Page Text
________________
જીવાનીઆને પહેલેથી મિત્રે ચેતવી રાખેલા હતા; તે ચોંકીને કહે છે, · હાય કાકા ? બસ ફક્ત એકાવન તા યા ૧૦૦ લઇ જાઓ.'
· ના, પુણ્યશાળી, આ તે શુકનની રકમ છે, એટલેથી શું થાય ?'
• તા થે। હવે ખેલશે! નહિ, ખસા આપું છું. જુવાનીઆ કસ જોઇ લલકારે છે; ‘કાકા! આ કયું કામ છે. એ તેા જરા જુઓ! અનાથ નિરાધાર જનાવરો બિચારા રીબાઇ રહ્યા છે; મરવા પડયા છે, અને ચારો-પાણી અને રક્ષણ આપવાનું છે, એ ય સજ્ઞી પચેન્દ્રિય જીવ છે, એની આંતરડી કેટલી ઠંરે? પૈસા તે આજ છે ને કાલ નથી. પુણ્ય હશે તે કાલે પૈસા વધી
જશે. આવા પરમાર્થ કરવાના માર્કા કયાં મળે ! એની આંતરડી આપણે હારીએ તા આપણને બીજા પાસેથી શાતા મેળવવાના હક રહે...’
"
ડાસા કહે છે, તમે તેા ભારે ઉપદેશક ! ઠીક છે તમારી વાત. જાએ ત્રણસેા રૂપિયા આપુ છું.'
પણ જુવાનીયાએ ખેંચતાણુરી પાંચસે રૂા. સુધી તેા કા ચઢાવ્યું; અને હજી, ‘ના, ના, એટ લાથી કાંઈ ન શાભે અમારે તેા પુરા એક હજાર લઇને જ ઉઠવું છે ’એમ વળગ્યા.
6
ત્યાં ડેાશી હાર કપડા સૂકવેલા સરખા કરતી હતી. તે ખેલી ઉડી, * આ બિચારા છેકરાઓને શું ટળવળાવા છે ? એ કયાં ઘરનું કામ લઈને નીકળ્યા છે?
પરીપકારના કાર્ય કરવાની આ સાત્ત્વિક વૃત્તિ ! ડેથી સાંભળતી તે। હશે કે-પાંચસે। આપવાનું કહે છે છતાં વધારે માંગવામાં આવે છે. પણ જેમ દુકાન-વેપાર સારામાં સારો જમાવી દેવા માટે, લગ્ન ઉત્સવ સારામાં સારા ઉજવી લેવા માટે, કે રાગી શરીરને સારામાં સારૂં કરી લેવા માટે બનતા બધા ખરું કરાય છે, તેમ આ સાત્ત્વિકતાને વરેલી ડેશી ડાસાને વધુ ઉદાર બનવા પ્રેરે છે. આર્યભૂમિ ઉપર આજે આવા કુટુંબ કેટલા હશે? આજની મેાટી મેદી ડીગ્રી ધરાવનારા કેળવાયેલા ગણાતાના વલણ અને વર્તાવ
• ક્યાણ : ફેબ્રુઆરી ૧૯૫૭ : ૭૮૫ : જોઇએ, તે એની સામે આ અશિક્ષિત ડેાશીના વર્તાવને ઉભા કરીએ તે! શું દેખાય ? શિક્ષણ કાને કહેવુ' ? પાપકારમાં શાબાશી શિખવાડે એ કે સ્વામાં શાબાશી શિખવાડે એ ? આજ કાઇ વિલાયત જાય કે કાઇ કારખાનું ખેાલે એ શું છે? સ્વાઈનું કામ કે પાપકાર માટેનું કાય? છતાં એને અભિનદને અપાય છે, ત્યારે દાન-શીલ-તપ વગેરેના સુકૃતાના અનુમાદન કયાં ?
ડેાશીના એલ પર જુવાનીયા ટટાર થયા. મંડયા,
કાકા! હવે મેટા લહાવા આપજ લે! જીએ કાકી પણ એમાં જ ખુશી છે.'
કાકા કૃપણ નહેતા, ડેશીની સંમતિ જોઈ કહે છે, ‘ સારૂં થે। . એક હજાર આપી દઉં' ડેશીને બૂમ મારે છે. ‘ આ સાંભળે છે ? આ આમને રકમ
કાઢી આપે.’
જુવાનીઆ પૂછે છે,
લખાવે.’
• કેમ શા માટે ભાઈ?
કાકા! આપનું નામ
• શા માટે ? આપના નામ પર પર રકમ પહેલી લખીએ પછી કામ આગળ સારૂં ચાલે.'
ડાસા કહે છે, નામ નથી લખવાનું. આપણે પહેલા જ વાત થઈ છે. તમે કબૂલ્યું હતુ કે-ભલે નામ નહિ, એમજ રકમ આપે।,’
અરે કાકા ! એ તે નાની રકમ માટે વાત હતી. આ તા તમે મેટી રકમ આપા છે, પાછું નામ નહિ ?’
જીએ। ભાઇ ! નામથી શું વિશેષ છે ? શું પુણ્ય વધારે મળે ? ઉલટુ નામ-વાહવાહના લેાભમાં પુણ્યના લાભના ઢકા કપાઈ જાય છે. હું રીસમાં નથી કહેતા. મારે નામ લખાવવાની જરૂર નથી. લખવુ જ હાય તે ‘એક ગૃહસ્થ તરફથી' એટલું જ લખજો, બાકી મારૂં નામ લખવું હોય તે। મારે કંઇ આપવું નથી.’ જુવાનીઆએએ મક્કમતા જોઇ નામ માટે આગ્રહ ન રાખ્યા. એટલામાં ડેાશીએ સામેના બે પીપમાંથી એક પીપ ઉધાડી જાનુ વપરાયેલું' રજીસ્ટર્ડ કવર કાઢ્યું. એમાંથી રૂપિયા એક હજારની નેટા કાઢીને આપી.
**
રૂપિયા લઈને એ ડૈસાને પૂછે છે, “કાકા, ખાટુ
| SR No. | 539158 |
| Book Title | Kalyan 1957 02 Ank 12 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Somchand D Shah |
| Publisher | Kalyan Prakashan Mandir |
| Publication Year | 1957 |
| Total Pages | 68 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Kalyan, & India |
| File Size | 12 MB |