઈચ્છા ધરાવનાર વર્ગ અને વિરોધી વગ વચ્ચે લડાઈ થઈ અને પરીણામે હબસીઓને સ્વતંત્રતા મળી. આ ગ્રંથને લીધે અમેરીકામાં રાજકીય અને સામાજીક પર્ટીવન થઇ ગયું. આ ગ્રંથના હીંદીમાં અનુવાદ થયેા છે. અંગ્રેજીમાં તેની લાખા નકલા ખપી ગઈ છે અને યુરોપની સર્વે ભાષાઓમાં તેનુ ભાષાંતર થયું છે, માટે તમારે તમારાં બાળકાને ઉત્તમ ગ્રંથાનું અધ્યયન કરાવવુ જોઇએ. મહાન પુરૂષોની મહત્તાનું રહસ્ય એજ છે કે તેમની માતાએ તેમને સારા સારા ગ્રંથાના અભ્યાસ કરાવ્યા હતા. આપણા દેશનાજ મહાન ગ્રંથાના દાખલા લે. આપણા દેશમાં રામાયણ અને મહાભારતે જે અસર કરી છે, તેનુ માપ કેણુ કરી શકે અમ છે ? આ ગ્રંથ આપણી સ્વભાષામાં છે અને પ્રત્યેક માતાએ પેાતાનાં બાળકાને તેના અભ્યાસ કરાવવા જોઇએ. એ કેળવણી માતૃભાષામાંજ આપવી જોઇએ. ભાષા એ રાષ્ટ્રનું જબરજસ્ત સાધન છે અને જે માતાઓને ભાષાનું જ્ઞાન હોય છે. તેઓ બાળકને સારી રીતે કેળવી શકે છે. આપણે કેળવણીના અધ્યયનને માટે અંગ્રેજી ભાષાના આશ્રય લેવાની જરૂર નથી, તમે ભલે અંગ્રેજી