SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 452
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ भद्रबाहु-निमित्त-शास्त्र नववाँ अध्याय - 08 अथातः सम्प्रवक्ष्यामि वातलक्षणमुत्तमम् । प्रशस्तमप्रशस्तं च यथावदनुपूर्वशः ॥१॥ अर्थ- यहांसे अब मैं वायुका उत्तम लक्षण कहूँगा । जो प्रशस्त, अप्रशस्तके भेदसे दो प्रकारका है और वह ठीक पूर्वाचार्योंके अनुसार होगा ॥१॥ वर्ष भयं तथा क्षेमं राज्ञो जय-पराजयम् । मारुतः कुरुते लोके जन्तूनां पाप-पुण्यजम् ॥२॥ अर्थ-वायु संसारी प्राणियोंके पुण्य एवं पापसे उत्पन्न होने वाले वर्षण, भय, क्षेम और राजाके जय-पराजयको सूचित करता है ॥२॥ आदानाच्चैव पाताच्च पचनाच्च विसर्जनात् । मारुतः सर्वगर्भाणां बलवान्नायकश्च सः॥३॥ अथ-सब जलगोंके आदान, पातन, पचन और विसर्जनका कारण होनेसे मारुत बलवान होता है और वह सर्व गोंका नायक कहा जाता है ।।३॥ दक्षिणस्यां दिशि यदा वायुदक्षिणकाष्ठिकः । समुद्रानुशयो नाम स गर्भाणां तु सम्भवः ॥४॥ अर्थ-दक्षिण दिशाका वायु जब दक्षिण दिशामें बहता है तब वह 'समुद्रानुशय' नामका वायु कहलाता है और गर्भोका उत्पन्न करने वाला कहलाता है ॥४॥ तेन संजनितं गर्भ वायुदक्षिणकाष्ठिकः । धारयेद्धारणे मासे पाचयेत् पाचने तथा ॥ ५ ॥ अर्थ-उस 'समुद्रानुशय' वायसे उत्पन्न गर्भको दक्षिण दिशाका वायु धारण मासमें धारण करता है तथा पाचन मासमें पकाता है ॥५॥ धारितं पाचितं गर्भ वायुरुत्तरकाष्ठिकः । प्रमुञ्चति यतस्तायं वर्ष तं मरुतोच्यते ॥६॥ प्रथे-उस धारण किए तथा पाकको प्राप्त हुए मेघगर्भको चूकि उत्तर दिशाका वायु विसर्जित करता है अतएव उस वर्षा करने वाले वायुको 'मरुत' कहते हैं ।। ६॥ आषाढी पूर्णिमाके वायु-निमित्तसे शुभाशुभ-परिज्ञान आषाढीपूर्णिमायान्तु पूर्ववातो यदा भवेत् । प्रवाति दिवसं सर्व सुवृष्टिः सषमा तदा ॥ ७॥
SR No.538010
Book TitleAnekant 1949 Book 10 Ank 01 to 12
Original Sutra AuthorN/A
AuthorJugalkishor Mukhtar
PublisherVeer Seva Mandir Trust
Publication Year1949
Total Pages508
LanguageHindi
ClassificationMagazine, India_Anekant, & India
File Size30 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy