________________
: ૮૪૮ : મધપુડા ::
ભારતમાં પાત-પાતાની પ્રાંતીય ભાષા અને ઈંગ્લીંશ ભાષા જાણનારાઓની સંખ્યા તથા પ્રાંતની વસતિના કાઠા આ મુજબ છેઃ—
પ્રાંત—
વસતી—
પશ્ચિમ બંગાળ—
મુંબઇ
ઉત્તર પ્રદેશ
પંજામ—
મદ્રાસ
બિહાર
મૈસુર
આંધ્ર
કેરાલામધ્યપ્રદેશ
દીલ્હી
૨૬૧,૦૬૨૫૫–
૪,૭૮,૫૦૨૫૪
૬,૩૨,૧૫૭૪૨
૧,૬૧,૩૪૮૯૦
૩,૦૦૩૫૮૪૯
૩,૮૯૩૦૦૦૦
૧,૮૯૭૪૯૭૨
૩,૨૨૦૮૮૦૫
૧,૦૩૫૮૦૪૨
૨,૬૧૦૦૦૦૦
૧૭૪૪૦૭૨
પ્રાંતીયભાષા ખેલનારા મેટ્રીક તથા વધુ ભણેલા
૬૨૯૫૯૦૧
૯૮૯૫૮૮૪
૬૮૨૫૦૭૨
૨૪૫૭૪૯૬
૬૫૫૫૮૩૯
૪૭૪૯૪૬૦
૩૭૭૯૭૯૨
૪૧૭૮૦૮૪
૫૦૭૧૩૩૭
૨૯૯૪૭૬૨
૬૬૯૦૭૩
૬૦૪૧૧૧
૪૫૫૭૦૭
*૫૧૮૩૨૬
૩૬૨૮૭૭
૩૩૬૫૨૫
૨૫૬૯૩૮
૨૩૬૧૫૯
૨૨૭૬૭૧
૨૦૧૨૫૭
૧૯૪૬૭૮
૧૬૨૬૭૮
બૃહદ્ મુંબઈમાં વસનારા ૩૦ લાખ માનવીએમાં એક દરે જુદી-જુદી ૬૭ ભાષાઓ પ્રચલિત છે. ૧૯૫૧ માં થયેલા વસતિપત્રક પ્રમાણે ૬૭ જુદી જુદી ભાષાઓને પોતાની માતૃભાષા ગણાવનારા માણસોની સંખ્યા ઈમાં આ રીતે છે. મરાઠા- ૧૨ લાખ ૩૦ હુજાર, ગુજરાતી– ૫ લાખ ૨૦ હજાર, ઉ ૨ લાખ ૮૦ હજાર, હીંદી ૨ લાખ ૧૦ હજાર, કાંકણી ૧ લાખ ૩૦ હજાર, તેલુગુ ૭૮ હજાર, સીધી-૬૬૭૧૪, તામીલ-૫૨૯૫, કન્નડ પર૦૧૧, કચ્છી-૪૨૮૫૨, અંગ્રેજી-૩૫૪૩૯, પંજાબી–૩૧૫૩૯, મલયાલમ-૩૧૫૧૩, રાજ સ્થાની-૧૫૮૮૧, અગાલી-૯૯૬૯, તુલુ−૮૬૦૧, ફારસી-૪૮૮૬, પુસ્તુ-૪૬૩૮, નેપાલી-૩૯૭૧, પાટુ'ગીઝ-૨૮૫૨, અરખ્ખી-૨૨૫૮, ચીની-૧૬૨૩, ઉડીયા–૬૭૪, હીન્નુ-૩૫૨, ફ્રેંચ-૨૩૪, સ્પેનીશ ૧૬૩, કુગી-૧૧૫, ડેનીશ-૧૧૩, આસામી-૧૦૦, સિંહાલી–૯૯, ખરમી–૯૯,
૧૫ મા વર્ષના ૧-૨ જો અક સાથે પ્રગટ રશીયન–૯૧, ઇટાલીયન–૮૪, બિહારી૭પ, થશે. તા. ૧૫-૩-૧૮ ના અંક અધ રહેશે.
નાવેજીયન–૬૬, તુકી-૬૫, ગ્રીક-૬૦, આર્મનિયન–૫૩, ચેક-૫૦, પાલીશ–૪૦, ડચ–૩૭, સ્વીડીશ–૩૪, જાપાની–૨૭, મણિપુરી-૨૫, હુંગેરીયન-૨૨, આફ્રીકન−૧૭, લહાંડા—૧૭, મુંબ-ગાંડી-૧૬, સીયામી-૫, સીરીયન-પ, ખાસી૪, પાલી–૩, સંસ્કૃત-૧૦, માલ્ટીઝ–૬, મીસરી– ૫, રૂમાનીયન–૩, ઇસ્થાનિયન–૩, અને જાપાનીઝ. ખેરવારી, ફીલીપના દરેક અમ્બે, અને ફીનીશ, કારેન. ટીબેટીયન અને યુગોસ્લાવીયન દરેક એક. આ રીતે મુંબઇ શહેરમાં મરાઠી માતૃભાષાવાળા માણસોનું પ્રમાણ સેંકડે ૪૨ ટકા, અને ગુજરાતી માતૃભાષાવાળાનુ સેકડે ૧૮ ટકા જેટલુ છે.
આગામી અંક તા. ૧૫-૪-૫૮ ના રાજ પ્રગટ થરો.