________________
ખડ : ૨ :
ર૫ સભામાં ભાષણ કરતાં બ્રિટીશ વડા પ્રધાન શ્રી ચર્ચિલે આયર્લેન્ડ અને તેના પ્રમુખ દવેલેરાને એ ભાવનું સંભળાવ્યું હતું કે, “આપણી તંગ પરિસ્થિતિમાં તટસ્થ રહીને આયલેન્ડે ગંભીર ભૂલ કરી છે, જ્યારે આપણું ભાવિ જોખમમાં હતું, ત્યારે આ રીતે રહેવું એ કઈ રીતે એગ્ય નથી. આપણે ધારત તે તે દેશની આ નીતિને અંત આણ શકત. આપણું બ્રિટનની સલામતી ખાતર તેને યુદ્ધમાં ખીંચી શકત.”આના જવાબમાં દીવેલેરાએ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં બ્રીટનના વડા પ્રધાનને કહી દીધું હતું કે, “યુદ્ધના વિજયની ઉજવણી કરતાં શ્રી ચર્ચાલ આયર્લેન્ડને નથી ભૂલી શક્યા. યુદ્ધ દરમ્યાન અમારા રક્ષણ માટે અમને જે યોગ્ય લાગ્યું તે પદ્ધતિયે અમે કાર્ય લીધું છે, “દેશને માટે શ્રી ચર્ચિલ બધું કરી શકત” એ વાત સાચી છે, એઓએ એમ ન કર્યું એ એમને માટે ગૌરવરૂપ છે, પણ મારે કહેવું જોઈએ કે, જે વેળા જર્મન લશ્કર એક પછી એક દેશ છતી ઠેઠ ઈંગ્લાન્ડના નાકા સુધી વિજળી વેગે ફર્ચ કરી રહ્યું હતું, અમેરીકાએ યુદ્ધ જાહેર કર્યું ન હતું, તે સમય દરમ્યાન બ્રિટને જે સ્થિતિ પસાર કરી, તેના કરતાં કપરી સ્થિતિ આયર્લેન્ડે પિતાના દેશની ખાતર વેઠી છે અને વિજય મેળવ્યો છે. તે તેના માટે મહાન ગૌરવરૂપ છે.”—અહું અને મમનું તાંડવ ભલભલા ડાહ્યાઓને કઈ રીતે નચાવી રહ્યું છે તે શબ્દોની આ સાઠમારીમાંથી આપણને જાણવાનું મળે છે. સૌને પોત-પોતાના દેશની ખાતર સધળું કરી છૂટવાની ધમ ફરજ માની લઈએ તે આ સંહારક યુદ્ધો શું ધમ્ય તેમજ ઉચિત ગણી શકાયને ? સાચે આ આખો ઉટડે ઊંધી દિશામાં જ જઈ રહ્યો છે. જેનું ભાન આ ડાહ્યા મુત્સદ્દીઓને રહેવા પામ્યું નથી ! मोहान्धानां गतिरिदृशी ॥
ટેકરીઓ (જાપાન)ના એક સ્ટેશનમાં એક કુતરાનું બાવલું છે. માણસેના–પ્રતિષ્ઠિત અને જાહેર ગણાતાઓના પુતળા કે બાવલાએ હવા
સંભવિત છે, અને એની પૂઠે એ વ્યક્તિની કોઈ ને કોઈ મહત્તાને - ઈતિહાસ સંકળાયેલું હોય છે. પણ કુતરાનું આ બાવલું વિચિત્ર ગણાય,
