________________
ભગવાન મહાવીર નિર્વાણ મહોત્સવ અને સરકારે
લેખક શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ ભગવાન મહાવીરના ૨૫૦૦મા નિર્વાણ મહત્સવની | બંધારણ વિરુદ્ધ છે. દિલ્હી હાઈકોર્ટના જજમેન્ટનું રાષ્ટ્રીય સ્તરે, કેન્દ્ર સરકારે અને રાજ્ય સરકારે એ પહેલું વાકય આ મુખ્ય મુદ્દાથી જ શરૂ થાય છે ઉજવણી માટે, વર્ષભરના કાર્યક્રમનું આયોજન કર્યું | Is India a secular state ? If so, in અને તેના ખરા માટે કેન્દ્ર સરકારે ૫૦ લાખનું | what sense ? બંધારણની કલમ ૨૫, ૨૬ અને અનુદાન કર્યું તેમ જ દરેક રાજ્ય સરકારે પણ ૧૦થી | ૨૭ને સાચો અર્થ કરવાને હતો. હિન્દુને નામે જે ૧૫ લાખનું અનુદાન કર્યું તે સામે કેટલાક જૈને | રીટ અરજી થઈ હતી તેમાં વિશેષ ફરિયાદ કરવામાં અને જૈનેતર નામે કેન્દ્ર સરકાર સામે, દિલ્હી આવી હતી કે આ મહોત્સવથી જૈન ધર્મને પ્રચાર હાઈકોર્ટમાં ચાર રીટ અરજીઓ થઈ હતી. તે બધી થાય છે. તેથી અન્ય ધર્મો પ્રત્યે ભેદભાવનું વર્તન અરજીઓ થડા દિવસ પહેલા દિલ્હી હાઈકોર્ટ કાઢી | અને અન્યાય થાય છે. હાઈકોર્ટે કહ્યું છે કે જૈનેતર નાખી છે. તેના ચુકાદામાં આપેલ કારણ જાણવા | આવી દલીલ કરે તે સમજી શકાય તેવું છે પણ જેને જેવા છે.
તરફથી વિરોધ થયે તેનું હાઈકોર્ટને આશ્ચર્ય થયું છે. જેને અને જૈનેતર બને તરફથી મુખ્ય દલીલ [ ભગવાન મહાવીરની માહમા ગવાય છે તેમાં છે
| ભગવાન મહાવીરનો મહિમા ગવાય છે તેમાં જેને કેમ એ હતી કે ભારત સરકાર બિનસાંપ્રદાયિક રાજ્ય છે. | વાંધો લે? તેને જવાબ આપે છે કે, જૈન અરજદારો અને તેથી કોઈ એક ધર્મના આગેવાન પુરુષ માટે જુનવાણી માનસના લાગે છે. આ જૈનેનું એમ કહેવું ઉત્સવ અથવા ખર્ચ કરી શકે નહિ. તેમ કરવું | છે કે મહાવીરનું કાર્યક્ષેત્ર માત્ર ધાર્મિક હતું. તેમને ગચ્છમાં તિથિયર્ચાને રાહુ સ્પર્શી ગયો છે; અને,]
મહામાનવ અથવા સમાજ સુધારક કહી શકાય નહિ.
તેમ કહેવામાં મહાવીરનું અપમાન થાય છે. નિર્વાણ પ્રગટ થયેલ વિ. સં. ૨૦૩૧ના જૈન પંચાંગ પ્રમાણે,
ઉત્સવ ધાર્મિક વિધિ છે. આ કલ્યાણક અને આરાધના આ બને પર્વદિનની આરાધના તપગચ૭માં આ વર્ષે
શાસ્ત્રવિધિ પ્રમાણે આચાર્યોના માર્ગદર્શનમાં જ થઈ જુદા જુદા વારે થવાની છે.
શકે જૈન શાસ્ત્રોનું અધ્યયન અને પ્રચાર જૈનાચાર્યો જ આ બાબતમાં આ વર્ષની શરૂઆતમાં તે કંઈક |
કરી શકે. સરકારના કાર્યક્રમમાં જૈનધર્મ અને સાહિત્યના એવા અણસાર મળતા-સંભળાતા હતા કે, એક માત્ર
સંશોધન અને પ્રકાશન માટે એક સંસ્થા સ્થાપવાને સંવત્સરી મહાપર્વને બાદ કરતાં, બાકીની બધી પર્વ.
પ્રબંધ છે. National Institute for Jainoતિથિઓનું તપગચ્છમાં એક જ વારે આરાધના કરવાની
logical study and Research. જૈન અરજજાહેરાત કરતા પિંડવાડાના પદકમાં કરવામાં આવેલ
દારોના કહેવા પ્રમાણે જૈનશાસ્ત્રોને ખરો અર્થ જોગવાઈ પ્રમાણે, મેતેરશ અને ચૈત્રીતેરશના આ
જૈનાચાર્યો જ સમજાવી શકે. અન્ય વિદ્વાને, જેમ કે વર્ષના ભેદને દૂર કરવાની હિલચાલ કરવામાં આવનાર છે.
જૈનેતર તેને અનર્થ કરી બેસે. Imparting the પણ વાતમાં ને વાતમાં મેતેરશ તે વીતી ગઈ
knowledge of Jain scriptures to those અને ચૈત્રીતેરશ પણ આવી રહી છે, છતાં આવી
who are not fit to receive it is also હિલચાલને ઈ સંક્ત મળતા નથી. જેમને જાગવું
prohibised by Jain Religion. હોય તે જાગે એટલા માટે, “લખ્યું ઘણું કરીને માનજો” જેથી, આ ટૂંકી નોંધ લખવા અમે પ્રેરાયા | વનસ્થલી, બાલ કેન્દ્રો, ગ્રામ પુસ્તકાલય વગેરે એિ.
I સાથે ભગવાન મહાવીરનું નામ જોડાય તે સામે પણ
ત, ૧૫-૭-૫ '
૧૭૫