________________
૧૩૯ ,
સ્ત્રીસુખ દર્પણ-શ્રાવિકા
થશોધ,
" (શાર્દૂલવિક્રિડીત.) - આજે રાણી યશોધરા શયનમાં, અસ્વસ્થ નિદ્રા લીએ, પાસે બાળક પૂત્ર રાહલ અને, સિદ્ધાર્થ સૂતેલ છે; હાલા? પ્રાણપતિ? અ ત્યજી મને કયાં દર જાઓ તમે ? જાવું યોગ્ય કદી પ્રભુ ! વન વિષે, તે સાથે રાખો મને. આ રીતે લવતી અને ઝબકતી, નિશ્વાસ નાંખી રહી, જાણે હાય ! થઈ રહી રખડતી, છોડી ગયા છે પતિ; હાલી! પ્રાણ! અરે! અરે! પ્રિય સખિી આરાધ્યદેવી પ્રિયા! ના હું દૂર જતો નથી તુજ થકી, હૃદયસ્થ અર્ધગના ! શાન્તિ તું ધર અંતરે પ્રિય સખિ ! આનંદમાં રે’ સદા, નિદ્રા શાન્ત થઈ હવે કર સખિ ! થો સ્વસ્થ મહારી પ્રિયા ! મહારા ધર્મ થકી ને નહિ સખિ! અજ્ઞાન તું ધારતી, છું હારો ભર્તાર રક્ષક પ્રિયા ! ના દૂર થાઉં કદી. રાણ સ્વસ્થ થતી ઘડી નયન જ્યાં, ઘેરાય નિદ્રામહી, ચાલ્યો જઈશ ત્યજી જરૂર પ્રિય! તને, સિદ્ધાર્થ બોલે તહીં; દેખું છું દુઃખમાં બધું જગત આ, આધિ ઉપાધિ વડે, વીતાડે પશુ તુલ્ય જીવન અને, દુષ્કર્મ સઉ આચરે. આ અજ્ઞાન થકી બધા જગતને, ઉદ્ધાર ઇચ્છું પ્રિયા !' ને તે યદીમહીં જરૂર સુખથી, સર્વાગ હેમું પ્રિયા ! સેપું છું જગદીશના ચરણમાં, પૂત્ર પ્રિયા માહરા, રહેવાનાં સુખ દુઃખ સઉ જગતને, જે હેય પ્રારબ્ધમાં -સુણતાં ઉદ્દગાર રાણું ઝબકી, ઉઠી નિશાસા લીયે,
હાલા ! પ્રાણપતિ ! ત્યજી દૂર થશો, એ ક્રૂરતા શું ઘટે? આ ન્હાના કુલ દીપ પૂત્ર પર શું, મેં પ્રેમ ઓછો થયો ? કે મૂકી અમને અનાથ જગમાં, બસ! દૂર ચાલ્યા જશો! આ રીતે લવતી અને ઝબકતી, નિઃશ્વાસ નાંખી રહી, જાણે હાય ! થઈ રહી રખડતી, છોડી ગયા છે પતિ; માપી કેણુ થયું અહો ! જગતમાં, પ્રારબ્ધ ગો બધા, રાણી મહાલમાં રડી ઘણું છતાં, સિદ્ધાર્થ ચાલ્યા ગયા.
-
નલિનીકાન્ત. »
