________________
કર
આગમત બતાવવાને ઉદ્દેશ હેવાથી આર્યની ગ્યતા જણાવીને આર્યમનુમધ્યપણાની દુર્લભતા આ સૂત્રથી ધ્વનિત કરવાની છે. .
આ કારણથી દેવતાઓમાં નિયમિત આરાધનાવાળા કાંતિને જૂદા સૂત્રથી જણાવવામાં આવેલા છે.
૧૭ મનુષ્યમાં પણ આર્ય અને સ્વેચ્છ એવા બે વિભાગ નજણાવવા પુરતું આવે એ સૂત્ર છે, પરંતુ મનુષ્યના આર્ય અને મ્યુચ્છ એવા બે જ વિભાગ છે, એમ જણાવવા માટે આ સૂત્ર નથી. એટલે અકર્મ ભૂમિઓ અને સંમૂછિમને આર્યાનાર્ય તરીકે વિભાગ કરવાનું રહેતું નથી. અને તેટલા માટે નોડલ આદિની માફક જે આ જીરા એવું સૂત્ર કર્યું નથી.
૧૮ આર્યક્ષેત્રમાં ઉત્પન્ન થયેલાને જ અનેક પ્રકારના આ છતાં આર્ય તરીકે લેવા છે, માટે તે આર્યોને વિભાગ નામકર્મ આદિની જગે પર નહિ લેતાં અહિં ક્ષેત્રના અધિકારમાં લીધું છે.
૧૯ કર્મભૂમિમાંજ આર્યાનાર્યને વિભાગ લેવા માટે ભાષ્યમાં રાગ ગાઃ iાવા, મિતુ એમ આદિમાં જણાવે છે. નહિતર પહેલેથી અશિસિપુ ના જ્ઞાતાઃ એટલું જ માત્ર કહત.
૨ પ્રકા આમાં ક્ષેત્રાર્યને ભાષ્યમાં પહેલા જણાવ્યા છે, તે પણ ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ અહિ આર્યતા લેવી એ જણાવવા માટે બસ છે. - કુલાર્ય વગેરે ભેદે નિક્ષેપાના અધિકાર નામાદિ નિક્ષેપો જણ વવાની માફક પ્રાસંગિક છે અને તેથી મારૂથર્મભૂષાર્થ છે એમ પ્રશમરતિમાં કર્મભૂમિ કહીને, પછી આ દેશ જણાવે છે.
૨૧ ક્ષેત્રમયની જગે પર સાડી પચીશ દેશમાં જન્મેલાને લેવાયે કહા, તેથી શાક-વનાદિ તેના જન્મલાઓ ક્ષેત્રથી અનાર્ય
