________________
તેજીને કેરેજ હોય........શ્રી. એન. બી. શાહ [ ભવભીરૂ આત્માઓને માટે તે તેજીને ટકોરે હોય,ની પેઠે ગુરુ મહારાજાઓનાં વ્યાખ્યાનની સારી અસર થાય છે, અને ગધેડાઓને ડફણાંની જેમ, જે શ્રોતાઓ કાનથી સાંભળી બીજા કાનથી કાઢી નાંખે છે. તેવાઓ ખરેખર સંસારસાગરમાં રઝળનારા બહલ સંસારી જેવા જ છે, કારણકે સંસાર આસકત માણસને સેંકડે વાર સબંધ શ્રવણ કરવા છતાં યોગ્ય અસર ન થાય તે એમાં સદ્દગુરુઓની વ્યાખ્યાન વાણી બરાબર અસર કરનારી નથી, એમ કહેનારાઓને એક કન્યાના વયનથી આત્મ જાગૃતીમાં આવનાર એક બંગાલી બાબુની આ ટુકી. વાર્તા મનન કરવા યોગ્ય હેઈ અત્રે રજુ કરવામાં આવી છે. –સં, ]
મથુરાની પાસે વૃંદાવનમાં લાલા બાબુનું એ વિચારવા લાગ્યા કે, “ખરી વાત એક ભવ્ય મંદિર છે. એ લાલા બાબુ કેણુ કહી. મારી યુવાવસ્થા પસાર થઈ ગઈ, જીવહતા? ત્યા એમને આત્મબોધ (વૈરાગ્ય) કેવી નની પણ સાંજ (રાત્રી) પડવા આવી, પણ રીતે પ્રાપ્ત થયે, એ કથા જાણવા લાયક છે. મેં મારા હૃદયમાં હજુ સુધી જ્ઞાનરૂપી દીવે
ઈતિહાસના વાચકોને વેરન હેસ્ટીંગ્સના પ્રગટાવ્યા નથી, મારે પણ ભવસાગરમાંથી જમણા હાથરૂપ ગંગાશેવિંદસિંહનું નામ તરવું છે, હજી સુધી મેં એને માટે કાંઈ અવશ્ય જાણીતું હશે. લાલાબાબુ એ ગંગા- તેયારી કરી નહીં, ખરેખર આજ સુધીનું ગેવિંદસિંહના પૌત્ર થાય.
જીવન બધું નિષ્ફળ ગયું, ધિક્કાર છે મારા એમનું મૂળ નામ કૃષ્ણચંદ્રસિંહ હતું, આત્માને, “જાગ્યા ત્યાંથી સવાર” એમ સમજીને ગંગાવિંદસિંહે રૈયતને લૂંટવામાં બાકી એ લાલાબાબુએ ત્યાર પછી તરત જ સંસારને રાખી હતી, એટલે ધનવૈભવને ઠાઠ એમને ત્યાગ કર્યો. અને એમના ધર્મના સિદ્ધાંત ત્યાં કેટલે બધે હશે? તેની કલ્પના વાંચકે પ્રમાણે વૃંદાવનમાં જઈને રહ્યા અને પચ્ચીસ કરી શકશે.
લાખ રૂપૈયાના ખચે એક ભવ્ય મંદિર - લાલા બાબુને પણ સરકારમાં (ઓરિસા બંધાવ્યું, તથા તેની સાથે અન્નક્ષેત્રની સ્થાપના એઢિયા) ઉડિસ્યાના દિવાનની મોટી પદવી કરી, એના નિવાહ માટે માસિક બે હજાર આપવામાં આવી હતી અને તે મેજશખમાં
રૂપીઆની આવકવાળી જમીન જુદી કાઢવામાં દિવસ નિગમન કરતા હતા.
આવી. પિતાની બધી મિલકત, પોપકારના એક દિવસ એવું બન્યું કે, લાલા બાબુ
કાર્યમાં અર્પણ કરીને, પિતે માધુકરી (ભિક્ષા)
માંગીને જીવનનિર્વાહ કરતા. પિતાની જમીનદારીનું કામ તપાસી આવીને
એક સાધારણ બનાવ ઉપરથી, તેમને ઘેર જતા હતા, ત્યારે રસ્તામાં, એમણે એક
આત્મા કે જાગૃત થયે, એ આપણે સૌએ ગૃહસ્થની કન્યાને એના પિતા સાથે વાતચિત
વિચારવા યેય છે. પવિત્ર હદયના (લઘુકર્મી) કરતાં સાંભળી,
આત્માઓ નિમિત્ત મળતાં આત્માનું કલ્યાણ - કન્યાએ કહ્યું, “બાબા! રાત તે પડી સાધી લે છે. આવા તે અનેક દાખલા જૈન ગઈ, હજી સુધી દીવ નથી કર્યો? ચાલો હું કથાનકમાં સંખ્યાબંધ પડેલા છે. આ દ્રષ્ટાંત દવે સળગાવી લાવું.” કન્યાનાં એ વચને પણ “તેજીને ટકોરાની પેઠે” કંઈક કલ્યાણના - સાંભળીને લાલા બાબુના હદયમાં અપૂર્વ વાંચક મહાનુભાવોને વૈરાગ્યપ્રેરક કદાચ થઈ જાય, આત્મભાન થયું.
- એ શુભહેતુથી અત્રે રજુ કરવામાં આવેલ છે.