________________
' * *
* *
૫૪ર : આજે આકાશમાં બગીચા વેવાઈ રહ્યા છે! ‘જોઈએ.”
વાંસીદામાં સાંબેલું જાય એવી વાત છે.’ એ કેમ મેળવવાનું છે એ જાણો છો?' મેં કહ્યું: “હશે. ગણિત જાણે. કાગળ
મારે કયાં મેળવવું છે? જેને મેળવવું ઉપર આંકડા માંડે એને આ બધી ઉપાધિ. હેય એ જાણે એટલે બસ
આપણે તે આ વિચારમાં પડતા નથી કે અરે મૂરખ. વાત તે સાંભળ. હિન્દુ
ઘરને માલ પડતર કીમત કરતાં ઓછા ભાવે
પરદેશમાં વેચવે. કારખાનાવાળા તે પિતાને સ્તાનમાં પેદા થતે માલ બહાર નિકાસ કરીને.”
માલ નફા વગર વેચે નહિ. એટલે મધ્યમ એ ભાઈ સાહેબ તમે મને વળી....”
* વર્ગ પાસેથી ભારે આડકતરા કરવેરા લઈને સાંભળો તે ખરા હિન્દુસ્તાનમાં અંદર દેશના કારખાનાદાને આપવા આને માટે માલની વપરાશ ઉપર કાપ મૂક. કાપ મૂકવાને દર વર્ષે અઢીસે કરેડને વહીવટ વધારે.. માટે અંકુશે વધારવા. અંદરના વપરાશની અરે જીવડા તું પાછો વળી ક્યાં ગણિતની ચીજવસ્તુઓના ભાવે હજી વધારે ચડાવવા.” ઉપાધિમાં પડ? જ્યાં મેટાં મોટાં બડેખાં
અરે એવું તે હોય, મેંઘવારી આમે એને પણ સાવ સાદા ગણિત નથી આવડતાં કયાં ઓછી છે?”
ત્યાં તને ન આવડે એમાં રંજ શાને! એવું જ છે. વાંચી લેજો જરા. એટલે કે મધ્યમ વર્ગને એને હવે ઝાઝે વિચાર કે હજી મેંઘવારી વધારવી, હજી ચીજો ઉપર કરવાને જ રહેશે નહિ. ત્રીજી પંચવર્ષીય વધારે અંકુશ મુકવા. પછી એવી રીતે વધા- શતાને અને બીજા બધં તે હોય કે નાચે રેલી ચીજોને પડતર કીંમત કરતાં ઓછી કીંમતે
હેય. પણ કમરતોડ મેંઘવારી, જીવલેણ બહાર નિકાસ કરવી.
અંકુશને પગલે પગલે ખડકનારા કાગળના આ તે મારા પિલા નફાટાના દાખલા ડુંગરેની નીચે દટાયેલે મધ્યમ વર્ગ તે હશે જેવી વાત થઈ.
જ નહિ! હા. એટલે કે પંચવર્ષીય યેજનાને નામે ને પહેલી પંચવર્ષીય જનાને પહેલે કરવેરા વધશે, મેંઘવારી વધશે, અંકુશ વધશે. વરસથી જે વાત સાંભળતા આવ્યા છીએ, તે
મેં કહ્યું: “ભાઈ, આ આખી વેદનાનું ત્રીજી પંચવર્ષીય યોજનાને અંતે અનાજમાં -કારણ તમે જાણે છે? તમને ગણિત આવડે આપણે સ્વાવલંબી થઈએ તે થઈએ. છે ને એ...અરે યાર, ગણિત ભૂલી જાઓ ને બીજી પંચવર્ષીય ચેજનાને સફળ કરવામાં એટલે લીલાલહેર થઈ જશે તમને.” બસ એક જ વાત કરવી જોઈએ છે. પરદેશી
હા એક વાત. પરદેશમાંથી આજ સુધી તેનેની આયાતની સામે ગણિતશાસ્ત્રની લીધેલી લેને પરત કેમ કરવાની છે? કયારે નિકાસ કરે. એટલે લીલા લહેર આઝાદ, કરવાની છે? એમાં વ્યાજ પણ કેમ ને કયાંથી ભારતમાં વળી આંકડાની પણ ગુલામી શા માટે? દેવાનાં છે? એની તે કઈ વાતજ કરતું નથી.
(યુ. સ.)