________________
ધાર્મિક સંસ્થાઓના માથે ઝઝુમી રહેલો ભય ! દેશના ધાર્મિક દ્રોપર નિયમન લાવતો ખરડો જનસમાજે સખ્ત વિરોધ ઉઠાવવો જોઇએ
લોકસભામાં ચર્ચાઈ રહ્યા પછી પ્રવરસમિતિને સેંથેલો ધાર્મિક ટ્રસ્ટ પર અતિશય નિયમન–અંકુશ લાવતે ને પરિણામે કોઈપણ ધાર્મિક સ્થાવર તથા જંગમ મિલ્કતનો વહિવટ કરનારને મહામુશ્કેલીમાં મૂકી દે છે, અને તે દ્વારા દેશની ધાર્મિક મિલ્ક પર જાણે-અજાણે હસ્તક્ષેપ કરતો ખરડો નીચે રજા થાય છે. “ જન્મભૂમિ-પ્રવાસી” ના “અદાલતના આંગણેથી... વિભાગના માનનીય લેખક શ્રી કેશવલાલ ભ. શાહના સૌજન્યથી આ ખરડો અને પ્રસિદ્ધ થાય છે. આ ખરડાને અંગે તેઓ જે કાંઈ પોતાના મંતવ્યો જણાવે છે તે ખરેખર વિચારણીય, મહત્વના તથા આ ખરડાની ગંભીરતાને લક્ષ્યમાં લેતાં હિંદુ, જૈન સમાજના લાગતા-વળગતા વર્ગને “જાગતા રહેજે'ને સંદેશ સુણાવી જાય છે.
તેઓ કાયદા શાસ્ત્રના ખાસ નિષ્ણાત છે. અવાર-નવાર ભારતના રાજ્ય સરકારના કાયદાઓ વિષે ગંભીર તથા ઉપયોગી સમીક્ષા કરીને મનનીય માર્ગદર્શન આપે છે. આ ખરડાને અંગે “આ અપવાદે શા માટે?” ના શિર્ષક હેઠળ તેઓ જણાવે છે કે આ કાયદામાંથી નીચેનાં ધાર્મિક ટ્રસ્ટોને મુકિત મળી છે. (૧) પારસી, ખ્રીસ્તી અને યહુદીનાં ધાર્મિક ટ્રસ્ટો (૨) શીખ ગુરૂધારે (૩) ૧૯૫૪ ના વકફ કાયદા મુજબ રજીસ્ટર થયેલા મુસ્લીમ વકફ અગર રાજ્યના વકફ કે જેને ખાસ કાયદો લાગુ પડે છે.”
તેઓ આ ખરડામાં કમિશ્નરને અપાયેલી અમર્યાદિત સત્તાને અંગે સ્પષ્ટપણે જણાવે છે કે, * દુનિયાભરના ધર્મગુરૂઓમાં પિપની સત્તા અપૂવ ગણાય છે. કોઈપણ ધર્મગુરૂ કે સમ્રાટ એટલી સત્તા ભોગવતા નથી, પણ ધાર્મિક કસ્ટો અંગે ઘડાઈ રહેલા ભારતના નવા કાયદામાં ધાર્મિક ટ્રસ્ટના કમિશ્નરોની સત્તા અમાપ અને લગભગ અર્માદિત રહેશે એવું લાગે છે, પોપની સત્તા પણ એની પાસે ઝાંખી પડશે.”
આ ખરડો તા. ર૮ માર્ચના દિવસે ભારતની મધ્યસ્થ પાર્લામેંટ-દીલ્હીની લોકસભામાં રજા કરવામાં આવ્યો. ચર્ચા-વિચારણા બાદ હમણાં તે પ્રવર સમિતિમાં ગયો છે. હવે તે તાજેતરમાં પાસ થવાની તૈયારી છે. આજે સાત-સાત મહિનાથી આ ખરડો ચર્ચાઈ રહ્યો છે. છતાં હિંદુ સમાજ-જૈનસમાજ હજી જોઈએ તે પ્રમાણમાં જાગતું નથી અને જાણે કાંઈ જ નથી બની રહ્યું તે રીતે નિદ્રાધીન છે. તે આપણે સમાજની જુગ જૂની નબળાઈને અંગે ટકોર કરતા તેઓ જણાવે છે કે, “ભારતની પ્રજાની એક અજબ ખાસીયત છે. કાયદાનો ખરડો પ્રસિધ્ધ થશે ત્યારે તેની કોઈ ખબર નહિ રાખે, તે પ્રવર સમિતિને સોંપાશે ત્યારે ઉદાસીન રહેશે, ને જ્યારે કાયદો પસાર થશે ત્યારે તે નિષ્ક્રિય રહેશે. ને જ્યારે કાયદે અમાં અાવ્યા પછી તેની કલમોની સીધી અસર સ્પર્શશે ત્યારે તે આંખ ચોળીને જાગશે. પછી વિચાર કરશે કે આ શું થયું ? પછી થોડો ઉહાપોહ કરશે, થોડી બૂમરાણું કરશે, ને પછી સત્તા આગળ શાણપણ શા કામનું ? એમ કહી પાછી ઘેરનિદ્રામાં પોઢી જશે, ભારતીય જને આ પ્રકૃતિજન્ય દૂષણમાંથી ક્યારે મુકત થશે.