________________
૬૨૬ : જ્ઞાન વિજ્ઞાનની તેજછાયા
. સજીવ ખુરશી.
શેખથી રહે.' એકવાર કવિ રવિન્દ્રનાથ ટાગોર પિતાના લેઈડ જ બોલ્યા, “હું તમારી એક ભક્તના આગ્રહથી એને ઘેર ગયા. ભક્તના મતલબ સમજે નહિ.” ઘરમાં એમને બેસવા માટે લાકડાની એક
દરવાને કહ્યું, “વાત એમ છે કે અહિં સુંદર ખુરશી આપવામાં આવી.
ચાર લેઈડ જે અત્યારે મેજુદ છે, અને કવિએ પૂછ્યું, “આ તમારી ખુરશી સજીવ દરેક પિતાને બ્રિટનના પ્રધાન મંત્રી તરીકે તે નથી ને?
ઓળખાવે છે.” કવિને પ્રશ્ન કેઈ સમજી શકયું નહિ. તપાસ કરતા લેઈડ જેને સમજાયું - કવિએ કહ્યું “હું પૂછું છું કે આ ખુરશી કે, “આ મકાન પાગલખાનું હતું જ્યાં એવા સજીવ, જીવવાળી એટલે કે માંકડવાળી છે કે ચાર પાગલૈ હતા કે જે પોતાને લેઈડ પેજ નહિ?”
તરકે ઓળખાવતા.” - આ રમુજથી ત્યાં હાસ્ય ફેલાઈ ગયું.
જૈન ઇતિહાસ ' જવાલામુખી
ગુજરાતના ઈતિહાસનું મૂળ જેના ઇતિહાસમાં અમેરિકાના પ્રમુખ (મેનની બાબતમાં
જ છે. જેને એ મુજરાતને ઇતિહાસ સંભાળી એક રમુજી ઘટના છે.
' રાખ્યો છે એમ કહીએ તે ખોટું નથી.” .. એકવાર તેઓ મેકિસકોની મુલાકાતે ગયા .
અનેક પ્રાચીન શિલાલેખે, પટ્ટકે, મતિએ હતા. ત્યાં તેમને પેરીસ્યુટીનને જવાલામુખી
0 ગ્રંથે, સિક્કાઓ અને તીર્થસ્થાનેમાં જૈન જે..
* ઈતિહાસના સ્મરણ મળી આવે છે.” ' મેકિસકેના પ્રમુખ એલએને મનને
–સેલંકીએાકા ઈતિહાસ પૂછયું: “આપ એને વિશે શું ધારે છે?'
શ્રી ગૌરીશંકર ઓઝા જવાબમાં મેને કહ્યું, ‘એ ખરેખર જેનેની સાહિત્ય અને સ્થાપત્ય સમૃદ્ધિમાં પ્રખ્યાત જવાળામુખી છે, પરંતુ શિંગ્ટનમાં માત્ર ગુજરાતને નહિ, ભારતને ઇતિહાસ પણ હું જે જવાળામુખી ઉપર બેસું છું; તેની ભર્યો છે. સરખામણીમાં તે એ કંઈ વિસાતમાં નથી.” જેન સાહિત્ય અને કલાની છાયા કયારે, એક વાર.
કયાં, કઈ રીતે પ્રકાશી હતી તેનું સંશોધન " બ્રિટનના ભૂતપૂર્વ મંત્રી લેઈડ યે અને અધ્યયન ભારતની વિચારસમૃદ્ધિમાં નવનું એકવાર વેનિસના પ્રવાસમાં હતા. એક દિવસ સ્થાન કેટલું આગળ હતું તે દર્શાવશે. રાત પડી ગઈ ત્યારે માર્ગમાં એવા સ્થાને
દુનિયાની તકરાર પહોંચ્યા, જ્યાં રહેવા માટે કઈ હોટલ નહેતી. લિંકનને એક મિત્ર મળવા આવ્યા.
રાત વ્યતિત કરવા માટે એક મોટા મકાન ઘરમાં લિંકનના બે નાના પુત્રો ઝઘડતા હતા. પાસે આવીને તેમણે ત્યાં દરવાનને કહ્યું મિત્રે લિંકનને પૂછ્યું “છોકરાઓની શી
ભાઈ, મારું નામ લેઈઠ જ છે. હું તકરાર છે?” બ્રિટનને પ્રધાન મંત્રી છું. માત્ર એક જ રાત લિંકને ઉત્તર આપે, “આખી દુનિયાની અહિં રહેવા ઇચ્છું છું.'
જે તકરાર છે તે અને પછી ઉમેયુ “મારી - દરવાને ઘણી ગંભીરતાથી કહ્યું, “એમ? પાસે ત્રણ અખરેટ છે, અને દરેક છોકરાને તમે પણ લેઈડ જ છે? તે તે અહિં બે અખરોટ જોઈએ છીએ.'