________________
; ૪૪ : પશુઓને પુકાર : હોય એવો માનસિક અનુભવ થાય છે અને આ નામના દેવ છે. આ દેવને એક સમયે સેંકડો અનુભવ કાંઈ પાંચ-પંદર મીનીટે પૂરતો સીમિત બકરાં–મુરઘાંના માથા ચડાવવામાં આવતાં અને હેતે નથી આવા પરિભ્રમણ દરમિયાન માઈ- હજારે ગાને પાણીને મૂલ્ય કત્તલ માટે લેના અંતરે ઘણીવાર કાપવાના હેય છે. વેચાતી હતી. એટલે કલાક સુધી ચાલતે આ અનુભવ સંબઈ ગોગ્રાસ ભિક્ષા સંસ્થા અને મુંબઈ મન તથા કલ્પનાને ડેલાવ્યા કરતા હોય છે. શ્રી જીવદયા મંડળી એ હિલચાલ ઉપાડી. દર સાધારણ રીતે યાત્રિકનું લક્ષ્ય એક સ્થળેથી વર્ષની પિષ શુદિ પૂર્ણિમાથી )) સુધી અહિં ઉપડ્યા એટલે નિયત કરેલા બીજા સ્થળે કેમ મેળો ભરાય છે. જેમાં પ્રથમ ચાર દિવસ જલદીથી પહોંચવું એ બાબત ઉપર વધારે પશુઓ વેચવાને મેળો ભરાય.. પૂના, ઠાણ, કેન્દ્રિત હોય છે, અને તેથી જે પ્રદેશમાંથી તેને નાશિક, અહમદનગર, પંઢરપુર. સેલાપુર, પસાર થવાનું હોય તેનું તેને મન કેઈ વિશેષ આકેલા, ઇગતપુરી અને રત્નાગીરી વગેરે મહત્ત્વ હોતું નથી. પણ જેને મન અમુક જિલ્લાઓમાંથી ઢોર વેચવા તથા ખરીદવા માટે સ્થળે પહોંચવું એ એક નિમિત્ત તે હાય જ આવે છે. એક સમયે કસાઈઓ મોટી સંખ્યામાં છે. પણ સાથે સાથે આવા સમ-વિષમ ભયાનક અહિથી ઢાર ખરીદી જતા પરંતુ આજે કસાપ્રદેશમાં પરિભ્રમણ કરવું એ પણ જેને ઉદ્દેશ છે ત્યાં આવતા થથરે છે. એ કરતાં પણ હોય છે તેના માટે આવા પ્રવાસ દરમિયાન ત્યાંના લોકોમાં જ્યારે મેં ફરીને જોયું તે આનંદ–રમાંચથી અંકિત નહિ એવી ભાગ્યે જ સૌના મુખેથી એકજ અવાજ નીકળતે હતો. કઈ પળ પસાર થતી હોય છે અને આ ભાઈ અમારે તે ગૌરક્ષાવાળાને જ દેવી છે. ત્રીસ પ્રવાસી પળે પળે નવું નવું રૂપ ધારણ કરતા ત્રીસ વરસની એકધારી સાધનાથી આ પ્રદેશમાં નિસગ સૌદર્યનું નિરંતર અનુપાન કરતે ગૌરક્ષાવાળા માણસો લેકજીભે ચડી ગયા છે..... રહે છે....
ગૌરક્ષા સંસ્થાના સ્વયં સેવકેનું વિનમ્રભર્યું સાડા આઠના સુમારે સા આવી પહોંચ્યા... વતન આ લેકના સ્મૃતિપટ પર તરાઈ અર્ધાએક કલાકના આરામ બાદ જનરલ કેમ્પમાં ગયું છે. મિટિંગ મળી...હેતુ સમજાવાયે...જુદી જુદી જ્યાં મેળો ભરાય છે ત્યાં વિશાળ ખુલ્લું સંસ્થાઓ તરફથી ૧૦૦ જેટલા સ્વયંસેવકે ઉપ- ચગાન છે. આ મેળે પાંચ માઈલના વિસ્તાસ્થિત થયેલ હતા. હસા બઝારમાંથી કેવી રમાં યોજાય છે. ત્યાં ઢોર અને માનવ સંખ્યા રીતે, કેવા, અને કેની પાસેથી પશુઓ ખરી- કેટલી ઉભરાતી હશે તેની કલ્પના વાંચક દવા વગેરે..સુચનાઓ આપવામાં આવી. આ પર છોડી દઉં છું હસા બજારની ફરતી સહ્યાદ્રિ બધું વર્ણન કરવા બેસું તે નાનકડું પુસ્તક થઈ પર્વતની હારમાળાઓ ચેકી કરી રહી છે. આ જાય ચાર–ચાર સ્વયંસેવકોની ટૂકડી નીમવામાં બજારમાં મેં શું શું જોયું તેને આછો ચિતાર આવી. સ્પેશ્યલ કમિટી, ભજન કમિટી, જજિંગ આ પ્રમાણે છે. ટેળાઓમાં ઘૂમતા માનવકમિટી, અક્ષય બેંક કમિટી, સલાહકાર અને મહેરામણને ૯૦ ટકા વર્ગ અર્ધનગ્ન હાલતમાં વ્યવસ્થાપક કમિટી વગેરે....નીમવામાં આવી. ઘુમતે હતે...ત્યાંના લોકે એટલા બધા ચુસાયેલા વ્યવસ્થા અને કાર્યપધ્ધતિ એટલી બધી ગરીબ અને પછાત છે કે સતત પરિશ્રમ કરતા સુંદર અને આકર્ષિત હતી જાણે કોઈ સેના હોવા છતાં તેના અંગ પર કદી બે કપડા ન હોય?
આવ્યા નથી. બંડીની સાથે ચડ્ડી-દેતીની અહિં ખામદેવસ્લિીંગની સામે હાસબા જગ્યાએ તેઓ કેડથી નીચેના ભાગમાં એક