________________
૨૯ : જેનશાસનની આધારશીલા :
નની પ્રણાલિકા સદાની ચાલી આવે છે તે પ્રારંભે હતે. કદી બંધ થવાની નથી.
૨. સંત જ્ઞાનેશ્વરે ૧૨ વર્ષની ઉંમરે બાલદીક્ષાના નામે ત્યાગ પ્રધાન શ્રમણ ભગવગીતા પર મરાઠી છે જેમાં જ્ઞાનેશ્વરી સંસ્થા સામે પણ ચેડાં કરવાની ઘણું હીમા- ટીકા લખી હતી. યતે કરી રહ્યા છે. એનું મુખ્ય કારણ એમને ૩. કવિવર ટાગોરે ઈંગ્લેન્ડના મહાકવિ ત્યાગ જેઈત નથી. જીવત ત્યાગી સંસ્થા શેકસપિયરના મેકબેથ' નામના નાટકને એમને આંખના કણની જેમ ખટકી રહી બંગાળી અનુવાદ ૧૪ વર્ષની નાની વયે છે. એમની મનઘડત પ્રરૂપણની સામે પવિત્ર કર્યો હતો. સાધુસંસ્થા ચેલેન્જ ફેંકી રહી છે, શાસ્ત્રના
૪. ભારત કેકિલા શ્રીમતી સરોજિની નામે બણગાં કુંકનારાઓને સાધુ ભગવન્ત
નાયડુએ માત્ર ૧૩ વર્ષની ઉંમરે ૧૩૦૦ સન્માગ ચીંધવાનું સદાને માટે ચાલુ જ રાખે છે. તેથી જ આવા સુધારકેનું કંઈપણ ચાલતું
લીટીની એક અંગ્રેજી કવિતા લખી હતી. હોય તે ત્યાગ પ્રધાન સંસ્થા સામે કાદવ
૫. વિશ્વવિખ્યાત બંગાળી નાટયકાર શ્રી ઉડાડવામાં જરાપણ ખામી રહેવા દે નહિ. હરિશ્ચન્દ્ર ચટ્ટોપાયાયે પિતાનું પ્રસિદ્ધ નાટક કલમ અને કાગળ હાથમાં છે, પિપરોનાં
“અબુહસન માત્ર ૧૪ વર્ષની ઉંમરે લખ્યું હતું. પાનાં તેટલાં તૈયાર છે. પછી વિધી તો
ઉપરના દાખેલાથી સહે જે સમજાઈ જાય પિતાની યુકિતઓ સમાજ સામે ધરતાં શાના
છે કે, બાલકને “અનભિજ્ઞ કહેવા એ એક . સંકેચાય?
બુદ્ધિનું પ્રદર્શન ભરવા જેવું છે. બાલદીક્ષા એ તે જૈન શાસનની આધાર- 1 નાની ઉંમરમાં ત્યાગ માગે બાળક વળે શીલા છે. બાલકે સંસારના જ્ઞાનથી અનભિજ્ઞ એટલે એને આત્મિક વિકાસની સંપૂર્ણ હોય છે. એવું બોલનારા પિતે જ અજ્ઞાનીઓ સામગ્રી મળી જાય છે. બુદ્ધિની નિમલતા, છે, બાલકની બુધ્ધિ જેટલી તીવ્ર હોય છે, નિમમત્વભાવ, જ્ઞાનસાધના આદિ બાળકમાં જેટલી વસ્તુને જલ્દી ગ્રહણ કરી શકે છે. જેટલા અંશે તમને જોવા મળશે તેટલું વયનું તેટલી મોટી વયવાળા માણસે ગ્રહણ કરી પ્રમાણ વધતું જાય તેમ ઓછું જોવા મળશે. શકતા નથી.
સ સારના રંગ રાગ જોયા પછી જ ત્યાગ બાલકને નાની વયમાં જ સુસંસ્કારો પંથ અપનાવ એમ કહેવું પણ યુક્તિથી આપવામાં આવે તે એ બાલક ભાલીમાં સંડર શૂન્ય છે ? પારખાં ઝેરનાં ન હોય. મમત્વસંસ્કારી અને સમાજને સન્માર્ગે લઈ જવા- ભાવને મારતાં શીખવું જોઈએ. મમત્વભાવને વાળો બને છે.
કેળવવાનું કહેવું એ કઈ જાતની વિશેષતા છે? સુધારકે જે પિતાની રીતે જ વિચારવા ઝેરખાઈને જીવવાની આશા રાખવા જેવાં જાય તે તેમને સહે જે સમજાઈ જાય તેમ વિચાર શૂન્ય, બુદ્ધિહીન વચને બેલતાં કે છે કે, બાલદીક્ષાને અયોગ્ય કડી તેઓ પિતાની લખતાં જરા પણ વિચાર નહિ કરનારાઓને બુદ્ધિનું પ્રદર્શન ભરે છે. પહેલાં જરા બહા- વિશેષ શું કહેવું? રના દાખલા જોઈ આપણે ‘બલકે” વિશે સમાજનાં સ્થાપિત હીતે સામે જેમને વિચાર કરી લઈએ.
ચાં કરવાની હમેશની આદત છે. એ વર્ગના ૧. શ્રી શંકરાચાય ૮ વર્ષની ઉંમરે વિચાર વિહીન બાલિશ પ્રયત્નો તે હમેશના સંસાર છોડી ત્યાગી બન્યા હતા. એમણે ૧૬ ચાલુ જ છે. છતાં પણ પિતાના કદાગ્રહને વર્ષની ઉંમરે ભારતને પંડિત સાથે શાસ્ત્રાર્થ એક બાજુ મૂકી જે વિચાર કરવામાં આવે,