Page Text
________________
ગાડા
પાટીII
જ૧૦
પિષ રૂચિ ને પ્રગટે ત્યાં સુધી તે ક્રિયાઓ મહાપુરૂષે પ્રત્યે વિનય-બહુમાનાદિની સૂચક ગાણ કરવાની ભાવના થયા કરે છે.” છે. આત્માના જ્ઞાનાદિ ગુણેના વિકાસને અનુઆને ઉત્તર ગત પત્રમાં લખ્યો હતો કે, લક્ષીને જ આવશ્યકાદિ ક્રિયાઓની રચના વિતરાગ ભગવંતોએ સમ્યગદર્શન આદિ ગુણ- થયેલી છે. તેમાં કઈપણ જગ્યાએ દંભ,
સ્થાનકની ઉત્પત્તિ કેવળ નિસર્ગથી કહી નથી અભિમાન કે સ્વાર્થનું પોષણું છે નહિ. પરપણ નિસગ અને અધિગમ ઉભયથી કહી છે. લોકપ્રધાન સત
કલ્યાણની અનેક વખત અધિગમ એ નિસર્ગ રૂપે સિદ્ધિ માટે એ મંગળકારી ક્રિયાઓ વિહિત પરિણમે છે. ક્રિયાઓ એ અભ્યાસ સ્વરૂપ છે, કરેલી છે, અને સમગ્ર સંઘમાં એવી ઓતઅને અભ્યાસનું જ બીજું નામ અધિગમ પ્રોત કરી દીધી છે કે, જેથી એ ક્રિયાઓના છે. કેવળ ઉપદેશ શ્રવણ, તત્ત્વચિન્તન કે બળે સમગ્ર સંઘની એક વાક્યતા એક સરખી પુસ્તક વાંચનથી “અધિગમ” થાય અને સ&િ- જળવાઈ રહે. છે. તત્ત્વજ્ઞાન એ ક્રિયાઓનો ચાઓનું સેવન નિષ્ફળ જાય, એમ કહ્યું નથી. પાયો છે. સમત્વ એને પ્રાણુ છે. સમઉલટું એમ કહ્યું છે કે–તે તે ગુણસ્થાનને ધિ, સદગતિ અને બેધિ એનું લક્ષ્ય ઉચિત તે તે ક્રિયાઓ અપ્રાપ્ત ગુણને પ્રાપ્ત છે. ગુણવાન પુરૂષનું બહુમાન, પાપની કરાવે છે. પ્રાપ્તને સ્થિર કરે છે અને વધારે છે. જુગુપ્સા, આત્માનું અવલોકન, સંસાવળી સામાયિક, પ્રતિક્રમણ-દાન-શીલ-તપ-પૂજન રથી પરામુખતા ઈત્યાદિ સદ્ગુણાનું આદિ ક્રિયાઓ ઉપર આટલો અરૂચિ ભાવ સાક્ષાત્ આચરણ એની સુવાસ છે. એ શા માટે ? એમ જીવને ખરા અંતરથી પૂછીએ ક્રિયાઓના બળેજ સંઘ જીવતે દેખાય છે, તે જવાબ મળ્યા વિના રહે નહિં કે—કેવળ અને એના બળેજ પંચમ કાળના અંતપર્યંત પ્રમાદ સિવાય બીજું કઈ કારણ છે જ નહિ. એનું આયુષ્ય ટકાવી રાખવાનું છે. જીવનમાં કારણ કે, તે બધી ક્રિયા નિરવદ્ય છે. કેઈને પણ પ્રત્યક્ષ આચરણ વિના કરૂં તત્ત્વજ્ઞાન કદી પીડાકારક છે, એમ નથી, સમયની બરબાદી દીર્ઘજીવી બની શકતું નથી. તપ, જપ, દાનાકરનાર છે, એમ પણ નથી કારણ કે તે સમયે દિક પ્રવૃત્તિઓને એક સરખો ધોધ જૈન સંઘમાં તેથી સમયને વધારે સારો ઉપયોગ કરાવે. ચાલી રહ્યો છે, તેની પાછળ ક્રિયાઓને જ એવાં બીજા કાર્યો આપણી સામે છે નહિ. મોટો ફાળો છે. સર્વ મહાપુરૂષોએ જીવનમાં ધનશ્ચય કરવો પડે છે એમ પણ નથી અને સ્વયં અપનાવીને એને ટેકો આપ્યો છે. પિતાજે અલ્પ ધનવ્યય કરવો પડે છે, તે પણ સ્થાને નાથી અધિક ક્રિયાનું આચરણ કરનારને પ્રશંછે. શક્તિને પણ દુર્વ્યય થતો નથી, ઉલટો સ્યા છે. એની અંદર થઈ રહેલી અવિધિશારીરિક, વાચિક કે માનસિક શક્તિનો સંચય આશાતનાને પિોષી નથી. દૂર કરવા પુરતી થાય છે. સમત્વ ભાવની વૃદ્ધિ થાય છે, એજ તકેદારી રાખી છે, તેમ છતાં મનુષ્ય સ્વભાશક્તિને સંચય છે. કિયાનાં સૂત્રો પણ જ્ઞાન- વની નબળાઈને વશ થતી અવિધિના અનુબં. ગંભીર છે; મહાપુરૂષે પ્રણીત છે, પરમ મંત્ર ઘને વિધિ પ્રત્યેની ભક્તિ વડે વિરછેદ કરી સ્વરૂપ છે. અંતરાત્માને પરમાત્મ ભાવની શકાય છે, એમ કહીને આશ્વાસન આપ્યું છે. સાથે વારંવાર મીલન કરાવી આપનાર છે, અવિધિથી કરવા કરતાં ન કરવું એને ઉત્સવ વિવિધ પ્રકારની મુદ્રાઓ, તીર્થકર–ગણુધરાદિ ભાષણ કહ્યું છે. કરવું તે વિધિયુક્ત જ કરવું
| SR No. | 539061 |
| Book Title | Kalyan 1949 01 Ank 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Somchand D Shah |
| Publisher | Kalyan Prakashan Mandir |
| Publication Year | 1949 |
| Total Pages | 44 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Kalyan, & India |
| File Size | 10 MB |