________________
: ૪૮ : સંસાર ;
કિલાચંદ-(રમેશ અને મુકેશને) બેટાઓ, મોટાભાઈની છત્રછાયા નીચે રહીને અમે અમારું જીવન મારે ઘરડે ઘડપણ જુદા ચૂલા જવાનો વખત આવ્યો. પસાર કરશું. તમે કોઈ જાતની ચિંતા રાખશો નહી. હિમેશાં એક બીજા સંપથી રહેશો તે સુખી થશે. ગીરધરની આંખમાં હેતનાં આંસુ આવે છે). - ગીરધરે બીચારે આખી જીંદગી વૈતરા કરીને તમને કીલાચ-બેટા ! તમારૂં.. કલ્યાણ થાઓ લાઈને ચડાવ્યા. આજે ગીરધરને પણ સરખાઈ રહેતી અને સુખેથી રહે...ગીરધરે પિતાને ... સ્વાર્થો ... નથી. કાલે સવારે તેનું પણ પ્રાણપંખેરૂ ઉડી જશે મૂકીને... આત્મસમર્પણ...કયું... તેજ પાઠ તમે : ત્યારે ગુલાબ અને મંચ્છનું કોણ? તેનો વિચાર કર્યો હુમારા.. બચ્ચાઓને શિખવતા...રહેજો . હવે..
છે? કાલે ગીરધરની વહુ ગુલાબ ખુબજ રડી. તેને સંપીને રહેજો.. તેની ભૂલને પસ્તા યાદ આવ્યું અને ગીરધરને
(કીલાચંદ શેઠ મૃત્યુ પામે છે ) તમને પાછા બોલાવવા કહ્યું છે, તેથી મેં તમને [ દરેક ભાઈઓ ભેગા થાય છે. માલતી અને ચંપા બોલાવ્યા છે, બેટાઓ જાવ અને આ ઘરમાં ફરી ગુલાબ ભાભીને પગે લાગે છે. ગુલાબને સાચી વસ્તુનું વસવાટ કરો અને સંપથી દરેક જણ રહો. હું તે ભાન થાય છે. જમાનાને અનુરૂપ ન બની તેમાં હ...વે...લાં.. બુ...જી...વ...વા.........ન...થી કેટલું સહન કરવું પડયું તે સમજાય છે. માલતી
રમેશ-બાપુજી, અમને અમારી એ ભૂલ સમજાણી પાસેથી આધુનિક દુનિયાનું જ્ઞાન લે છે અને તે પ્રમાણે છે. યુવાનીના ઘમંડે અમે અમારી ફરજ ચુક્યા. તે આચરણ કરે છે અને દરેક કુટુંબીજને આનંદથી ' આજે મોટાભાઈની આ દશા જોઇને અમને ઘણો જ રહે છે. દિલીપ અને મંછાના લગ્ન સારી જગાએ પસ્તાવો થાય છે, મોટા ભાભીની સ્થિતિ જોઈને ઘણીજ ધામધુમથી પતાવે છે.]. અમને ઘણું જ લાગી આવે છે. અમે ત્રણે અંદરો-
(પડદો પડે છે ) અંદર સમજીને ગમેતેમ ચલાવશે, પણ સાથે રહેશે. ખરેખર સમતા.. જ્યાં.. સં૫... ત્યાં... શાંતિ
તું તારૂંજ તપાસ !!! અરે! અધમ ! અભિમાનથી, પર નવ દેષ પ્રકાશ વિ ચા પી ને વિવેક થી, તું તારું જ ત પ સ. ૧ મનુષ્ય જન્મ મુરખ ! જશે, ટાલ કરમને ત્રાસ; પછી પરનો પ્રતિબધ કર, તું તારૂં જ તપાસ. ૨ પામર મણું! પ્રથમ કર, વીર વચન વિશ્વાસ; ન કરે તે નરકે જશે, તું તારું જ. તપાસ. ૩ ગુણ અવગુણ છે કેટલા, તુજ માહે તેહ વિચાર બલ્ય બેલ બીજા પછી, તું તારું જ તપાસ. ૪ પર નિંદાથી તું નફટ ! પામીશ નારકાવાસ; ઢાંકી ગુણ અવગુણ લહી, તું તારું જ તપાસ. ૫ જ્ઞાન દીપક મનમ દિરે, કર પ્રકટી ઉજાશ; અંધાશમાં આથડે, તું તારું જ તપાસ. ૬ પર અવગુણ ઉચરીશ નહિં, કહે છે કેશવદાસ; કરશે તે ભરશે સહી, તું તારૂં જ તપાસ. ૭
શ્રી દેવચંદ કરશનજી-રાધનપુર