________________
બધું મટી જશે. આઠેક દિવસ દવા હજુ લેવી પડશે. આજે દેવામાં ઘણે ફેરફાર કર્યો છે.”
એમ કહી દાક્તર સાહેબે દવાના નામમાં એક બેને ઉમેરે કરી એક બે છેકી નાંખી, એક બેનાં પ્રમાણમાં ફેરફાર કરીને કાગળીયો દર્દીને આપે.
નીરાંત ને સંતોષને ભાવ દર્શાવતાં દર્શાવતાં દદીએ કાગળીઓ લીધે ને દવા બનાવનારની બારી તરફ વળ્યો.
તેને ચા જતાં દાક્તર જોઈ રહ્યાં. તેની પીઠ પર તેમની દષ્ટિ ડી વાર ઠરી અને તેમનાં મુખ પર પરિહાસનું, હળવા મનનું એક સ્મિત ફરકી ગયું. જાણે કે “મૂર્ખ માણસે ” એવો વિચાર તેમના દિલમાં આવીને ચાલી ગયો.
મારાથી એ સ્મિત છુપું રહી શકયું નહી. દાક્તર સાહેબ સાથે મારો પરિચય ગાઢ હતો ને કઈ બાબતમાં પુછવા કરવામાં સંકેચ ન હતો.
મેં તે તત્કાળ પૂછયું કે, “તમે આ દર્દીને મૂર્ખ માનતા લાગો છો..” “ઘણું ખરાને અમે તે મૂર્ખ માનીએ છીએ.”
હું ચક્તિ બની ગયો. હું તેમનું કથન સમજે નહી. વિસ્ફારિત નયને કાંઈ બોલ્યા વિના હું જોઈ રહ્યો ને દાક્તર સાહેબ બોલ્યા.
મારા શબ્દોથી તને આશ્ચર્ય થશે પરંતુ હું તને સમજવું. અમારા દીલમાં દર્દીઓ પ્રત્યે કેવી લાગણી કામ કરે છે તથા તેમને માટે શું વિચારે ય છે તે તારે જાણવા છે? ખરી વાત તો એ છે કે આ દવાઓનાં રગડાં અને આ પ્રીસ્કીપશનેથી રોગ મટે છે એ વાત ખોટી છે. દદીઓ અમારે ત્યાં દોડ્યા આવે છે ને અમે તેમને પાણીનાં બાટલાં ભરી આપીએ છીએ, ને તેઓ રાજી થઈને ચાલ્યા જાય છે.”
“પરંતુ દવાથી ઘણા દર્દીઓને લાભ થતાં મેં જોયા છે.” મેં કા પ્રદર્શિત કરી.
