________________
શાનિની દૃષ્ટિ અને વૈજ્ઞાનિક દષ્ટિ,
[ ૮૯ વૈજ્ઞાનિકો અને તેમની શોધે આ રીતે રીતિએ એવા આત્માઓને અનંત જ્ઞાતિઓનાં - જ્યારે સત્યના એક અંશને પણ પૂર્ણતયા વચને પરિપૂર્ણ અને વિશુદ્ધ [Absolute
શોધી શકેલ નથી, ત્યારે તેના ઉપરજ મદાર and pure ] સત્યજ્ઞાનને પેદા કરનારાં લાગે છે -બાંધીને જીવનની સઘળી પ્રવૃત્તિઓને અપના- તથા તેનું વારંવાર મનન અને પરિશીલન વવા તૈયાર થવું, એ શું સાહસિકતા નથી? તેમને મન જીવનના એક અપૂર્વ આહલાદનું - સાચી વાત એ છે કે, લોક એહલોકિક પદા- સાધન થઈ પડે છે. જે આનંદ અને જે સુખ ર્થોને ઓળખે છે. તેનાથી થતાં અને થનારાં તેમને જ્ઞાનિઓનાં વચનનું પરિશીલન કરતી સુખને પીછાને છે અને તે કઈ પણ ઉપાયે વખતે અનુભવાય છે, એ આનંદ અને એ સુખ મળતાં હોય તે તેના શોધકોને હૃદયના અભિ- દુનિયાની કોઈ શહેનશાહતનાં સુખમાં પણ -નંદન આપે છે. આ જાતની હકિક સુખ- તેમને દેખાતાં નથી. જ્ઞાનિઓનાં વચનની આ ભેગની લાલસા, એજ જ્ઞાનિઓનાં સત્ય, સુ વિશિષ્ટતા [Pecularity] તેઓને જ સમસંગત અને ન્યાયયુક્ત વચને પ્રત્યે પણ જાય કે, જેઓની ભેગરૂચી [Love of
અનાદરતાનું કારણ બને છે. એ ભેગા લાલસા passions] નષ્ટ થઈ હોય અને તત્વચિ -જેની નાશ પામે છે, તેને વૈજ્ઞાનિકોનાં વચન [Love for Knowledge of reality ]
અપૂર્ણતાથી ભરેલાં લાગે છે એટલું જ નહિ જાગૃત થઈ હોય. બીજાઓની દષ્ટિએ તે આ ‘પણ તેની પાછળ [Blindly] દેરાવામાં વાત અતિશક્તિરૂપ પણ બની જાય. સ્વપરનો એકાંત વિનાશ જ જુવે છે. એજ
[ વિશેષ આગામી અંકે ]
૨ જ કે શું
ધૂમકેતુ (૧) તમને આ ખબર છે? તમે જે વિચારો વ્યક્ત પણ જુવાની જ્યારે પિતાના કાર્યની પ્રશંસા મેળવવા છે કરો છો એ ઘણી વખત તમારૂં બંધન પણ બની ઘેર ઘેર ભીખવા નીકળે ત્યારે એ આપઘાત - ' જાય છે? બીજાના વાદનો અનુવાદ કરવાની હોશિયારી શકાય તેવી પરિસ્થિતિ છે. એ તે ઉગતી જુવાની છે - એ શક્તિ વિષે તમને ગમે તેટલો વિશ્વાસ હોય, છતાં કે આથમતી સંધ્યા છે?
ત્યારે એ પ્રચલિત વાદ, વાસી થઈ જાય, ત્યારે તમારે ) જે માણસ જીવનમાં આટલું જ છે, પિતાને અનુવાદ તમને એક એવા શૂન્ય ખડક ઉપર મૂકે કે મને સ્વભાવ સુધારવાનું; એને એટલું બધું શ્રમ જ્યાંથી તમે જીવનને કોઈપણ માગ સ્પષ્ટ નિહાળી ભરેલું કામ મળી જાય છે કે એને કોઈપણ વાદના ન શકો. તમારે માટે જીવનનો એક જ માગ પછી ઉત્સાહી લવિયા થવાની જરૂર જ રહેતી નથી ! કે, રહે. બીજા કોઈ વાદનો અનુવાદ કરવાની. . એ અતિ–ઉત્સાહમાં અનેક અર્ધસત્યોને પૂજવાની - (૨) નવા નવા અનુભવો માટે જુવાની તલસે એ વસ્તુ જરૂર પણ રહેતી નથી. એનું પોતાનું જીવન જ એક - સમજી શકાય તેવી છે; હરેક અનુભવથી એ પિતાનો
આ સંપૂર્ણ કાર્યક્ષેત્ર બની રહે છે. 'આંક ફેર માંડે એ પણ સમજી શકાય તેવી વસ્તુ છે;